5 Asliye Ceza Mahkemesi Hangi Davalara Bakar

SULH HUKUK MAHKEMESİ

Sulh hukuk mahkemesi; belirli özel hukuk davalarına bakmak üzere kurulmuş olan, asıl görevli mahkeme olan asliye hukuk mahkemesi ile birlikte iki genel mahkemeden biridir ( sayılı Kanun m.4). Sulh hukuk mahkemeleri, tek hakimli olup her yargı çevresinde (adliyede) kurulması gereken mahkemelerdendir.

SULH HUKUK MAHKEMESİNİN GÖREVLERİ:

Sulh hukuk mahkemesi, dava konusunun değer veya tutarına bakmaksızın aşağıdaki uyuşmazlıklara bakmakla görevlidir ( sayılı HMK m.4):

Arabuluculuk faaliyeti neticesinde tanzim edilen anlaşma belgesine icra edilebilirlik şerhi verilmesi,

Arabuluculuk bürosunun yetkisine yapılan itiraz hakkında karar vermek ( sayılı Kanun m.3/9),

Arabuluculuk büroları, Hâkimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenen sulh hukuk hâkiminin gözetim ve denetimi altında görev yapar. Arabuluculuk bürosunun olmadığı yerlerde büronun görevinin sulh hukuk mahkemesi yazı işleri müdürlüğü tarafından hakimin gözetimi ve denetimi altında yerine getirilir ( sayılı Kanun m/3),

Kiralanan taşınmazların, 9/6/ tarihli ve sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalar,

Taşınır ve taşınmaz mal veya hakkın paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin davalar,

Taşınır ve taşınmaz mallarda, sadece zilyetliğin korunmasına yönelik olan davalar,

sayılı HMK ile diğer kanunların, sulh hukuk mahkemesi veya sulh hukuk hâkimini görevlendirdiği davalar.

Aralarındaki bağlantı nedeniyle birlikte açılan davalarda bir kısım dava arkadaşları veya talepler yönünden özel mahkeme, bir kısmı yönünden de genel mahkeme görevli ise davaya bakmaya tümüyle özel mahkeme görevlidir. Davanın diğerine tabi olarak tümüyle özel mahkemede görüleceği ilkesi, yargısal uygulamalarda kararlılıkla kabul edilip sürdürülmektedir. (Yargıtay HGK – Karar: /).

Davada bir kısım dava arkadaşları veya talepler yönünden farklı özel mahkemeler görevli ise davanın açıldığı mahkeme bu özel mahkemelerden biri ise davaya o mahkemede bakılmalıdır. Dava genel mahkemede açılmış ancak birden fazla özel mahkeme görevli ise ağırlıklı hukuki ilişkiye göre görevli mahkeme olan özel mahkemede dava görülmek üzere görevsizlik kararı verilmelidir. Davadaki talepler hem asliye hukuk mahkemesinin hem de sulh hukuk mahkemesinin görevine girmekte ise dava tümüyle asliye hukuk mahkemesinde görülmelidir.

SULH HUKUK MAHKEMESİ HANGİ DAVALARA BAKAR:

Sulh hukuk mahkemesi, aşağıda yazılı bazı özel hukuk davalarına bakmakla görevlidir:

• Kat mülkiyetinden kaynaklanan davalar,
• İzale-i şuyu (ortaklığın giderilmesi) davası,
• Kiralananın tahliyesi davası,
• Kira ilişkisinden kaynaklanan tespit davası,
• Kira bedelinin uyarlanması davası,
• Kira sözleşmesinin iptali,
• Miras ortaklığına temsilci atanması,
• Mirasçılık belgesinin iptali,
• Mirasın reddi davası,
• Terekenin borca batık olduğunun tespiti davası,
• Kayyım atanması ve kayyımlık ile ilgili diğer davalar,
• Vasi atanması veya vasinin görevinden çekilmesi davası,
• Vasiyetnamenin açılması,
• Tek başına açılan zilyetliğin korunması davası, (Zilyetliğin tespiti ile birlikte açılırsa Asliye Hukuk Mahkemesi görevlidir).
• Arabuluculuk uygulamasında icra edilebilirlik şerhi verilmesi,
• Çocuk mallarının korunması davası.

Sulh Hukuk Mahkemesinin Görevsizlik Kararı

Görevsizlik kararı veren sulh hukuk mahkemesi bu kararında dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesine karar vermekle yetinir. Dava dosyasını kendiliğinden ( re’sen ) görevli mahkemeye gönderemez.

Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun maddesi hükmü gereğince; taraflardan birinin görevsizlik kararının kesinleştiği tarihten itibaren iki hafta içinde kararı veren mahkemeye başvurarak dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesini talep etmesi gerekir. Hemen belirtmek gerekir ki; bu süre hak düşürücü nitelikte olup mahkemece re’sen gözetilir. Hak düşürücü süre içerisinde dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesi başvurusu yapılmadığı takdirde, sulh hukuk mahkemesi tarafından davanın açılmamış sayılmasına karar verilir.

Sulh hukuk mahkemesinin görevsizlik kararına karşı 2 hafta içinde istinaf mahkemesine (bölge adliye mahkemesi) istinaf başvurusu yapılabilir. İstinaf mahkemesinin yerel mahkemenin görevi ile ilgili verdiği karar kesindir.

Sulh Hukuk Mahkemesinin Kararına Karşı İstinaf ve Temyiz Başvurusu

Sulh hukuk mahkemesi kararlarına karşı istinaf başvurusu yapılması mümkündür. İstinaf, sulh hukuk mahkemesi tarafından verilen kararın hem maddi vakıa hem de hukuki açıdan bir üst mahkeme tarafından yeniden değerlendirilmesini sağlayan bir kanun yoludur. İstinaf kanun yoluna başvuru süresi, sulh hukuk mahkemesi kararının usulüne uygun bir şekilde taraflara tebliği edildiği günden itibaren 2 haftadır. İstinaf başvurusu, bölge adliye mahkemesine gönderilmek üzere kararı aleyhine başvuru yapılan sulh hukuk mahkemesine bir istinaf dilekçesi verilerek yapılır.

Sulh hukuk mahkemesi kararlarına karşı istinaf başvurusu yapılabilmesi için şu şartların gerçekleşmesi gerekir:

Aleyhine istinaf başvurusu yapılan asliye ticaret mahkemesi kararında yer alan malvarlığı davasının miktar ve değeri TL’yi aşmalıdır (HMK /2). Miktar ve değeri TL’yi aşamayan asliye ticaret mahkemesi kararları kesin olduğundan aleyhine istinaf başvurusu yapılamaz.

Kural olarak ara kararlar aleyhine istinaf başvurusu yapılamaz. Ancak, ihtiyati tedbir ve ihtiyati gibi kararlar ara kararı olmasına rağmen son kararı beklemeden bu kararlar aleyhine istinaf başvurusu yapılması mümkündür (HMK /1).

Kural olarak sulh hukuk mahkemesi kararları ile ilgili verilen istinaf mahkemesi kararları kesin olup bu kararlar aleyhine temyiz kanun yoluna başvurulamaz. Temyiz, sulh hukuk mahkemesi kararı hakkında istinaf incelemesi neticesinde verilen hükmün, hukukun doğru uygulanıp uygulanmadığı açısıdan denetlenmesini sağlayan bir kanun yoludur.

Sulh Hukuk Mahkemesinin görev alanına giren kira ilişkisinden doğan ve miktar veya değeri itibarıyla temyiz edilebilen alacak davaları hariç olmak üzere; HMK md.4’te gösterilen davalar ile (Kat Mülkiyeti Kanunundan doğup taşınmazın aynına ilişkin olan davalar hariç) özel kanunlarda sulh hukuk mahkemesinin görevine girdiği belirtilen davalar ile ilgili istinaf mahkemesi kararları kesin olup aleyhine Yargıtay’a temyiz başvurusu yapılmaz.

Kira ilişkisinden doğan ve miktar veya değeri itibariyle temyiz kanun yoluna başvurulabilmesi mümkün olan alacak davası ile ilgili sulh hukuk mahkemesi kararlarının şu şartları sağlaması gerekir:

Aleyhine temyiz başvurusu yapılan istinaf mahkemesi kararında yer alan miktar ve değer TL’yi aşmalıdır (HMK /1-a). Miktar ve değeri TL’yi aşamayan istinaf mahkemesi kararları kesin olduğundan aleyhine temyiz başvurusu yapılamaz.

İstinaf mahkemesinin ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz gibi kararlarına karşı temyiz kanun yoluna başvurulamaz.

Asliye hukuk mahkemesi; özel hukuktan kaynaklı uyuşmazlıklarına bakmakla görevli asıl mahkemedir ( sayılı HMK 2. madde). Diğer bir tanımla özel hukuktan kaynaklı davaların görüldüğü, görev alanı özel bir konu veya kişi ile sınırlandırılmamış genel görevli ve tek hakimli bir ilk derece mahkemesidir. Asliye hukuk mahkemeleri tek hakimlidir. Tüm yargı çevresinde adliyede kurulması zorunlu genel mahkemedir. ( sayılı Kanun 5. madde) Özel hukuktan kaynaklı davalara bakan mahkemeler;

• Asliye Hukuk Mahkemesi,
• Sulh Hukuk Mahkemesi,
• Aile Mahkemesi,
• İş Mahkemesi
• İcra Mahkemesi
• Asliye Ticaret Mahkemesi,
• Tüketici Mahkemesi,
• Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi,
• Kadastro Mahkemesidir.

Asliye hukuk mahkemesi ve sulh hukuk mahkemesi özel hukuktan kaynaklı davalara bakmakla görevli genel iki mahkemedir. Genel görevli mahkemelerden olan asliye hukuk mahkemeleri görevi asıl, sulh hukuk mahkemeleri ise istisna görevlidir. Özel bir kanun hükmü ile açıkça sulh hukuk mahkemesinde bakılacağı bildirilmeyen bütün dava ve işler asliye hukuk mahkemesinin görev alanına girer.

Asliye Hukuk Mahkemesi Nedir?

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 2. maddesinde asliye hukuk mahkemelerinin görevi belirtilmiştir. Aksine bir düzenleme yoksa aşağıdaki davalar için dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir. Bunlar:

• Malvarlığı haklarına ilişkin davalar
• Şahıs varlığına ilişkin davalar

Asliye hukuk mahkemesi asıl görevli mahkemedir. sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev Ve Yetkileri Hakkında Kanun uyarınca asliye hukuk mahkemeleri tek hakimlidir ve her adliyede bulunması zorunlu olan mahkemelerdendir. Asliye Hukuk Mahkemelerinde kural olarak yazılı yargılama usulü uygulanır. Bu usule göre yargılama: dilekçeler aşaması, ön inceleme, tahkikat, sözlü yargılama ve hüküm olmak üzere bu 5 aşamada tamamlanır.

Asliye Hukuk Mahkemesi Nasıl Kurulur?

sayılı Kanuna göre;

• Hukuk mahkemeleri, her il merkezi ile bölgelerin coğrafî durumları ve iş yoğunluğu göz önünde tutularak belirlenen ilçelerde Hakimler ve Savcılar Kurulunun olumlu görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca kurulur.
• Hukuk mahkemeleri bulundukları il veya ilçenin adı ile anılır.
• Hukuk mahkemelerinin yargı çevresi, bulundukları il merkezi ve ilçeler ile bunlara adlî yönden bağlanan ilçelerin idarî sınırlarıdır.
• İş durumunun gerekli kıldığı yerlerde hukuk mahkemelerinin birden fazla dairesi oluşturulabilir. Bu daireler numaralandırılır. Özel kanunlarda başkaca hüküm bulunmadığı takdirde, ihtisaslaşmanın sağlanması amacıyla, gelen işlerin yoğunluğu ve niteliği dikkate alınarak, daireler arasındaki iş dağılımı Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenebilir. Bu kararlar Resmi Gazete’de yayımlanır.
• İş yoğunluğunun fazla olduğu yerlerde birden fazla asliye hukuk mahkemesi kurulabilir. Bu mahkemeler numaralandırılır. Örneğin, Ankara 6. Asliye Hukuk Mahkemesi, Kırıkkale 3. Asliye Hukuk Mahkemesi gibi.

Asliye Hukuk Mahkemesinde Yetki

Hangi yerdeki görevli mahkemenin davaya bakacağı yetki kurallarına göre belirlenir. Görevli mahkemeyi asliye hukuk mahkemesi olarak belirledikten sonra hangi yerdeki asliye hukuk mahkemesinin yetkili olduğunu belirlemek gerekir.

Yetki dava şartıdır, yetki kurallarına uymak gerekir. Davacı dilediği yerdeki asliye hukuk mahkemesinde davasını açamaz. Yetkiyi mahkeme her aşamada kendiliğinden araştırır.

Genel Yetkili Mahkeme: Davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.

• Davalı birden fazla ise dava, bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir. Ancak, dava sebebine göre kanunda, davalıların tamamı hakkında ortak yetkiyi taşıyan bir mahkeme belirtilmişse, davaya o yer mahkemesinde bakılır.

Özel Yetkili Mahkeme: Davacıya seçim hakkı tanıyan bir özel yetki kuralıdır. Davacı davasını genel yetkili asliye hukuk mahkemesinde açabileceği gibi, özel yetkili asliye hukuk mahkemesinde de açabilir.

• Memur, işçi, öğrenci, asker gibi, bir yerde geçici olarak oturanlara karşı açılacak alacak veya taşınır mal davaları için, orada bulunmaları uzunca bir süre devam edebilecekse, bulundukları yer mahkemesi de yetkilidir.
• Sözleşmeden doğan davalar, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinde de açılabilir.
• Terekede bulunan bir mal hakkında açılmak istenen istihkak davası, terekenin yazımı ve tespiti zamanında mal nerede bulunuyorsa, orada da açılabilir.
• Mirasçılık belgesinin iptali ve yeni mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin davalarda, mirasçıların her birinin oturduğu yer mahkemesi de yetkilidir.

Kesin Yetkili Mahkeme: Kanunda kesin yetkili olarak belirtilen hallerde, o yerdeki mahkeme dışında hiçbir yerde dava açılamayacaktır. Aksi halde yetkisiz mahkeme yetkisizlik kararı verecektir.

• Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir.

Asliye Hukuk Mahkemesinin Görevleri

Mahkemelerin görevi, ancak kanunla düzenlenir. Göreve ilişkin kurallar, kamu düzenindendir. Mahkemenin görevli olması da bir dava şartıdır. sayılı HMK 2. madde uyarınca dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir. Bu Kanunda ve diğer kanunlarda aksine düzenleme bulunmadıkça, asliye hukuk mahkemesi diğer dava ve işler bakımından da görevlidir.

Genel görevli mahkemelerden sulh hukuk mahkemesinin görevleri kanunda sınırlı olarak sayılmış, bunların dışında kalan özel hukuk ilişkilerinden doğan her türlü dava ve işlerde asliye hukuk mahkemeleri görevlidir. Bazen davaların aralarında bağlantı bulunması nedeniyle birlikte açılması gerekir. Bu davalarda bir kısım dava arkadaşları veya talepler yönünden özel mahkeme, bir kısmı yönünden de genel mahkeme görevli ise tüm davaya bakmakta özel mahkeme görevlidir.

Özel mahkemelerin kurulamadığı yargı çevrelerinde (adliyelerde) genel mahkeme olan asliye hukuk mahkemesi, özel mahkemenin sıfatıyla yargılama yapacaktır. Asliye hukuk mahkemesi özel mahkeme sıfatıyla yargılama yaparken, bunu kararında belirtecek ve o mahkemenin tabi olduğu usule göre yargılama yapacaktır.

Asliye Hukuk Mahkemesinde Görülen Davalar

Asliye Hukuk Mahkemelerinin görev alanına giren davalardan bazıları şunlardır;

• Alacak Davası
• El Atmanın Önlenmesi Davası
• İtirazın İptali Davası
• Menfi Tespit Davası
• Önalım (Şufa) Davası
• Maddi Tazminat Davası
• Manevi Tazminat Davası
• Ecrimisil Davası
• Mirastan Mal Kaçırma Davası
• Miras Sözleşmesinin İptali Davası
• Mirasçılıktan Çıkarma Davası
• Vasiyetnamenin İptali Davası
• Tapu Tescil Ve İptal Davası
• Nüfus Kaydının Düzeltilmesi Davası
• Mirasta Tenkis Davası
• İstirdat Davası
• Geçit Hakkı Davası
• Kamulaştırmasız El Atma Davası
• Derneğin Feshi Davası
• Ad ve Soyadı Değişikliğine İlişkin Davalar
• Kamulaştırmaya İlişkin Tescil Davası
• Kamulaştırmaya Dayalı Bedel Davası

Asliye Hukuk Mahkemelerin Dava Açmak

Dava açmak için dava dilekçesinde bulunması gereken hususlar HMK m. ’da düzenlenmiştir. Bu maddeye göre;

a) Mahkemenin adı,

b) Davacı ile davalının adı, soyadı ve adresleri,

c) Davacının Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası,

ç) Varsa tarafların kanuni temsilcilerinin ve davacı vekilinin adı, soyadı ve adresleri,

d) Davanın konusu ve malvarlığı haklarına ilişkin davalarda, dava konusunun değeri,

e) Davacının iddiasının dayanağı olan bütün vakıaların sıra numarası altında açık özetleri,

f) İddia edilen her bir vakıanın hangi delillerle ispat edileceği,

g) Dayanılan hukuki sebepler,

ğ) Açık bir şekilde talep sonucu,

h) Davacının, varsa kanuni temsilcisinin veya vekilinin imzası dava dilekçesinde bulunması gereken hususlardır.

Bu unsurlara yer verilerek dilekçe hazırlandıktan sonra yetkili ve görevli olan asliye hukuk mahkemesinde davanın açılması gerekir. Dava açarken o yerde bulunun birden fazla asliye hukuk mahkemeleri arasında seçim imkanı yoktur. Dava dilekçesi o yerdeki asliye hukuk mahkemesine hitaben yazılır, daha sonra mahkemeler arasındaki iş yüküne göre otomatik olarak dağıtılır.

Asliye Hukuk Mahkemelerinde Dava Süreci

Asliye hukuk mahkemesinde açılacak olan özel hukuk davası yazılı yargılama usulüne tabidir. İlk derece yargılamasındaki aşamaların tamamlanmasıyla asliye hukuk mahkemesi bir karar verecektir. Yargılamanın daha düzenli yürütülüp uzamaması için bu aşamalar getirilmiştir. Buna göre bir uyuşmazlığa ilişkin asliye hukuk mahkemesinde açılacak bir dava aşağıdaki aşamalara geçerek çözüme kavuşacaktır. Bunlar;

• Dilekçeler Aşaması: Yetkili ve görevli asliye hukuk mahkemesine verilecek bir dilekçe ile dava açılır ve karşılıklı dilekçeler verilir.
• Ön İnceleme Aşaması: Dava şartları ve ilk itirazlar incelenir.
• Tahkikat Aşaması: Yargılamanın en yoğun aşaması olup, tarafların dilekçelerinde ileri sürdükleri iddiaların doğru olup olmadığı araştırılır.
• Sözlü Yargılama Aşaması: Tahkikat aşaması sona erip sözlü yargılamada taraflara son sözleri sorulur.
• Hüküm: Yargılamanın son aşaması olup uyuşmazlık artık nihayete erer.

Davanın yargılama süresi ise her asliye hukuk mahkemesinin yoğunluğuna göre değişmektedir.

Asliye Hukuk Mahkemesi Kararlarına Karşı Kanun Yolları

İlk derece mahkemesi olan asliye hukuk mahkemesinin kararlarına karşı istinaf yoluna başvurabilmek için bazı şartların varlığı gerekmektedir. Bunlar:

• İlk derece mahkemelerinin nihai kararları aleyhine istinafa başvurulabilirken, kural olarak ara kararlar aleyhine istinaf başvurusu yapılamaz. Ancak, ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz gibi kararlar ara karar olmasına rağmen son kararı beklemeden bu kararlar aleyhine istinaf başvurusu yapılması mümkündür.
• yılında aleyhine istinaf başvurusu yapılan asliye hukuk mahkemesi kararında yer alan davanın miktar ve değeri en az TL olmalıdır. Miktar ve değeri TL’yi aşamayan asliye hukuk mahkemesi kararları kesin olduğundan aleyhine istinaf başvurusu yapılamaz.
• Manevi tazminat davalarında verilen kararlara karşı, miktar veya değere bakılmaksızın istinaf kanun yoluna başvurulabilir.

Bu şartları sağlayan asliye hukuk mahkemesi kararına karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde istinafa başvurulmalıdır. İstinaf başvurusu, bölge adliye mahkemesine gönderilmek üzere kararı veren asliye hukuk mahkemesine bir istinaf dilekçesi verilerek yapılır.

Asliye hukuk mahkemesi kararı hakkında istinaf incelemesi neticesinde verilen hükmün, hukukun doğru uygulanıp uygulanmadığı açısından denetlenmesini sağlayan kanun yolu temyizdir. Bölge adliye mahkemelerinin göreve başlamasından önce verilen Asliye hukuk mahkemesi kararları kesinleşinceye kadar HUMK’ un temyiz hükümleri uygulanmaya devam edecek, bu kararlara karşı istinafa gidilemeyecektir. Temyiz kanun yoluna başvurulabilmesi mümkün olan asliye hukuk mahkemesi kararlarının şu şartları sağlaması gerekir:

• yılında aleyhine temyiz başvurusu yapılacak olan istinaf mahkemesi kararında yer alan miktar ve değer TL’yi aşmalıdır. Miktar ve değeri TL’yi aşamayan istinaf mahkemesi kararları kesin olduğundan aleyhine temyiz başvurusu yapılamaz.
• İstinaf mahkemesinin ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz gibi kararlarına karşı temyiz kanun yoluna başvurulamaz.

Ankara Asliye Hukuk Mahkemesi Adres ve Telefon

Ankara Asliye Hukuk Mahkemesi Adresi: Ankara Adliyesi Dışkapı Ek Hizmet Binası,  Etlik, Etlik Cd, Altındağ/Ankara22

1. Asliye Hukuk Mahkemesi
2. Asliye Hukuk Mahkemesi
3. Asliye Hukuk Mahkemesi
4. Asliye Hukuk Mahkemesi
5. Asliye Hukuk Mahkemesi
6. Asliye Hukuk Mahkemesi
7. Asliye Hukuk Mahkemesi
8. Asliye Hukuk Mahkemesi
9. Asliye Hukuk Mahkemesi
10. Asliye Hukuk Mahkemesi
11. Asliye Hukuk Mahkemesi
12. Asliye Hukuk Mahkemesi
13. Asliye Hukuk Mahkemesi
14. Asliye Hukuk Mahkemesi
15. Asliye Hukuk Mahkemesi
16. Asliye Hukuk Mahkemesi
17. Asliye Hukuk Mahkemesi
18. Asliye Hukuk Mahkemesi
19. Asliye Hukuk Mahkemesi
20. Asliye Hukuk Mahkemesi
21. Asliye Hukuk Mahkemesi
22. Asliye Hukuk Mahkemesi
23. Asliye Hukuk Mahkemesi
24. Asliye Hukuk Mahkemesi
25. Asliye Hukuk Mahkemesi
26. Asliye Hukuk Mahkemesi
27. Asliye Hukuk Mahkemesi
28. Asliye Hukuk Mahkemesi
29. Asliye Hukuk Mahkemesi
30. Asliye Hukuk Mahkemesi
31. Asliye Hukuk Mahkemesi
32. Asliye Hukuk Mahkemesi
33. Asliye Hukuk Mahkemesi
34. Asliye Hukuk Mahkemesi
35. Asliye Hukuk Mahkemesi
36. Asliye Hukuk Mahkemesi
37. Asliye Hukuk Mahkemesi
38. Asliye Hukuk Mahkemesi
39. Asliye Hukuk Mahkemesi
40. Asliye Hukuk Mahkemesi
41. Asliye Hukuk Mahkemesi
42. Asliye Hukuk Mahkemesi
43. Asliye Hukuk Mahkemesi
44. Asliye Hukuk Mahkemesi
45. Asliye Hukuk Mahkemesi
46. Asliye Hukuk Mahkemesi

Asliye Hukuk Mahkemesine İlişkin Emsal Karar

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi         

/ E.  ,  / K.

“… sayılı TMK’nın “Adın korunması” başlıklı 26 ncı maddesi ise;
“Adının kullanılması çekişmeli olan kişi, hakkının tespitini dava edebilir. Adı haksız olarak kullanılan kişi buna son verilmesini; haksız kullanan kusurlu ise ayrıca maddî zararının giderilmesini ve uğradığı haksızlığın niteliği gerektiriyorsa manevî tazminat ödenmesini isteyebilir.” Şeklindedir.

Belirtilen kanuni düzenlemelere göre, dava sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 26 ncı maddesi kapsamında adın korunmasına ilişkin olup uyuşmazlık sayılı Kanun’dan kaynaklanmadığından, somut uyuşmazlıkta görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu açıktır. Bu itibarla mahkemece görevsizlik sebebiyle davanın usulden reddi ve HMK’nın 20’ nci maddesinde öngörülen usul dahilinde dava dosyasının görevli Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekirken, işin esasının incelenmesi isabetsizdir.

Anılan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme sonucunda İlk Derece Mahkemesince yazılı şekilde hüküm tesisi ve bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddi kararı hatalı olup bozmayı gerektirmiştir…”

Asliye Ceza Mahkemeleri diğer mahkemelere göre daha geniş bir yargılama alanında görev yapan ve 10 yıl veya altında hapis cezası gerektiren davalara bakmakla görevli bir mahkemedir. Ağır Ceza Mahkemelerinde davalar hakimler ve savcılardan oluşan bir heyetle görülürken, farkı bir yargılama işleyişine sahip bulunan Asliye Ceza Mahkemelerinde dava süreci tek bir hâkim tarafından yürütülür. Oldukça geniş bir görev alanında yargılama yetkisine sahip olan Asliye Ceza Mahkemesi hangi davalara bakar?

İzmir asliye ceza avukatları yazma ve konuşma becerileri yüksek olmalıdır. Güçlü bir savunma ve olumlu ceza davası sonuçlanması için araştırma ve soruşturma konusunda da deneyimli bir avukat ile çalışılmalıdır.

Asliye Ceza Mahkemesinin Görevleri

Asliye Ceza Mahkemelerinin görev alanları sayılı Bölge Asliye Mahkemelerinin Kuruluşu, Görev ve Yetkileri ile ilgili kanunun maddesinde belirlenmiş olup,

• Cumhurbaşkanına hakaret
• İftira
• Görevi kötüye kullanma
• Hakaret
• Kasten veya taksirle yaralama
• Hırsızlık
• Kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma
• Cinsel taciz ve cinsel saldırı
• Uyuşturucu bulundurma, kullanma
• Şantaj
• Belgede sahtecilik yapma
• Özel yaşamın gizliliğini ihlal
• Mühür bozma ve mala zarar verme
• Bilişim suçları
• Çocuk kaçırma, alıkoyma
• Soruşturmanın gizliliğini ihlal etme suçları başka bir mahkemenin görevlendirilmemiş olması kaydıyla Asliye Ceza Mahkemeleri tarafından görülür.

Asliye Ceza Davaları Ne Kadar Sürer?

Gerek Ağır Ceza mahkemeleri, gerekse Asliye Ceza Mahkemelerinde dava süreçleri suçun vasıf ve mahiyetine göre değişkenlik gösterebilir. Dava ile ilgili tanık ifadelerinin tamamlanıp tamamlanmadığı, suçla ilgili delillerin toplanıp toplanmadığı, süreci belirleyen en önemli unsurlardır. Davaların sonuçlanma süresini etkileyen önemli etkenlerden biri de, davanın görüldüğü mahkemenin iş yoğunluğudur. Bu sebeple Asliye ceza davaları ne kadar sürer sorusunun cevabı net bir şeklide verilemez. Ancak yılı içerisinde yürürlüğe konulan hedef-süre uygulaması kapsamında Asliye Ceza Mahkemelerinde yargılama ve karar sürecinin ila gün sürmesi hedeflenmektedir.

Asliye Ceza Mahkemeleri Ne Kadar Ceza Verebilir?

İşlenen suçlara verilecek olan ceza miktarı ve hüküm, davayı yürüten Asliye Ceza hakiminin takdirindedir. Ancak kanunla düzenlenmiş bulunan ceza alt ve üst sınırları, Asliye Ceza Mahkemelerinde verilebilecek cezaların 10 yılı aşmamasını gerekli kılar. Bu sebeple Asliye Ceza Mahkemeleri en fazla ne kadar ceza verebilir sorusunun cevabı 10 yıldır.

Asliye Ceza Mahkemelerinin Kararına Karşı Hangi Yollara Başvurulabilir?

Diğer mahkemelerde olduğu gibi,  Asliye Ceza Mahkemeleri tarafından verilen kararlara karşı yargı yolları mevcut bulunmaktadır. Bu yollardan biri olan itiraz, mahkeme sırasında verilen ara kararlara karşı başvuru yoludur. Her ne kadar ara kararlar kesin olmayan hükümler olsa da yargılama sırasında verilen kararlar olması hasebiyle önemlidir. Dava sürerken verilen tutuklama kararları itiraza en fazla konu edilen kararlardır. Bu tür kararların açıklanmasın takiben 7 gün içinde itirazda bulunma hakkı mevcuttur. Bu sürenin aşılması halinde itiraz mahkemece dikkate alınmaz.

İzmir asliye ceza avukatları dava sürecini özenle yürütmek için özel olarak eğitim almış avukatlardır. Ceza davalarında, kaç yıl hapis ya da para cezası verileceği tamamen hâkimin takdirindedir. Bu nedenle de alanında deneyimli bir avukatla davayı yürütmek önem arz etmektedir.

Asliye Ceza Mahkemelerinde verilen kararlara karşı izlenebilecek başvurulardan biri de sıklıkla kullanılan hükmün açıklanmasının geriye bırakılması şeklindedir. Bu tür başvuruların da 7 gün içinde yapılması gerekir. Diğer mahkemelerde olduğu gibi Asliye Ceza Mahkemelerinde alınan kararlara karşı istinaf yolu da açıktır.

FacebookTwitterLinkedIn

Asliye Ceza Mahkemesi Nedir?

Asliye ceza mahkemesi, ceza yargılaması sisteminin temel mahkemelerinden biridir. Diğer ceza mahkemelerinin görevli olmadığı tüm dava ve işlere asliye ceza mahkemesi bakmakla görevlidir.

Ceza yargılamaları, ağır ceza mahkemesi, asliye ceza mahkemesi, çocuk mahkemesi, çocuk ağır ceza mahkemesi, fikri ve sınai haklar ceza mahkemesi gibi mahkemelerde yapılmaktadır. Ancak, ceza yargılamalarının yapıldığı esas görevli mahkemeler asliye ceza ve ağır ceza mahkemeleridir. Bu iki mahkeme dışındaki diğer tüm ceza mahkemeleri özel kanunlarla kurulmuş özel mahkemelerdir.

Bazı asliye ceza mahkemeleri de uzmanlık mahkemesi şeklinde çalışmaktadır. Örneğin, vergi suçları mahkemesi olarak uzmanlaşan asliye ceza mahkemeleri vardır.

Bir suç nedeniyle savcılık soruşturması aşamasında mahkeme tarafından verilmesi gereken kararlar Sulh Ceza Hakimliği tarafından verilir.

Asliye Ceza Mahkemesinin Görevleri Nelerdir?

Hangi mahkemenin, hangi dava ve suçlara bakacağı konusundaki yasal düzenlemelere görev kuralları denilmektedir. Görevli mahkemenin belirlenmesi konusunda birçok istisna olmasına rağmen temel kriter şudur:

• 10 yıl veya daha az hapis cezası gerektiren dava ve işlere asliye ceza mahkemesi bakmakla görevlidir ( Sayılı Kanun md. 12).

• 10 yıldan fazla hapis cezası gerektiren dava ve işlere de ağır ceza mahkemesi bakmakla görevlidir.

Mahkemelerin görevlerinin belirlenmesinde ağırlaştırıcı veya hafifletici nedenler gözetilmeksizin kanunda yer alan suçun cezasının üst sınırı göz önünde bulundurulur ( sayılı Kanun m).

Kanunlar özellikle bir mahkemeyi yetkili ve görevli kılmışsa yargılamayı o mahkeme yapar. Sulh ceza hakimliği, ağır ceza mahkemeleri ve diğer özel mahkemelerin görevleri dışında kalan tüm dava ve işlere asliye ceza mahkemelerince bakılır. Özel veya genel kanunlar, suç vasfı ve ceza miktarına bakmaksızın asliye ceza mahkemesini özellikle görevli kılmışsa, özel düzenleme nedeniyle de asliye ceza mahkemesi görevli kabul edilir ( Sayılı Kanun md. 11/1).

Ayrıca, sulh ceza hâkimliğinin tutuklama ve adli kontrole ilişkin verdiği kararlara karşı yapılan itirazların incelenmesi, yargı çevresinde bulunduğu asliye ceza mahkemesi hâkimine aittir (CMK m/2-b).

Asliye Ceza Mahkemeleri Nerelerde ve Nasıl Kurulur?

Türkiye’de idari birimler dikkate alınarak mahkemelerin kuruluşu gerçekleştirilse de ihtiyaç ve yerel koşullara göre mahkemelerin nasıl kurulacağı belirlenir. Kural olarak asliye ceza mahkemeleri, her il merkezi ile bölgelerin coğrafi durumları ve iş yoğunluğu göz önünde tutularak belirlenen ilçelerde Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun olumlu görüşü alınarak Adalet Bakanlığı tarafından kurulur.

Asliye Ceza Mahkemelerinin Yapısı Nasıldır?

Asliye ceza mahkemeleri tek hakim ile yargılama yapan mahkemelerdir. Türkiye’nin birçok ilçesinde dahi birden fazla asliye ceza mahkemesi vardır. Ceza davası sayısı ve iş durumu gerektirdiği takdirde numaralandırılarak her adliye çevresinde birden fazla asliye ceza mahkemesi kurulabilir.

Asliye ceza mahkemesi duruşmalarında, yargılama faaliyetini yapmak üzere bir hakim ve iddia faaliyetini yapmak üzere bir savcı bulunur.

Asliye Ceza Mahkemesinin Görevine Giren Suçlar ve Davalar Nelerdir?

Asliye ceza mahkemesinin hangi davalara bakmakla görevli olduğu, kanun maddesinde ilgili suç için öngörülen hapis cezasının üst sınırı dikkate alınarak belirlenmektedir. Suçun cezasının üst sınırı 10 yıldan fazla veya özel bir düzenleme ile başka bir mahkeme görevli değilse, görevli mahkeme asliye ceza mahkemesidir.

Mahkemelerin görevlerinin belirlenmesinde ağırlaştırıcı veya hafifletici nedenler gözetilmeksizin kanunda yer alan suçun cezasının üst sınırı göz önünde bulundurulur ( Sayılı Kanunu md. 24).

Asliye ceza mahkemeleri, TCK’da düzenlenen aşağıdaki suçlar ilgili davalara bakmakla görevlidir:

• Vergi kaçakçılığı suçları,
• İhaleye fesat karıştırma suçu,
• Uyuşturucu kullanılmasını kolaylaştırma suçu,
• Kasten adam yaralama suçu,
• Taksirle adam yaralama suçu,
• Cinsel taciz suçu,
• Cinsel saldırı suçu (TCK md/1),
• Reşit olmayanla cinsel ilişki suçu,
• Tehdit suçu,
• Şantaj suçu,
• Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçu,
• Konut dokunulmazlığının ihlali suçu,
• Kişilerin huzur ve sükununu bozma suçu,
• Israrlı takip suçu (m/A).
• Hakaret suçu
• Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu
• Kişisel verilerin kaydedilmesi suçu,
• Hırsızlık suçu
• Mala zarar verme suçu,
• Güveni kötüye kullanma suçu,
• Bedelsiz senedi kullanma suçu,
• Basit dolandırıcılık suçu (TCK md. ),
• Kaybolmuş veya hata sonucu ele geçmiş eşya üzerinde tasarruf suçu,
• Karşılıksız yararlanma suçu,
• Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu,
• Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu,
• Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu,
• Çevrenin kasten ve taksirle kirletilmesi suçu,
• Gürültüye neden olma suçu,
• İmar kirliliğine neden olma suçu,
• Bozulmuş veya değiştirilmiş gıda veya ilaçların ticareti suçu,
• Uyuşturucu madde kullanma veya bulundurma suçu,
• Usulsüz ölü gömülmesi suçu,
• Parada sahtecilik suçu
• Mühür bozma suçu,
• Resmi belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek suçu,
• Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyanda bulunmak suçu,
• Özel belgede sahtecilik suçu,
• Özel belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek suçu,
• Açığa imzanın kötüye kullanılması suçu,
• Halk arasında korku ve panik yaratmak amacıyla tehdit suçu,
• Suç işlemeye tahrik suçu,
• Suçu ve suçluyu övme suçu,
• Halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama suçu,
• Kanunlara uymamaya tahrik suçu,
• Görev sırasında din hizmetlerini kötüye kullanma suçu,
• Hayasızca hareketler ve müstehcenlik suçu,
• Fuhuş suçu,
• Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu,
• Dilencilik suçu,
• Aynı konutta birlikte oturduğu kişilere kötü muamele suçu,
• Aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüğün ihlali suçu,
• Çocuğun kaçırılması ve alıkonulması suçu,
• Tefecilik suçu,
• Bilişim sistemine hukuka aykırı olarak girme suçu
• Bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme suçu,
• Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu,
• Görevi kötüye kullanma suçu,
• Görevi yaptırmamak için direnme suçu,
• İftira suçu,
• Başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması suçu,
• Suç üstlenme suçu,
• Suç uydurma suçu,
• Suçluyu kayırma suçu,
• Yalan tanıklık suçu,
• Yalan yere yemin suçu,
• Gerçeğe aykırı bilirkişilik veya tercümanlık suçu,
• Yargı görevi yapanı, bilirkişiyi veya tanığı etkilemeye teşebbüs suçu,
• Suçu bildirmeme suçu,
• Soruşturma veya kovuşturmanın gizliliğini ihlal suçu,
• Adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs suçu,
• Muhafaza görevini kötüye kullanma suçu,
• Başkası yerine ceza infaz kurumuna veya tutukevine girme suçu,
• Hükümlü veya tutuklunun kaçması ve ayaklanması suçu,
• İnfaz kurumuna veya tutukevine yasak eşya sokma suçu,
• Cumhurbaşkanına hakaret suçu,
• Halkı askerlikten soğutma suçu,
• Askeri yasak bölgelere girme suçu.

Asliye Ceza Mahkemesi Kararları Aleyhine İstinaf ve İtiraz Başvurusu

Asliye ceza mahkemelerinin davayı sonuçlandırmayan bazı ara kararlarına karşı itiraz yoluna başvurmak mümkündür. Örneğin, tutuklama kararı, tutukluluğun devamı kararı gibi kararlara karşı itiraz başvurusu yapmak mümkündür.

İstinaf, ceza hukuku sistemine henüz yeni giren bir kanun yoludur. Asliye ceza mahkemesinin hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı dışındaki tüm hükümlerine karşı da istinaf yoluna başvurmak mümkündür.

Asliye ceza mahkemesi kararlarına karşı istinaf ve itiraz kanun yollarına başvurma süresi kararın öğrenilmesinden itibaren 7 gündür. Karar, sanığın yokluğunda verilmişse bu süre tebliğ ile işlemeye başlar.

İstinaf veya itiraz başvurusu kararı veren mahkemeye verilecek bir dilekçe veya tutanağa geçirilmek koşulu ile zabıt katibine beyanda bulunmak suretiyle yapılır. Beyanda bulunulması halinde tutanakla tespit edilen beyanı ve imzayı mahkeme başkanı veya hakim onayladıktan sonra başvuru yapılmış sayılır.

Asliye ceza mahkemesi hakimi tarafından verilen kararlara yapılacak itirazların incelenmesi, yargı çevresinde bulundukları ağır ceza mahkemesine aittir.

Asliye Ceza Mahkemelerinin Hangi Kararları için İstinaf Başvurusu Yapılmaz?

Asliye ceza mahkemesi tarafından verilen hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararlarına karşı itiraz kanun yoluna başvurmak mümkündür. İtiraz süresi, kararın öğrenilmesinden veya tebliğinden itibaren 7 gündür.

Ceza davası yargılaması neticesinde verilen aşağıdaki kararlarla ilgili istinaf yoluna gidilemez, bu kararlar kesin hüküm niteliğindedir.

• TL ve bu miktarın altındaki adli para cezasına ilişkin hükümler aleyhine istinaf başvurusu yapılamaz.
• Üst sınırı günü geçmeyen adli para cezasını gerektiren suçlar nedeniyle verilen “beraat kararları” kesindir. Bu kararlar aleyhine istinaf başvurusu yapılmaz. (CMK md. /3-b).

Asliye ceza mahkemesinde görülen bazı davalarda avukat tutma zorunluluğu olmamasına rağmen, yargılamaların bir ceza avukatı vasıtasıyla takip edilmesi hak kayıplarını önleyecektir.

Asliye Ceza Mahkemesi Yargıtay Kararları

Çocuk İle İlgili Tedbir Kararında Görevli Mahkeme

Dava, ceza sorumluluğunun bulunmadığı gerekçesi ile kovuşturulmasına yer olmadığına karar verilen çocuk hakkında, sayılı TCK’nın 31/1 ve sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun 5. maddesi uyarınca koruyucu ve destekleyici tedbir kararı verilmesi istemine ilişkindir.

Tatvan Asliye (Aile) Mahkemesince tedbir talep edilen çocuğun, suça sürüklenen çocuk olduğunu, bu çocuklarla ilgili koruma tedbirlerinin Asliye Ceza Mahkemesince alınması gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.

Tatvan Asliye Ceza Mahkemesi ise, Çocuk Koruma Kanununun 8. maddesi gereğince korama tedbiri almaya görevli mahkemenin Çocuk Mahkemesi olduğunu, olmayan yerlerde ise Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğunu belirterek görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur.

sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun çocukların korunmasına, hakların ve esenliklerin güvence altına alınmasına ilişkin usul ve esasların düzenlenmesini amaç eden 1. maddesi ve korunma ihtiyacı olan çocuklar hakkında alınacak tedbirler ile suça sürüklenen çocuklar hakkında uygulanacak güvenlik tedbirlerinin usûl ve esaslarını kapsamına alan 2. maddesi ile koruma ihtiyacı olan çocuklar ile suça sürüklenen çocuklar ayrı ayrı değerlendirilmiş ve aynı kanunun 3/a-1 maddesi ile “korunma ihtiyacı olan çocuk” ve 3/a-2 maddesi ile “suça sürüklenen çocuk” kavramlarının tanımları yapılmıştır.

Aynı Kanun’un 3. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi ile 7/1 maddeleri uyarınca koruyucu ve destekleyici tedbirlerin “çocuk hakimi” tarafından alınacağı, görevli mahkemeler yönünden ise suça sürüklenen çocuklardan söz etmeyen geçici 1. maddesinin 4. fıkrasında, çocuk mahkemesi bulunmayan yerlerde, bu mahkeme kurulup göreve başlayıncaya kadar korunma ihtiyacı olan çocuklar hakkında tedbir kararlarının, görevli aile ve asliye hukuk mahkemelerince alınacağı belirtilmiştir. Görevli mahkeme yönünden sayılı Çocuk Koruma Kanunu’nun maddesinin 1, 2 ve 3. fıkrası ile bu kanunun uygulamasına ilişkin yönetmeliğin, usul ve esaslar hakkındaki 4. maddenin (I/e) fıkrası ile “mahkeme; çocuk mahkemeleri ile çocuk ağır ceza mahkemelerini, çocuk mahkemesi bulunmayan yerlerde aile yada asliye hukuk mahkemeleri ile ceza mahkemelerini” şeklinde görevli mahkemeler belirlenmiştir. Bunun yanında çocuk mahkemesi bulunmayan yerlerde görevli mahkemelerin çocuk mahkemeleri sıfatıyla yargılama yapacaklarına dair hüküm bulunmadığından, suça sürüklenen çocuklarda ceza mahkemeleri yetkili kılınmıştır

Somut olayda, hakkında tedbir talep edilen küçüğün suça sürüklenen çocuk olduğu, hakkında yapılan kovuşturma neticesinde 12 yaşından küçük olması nedeni ile Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair karar verildiği anlaşıldığından uyuşmazlığın yetkili ve görevli Tatvan Asliye Ceza Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir (Yargıtay (Kapatılan) Hukuk Dairesi / E. , / K.).

Avukat Baran Doğan