Çam Fıstığı Felce Iyi Gelir Mi

Omurilik Yaralanması ve Omurilik Felci

Her yıl binlerce kişi trafik kazaları, denize atlama ve spor yaralanmaları sonucunda omurilik felci ile karşı karşıya kalır. Omurga üzerine travma geldiğinde omurlar kırılabilir yada kayabilir. Bu kırılma ya da yer değiştirme sonucunda omurganın içinde bulunan omurilik ve sinir dokusu yaralanabilir. Kollarımızın ve bacaklarımızın hareket etmesini ve hissetmesini sağlayan omurilik yaralandığında, tam yada kısmi hareketsizlik ve hissizliğin görüldüğü felçler ortaya çıkabilir.

Nedenleri

Omurilik yaralanması ve omurilik felci, genellikle trafik kazaları ve spor karşılaşmaları sırasında oluşan yaralanmalar, yüksekten düşmeler ve denize havuza bilinçsiz atlama neticesinde oluşur. Bazan bıçaklanma ya da kurşunlanma gibi saldırı ve kavgalara bağlı yaralanmalar da görülebilir. Bu tip kazalarda omurilik yaralanmasına eşlik eden diğer organ yaralanmaları hayatı tehdit edebilir. Bu gibi kazalarda omurilik hasarı ve felçler aniden gelişir.

Omurilik yaralanması bazen omuriliği sıkıştıran bir fıtığa, tümöre ya da enfeksiyona da bağlı olabilir. Bu durumda omurilik hasarı ve felçler uzun zamanda gelişebilir.

Bulgular

Kaza geçiren hastada kaza mahalinde, ani başlayan boyun, sırt yada bel ağrısı olabilir. Ani omurilik felci gelişen hastalar kollarını veya bacaklarını hareket ettiremezler. Aynı şekilde yaralanma bölgesinin altını hissetmezler. İdrar ve gaita kontrolü olmaz. Boyun kırıklarında solunum kasları da felç olursa solunun güçlüğü olur. Omurilik yaralandıktan sonra bir kaç saatten 6 haftaya kadar sürebilen bir şok dönemi geçirir. Bu şok esnasında omuriliğin ne derece zedelendiğini saptamak bazen zor olabilir.

Tedavi Seçenekleri

Omurilik yaralanması olan bir kazada, acil müdahale ve yaşam desteği vermek çok önemlidir. Hastanın hızla hastaneye ulaştırılması gerekir. Hastanın kaza yerinde muayenesi yapılmalı, atel ve korseler ile omurga hareketsiz hale getirilmelidir. Boyun kırıklarında solunum kasları da felç olursa solunun güçlüğü olur. Bu takdirde hastayı makinelerle solutmak gerekebilir. Bu nedenle kaza mahalindeki ilk müdahale çok önemlidir. Daha sonra, kaza sonucu yaralanan kişinin mutlaka iyi donanımlı travma merkezlerine götürülmesi gerekmektedir.

Ek olarak cerrahi ve tıbbi tedavideki yeni teknolojiler bakımın kalitesinin artması, fonksiyonel iyileşme ve hastaların hayatta kalmasında büyük iyileşmeye neden olmuştur.

Omurilik Felcinde Tedavi Mümkün mü?

Omurilik yaralanması kompleks bir yaralanmadır. Burada beyinden gelip omuriliğimiz içinden geçip, kaslarımıza kadar giden sinir lifleri yaralanır. Omurilik yaralanması ve felç ile acil kliniklerine başvuran hastaları kolayca iyileştirebilecek bir ilaç tedavisi henüz yoktur. Ancak bu hastaların hastanede iyileşmelerine yardımcı olabilecek pek çok müdahale şansı vardır. Acil ameliyatlar ile omurilik basısı hızla kaldırılıp, hastaların hızla mobilizasyonu iyileşmeye önemli ölçüde katkıda bulunmaktadır. Hele omurilik tam olarak yaralanmadı ise ve yaralanmaya zamanında müdahale edilebilirse bu iyileşme daha hızlı olabilir. İlk çarpma etkisi ile oluşan omurilik içine kanama ve şişme de kendisini zamanla onarabilir. Ancak hastalar yaşamları süresince iyi ve devamlı rehabilitasyon tedavisi almalıdır. Bu tedavi ile hastalar yaralanmadan yıllar sonrasında bile iyileşme gösterebilirler.

Rehabilitasyon ve Egzersiz

Omurilik felci olan hastalar hayatlarının ileri dönemlerinde enfeksiyonlar, idrar yolu sorunları, omurgada ilerleyici şekil bozuklukları, omuriliğin stabilizasyonunun bozulması ve kronik ağrı gibi komplikasyonlarla karşılaşabilirler. Omurilik yaralanmasında siringomiyelinin, omurga şekil bozukluklarının tedavisi ve ağrının kontrolü konusunda bir çok yenilikler ortaya çıkmıştır.

Bu hastalar hayatları boyunca rehabilitasyon kliniklerinin kontrolünde olmaları, egzersizlerini ve tıbbi kontrollerini hiç bırakmamaları gerekir. Çünkü birincisi egzersiz ve rehabilitasyon programları hastanın sinir sisteminde iyileştirici faktörlerin salınmasına neden olur. İkincisi, egzersiz ve rehabilitasyon programları ile hastaların eklemleri hareketli ve çalışır halde olur. Bunun önemi, bir gün kuvvetle beklendiği gibi, tam tedavi bulunur ve felç iyileşirse, vücudumuz bu sağlıklı eklemler ile hareket edilecektir. Ayrıca hiç kimse eklemleri donmuş bir hastaya hücresel tedavi yapmak istemez. Egzersiz ve rehabilitasyon ile akciğerler, idrar yolları daha iyi olur ve birçok enfeksiyon daha az görülür. Cilt bütünlüğü ve cilt sağlığı korunabilir.

Omurilik Felcinde Kök Hücre

Gelişen teknolojiyle birlikte, tıp alanında farklı branşlarda sıklıkla tercih edilen bir tedavi yöntemi haline gelen kök hücre tedavisi, omurilik felçlilerin tedavisinde de kullanılmaya başlandı. Kök hücre tedavisinde amaç, hastaya kök hücreler vererek bu hücrelerin yaralı omurilik bölgesinde yerleşmesi, orada yaşayabilmesi ve gerekli hücrelere dönüşmesini sağlamaktır. Nihai amaç, omuriliğe yerleştirilen kök hücrelerin fonksiyon kazanması ve omuriliğin tekrar çalışır hale gelmesini sağlamaktır. Bu sayede hastalar tekrar hareket edebilir ve kollarını ve bacaklarını hissedebilirler. İdrar ve gaita kontrolü sağlayabilirler.

Dünyada pek çok merkez omurilik yaralanmasını iyileştirmek için özellikle son 30 yıldır yoğun deneysel çalışma yapmaktadır. Bu çalışmaların bir kısmı klinik araştırma safhasına gelmiştir. İçlerinde umut vadeden çalışmalar vardır. Ancak henüz hiçbirisi standart tedavi olmamıştır.

Önce Kendini Koru (Think First)

Omurilik felcinin kesin tedavisi olmadığı ve iyileşmesinin güç olduğunu bilmekteyiz. Bu nedenle yaralanmadan kaçınmak için tüm önlemlerin alınması gerekir. Trafikte iken emniyet kemeri uygun şekilde takılmalı ve trafik kurallarına harfiyen uyulmalı. Sığ havuz ve denize baş üstü atlanmamalıdır. Spor yaparken gerekli önlemler alınmalı, koruyucu kasklar ve aparatlar uygun şekilde kullanılmalı, yüksekten atlarken güvenli olduğundan emin olunmalıdır.