bakosel ne zaman kullanılır / Yeldif Aşısı Nedir?

Bakosel Ne Zaman Kullanılır

bakosel ne zaman kullanılır

Gebelikte Mineral ve Vitamin Kullanımı

DoktorDergisi

Doç. Dr. Okan Özkaya

Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı, Isparta

Özet:

Sağlıklı ve düzenli beslenebilen tekil gebeliklerde, multivitamin – mineral kompleksi profilaksisine gerek yoktur. Hatta zararı olabilir. Ancak, folik asit mutlaka kullanılmalıdır. Folik asite gebelikten önce başlanmalı ve ilk 3 ay süresince kullanılmalıdır. Profilaktik demir kullanımı gerekli değildir. Hatta gastrointestinal sisteme olduğu gibi yan etkileri de olabilir. Ancak, anemi saptandığı zaman (Hb < 11 mg/dl, Hct < %30) tüm gebelere demir tedavi dozunda verilmelidir. Gebeliğin indüklediği hipertansiyon ve pre-eklampsi riskinin azaltılmasında halen vitamin-mineral kullanımının önemli olduğu kanıtlanamamıştır.

Gebelik anabolik bir durumdur. Gebelikte hem enerji ihtiyacında, hem de vitamin-mineral ihtiyacında artış vardır. Fetal kilo anne beslenmesi ile yakından ilişkili olup, özellikle son trimesterde annenin aldığı kilo ve beslenme durumu fetüsün doğum ağırlığında önemlidir. Yetersiz beslenme, mineral ve vitamin eksikliği kötü gebelik sonuçları ile ilişkilidir.

Gebelikte vitamin ve mineral yetersizliğinin en önemli nedenleri şunlardır;

  1. Gebelikte yetersiz beslenme ve diyette yetersiz alım
  2. İlaç, alkol ve madde bağımlılığı
  3. Katı vejetaryenlik
  4. Sigara kullanımı
  5. Gebeliğe obezite veya düşük kilo ile başlanması gibi nedenlerdir.

Gebelikte beslenme, mineral ve vitamin alımından başka, maternal özelliklerin de gebeliğe etkisi vardır. Bu maternal özellikler arasında; sosyoekonomik durum, yaş, beslenme alışkanlığı, doğum sıklığı ve sayısı (parite), madde bağımlılığı, genel sağlık durumu bulunmaktadır. Gebelikte uygun beslenme ile; düşük doğum ağırlıklı (< g) fetüs oranlarını azaltmak, abortus ve preterm doğum oranlarını azaltmak, pre-eklampsi oranlarını azaltmak, demir eksikliği anemisini önlemek ve nöral tüp defekti (NTD) gibi bazı doğumsal anomalileri önlemek amaçlanmaktadır.

Her gebede aynı derecede kilo alımı amaçlanmamaktadır. Bunda belirleyici olan gebelik öncesi kilo durumudur. Bu durum Tablo 1’de gösterilmektedir.

Tablo 1. Gebelikte arzu edilen kilo alımı

Gebelik öncesi anne vücut kitle indeksi (kg/m2)Arzu edilen kilo (kg)
¯ BMI (< ) – 18
Normal BMI ( – 26) – 16
Yüksek BMI (26 – )7 –
Obezite (³ 29)< 7

Gebelikte vitamin-mineral eksikliği çok önemlidir. Çünkü birçok vitamin ve mineral eksikliği bazı genel ve spesifik hastalıklarla beraberdir. Bunlara örnek olarak; demir eksikliğinde anemi, folik asit eksikliğinde hematolojik ve konjenital bozukluklar, ciddi iyot eksikliğinde kretenizm ve mental retardasyon olması, magnezyum (Mg+2), selenyum (Se+2), bakır (Cu+2), kalsiyum (Ca+2) eksikliklerinde fetal gelişim bozuklukları ve pre-eklampsi riskinde artış verilebilir. Yine A vitamini eksikliğinde gece körlüğü, düşük doğum ağırlığı, IUGR, dekolman plasenta ve mental retardasyon gelişebilmektedir.

Gebelikte vitamin-mineral açısından kadınların desteklenmesi önemli olabilir. Çünkü geri kalmış ülkelerde halen 50 milyon kişi yetersiz demir alımına bağlı olarak anemiktir. Yine, tüm dünyada 1 milyon kadın ve çocukta vitamin A eksikliği vardır. Vitamin-mineral desteği özellikle geri kalmış ülkelerde önemlidir. Çünkü genel olarak bu ülkelerde hem yetersiz hayvansal gıda alımı, hem de yetersiz sebze-meyve alımı vardır. Bu nedenle UNICEF yılında, geri kalmış ve gelişmekte olan ülkelerde tüm gebelikte vitamin-mineral desteği verilmesi gerektiğini bildirmiştir. Bu vitamin-mineral kombinasyonunda; vitamin olarak A, B1, B2, B6, B12, C, D, E, folik asit bulunmalı iken, mineral olarak ise, selenyum, iyot, demir ve çinko olması gerektiğini bildirmiştir.

Gebelikte Mineraller

1. Gebelikte Demir Kullanımı

Gebelikte demir ihtiyacı artmaktadır. Bunun nedeni, mg fetüse olan kayıp ve mg annenin hemoglobini için demir kullanılmasıdır. Gebelikte demir ihtiyacı özellikle trimesterde artmaktadır. Demir eksikliği durumunda; annede anemi, immünite bozukluğu (¯ lökosit granulasyonu) olabilirken, fetüste ise erken doğum riskinde artış ve düşük doğum ağırlığı olabilmektedir. Gebelikte demir profilaksisinde mg/gün dozu yeterlidir. Ancak profilaktik demir kullanımının gerekli olduğunu gösteren halen kesin bir çalışma yoktur. UNICEF ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) özellikle geri kalmış ve gelişmekte olan ülkelerde mutlaka profilaktik kullanılması gerektiğini belirtmektedirler. Profilaktik demir kullanımı termde hemoglobinin < g/dl olmasını engeller. Ancak, halen profilaktik demir kullanımının gerekli olduğunu gösteren yeterli kanıt yoktur. Aksine maternal yan etkileri gebeliği kötü olarak etkileyebilir. Ancak anemi saptanırsa (Hb < g/dl) tedavi dozunda demir başlanmalıdır.

2. Gebelikte Kalsiyum ve Fosfor

Gebelikte Ca+2 ihtiyacı %33 oranında artmaktadır. Ancak gebelikte eksikliği nadir olarak görülmektedir. Çünkü gebelikte besinlerle yeteri kadar alınabilmektedir. Yapılan bazı çalışmalarda, düşük Ca+2 oranları ile gebeliğe bağlı hipertansiyon ve pre-eklampsi risk artışı olabileceği belirtilmektedir. Ancak halen gebelikte profilaktik kullanımı tartışmalıdır. Çünkü literatürde, gebelikte profilaktik kalsiyum kullanımının pre-eklampsi sıklığını azalttığını ve hiç etkili olmadığını belirten çalışmalar vardır ve halen pre-eklampsi riskini azalttığı kanıtlanamamıştır.

Fosfor besinlerde fazla miktarda olduğu için gebelikte fosfor desteği gerekli değildir.

3. Gebelikte Çinko Kullanımı

Çinko protein sentezi ve nükleik asit yapımında önemli bir mineraldir. Gebelikte eksikliği olursa; pre-eklampsi, erken membran rüptürü ve IUGR olabilmektedir. Gebelikte profilaktik çinko kullanımı erken doğum oranını %15 oranında azaltmaktadır. Ancak halen profilaktik kullanımının gerekli olduğunu gösteren yeterli kanıt yoktur.

4. Gebelikte İyot Kullanımı

İyot eksikliğinin en önemli sonuçları, kretenizm, mental retardasyon, erken doğum eylemi ve fetal ölüm riskinde artıştır. Ayrıca fazla alınması durumunda da fetal guatr olabilmektedir. Günlük µg dozda alınması yeterlidir. Gebelikte mutlaka iyot verilmelidir. Ancak bunun için ilaç preparatı kullanmaya gerek yoktur. Çünkü gerekli ihtiyaç iyotlu tuz ile sağlanabilir.

5. Gebelikte Magnezyum Kullanımı

Gebelik, aksi düşünülse de magnezyum eksikliğine neden değildir. Gebelikte magnezyum eksikliğipre-eklampsi ve erken doğum riskinde artış ile ilişkili olabilir. Ancak yapılan çalışmalarda gebelikte profilaktik Mg+2 kullanımının herhangi bir gebelik sonucunda iyileşme sağlamadığı gösterilmiştir. Bu nedenle gebelikte profilaktik kullanımı gerekli değildir.

6. Gebelikte Diğer Mineraller

Bunlar arasında, bakır, selenyum, krom, manganez, molbdenyum ve flor bulunmaktadır. Bunların normal şartlarda gebelikte eksiklikleri bildirilmemiştir. Ayrıca halen eksikliklerinin önemi de belli değildir. Bu nedenle gebelikte profilaktik kullanımları önerilmemektedir.

Gebelikte Vitaminler

1. Gebelikte Vitamin &#; A Kullanımı

Gebelikte A vitamini ihtiyacı %20 oranında artmaktadır. Gebelikte A vitamini eksikliği, gece körlüğü, mental retardasyon, IUGR, düşük doğum ağırlığı, immün sistem bozukluğu ve plasenta dekolmanı ile ilişkili bulunmuştur. WHO yılında yayınladığı bir bildiride A vitamini eksikliğinin olduğu endemik bölgelerde tüm gebelik ve laktasyonda profilaktik olarak A vitamini verilmesini önermiştir. Yine yılında Nepal ve Endonezya’da yapılan geniş katılımlı çalışmalarda, gebelikte profilaktik A vitamini verilmesi ile mental retardasyon ve anemi oranlarının azaldığı saptanmıştır. Ancak tüm bu verilere rağmen gebelikte profilaktik A vitamini kullanımının yararı tartışmalıdır. Ayrıca günlük µg’dan fazla dozda alınmasının teratojen olabileceği unutulmamalıdır.

2. Gebelikte Vitamin -D Kullanımı

Gebelikte D vitamininin aktif metaboliti ( OH2-D3) artarken, inaktif metaboliti (25 OH-D3) azalmaktadır. Gebelikte D vitamini eksikliği nadirdir. Gebelikte D vitamini eksikliğinde, neonatal tetani, fetal rikets ve bebekte anormal diş gelişimi gözlenebilmektedir. Ayrıca D vitamini yüksek dozda toksiktir. Yapılan önemli çalımlarda gebelikte profilaktik kullanımının gerekli olmadığı gösterilmiştir.

3. Gebelikte Vitamin -E Kullanımı

Gebelikte E vitamini seviyesinde düşüş yoktur. Gebelikte yetersiz E vitamini alımında, pre-eklampsi, düşük doğum ağırlığı ve plasenta dekolmanı riskinde artış olabilir. D vitamininden farklı olarak gebelikte E vitamini yüksek dozda toksik değildir. Ancak yapılan çalışmalarda, gebelikte profilaktik E vitamini verilmesinin pre-eklampsi ve düşük doğum ağırlığını azalttığı yönünde yeterli kanıt bulunamamıştır. Bu nedenle gebelikte profilaktik kullanımı önerilmemektedir.

4. Gebelikte Vitamin -K Kullanımı

Gebelikte K vitamini eksikliği son derece nadirdir. Gebelikte profilaktik kullanımı önerilmemektedir. Hatta gebelikte birçok pıhtılaşma faktörünün arttığı düşünülürse K vitamini kullanımı tromboz oluşumuna neden olması açısından tehlikeli bile olabilmektedir.

5. Gebelikte Vitamin -C Kullanımı

C vitamini bağdokusu ve kollajen yapımı ile antioksidan sistemde görev alan bir vitamindir. Gebelikte C vitamini seviyesi %50 oranında azalmaktadır. Bunun nedeni hem fetüse olan kayıp hem de gebeliğe bağlı hemodilüsyondur. Gebelikte C vitamini eksikliğinde pre-eklampsi, düşük doğum ağırlığı ve anemi saptanabilmektedir. Gebelikte yeterli alım diyetten sağlanabilir. Yapılan çalışmalarda gebelikte profilaktik C vitamini verilmesinin kötü gebelik sonuçlarını azalttığına dair herhangi bir kanıt yoktur. Hatta bazı çalışmalarda erken doğum eylemi riskini hafif derecede arttırdığı saptanmıştır.

6. Gebelikte B Vitaminler

Gebelikte tüm B vitamin bileşenleri azalmaktadır. Tiamin (B1 vitamini) ve Riboflavin (B2vitamini)’in gebelikte eksiklikleri nadirdir. Bu nedenle de ekstra desteğe gerek yoktur.

Vitamin B6

Gebelikte tek başına B6 vitamini eksikliği nadir olup, genellikle diğer B vitaminler ile beraber eksikliği görülür. Gebelikte vitamin B6 eksikliğinde, pre-eklampsi, karbonhidrat intoleransı, hiperemezis gravidarum gibi gebelik bulantı kusmalarında artış, infantta nörolojik bozukluklar ve immün sistem bozuklukları izlenebilir. Gebelikte profilaktik kullanımın yararlı etkinliği saptanamamıştır. Aksinefazla kullanımda halsizlik ve yürüme bozukluğuna sebep olabilir.

Madde bağımlılığı, çoğul gebeliği, adolesan gebeliği olanlarda ve yetersiz beslenenlerde 2 mg/gün dozunda vitamin B6 verilmelidir.

Vitamin B12

VitaminB12 eksikliğinde, megaloblastik anemi, fetal ölüm ve fetal nörolojik-davranış bozuklukları izlenebilir. Normalde gebelikte besinlerle yeterli alım sağlanabilir. Bu nedenle gebelikte profilaktik kullanım gerekli değil. Ancak, katı vejetaryenlerde, malabsorbsiyon bozukluğunda profilaktik kullanımı gerekmektedir.

 

7. Gebelikte Folik Asit Kullanımı

Gebelikte serum folik asit seviyesi azalmaktadır. Gebelikte folik asit eksikliğinde, megaloblastik anemi, düşük doğum ağırlığı ve fetal anomali oranları artmaktadır. Gebelikte kullanımının yararlı olduğunun kanıtlandığı tek vitamindir. Burada önemli olan nöral tüpün kapanma süreci olan döllenmeden sonraki ilk hafta folik asitin mutlaka kullanılması gerekliliğidir. Folik asit µg/gün dozunda gebelikten önce başlanmalı ve 1. trimester boyunca (ilk 3 ay) kullanılmalıdır. Önceki gebeliğinde nöral tüp defekti (NTD) olan bebek doğurma öyküsü olan kadınlarda folik asit dozu 4 mg/gün olmalıdır. Ancak maalesef ülkemizde gebelerin sadece % kadarı folik asiti gebelikten önce başlamaktadırlar. Birçoğu ise hiç kullanmamaktadır. Bu nedenle gebe kalmayı düşünen tüm kadınların folik asitten zengin olan yeşil yapraklı besin tüketimine önem vermeleri gerekmektedir. Hatta daha önemlisi devlet politikası olarak günlük besinlere folik asit eklenerek (örneğin ekmeğe) kadınların folik asit almaları sağlanmalıdır. Bu şekilde bazı çalışmalarda 1/ olarak verilen NTD riski çok daha az oranlara çekilebilecektir.

Gebeliğin İndüklediği Hipertansiyon ve Pre-eklampside Vitamin ve Mineraller

Pre-eklampside, lipid peroksidasyonunda ve serum homosistein düzeyinde artış varken, vitamin C düzeyinde azalma vardır. Yapılan çalışmalarda antioksidan tedavi ile pre-eklampsinin sıklığının azaltılabileceği belirtilmiştir. Bir çalışmada gebelikte profilaktik multivitamin kullanımı ile %45 oranında pre-eklampsi riskinin azaldığı bulunmuştur. Burada esas etkinin vitaminlerin sinerjistik etkisine bağlı olabileceği vurgulanmıştır. Ancak birçok çalışmada antioksidan olan E vitamini ve C vitamini kullanımının pre-eklampsi riskini azaltmadığı saptanmıştır. Bugün için pre-eklampsi riskinin azaltılmasında, herhangi bir vitamin – mineral kombinasyonunun kullanılması gerekliliği konusunda konsensüs sağlanamamıştır.

Gebelikte Profilaktik Multivitamin-Mineral Kullanımı Gerekli mi?

Literatürde önemli çalışmaların incelenip değerlendirildiği ve yayınlandığı Cochrane literatüründe ve yıllarında yapılan 2 önemli derlemede aşağıdaki sonuçlar bulunmuştur.

Bu iki çalışmada da, gebelikte multivitamin – mineral kompleksi kullanımı ile düşük doğum ağırlığı ve maternal aneminin anlamlı olarak azaltıldığı saptanmıştır. Yine aynı çalışmalarda, gebelikte demir + folik asit kullanımı ile de düşük doğum ağırlığı ve maternal aneminin anlamlı olarak azaldığı saptanmıştır. Bu çalışmalarda her iki grup karşılaştırıldığında (multivitamin – mineral kompleksi kullanan grup ile demir + folik asit kullanan grup) gruplar arasında gebelik sonuçları açısından anlamlı farklılık saptanmamıştır. Bunun nedeni multivitamin – mineral kompleksi kullanan grupta gebelik sonuçlarının iyi olmasına, içerikteki demir ve folik asitin etkili olmasıdır. Yani gebelere sadece demir ve folik asit verilerek de yararlı etki elde edilebilmektedir.

Sonuçlar

  1. Sağlıklı ve düzenli beslenebilen tekil gebeliklerde, multivitamin – mineral kompleksi profilaksisine gerek yoktur. Hatta zararı olabilir.
  2. Ancak, folik asit mutlaka kullanılmalıdır. Folik asite gebelikten önce başlanmalı ve ilk 3 ay süresince kullanılmalıdır.
  3. Profilaktik demir kullanımı gerekli değildir. Hatta gastrointestinal sisteme olduğu gibi yan etkileri de olabilir. Ancak, anemi saptandığı zaman (Hb < 11 mg/dl, Hct < %30) tüm gebelere demir tedavi dozunda verilmelidir.
  4. Gebeliğin indüklediği hipertansiyon ve pre-eklampsi riskinin azaltılmasında halen vitamin-mineral kullanımının önemli olduğu kanıtlanamamıştır.

Kaynaklar

  1. Lunet N, Rodrigues T, Correia S, Barros H. Adequacy of prenatal care as a major determinant of folic acid, iron, and vitamin intake during pregnancy. Cad Saude Publica ;
  2. Glenville M. Nutritional supplements in pregnancy: commercial push or evidence based? Curr Opin Obstet Gynecol ;
  3. Picciano MF. Pregnancy and lactation: physiological adjustments, nutritional requirements and the role of dietary supplements. J Nutr ;
  4. Strobel M, Tinz J, Biesalski HK. The importance of beta-carotene as a source of vitamin A with special regard to pregnant and breastfeeding women. Eur J Nutr ; 46
  5. Zimmermann M, Delange F. Iodine supplementation of pregnant women in Europe: a review and recommendations. Eur J Clin Nutr ;
  6. Black RE. Micronutrients in pregnancy. Br J Nutr ;
  7. Ladipo OA. Nutrition in pregnancy: mineral and vitamin supplements. Am J Clin Nutr ;
  8. Aguayo VM, Koné D, Bamba SI, Diallo B, Sidibé Y, Traoré D, Signé P, Baker SK. Acceptability of multiple micronutrient supplements by pregnant and lactating women in Mali. Public Health Nutr ; 8:
  9. Allen LH. Multiple micronutrients in pregnancy and lactation: an overview. Am J Clin Nutr ;
  10. Nilsen RM, Vollset SE, Rasmussen SA, Ueland PM, Daltveit AK. Folic acid and multivitamin supplement use and risk of placental abruption: a population-based registry study. Am J Epidemiol ;
  11. Antenatal care. National Collaborating Centre for Women’s and Children’s Health. Commissioned by the National Institute for Health and Clinical Excellence. March
  12. Rumbold A, Duley L, Crowther CA, Haslam RR. Antioxidants for preventing pre-eclampsia. Cochrane Database Syst Rev , 23;(1):CD
  13. Mahomed K. WITHDRAWN: Iron and folate supplementation in pregnancy. Cochrane Database Syst Rev , 18;(3):CD
  14. Mahomed K. WITHDRAWN: Folate supplementation in pregnancy. Cochrane Database Syst Rev , 18;(3):CD
  15. Pena-Rosas JP, Viteri FE. Effects of routine oral iron supplementation with or without folic acid for women during pregnancy. Cochrane Database Syst Rev , 19;3: CD
  16. Rumbold A, Crowther CA. Vitamin C supplementation in pregnancy. Cochrane Database Syst Rev , 18;(2):CD
  17. Rumbold A, Crowther CA. Vitamin E supplementation in pregnancy. Cochrane Database Syst Rev , 18;(2):CD

FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ

Bakosel Yumuşak Jelatin Kapsül Veteriner Vitamin-Mineral Kombinasyonu

BİLEŞİMİ

Bakosel; Lila renkli, şeffaf, elips biçiminde yumuşak jelatin bir kapsüldür.

Her kapsülde:

Vitamin E (Alfa Tokoferol asetat)                   I.U.

Dikalsiyum Fosfat                                            mg

Sodyum Selenit                                               mg

Bakır Sülfat                                                      10 mg

Kobalt Sülfat                                                   mg

Bakosel, bileşiminde bulunan izelementler ve E vitamini sayesinde söz konusu maddelerin yetersizliklerinde meydana gelebilecek hastalıkların korunmasında ve sağaltımında başarıyla kullanılan bu ilacın farmakolojik özellikleri aşağıda maddeler halinde özetlenmiştir.

Kobalt (Co)

Kobalt özellikle sığırların beslenmesinde gerekli izelementlerden birisidir. Hayvan vücudunda sınırlı bir şekilde depolanabilmekte ancak tüm dokularda depo edilmesi mümkün olmamaktadır. Ergin ruminantlarda kobaltın bilinen fonksiyonu rumende meydana gelmektedir. Rumende Kobaltın görevi B1 vitamininin (Cyanocobalamine) sentezine katılmasıdır. Ruminantlardaki B12 vitaminine olan ihtiyaç diğer türlere oranla daha fazladır. Ruminantlarda kobalt eksikliği, propiyonik asit metabolizmasının bozulmasına etki eder ve hayvanda kronik iştahsızlık, açlık sonucu ölümlere yol açar, sığırlarda PİKA görülür, mukozalarda belirgin bir solgunluk ve anemi (hipoplastik normositer anemi), gençlerde gelişmenin yavaşlaması, süt veriminin azalması, koyunlarda yapağı kalitesinin bozulması ve infertilite gözlenir.

E Vitamini

Önemli bir fonksiyonu antioksidan etkisidir. E vitamininin immun mekanizmalara destek olduğu, bakteriyel ve viral etkenlere karşı direnci yükselttiği bildirilmektedir.

Selenyum (Se) &#; E Vitamini

Organizmadaki fonksiyonları birbiri ile ilişkili olan Selenyum ve E vitamini özellikle büyüme ve fertilitede önem taşımaktadır. Selenyum evcil hayvanlarda bir dizi nekroz yapan hastalığın tedavi ve önlenmesinde etkilidir. Fertilite ve gelişmede E vitamini ile etkileşimi söz konusudur. Hem E vitamini hem de selenyum antioksidan özellik taşıdığı için hücre membranı hasarını önleyici etkileri vardır.

Selenyum eksikliği

Kas distrofisi, WMD (Beyaz Kas Hastalığı) daha çok gençlerde görülen bir hastalıktır. Hastalık iskelet kasları, kalp kası ve diyaframda hyalin dejenerasyonuna neden olur. Çizgili kaslardaki dejenerasyon bölgeleri simetriktir ve bu bölgeler balık eti görünümündedir. WMD tüm hayvan türlerinde görülmekle birlikte daha çok kuzu, oğlak ve buzağılarda önem taşır.

Dikalsiyum Fosfat

Kuzu, oğlak ve buzağılarda kalsiyum-fosfor metabolizmasının düzenlenmesinde rol alır.

Bakır (Cu)

Organizmadaki birçok sistemde bakır önemli roller oynamaktadır. Örneğin; hematopoez, bağdoku metabolizması, yeni doğanda miyelin oluşumu, pigmentasyon ve kemik oluşumu gibi. Bakır, sitokrom oksidaz ve aromatik amino asit metabolizmasındaki çeşitli enzimlerin yapısına girer. Bakır eksikliğinde dolaşımda ve karaciğerde bulunan bakır miktarı azalır ve çoğu vakada anemi vardır. Vücutta yeterli demir olmasına rağmen bakır yetmezliği durumunda demir mobilizasyonu aksar ve anemi oluşur.

Bakosel ENDİKASYONLARI

  • Pika
  • Fertilitede düşme, Abortlar,
  • İştahsızlık, gelişme geriliği, Ölü veya zayıf yavru doğurma, Yapağı kalitesinde düşme,
  • Yavrularda kas (beyaz kas hastalığı)ve kemik bozukluğuna bağlı hareket bozukluklarında kullanılır.

KULLANIM ŞEKLİ VE DOZU

Veteriner hekim tarafından başka şekilde tavsiye edilmediği takdirde; Bakosel Kapsül ağız yolu ile kullanılır.

KULLANIM ŞEKLİ VE DOZU Veteriner hekim tarafından başka şekilde tavsiye edilmediği takdirde; Bakosel Kapsül ağız yolu ile kullanılır.

KUZU-OĞLAK:
Koruyucu Olarak; Doğumun 2. gününde  kapsül, 1 hafta sonra kapsül
Tedavide;  gün günde 1 kapsül

BUZAĞI:
Koruyucu Olarak; Doğumun 2. gününde 3 kapsül, 1 hafta sonra 3 kapsül
Tedavide;  gün günde 2 kapsül

KOYUN-KEÇİ:
Koç katımından 1 ay önce; 2 kapsül
Gebeliğin 3. ayından sonra; 2 gün, günde  kapsül
Tedavide;  gün, günde  2 kapsül

BESİ DANALARI:
3 ayda bir 2 kapsül

İNEKLER :
Çiftleşmeden 1 ay önce kapsül
Gebeliğin 5. ayından sonra 2 gün, günde kapsül

HEDEF TÜRLER İÇİN ÖZEL KLİNİK BİLGİLER/UYARILAR

Bakosel, Selenyumun yüksek dozlarda toksik etkisi dikkate alınarak doz ayarlaması yapılmalıdır. Bakıra en duyarlı hayvan türü koyundur; toprağında yüksek düzeyde bakır bulunan bölgelerdeki koyunlarda kronik nitelikli bakır zehirlenmesi kaçınılmazdır.

İSTENMEYEN ETKİLER

İNEKLER

Önerilen dozlarda herhangi bir toksik veya yan etkisi yoktur.

İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ

İzmineral maddelerin sindirim sisteminde diğer organik maddelere bağlanma eğilimi nedeniyle diğer ilaçlarla birlikte verilmemesi önerilir.

DOZ AŞIMINDA BELİRTİLER VE TEDBİRLER

Aşırı doz halinde selenyum toksisitesine bağlı akut toksikasyon belirtileri gözlenir. Atropin ile müdahale edilir. Bakırın zehirliliği yemdeki düzeyi yanında molibden, demir, kükürt, çinko yoğunluğuna da bağlıdır. Bakır zehirliliğinde alyuvarların parçalanması, sarılık, karaciğer nekrozu ve böbrek yetmezliğine ilişkin belirtiler ortaya çıkar.

Kobalt elementinde doz aşımı hallerinde iştahta azalma, zayıflık ve kansızlık oluşabilir.

GIDALARDAKİ İLAÇ KALINTILARI HAKKINDA UYARILAR

İlaç Kalıntı Arınma Süresi (funduszeue.infos.): Tedavi süresince ve son ilaç uygulamasından sonra et ve süt için (0) gündür.

KONTRENDİKASYONLARI:

Bakosel, bilinen bir kontrendikasyonu yoktur.

GENEL UYARILAR

Bakosel, kullanmadan önce ve beklenmeyen bir etki görüldüğünde veteriner hekime danışınız. Çocukların ulaşamayacağı yerde ve gıda maddelerinden uzakta bulundurunuz. Raf ömrü geçmiş ve ambalajı hasarlı ürünleri satın almayınız ve kullanmayınız.

MUHAFAZA ŞARTLARI VE RAF ÖMRÜ

Bakosel, Kendi ambalajı içinde, serin ve kuru bir yerde, oda sıcaklığında (C) saklayınız. Raf ömrü imal tarihinden itibaren 2 yıldır.

TİCARİ TAKDİM ŞEKLİ

Karton kutularda 10, 25 ve 50 kapsüllük plastik kapaklı alüminyum tüplerde ve 50 kapsüllük beyaz polietilen tüplerde piyasaya sunulmuştur.

PROSPEKTÜSÜN ONAY TARİHİ:

T.C. GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI RUHSAT TARİHİ VE NO: /

Tags:Bakır SülfatBakoselcevadifDikalsiyum FosfatKobalt Sülfatsodyum selenitVitamin E

Tarım Kütüphanesi

Koyunlarda enterotoksemi (çelerme)
Ahmet EVCİ
Veteriner Hekim
Sorular / Yorumlar

Yazan : ali coşkun

Yazılış Tarihi :

  kuzzularımda dogduktan sonra spectam jel icirıyom 2popma 2kimcı gun yeldif vurruyom 15 gun içersınde ölüyolar koyundan kuzzu aldım ama ölümlrın önune gecemedm ishal genelde yanısıra sabah sütiçirıyom 2ssat sonra bakıyom anıden kuzzu öluyo hiç bir belırtı vermeden hemde veterıner gelıyo veba şüphesı veba vurduk olmadı celerme onudavurduk ama ama sonuc alamadık hala devam edyo 74 tane kuzzu öldu suana kadar 20 gunde veterıner 20 gun önce bana iştah surubu denılen surubu verdı 5 er gıram agızdan sırın gala verdık kussulara ilacın adı ekovit ama dıyer veterıner bu surubun daha erken oldugunusöledı ilacı verdık kuzzularda ishal enıdne basladı ve 3gunıcersınde 40 kuzzu öldu neyapcaz şaştım valla oveterıner erken dıyerı ver dıyo şimdıden tşkl

Cevap vermek için tıklayınız

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : isa 

sayın güven funduszeue.info bu işi yapmayı ciddi bir şekilde düşünüyorum..şayet sizce de mümkünse sizinle irtibata geçmek funduszeue.infoze şimdiden teşekkürler 

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : ogulcan 

yazınızı okudum ve bu ısle ılgılenmek ıstıyorum fakat nerden baslayacagımı bılmıyorum buyuk bı depomuz var ve bu ıs ıcın musaıt rıca etsem bu konuda benı bılgılendırebılır mısınız ? 

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : ogulcan selcol 

sayın Guven bey bu ısı uzun zamandır yapmayı dusunuyorum musaıt bı depomuz var fakat nerden baslayacagımı ve ne gerektıgını bılmıyorum bu konuda bır yol gosterebılırsenız cok memnun olurum 

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : ümmet 

sevgili üretici kardeşim benim bu zaman kadar her hangi bir işletim deneyiim olmadı iki arkadaş son günlerde bu işin içeriğini araştırıyoruz senin bize tafsiyen ve önerilerin ne olabilir bu mantarın üreticiden 1 ci satıcıya ürünün geçiş kg fiyetı nedir pazar piyasası genişmmi üreilen ürünü satışa sunmak nekolaylıkta veya ne zorlukta ve düzenli bir tesis kuruldugunda yada metre kareden nekadar ürün elde edilir son sorumda 20 veya 25 gn sonra hasat veren mantar bu günden sonra hergünmü hasat veriyo yoksa belli günler aralığındamı lütfen beni bilgilendirirmisin şehir istambul bu arada uyunmudur 

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : zuhal 

mrb güven bey bu konu ile ilgili sizden bilgi almak işterm nasıl iletişime gecebilirz acaba 

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : ahmet  

Güven bey merhaba,
funduszeue.info sartlarinda Hobi olarak bu isi yapmak funduszeue.infoinin ve misellerinin hazir olarak satildigini funduszeue.infoirme ortamini saglayabilirsek topragi ve miselleri nereden temin edebiliriz ? Destekleriniz için tesekkürler. 

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : Can Kandemir 

Sayın Güven Bayraklar;
Sinop Ayancik'ta kültür mantari yetistiriciligi özellikle de istiridye mantari yetistirmek istiyorum. Fakat konuyla ilgili çok içli disli degilim ve sadece internetten gördügüm kadariyla bu ne nedir ne degildir onu biliyorum. Bu konuda nereden baslamaliyim, izlemem gereken adimlar nelerdir ve daha benim aklima gelmeyen pek çok sey olduguna eminim. bu konuda bana bilgi verebilir misiniz?

Tesekkür ederim. Iyi günler..

Can Kandemir
[email protected] 

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : halil  

güven bey ben sökeden nim yanlış anlamayın ama ben ceza evinden yeni çıktım 4 ay oldu ve ceza evindeyken aklıma takıldı ve ne kadar zor olursa olsun ben bu işi öğrenmek ve yapmak istiyorum bana yardımcı olur musunuz düzgün bir hayat istiyorum
 

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : osmanozgen  

ben izmirden osman özgen bende kültür mantarı yetiştirmek istiyorum 2 3 haftadır internette araştırıyorum bu işe girmek istiyorum akşamları eve geldigimde çok vaktm oluyor oyüzden ugraşa bilirim diyorum siz nedersiniz bilmiyorum sizden yardım istiyorum tohumunu bulabilirmiyim izmirde şimdiden teşekkür ediyorum yardımlarınız için
 

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : OZAN ÇELİK 

HAYIRLI GÜNLER..
GÜVEN BEY MERHABALAR ÇANAKAKALE'DEN YAZIYORUM. BIR ARKADASIM ILE BU ISE GIRMEYI CIDDI SEKILDE DÜSÜNÜYORUZ. FAKAT BIR REHBERE IHTIYACIMIZ VAR. YARDIMCI OLABILIRIM DEDIGINIZ IÇIN YAZIYORUM. IRTIBAT KURARSANIZ ÇOK SEVINIRIZ.
TESEKKÜRLER.
BENIM NUMARAMDIR.
mail adresim;
[email protected] 

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : ersin 

ben bu işi gerçkten yapmak istiyorum bana yardımcı olursanız sevinirim şimdiden teşekkürler  

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : ersin  

güven bey bende bu kültür mantarı işini yapmak istiyorum bana yardımcı olursanız sevinirim, 

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : sakine 

güven bey benim abim bu işle uğraşmak istiyor ama işe nereden başlayacağımızı bilmiyoruz bolu da ikamet ediyor bolu şartlarında yetişir mi bilemiyoruz ama çok ciddi şekilde düşünüyoruz bizlere rehberlik edebilirseniz çok mutlu oluruz sizinle irtibata geçmek isteriz. teşekkürler
 

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : yalçın yılmaz 

düzcede yaklaşık metrekare kültür mantarı yetiştirmeye çok elverişli yerim var konu hakkında bilgi almak istiyorum yardımcı olurmusunuz çağrı yapsanız bile ben sizi ararım lütfen  

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : sezer bal 

Selam
metre kare için maliyet nedir ve nekadar urün alinir?
Günde kaç saat ilgilenmek gerekiyor
izmirde yasiyorum pazar sikintisi olmaz benim içim
 

 

Yazan : mustafadogan

Yazılış Tarihi :

  suan koyunlşarımda celerme var ne yapmalıyım

Cevap vermek için tıklayınız

 

Yazan : ali kayseri

Yazılış Tarihi :

  mrhb arkdaşlar benim buyıl koyunlar otlaktayken 10 koyun kuzu attı 10 tane de agıl da attı kuzular tüylenmemiş durumda koyunda herhangi rahatsızlık olmadan dıçkısını yapar gibi kuzu attı aşılar tam geçen yılda koyundan 50 - 55 kuzu alabildim kuzu doğumda sağlıklı günlük olan ilk gün ishal ikinci gün anasını emmeme üçüncü gün ölüm oldu aşılar yine tamdı laboratuarda tahlil kadavrada inceleme hastayı vet. baktı ama çözüm olmadı bunıun sebebi ne olbilir

Cevap vermek için tıklayınız

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : ahmet 

kümesi baştan aşağı temizletin mümkünse deterjanla yıkatın sonra dezenfekte edin hastalıklı bi kümes anlaşılan 

 

Yazan : emrah

Yazılış Tarihi :

  elli başlık bir keçi sürüm var geçen yıl aniden bir keçim ishal oldu mart ayları idi gittikçe zayıfladı hasıla bıraktığımda yerdi yem döktüğümde yemezdi nitekim öldü ( ishali ara ara durdu ölene kadar devam etti). Yaz ortaları bir keçim daha oldu aynısı oda öldü takiben 5 keçi oldu ve öldü şuan bir keçimde yine başladı bulaşıcı bir hastalık mı anlamadım ölümler aynı anda değil biri ölüyor ondan sonra başkasında başlıyor tek tek ama kıbrıstan ulaşmaya çalıştım tedavi için ne yapmalıyım hangi ilaçları kullanmalıyım

Cevap vermek için tıklayınız

 

Yazan : muzaffer

Yazılış Tarihi :

  Agılda sadece 9 koyun bir koç var ama günün büyük bölümü bahçedeler, havasızlıktan olurmu? bugün yerlerini temizledim .Talaş attıfunduszeue.info cevap verdiginiz için teşekkür ederim.

Cevap vermek için tıklayınız

 

Yazan : muzaffer

Yazılış Tarihi :

  Merhabalar,benim koyunum 6aylık ama nefes alırken hırıltılı ses cıkarıyor,arada öksürüyor ne yapmalıyım.Şimdiden teşekkür funduszeue.infoarınızı bekliyorum.

Cevap vermek için tıklayınız

 

Yazan : inci

Yazılış Tarihi :

  merhaba, dün koyunum ilk doğumunu yaptı, fakat koyunumda doğum anında memeler gerilmedi, şu andada sütü yok ne yapabilirim, şimdiden teşekkürler

Cevap vermek için tıklayınız

 

Yazan : CAVİT

Yazılış Tarihi :

  sürünün içinde sadece bir koyunda ayda bir bir hafta kadar devam eden ishal vakası görülmektedir .Bu ishal aynı hayvanda yıl boyu devam etmektedir .Tedavi için ishal olduğunda sadece Tetramezatin kullandım o anlık kesiyor fakat bir ay sonra yine devam ediyor . Ne yapmam lazım ?

Cevap vermek için tıklayınız

 

Yazan : koray

Yazılış Tarihi :

  kuzularım 1 ile 5 gün içinde ölüyor koyunlarıma gebeliğin funduszeue.infoında yeldif vurdum veteriner götürdüm bakır eksikliğinden ölebilir dedi 5 kuzunun içini açınca hiç bir belirti görünmüyor tertemiz bakosel yutturunca geçebileceğini söyledi ayrıca bu arada 7 koyunum öldü kalp üzerindeki zar sümüksü bir hale almış içlerinde de üçüz ikiz kuzular var koyunlar halsiz bir şekilde yatıp boynunu bükerek ölüyorlar bana kalırsa gebelik zehirlenmesi gibi başka veterinerde enterotoksemi aşısı vur 2 li olsun7 li 8li olmasın dedi gebe hayvanlara ot aşısı vurulurmu birde çok mağdur durumda kaldım ne yapacağımı şaşırdım hayvanlarıma şeker yedirmemi söylediler gebelik zehirlenmesi okuduğum kadarıyla gilikoz eksikliği liğinden kaynaklanıyor glikoz iğnesi ne varşimdiden teşekkürler

Cevap vermek için tıklayınız

 

Yazan : İlyas

Yazılış Tarihi :

  Merhaba, benim yeni doğum yapan bir koyunum var, hamileliğinin son aylarında boğazına yem takılmaya bir süre sonra ağzından köpükler gelmeye başlıyordu. Çeşitli tedaviler uygulamamıza karşın doğumdan sonrada hala devam ediyor. Acaba ne yapmalıyım.

Cevap vermek için tıklayınız

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : ismail 

Genellikle erken yumurtaya girmiş tavuklarda sıklıkla görülür;
-çogunlukla yaz sürülerinde fazla isik uyarimi aldiklarindan kaynaklanir
-yumurtaya olmasi gerekenden düsük canli agirlikla girmisse görülebilir
genellikle management kaynakli bir problemdir. 

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : ahmet 

aşırı vitamin kullanımından doğan kıç çıkması vitamin kesilir kullanılan yemin katkıları kontrol edilir
 

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : ahmet 

erken yumurtlama yahut fazla vitamin kullanımından doğan kıç çıkması belirtisi var göztaşı eriterek verin bir iki gün  

 

Yazan : hatice

Yazılış Tarihi :

  merhaba. benim kuzum isal oldu acaba soğuk mu aldı yoksa süt mü fazla Geliyor. Evde besliyorum.

