Sürtünme Kuvveti Örnek

Yerde duran tahta bir kutuyu iterseniz yani kuvvet uygularsanız, hareket etmesine engel olan bir etki olduğunu fark edersiniz. Bir cismin hareketine zıt yönde olan bu etkiye sürtünme kuvveti denir. Birbirine temas eden iki cismin yüzeyleri arasındaki pürüzlülükten dolayı oluşur.

Sürtünme kuvveti nelere bağlıdır?

Sürtünme kuvveti yüzeyin cisme uyguladığı normal kuvvetine ve yüzeyler arasındaki pürüzlüğün bir ölçüsü olan sürtünme katsayısına bağlıdır. Matematiksel olarak bu ilişki f_sürtünme = μN biçiminde ifade edilir.

Yüzeyin uyguladığı normal kuvveti nedir?

Bir tane tahta kutuyu mu ittirip harekete geçirmek daha zordur, yoksa iki tane üst üste konmuş tahta kutuyu mu? Elbette iki tane üst üste konmuş tahta kutuyu hareket ettirmek tek kutuyu hareket ettirmekten daha zordur. Bunun nedeni sürtünme kuvvetinin, yüzeyin kutuya uyguladığı normal kuvveti ile ilişkili olmasıdır. Yüzeyin uyguladığı normal kuvveti arttıkça sürtünme kuvveti de artar.

Aşağıdaki serbest cisim diyagramında tek kutu ve iki kutu durumu görülüyor.

Tek kutu için:

İki kutu için:

• kutular üst üste konulduğunda toplam ağırlık aynı yönlü G + G = 2G kuvvetine eşit, yerin uyguladığı normal kuvveti de N = -2G&#;ye. Ayrıca kutuları sağa doğru hareket ettiren F kuvveti var.
• Sürtünme kuvveti de 2f_sürtünme oluyor, iki katına çıkıyor.

​Yüzeye uygulanan kuvvet mutlaka  yatay doğrultuda ve yere doğru olmak zorunda değildir. Örneğin, düşey olarak da sürtünme kuvvetinin yüzeye uygulanan kuvvetle doğru orantılı olduğunu görebiliriz. Örneğin kutuyu duvara hafifçe bastırsaydık duvarın uyguladığı normal kuvveti bizim bastırdığımız kuvvete eşit ve zıt yönlü olurdu (N = -F). Duvara yaslı kutu ağırlığının etkisinde aşağı doğru hareket etseydi sürtünme kuvveti harekete zıt yönde yani yukarı doğru olurdu. Aşağıdaki resimde düşey durum gösteriliyor.

Yüzeylerin cinsi: Sürtünme katsayısı nedir?

Bir kutuyu pürüzsüz buz bir zeminde mi hareket ettirmek daha kolay olur; yoksa girintili çıkıntılı toprak bir yüzey üstünde mi?

Birbirine temas eden cisimlerin yüzeyleri dokunduğumuz zaman bize pürüzsüz gelse bile, aslında hala pürüzlüdür. Pürüzleri tepeler ve çukurlar olarak düşünebiliriz. Bu tepeler ve çukurlar karşılıklı olarak birbirinin içine girince hareketi zorlaştırır. İşte bu yüzden sürtünme kuvveti öteleme hareketi yapan cisimlerde hareket yönüne ters yöndedir.

Örneğin, tahta kutunun yüzeyiyle üstünde durduğu zeminin yüzeyini ele alalım. Aşağıdaki resimde görüldüğü gibi tahta kutuyla yerin birbirine temas eden yüzeylerini eğer büyütebilseydik, karşılıklı olarak girintili çıkıntılı olduklarını görürdük. Bu girinti ve çıkıntılar birbirine geçerek tahta kutunun hareket etmesine karşı bir kuvvet uygular.

Cisimlerin yapıldıkları maddenin cinsine ve yüzeylerinin pürüzlülük durumuna göre sürtünme kuvveti değişir. Mikroskobik ölçekteki yüzeyler arasındaki girinti ve çıkıntılar, yüzeylerin cinsine göre, birbiriyle daha sıkı ya da daha gevşek kenetlenir.

Yüzeylerin pürüzlülük oranını gösteren sabit değere sürtünme katsayısı denir, k ya da μ simgesiyle gösterilir. Her yüzeyin farklı sürtünme katsayısı vardır.

Sürtünme kuvveti temas eden yüzeylerin alanına bağlı değildir.

Sürtünme kuvvetinin formülü

Cismin durmasına (statik) veya hareket etmesine (kinetik) göre sürtünme katsayısı değişir.

Sürtünme kuvveti video

Aşağıdaki video kısa bir gözden geçirme. Videodaki PHET simülasyonu Kuvvet ve Hareketle oynamak isteyebilirsiniz.

Sürtünme kuvveti ile ilgili Fizik dersi Kazanımları

 Sürtünme kuvvetinin bağlı olduğu değişkenleri analiz eder.

• Öğrencilerin deney yaparak veya simülasyonlardan elde ettiği verilerden çıkarım yapmaları ve değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemeleri sağlanır.
• Statik ve kinetik sürtünme kuvvetlerinin karşılaştırılması sağlanır.
• Serbest cisim diyagramları üzerinde sürtünme kuvvetinin gösterilmesi sağlanır.
• Sürtünme kuvvetinin matematiksel modeli verilir. Matematiksel hesaplamalara girilmez.
• Sürtünme kuvvetinin günlük hayattaki avantaj ve dezavantajlarına örnekler verilmesi sağlanır.
• Kayarak ve dönerek ilerleyen cisimlerde sürtünme kuvvetinin yönü, örnekler üzerinden açıklanır.

Sürtünme kuvveti nedir?

• Yüzey ile cisim arasında, cismin hareketini zorlaştıran veya engelleyen kuvvete sürtünme kuvveti denir.
• Sürtünme kuvveti temas gerektiren bir kuvvettir.
• Sürtünme kuvveti hareket yönüne genelliklezıttır.
• Hareket eden cisimleri yavaşlatır ve durdurur. Duran cisimlerin hareket etmesini zorlaştırır.
• Sürtünme kuvveti pürüzlü yüzeylerde daha fazladır, pürüzsüz yüzeylerde sürtünme kuvveti azdır.

Sürtünme kuvveti nelere bağlıdır?

1. Cismin ağırlına: Cismin ağırlığı artarsa sürtünme kuvveti de artar. Karda kayan arabaların ağırlığı artırılarak sürtünme kuvveti artırılmaya çalışılır.
2. Yüzeyin cinsine: Yüzeyin pürüzlü olup olmamasına bağlıdır. Örneğin; cam, buz ve fayans yüzeylerde sürtünme kuvveti az olduğu için cisimler daha kolay hareket ederken, halı veya toprak zeminde  sürtünme kuvveti daha fazla olduğu için daha zor hareket eder.

Unutma! Cisimleri hareket ettirebilmek için sürtünme kuvvetinden daha büyük bir kuvvet uygulamak gerekir.

Sürtünme kuvvetinin etkileri:

Sürtünme kuvvetinin olumlu ve olumsuz etkileri vardır.

Sürtünme kuvvetinin olumlu etkileri:

• Sürtünme kuvveti olmasaydı hareket edemezdik ve duramazdık.
• Kalecinin topu tutabilmesi, sırada oturabilmemiz, akıllı tahtayı kullanabilmemiz.
• Elimize aldığımız bardağı tutabilmemizi sağlar.
• Sürtünme kuvveti olmasaydı yazı yazamaz, yazdığımız yazıyı silemezdik.
• Araç kullanamaz, bisikletle hareket ettiğimizde duramazdık.
• Araçlara zincir takılması sonucu kaymayı engellemek.
• Kibrit ve çakmaktan kıvılcım çıkararak yanmasını sağlar.
• Havada sürtünme kuvveti olmasaydı uçaklar, kuşlar uçamazlardı; paraşütle atlayan insanlar yere güvenle inemezlerdi.
• Sürtünme kuvveti sayesinde araçlar yokuşlarda bile durabilirler.
• Hava direnci yağmurun ve dolunun düşme hızını azaltmaktadır. Aksi takdirde yağmur ve dolu yeryüzüne daha hızlı iner, canlılara zarar verirdi.
• Hava direnci atmosfere giren meteorların yeryüzüne zarar vermesini de önler.
• Su direnci olmasaydı denizaltılar suyun içinde duramazdı.

Sürtünme kuvvetini olumsuz etkileri:

• Ağır cisimlerde sürtünme kuvvetinin fazla olmasından dolayı bu cisimleri hareket ettirmemiz çok zordur.
• Sürtünmeden dolayı bazı araçlarda dişliler zamanla aşınırlar.
• Sürtünmeden dolayı araçlar daha fazla yakıt tüketirler.
• Sürtünen yüzeylerde ısınma sonucu yangın çıkabilir.
• Pantolon, kazak, mont gibi eşyalarımızın aşınması.
• Araç lastiklerinin zamanla yıpranması.
• Araçlar sürtünmeden dolayı çabuk hızlanamazlar.

Sürtünme kuvvetinin artırılması örnekleri:

• Karın üzerine kum veya tuz serpilmesi.
• Haltercilerin ellerine toz sürmesi
• Kışın arabaların tekerleklerine zincir takılması.
• Kışın arabalara kar lastiği takılması.
• Merdivenlere kaydırmaz bantlar yapıştırılması.
• Sporcuları kramponlarının altında dişler bulunması.
• Ayakkabıların altının girintili ve çıkıntılı olması.

Sürtünme kuvvetinin azaltılması örnekleri:

• Kapıların gıcırdamasını engellemek için kapı menteşeleri yağlanır.
• Makine parçalarının aşınmasını önlemek için yağ kullanılır.
• Sıkışan yüzüğü çıkarabilmek için parmak sabunla veya yağ ile kayganlaştırılır.
• Uçakların ve yarış arablarının uçlarını sivri yapılması.
• Paten kayan kişilerin sürtünmeyi azaltmak için patenin altı pürüzsüz yapılmıştır.
• Valizlerin sürtünmesini azaltmak için altına tekerlek takılmıştır.
• Gemilerin suda sürtünmesini azaltmak için uçları V şeklinde yapılmıştır.
• Balıkların üzerinin pullarla kaplı olması sürtünmeyi azaltır.

Hava ortamında sürtünme kuvveti (hava direnci):

• Hava ortamında hareket eden cisimlerin hareketini zorlaştıran kuvvete hava direnci denir.
• Hava direnci cisimlerin hareketiyle zıt yönlüdür. Bundan dolayı hava direnci cisimleri yavaşlatır.
• Paraşütler hava direncini artıracak şekilde düzenlenir.
• Otomobil ve uçaklar hava direncini azaltacak şekilde düzenlenir. Hava direncini azaltmak için uçakların burun kısımları sivri yapılır.
• Bir kağıt parçasını yüksekten bıraktığımızda yavaşça yere düşer. Kağıdı buruşturup yukarıdan bıraktığımızda daha hızlı düşer.

• Kuşların vücut yapıları havada daha rahat hareket etmelerini sağlar. Kuşlar bu yapıları sayesinde hava direncinden fazla etkilenmezler. Göçmen kuşlar uzun uçuşlarında V şeklinde uçarlar.

• Hava direnci yağmur, dolu vb taneciklerin hızlarına etki ederek bu taneciklerin sabit hızda yeryüzüne düşmesini sağlar. Eğer hava direnci olmasaydı yağmur damlaları sürekli hızlanırlar ve yere merminin hızıyla ulaşırlardı.
• Bisiklet yarışçılarının yarış esnasında eğilerek, yere paralel bir biçimde yol alması.

Su ortamında sürtünme kuvveti (su direnci):

• Su içerisinde hareket eden cisimlerin hareketini engellemeye çalışan sürtünme kuvvetine su direnci denir.
• Su direnci cismin hareketine zıt yönde etki eder.
• Vücut şekilleri ve üzerlerindeki kaygan pullar balıkların su direncinden az etkilenmelerini sağlayarak sudaki hareketlerini kolaylaştırır. Su direnci olmasaydı balıklar suda yüzemezdi.
• Deniz altılar su direncinden daha az etkilenecek şekilde yapılırlar.
• Gemilerin ön kısımlarının V şeklinde yapılarak su direnci azaltması amaçlanmıştır.

• Yüzücülerin suya atlarken ellerini birleştirerek atlamaları su direncini azaltır.
• Yüzücülerin mayo ve bone kullanması su direncini azaltır.

Unutma! Sıvıların sürtünme kuvveti havadan daha fazladır. Örneğin; iki metal parayı biri boş, diğeri su dolu iki şişeye aynı anda attığımızda boş şişeye atılan para şişenin dibine daha çabuk ulaşır.

‘SÜRTÜNME KUVVETİ’ KONU ANLATIMINI PDF OLARAK İNDİR.

Etiketlersınıf, cismin ağırlığı, hav ortamında sürtünme kuvveti, hava direnci, hava ortamında sürtünme kuvveti örnekleri, indir, katı ortamlarda sürtünme kuvveti, kısaca, konu anlatımı, konu özeti, kuvveti, pdf, su direnci, su ortamında sürtünme kuvveti, su ortamında sürtünme kuvvetine örnekler, sürtünme, sürtünme kuvveti cismin hareket yönü, Sürtünme kuvveti nedir, sürtünme kuvveti nelere bağlıdır, sürtünme kuvveti pürüzlü yüzeylerde nasıldır, sürtünme kuvveti temas gerektiren bir kuvvetmidir, sürtünme kuvvetinin artırılması örnekleri, sürtünme kuvvetinin azaltılması örnekleri, sürtünme kuvvetinin etkileri nelerdir, sürtünme kuvvetinin olumlu etkiler, sürtünme kuvvetinin olumsuz etkileri, yüzeyin cinsi

"Mi" harfi sürtünme katsayısının sembolüdür.

Sürtünme kuvveti, temas halinde olan iki cismin veya yüzeyin birbiri üzerinden kaymasını engelleyen kuvvete verilen isimdir. Cismi harekete geçirebilir ya da cismin hareketine karşı koyabilir. Sanılanın aksine sürtünme kuvveti her zaman cismin hareketine ters yönde değildir. Bu kuvvetin ortaya çıkması için hareket gerekmez ancak hareketin olduğu durumlardaki (kinetik) sürtünme kuvveti, hareketin olmadığı durumdan (statik) farklıdır.

Bir masayı yatay olarak hareket ettirmeye çalıştığımızı düşünelim. Önce biraz zorlanırız sonra masa hareket etmeye başladığında kolay bir şekilde onu sürükleyebiliriz. Bu hareketliyken sürtünme kuvvetinin durgunken olduğu şekle göre daha az olduğunu gösterir ayrıca bu sonuçtan sürtünmeyi kinetik sürtünme kuvveti ve statik sürtünme kuvveti olmak üzere ikiye ayırmak gerektiği anlaşılır.

Özellikleri[değiştir

nest...

170490 170491 170492 170493 170494

çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası