Atatürk Albaylık Rütbesini Hangi Savaştan Sonra Kazandı

Görev Süresi: 29 Ekim - 10 Kasım

yılında, Osmanlı İmparatorluğu’nun bir ili olan Selanik’te doğdu. Babası Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde Hanım’dır. Baba tarafından dedesi Hafız Ahmet Efendi, XIV-XV. yüzyıllarda Konya ve Aydın’dan Makedonya’ya yerleştirilmiş Kocacık Yörüklerindendir. Annesi Zübeyde Hanım ise Selânik yakınlarındaki Langaza kasabasına yerleşmiş eski bir Türk ailesinin kızıdır. Milis subaylığı, evkaf kâtipliği ve kereste ticareti yapan Ali Rıza Efendi, yılında Zübeyde Hanım’la evlendi. Atatürk'ün beş kardeşinden dördü küçük yaşlarda öldü, sadece Makbule (Atadan) yılına kadar yaşadı.

Mustafa öğrenim çağına gelince Hafız Mehmet Efendi'nin mahalle mektebinde öğrenime başladı. Babasını küçük yaşta kaybettikten sonra ilkokulu Selanik’te Şemsi Efendi Mektebi’nde okudu. Selânik Mülkiye Rüştiyesi’ne kaydoldu. Kısa bir süre sonra yılında Askerî Rüştiye’ye girdi. Bu okulda Matematik öğretmeni Yüzbaşı Mustafa Sabri Bey adına “Kemal”i ilave etti. yıllarında Manastır Askeri İdâdi’sini bitirip, 13 Mart ’da İstanbul’da Harp Okulu’nda öğrenime başladı. 10 Şubat tarihinde teğmen rütbesiyle mezun oldu. Harp Akademisi’ne devam etti. 11 Ocak ’te Kurmay Yüzbaşı rütbesiyle akademiyi tamamladı. yılları arasında Şam’da 5. Ordu emrinde görev yaptı. 20 Haziran ’de Kolağası (Kıdemli Yüzbaşı) oldu. 13 Ekim ’de Manastır’a III. Ordu’ya atandı. 19 Nisan ’da İstanbul’a giren Hareket Ordusu’nda Kurmay Başkanı olarak görev aldı. yılında Fransa’ya gönderildi, Picardie Manevraları’na katıldı.

’de İtalya’nın Trablusgarp’a asker çıkarması üzerine Tobruk’a gönderildi. Tobruk ve Derne’de Türk kuvvetlerini başarı ile yönettikten sonra binbaşı rütbesiyle yıllarında Balkan Savaşı’na katıldı; Edirne’yi Bulgaristan’dan geri alan kolorduda görev yaptı. yıllarında Sofya’da ataşe olarak bulundu. Birinci Dünya Savaşı’nda, ’te Tümen Komutanı olarak Çanakkale Savaşı’na katıldı. 25 Nisan ’te Arıburnu’na çıkan düşman kuvvetlerini, Mustafa Kemal’in komuta ettiği Tümen Conkbayırı’nda durdurdu. Mustafa Kemal, bu başarı üzerine 1 Haziran ’te Albaylığa yükseldi. Gelibolu’da düşman saldırılarını başarı ile durdurdu; “Anafartalar Kahramanı” olarak ün kazandı. Mustafa Kemal’in askerlerine “Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum!” emri cephenin kaderini değiştirdi.

Çanakkale Savaşları’ndan sonra ’da Edirne ve Diyarbakır’da görev aldı. 1 Nisan ’da tümgeneralliğe yükseldi. Rus saldırılarını durduran Mustafa Kemal, Bingöl ve Muş’u düşmandan geri aldı. Şam ve Halep’teki kısa süreli görevlerinden sonra ’de İstanbul’a geldi. Veliaht Vahdettin ile Almanya’ya giderek Alman Genel Karargâhı ve Alman savaş cephelerinde incelemeler yaptı. 1 Eylül ’de Halep’e 7. Ordu Komutanı olarak döndü. Bu cephede İngiliz kuvvetlerine karşı başarılı savunma savaşları yaptı. Mondros Mütarekesi’nin imzalanmasından bir gün sonra, 31 Ekim ’de Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığına getirildi. Bu ordunun kaldırılması üzerine 13 Kasım ’de İstanbul’a gelip Harbiye Nezâreti’nde (Bakanlığında) göreve başladı. Ülkeyi düşman işgalinden kurtarmak amacını gizli tutarak, Ordu Müfettişliği görevi ile İstanbul’dan ayrıldı.

Karadeniz yoluyla 19 Mayıs ’da Samsun’a çıkan Mustafa Kemal, 22 Haziran ’da Amasya Genelgesi’ni yayımladı. Türk milletine, “Vatanın bütünlüğünün ve milletin bağımsızlığının tehlikede olduğunu, azim ve kararlılıkla vatanın kurtarılması için Sivas’ta bir kongre toplanacağını” bildirdi. Ayrıca Osmanlı Hükûmeti’nin verdiği görevden ve askerlikten istifa ederek, 23 Temmuz ’da Erzurum’da, 4 Eylül ’da Sivas’ta toplanan kongrelerinin başkanlığını yaptı.

Bu kongrelerde, “Düşman işgaline karşı milletin vatanı savunacağı, bu amaçla geçici bir hükûmetin kurulacağı ve bir millî meclisin toplanacağı, manda ve himayenin kabul edilmeyeceği” kararları alındı ve açıklandı. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), onun çabalarıyla 23 Nisan ’de Ankara’da tarihî görevine başladı; Mustafa Kemal, Meclis ve Hükûmet Başkanı seçildi. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılmasıyla Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulması yolunda önemli bir adım atılmış oldu. Osmanlı Hükûmeti ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan Sevr Antlaşması’nı Türk milletinin kabul etmediğini dünyaya duyurdu. TBMM Kurtuluş Savaşı’nın başarıyla sonuçlanması için gerekli yasaları kabul edip uygulamaya başladı.

İtilaf Devletleri’nin yardımıyla İzmir’i işgal eden Yunan Kuvvetlerinin ilerlemesi ’de Birinci ve İkinci İnönü Savaşlarıyla durduruldu. 23 Ağustos ’de yeniden saldıran Yunan Ordusu bozguna uğratılarak Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın yönettiği Türk Ordusu Sakarya Meydan Savaşı’nı zaferle sonuçlandırdı. 22 gün geceli gündüzlü süren bu savaşta Yunan Ordusu ağır kayıplara uğratıldı. Bu zafer nedeniyle Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Mustafa Kemal’e “Mareşal” rütbesi ve “Gazi” unvanı verildi. Türk Ordusu, vatanı düşman işgalinden kurtarmak için 26 Ağustos ’de karşı saldırıya başladı. Mustafa Kemal Paşa’nın yönettiği Başkomutan Meydan Savaşı’nda (30 Ağustos ) Türk Ordusu Yunan Ordusu’nun büyük kısmını yok etti. Bozguna uğrayarak kaçan düşman kuvvetlerini izleyen Türk Ordusu 9 Eylül ’de İzmir’e girdi. 11 Ekim ’de Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalandı ve İtilaf Devletleri işgal ettikleri Türk topraklarından çekildi.

Kurtuluş Savaşı’nın ardından TBMM tarafından 29 Ekim günü Cumhuriyet ilan edilirken, Mustafa Kemal de oybirliğiyle ilk Cumhurbaşkanı seçildi. 30 Ekim günü İsmet İnönü tarafından Cumhuriyet’in ilk hükûmeti kuruldu. Türkiye Cumhuriyeti, “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” ve “Yurtta barış cihanda barış” temelleri üzerinde yükselmeye başladı’deki ölümüne dek arka arkaya dört kez cumhurbaşkanı seçilen Atatürk, bu görevi en uzun süre yürüten cumhurbaşkanı oldu.

Mustafa Kemal’e, günlü, sayılı kanunla Atatürk soyadı verildi ve bu soyadının başkaları tarafından kullanılması yasaklandı.

Atatürk sık sık yurt gezilerine çıkarak devlet çalışmalarını yerinde denetledi. İlgililere aksayan yönlerle ilgili emirler verdi. Cumhurbaşkanı sıfatıyla Türkiye’yi ziyaret eden yabancı ülke devlet başkanlarını, başbakanlarını, bakanlarını komutanlarını ağırladı.

Mustafa Kemal Atatürk, Dünya Ekonomik Bunalımı’nın etkilerini hafifletmek ve ülkenin kalkınmasını hızlandırmak amacı ile ’te Beş Yıllık Sanayi Planı’nı başlattı. Aynı dönemde dış politikada da önemli adımlar atıldı; Milletler Cemiyeti’ne girilmesi (), Balkan Antantı’nın imzalanması (), Montrö Boğazlar Sözleşmesi () ve Sadabat Paktı () gibi girişimler Türkiye’nin bölgesinde ve dünyada etkili bir aktör olarak öne çıkmasına katkıda bulundu. Atatürk, Hatay’ın anavatana katılması için yoğun bir diplomatik çaba sarf etti ve onun bu amacı, vefatının ardından yılında gerçekleşti.

Atatürk, yalnızca Türk milletinin Kurtuluş Savaşı’nı başarı ile yöneten bir komutan değil, aynı zamanda gerçekleştirdiği devrimler ile de dâhi bir devlet adamı idi. 57 yıl süren yaşamının büyük kısmında, milletinin ve vatanının bağımsızlığı ve mutluluğu için yılmadan çalıştı ve girdiği her mücadeleden zaferle çıktı.

Özel hayatında sadelik içinde yaşadı. 29 Ocak ’de Latife Hanımla evlendi. Bu evlilik 5 Ağustos tarihine dek sürdü.

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu, cesur ve unutulmaz önderi Mustafa Kemal Atatürk, 10 Kasım ’de İstanbul’da Dolmabahçe Sarayı’nda hayata gözlerini yumdu.

Cenazesi 21 Kasım günü törenle geçici istirahatgâhı olan Ankara Etnografya Müzesi’nde toprağa verildi. Anıtkabir yapıldıktan sonra naaşı görkemli bir törenle 10 Kasım günü ebedi istirahatgâhına gömüldü.

Fotoğraf Albümü için tıklayınız

3 genişleterek millete dayanan bir siyasi parti h&#;line getirilmesini savundu. G&#;r&#;şlerinin cemiyetin &#;nde gelenlerince paylaşılmaması nedeniyle, kendini cemiyetten uzak tutarak asker&#; g&#;revine verdi. Mustafa Kemal II. Redif T&#;meni kurmay başkanlığından yeniden III. Ordu kararg&#;hına atandı. yılında Mahmut Şevket Paşa’nın yanında Arnavutluk’ta baş g&#;steren ayaklanmanın bastırılması harek&#;tına katıldı. yılında Trablusgarp Savaşı’na g&#;n&#;ll&#; olara katıldı. R&#;tbesi binbaşılığa y&#;kseltildi. Tobruk b&#;lgesinde komutasındaki yerli kuvvetlerle yaptığı bir baskın taarruzunda İtalyanlar’a ağır kayıplar verdirdi. yılı i&#;inde Derne’de İtalyanlar’a karşı başarıyla m&#;cadeleye devam etti. Buradan Balkan Savaşı’na katılmak amacıyla İstanbul’a d&#;nd&#;. Kendisi Gelibolu’da g&#;revlendirildi. 21 Temmuz ’te kurmay başkanlığını yaptığı Bolayır Kolordusu Edirne’yi Bulgarlar’dan geri aldı. Aynı Yıl Sofya Asker&#; Ataşeliği’ne atandı. Mustafa Kemal Birinci D&#;nya Savaşı’nın başlaması &#;zerine kendisine aktif g&#;rev verilmesini istedi. Bunun &#;zerine yılı başında Esat Paşa (B&#;lkat) komutasındaki III. Kolordu’ya bağlı olarak Tekirdağ’da kurulacak T&#;men Komutanlığı’na atandı. &#;anakkale cephesinde T&#;men komutanı, daha sonra Anafartalar Grubu komutanı olarak b&#;y&#;k başarı kazandı. Savaş sırasında r&#;tbesi albaylığa y&#;kseltildi. &#;anakkale savaşlarının sonlarına doğru &#;anakkale’den Edirne’ye nakledilen XVI. Kolordu komutanlığına atandı. Kaynak (Source): Ağaoğlu, Samet; Demokrat Parti’nin Doğuş Ve Y&#;kseliş Sebepleri, Bir Soru, İstanbul , s. Akın, Rıdvan; TBMM Devleti (), Birinci Meclis D&#;neminde Devlet Erkleri Ve İdare, İstanbul , s. Akşin, Sina; İstanbul H&#;k&#;metleri Ve Mill&#; M&#;cadele, C. I, Mutlakiyete D&#;n&#;ş (), İstanbul , s. Akşin, Sina; İstanbul H&#;k&#;metleri Ve Mill&#; M&#;cadele, C. I, Mutlakiyete D&#;n&#;ş (), İstanbul , s. Alpkaya, Faruk; T&#;rkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluşu (), İstanbul , s. Apak, Rahmi; İstikl&#;l Savaşında Garp Cephesi Nasıl Kuruldu, Ankara , s. Aşkun, Vehbi Cem; Sivas Kongresi, İstanbul , s. Aydınel, Sıtkı; G&#;neybatı Anadolu’da Kuv&#;-yı Mill&#;ye Hareketi, Ankara , s. Baykal, Bekir Sıtkı; Erzurum Kongresi İle İlgili Belgeler, Ankara , s. VI + Baykal, Bekir Sıtkı; Heyet-i Temsiliye Kararları, Ankara , s. Bıyıklıoğlu, Tevfik; Atat&#;rk Anadolu’da (), 1, İstanbul , s. Bıyıklıoğlu, Tevfik; Trakya’da Mill&#; M&#;cadele, I. Cilt, Ankara , s. XX + Bıyıklıoğlu, Tevfik; Trakya’da Mill&#; M&#;cadele, II. Cilt, Vesikalar, Resimler, Pl&#;n Ve Haritalar, Ankara , s. XVIII+ + 48 Fotoğraf + Vesika + 8 Harita Ve Kroki. B&#;y&#;k Taarruz nci Yıl Armağanı, Ankara , s. VI + &#;alık, Ramazanlık; Alman Basınında Mill&#; M&#;cadele Ve Mustafa Kemal Paşa (), Ankara , s. Dayı, Esin; Nazilli Kongreleri (), Erzurum , s. Denizli, Ali; Kore Harbi’nde T&#;rk Tugayları, Ankara , s. Duru, Orhan; Amerikan Gizli Belgeleriyle T&#;rkiye’nin Kurtuluş Yılları, İstanbul , s. Eroğlu, Hamza; Atat&#;rk Ve Cumhuriyet, Ankara , s. VIII + Erol, Mine; T&#;rkiye’de Amerika Mandası Meselesi (), Giresun , s. Esengin, Kenan; Mill&#; M&#;cadele’de İ&#; Ayaklanmalar, İstanbul , s.

Made with FlippingBook