Cevap vermek için tıklayınız

 

Yazan : ilter comart

Yazılış Tarihi :

  selamün aleyküm size bi sorum olacak kuzuların baarsaklarında kızarıklık ağızın köpürmesi enteretoksemi midir ? yoksa başka bir hastalık olabilir mi? teşekkürler.

Cevap vermek için tıklayınız

 

Yazan : mehmet karaçoban

Yazılış Tarihi :

  selamün aleyküm size bir sorum olacaktı şu kılçık aşısı denen aşıyı vurmam gerkiyor ama koyunlarımın çoğu gebe gebe hayvanlara kılçık aşıısını dokandğını yani yüksek ateşten kuzuyu attığını duymuştum şimdi ben hayvanları yaylımada katıyorum acaba ne yapmalıyım

Cevap vermek için tıklayınız

 

Yazan : hakan arı

Yazılış Tarihi :

  gün içerisinde ölüyor ne yapalım yerine ölürkenki pozisyonu, hastalandıktan kaç gün sonra öldüğünü, öldükten sonra iç organların renk ve durumları, kasların rengi, akciğerlerinin rengini, ishal olup olmadıklarını da ekleyerek sorarsanız tam sonuç elde edebiliriz.
beyaz kas hastaligi ilk 15 günlük içerisinde çok nadiren ölümle sonuçlandirir. genelde süründürür. b vitaminleri+ a d e vitaminleriyle birlikte yeldifi 3 günlük kuzulara 10 gün arayla üç defa uygularsaniz, tek probleminiz bakteriyel hastalikalr olacaktir. ishalde tetrasiklin+enrofloksasin kullanarak kisa sürede çözebilirsiniz.

Cevap vermek için tıklayınız

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : tülin  

Su Feromon+su tuzakları piyasada hazır olarak bulunmakla birlikte istenirse kullanacak kişi tarafından da yapılabilmektedir. Kullanılacak kabın cm çapında, derinliğinin cm olmasına dikkat edilmekte ve bu kapta kullanılacak feromon, su yüzeyinden cm yükseklikte ve kabın ortasına gelecek şekilde bir tel yardımıyla tutturulmaktadır . Feromon+su tuzaklarında, mg E3Z8ZAc+ mg E3ZAc aktif madde içeren feromonlar kullanılmaktadır. Plastik kap, su ile doldurulup, su yüzeyinde ince bir film tabakası oluşturacak şekilde sıvı yağ eklenerek, bu şekilde feromon tarafından çekilen ve suya düşen ergin erkek Tuta absoluta erginlerinin su içinde kalmaları sağlanmaktadır. 

 

Yazan : mustafa

Yazılış Tarihi :

  enterotoksemide ishal oluşurmu??

Cevap vermek için tıklayınız

 

Yazan : ahmet demir

Yazılış Tarihi :

  koyunlarımda burun akıntısı ıstahsızlık agız ve burun cevresınde kuruluk ve ıshal var bunun ııcn ne yapa bılırım sımdıden tsk ahmet demir

Cevap vermek için tıklayınız

 

Yazan : mustafa tuluhan

Yazılış Tarihi :

  Enterotoksemi hastalığına yakalanmış(arka ayaklar kasılmış önlerde katlanma mevcut 2. gün biraz ateşi çıktı ) fakat 2 gündür yaşama savaşı veren hayvanlara yapmamız gereken bir tedavi varsa lütfen paylaşın teşekkürler

Cevap vermek için tıklayınız

 

Yazan : ömer ali

Yazılış Tarihi :

  fatıh bey sızın sorunuz bır ıhtımal hatta küvvetlı ıhtımal cicek haslatıgından dır ,anac hayvanları asılatmanınız tavsıye ederım

Cevap vermek için tıklayınız

Cevaplama Tarihi :  

Cevaplayan : fahrettin ayçiçek 

veli bey gerçekten Konya'nın hele hele hadim bozkır taşkentli köylülerin sorunlarını dile getirdiğiniz için teşekkürler yalnız benim sitemim tarım ilmüdürlüğünün üzümcülük hakkında hiç çalışma yapmadığı sizin de dediğiniz gibi ne ıslah edilmiş bir çeşit var köylü deden kalma çeşitlerle ordan burdan bulduğu asmalarla idare ediyor ama yinede başaracak çünkü kirazı başardık kirazda da hiç ilgilenilmedi neden derseniz madurlardan biride benim kiraz fidanı aldım istediğim çeşit çıkmadı şimdi bağcılıkta da aynı sorunla karşılaşmıyalım kecçimen kişniş yapıyor diyor arkadaş hiç araştırıldı mı? alfos dikti arkadaş verim alamadı aladağda hesabalıdan bahsetmemişsiniz çeşitlerin en iyisi en ekonomik değeri olan üzüm çeşidi hem yaprağından hem üzümünden sağlam dayanıklı bir çeşit inan konyada bağcılığa önem verilirse dağ köylerinde büyük kalkınma olur buda araştırmayla teşvikle inşallah yapılır hadim yelmez köyünden saygılarımla iyi çalışmalar. 

 

Yazan : gülsüm

Yazılış Tarihi :

  vermiş olduğunuz bilgiler güzel fakat bir sorum olacak, kuzular doğduktan gün içerisinde ölüyorlar. Bunun için en hızlı tedavi olarak ne yapmalıyız? cevabınızı bekliyorum şimdiden tesekkürler ..

Cevap vermek için tıklayınız

 

Yazan : fatih

Yazılış Tarihi :

  vermiş olduğunuz bilgilerden dolayı çok teşekkür ederiz
gebelere uygulama yapilmasinda herhangi bir sikinti olusturumu?

Cevap vermek için tıklayınız

 

<<   <   [1] [2][3] [4]   >   >>

Soru/Yorum eklemek için ilgili konuya gidiniz..

Copyright - Tar?m K?t?phanesi -

nest...

çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası