Ortanca (Hydrangea Macrophylla), beyaz, pembe ve mavi tonlarnda kendine has çiçekleri olan, çal biçimli bir süs bitkisidir. Özellikle yazlk yerlerde, bahçelerde skça görülen çiçek bahçeleri renklendirmek için bol bol tercih edilir.
Ortanca çiçei bakm pek çok çiçee oranla kolaydr. Geni bahçeler ya da balkonlardaki büyük sakslar bu çiçek türü için oldukça uygundur. Senede bir kere budanmas yeterli olan bitki, özel yöntemlerle çoaltlabilmekte hatta rengi bile deitirilebilmektedir.
Çiçein isminin Fransz bir bilim kadn olan Hortensia’dan esinlenilerek koyulduu rivayet edilmektedir. Kelimenin Türkçe telaffuzu da ortanca kelimesine benzedii için çiçein isminin bu ekilde dilimize girdii düünülmektedir. Yani ortanca çiçei anlam bizim dilimizdeki “orta” kelimesi ile ilgili deildir.
Dil kökeninde ise “Hydrangea” Yunanca “su” demek olan “hydor” ile “kap” demek olan “angeion” kelimelerinin birleimidir. Çiçein adn oluturan ikinci kelime olan “Macrophylla” ise Latince geni yaprakl demektir.
Ortanca Yetitirmeye Balamadan Önce:
Ortanca çiçei aslnda en gür ekilde bahçelerde yetiir. Yani bahçeniz varsa, ekstra bir yetitirme yeri hazrlna ihtiyacnz yok demektir.
Geni alanlar seven çiçei evde yetitirmek isterseniz de büyük sakslar tercih etmelisiniz. Saks alt tabaklar fazla suyun atlmas için faydal olacaktr.
Her toprak tipinde yetiebilen ortancalar için alan oluturmak kolaydr. Topran çok alkali seviyede olmamasna dikkat etmeniz yeterlidir.
Ortanca bakm için sulama konusu oldukça önemlidir. Bitki asla susuz braklmamal ancak toprak ar nemli, çamur kvamnda da olmamaldr.
Hemen hemen tüm çiçeklerde olduu gibi sabah saatlerinde ve mümkünse ayn zamanlarda, ayn miktarda sulama yapmak verimli sonuçlar verir. Ölçülü bir sulama kab kullanmanz iinizi kolaylatracaktr.
Ortanca Hangi Ay Ekilir?
Ortancay tohumdan yetitirebilir ya da yetimi salkl bir ortancadan alnan dal da saksya dikilebilir.
Ortanca fidesi veya yetimi bir ortancann dalndan saksya dikmek isterseniz ilkbahar aylarndan itibaren eylüle kadar vaktiniz var. Yani, yaz aylarn tercih edebilirsiniz.
Ortanca tohumunu saksda çimlendirecekseniz önce tohumu bir süre suda bekletmelisiniz. Sonra uygun topraa tohumu ve saksnn en üstüne ince bir tabaka torfu yayn ve sera etkisi için stretch film ile üzerini kapatn. Çimlenme süresi boyunca topra sprey su ile nemlendirmeniz yeterli olacaktr.
Salkl bir ortancadan yaz döneminde çiçeklenmemi, ortalama 15 cm uzunluunda bir dal kesip uygun yere dikerek de mis kokulu bir çiçee sahip olabilirsiniz.
Ortanca Çiçei Bakm: 4 Kolay Adm
1) Balkon, Bahçe Gibi D Geni Alanlar Seçin
Balkonlarnz renklendirmek istiyorsanz evde ortanca yetitirebilirsiniz.
Dar pencere kenarlar ya da hiç k almayan yerler büyük ortanca sakslar için yeterli olmayabilir.
Ortanca yetitirilecek yer için önemli olan ey geni bir alan olmas ve k alan, hafif gölgeli bir yer olmasdr.
2) Büyük Bir Saks Tercih Edin
Daha çok açk alan bitkisi olan ortancalar için büyük sakslar uygundur. Böylece bitki kolayca köklerini derine doru salabilir.
Fazla sulama yapldnda bitkinin dibinden suyu aktabilecei ekilde tasarlanan delikli sakslar kullann.
Bitkinin ihtiyac olmayan suyu saks deliinden dar akttnda bu suyu kolay alabilmek için altlkl sakslar tercih edin. Böylece pratik ekilde temizleme ilemi yapabilirsiniz.
3) Dolayl Ik Alabilecek Bir Yere Konumlandrn
Ortanca bakm srasnda çiçei güne alp almadna da dikkat etmek gerekir. Direkt k almasna gerek olmasa da dolayl olarak ktan faydalanmas veya yar gölde alanlarda olmas iyi olacaktr.
Ortancalar çok souk ya da scak yerlerde olumsuz etkilenirler. Bu yüzden rüzgarl balkonlarda ya da pencere önlerinde tutulmamalar gerekir.
Evin, ortam scaklnn derece altna düebildii bölümleri de ortancalar için uygun deildir.
4) Sulamay Ayn Günlerde Ayn Miktarda Yapn
Scak havalarda haftada kere, k aylarnda ise toprak kurudukça sulama yapabilirsiniz.
Sulamay direkt dipten deil, dibe yakn yerlerden yapn.
Bitkinin fazla geldii için salaca suyu saks altlndan kolayca temizleyebilirsiniz.
Mümkünse ayn günlerde ve ayn miktarda sulama yapn. Ortanca scak ve souktan kolay etkilendii için, kullandn suyun da oda scaklnda olmasna özen gösterin.
Ortanca Çiçei Nasl Çoaltlr?
Ortanca çoaltma için çelikle yetitirme uygulamasn tercih edebilirsiniz.
Çiçek açmam uzun bir ortanca daln kesin, alttaki yapraklar ve tepe noktasn da kesin, bu dal saksya dikin.
Büyük seralarda gördüünü gibi köklendirme yaptnz saksn naylonla sarn.
Naylonun dik durmas için saks kenarlarna yüksek çubuklar dikebilirsiniz.
hafta boyunca, günde bir havalandrp suladnz ortanca dal etrafnda kökler uzadnda, yeni bir saksya geçi yapabilirsiniz.
Çelikle kökleme ilemini herhangi bir zaman yapabilirsiniz ama yaz ba en uygun dönemlerden biridir.
Ortanca köklendirme açsndan da kolay bir çiçektir.
Ortancalar 1 ay gibi bir sürede kök salarlar.
Ortanca Çiçei Nasl Budanr?
Ortancanzn bir sonraki yl güzel çiçeklenmesi için yalnzca çiçek açm saplar budamalsnz. Çiçeinizin toplamda üçte birinden az orandaki dallarn budamanz salkl büyüme açsndan önemlidir.
Uygun dallar kökte yen oluan bölümlere kadar olan ksma kadar budayabilirsiniz.
Çiçein çeidine göre budama dönemleri deimektedir. Genel olarak ortancanz çiçeklenme dönemi geçtikten sonra budamanz uygun olacaktr diyebiliriz.
Ortanca Renklendirme Nasl Yaplr?
Ortancalarn ilginç bir özellii renk deitiriyor olmalardr. Pembe bir fideyi diktikten sonra mavi bir ortanca ile karlamaya hazrlkl olun.
Ortanca topran ph yani asit seviyesine göre deimektedir. Asit seviyesi yükseldikçe renk mavi tonlarna, asit seviyesi dütükçe renk pembe tonlarna dönmektedir.
Ortanca renklendirme ilemini kendiniz de d uygulamalar ile gerçekletirebilirsiniz.
Ortanca maviletirme için pembe çiçekli ortancanzn toprana alüminyum sülfat ekleyebilirsiniz.
Ortancalarda pembeden maviye renk deiimi salamak için ilkbahar sonuyla eylül ayna kadar olan sürede, ayda iki kez, yaprak çürüntüsüyle büyükba gübresi karmn saksya eklemek de farkl bir yöntemdir.
Maviden pembeye renk deiimi için ise renk deiimi yönteminde büyükba yerine küçükba gübresi kullanmalsnz.
Ortanca Çiçei Çeitleri
Hydrangea Macrophylla: Ortancann ortalama 2 metre boya ulaan, dier çeitlere göre küçük bir türüdür. Çok suya ihtiyaç duyar. Bu türün çiçekleri top biçimde, beyaz, mavi ve pembe renklerde olur. Haziran ve eylül aylar arasnda çiçek açar. ç mekanlarda ve büyük ev balkonlarnda yetitirmek için uygun bir bitkidir.
Hydrangea Sargentiana: Büyük ve kadife dokulu yapraklar ve emsiye biçimli çiçekleri vardr. Hydrangea Sargentiana türünün boyu bakm ve budama ilemlerine bal olarak 4 metreye ulaabilmektedir. Kokusu ortanca türleri arasnda en youn olandr.
Hydrangea Arborescens: Genellikle çiçekleri beyaz ve yeil renklerde açar. Kartopu ortanca bu tür grubundadr. Dier türlere göre dallar çok incedir, boyu 3 metreye kadar uzayabilmektedir. Yaz döneminde büyük çiçekler açar.
4 Admda Mine Çiçei Bakm, Faydalar
Atatürk Çiçei Bakm: Çoaltma Budama, Saks Deiimi, Sulama
Bar Çiçei Bakm: Çoaltma, Saks Deitirme, Sulama Teknikleri
Sümbül Çiçei Bakm: 6 Admda htiyacnz Olan Tüm Püf Noktalar
Meneke Bakm: Evde Nasl Dikilir, Çoaltlr, Sulanr? Püf Noktalar