kaynağı değiştir]
Destan
Sözlü edebiyat ürünleri içerisinde yer alan milletleri derinden etkileyen olayları anlatan edebi eserlere destan denir.
Destanın Özellikleri
Dünya Edebiyatındaki Doğal Destanlar
Halk arasında ortaya çıkan anonim ürünlerdir. Bunlar genellikle daha sonra bir şair tarafından derlenip düzenlenmiştir. Bu türe örnek olarak şu destanları sıralayabiliriz.
Gılgamış – Sümer: Bilinen ilk destandır. Gılgamış adlı kahramanın Hükümdarlığa giden yolu anlatılır.
İlyada, Odysseia – Yunan (Homeros): Troya Savaşı’nın anlatıldığı destanlardır.
Kalevela – Fin: Finlilerin erdemleri ve bilgeliklerini ele alan bu destan Finlilerin doğaya karşı verdiği mücadele ele alınır.
Nibelungenlied – Alman: Hun-Germen savaşları anlatılmaktadır.
Ramayana, Mahabharata – Hint: Hintlerin savaşlarını ve çıkardıkları kahramanları ele alır.
La Cid – İspanyol: İspanyolların milli kahramanı Rodrigo’nun Müslüman Araplarla mücadelesi anlatılmaktadır.
Chanson de Roland – Fransız: Müslümanlarla yapılan savaşlar anlatılmaktadır.
Şinto – Japon: Japonların özgürlük mücadelesi ele alınır.
Şehname – İran (Firdevsi): Alp Er Tunga ile benzerlik gösterir. İran Turan Savaşları ve Büyük İskender’in İran’ı işgali anlatılır.
İgor – Rus: Ruslarla Kıpçak Türkleri arasında yapılan savaşları anlatır.
Homeros
Efsane Nedir?
Çoğu zaman olağanüstü olaylara dayanan, inandırıcılık özelliğine sahip anonim olarak aktarılan, kaynağını geçmişten alan, kişi, yer ve olayları konu alan ortak halk anlatılarına efsane denir.
Efsanelerin Özellikleri
Destan ile Efsanenin Farkı
Doğal Destan Nedir?
Anonim (toplumun ortak malı) olarak birtakım olaylar neticesinde oluşan destanlardır. Bu destanların söyleyeni belli değildir. Ağızdan ağıza, kuşaktan kuşağa sözlü olarak aktarıldıktan sonra yazıya geçirilmişlerdir.
Doğal Destanların Özellikleri
Türk Edebiyatında Destan
Destanlar diğer edebiyatlarda olduğu gibi Türk edebiyatında da başlangıç eserleri olarak kabul edilir. Toplumları derinden etkileyen (deprem, bulaşıcı hastalık, kıtlık, yangın, savaş, göç vb.) olayların anlatıldığı manzum hikâyelerdir.
Toplumun ortak değerleri ve bilinçaltının, istek ve beklentilerinin idealleştirilmesiyle oluşturulan destanlar, ortak bir görüş etrafında birleşmesini ele alır.
Türk destanlarında evrenin yaratılışı, kuvvet, kahramanlık, savaşçılık özellikleri, toplumsal felaketler, Türk milletinin doğuşu, zaferler ve yenilgiler gibi konular ele alınmıştır.
Türk destanlarından sadece Kırgızlara ait olan Manas destanı günümüze kadar ulaşabilmiştir. Diğer destanlar ise 2. evre olan yayılma evresinde kalmıştır.
Türk destanlarının kaynakları olarak Arap, İran ve Çin kaynakları gösterilmektedir. Türk destanları Türklerin tarihi ve coğrafi çok boyutluluğuna göre şekillenmiş ve bu çerçevede ağızdan ağıza aktarılarak toplumlar arasında yaygınlaşmıştır.
İslamiyet Öncesi Türk Destanları
1. Altay – Yakut Dönemi
* Yaratılış Destanı: Dünyanın Tengri Kayra Han tarafından yaratılmasını konu edinir.
2. Sakalar (İskitler) Dönemi
a) Alp Er Tunga Destanı: Türk – İran savaşlarında Alp Er Tunga’nın yiğitliklerini, savaşlarını anlatır.
Önemli: Konu olarak Firdevsi’nin yazdığı Şehname ile aynıdır. Alp Er Tunga’nın bu destandaki karşılığı Efrasiyap’tır.
b) Şu Destanı: Makedon kralı Büyük İskender’le Türkler arasındaki savaşı ve Türk hakanı Şu’nun devletini bu savaşta nasıl koruduğunu anlatır.
3. Hun Dönemi
Oğuz Kağan Destanı: Hun hükümdarı Mete’yi ve onun yaşamını anlatan bir destandır. Oğuz Kağan’ın yaşamı çerçevesinde geçen olağanüstülüklerle dolu hayatı ve savaşları anlatılır.
4. Göktürk Dönemi
a) Bozkurt Destanı: Göktürklerin katledilişini ve bu mücadeleden kurtulan küçük bir çocuğun dişi kurt tarafından kurtarılışı ile dişi bir kurttan türeyişi anlatır.
b) Ergenekon Destanı: Bir savaşta yenilen ve Ergenekon denilen dağa sığınan ve orada yıl yaşadıktan sonra orada bir demir dağı eritip intikamlarını almalarını anlatan bir destandır.
5. Uygur Dönemi
a) Türeyiş Destanı: Uygurların bir erkek kurttan türeyişi anlatılır.
b) Göç Destanı: Uygur Türklerinin “Yâda” denilen bir sihirli taşı Çinlilere vermesiyle yaşadıkları kıtlıklar neticesinde anayurtlarından göçünü anlatır.
İslamiyet’in Kabulünden Sonra Oluşan Türk Destanları
1. Satuk Buğra Han Destanı
2. Manas Destanı (İslami dönem ilk Türk destanı)
3. Cengiz Han Destanı
4. Timur ve Edige Destanı
5. Battal Gazi Destanı
6. Danişmend Gazi Destanı
7. Köroğlu Destanı
8. Sarı Saltuk Destanı
Yapma Destanlar
Olağanüstülüklerin çok az olduğu, toplumu derinden etkileyen bir olayın doğal destanlara benzetilerek bilinen bir yazar tarafından kaleme alınmasına yapma destan denir.
Dünya Edebiyatındaki Yapma Destanlar
Türk Edebiyatında Yapma Destanlar
Türk Edebiyatında Yapay Destanların Özellikleri
147326 147327 147328 147329 147330
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası