ömer m koç evli mi / Burcuylabak/Burcu Tungay (@burcuylabak) • Фото и видео в Instagram

Ömer M Koç Evli Mi

ömer m koç evli mi

Nachalny Kurs Grammatiki Tur Yaz KFU

М.М. КЭРУЛЫ

НАЧАЛЬНЫЙ КУРС ГРАММАТИКИ


ТУРЕЦКОГО ЯЗЫКА

Учебное пособие

КАЗАНЬ
2016
УДК 811.512ʹ36
ББК 81.2-2
К98

Печатается по рекомендации
Ученого cовета Института международных отношений
Казанского (Приволжского) федерального университета в рамках
реализации Федеральной целевой программы по подготовке специалистов
с углубленным знанием истории и культуры ислама

Рецензенты:
кандидат филологических наук, доцент А.Р. Рахимова;
кандидат филологических наук, доцент А.М. Тузлу

Кэрулы М.М.
К98 Начальный курс грамматики турецкого языка: учeбное пособие /
М.М. Кэрулы.  – Казань: Изд-во Казан. ун-та, 2016. – 168 с.

ISBN 978-5-00019-609-0

В настоящей книге представлена грамматика начального курса современного


турецкого языка. Главы содержат в себе тексты для чтения, соответствующие те-
мам разделов, грамматический материал на русском языке, примеры с переводами и
упражнения на закрепление темы.
Издание рассчитано в первую очередь на студентов-регионоведов, но будет, не-
сомненно, полезно всем, кто совершенствует свой турецкий язык. Оно также может
быть использовано как самоучитель и справочное пособие.

УДК 811.512ʹ36
ББК 81.2-2

ISBN 978-5-00019-609-0

© Кэрулы М.М., 2016


© Издательство Казанского университета, 2016
GİRİŞ
ВВЕДЕНИЕ
Предлагаемое учебное пособие предназначается для студентов
программ  бакалавриата, обучающихся по специальности «Зарубеж-
ное регионоведение» и профилю «История и культура исламской ци-
вилизации». Учебник рассчитан на лиц, изучающих турецкий как пер-
вый или второй иностранный язык. Цель книги – научить студентов
применять иностранный язык в профессиональной деятельности, т. е.
выработать у них навык понимания оригинальной исторической ли-
тературы, развить умение излагать прочитанный материал в кратком и
обобщенном виде, а также научить их вести беседу по специальности.
Пособие состоит из фонетического раздела и 12 уроков, содержа-
щих грамматические пояснения и упражнения к ним, а также тексты
по основам специальности с упражнениями для овладения специаль-
ной лексикой. Фонетический раздел включает в себя обзор звуков,
основные правила чтения и интонации и соответствующие трени-
ровочные упражнения. Грамматические упражнения обеспечивают
усвоение активного грамматического минимума, обслуживающего
устную речь и чтение на начальном этапе обучения иностранному
языку.  Тексты отобраны в соответствии с актуальностью тематики,
информативностью и познавательной ценностью. К каждому тексту
разработаны задания для контроля понимания прочитанного и для
обсуждения в аудитории.
Упражнения, входящие в состав типового урока, подразделяются
на четыре основные группы:
1) грамматические упражнения, направленные на отработку форм
и правил употребления основных грамматических явлений;
2) лексические упражнения, направленные на закрепление слов
и словосочетаний, входящих в активный словарь урока;
3) упражнения на словообразование, имеющие своей целью раз-
витие аналитических навыков обучаемого и расширение его пассив-
ного словаря на основе знания аффиксов;
4) речевые упражнения, нацеленные на развитие у обучаемого
навыков устной монологической и диалогической речи.
Структура пособия позволяет использовать его как для аудитор-
ных занятий, так и для самостоятельного изучения языка.
3
TÜRKÇENİN ÖZELLİKLERİ1
ОСОБЕННОСТИ ТУРЕЦКОГО ЯЗЫКА
1. Турецкий язык относится к алтайской ветви урало-алтайской
языковой группы. Он родственен таким языкам, как татарский, кир-
гизский, узбекский, туркменский, азербайджанский и т. д.
2. В турецком языке нет четкой дифференциации между раз-
личными частями речи. Так, в предложении Kilo alınca tatlı yemeyi
bıraktım (Я перестал есть сладкое после того, как поправился) слово
tatlı является существительным, в предложении Sen ne tatlı çocuksun!
(Какой ты милый ребенок!) – прилагательным, а в предложении Çok
tatlı konuşuyorsunuz (Как хорошо вы разговариваете) – наречием.
3. Преобладающее большинство слов в турецком языке относится
к именным частям речи, которые могут образовываться как от имен-
ных, так и от глагольных основ. К примеру, существительное tarihçi
(историк) образовано от существительного tarih (история) при помо-
щи аффикса -çi, а существительное bilgin (мудрец) – от глагольной
основы bil (знать) путем прибавления аффикса -gin.
4. Аффиксы многофункциональны и многозначны. Например, аф-
фикс исходного падежа -dan  /  -den (masadan – со стола, evden – из
дома) может передавать причинно-следственную связь (Ali hastalıktan
çok zayıfladı. – Али очень похудел из-за болезни).
5. Согласование прилагательного с существительным в числе,
роде и падеже отсутствует (küçük ev – маленький дом, küçük kızlar –
маленькие девочки).
6. В турецком языке нет префиксов.
7. Существительное в турецком языке не имеет категории рода.

Türkçenin ses özellikleri


Фонетические особенности турецкого языка

1. Принцип небного притяжения.


Этот принцип состоит в том, что за гласными переднего ряда
(небными: e, i, ö, ü) могут следовать только гласные переднего ряда,

1
Hengirmen M. Türkçe Öğreniyoruz. Ankara. 1988. S. 111.

4
за гласными заднего ряда (ненебными: a, ı, o, u) – только гласные за-
днего ряда.
Например: açık (открытый), adım (шаг), barış (мир), bilezik (брас-
лет), eğitim (образование), üzüm (виноград). Данный принцип не со-
блюдается в некоторых словах исконно тюркского происхождения
(anne – мама, elma – яблоко), заимствованиях (pilot – пилот, seyahat –
путешествие) и сложных словах (akciğer – легкие, başkent – столица).
Также принципу небного притяжения не подчиняются семь аффик-
сов (-yor, -ken, -ki, -leyin, -(i) mtrak, -daş, -gil).
2. Принцип небно-губного притяжения.
Этот принцип состоит в том, что за неогубленными гласными (a,
e, ı, i) могут следовать только неогубленные (a, e, ı, i), а за огубленны-
ми – либо узкие огубленные (u, ü), либо широкие неогубленные (a,
ı)1. В обобщенном виде данный принцип можно представить следу-
ющим образом:
a → a, ı (anlam – смысл, açık – открытый)
e → e, i (elemek – просеивать, eğitim – образование)
ı → a, ı (ısmarlamak – заказывать, ısınmak – греться)
i → e, i (izlemek – смотреть, izin – разрешение)
o → a, u (oynamak – играть, okul – школа)
ö → e, ü (öğretmen – учитель, öğüt – наставление)
u → a, u (uyanmak – просыпаться, uyku – сон)
ü → e, ü (ürkek – пугливый, üzüm – виноград).
Принцип небно-губного притяжения нарушается в некоторых ис-
конно турецких (yağmur – дождь, tavuk – курица, kavurmak – обжари-
вать) и заимствованных словах (radyo – радио, televizyon – телевизор,
otobüs – автобус).
При добавлении аффиксов к словам, в которых нарушается прин-
цип небно-губного притяжения, согласование гласных аффиксов идет
по последней гласной букве в слове: konsolos (консул)→konsolosluk
(консульство) →konsoloslukta (в консульстве).
3. Закон гармонии согласных.
В турецких словах идущие подряд две согласные согласуются
по звонкости. Это имеет значение при выборе аффиксов. Если ос-

1
Кузнецов П.И. Учебник турецкого языка: начальный курс. М., 1999.

5
нова слова заканчивается на звонкую согласную, то выбирается аф-
фикс, начинающийся со звонкого согласного, и наоборот. Это назы-
вается гармонией согласных (или уподоблением согласных): aç-tı-m
(открыл), aç-tır-dı-m (попросил открыть), aç-tır-ıl-dı (был открыт).
4. Ударение.
Для большинства турецких слов характерно ударение на по-
следнем слоге. Ударение не на последнем слоге встречается в заим-
ствованных словах (bánka – банк, eféndi – господин, tiyátro – театр,
lokánta – ресторан) и географических названиях (Rúsya – Россия,
Páris – Париж, Ánkara – Анкара, Danimárka – Дания). При присоеди-
нении аффиксов ударение перемещается на последний слог: çocúk →
çocuğún → çocuğundá → çocuğundakí → çocuğundakiné. Однако не-
которые аффиксы в турецком языке являются безударными. В словах,
содержащих данные аффиксы, ударение падает на предшествующий
им слог.

6
• ÜNİTE I •
MERHABA!
ЗДРАВСТВУЙТЕ!

TÜRK ALFABESİ
ТУРЕЦКИЙ АЛФАВИТ
В современном турецком алфавите 29 букв, причем каждому зву-
ку соответствует буква:
Aa Bb Cc Çç Dd Ee Ff Gg ğ Hh Iı İi Jj Kk Ll Mm Nn Oo Öö Pp Rr Ss
Şş Tt Uu Üü Vv Yy Zz

ОСОБЕННОСТИ ПРОИЗНОШЕНИЯ

Буква Фонема Описание


a [a] как рус. А
b [b] как рус. Б
c [ʤ] как англ. j 
ç [ʧ] как рус. Ч
d [d] как рус. Д
e [ɛ] как рус. Э
f [f] как рус. Ф
g [g] как рус. Г
ğ [:],[j] yumuşak g («мягкий g»):  в соседстве с гласными заднего
ряда удлиняет предыдущую гласную, в соседстве с глас-
ными переднего ряда обозначает звук, близкий к рус. Й
h [h] как англ. H
ı [ɯ] близко к рус. Ы, но более задний звук
i [i] как рус. И
j [ʒ] мягче рус. Ж
k [k] как рус. К
l [l] как рус. Л
m [m] как рус. М
n [n] как рус. Н
o [o] как рус. О
ö [œ] как татар. Ɵ

7
p [p] как рус. П
r [r] как рус. Р, но не такой раскатистый, нередко имеет
«ш»- или «ж»-образный призвук
s [s] как рус. С
ş [ʃ] мягче рус. Ш
t [t] как рус. Т
u [u] как рус. У
ü [y] как татар. Ү
v [v] как рус. В
y [j] как рус. Й
z [z] как рус. З

Помимо этого, в турецком алфавите имеется два орфографиче-


ских знака:
1) (') – kesme işareti (апостроф), отделяет словообразовательные
и словоизменительные аффиксы от имен собственных: Türkiye’de
(в Турции), Ayşe’nin (у Айше), Atatürk Caddesi’ne (на улицу Ататюр-
ка) и т. д.
2) (^) – şapka işareti (знак удлинения и смягчения), служит для
обозначения долготы (alem «знак» – âlem «мир») и мягкости соглас-
ных (kar «снег» и kâr «выгода, прибыль»).

TANIŞMA – SELAMLAŞMA – DİLEKLER


ЗНАКОМСТВО – ПРИВЕТСТВИЕ – ПОЖЕЛАНИЯ
Merhaba (Здравствуйте)
Aykut: Merhaba! (Здравствуй!)
Gülay: Merhaba! (Здравствуй!)
Aykut: Benim adım Aykut, senin adın ne? (Меня зовут Айкут,
а тебя как?)
Gülay: Benim adım Gülay. (Меня зовут Гюлай.)
Aykut: Memnun oldum. (Рад знакомству.)
Gülay: Ben de memnun oldum. (Я тоже рада.)
Günaydın (06.00 – 10.00) (Доброе утро!)
İyi günler (10.00 – 17.00) (Добрый день!)

8
İyi akşamlar (17.00 – 22.00) (Добрый вечер!)
İyi geceler (22.00 – …) (Спокойной ночи!)

Nasılsın? (Как у тебя дела?)

Özlem: Merhaba Zeynep! (Здравствуй, Зейнеп!)


Zeynep: Merhaba Özlem! (Здравствуй, Озлем!)
Özlem: Nasılsın? (Как дела?)
Zeynep: İyiyim, teşekkür ederim. Sen nasılsın? (Хорошо, ты как?)
Özlem: Teşekkürler, ben de iyiyim. (Спасибо, я тоже в порядке.)
Zeynep: İyi akşamlar, hoşça kal. (Желаю приятного вечера, до сви-
дания!)
Özlem: İyi akşamlar, güle güle. (Желаю приятного вечера, до сви-
дания!)

Ne haber? (Что нового?)

İnci: Merhaba Buket, ne haber? (Здравствуй, Букет, что нового?)


Buket: İyilik, senden ne haber? (Хорошо, ты как?)
İnci: Benden de iyilik. Görüşmek üzere. (Я тоже в порядке. До сви-
дания!)
Buket: Görüşürüz. (До свидания!)

Ne var, ne yok? (Как дела?)

Leyla: Günaydın Sevim, ne var ne yok? (Доброе утро, Севим, как


дела?)
Sevim: İyilik, sende ne var ne yok? (Хорошо,ты как?)
Leyla: Eh işte, fena değil. (Да так, неплохо.)
Sevim: Hoşça kal. (До свидания.)
Leyla: Güle güle. (До свидания.)

Nerelisin? / Nereden geldin? (Откуда ты родом?)

Silver: Günaydın. (Доброе утро!)


Albert: Günaydın. (Доброе утро!)

9
Silver: Senin adın ne? (Как тебя зовут?)
Albert: (Benim adım) Albert. Senin adın ne? ((Меня зовут) Aльберт,
а тебя как зовут?)
Silver: (Benim adım) Silver. Memnun oldum. ((Меня зовут) Силь-
вер. Очень приятно.)
Albert: Ben de memnun oldum. (Мне тоже приятно.)
Silver: Nerelisin? (Откуда ты?)
Albert: Rusyalıyım. Peki, sen nereden geldin? (Я из России. А ты
откуда?)
Silver: Ben Arnavutluk'tan geldim. (Я из Албании.)
Albert: Tamam, sonra görüşürüz. (Хорошо, увидимся.)
Silver: Görüşürüz. (До свидания.)

Bazı Dilek Bildiren İfadeler (Некоторые пожелания)

İyi tatiller! (Хороших каникул!)


İyi hafta sonları! (Хороших выходных!)
İyi dersler! (Хороших уроков!)
İyi şanslar! (Успехов!)
İyi uykular! (Спокойной ночи!)
İyi eğlenceler! (Хорошо повеселиться!)
İyi yolculuklar! (Счастливого пути!)
Allahaısmarladık! (С Богом!)

BU / ŞU / O BUNLAR / ŞUNLAR / ONLAR KİM / NE


ЭТОТ / ТОТ ЭТИ / ТЕ КТО / ЧТО
BU (это) => для указания на предмет, находящийся недалеко от
говорящего
ŞU (то) => для указания на предмет, находящийся немного в от-
далении
O (то) => для указания на предмет, находящийся на большом рас-
стоянии от говорящего
Örnekler (примеры):
Bu ne (dir)? Bu çanta(dır). Что это? Это сумка.

10
Bu kim (dir)? Bu doktor(dur). Кто это? Это доктор.
Bunlar ne (dir)? Bunlar kalem (dir). Что это за предметы? Это
ручки.
Bunlar kim (dir)? Bunlar öğrenci (dir). Что это за люди? Это
ученики.

BURASI NERESİ?
ЧТО ЭТО? (ДЛЯ ОБОЗНАЧЕНИЯ МЕСТНОСТИ)
1. Burası neresi? 2. Şurası neresi? 3. Orası neresi?
Burası İstanbul. Şurası İzmit. Orası park.
Что это за место? Что это за место? Что это за место?
Это Стамбул. Это Измит. Это парк.

ÇOĞUL EKİ
ОКОНЧАНИЕ МНОЖЕСТВЕННОГО ЧИСЛА
В турецком языке множественное число именных частей речи об-
разуется путем прибавления окончания -lar/ -ler.

Суффикс -lar/ -ler подчиняется закону гармонии гласных:


a, ı, o, u => -lar kutu – kutular (коробка – коробки) , dolap – dolaplar
(шкаф – шкафы)
e, i, ö, ü => -ler fil – filler (слон – слоны), köy – köyler (деревня –
деревни)
К некоторым словам, в последнем слоге которых содержатся глас-
ные a, o, u, прибавляют аффикс -ler: saat-ler (часы), hayal-ler (мечты),
rol-ler (роли), meşgul-ler (заняты) и т. д.
Существительное после числительного или наречия, обозначаю-
щего количество, не прибавляет к себе -lar/ -ler: üç çocuk (три ребен-
ка), az bina (мало зданий ) и т. д.

11
'-MI' SORU EKİ
ВОПРОСИТЕЛЬНАЯ ЧАСТИЦА «ЛИ»
Для того чтобы построить вопросительное предложение необхо-
димо прибавить частицу “mi” к предложению в изъявительном на-
клонении.
a, ı => mı?
e, i => mi ?
o, u => mu?
ö, ü => mü?
Bu dolap mı? Это шкаф?
Evet, dolap. Да, это шкаф.

Bu masa mı? Это стол?


Hayır, (masa değil) koltuk. Нет, (это не стол) это кресло.

l. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)

Örnek (пример) : – Hava soğuk mu?


– Evet, (hava) soğuk.
– Hayır, (hava) soğuk değil.
1. Bu öğrenci....... ?
Hayır,.....................
3. İstanbul kalabalık......... ?
Evet,.........................
5. O postacı.......... ?
Hayır,..........................
2. Bu sınıf........... ?
Evet,....................
4. Bunlar yüzük...... ?
Hayır,..................
6. Ev temiz............ ?
Evet,...................

12
• ÜNİTE II •
NEREDE NE VAR?
ЧТО? ГДЕ?

Burası okul. Okul Beyazıt’ta. Okulda öğretmenler ve öğrenciler var.


Okulda altı sınıf var. Sı­nıflarda sıralar, masalar, perdeler, lambalar ve yazı
tahtası var. Sıralarda kitaplar, defterler, sözlükler ve kalemler var.
Okulda bahçe var. Bahçede ağaçlar, çiçekler ve banklar var. Ağaçlarda
kuşlar var. Bahçe çok güzel ve yeşil. Bahçede öğrenciler var ama
öğretmenler ve sekreterler yok. Onlar ofiste.
Ofiste telefonlar, bilgisayarlar, masalar ve koltuklar var. Masalarda
kağıtlar, kalemler, kitaplar ve dos­yalar var.
1. Aşağıdaki soruları metne göre yanıtlayın.
(Ответьте на вопросы по тексту.)
1. Okul nerede?
2. Okulda kimler var?
3. Sınıflarda neler var?
4. Sıralarda neler var?
5. Bahçede neler var?
6. Öğretmenler ve sekreterler nerede?
7. Ofiste neler var?
2. Aşağıdaki tümceleri metne göre işaretleyin.
(Опираясь на текст, отметьте, верны ли утверждения.)
Doğru (верно) Yanlış (неверно)
1. Okulda mühendisler var.
2. Sınıflarda perde var.
3. Okulda bahçe yok.
4. Ofiste öğrenciler var.

BULUNMA DURUMU / KALMA DURUMU


МЕСТНО-ВРЕМЕННОЙ ПАДЕЖ
Аффиксом местно-временного падежа является -da. Он указыва-
ет на местопребывание предмета, лица, явления и т. п., а также ис-

13
пользуется для обозначения времени: masada (на столе), saat altıda
(в шесть часов).
a, ı, o, u => -da
e, i, ö, ü => -de
Окончание -da подчиняется закону гармонии согласных. Если
последняя буква склоняемого слова – глухая согласная, то это слово
присоединяет к себе -ta/-te, если звонкая – -da/-de.
Слово в местно-временном падеже отвечает на вопросы kimde?
(у кого?), nerede? (где?), nede? (на чем?). Местному падежу в русском
языке соответствуют: предложный падеж с предлогами «в, на, при»,
родительный падеж с предлогом «у».
Ударение в слове в любом падеже переходит на падежное окон-
чание.

Nerede?
1. Kalem nerede? – Kalem masada.
2. Okul nerede? – Okul Vezneciler'de.
3. Öğretmen nerede? – Öğretmen sınıfta.

Kimde?
1. Kitap kimde? – Kitap Mehmet'te.
2. Para kimde? – Para Ayça'da.
3. Silgi kimde? – Silgi bende.

1. Aşağıdaki tümceleri tamamlayınız.


(Заполните пропуски окончанием местного падежа.)
1. Çiçek nerede? Çiçek vazo... .
2. Araba nerede? Araba cadde... .
3. Leyla nerede? Leyla okul ... .

2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примерах.)

Örnek (пример): Kuş ağaçta mı?


– Evet, kuş ağaçta.
– Hayır, kuş ağaçta değil.

14
Öğretmen okulda mı?
– Evet, öğretmen okulda.
– Hayır, öğretmen okulda değil.

1. Defter çanta........?
2. Ahmet ev..........?
3. Yumurta sepet........?
4. Elma dolap.........?
5. Öğrenci sınıf..........?
6. Balık akvaryum.........?

VAR, YOK
ЕСТЬ / НЕТ
Sokakta lamba var. Sokakta lamba yok.
Bahçede çiçek var. Bahçede çiçek yok.
Sepette yumurta var. Sepette yumurta yok.

1. Tabakta ne var? – Tabakta yemek var.


2. Masada neler var? – Masada kitaplar var.
3. Hastanede kim var? – Hastanede doktor var.
4. Sınıfta kimler var? – Sınıfta öğrenciler var.

SAYILAR
ЧИСЛА
0 sıfır ноль 11 on bir одиннадцать 100 yüz сто
1 bir один 12 on iki двенадцать 101 yüz bir сто один
2 iki два 13 on üç тринадцать 200 iki yüz двести
3 üç три 20 yirmi двадцать 1000 bin тысяча
4 dört четыре 30 otuz тридцать 1010 bin on тысяча десять
5 beş пять 40 kırk сорок 2000 iki bin две тысячи
6 altı шесть 50 elli пятьдесят 10 000 on bin десять тысяч
7 yedi семь 60 altmış шестьдесят 200 000 iki yüz bin двести тысяч
8 sekiz восемь 70 yetmiş семьдесят 1 000 000 milyon миллион
9 dokuz девять 80 seksen восемьдесят 1 000 000 000 milyar миллиард
10 on десять 90 doksan девяносто

15
Следует помнить, что в турецком языке существительное с чис-
лительным употребляется обычно в единственном числе: üç öğrenci
(три ученика).
Если существи­тельное имеет при себе определения, то числи-
тельное ставится, как правило, на первое место: iki küçük masa (два
маленьких столика).
Порядковые числительные образуются при помощи аффикса
-ıncı, -inci, -uncu, -üncü (после согласной основы) или -ncı, -nci, -ncu,
- ncü: birinci (первый), altıncı (шестой), onuncu (десятый), üçüncü
(третий).

KAÇ?
СКОЛЬКО?
“Kaç?” (сколько?) используется для обозначения количества,
цены и времени.

Örnek (пример):
1. Saat kaç? – Saat sekiz. (Который час? – Восемь часов.)
2. Tiyatro saat kaçta? – Tiyatro saat dokuzda. (Во сколько спек-
такль? – Спектакль в девять.)
3. Bir haftada kaç gün var? – Bir haftada yedi gün var. (Сколько дней
в неделе? – В неделе семь дней.)
4. Bir yılda kaç mevsim var? – Bir yılda dört mevsim var. (Сколько
времен года? – Есть четыре времени года.)
5. Sınıfta kaç öğrenci var? – Sınıfta 20 öğrenci var. (Сколько учени-
ков в классе? – В классе 20 учеников.)
6. Kaç yaşındasınız? – 30 yaşındayım. (Сколько вам лет? – Мне
30 лет.)
7. Bir tost kaç lira? – Bir tost 2 lira. (Сколько стоит тост? – Один
тост стоит 2 лиры.)
8. Telefon numaranız kaç? – Telefon numaram 0212 243 12 50. (Ка-
кой ваш номер телефона? – Мой номер телефона 0212 243 12 50.)

16
SAATLER
ЧАСЫ
60 saniye (60 секунд) = l dakika (одна минута)
60 dakika (60 минут) = l saat (1 час)
30 dakika (30 минут) = yarım saat (полчаса)
Tam saatler (ровное время)
08.00 = saat sekiz (время восемь)
Buçuk (половина): 30 dakika (30 минут)
08.30 = sekiz buçuk (восемь тридцать)
Çeyrek (четверть): 15 dakika (15 минут)
10.00 = saat on (время десять)
10.30 = on buçuk (десять тридцать)
12.00 = saat on iki (время двенадцать часов)
12.30 = on iki buçuk (двенадцать тридцать)

...(y)a... var

10.45= on bire çeyrek var (без пятнадцати одиннадцать)


08.45= dokuza çeyrek var (без пятнадцати девять)
02.40 = üçe yirmi var (без двадцати три)
06.55= yediye beş var (без пяти семь)

....(y)ı... geçiyor
08.15 = sekizi çeyrek geçiyor (пятнадцать минут девятого)
10.15 = onu çeyrek geçiyor (пятнадцать минут одиннадцатого)
03.20 = üçü yirmi geçiyor (двадцать минут четвертого)
07.10 = yediyi on geçiyor (десять минут восьмого)

1. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.


(Ответьте на вопросы.)
1. Saat kaç? (02.00)

17
2. Saat kaç? (06.30)
3. Saat kaç? (11.15)
4. Saat kaç? (12.45)
5. Saat kaç? (14.05)
6. Saat kaç? (16.50)

KAÇTA?
ВО СКОЛЬКО?
Film kaçta başlıyor? Во сколько начинается фильм?
Sekizde. В восемь.
Yediye on kala. Без десяти семь.
Bir buçukta. В половине второго.
Üçü çeyrek geçe. В четверть четвертого.

TÜRKİIYE’NİN COĞRAFYASI VE EKONOMİSİ


ГЕОГРАФИЯ И ЭКОНОМИКА ТУРЦИИ
Nüfusu: 75 627 384 kişi1
Yüzölçümü: 783.562 km² (kilometre kare)
İdari bölümleri: 81 il
Kıtalarda yerleşimi: Avrupa (%3), Asya (%97)
En yüksek dağı: 5,137 m (Ağrı Dağı)
En uzun akarsuyu: 1.355 km (Kızılırmak)
En büyük gölü: 3765 km2 (Van)

GSYİH (ВНП): 1.123 trilyon $

Telefon kodu + 90

Kuruluş tarihi:

Lozan Antlaşması 24 Temmuz 1923
Cumhuriyetin ilanı 29 Ekim 1923
1
2012 sayımı. www.tuik.gov.tr

18
1. Türkiye’nin nüfusu ne kadar?
2. Yüzölçümü kaç kilomerte kare?

ÜLKELER
СТРАНЫ
Ülke (страна) – millet (нация) –
dil (язык) – başkent (столица)
Almanya (Германия) – Alman (немец) – Almanca (немецкий) –
Berlin (Берлин)
Amerika (ABD) (Америка) – Amerikalı (американец) – İngilizce
(английский) – Washington (Вашингтон)
İngiltere (Англия) – İngiliz (англичанин) – İngilizce (английский) –
Londra (Лондон)
Kırgızistan (Киргизстан) – Kırgız Türkü (киргиз) – Kırgız Türkçesi
(киргизский) – Bişkek (Бишкек)
Macaristan (Венгрия) – Macar (венгр) – Macarca (венгерский) –
Budapeşte (Будапешт)
Rusya (Россия) – Rusyalı (россиянин) – Rusça (русский) – Moskova
(Москва)
Türkiye (Турция) – Türk (турок)– Türkçe (турецкий) – Ankara (Ан-
кара)
Suriye (Сирия) – Suriyeli (сириец) – Arapça (арабский) – Şam
(Дамаск)

KÜLTÜR KÖŞESİ
УГОЛОК КУЛЬТУРЫ
Türkiye Cumhuriyeti1
Türkiye Cumhuriyeti, kuzey yarım kürede, Asya ve Avrupa kı­talarının
birleştiği yerdedir. İstanbul'daki Boğaziçi ve Fatih Sultan Meh­met
köprüleri, Asya ve Avrupa kıtalarını birbirine bağlar. Türki­ye'nin üç tarafı
denizlerle çevri­lidir. Kuzeyde Karadeniz, batıda Ege Denizi ve güneyde
Akdeniz ve kuzeybatıda bir iç deniz olan Marmara Denizi vardır.
1
Karaman N.N. Türkçe Konuşalım, Filiz Kitapevi. İstanbul, 2000. S. 179.

19
Türkiye Cumhuriyeti, 29 Ekim 1923 tarihinde kurul­muştur. Türkiye
Cumhuriyeti demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir. İlk cumhur­
başkanı Mustafa Kemal Ata­türk'tür. Başkenti Ankara'dır. Resmî dili
Türkçe, para birimi Türk lirasıdır. Türkiye'nin nüfusu yaklaşık 76 milyon,
zölçümü ise 785.347 km2 dir.

Турецкая республика
Турецкая республика – государство, расположенное в северном
полушарии Земли, в точке пересечения Азии и Европы. Стамбуль-
ские мосты Богазичи и Фатих Султан Мехмет соединяют Европу
и Азию. Турция омывается тремя морями: Черным, Средиземным
и Эгейским, а Мраморное море является внутренним морем страны,
важным водным путем, соединяющим Черное море со Средиземным.
Турецкая республика образовалась 23 октября 1923 года. Она являет-
ся демократическим, правовым государством. Первым президентом
был Мустафа Кемаль Ататюрк. Столицей государства является город
Анкара, государственным языком – турецкий. Официальная денеж-
ная единица – турецкая лира. Численность населения составляет око-
ло 76 млн человек, площадь государства – 785.347 км2.

20
• ÜNİTE III •
NE YAPIYORSUNUZ?
ЧТО ДЕЛАЕТЕ?

ŞİMDİKİ ZAMAN
НАСТОЯЩЕЕ ВРЕМЯ
Данное время, как правило, используется для обозначения неза-
вершенного действия, продолжающегося в настоящем.

Yeliz şimdi ders çalışıyor. – Йелиз сейчас занимается уроками.

Правила образования настоящего времени:


Fiil (“-mek”siz) + -yor + kişi eki

Если последняя буква основы глагола “а” или “e”, то при присо-
единении аффикса настоящего времени данные гласные сужаются,
т. е. переходят в гласные “ı”, “i”, “u”, “ü”.
“а” → “ı” (если предпоследняя гласная буква “а” или “ı”)
anlamak – anlıyor (понимать – понимает)
“a” → “u” (если предпоследняя гласная буква “o” или “u”)
oynamak – oynuyor (играть – играет)
“e” → “i” (если предпоследняя гласная буква “e” или “i”)
beklemek – bekliyor (ждать – ждет)
“e” → “ü” (если предпоследняя гласная “ö” или “ü”) söylemek –
söylüyor (говорить – говорит)

Если слово заканчивается на согласную, то в зависимости от глас-


ной последнего слога между основой и -yor появляется гласная
(по законам небного притяжения):
“a”, “ı” → “ı” bak+ı+yor (смотрит), sık+ı+yor (сжимает, выжимает);
“e”, “i” → “i” kes+i+yor (режет), sil+i+yor (вытирает);
“o”, “u” → “u” kop+u+yor (отрывается), tut+u+yor (держит);
“ö”, “ü” → “ü” öp+ü+yor (целует), küs+ü+yor (обижается).

21
В глаголах gitmek и etmek, корень которых заканчивается на бук-
ву “t”, происходит озвончение и “t” переходит в “d”:
Seyretmek + yor = seyrediyor
Gitmek+yor = gidiyor.

Спряжение глагола в положительной форме


Okumak – читать Başlamak – начинать Gelmek – приходить
okuyorum başlıyorum geliyorum
okuyorsun başlıyorsun geliyorsun
okuyor başlıyor geliyor
okuyoruz başlıyoruz geliyoruz
okuyorsunuz başlıyorsunuz geliyorsunuz
okuyorlar başlıyorlar geliyorlar

Спряжение глагола в отрицательной форме


При образовании отрицательной формы между основой глагола и
аффиксом настоящего времени ставится отрицательная частица -ma/
-me, которая по закону небно-губного притяжения приобретает один
из вариантов – -mı, -mi, -mu или -mü:
Okumak – читать Başlamak – начинать Gelmek – приходить
okumuyorum başlamıyorum gelmiyorum
okumuyorsun başlamıyorsun gelmiyorsun
okumuyor başlamıyor gelmiyor
okumuyoruz başlamıyoruz gelmiyoruz
okumuyorsunuz başlamıyorsunuz gelmiyorsunuz
okumuyorlar başlamıyorlar gelmiyorlar

Спряжение глагола в вопросительной форме


Gelmek – приходить
geliyor muyum?
geliyor musun?
geliyor mu?
geliyor muyuz?

22
geliyor musunuz?
geliyorlar mı?

Спряжение глагола в отрицательно-вопросительной форме


Gelmek – приходить
gelmiyor muyum?
gelmiyor musun?
gelmiyor mu?
gelmiyor muyuz?
gelmiyor musunuz?
gelmiyorlar mı?

Olumlu (утвердительное предложение)


Örnek (пример):
1. Onlar genellikle kahve içiyorlar.
2. O sık sık sinemaya gidiyor.
3. Biz şimdi havuzda yüzüyoruz.
4. Ben şimdi dinleniyorum.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Zeynep gitar çal...................
2. Ablam çok güzel yemek yap.................
3. Murat şimdi televizyon izle..................
4. Biz yarın pikniğe git.....................
5. Onlar şimdi kitap oku...................
6. Merve ve İlayda Şişli’de otur....................
7. Biz her Pazar geç kalk.......................
8. Ali çok güzel şarkı söyle......................

Olumsuz (отрицательная форма)


Örnek (пример):
1. Ben her sabah yürüyüş yapmıyorum.
2. Derya piyano çalmıyor.
3. Annem ve babam İstanbul’da oturmuyor.
4. Ali şimdi ders çalışmıyor.

23
2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.
(Заполните пропуски как в примере.)
1. Dilek her gün gazete oku.....................
2. Biz hiç yalan söyle.............................
3. Cemile ve Ayşegül Rusça bil........................
4. Biz yarın akşam sinemaya git......................
5. Ece hiç dondurma ye.......................
6. Kardeşim gündüz hiç uyu......................
7. Ahmet hafta sonu voleybol oyna...................
Olumlu Soru (вопрос)
Örnek (пример):
1. Sen yarın pikniğe gidiyor musun?
3. Bu akşam ne yapıyorsun?
2. Özlem İngilizce biliyor mu?
4. Bebek şimdi uyuyor mu?
3. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.
(Заполните пропуски как в примере.)
1. Duygu bilet al....................?
2. Sen güzel yemek yap....................?
3. Siz her gün kompozisyon yaz..........................?
4. Onlar şimdi çalış..........................?
5. Her sabah kahvaltı et........................?
6. Burak ile Özge bu yaz evlen.........................?
7. Sen Türkçe bil.........................?
8. Bebek her gün bir bardak süt iç.......................?
Olumsuz Soru (вопрос «разве не…?»)
Örnek (пример):
1. Siz Türkçe anlamıyor musunuz?
2. Sen meyve yemiyor musun?
3. Onlar televizyon seyretmiyorlar mı?
4. Aykut Bey kahve içmiyor mu?
4. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız (Заполните
пропуски как в примере.)
1. Sen bana güven.....................?
24
3. Berna hiç rejim yap.....................?
5. Leyla İzmir’de çalış..................?
7. Sen Rusça bil.........................?
2. Siz tatlı ye......................?
4. Okula otobüsle git....................?
6. Duygu Beyazıt’ta otur.................
8. Siz şeker kullan.......................?

YÖNELME DURUMU/ YAKLAŞMA HALİ: -(У)А


ДАТЕЛЬНЫЙ / НАПРАВИТЕЛЬНЫЙ ПАДЕЖ: -(Y)A
Обозначает конечный пункт движения или действия.

a,ı,o,u=>(y)-a Annem kuşa yem veriyor.


Dilek, öğretmene soru soruyor.
Özlem, Ankara'ya gidiyor.
Nereye?
e,i,ö,ü=>(y)-e Ömer Taksim' e geliyor. Куда?
Kardeşim bahçeye bakıyor.
Her sabah taksiye biniyorum. Kime?
Кому?
Ben + e=> Bana Hasan bana bakıyor.
Sen + e=> Sana Mehmet sana mektup yazıyor mu?
O + n + a=> Ona Bu akşam ona gidiyoruz.

Если после букв p, t, ç, k следует гласная буква, то они заменяют-


ся на свои звонкие пары b, c, d, g/ğ.
Mektup – mektuba
Uç – uca
Sokak – sokağa
Renk – renge (Конечный звук “k”, в основном, переходит в “ğ”.
Несколько слов, в том числе и renk «цвет», где “k” переходит в “g”
являются исключением.)
Armut – armudu

25
Правило не распространяется на следующие категории:
а) заимствования, которые в языке-источнике оканчиваются на t
Devlet – devlete
b) имена собственные
Mehmet – Mehmet’e
c) большинство односложных слов
at – ata, top – topa.
Направительный падеж также используется:
1) для обозначения времени
kışa (на зиму), yarına (на завтра)
2) для обозначения цели, причины
karşılamaya çıktı (вышел, чтобы встретить)
ayrıldğıına üzülüyorum (печалюсь из-за разлуки)
3) для обозначения цены
onar liraya (по десять лир)
4) для создания парных слов
arka arkaya (друг за другом)
5) в оборотах, синонимичных “-dan dolayı”, “-dığı için”
Geldiğine sevindim. (Обрадовался твоему приезду.)
6) после послелогов “dek (до), değin (до), doğru (к), göre (судя
по…), kadar (до), karşı (против), rağmen (несмотря на), üzerine (для)”.
Akşama kadar (до вечера)
7) в сложных наречиях aç karına (на голодный желудок),
bir bakıma (с одной сторонны), boş yere (впустую) и т. д.
8) в сложных глаголах
hoşa (hoşuma,hoşuna) gitmek (понравиться  /  нравиться), şakaya
vurmak (отшутиться), göze çarpmak (выделяться) и др.

Örnek (пример):
1. Tülay, markete gidiyor ve alışveriş yapıyor .
2. Ali, Merve'ye bakıyor.
3. Zerrin ve Hande sinemaya gidiyorlar.
4. Ahmet, kediye yemek veriyor.
5. Mehmet okula gidiyor.

26
1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.
(Заполните пропуски как в примере).
1. Meltem, vazo.......çiçek koyuyor.
2. Telefon... cevap veriyorum.
3. Leyla, kedi... yemek veriyor.
4. Fakirler.... ve yaşlılar... yardım ediyoruz.
5. Ümit, banka... gidiyor ve para yatırıyor.
6. Taksim'... gitmiyoruz, Şişli'... gidiyoruz.
7. Berkay, ben......yardım ediyor.

UZAKLAŞMA DURUMU/ ÇIKMA HALİ: -dan


ИСХОДНЫЙ ПАДЕЖ: -dan
Падеж используется для обозначения исходного пункта движе-
ния или действия.

a ı, o, u =>-dan / -tan İstanbul'dan Ankara'ya


закон гармонии гласных gidiyorum. Kimden?
Dolaptan meyve alıyorum. От кого?
e, i, ö,ü => -den / -ten Suriye'den Türkiye'ye Neden?
geliyorum. От чего?
Mehmet’ten kitap
istiyorum. Nereden?
f, s, t, k, ç, ş, h, p => İzmit'ten otobüse Откуда?
-tan / ten. biniyorum.

Исходный падеж также используется:


1) для обозначения причины
mutluluktan (от радости)
2) для обозначения времени
sabah erkenden (c раннего утра)
3) для обозначения того, из чего изготовлен продукт
kardan (из снега)
4) для создания оборота «один из»
dükkanlardan biri (одна из лавочек)

27
5) перед некоторыми глаголами
-dan söz etmek, -dan bahsetmek (рассказать о)
6) вместо оборота “-dan dolayı” (по причине)
7) для обозначения образа действия
Уağmur hafiften yağıyor. (Дождь накрапывает.)
8) в других частях речи
toptan alışveriş (продажа оптом).

Örnek (пример):
1. Ülkü, çantadan para alıyor.
2. Uçaktan çok korkuyorum.
3. Özlem, tatilden yarın dönüyor.
4. Dilek, bankadan para çekiyor mu?
5. Beyazıt'tan Taksim'e gidiyorum.

1. Aşağıdaki tümceleri -dan ve -a ekleriyle tamamlayınız.


(Заполните пропуски окончаниями -dan и -(y)a).
1. Barış pencere......sokak.....bakıyor.
2. İstanbul'... Adana'... her gün uçak var.
3. Merve, kütüphane... kitap alıyor.
4. Biz her zaman Migros'.....alışveriş yapıyoruz.
5. Okul......ev.....metro ile gidiyorum.
6. Sen......özür diliyorum.
7. Onat sigara.......nefret ediyor.
S.İlayda, Eren'......yardım istiyor.

Склонение местоимений bu, şu, o по падежам


Местоимение + n + падежное окончание

Bu Şu О
Çoğul (Множественное число) Bunlar Şunlar Onlar
Yönelme hali (Дательный падеж) Buna Şuna Ona
Bulunma hali (Местный падеж) Bunda Şunda Onda
Çıkma hali (Исходный падеж) Bundan Şundan Ondan
Belirtme hali (Винительный падеж) Bunu Şunu Onu

28
Zeynep'in Bir Günü1
Один день Зейнап
Zeynep, İstanbul Üniversitesi'nde öğrenci. İstanbul'da yalnız yaşıyor.
Her sabah 07.00'de kalkıyor. Kahvaltıdan önce duş alıyor, giyiniyor ve
makyaj yapıyor. Sonra, kahvaltı ediyor. Kahvaltıda, portakal suyu içiyor;
zeytin, peynir, reçel ve yumurta yi­yor. Kahvaltıdan sonra evden çıkıyor,
durağa gidiyor ve otobüse biniyor. Okula gidiyor. Dersten önce kantinde
arkadaşlarıyla oturuyor, biraz sohbet ediyor. Dersler her gün 8.30'da
başlıyor ve 13.30'da bitiyor.
Zeynep dersten sonra kantinde öğle yemeği yiyor. Öğle­den sonra
Aksaray'da bir mağazada tezgahtarlık yapıyor. Mağazaya çok müşteri
geliyor. Bazı müşteriler çok ka­rarsız ve titiz oluyor. Bazı müşteriler ise
kolay beğeniyor. Zeynep mağazada çok yoruluyor.
Zeynep, akşam 19.00'da işten çıkıyor, metroyla eve dönü­yor. Biraz
dinleniyor ve akşam yemeği hazırlıyor. Akşam yemeği yiyor. Yemekten
sonra ders çalışıyor. Zeynep her gün 22.30'da yatıyor, yarım saat kitap
okuyor ve 23.00'da uyuyor.
1. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
(Ответьте на вопросы.)
1. Zeynep kaçta kalkıyor?
2. Zeynep kahvaltıda ne yiyor?
3. Zeynep nerede çalışıyor?
4. Zeynep kaçta işten çıkıyor?
5. Zeynep akşam yemeğinden sonra ne yapıyor?
2. Aşağıdaki tümceleri metne göre işaretleyin.
(Выберите вариант, опираясь на текст.)
Doğru (верно) Yanlış (неверно)
1. Zeynep İstanbul'da ailesiyle yaşıyor.
2. Zeynep okula metroyla gidiyor.
3. Zeynep öğleden sonra bir mağazada çalışıyor.
4. Mağazaya az müşteri geliyor.
5. Zeynep, akşam yemekten sonra ders çalışıyor.

1
Bölükbaş F., Özenç F., Yılmaz M. Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı. İstanbul,
2009. S. 33.

29
-dan önce
До того как
Örnek (пример):
1. Yemekten önce ellerimi yıkıyorum.
2. Buket sınavdan önce ders çalışıyor.

1. Aşağıdaki tümceleri ‘-dan önce’ yapısıyla tamamlayınız.


(Заполните пропуски, используя “-dan önce”).
1. Televizyonda haberler.....................reklamlar var.
2. Özlem ders.....................kantinde çay içiyor.
3. Çocuklarım ben.........................yemeğe başlamıyorlar.
4. Türkiye'de ana yemek............................mutlaka çorba içiyoruz.

-dan sonra
После
Örnek (пример):
1. Fazilet yemekten sonra kahve içiyor.
2. Funda dersten sonra Taksim'e gidiyor.
3. Ben işten sonra tenis oynuyorum.

1. Aşağıdaki tümceleri ‘-dan sonra’ yapısıyla tamamlayınız. (За-


полните пропуски, используя “-dan sonra”.)
l. Gözde spor....................duş alıyor.
2. Biz ders......................kantine gidiyoruz.
3. Öğle.................alışverişe gidiyoruz.
4. Konser.....................Ahmet'e gidiyoruz.

2. Aşağıdaki tümceleri ‘-dan önce’ ve ‘-dan sonra’ yapılarıyla


tamamlayınız. (Заполните пропуски, используя “-dan önce” и
“-dan sonra”.)
1. Biz kahvaltı.................spor yapıyoruz.
2. Aysel duş...................makyaj yapıyor.
3. Bayram.........................alışveriş yapıyoruz.
4. Haziran......................tatile çıkıyorum.
5. Ofise müdür........................sekreter geliyor.

30
6. Sınav.......................pikniğe gidiyoruz.
7. Hasan Ocak......................İngiltere'ye gidiyor.
8. Sinema.....................bilet alıyoruz.
9. Tatil.....................rezervasyon yaptırıyoruz.

AD TÜMCELERİ
ИМЕННЫЕ ПРЕДЛОЖЕНИЯ

Olumlu Olumsuz Olumsuz Soru


Olumlu Soru
(Утвердительная (Отрицательная (Вопрос
(Вопрос)
форма) форма) “разве не…”)
Ben Öğrenciyim öğrenci değilim öğrenci miyim? öğrenci değil
miyim?
Sen Öğrencisin öğrenci değilsin öğrenci misin? öğrenci değil
misin?
О öğrenci (dir) öğrenci değil (dir) öğrenci mi (dir)? öğrenci değil mi
(dir)?
Biz Öğrenciyiz öğrenci değiliz öğrenci miyiz? öğrenci değil
miyiz?
Siz öğrencisiniz öğrenci değilsiniz öğrenci misiniz? öğrenci değil
misiniz?
Onlar öğrenci(ler) öğrenci değiller öğrenci(ler) mi? öğrenci değiller
mi?

Olumlu (утвердительная форма)


ad (сущ.) / sıfat (прилаг.) / zamir (местоим.) +
kişi eki (окончание лица)

Для того чтобы создать предложения по типу «Я являюсь тем-


то…», в турецком языке используют дополнительный глагол -imek.
Он прибавляется к существительным (прилагательным, числи-
тельным, наречиям). Данная конструкция в предложении является
сказуемым.

31
-imek спрягается по лицам и числам:

İsim, sıfat,
Zarf sayı
-imek çekimi Örnekler
(Место- (Сущ. / – ?
(Склонение -imek) (примеры)
имение) прил. / чис-
лит. / нареч.)
Ben Öğretmen Değil Mı -ım/-im/-um/-üm/- Siz okulda
yım/-yim/-yum/-yüm mısınız?
Sen Çalışkan Mi -sın/-sin/-sun/-sün Ben hastayım.
О Okulda Mu -dır, -dir, -dur, -dür, Sen öğrenci
-tır, -tir, -tur, - tür değilsin.
Biz Öğrenci Mü -ız/-iz/-uz/-üz/-yız/- 0 Ali mi?
yiz/-yuz/-yüz
Siz Ali -sınız/-siniz/-su- Biz öğretmeniz.
nuz/-sünüz
Onlar Hasta (-lar/-ler)

Окончание 3-го лица ед. ч. обычно не используется.

Örnek (пример):
1. Ben bugün çok mutluyum.
2. Siz çok çalışkansınız.
3. Özlem bizimle gelmiyor, o şimdi derste.
4. Siz diş doktorusunuz.
5. Onlar şimdi alışverişteler.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Annem bankada memur.........
2. Onlar İstanbul Üniversitesi'nde öğrenci.........
3. Murat şimdi hasta..........
4. Biz bugün çok yorgun..........
5. Didem'in nişanlısı avukat.......ve o çok yakışıklı...
6. Sen başarılı bir öğretmen........
7. Ben bütün gün okulda..........

32
Olumsuz (отрицательная форма)
ad (сущ.) / sıfat (прилаг.) / zamir (местоим.) + değil +
kişi eki (оконч. лица)

Örnek (пример):
1. Garsonlar güler yüzlü değiller.
2. Bugün deniz dalgalı değil.
3. Annem ve babam evde değiller.
4. Biz tembel değiliz.

BİBER DOLMASI1
ФАРШИРОВАННЫЙ ПЕРЕЦ
Biber dolması için malzemeler:
l kilogram dolmalık biber,
2 tane domates,
2 su bardağı pirinç,
3 tane kuru soğan,
l yemek kaşığı kuş üzümü,
l yemek kaşığı dolmalık fıstık,
2 tatlı kaşığı nane,
2 tatlı kaşığı karabiber,
2 kesme şeker,
ya­rım demet maydanoz,
yarım limon suyu,
yarım su bardağı zeytinyağı,
tuz.

Soğan ve fıstığı yarım su bardağı yağda kavurun. Pirinci yı­kayın ve


tencereye ekleyin. Daha sonra üzerine tüm malze­meyi ekleyin. Kısık
ateşte pişirin ve soğumaya bırakın. Dol­malık biberleri yıkayın ve içlerini
çıkarın. Tüm malzemeyi biberlerin içine doldurun. Biberlerin üzerini bir
dilim domatesle kapatın. Dolmaları bir tencereye dizin. Üzerine sıcak

1
Öztürk, S. Gelincik Sofrası, M Mozaik. Yayınevi, İstanbul, 2006. S. 87.

33
su ekleyin. Kısık ateşte pişirin. Daha sonra servis tabağına alın, limon
dilimleri ve maydanoz ile süsleyin.
Afiyet olsun!

EMİR KİPİ
ПОВЕЛИТЕЛЬНОЕ НАКЛОНЕНИЕ

Kişi eki
Tekil (ед. число) Çogul (мн. число)
(лицо)
2 уaz – gel – yаzınız или gelin или geliniz –
напиши приходи yazın – напишите приходите
3 yazsın – gelsin – yаzsınlar – пусть gelsinler – пусть
пусть он пусть он они напишут они придут
на­пишет придет
+ Kişi eki Tekil (ед. число) Çogul (мн. число)
(лицо)
2 основа глагола основа глагола + -in / -ın / -un / -ün /
-yin / -yın / -yun / -yün
3 основа глагола + -sın/- основа глагола + -sınlar / -sinler /
sin/-sun/-sün -sunlar / -sünler

– основа глагола + ma / me + аффикс повелительного наклонения


?   основа глагола + аффикс повелительного наклонения +
mı? / mi? /mu ? / mü?
Глагол в форме 2-го лица ед. и мн. числа не имеет вопроситель-
ной формы.
Повелительное наклонение может использоваться:
1) в значении приказа, желания, необходимости, пояснения, пред-
упреждения, направления, молитвы, клятвы, мольбы, проклятия,
удивления, укора, принятия чего-либо и т. д.
Durun, çıkmayın, rica ederim! (Прошу вас, стойте, не выходите!)
Olsun! (Пусть будет так!);
2) в устойчивых выражениях:
Allah yolunu açık etsin! (Счастливого пути!)
Kolay gelsin! (Бог в помощь!).

34
Örnek (пример):
1. Arabayı kaldırıma park etmeyin.
2. Ahmet, bu sabah erken kalk!
3. Lütfen, bizi rahatsız etmeyin.
4. Sabahları mutlaka kahvaltı edin.
5. Bu odayı temizlesinler.
6. Çimenlere basmayın.
7. Her ders, sözlükleriniz yanınızda olsun.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Bu sözleri hiç kimseye.............(söylemek) (sen) (–)
2. Öğrenciler sınıfa..................... (gelmek) (+?)
3. Odanı her sabah .............(temizlemek) (sen) (+)
4. Arkadaşlarınızla........................(kavga etmek) (–)
5. Yemekten sonra ellerini............(yıkamak) (o) (+)
6. Lütfen, bu havluyu ...............(kullanmak) (siz) (–)
7. Annenize ..................... (yalan söylemek) (–)
8. Hava çok soğuk. Sokağa...............(çıkmak) (siz) (–)
9. Televizyon...................(seyretmek) (–), kitap ................
10. Burada top.............. (oynamak) (onlar) (–)

İSTEK KİPİ
ПОВЕЛИТЕЛЬНО-ЖЕЛАТЕЛЬНОЕ НАКЛОНЕНИЕ
Желательное наклонение  выражает готовность, желание совер-
шения действия. 
Fiil (основа глагола) + -a (ya), -e(ye) + kişi eki (окончание лица)

Olumlu (положительная форма)


Ben geleyim
Sen gelesin
О gele
Biz gelelim
Siz gelesiniz
Onlar geleler

35
Fiil (основа глагола) + -ma/me + -a (ya),
-e(ye) + kişi eki (окончание лица)

Olumsuz
(отрицательная форма)
Ben gelmeyeyim
Sen gelmeyesin
O gelmeye
Biz gelmeyelim
Siz gelmeyesiniz
Onlar gelmeyeler

Fiil (основа глагола) + -a (ya),


-e(ye) + kişi eki (окончание лица) + -mı/mi?

Soru (вопрос)
Ben geleyim mi?
Sen –
O –
Biz gelelim mi?
Siz –
Onlar –

Olumsuz soru
(отрицаательный вопрос)
Ben gelmeyeyim mi?
Sen –
O –
Biz Gelmeyelim mi?
Siz –
Onlar –

Örnek (пример):
1. Bu akşam size gelelim mi?
2. Hafta sonu sinemaya gidelim mi?
3. Bahçede top oynayalım.
4. Yarın erken kalkmayalım.

36
5. Size tatil fotoğraflarımı göstereyim.
6. Bu konuyu babamla konuşayım.
7. Yerlere çöp atmayalım.

1. Aşağıdaki tümceleri emir ve istek kipleriyle tamamlayınız. (За-


полните пропуски окончаниями повелительного и желательного
наклонений.)
1. Bu akşam hep beraber yemeğe git....................
2. Didem'e söyle, hemen beni ara.................
3. Bir daha bana bağır.............!
4. Çok uykum var, ben artık yat...............
5. Onlar da bizimle gel.................?
6. Ben seni bu akşam ara...............?
7. Ben yemek yap..........., siz de bulaşıkları yıka..........
8. Sen şiir yaz....., kardeşin de resim yap..............
9. Bu yaz tatilde Antalya'ya git.............
10. Ben size yadım et..................?

KÜLTÜR KÖŞESİ
УГОЛОК КУЛЬТУРЫ
Geleneksel Türk Evleri
Safranbolu Evleri1
Safranbolu evleri, 18 ve 19. yüzyılda yapılan geleneksel Türk evleridir.
Safranbolu evleri ahşap oymacılığının güzel örneklerin­dendir. Evler
genellikle iki veya üç katlıdır. Bahçeler yüksek taş duvarlarla çevrilidir.
Bu evle­rin tamamı birbirinin güneşini engellemez. Pencereler, komşu
evlerin pencerelerine bakmaz. Evlerin iki giriş kapısı bulunur. Kapılarda
iki farklı tokmak var­dır. Küçük tokmağı kadın misa­firler, büyük tokmağı
ise erkek misafirler çalarlar.
Safranbolu evleri, UNESCO tarafından dünya kültür mirası listesine
alınmıştır.

1
«ANADOLU» Türkçe Ders Kitabı. Dilset, İzmir, 2013. S. 40.

37
Boğaziçi Yalıları
Boğaziçi mimarisinin en seç­kin eserlerinden olan Boğaziçi yalıları
İstanbul'un simgelerindendir. Yalıların çoğu 19. yüz­yılda yapılmıştır.
Bunlar iki veya üç katlıdır ve denize bitişiktir. Deniz âdeta onların
bahçesidir. Yalıların hepsinde küçük bir is­kele vardır.

Традиционные турецкие дома


Дома Сафранболу
Дома в Сафранболу являются традиционными турецкими до-
мами, построенными в XVIII–XIX веках. Эти двух- и трехэтажные
постройки являют собой изумительные примеры резьбы по дереву.
Прилегающие к дому сады окружены высокими каменными стенами.
Дома не заслоняют друг другу солнечный свет, а окна жилищ не об-
ращены в сторону соседних окон. В подобных домах имеется по два
входа, а на дверях висят разные звонки: маленький предназначен для
женщин, большой – для мужчин.
Дома Сафранболу включены в список объектов Всемирного на-
следия ЮНЕСКО.

Дворцы Богазичи
Выдающиеся архитектурные сооружения – дворцы Богази-
чи – являются символом Стамбула. Большинство из них построено
в XIX веке. Данный вид домов состоит из двух или трех этажей.
Дворцы расположены на берегу моря, благодаря чему создается впе-
чатление, что море сливается с садами дворцов воедино. Кроме того,
у каждого дома есть своя небольшая пристань.

38
• ÜNİTE IV •
BENİM DÜNYAM
МОЙ МИР

OKULUM VE ARKADAŞLARIM1
МОЯ ШКОЛА И МОИ ДРУЗЬЯ
Benim adım Özlem, 16 yaşındayım. Beşiktaş Lisesi'nde öğrenciyim.
Ben, sarışın, mavi gözlü, uzun boylu bir kızım. Biz evde dört kişiyiz.
Annem, babam, ablam ve ben. Annem bir bankada çalışıyor. Babam bir
şirkette müdür. Ablam üniversitede okuyor. Onun nişanlısı var. O, İstanbul
Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde asistan.

Okulum deniz kenarında ve çok güzel. Okulda çok arkadaşım var.


Benim en iyi arkadaşlarım Leyla, Bilge ve Elif. Hepimiz aynı sınıftayız
ve aynı yaştayız.
Leyla, 155 cm. boyunda, zayıf ve kumral bir kız. Leyla'nın annesi
öğretmen, babası avukat. Leyla'nın iki kar­deşi var. Kardeşleri bir buçuk
yaşında, onlar ikiz. Leyla Şişli'de oturuyor. Onun evi okula biraz uzak.
Okula her gün annesinin arabasıyla geliyor.
Bilge, uzun boylu ve esmer bir kız, Bilge'nin boyu 170 cm. Bilge'nin
babası doktor, annesi terzi. Beşiktaş'ta annesinin mağazası var. Bilge'nin
bütün elbiselerini annesi dikiyor. Bilge'nin iki ablası var. Ablalarının adları
Dilek ve Melek. İkisi de annesinin mağazasında çalışıyor.
Elif, 160 cm boyunda, zayıf ve sarışın bir kız. Elifin ba­bası mühendis,
annesi ev hanımı. Elif boş zamanlarında annesine yardım ediyor. Elifin
bir erkek kardeşi var. Onun adı Murat. Murat 5 yaşında ve ana okuluna
gidiyor.

1. Aşağıdaki soruları metne göre yanıtlayın.


(Ответьте на вопросы по текcту.)
1. Özlem nasıl bir kız?
2. Özlem'in en iyi arkadaşları kim?
3. Leyla'nın annesi ve babası ne iş yapıyor?

1
Aydın A. Türkçe Okuma Kitabı. Moskova, 2006. S. 10.

39
4. Bilge'nin kaç kardeşi var ve kardeşleri ne iş yapıyor?
5. Elifin kardeşinin adı ne ve kardeşi kaç yaşında ?

İYELİK EKLERİ
ОКОНЧАНИЯ ПРИНАДЛЕЖНОСТИ
Роль русских притяжательных местоимений (мой, твой, его
и т. д.) в турецком языке выполняют особые аффиксы, называ­емые
местоименными аффиксами, или чаще аффиксами при­надлежности.
Имя существительное, присоединившее к себе такой аффикс, обо-
значает как сам предмет (объект), так и его обладателя, оказываясь
эквивалентным русскому определительному словосочетанию, где
в роли опреде­ления выступает притяжательное местоимение.
Правила присоединения окончаний принадлежности:

-a, -ı -e, -i -o, -u -ö, -ü


Ben-im şapka-m gazete-m palto-m ütü-m köy-üm
anahtar-ım şeker-im yol-um
Sen-in şapka-n gazete-n palto-n ütü-n köy-ün
anahtar-ın şeker-in yol-un
O-nun şapka-sı gazete-si palto-su ütüsü köy-ü
anahtar-ı şeker-i yol-u
Biz-im şapka-mız gazete-miz palto-muz Ütümüz – köy-ümüz
anahtar-ımız şeker-imiz yol-umuz
Siz-in şapka-nız gazete-niz palto-nuz ütü-nüz köy-ünüz
anahtarınız yol-unuz yol-unuz

1. –lar / ler + iyelik eki + hal eki


Аффикс принадлежности ставится после аффикса множест­
венного числа, но перед аффиксом падежа: evlerimde (в моих домах),
sözlerinizden (из ваших слов).
Поскольку все аффиксы ударные, при их наращивании ударение
перемещается к концу формы слова: avcI – avcılAr – avcılarımIz –
avcılarımızA (охот­ник – охотники – наши охотники – нашим
охотникам).
2. В тех случаях, когда аффикс падежа следует за аффиксом при-
надлежности 3-го лица ед. или мн. числа, между этими аф­фиксами

40
появляется согласный n: ev+i+n+de = еvinde (в его доме). Они могут
иметь и другое значение: еvinde (в твоем доме).
Cлова su (вода) и ne (что) являются исключением, так как, во-
преки правилу, принимают аффикс принадлежности для согласных
основ, при этом между словом и аффиксом появляется согласный у:
suyum neyim или nem (eski şekil (устаревш. вариант))
suyun neyin nen
suyu neyi nesi
suyumuz neyimiz nemiz
suyunuz neyiniz neniz
suyu, suları neleri neleri
3. В заимствованных из других языков словах rоl (роль), saat
(час), hal (положение), sual (вопрос) по­следний согласный произно-
сится мягко, поэтому все присоединяющиеся к ним аффиксы имеют
гласную переднего ряда: saatim (мои часы), saatlerimizden (из на-
ших часов), rolleriniz (ваши роли), halimizde (в нашем положении),
suallerinizden (из ваших вопросов).
4. В некоторых двусложных словах, имеющих во втором слоге
корня узкий гласный, этот гласный выпадает при добавлении аффик-
са, начинающегося с гласного звука. В словарях это явление обозна-
чается следующим образом: isim (smi).
Örnekler (примеры): aklı (его ум), aklınız (ваш ум), oğlu (его
сын), oğlunuz (ваш сын), ömrü (его жизнь).
5. Согласные р, t, k, ç, находящиеся в конце слога, при присоедине-
нии аффикса, начинающегося на гласную букву, обычно озвончаются.
Gözlük + ü => gözlüğü, kitap + ım=> kitabım, ağaç +ı=> ağacı
Аффикс принадлежности входит в состав вводных слов и устойчи-
вых словосочетаний: kısacası (короче говоря), daha doğrusu (точнее).
В предложении местоимение перед существительным опускает-
ся: Benim kitabımı al – Kitabımı al.

Örnek (пример):
1. Sizin ülkeniz çok soğuk.
2. Bizim evimiz Mecidiyeköy'de.
3. Senin akrabaların nerede?
4. Onun elbisesi çok şık.

41
5. Senin kolyen gümüş mü?
6. Ahmet'in pasaportu çantasında mı?
7. Benim kızım çok güzel şarkı söylüyor.
8. Bugün onların arkadaşları bize geliyor.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Bu kadın sen.... anne.... mi?
2. Çanta..... odada mı?
3. Biz.... bahçe.... çok küçük.
4. Sen.... kardeş..... kim?
5. Bu gazete Murat'.... mı?
6. Sizin ilaç...... nerede?
7. Siz.... sorular..... çok zor.
8. Bu Sinan'........ ilgisayar..... mı?
9. Mete'........ öğretmen..... otuz yaşındadır.
10. Betül'...... teyze..... bir şirkette çalışıyor.
11. Serkan'...... baş..... ağrıyor.
12. Bilgisayar....... kamera........ bozuk.

2. Aşağıdaki metni iyelik ekleriyle tamamlayınız.


(Заполните пропуски окончаниями принадлежности.)

Merhaba! Ben..... ad...... Hande. Ben İstanbul'da yaşıyorum. Biz....


ev.....küçük ve bahçe.....çok güzel.
Bahçede meyve ağaçları ve çiçekler var. Ben...... aile......kalabalık
değil. Biz evde dört kişiyiz. Ben... anne.... kırk yaşında, ev hanımı. Baba...
kırk beş yaşında ve memur. Bir kardeş.. ..var. Kardeş....ad...Murat. Murat
lisede okuyor ve dersler... çok iyi. Bu hafta o.....sınavlar.... var. Ben.... bir
de köpek........var.
O.... tüyler... beyaz, gözler......kahverengi.

42
AD TAMLAMALARI
ИМЕННЫЕ СЛОВОСОЧЕТАНИЯ / ИЗАФЕТ
Сочетание двух имен, из которых одно является опреде­ляемым,
а другое – определением (babanın kitabı «книга отца» и пр.), в турец-
ком языке носит название изафет.

Belirtili Ad Tamlaması
Двухаффиксный изафет
Притяжательный изафет строится по типу onun defteri «его те-
традь»: зависимый член (определение) предшеству­ет главному и
оформляется аффиксом родительного паде­жа; главный член получа-
ет аффикс принадлежности.
Örnek (пример):
1. Türkiye'nin başkenti Ankara'dır.
2. İstanbul'un havası çok kirli.
3. Hasan'ın kardeşi altı yaşında.
4. Bu çocuğun elbisesi çok şık.
5. Bugün ayın kaçı?
6. İzmir'in simgesi saat kulesidir.
7. Duygu'nun dayısının üç çocuğu var.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Portakal.....kilo.... kaç lira?
2. Elbise...... renk.....çok güzel.
3. Kahve......şeker.....çok az.
4. Müdür......oda......çok düzenli.
5. Murat'...... anne.......çok mutlu.
6. Hastane......bahçe.......çok kalabalık.
7. Ömer, otel.......havuz......yüzüyor.
8. Otobüs......şoför...... nerede?
9. Özge.....kardeş......nasıl?
10. Berke'...... anne..... öğretmen.
11. Fransa'......... başkent...... Paris.
12. Şirket......müdür.....çok sinirli.

43
13. Mutfak.....musluk.....bozuk.
14. Sınıf..... kapı.....açık.

2. Her bölümden birer kelime kullanarak anlamlı tümceler


oluşturun. (Составьте предложения, используя слова из каждого
столбика.)
– Bu lokantanın başkenti lezzetli
– Mısır'ın yolları kalabalık
– Bu odanın saçları Kahire
– Kitabın perdeleri beyaz
– Kızımın yemekleri sarı
– İstanbul' un sayfaları güzel

Belirtisiz Ad Tamlaması
Одноаффиксный изафет
Этот вид словосочетаний состоит из определения (tamlayan) без
окончаний (однако может иметь окончание множественного числа) и
определяемого (tamlanan) с окончаниями -sı (-si, -su, -sü).
Örnek (пример):
1. İstanbul Üniversitesi'nde çalışıyorum.
2. Şimdi okul müdürü konuşuyor.
3. Buket şimdi çalışma odasında mı?
4. Zeynep'in annesi devlet memuru.
5. Evimiz vapur iskelesine çok yakın.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Türkçe kitap...........çok yararlı bilgiler var.
2. Özlem her zaman Türk müzik..........dinliyor.
3. Yemekten sonra Türk kahve........içiyorum.
4. Taksim'de Çin lokanta..........var.
5. Bizim tarih öğretmen..........çok genç.
6. Ece, Atatürk Cadde...........oturuyor.
7. Arkadaşım Kabataş Lise.............çalışıyor.
8. Kahvaltıda portakal su........içiyorum.

44
İSTANBUL'DA BİR HAFTA SONU
ВЫХОДНЫЕ В ИСТАНБУЛЕ
Uğur, Funda, Hasan ve Bengü çok iyi arkadaşlar. Funda, Hasan ve
Bengü, Cumartesi günü piknik için Heybeliada'ya gitmek istiyorlar. Ama
Uğur, Heybeliada'ya değil; Büyükada'ya gitmek isti­yor.
Funda: Uğur, niçin Heybeliada'ya gitmek istemiyorsun?
Uğur: Çünkü, orada piknik yapmak için güzel yerler yok.
Hasan: Seninle aynı fikirde değilim Uğur. Heybeliada'da da çok güzel
piknik yerleri var.
Uğur: Peki, siz neden Büyükada'ya gitmek istemiyorsunuz?
Bengü: Çünkü biz oraya her zaman gidiyoruz. Bu hafta sonu değişik
bir yere gitmek istiyoruz.
Funda: Arkadaşlar, niçin tartışıyorsunuz? Bu hafta sonu Heybeliada'ya
gidelim. Gelecek cumartesi de Büyükada'ya gidelim.
Uğur: Tamam arkadaşlar, kabul ediyorum. Yarın kaçta buluşuyoruz?
Hasan: Önce, vapur saatlerini öğrenelim. İlk vapur ne zaman kalkıyor,
biliyor musunuz?
Bengü: Ben biliyorum. İlk vapur saat 09.30'da kalkıyor.
Funda: 09.30 çok erken. 10.30 vapuruna binelim.
Uğur: Niye?
Funda: Çünkü benim evim iskeleye çok uzak. Cumartesi günü erken
kalkmak istemiyorum.
Bengü: Tamam. Yarın 10.30'da Adalar İskelesi'nde buluşalım.

1. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayın.


(Ответьте на вопросы, опираясь на текст.)
1. Uğur arkadaşlarıyla hafta sonu nerede, ne yapmak istiyor?
2. Uğur niçin Büyükada'ya gitmek istiyor?
3. Uğur'un arkadaşları niçin Büyükada'ya gitmek istemiyorlar?
4. Funda'nm arkadaşlarına önerisi ne?
5. Uğur ve arkadaşları saat kaçta ve nerede buluşacaklar?

45
EYLEM (ГЛАГОЛ) + -MAK İSTE...
ЖЕЛАТЬ ЧТО-ТО СДЕЛАТЬ
Örnek (пример):
1. Çok yorgunum, uyumak istiyorum.
2. Duygu sinemaya gitmek istemiyor.
3. Hafta sonu ne yapmak istiyorsunuz?
4. Biz yarın İzmir'e gitmek istiyoruz.
5. Kiminle konuşmak istiyorsunuz?

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Bir an önce üniversiteyi bitir.........................
2. Sizinle tartış............................
3. Çok yorgunum, biraz dinlen...........................
4. Gülden çok sinirli, hiç kimseyle görüş................................
5. Oğlum öğretmen ol..................................
6. Yeni bir araba al................................
7. Çok acıktım, yemek ye............................
8. Onlar Türkçe öğren..............................
9. Yarın sabah erken kalk........................ Çünkü çok yorgunum.
10. Berke Almanca öğren.......................

NİÇİN / NİYE / NEDEN? – ÇÜNKÜ


ПОЧЕМУ? – ПОТОМУ ЧТО…
Örnek (пример):
Niçin evde oturuyorsun? – Çünkü yorgunum.
Neden okula gelimiyorsun? – Çünkü hastayım.
Niçin Türkçe öğreniyorsunuz? – Çünkü Türkçeyi çok seviyorum.
Neden tatilde Antalya'ya gitmek istiyorsun? – Çünkü orada birçok
arkadaşım var.

1. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız. (Ответьте на вопросы.)


1. Niçin yemek yemiyorsun?
Çünkü ......................................................

46
2. Neden rejim yapıyorsun?
Çünkü ......................................................
3. Niçin arabanı satmak istiyorsun?
Çünkü ......................................................
4. Neden bu filmi izlemek istemiyorsun?
Çünkü ......................................................

2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
Örnek (пример):
Kim Türkçe öğreniyor? Maria Türkçe öğreniyor. (kim)

1.____________ ?
Şimdi saat beş. (kaç)
2.______________?
Hava çok güzel. (nasıl)
3._____________?
Biletler Sinan'da. (kimde)
4.________________?
Sokakta üç araba var. (kaç)
5._________________________?
Öğrenciler bahçede. (nerede)
6.________________________?
Mehmet Taksim'e gitmek istiyor. (nereye)
7.________________________?
Onlara büyük bir araba lazım. (nasıl)
8.________________________?
Telefon sana. (kime)
9.____________________________?
Tiyatro sekizde. (kaçta)
10._________________________?
Anahtar çantamda. (nerede)

47
3. Soruları ve yanıtları eşleştiriniz. (Выберите подходящий
ответ.)
Soru Yanıt
1. Nasıl? 1. Ali.
2. Ne kadar? 2. İstanbul'dayım.
3. Ne zaman? 3. Biraz sonra.
4. Neredesiniz? 4. Çok lezzetli.
5. O kim? 5. Bir şey yok.
6. Şurada ne var? 6. Dört kilogram

VÜCUDUMUZ1
НАШЕ ТЕЛО
Merhaba, benim adım Aykut. Ben 13 yaşındayım. Beyaz tenliyim.
Orta boyluyum ve 50 kiloyum. Benim saçlarım siyah ve kısadır. Alnım
dar; kulaklarım, burnum ve ağzım küçüktür. Ayak ve el bileklerim ince;
parmaklarım uzundur. Kaşlarım siyah, gözlerim mavidir.
Ben her gün parkta top oynuyorum ve terli terli su içiyorum. Meyve ve
sebze yemek istemiyorum. Hamburger ve cipsi çok seviyorum.Sağlığıma
hiç dikkat etmiyorum. Bu yüzden annem bana çok kızıyor.
Ben şimdi hastayım ve yatıyorum. Biraz ateşim var. Galiba gribim.
Her yerim ağrıyor. Başım, boynum, omuzlarım, kollarım, bacaklarım,
bileklerim, göğsüm, dizlerim, midem... Hastalık çok kötü bir şey. İyileş­
mek için ilaçlarımı içiyorum ve dinleniyorum. Dengeli besleniyorum, bol
bol sebze ve meyve yiyorum.
Ben şimdi okula ve parka gitmiyorum; çünkü evde yatıyorum. Evde
çok sıkılıyorum. Hemen iyileşmek ve arkadaşlarımla oynamak istiyorum.
Arkadaşlarım beni her gün ziyaret ediyorlar. Bana çiçek ve kitap
getiriyorlar. Bana “Bir daha hasta olma. Sağlığına dikkat et!” diyorlar.
Arkadaşlarımı ve okulumu çok seviyorum.
1. Aşağıdaki soruları metne göre yanıtlayın.
(Ответьте на вопросы, опираясь на текст.)
1. Aykut nasıl bir çocuk?
1
Bölükbaş F., Özenç F., Yılmaz M. Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı. Pelikan Ya-
yınevi, İstanbul, 2009. S. 50.

48
2. Aykut niçin hasta oluyor?
3. Aykut iyileşmek için neler yapıyor?
4. Aykut'u kimler ziyaret ediyor ve ona neler getiriyorlar?
5. Siz sağlıklı olmak için neler yapıyorsunuz?

KÜLTÜR KÖŞESİ
УГОЛОК КУЛЬТУРЫ
Topkapı Sarayı1
Topkapı Sarayı, Fatih Sultan Mehmet tarafından 1460-1478 yılları
arasında yaptırılmıştır. Saray, İstanbul'un Marmara Denizi'ni gören en
güzel noktasına inşa edilmiştir. Bugünkü hâlini daha sonraki yüzyıllarda
eklenen yapılarla almıştır. Topkapı Sara­yı, 380 yıl boyunca Osmanlı
sul­tanlarının ikametgâhı, devletin yönetim ve eğitim mer­kezi olmuştur.
Topkapı Sarayı 1924 yılından beri müze ola­rak kullanıl­maktadır.

Дворец Топкапы
Дворец Топкапы был построен по заказу Султана Фатиха Мех-
меда в 1460–1478 гг. Из окон дворца открывается прекрасный вид
на Мраморное море. Современный облик дворец Топкапы обрел бла-
годаря постройкам последующих столетий. Этот дворец служил ре-
зиденцией османским султанам, являясь центром государственного
управления и образования.
С 1924 г. он объявлен музеем и продолжает знакомить нас с исто-
рией и культурой Османской империи.

Dolmabahçe Sarayı2
Dolmabahçe Sarayı, Avrupa mimari tarzlarının bir karışımı olarak
1843–1856 yılları arasın­da Sultan Abdülmecit tarafından yaptırılmıştır.
Dolmabahçe Sarayı'nda eşsiz bir zenginlik ve ihti­şam vardır. Sarayın
duvarları ve tavanları Avrupa'nın en ünlü sa­natçıları tarafından altın resim­
lerle dekore edilmiştir. Önemli oda ve salonlarda her şey aynı renktedir.
1
«ANADOLU» Türkçe Ders Kitabı, Dilset, İzmir, 2013. S. 48.
2
«ANADOLU» Türkçe Ders Kitabı, Dilset, İzmir, 2013. S. 55.

49
Tüm zeminler süslü ahşap parke ile kaplıdır. Cumhu­riyet döneminde
saray, Mustafa Kemal Atatürk tarafından konut olarak kullanılmış ve
Atatürk 1938 yılında bu sarayda vefat et­miştir. Dolmabahçe Sarayı 1984
yılında müze hâline getirilmiştir.

Дворец Долмабахче
Являющийся образцом европейского архитектурного стиля,
Долмабахче был создан по приказу султана Абдульмеджида в 1843–
1856 гг. На свете нет ничего, что могло бы сравниться с богатством и
величием этого дворца, считают турки. Его стены и потолок украше-
ны золотой росписью самых искусных мастеров Европы.
Интерьер каждой комнаты дворца, имеющей особое предназна-
чение, подобран в одной цветовой гамме. Полы во дворце устланы
узорчатым деревянным паркетом.

50
• ÜNİTE V •
AİLEM
МОЯ СЕМЬЯ1
Benim adım Nesrin. Benim büyük ve mutlu bir ailem var. Babamın adı
Murat, annemin adı Nuray. Babam dişçi, annem ise ev hanımıdır. Benim
bir ablam var, onun adı Özge. Ablam siyah saçlı, yeşil gözlü ve uzun boylu
bir kız. O şimdi üniversite 2. sınıfa gidiyor.
Benim babamın bir kız, bir de erkek kardeşi var. Amca­mın adı Mesut
ve o bir doktordur. Amcamın karısı (eşi) Nurten yengem ise hemşiredir.
Onların çocukları, Alican ile Ayşegül, benim kuzenlerimdir. Alican 10,
Ayşe­gül ise 12 yaşında. İkisi de çok çalışkan.
Meltem halam ve kocası (eşi) İbrahim eniştem muhase­becidirler.
Şişli'de büroları var. Onların çocukları Bora ve Zeynep ikizdir.
Bora ve Zeynep çok küçükler ve oku­la gitmiyorlar. İkizler çok şirin ve
ailenin göz bebeği­dirler.
Babamın annesi ve babası İstanbul'a yakın bir köyde oturuyorlar.
Babaannem ev hanımı, büyükbabam (de­dem) ise emekli veteriner. Onların
evi iki katlı ve bahçeli. Bahçelerinde tavukları, civcivleri ve bir de köpek­
leri vardır.
Annemin de bir kız ve bir erkek kardeşi var. Dayımın adı Burak.
Burak dayım uzun boylu, dalgalı saçlı, kahverengi gözlü. O bekar ve çok
yakışıklı. Onun evi Levent'te. O bir şirkette müdür. Dayım hafta sonları
bize geliyor ve beraber çok eğleniyoruz.
Annemin kız kardeşi Ülkü teyzem, diş doktorudur. Onun
muayenehanesi Beşiktaş'ta. Teyzem nişanlı ve bu yaz evleniyor. O şimdi
anneannem ve dedemle aynı evde yaşıyor. Onların evi Şişli'de. Ülkü
teyzem konuş­kan, güler yüzlü, sempatik bir kadındır. O seyahat etmeyi
çok seviyor.

1. Aşağıdaki soruları metne göre yanıtlayın.


(Ответьте на вопросы, опираясь на текст.)
1. Nesrin'in kaç kuzeni var ve kuzenlerinin isimleri ne?
2. Nesrin'in halası ve eniştesi ne iş yapıyorlar?

1
«ANADOLU» Türkçe Ders Kitabı. Dilset, İzmir, 2013. S. 49.

51
3. Nesrin'in dayısı nasıl bir kişidir.
4. Nesrin'in amcası ve yengesi ne iş yapıyorlar ?
5. Nesrin'in teyzesi nerede ve kimlerle yaşıyor?

BAZI AKRABALIK ADLARI


НЕКОТОРЫЕ НАЗВАНИЯ,
ОБОЗНАЧАЮЩИЕ РОДСТВЕННЫЕ СВЯЗИ

Sema Hanım Ahmet Bey


(Büyükanne – бабушка) (Dede / büyükbaba – дедушка)
eş (супруга) eş (супруг)
karıkoca (eş) (супруги)
Ayten (gelin – невестка) ve Mert (damat – зять)
Emel (kız – дочь) ve Özgür (oğul – сын)
Nilgün, Aygün Burak
(kardeş – сестра) (kardeş – брат)
Hakan ve Bahar kuzen (двоюродный брат / сестра)
Sema Hanım ve Ahmet Bey karıkocadır. Özgür ve Emel kardeştir.
Ayten ve Özgür karıkocadır. Emel ve Mert karıkocadır. Emel, Ayten'in
görümcesidir.

Ayten, Emel'in yengesidir.


Ayten, Sema Hanım ve Ahmet Bey'in gelinidir.
Mert, Sema Hanım ve Ahmet Bey'in damadıdır, (damat).
Mert, Özgür'ün eniştesidir.
Emel, Hakan ve Bahar'm halasıdır.
Özgür, Burak, Nilgün ve Aygün'ün dayısıdır.
Hakan ve Bahar ile Burak, Nilgün ve Aygün kuzendir.
Hakan ve Bahar'm amcası yok.
Burak, Nilgün ve Aygün'ün teyzesi yok.
Ayten'in eltisi yok.
Mert'in baldızı yok.
Sema Hanım; Hakan, Bahar ve Burak'ın anneannesidir; Nilgün ve
Aygün'ün babaannesidir.
Ahmet Bey; Hakan, Bahar, Burak, Nilgün ve Aygün'ün dedesidir.

52
SIFATLAR
ПРИЛАГАТЕЛЬНЫЕ
Sıfat Ekleri: -lı (- li, -lu, -lü)
Аффикс, образующий прилагательные: -lı (- li, -lu, -lü)
Этот аффикс присоединяется только к существительным для об-
разования прилагательного.
Örnek (пример):
Dedemin çiçekli bir bahçesi var.
Barış, fırından cevizli ekmek alıyor.
Annem üzümlü kurabiye yapıyor.
Sakallı adam bana bakıyor.
Murat dikkatli bir öğrencidir.
Ahmet, tozlu sokaklarda dolaşıyor.
Ben çikolatalı pasta yiyorum.
При прибавлении к названиям стран и городов аффикс -li обо-
значает выходцев из этой местности или людей, которые там живут.
Benim Çinli bir arkadaşım var.
Arkadaşımın eşi İzmirli bir avukattır.

1. Aşağıdaki tümceleri -lı ekiyle tamamlayınız.


(Заполните пропуски, добавив аффикс -lı.)
1. Çikolata...... dondurmayı çok seviyorum.
2. Üzüm..... kek almak istiyorum.
3. Melih Bey'in tek kat..... bir evi var.
4. Benim öğrencilerim çok akıl...
5. Arabayı dikkat.... kullan.
6. Süt..... kahve içiyorum.
7. Şu kısa boy..., sarı saç..., şapka.... kadın benim annem.
8. Muz.... bir süt, lütfen!
9. Dilek tuz... ayran içiyor.
10. Değer.... eşyalarınızı sınıfta bırakmayın.

2. Aşağıdaki sözcükleri -lı eki kullanarak eşleştiriniz.


(Составьте словосочетания, добавив аффикс -lı.)

53
A B
Bıyık + lı gömlek
Tuz kurabiye
Elma kadın
Çizgi kedi
Sarı saç adam
Şekerli ayran
Uzun kuyruk kahve

Sıfat Ekleri: (-sız)


Аффиксы, образующие прилагательные: (-sız)
-sız – окончание, противоположное по значению с -lı. Оно обо-
значает отсутствие чего-либо. Также как и -lı присоединяется к суще-
ствительным и образует прилагательное.
a, ı => -sız e, i => -siz
o, u => -süz ö, ü => -süz
Örnek (пример):
Mehmet korkusuz bir çocuktur.
Ali asla ütüsüz pantolon giymiyor.
Su, renksiz ve tatsız bir içecektir.
Özlem, şekersiz çav içiyor.
Vefasız dost iyi değildir.

1. Aşağıdaki tümceleri -sız ekiyle tamamlayınız.


(Заполните пропуски аффиксом -sız).
1. Çayı süt... ve şeker... içiyorum.
2. Sınıf çok hava...., pencereyi biraz aç!
3. Hava çok soğuk, palto........sokağa çıkma.
4. Size son.... mutluluklar diliyorum.
5. Zuhal çok sabır.... bir öğrenci.
6. Klima... otobüsler çok sıcak.

2. Aşağıdaki sözcüklerin yanına örnekteki gibi -lı ve zıttı (karşıtı)


olan -sız ekini getiriniz. Bu söz­cüklerin anlamlarını öğrenerek birer
tümce içinde kullanınız. (Заполните пропуски -lı и -sız. Найдите
значения этих слов и составьте с ними словосочетания.)

54
sakallı… sakalsız… suçlu… suçsuz…
değer… değer… gönül… gönül…
saygı… saygı… tuz… tuz…
acı… acı… güç… güç…
tat… tat … başarı… başarı…
neşe… neşe… iştah… iştah…

SIRA SAYI SIFATLARI


ПОРЯДКОВЫЕ ЧИСЛИТЕЛЬНЫЕ
Образуются путем присоединения -ıncı (-inci, -uncu, -üncü) к ко-
личественным числительным. На письме обозначаются как число с
точкой: beşinci (5. (пятый)).

Sayı (число) + -(ı)ncı


Örnek (пример):
Selma birinci katta oturuyor.
Aykut üçüncü sınıfta okuyor.
Zeynep çok tembel, her sınavda sonuncu oluyor.
Teyzem 26. caddede oturuyor.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Zehra ailenin üç......çocuğu.
2. Bayramın iki......günü İzmir'e gidiyorum.
3. Dilek çok çalışkan, sınıfın bir.........
4. Adımın dört.......harfi “m”.
5. Eviniz kaç.........katta?
6. Bugün otuz.......yaş günümü kutluyorum.

ÜLEŞTİRME SAYI SIFATLARI


РАЗДЕЛИТЕЛЬНЫЕ ЧИСЛИТЕЛЬНЫЕ
Разделительные числительные передают значение «по сколько-то
лиц или предметов».

55
Sayı (число) + -(ş)ar
Örnek (пример):
Öğrencilere ikişer soru soruyorum.
Hepimizin tabağında üçer elma var.
Sınıfa birer birer giriniz.
İzciler dörder dörder yürüyorlar.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Piyango iki kişiye beş........ milyon veriyor.
2. Hakim hırsızlara on....... ay hapis cezası veriyor.
3. Oyun için yedi........ kişilik takımlar oluşturun.
4. Görüşme odasına tek..... tek...... giriniz.
5. Sınavda her üniteden altı........ soru var.

2. Aşağıdaki soruları cevaplayınız. (Ответьте на вопросы.)


1. Dünya'nın en kalabalık ülkesi neresidir?
2. Türkiye'nin en kalabalık şehri hangisidir?
3. Dünya' nm en soğuk kıtası hangisidir?
4. Dünya'nın en sıcak bölgesi neresidir?
5. Sınıfınızın en güzel kızı kimdir?
6. Türkiye'nin en yağışlı bölgesi neresidir?
7. Türkiye'nin en büyük gölü hangisidir?
8. Sizin ülkenizin en kalabalık şehri hangisidir?

KARŞILAŞTIRMA: -DAN DAHA, EN


CРАВНЕНИЕ: БОЛЕЕ…, САМЫЙ…

Сравнительная степень:
ad + -dan daha + sıfat
Örnek (пример):
Ahmet, Ali'den daha çalışkandır. İstanbul, Ankara'dan daha
kalabalıktır. O benden daha gençtir. Uçak, trenden daha hızlıdır.

56
Превосходная степень:
en + sıfat + ad
Örnek (пример):
Sınıfın en çalışkan öğrencisi Ayşe'dir. Dünyanın en kalabalık şehri
Tokyo'dur. İstanbul'un en pahalı semti Etiler'dir. Türkiye'nin en yüksek
dağı Ağrı Dağı'dır.

1. Aşağıdaki tümceleri “-dan daha” ve “en” yapılarıyla tamam-


layınız. (Заполните пропуски, используя “-dan daha” и “en”).
1. Ayşe, Özlem'............şişman.
2. Aykut, Ozan'..........uzun.
3. Türkiye'nin........kalabalık şehri İstanbul'dur.
4. Çita, dünyadaki......hızlı hayvandır.
5. Kaplumbağa, tavşan................yavaştır.
6. Kaplumbağa, dünyanın.........yavaş hayvanıdır.
7. Antalya, Erzurum'......... ...........sıcaktır.
8. Atatürk, Türkiye'nin..........büyük lideridir.
9. Van Gölü Türkiye'nin.........büyük gölüdür.
10. Hülya Avşar, Aysel Gürel'....................güzeldir.

MEVSİMLER – AYLAR – GÜNLER


ВРЕМЕНА ГОДА – МЕСЯЦЫ – ДНИ
İlkbahar (весна)
Mart – Nisan – Mayıs (март – апрель – май)
Yaz (лето)
Haziran – Temmuz – Ağustos (июнь – июль – август)
Sonbahar (осень)
Eylül – Ekim – Kasım (сентябрь – октябрь – ноябрь)
Kış (зима)
Aralık – Ocak – Şubat (декабрь – январь – февраль)
Bir yılda dört mevsim vardır: ilkbahar (bahar), yaz, sonbahar (güz),
kış. (В году 4 времени года: весна, лето, осень, зима.)
İlkbaharda ağaçlar çiçek açıyor (ilkbahar mevsiminde).
Yazın hava çok sıcak oluyor. = Yazları hava çok sıcak oluyor (yaz
mevsiminde).
57
Sonbaharda yapraklar dökülüyor (sonbahar mevsiminde).
Kışın Erzurum'a kar çok yağıyor. = Kışları Erzurum'a kar çok yağıyor
(kış mevsiminde).
Bir yılda 12 ay vardır: Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran,
Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım, Aralık. (В году 12 месяцев: ян-
варь, февраль, март, апрель, май, июнь, июль, август, сентябрь, ок-
тябрь, ноябрь, декабрь.)
13 Haziran'da okul kapanıyor. Bayram Kasım'da başlıyor. Doğum
Günüm 10 Aralık'ta. 19.05.1919 = 19 Mayıs 1919

1. Aşağıdaki boşluklara uygun mevsim ve ay adlarını yazınız.


(Заполните пропуски названиями подходящих времен года и на-
званиями месяцев.)
1. Kış mevsiminde____________________________ ayları vardır.
2. Yılın altıncı ayı__________ dır.
3. Yılın ikinci ayı________________ tır.
4. En soğuk mevsim________tır.
5. En sıcak mevsim_________dır.
6. ________ mevsiminde her taraf yemyeşildir.
7. ___________ mevsiminde her taraf bembeyazdır.
8._______ en kısa aydır.
9. Yılın son ayı ________tır.
10.__________ayı yılın dördüncü ayıdır.

Bir haftada 7 gün vardır: Pazartesi, Salı, Çarşamba, Perşembe,


Cuma, Cumartesi, Pazar. (В неделе 7 дней: понедельник, вторник, сре-
да, четверг, пятница, суббота, воскресенье).
Bugün günlerden ne? = Bugün hangi gün? – Bugün Cuma.
Yarın günlerden ne? – Yarın Cumartesi.
Evvelki (evvelsi) gün Çarşamba <=Dün Perşembe <=Bugün Сuma
=>Yarın Cumartesi=>Öbür gün Pazar

1. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız. (Ответьте на вопросы.)


1. Bir ayda kaç gün vardır?
2. Bir haftada kaç gün vardır?
3. Tatil günleri hangi günlerdir?

58
4. İş günleri hangi günlerdir?
5. En kısa ay hangi aydır?
6. Bir yılda kaç mevsim vardır?
7. Yaz mevsiminin ayları nelerdir?
8. Kış mevsiminin ayları nelerdir?
9. İlkbaharda bahçeler nasıldır?
10. Kışın her yer nasıldır?

KÜLTÜR KÖŞESİ
УГОЛОК КУЛЬТУРЫ
Türklerde Aile ve Komşuluk İlişkileri1
Türk milletinde gerek âdet­lerin, gerekse de dinin etkisiyle aile
kurumuna çok önem veril­mektedir. Aile kurumu gücünü aile bireyleri
arasındaki sevgi ve saygıdan alır.
Türk insanına göre aile için­de sevgiye, saygıya ve yardıma muhtaç
iki grup vardır. Bunlar, yaşlılar ve çocuklardır. Türkler çocukları sever,
onlara yardım eder ve şefkat gösterir. Çün­kü çocuklar ailenin ve milletin
devamını sağlayan en önemli bireylerdir. Yaşlılar ise tecrübe­leriyle,
yerinde tespitleriyle ve tavsiyeleriyle aile içinde önemli rol oynarlar.
Türkler, yaşlılara saygı duyar ve ölene kadar onla­rın bakımını üstlenir.
Çocuklar, evlendikten sonra ayrı şehir ya da evlerde yaşasalar bile
büyük­leriyle bağlantılarını koparmazlar. Sık sık onları ziyaret ederler ve
ihtiyaçlarıyla ilgilenirler.
Türk geleneklerinde komşu­luk ve misafirlik ilişkileri de çok önemlidir.
Türkler, aileden son­ra en çok komşuluk ilişkilerine dikkat ederler.
Aile bireyleriyle olduğu gibi komşularla da iyi ge­çinirler ve onlarla
yardımlaşırlar. Misafirlik için eve gelen kişiye “Tanrı misafiri” denir.
Misafir için en güzel yemekler hazırlanır ve misafiri memnun etmek için
elden ne geliyorsa yapılır.
Семья и добрососедские отношения в турецкой культуре
Большое значение турки придают своим семьям. Среди факто-
ров, повлиявших на формирование института семьи, можно назвать
1
«ANADOLU» Türkçe Ders Kitabı. Dilset, İzmir, 2013. S. 56.

59
влияние традиций и религии. Крепкая семья, как известно, строится
на любви и уважении, на заботе членов семейства друг о друге.
Особого почтения, по мнению турок, заслуживают дети и пожи-
лые люди. Турки любят детей, всячески помогают им и заботятся о
них, поскольку дети считаются самыми главными членами семьи,
которые в дальнейшем обеспечат продолжение их рода и нации.
Важную роль в семье играют и пожилые люди, ведь у них есть жиз-
ненный опыт, именно они являются незаменимыми советчиками.
Турки берут на себя заботу о них до конца их дней. Так, молодые
люди, создав свою семью и переехав в другой дом или в другой го-
род, не разрывают связи со старшими членами семьи, не перестают
заботиться о них.
Кроме того, в турецкой культуре очень важно установление дру-
жеских отношений с соседями. После семьи наибольшее внимание
турки уделяют именно соседям. Им, как и членам семьи, оказывает-
ся разносторонняя поддержка.Турки – очень гостеприимный народ.
Неожиданный гость именуется у них «гостем от Бога»: ему пода-
ются лучшие угощения, делается все, чтобы гость остался доволен
приемом.

60

ÜNİTE VI •
ÇEVREMİZ
ОКРУЖАЮЩИЙ НАС МИР

EGE'NİN DÜNYASI1
МИР ЭГЕ
Benim adım Ege. Ben sekiz yaşındayım. Ben ikinci sınıftayım. Benim
bir ağabeyim var. Onun adı Emre. O, sekizinci sınıfta. O çok çalışkan ve
çok yakışıklı bir çocuktur. Ben onun kadar çalışkan değilim ama karnemde
zayıfım yok.
Benim odam ağabeyimin odasının yanında. Onun odası çok
düzenli ve temizdir. Benim odam da temiz ama düzenli değil, dağınık.
Odamda çalışma masam, ya­tağım, dolabım, kitaplığım, bilgisayarım ve
oyuncaklarım var. Ben, ağabeyimin odasında oynamaya bayılıyorum ama
o buna çok kızıyor.
Bizim sokağımız çok dar ama evimiz bahçeli bir ev. Bahçemizde
ağaçlar, çiçek­ler ve bir tane küçük havuz var. Havuzda beş tane küçük
balık var. Balıklar alt komşumuz.
Ahmet Amca'nın. O, balıklara gözü gibi bakıyor, onlara her gün yem
veriyor. Arka sokağımızda çocuk parkı var. Parkta salıncaklar, kaydıraklar
ve bir de kum havuzu var.
Benim okulum evimize çok uzak. Okula servisle gidiyorum. Ben
öğretmenimi çok seviyorum. Benim öğ­retmenim genç, güler yüzlü, kibar,
sevimli, cana yakın, melek gibi bir öğretmen. Sınıfımız aydınlık, temiz
ve geniş. Sınıfımızın duvarları beyaz. Sınıfımızda yirmi öğrenci var.
Sıralarımız yeni.
Ece, benim en yakın arkadaşım. Biz onunla aynı sırada oturuyoruz.
O sarışın, mavi gözlü, kırmızı yanaklı, çalışkan bir kız. O yaramaz değil;
uslu, sakin ve saygılı bir öğrenci. Onun annesi de öğretmen ama bizim
okulumuzda değil.

1
Bölükbaş F., Özenç F., Yılmaz M. Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı. İstanbul,
Pelikan Yayınevi, 2009. S. 58.

61
Aşağıdaki soruları metne göre yanıtlayınız.
(Ответьте на вопросы, опираясь на текст.)
1. Ege'nin ağabeyi nasıl bir çocuktur?
2. Ege'nin odası nasıl ve odasında neler var?
3. Ege'nin evinin sokağında ve bahçesinde neler var?
4. Ege'nin öğreйtmeni nasıldır?
5. Ege'nin en samimi arkadaşı kimdir ve o nasıl bir öğrencidir.

AD YAPIM EKİ: -LIK


СЛОВООБРАЗОВАТЕЛЬНЫЙ АФФИКС: -LIK
-lik присоединяется к существительным, образуя абстрактные
существительные, названия местности, инструментoв и профессий.
При прибавлении к существительным образует прилагательные.

a, ı => -lık e, i => -lik o, u => -lık ö,  ü => -lük

Güzel Güzellik Öğretmen Öğretmenlik


İyi İyilik Kapıcı Kapıcılık
Bol Bolluk Doktor Doktorluk
Sessiz Sessizlik Gözlükçü Gözlükçülük
Doğru Doğruluk Hastabakıcı Hastabakıcılık

Şeker Şekerlik Perde perdelik kumaş


Kitap Kitaplık Yaz yazlık ev
Tuz Tuzluk Çocuk çocukluk günleri
Söz Sözlük Kira kiralık ev
Göz Gözlük Kış kışlık giysi

При прибавлении к существительным в словосочетаниях из чис-


лительных и существительных создает прилагательные:

üç gün üç günlük yol


dört kişi dört kişilik masa
beş para beş paralık adam
Yetmiş yetmişlik nine

62
1. Aşağıdaki tümceleri -lik ekleriyle tamamlayınız.
(Заполните пропуски окончанием “-lik”.)
1. Bu hafta tüm mağazalarda ucuz........var.
2. İyi......yapın, kötü......yapmayın.
3. Öğretmen.......çok kutsal bir meslektir.
4. Sizin yaz......eviniz var mı?
5. Akşam yemeği için dört kişi.......bir masa hazırlayın.
6. Selim İstanbul'da kira.......ev arıyor.
7. Güzel.....ve çirkin......herkes için farklıdır.
8. Yemeğin hiç tuzu yok. Tuz......nerede?
9. Ağaç.....bir yerde piknik yapalım.
10. Pazardan turşu......biber alsınlar.

KAPALIÇARŞI1
КРЫТЫЙ РЫНОК
Dünyanın en eski ve en büyük kapalı çarşısı İstanbul'dadır. 60 kadar
sokağı, üç binden fazla dükkanı ile Kapalıçarşı, İstanbul'un en eski ve
en güzel alışveriş merkezidir. Dünyanın her tarafından buraya turistler
geliyor. İstanbul'a gelen her turist mutlaka kapalı çarşıya uğruyor.
Kapalıçarşı günün her saatinde çok hareketli ve kalabalık oluyor. Çünkü
insanlar Kapalıçarşı'ya sa­dece alışveriş için gelmiyorlar. Aynı zamanda,
gezmek ve yemek yemek için de geliyorlar. Esnaf, tüm müşterileri güler
yüzle karşılıyor, müşterilerle yakından ilgileniyor ve sohbet ediyor.
Onlara Kapalıçarşı'mn tarihi ile ilgili bilgi veriyor ve dükkanları tanıtıyor.
Turistler en çok halı ve kuyumcu dükkanları ile ilgileniyor.
Kapalıçarşı'da el emeği ile yapılmış her türlü eşya bulunuyor.
Kapalıçarşı'daki bütün eşyalar, kalite ve orijin belgeleri ile satılıyor ve
dünyanın her tarafına gönderiliyor. Kapalıçarşı'da halı ve mücevheratın
yanında, çe­şitli kumaşlar, meşhur Türk işi gümüş ve seramik eşyalar ile
bakır ve bronz hediyelik eşyalar, deri kıyafetler de bulunuyor.
(Yeniden düzenlenmiştir)
(Упрощенный текст)

1
Avcı H. Gezi Rehberi. Kaynak, İzmir, 2008. S. 60.

63
Aşağıdaki soruları metne göre yanıtlayınız.
(Ответьте на вопросы, опираясь на текст.)
1. Kapalıçarşı nerededir ve nasıl bir alışveriş merkezidir?
2. Turistler Kapalıçarşı'ya niçin geliyorlar?
3. Kapalıçarşı'da turistler en çok neler ile ilgileniyorlar?
4. Kapalıçarşı'da hangi ürünler bulunuyor?

“İLE” BAĞLAÇI
СОЮЗ «C»
1. Cвязывает однородные слова, выполняя роль союза «и».
Örnek (пример):
a. Ayşe ile (Ayşe'yle) Ahmet kardeştir.
b. Ece'nin annesi ile (annesiyle) babası yarın bize geliyorlar.

2. Также может передавать и другие значения, такие как «со-


вместное выполнение действия, инструмент / орудие действия, образ
действия» и т. д.
Örnek (пример):
1. Yarın Ankara'ya uçakla gidiyoruz.
2. Beyazıt'a tramvayla gelin.
3. Ekmeği elinle bölme, bıçakla kes.
4. Bu formu dolma kalemle doldurun.
5. Futbolcu topa hızla vuruyor.
6. Çocuk korkuyla etrafına bakıyor.
7. Her sabah kuş sesleriyle uyanıyorum.
8. Zeynep annesiyle çok iyi anlaşıyor.

1. Aşağıdaki tümceleri “ile” ile tamamlayınız.


(Заполните пропуски союзом “ile”.)
1. Partiye kız arkadaşı....... geliyor.
2. Taksim'e metro.....gidiyorum.
3. Kardeşim.......yemek yiyoruz.
4. Hakan Bey'.........tanışmak istiyorum.
5. Yusuf arkadaşları.........oynuyor.
6. Bebeğine sevgi...... bakıyor.

64
7. Kuzenim Pazar günleri bisiklet.....geziyor.
8. Çocuklar okula servis.......gidiyor.
9. Öğrenciler öğretmeni dikkat.... dinliyorlar.
10. Filiz'..... Murat 26 Haziran'da nişanlanıyorlar.

BELİRTME DURUMU / YÜKLEME DURUMU


ВИНИТЕЛЬНЫЙ ПАДЕЖ
Винительный падеж отвечает на вопросы «кого?», «что?». Он бы-
вает двух видов.
Eksiz Yükleme Durumu
Неоформленный винительный падеж
Не принимает окончаний. Обозначает неопределенный объект
(предмет, лицо, явление и т. п.) действия.

Ekli Yükleme Durumu


Оформленный винительный падеж
Данный вид винительного падежа образуется при помощи удар-
ного аффикса -(у)ı, -(у)i, -(у)u, -(у)ü и обозначает конкретный объ-
ект, на который непосредственно распространяется (переходит) дей-
ствие, выраженное глаголом.
Если слово оканчивается на гласную букву, то между основой и
окончанием вставляется со­единительная буква у. Гласная аффикса
выбирается в соответствии с законами гармонии гласных: lamba –
lambayı (лампа — лам­пу).
Как и в случае дательного падежа, конечные p, t, ç, k озвончаются:
balık — balığı (рыба — рыбу).
В некоторых словах, состоящих из двух слогов и связан­ных по
значению, как правило, с жизнью человека и его орга­нами, а также
часто в арабских заимствованиях, при прибавле­нии аффикса, начи-
нающегося с гласной буквы, узкий гласный второ­го слога выпадает:
akıl – aklı (ум – ум, вин. падеж).
При прибавлении окончания винительного падежа к окончаниям
принадлежности или сказуемости 3 лиц, между двумя окончаниями
появляется n: çocuğu+nu (его ребенка).
65
Örnek (пример):
1. Mehmet kitap okuyor. Mehmet o kitabı okuyor.
2. Bana bir çanta verin. Bana şu çantayı verin.
3. Dilek elma yiyor. Dilek elmayı yiyor.
4. Ayşegül mağazada elbise deniyor. Ayşegül mağazada yeşil elbiseyi
deniyor.
5. Şimdi vapur bekliyorum. Şimdi Kadıköy vapurunu bekliyorum.
6. Derya yemek hazırlıyor. Derya köpeğinin yemeğini hazırlıyor.
7. Hastalar doktor bekliyorlar. Hastalar doktoru bekliyorlar.
1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.
(Заполните пропуски как в примере.)
1. Pencereler... sil, oda... temizle.
2. Bulaşıklar ... yıkayın.
3. Öğrenciler sözcükler ... tekrarlıyorlar.
4. Sen bu şarkı... biliyor musun?
5. Lütfen televizyon... açın.
6. Suzan çamaşırlar... ütülüyor.
7. Sen.....çok seviyorum.
8. Ahmet Bey araba... yıkıyor.
9. Köprü......geçin ve sağa dönün.
10. Sakın anahtar... içeride unutma.
11. Hava çok soğuk, mutlaka palto.........giy.
12. Her sabah dişler.......fırçalıyorum.
13. Mustafa sen......bekliyor.
14. Onlar........yemeğe davet edelim.

KÜLTÜR KÖŞESİ
УГОЛОК КУЛЬТУРЫ
Anadolu Halı ve Kilimleri1
Çok eski bir geçmişi olan Anadolu halı sanatının ilk örne­ği M.Ö. 5. ve
6. yüzyıllara ait me­zarlarda bulunmuştur. Selçuklu­lar, Batı Asya ve İran'a
yaydıkları halı sanatım 1071 yılından son­ra Anadolu'ya getirmişlerdir.
Osmanlılar zamanında da çok kaliteli halılar dokunmuştur. Sa­nayinin
1
«ANADOLU» Türkçe Ders Kitabı. Dilset, İzmir, 2013. S. 65.

66
gelişmesiyle el dokuması halılar, yerini büyük oranda ma­kine yapımı
halılara bırakmıştır.
Selçuklu halılarında geomet­rik motifler hâkimdir. Halılarda sekiz
köşeli yıldızlar, çengelli çerçeveler, bitki ve hayvan şekil­leri görülür.
Yazı kabartmaları, Selçuklu halılarının karakteristik özelliğidir. Osman­lı
döneminin başında hayvan figürlü halılar, yerini dar köşe süslemeli, ortası
geometrik de­senli halılara bırakmıştır.
Kilim, halıcılıktan daha önce gelişmiş bir dokumacılık tekni­ğidir.
Hafifliği ve katlama kolay­lığı kilimi vazgeçilmez bir eşya hâline getirmiştir.
Günümüzde özellikle köy evlerinde kilim tez­gâhları bulunmaktadır.
Kilimler dokundukları bölgelere, motif veya renklerine göre adlandırılır.
Kilimlerde başlıca özellik renkle­rin ahenk içinde kullanılmasıdır.
Ковры и паласы Анатолии (азиатской части Турции)
Древнейший образец ковроткачества Анатолии был обнаружен
в кургане в 5 в. до н. э. Сельджукиды распространили это искусство
от Западной до Малой Азии (официальной датой появления сельджу-
кидов в Анатолии считается 1071 г.). В последующий, османский,
период данный вид искусства развивался, именно тогда создавались
наиболее качественные гобелены. В дальнейшем, с развитием про-
мышленности, место большинства ковров, выполненных вручную,
заняли ковры, изготовленные на станках.
Наиболее часто на сельджукских коврах встречаются геометри-
ческие мотивы: восьмиугольные звезды, крючковатые рамки, а также
изображения растений и животных. Среди особенностей сельджук-
ских ковров необходимо отметить выпуклые надписи. Османы же
изображениям животных предпочитали украшение шпалер следую-
щим образом: углы украшались тонкой полоской узоров, а центр –
геометрическими фигурами.
Известно, что первые килимы появились одновременно с первы-
ми ткаческими техниками. Килимы – это основа настоящих ковров.
Так как изготовление килимов требует меньших усилий, они являют-
ся особенно распространенным предметом домашнего быта. Прилав-
ки для изготовления гобеленов можно встретить в деревенских домах
и в наши дни. Килимы имеют разные названия (в зависимости от цве-
тов и узоров или от местности, где их ткут). Гармоничную подборку
цветов можно назвать главной особенностью данного вида ковров.

67
• ÜNİTE VII •
KİM NE YAPTI?
КТО ЧТО СДЕЛАЛ?

MİMAR SİNAN1
АРХИТЕКТОР СИНАН
Yavuz Sutan Selim 23 yaşında Kayseri'den İstanbul'a getirildi. İlk
öğreniminden sonra, za­manın ünlü mimarlarının gözetiminde çalıştı. Kısa
zaman­da yapı sanatına alıştı.
Yavuz Sultan Selim'in ordusuyla birlikte Tebriz'e ve Mısır'a gitti.
Büyük camileri inceleme fır­satı buldu.Baş Mimar sıfatıyla devletteki bütün
yapıların kontrolü ona verildi. Yaptığı hizmetlere göre çeşitli rütbeler aldı.
Sinan'ın ilk büyük eseri Şehzade Camii'dir. 60 yaşlarında Süleymaniye
Camii'nin inşaatına başladı. 84 yaşında Edir­ne'de Selimiye Camii'ni inşa
etti. Koca Sinan İslâm yapı sanatında ölümsüz eserleri ile ün yaptı.
Mimar Sinan, 84 cami, 52 mescit, 57 medrese, 22 türbe, 6 suyolu
kemeri, 8 köprü, 20 kervansaray, 35 saray, 41 hamam ve diğerleriyle
birlikte toplam 360 eser meydana getirdi.

Aşağıdaki soruları metne göre yanıtlayınız.


(Ответьте на вопросы, опираясь на текст.)
1. Mimar Sinan, nereden İstanbul'a getirildi?
2. Orduyla birlikte nerelere gitti?
3. Mimar Sinan'ın ilk büyük eseri nedir?

BELİRLİ (GÖRÜLEN) GEÇMİŞ ZAMAN


ПРОШЕДШЕЕ КАТЕГОРИЧЕСКОЕ ВРЕМЯ
Этот вид прошедшего времени обозначает действие, законченное
к нынешнему моменту.
eylem (глагол) + -di + kişi eki (окончание лица)
f, s, t, k, ç, ş, h, p + ti

1
Karaman N.N. Türkçe konuşalım. Filiz Kitapevi, İstanbul, 2000. S. 398.

68
Olumlu Olumsuz Olumlu Soru Olumsuz Soru
(Утвердительная (Отрицательная (Вопрос) (Вопрос
форма) форма) с отрицанием)

Ben Geldim Gelmedim geldim mi? gelmedim mi?


Sen Geldin Gelmedin geldin mi? gelmedin mi?
O Geldi Gelmedi geldi mi? gelmedi mi?
Biz Geldik Gelmedik geldik mi? gelmedik mi?
Siz Geldiniz Gelmediniz geldiniz mi? gelmediniz mi?
Onlar Geldiler Gelmediler geldiler mi? gelmediler mi?

-dı подчиняется закону гармонии гласных:


-a, ı + dı
-e,i + di
-u + du
-ü + dü
Подчиняется также гармонии согласных:
звонкие + -dı (-di, -du, -dü)
глухие + -tı (-ti, - tu, -tü)
на гласную + -dı
Прошедшее категорическое время выражает:
1. Завершенное действие, свидетелем которого был говорящий:
– Hoca, sen nereye kayboldun?
2. Действие в прошлом, свидетелем которого говорящий не был,
но уверен в том, что оно на самом деле осуществилось:
Fatih’ten sonra İstanbul’un imarı hemen başladı.
3. В составе аналитических глаголов выполняет роль дееприча-
стия:
Bütün gece sağ tarafım hep zonkladı durdu.
4. Конструкция глаг. прош. вр + вопр. частица mı придает значе-
ние «каждый раз когда»:
Kış geldi mi, göçmen kuşlar sıcak diyarlara uçarlar.

69
5. Значение условия:
Bey oldun mu, konuk eksilmez!
6. При использовании совместно с деепричастием на -alı выража-
ет значение «с тех пор как»:
O kendini bildi bileli hep iyi bir romancı olmayı istiyor.
7. Употребляется в существительных, образованных от глаголов:
gecekondu (хибарка), Durdu (имя человека).
В отличие от настоящего времени, вопросительная частица ста-
вится после окончания, обозначающего лицо. Сравните: Seçiyor
musun? Seçtin mi?
Гласная буква в вопросительной частице подчиняется гармонии
гласных. Один из четырех вариантов выбирается в зависимости от
последнего слога окончания.
Cледующие наречия используются с прошедшим временем:
dün +.......: dün sabah, dün öğleden sonra, dün akşam, dün gece;
.......+ önce +…..: az önce, bir saat önce, beş dakika önce, üç hafta
önce, iki yıl önce;
geçen +.....: geçen salı, geçen akşam, geçen yıl, geçen ay, geçen gün.

Olumlu
(Утвердительное предложение)
Örnek (пример):
1. Dün teyzemi ziyaret ettim.
2. Geçen hafta Ahmet bize geldi.
3. Geçen kış İstanbul'a çok kar yağdı.
4. Biz tatilde İzmir'e gittik.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски окончаниями как в примере.)
1. Dün Buket'i Taksim'de gör.........
2. Ablam okuldan biraz önce dön.....
3. Murat dün işe dolmuşla git......
4. Biz o kitabı daha önce oku.........
5. Yeğenim Ece iki ay önce doğ............
6. Onlar geçen Pazar pikniğe git..........
7. Aysel ile Berk üç ay önce evlen.........

70
Olumsuz
(Отрицательное)
Örnek (пример):
1. Ben Mısır'a hiç gitmedim.
2. Derya dün gitar çalmadı.
3. Dün annem ve babam konsere gitmediler.
4. Siz beni hiç aramadınız.

2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски окончаниями как в примере.)
1. Dilek, geçen hafta dişçiye git...........
2. Cemile bu sabah kahvaltı et............
3. Biz sizi hiç unut.......
4. Ben daha önce bu filmi izle.........
5. Ece bugün hiçbir şey ye..............
6. İlayda, geçen bayram dedesini ziyaret et..........
7. Öğrenciler bu konuyu hiç anla..............

Olumlu Soru
(Вопрос)
Örnek (пример):
1. Sen hiç Suriye'ye gittin mi?
2. Özlem bugün beni aradı mı?
3. Çocuklar dün parkta oynadılar mı?
4. Daha önce hiç Türkiye'ye geldiniz mi?

3. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски окончаниями как в примере.)
1. Oğlu Zehra Hanıma para gönder..............?
2. Siz daha önce hiç şiir yaz....................?
3. Onlar bu filmi gör...............?
4. Akşam yemeğini hazırla.............?
5. Burak ile Özge geçen yaz evlen......................?
6. Sen daha önce hiç baklava ye................?

71
Olumsuz Soru
(Вопрос «разве не…?»)
Örnek (пример):
1. Sen daha önce hiç tiyatroya gitmedin mi?
2. Daha önce Antalya'ya hiç kar yağmadı mı?
3. Sabah saat 10.00 oldu, hâlâ otobüse binmediniz mi?
4. Hasan altı yıldır üniversiteye gidiyor. Daha mezun olmadı mı?

4. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски окончаниями как в примере.)
1. Arkadaşım havaalanında karşıla.................?
2. Dayın sana çok kızgın. Hafta sonu onu ziyaret et..............?
3. Bebek hâlâ ağlıyor. Sütünü iç............?
4. Niçin sınıfta değilsiniz? Öğretmeniniz hâlâ gel...........?
5. Saat çok geç oldu. Çocuklar okuldan dön.................?
6. Çok kötü görünüyorsun. Dün gece hiç uyu.............?

5. Yerleştirelim
(Заполните пропуски подходящими наречиями.)
Bir hafta önce • önceki gün
Geçen sene • Bu yıl • Az önce
Bugüne kadar hiç • Bugün • Dün
1. Bir hafta önce arkadaşlarımla piknik yaptık.
2._________________ buraya yerleştik.
3._________________üniversiteden mezun oldular.
4. __________________kuzenime gittim.
5._________________arabamı tamir ettim.
6._______________böyle bir insanla tanışmadım.
7.______________akşam tatilden döndük,
8.______________elektrikler kesildi.

72
AD TÜMCELERİNDE BELİRLİ GEÇMİŞ ZAMAN
ПРОШЕДШЕЕ КАТЕГОРИЧНОЕ ВРЕМЯ
В ИМЕННЫХ ПРЕДЛОЖЕНИЯХ

Olumlu Olumsuz Olumsuz Soru


Olumlu Soru
(Утвердительная Отрицательная (Отрицательный
(Вопрос)
форма) форма) вопрос)
Ben yorgundum yorgun yorgun muydum? yorgun değil
değildim miydim?
Sen yorgundun yorgun değildin yorgun muydun? yorgun değil
miydin?
O yorgundu yorgun değildi yorgun muydu? yorgun değil
miydi?
Biz yorgunduk yorgun değildik yorgun muyduk? yorgun değil
miydik?
Siz yorgundunuz yorgun yorgun yorgun değil
değildiniz muydunuz? miydiniz?
Onlar yorgundular yorgun yorgun yorgun değil
yorgunlardı değildiler muydular? miydiler?
yorgun değillerdi yorgunlar mıydı? yorgun değiller
miydi?

Olumlu
(Утвердительное предложение)
Örnek (пример):
1. Yemek çok lezzetliydi.
2. Duygu çalışkan bir öğrenciydi.
3. Biz geçen hafta Ankara'daydık.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Biz dün akşam evde yok.........
2. Kardeşim çocukken çok yaramaz.....
3. Denize girmedik, çünkü deniz çok soğuk......
4. Filiz Hanım benim matematik öğretmenim........
5. Leyla ve Hande dün çok sinirli............

73
Olumsuz
(Отрицательное предложение)
Örnek (пример):
1. Ben dün kütüphanede değildim.
2. Film hiç güzel değildi.
3. Onlar bize karşı dürüst değillerdi.

2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Özlem daha önce şişman...........
2. Geçen yılın sınav soruları bu kadar zor..............
3. Hülya Avşar önceden şarkıcı............
4. Siz önceden gözlüklü.............
5. Sen geçen yıl bu kadar yoğun .............

Olumlu Soru
(Вопрос)
Örnek (пример):
1. Senin baban avukat mıydı?
2. Nergis geçen yıl Alanya'da mıydı?
3. Nihal ve Turgay aynı sınıfta mıydılar?

3. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Konser güzel ...........?
2. Sınavın nasıl geçti? Sorular kolay ..............?
3. Çok güzelsiniz. Önceden manken .........?
4. Teyze! Annem çocukken yaramaz ............?

Olumsuz Soru
(Отрицательный вопрос)
Örnek (пример):
1. Niçin onu sevmiyorsun? Siz önceden arkadaş değil miydiniz?
2. Pervin ve Ali nişanlı değiller miydi?
3. Niçin arabam sattın? Memnun değil miydin?

74
4. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.
(Заполните пропуски как в примере.)
1. Lokantadaki balıklar taze .................?
2. Moralin bozuk görünüyor. Sınav kolay ...................?
3. Nimet Hanım'ın oğlu avukat ...................?
4. Neden bu kadar erken kalktın? Sen uykusuz .............?
5. Niçin kızının saçını sen kesmiyorsun? Sen önceden kuaför…?

PEKİŞTİRME SIFATLARI
УСИЛИТЕЛЬНАЯ ФОРМА ПРИЛАГАТЕЛЬНЫХ
Для усиления значения к прилагательным прибавляются буквы
m, p, r, s. Первый слог слова повторяется.
m P r s
beyaz bembeyaz sarı sapsarı Temiz tertemiz mavi masmavi
siyah simsiyah kara kapkara çabuk çarçabuk pembe pespembe
yeşil yemyeşil kırmızı kıpkırmızı sefil sersefil koca koskoca
sıcak sımsıcak taze taptaze perişan perperışan doğru dosdoğru
başka bambaşka sırın şipşirin belli besbelli
sıkı sımsıkı açık apaçık kıvrak kıskıvrak
düz dümdüz kuru kupkuru yuvarlak yusyuvarlak
boş bomboş dolu dopdolu kocaman koskocaman
canlı capcanlı
dar dapdar
karanlık kapkaranlık

1. Aşağıdaki cümleleri verilen pekiştirme sıfatlarından birini


kullanarak tamamlayınız. (Заполните пропуски подходящими
прилагательными.)
bambaşka / upuzun / sımsıcak / tertemiz / koskocaman sapsarı /
kapkaranlık / simsiyah / bomboş / dosdoğru
1. Tatilde..............bir otelde kaldık.
2. Daha çok gençsin. Önünde ................ bir hayat var.
3. Atatürk Caddesi'nden ................. gidin ve sağdan ikinci binaya
girin.

75
4. Ayşe'ye çok büyük bir miras kaldı. Ondan sonra...............bir insan
oldu.
5. Elektrikler kesildi, her yer............oldu.
6. Sonbaharda bahçeler.................yapraklarla doluyor.
7. Aslı çok güzel bir kızdı, uzun ve ..................saçları vardı.
8. Buzdolabı ....................., hemen alışveriş yapalım.
9. Deniz................, niçin girmiyorsunuz?
10. Elinde ......... bir bavul vardı.

KÜÇÜLTME EKLERİ: -CIK, -CA, -CAĞIZ


УМЕНЬШИТЕЛЬНO-ЛАСКАТЕЛЬНЫЕ АФФИКСЫ:
-CIK, -CA, -CAĞIZ
Уменьшительно-ласкательная форма качественных прилага-
тельных образуется с помощью аффикса -cık/-cik/-cuk/-cük/-çık/
-çik/-çuk/-çük.

Örnek (пример):
1. Aysel ve Ümit daracık bir sokaktan geçtiler, (daracık: çok dar).
2. Bugün hiç iştahım yok. Azıcık yemek yedim, (azıcık: çok az).
3. Küçücük çocuk çalışıyor ve para kazanıyor, (küçük – küçücük: çok
küçük).
4. Onlar çok fakirlerdi, ufacık bir evleri vardı, (ufak – ufacık: çok
ufak).

Этот аффикс может придавать значение любви и жалости.


Örnek (пример):
Anneciğim, babacığım, sizleri çok özlüyorum. (sevgi)
Zavallı kedicik çok hasta. (acıma)

Употребляется со словами bura, şura, ora для обозначения рас-


стояния.
Örnek (пример):
Evim şuracıkta, köşe başında.
Beni oracıkta bekle! Hemen geliyorum.
Evim okula çok yakın. Ben buracıkta oturuyorum.

76
Аффикс -ca/-ce/-ça/-çe усиливает значение прилагательных или
наречий.
Örnek (пример):
Araba yavaşça hareket etti.
Eh! Güzelce bir kıza benziyor.
Evi iyice temizle, hiçbir yerde toz kalmasın.
Uzunca boylu bir çocuk, üstelik yakışıklı da.
Genişçe bir evleri vardı.
При присоединении аффикса -cık, звук k на конце многосложных
слов, как правило, выпадает.

Örnek (пример):
1. Küçücük çocuk çalışıyor ve para kazanıyor, (küçük – küçücük:
çok küçük).
2. Onlar çok fakirlerdi; ufacık bir evleri vardı, (ufak – ufacık:
çok ufak).

При помощи аффикса -cağız образуется уменьшительно-ласка-


тельная форма имен существительных.
Örnek (пример):
Şu kadıncağıza çok acıyorum.
Zavallı kızcağız sabahtan akşama kadar çalışıyor.
Hayvancağız çok hasta, hemen bir veterinere götürelim.

1. Aşağıdaki boşlukları küçültme ekleri ile tamamlayınız.


(Заполните пропуски уменьшительно-ласкательными аф-
фиксами).
1. Leman kocasıyla çok mutlu. Sıcak.....bir yuvası var.
2. Televizyonun sesini biraz........kıs, çünkü ders çalışıyorum.
3. Geniş.... bir yoldan geçtik ve sonra sola döndük.
4. Zavallı adam............üstü başı perişandı.
5. Aslı diyetten sonra ince.....bir kız oldu.
6. Ece bebek, biberonunu minik......elleriyle tutuyor.
7. O, saçını her zaman kısa......kestiriyor.
8. Zaman hemen.......geçti. Hiçbir şey anlamadım.

77
-ki ilgeçi
Форма на -ki
1. Будучи присоединенным к существительному в местно-вре-
менном падеже, -ki образует слова со значением «находящийся на (в)
…, у (кого)».
Örnek (пример):
Balkondaki çiçekler çok güzel.
Saksıdaki çiçekleri suladım.
Odamdaki koltuklar çok eski, onları değiştirmek istiyorum.
Bu sınıftaki öğrenciler Rusya'dan geliyor.
Sendeki kitap yeni mi? Onu daha önce hiç görmedim.

2. Когда -ki присоединяется к местоимению или существительно-


му, он образует слово со значением «принадлежащий кому…».
Örnek (пример):
Benim arabam beyaz, seninki ne renk?
Benim arabam beyaz, ya seninki?
Oytun'un boyu uzun, Berke'ninki kısa.
Benim evim okula seninki kadar yakın değil.

1. Aşağıdaki tümceleri uygun biçimde tamamlayınız.


(Заполните пропуски подходящими формами.)
1. Okul........ bilgisayar bozuk.
2. Fotoğraf....... yaşlı kadın kim?
3. Cumartesi gün......konsere Umut'la gittik.
4. Gazete.......... haber çok ilginç.
5. Dün.........derste ne öğrendiniz?
6. Müdürün el.....o dosyalar ne?
7. İlkokul........ arkadaşlarımla yarın buluşuyoruz.
8. Bu kaset........ şarkılar çok güzel.
9. Benim annem ev hanımı, senin..........ne iş yapıyor?
10. Park.... banklar yeni.
11. Ben......sözlük senin mi, Ayşe'nin mi?
12. Serap'ın telefonu burada çekmiyor ama Zeynep............çekiyor.
13. Masa........ bardakları bulaşık makinesine koy.
14. Bu fabrikanın atıkları deniz.............tüm canlılara zarar veriyor.

78
KÜLTÜR KÖŞESİ
УГОЛОК КУЛЬТУРЫ
Anne ve Çocuk1
1 yaşınızdayken sizi elleriyle besledi ve yıkadı,
Bütün gece ağlayıp, onu uyutmayarak teşekkür ettiniz...
2 yaşınızdayken size yürümeyi öğretti,
Size seslendiğinde odadan kaçarak teşekkür ettiniz...
3 yaşınızdayken size özenle yemekler hazırladı,
Tabağınızı masanın altına dökerek teşekkür ettiniz...
4 yaşınızdayken elinize rengârenk kalemler tutuşturdu,
Evin bütün duvarlarına resim yaparak teşekkür ettiniz...
5 yaşınızdayken sizi cici kıyafetlerle süsledi,
Gördüğünüz ilk çamur birikintisine atlayarak teşekkür ettiniz...
6 yaşınızdayken okula kadar sizinle yürüdü,
Sokaklarda “Gitmeyeceğiiiim!” diye ağlayarak teşekkür ettiniz...
7 yaşınızdayken size bir top hediye etti,
Komşunun camını kırarak teşekkür ettiniz...
9 yaşınızdayken size piyano öğretmeni buldu,
Notaları bir gün bile çalışmayarak teşekkür ettiniz...
10 yaşınızdayken doğum günü partilerinden dans dersleri­ne kadar her
yere sizi arabayla götürdü,
Arabadan fırlayıp giderken arkanıza bile bakmayarak teşek­kür ettiniz...
11 yaşınızdayken sizi arkadaşınızla sinemaya götürdü,
“Sen bizimle oturma!” diyerek teşekkür ettiniz...
12 yaşınızdayken zararlı televizyon programlarını seyret­menizi
istemedi,
O evde değilken hepsini seyrederek teşekkür ettiniz...
15 yaşınızdayken sizi yurt dışında yaz kampına gönderdi,
Tek satır mektup yazmayarak teşekkür ettiniz...
17 yaşınızdayken arkadaşınızla partiye gitmenize izin verdi,
Bir telefon bile etmeden sabaha karşı eve dönerek teşekkür ettiniz...
19 yaşınızdayken okul masraflarınızı karşıladı, sizi arabayla kampüse
götürdü ve eşyalarınızı taşıdı,

1
«ANADOLU» Türkçe Ders Kitabı. Dilset, İzmir, 2013. S. 75.

79
Arkadaşlarınız alay etmesin diye kampus kapısında vedalaşarak
teşekkür ettiniz...
21 yaşınızdayken iş hayatı ve kariyerinizle ilgili size fikir vermek
istedi:
“Ben senin gibi olmayacağım!” diyerek teşekkür ettiniz...
22 yaşınızdayken kep giyme töreninizde size gururla sarıldı,
Avrupa seyahati için para isteyerek teşekkür ettiniz...
24 yaşınızdayken evlenmek istediğiniz çocukla tanışmak istedi,
“Zamanını ben bilirim!” diye tersleyerek teşekkür ettiniz...
25 yaşınızdayken düğün masraflarınızı karşıladı, sizin için hem mutlu
oldu, hem çok duygulandı,
Siz, dünyanın bir ucuna taşınarak teşekkür ettiniz...
30 yaşınızdayken bebek bakımı hakkında size akıl vermek istedi,
“Artık bu ilkel yöntemleri bırak!” diyerek teşekkür ettiniz...
40 yaşınızdayken sizi arayıp bir akrabanızın doğum günü­nü hatırlattı,
“Anne işim başımdan aşkın!” diyerek teşekkür ettiniz...
50 yaşınızdayken o çok hastalandı, hafta sonunda onu gör­meye
gittiğinizde mutlu oldu,
Ona yaşlıların çocuk gibi nazlı olduğunu söyleyerek teşek­kür ettiniz...
Derken bir gün... O öldü.
O güne kadar onun için yapmadığınız ne varsa, o anda kal­binize bir
yıldırım gibi düştü...
O zaman gidin, hâlâ fırsat varken, o yanınızda iken, o ha­yatta iken,
vakit ayırıp ilgilenin. Ve onca sene veremediğiniz sevginizi verin.
Fırsat varken, sevin, sevdiğinizi belli edin ve mutlu edin... Haydi geç
kalmayın lütfen.
Acele edin... Bakın yine geçiyor dakikalar ve saatler. Bitmeden, sona
ermeden yapın şu işi.

Мама и ребенок
В 1 годик кормила вас своими руками,
Вы же сказали ей спасибо, проплакав всю ночь…
В 2 годика научила вас ходить,
Вы же поблагодарили ее, убежав из комнаты, когда она звала…
В 3 года со старанием готовила вам еду,

80
Вы поблагодарили ее, вылив тарелку под стол…
В 4 годика дала вам цветные карандаши и учила рисовать,
Вы же поблагодарили ее, разрисовав все стены дома…
В 5 лет украшала вас красивой одеждой,
Вы поблагодарили ее, прыгнув в первую попавшуюся лужу…
В 6 лет проводила вас до школы,
Вы поблагодарили ее, плача на улице, со словами: «Не пойдууу!..»
В 7 лет подарила вам мяч,
Вы же поблагодарили ее, разбив соседское окно…
В 9 лет нашла для вас учителя по пианино,
Вы поблагодарили ее, ни разу не выполнив задание…
В 10 лет возила вас на машине от праздников дня рождения до
уроков танцев,
Вы побагодарили ее, даже не обернувшись, когда вышли из ма-
шины…
В 11 лет отвезла вас и ваших друзей в кино,
Вы поблагодарили ее, попросив не садиться с вами...
В 12 лет она не хотела, чтобы вы смотрели вредные программы
по телевизору,
Вы поблагодарили ее, посмотрев все эти программы, пока ее не
было дома…
В 15 лет отправила вас в летний лагерь заграницу,
Вы не поблагодарили ее, написав письмо хоть в одну строчку…
В 17 лет разрешила пойти вам на вечеринку с вашим другом,
Вы поблагодарили ее, прийдя к утру домой и ни разу не позвонив
за это время…
В 19 лет оплатила учебу, отвезла вас на машине до студенческого
городка, привезла ваши вещи…
Вы поблагодарили ее, попрощавшись с ней у ворот, чтобы ваши
друзья не смеялись над вами…
В 21 год хотела дать совет по вашей работе и карьере,
Вы поблагодарили ее, сказав: «Я не буду таким как ты»…
В 22 года с гордостью обняла вас,
Вы поблагодарили ее, попросив денег на поездку в Европу…
В 24 года она захотела познакомиться с девушкой, с которой вы
хотели пожениться,

81
Вы же поблагодарили ее, сказав: «Я сам знаю, когда нужно будет
познакомиться»…
В 25 лет оплатила все ваши расходы на свадьбу,
Вы же поблагодарили ее, переехав на другой конец света…
В 30 лет захотела дать вам совет по уходу за ребенком,
Вы поблагодарили ее, сказав: «Оставь эти первобытные методы»…
В 40 лет позвонила и напомнила о дне рождения вашего род-
ственника,
Вы поблагодарили ее, сказав что у вас дел выше крыши…
В 50 лет она сильно заболела. Когда вы приехали к ней в выход-
ные, она была очень рада,
Вы поблагодарили ее, сказав, что пожилые люди как дети
малые…
И вдруг… Она умерла…
И в тот момент ваше сердце почувствовало всю тяжесть всего
того, чего вы не сделали для нее…
Раз так, то идите, пока есть возможность, пока она рядом, уделите
ей время и внимание.
И дайте ей столько любви, сколько вы не смогли дать за все это
время.
Любите, показывайте свою любовь, дарите ей счастье, пока есть
возможность. Пожалуйста, не опаздайте.
Поспешите… Смотрите, снова проходят минуты и часы. Сделай-
те это, пока все не закончилось.

82
• ÜNİTE VIII •
NELER OLACAK?
ЧТО ОЖИДАЕТСЯ В БУДУЩЕМ?

2050'DE NELER OLACAK?


ЧТО СЛУЧИТСЯ В 2050 ГОДУ?1
ABD'li bilim adamları, “45 yıl sonra nasıl bir dünyada yaşayacağız?”
sorusunun yanıtını açıkladı. Türkiye çok gelişmiş ülkelerden biri olacak;
uçan arabalar ve uzay seyahati sıradan bir duruma gelecek...
Geleceği öğrenmek, birçoğumuzun hayalidir. Yıllar sonra bizi nasıl bir
yaşam bekliyor? 20 veya 30 yıl sonra, hangi ülkeler güçlü, hangi ülkeler
güçsüz olacak? İnsan ömrü ne kadar olacak? ABD'li bilim adamları, bu ve
buna benzer birçok sorunun yanıtını aradılar ve uzun süren çalışmalardan
sonra ilginç sonuçlara ulaştılar. 2050'de dünyanın süper gücü ABD, Çin
ve Rusya olacak. Bu üç ülkenin dışında Türkiye, Almanya, İngiltere
ve Fransa özellikle ekonomi alanında Avrupa'nın en önemli ülkeleri
konumuna gelecek. İşte 2050'nin dünyası...
* Hava trafiği!
45 yıl sonra, dünyanın % 80'inde ulaşım problemi kalmayacak. Her
ülke, metro sistemini mükemmel bir hale getirecek.
Şimdiki yollar ise, insanların çok daha iyi bir hayat sürmesi için
kullanılacak. Hava trafiği biraz yoğun görünüyor ancak şimdiki trafiğe
göre çok daha rahat olacak. On kişiden yedisinin uçan arabası olacak.
Ancak özel bir sistem sayesinde, hava trafiği diye bir sorun söz konusu bile
olmayacak. Şehirler arası yolculukların hepsi özel uçaklarla yapılacak.
* Uzayda tatil!
Gelecekte her şey, insanın mutluluğu için hazırlanıyor. 2050'nin tatil
cenneti, uzay olacak. Dünyadaki birçok ülke, uzay seyahati konusunda
çok önemli gelişmeler sağlayacak. Herkesin maddi durumuna göre uzay
seyahatleri hazırlanacak.

1
Bölükbaş F., Özenç F., Yılmaz M. Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı. İstanbul,
2009. S. 79.

83
Özellikle Ay'da tatil yapmak, o tarihlerde çok revaçta olacak.
Dünyadaki tatil beldeleri de yine hatırı sayılır bir ilgi görecek. 2050
yılında uzaya gitmek için, şimdiki parayla sadece
1200 $ ödemek yeterli olacak.

* Petrol bitiyor...
Petrol, 2050 yılında tarihteki yerini alacak. Yerine en güçlü aday, bor
ve uzay elementleri olarak gösteriliyor. Türkiye bor madeni bakımından
çok zengin bir ülkedir.
Bu yüzden, dünyanın sayılı ülkeleri arasındaki yerini alacak. Hava
otomobilleri, güneş enerjisi ile çalışacak.
* Uykusuzluk hapı...
2050'de insanoğluna, 24 saat yetmeyecek. Bu nedenle bilim adamları,
uykuyu en az seviyeye indirmek için, bu konuyla ilgili çalışmalara hız verdi
bile. 2050 yılında, vücut dengesini özel haplar sağlayacak. Bu mükemmel
haplar sayesinde insan­lar, uyku gereksinimlerini karşılayacak. Tabii, bu
derece etkili bir hapın geliştirilmesi için daha uzun yıllar gerekiyor. Bilim
adamlarına göre, bu hapı üretmek elbette zor ama kesinlikle imkansız
değil.
* Dünya nüfusu 10 milyar olacak!
Dünya nüfusu 2050 yılında 10 milyar civarında olacak. Asya ve
Afrika'daki ülkelerin nüfusu hızla arta­cak. Çin'in nüfusu, 100 milyon
artacak ve l milyar 400 milyona ulaşacak. Ancak, o tarihte dünyanın en
kalabalık ülkesi Hindistan olacak. 35 yıl sonra, Hindistan l milyar 600
milyonluk nüfusuyla, dünyanın en kalabalık ülkesi olacak. Türkiye'nin
nüfusunun ise 100 milyon olması bekleniyor.
* Teknolojik evler büyük rahatlık...
2050 yılında insanlar, evlerindeki her şeyi sesle yönetecek. Ses tanıma
sistemi sayesinde insanlar, her şeyi (televizyonu, müzik setini açmak ve
kapatmak, yemek pişirmek, kapıyı açmak...) komutlarla yapma şansına
sahip olacak.
* Para kullanımı azalacak...
Teknoloji sayesinde, herkes özel şifreler ve parmak izleriyle alış­veriş
yapacak. Para kullanımı artık çok az olacak. Tek tip ban­kalar kurulacak
ve bunlar her cadde başında yer alacak. Sistem gereği, tüm işlemler birkaç
saniye gibi çok kısa süre içinde so­nuçlanacak.

84
* Öğrenim kolaylığı ciplerle sağlanacak...
İnsan vücuduna bir cip sistemi yerleştirilecek ve böylece öğre­nim
kolaylaşacak. Özel cipler sayesinde, başta yabancı dil olmak üzere birçok
zor konu kolaylıkla öğrenilecek.
Takvim / Aktüel
23 Ocak 2005
(Yeniden düzenlenmiştir.)

1. Aşağıdaki soruları metne göre yanıtlayınız.


(Ответьте на вопросы, опираясь на текст.)
1. 2050'de ulaşım nasıl sağlanacak?
2. 2050'de insanlar nerelerde tatil yapacaklar?
3. 2050'de dünya nüfusunda ne gibi değişiklikler olacak?
4. Bilim adamları, uykusuzluk problemine nasıl bir çare bulacaklar?
5. 2050'de petrolün yerini neler alacak?
6. 2050'de evler nasıl olacak?
7. Öğrenimi kolaylaştırmak için, bilim adamları neler tasarlıyorlar?
8. Sizce, insanlar bu kadar gelişmiş bir dünyada mutlu olabilecekler mi?
9. Bu metinde anlatılanların gerçekleşeceğine inanıyor musunuz?
Niçin?
10. Size göre, 2050'de dünya nasıl olacak?

GELECEK ZAMAN
БУДУЩЕЕ КАТЕГОРИЧЕСКОЕ ВРЕМЯ
Это время выражает действие, которое обязательно совершится.
Eylem (глагол) + -(y)acak + kişi eki (окончание лица)

Olumlu Olumsuz Olumsuz Soru


Olumlu Soru
(Утвердительная (Отрицательная (Вопрос
(Вопрос)
форма) форма) с отрицанием)
Ben Geleceğim gelmeyeceğim gelecek miyim? gelmeyecek miyim?
Sen Geleceksin gelmeyeceksin gelecek misin? gelmeyecek misin?
О Gelecek gelmeyecek gelecek mi? gelmeyecek mi?
Biz Geleceğiz gelmeyeceğiz gelecek miyiz? gelmeyecek miyiz?
Siz Geleceksiniz gelmeyeceksiniz gelecek misiniz? gelmeyecek misiniz?
Onlar gelecekler gelmeyecekler gelecekler mi? gelmeyecekler mi?

85
Как видно из таблицы, -acak подчиняется закону гармонии глас-
ных. К основе глагола, заканчивающейся на гласный звук, прибав-
ляется соединительный согласный y. Ударение падает на последний
слог аффикса - acák.
Будущее категорическое время выражает следующие значения:
1. Достоверное предстоящее будущее действие.
Ben yarin işe gideceğim.
2. Долженствование.
Şimdi benim dersim var. Ben gideceğim.
3. Приказ.
Katibe gideceksin, bu yazıyı ona vereceksin.
4. Предположение.
Mehmet Ali’nin sözlerini duymuş olacaklar ki, (…), el çırpıp bağırmaya
başladılar.

Указатели будущего категорического времени:


yarın +.......: yarın, yarın sabah, yarın akşam, yarın gece...
.......+ sonra: az sonra, bir saat sonra, beş dakika sonra, üç hafta sonra,
iki yıl sonra...
gelecek +.....: gelecek salı, gelecek akşam, gelecek yıl, gelecek ay...
yakında…
geceleyin
sonsuza dek
önümüzdeki günlerde

Olumlu
(Утвердительная форма)
Örnek (пример):
1. Önümüzdeki ay teyzemi ziyaret edeceğim.
2. Yarın sabah pikniğe gideceğiz.
3. Bu akşam anneme mektup yazacağım.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Yarın Buket'le Taksim'de buluş.........
2. Ablam bu yaz tatilinde evlen..........

86
3. Kardeşimle bu akşam Çin Restoranı'nda yemek ye..
4. Bence öğretmen sınavda bu soruyu sor.........
5. Konser yarım saat sonra başla..........
6. Aysel üç ay sonra doğum yap.........
7. Okullar 15 Haziran'da kapan.........

Olumsuz
(Отрицательная форма)
Örnek (пример):
1. Onlar tatilde Uludağ'a gitmeyecekler.
2. Derya bugün alışveriş yapmayacak.

2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Bu yaz hiç iznim yok. Bu yüzden tatile git................
2. Filiz'in boğazı ağrıyor. O bu akşam konserde şarkı söyle…..
3. Ben bu sabah kahvaltı et............
4. Onlar bu akşam erken yatacaklar. Film izle...........
5. Beni dikkatli dinleyin! Bu konuyu tekrar anlat..........
6. Yarın Sevim'le görüş............

Olumlu Soru
(Вопрос)
Örnek (пример):
1. Biraz sonra ders başlayacak mı?
2. Yarın okula gelecek misiniz?
3. Çocuklar bugün parka gidecekler mi?

3. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
Siz bu gece bizde kal.................?
Bu çamaşırları ütüle.................? Yoksa ben mi ütüleyeyim?
Yarın beraber Türkçe çalış................?
Biz bu ders kompozisyon yaz.................?
Siz yemekten sonra kahve iç..............?
Yarın dişin için doktora git.............?

87
Olumsuz Soru
(Отрицательный вопрос)
Örnek (пример):
1. Siz benimle tiyatroya gelmeyecek misiniz?
2. Bir daha onunla konuşmayacak mısın?
3. Sınavdan sonra partiye gitmeyecek miyiz?

4. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Benim için bir şarkı söyle.................?
2. Niçin susuyorsun? Bana her şeyi anlat..............?
3. Saat çok geç oldu. Çocuklar daha yat.................?
4. Hâlâ yatıyorsun. Biz bugün temizlik yap.................?
5. Dilek ve Ferda hâlâ gelmediler. Onlar yemek ye...............?
6. Doğum gününde Levent'e hediye al.................?

AD TÜMCELERİNDE GELECEK ZAMAN


БУДУЩЕЕ ВРЕМЯ В ИМЕННЫХ ПРЕДЛОЖЕНИЯХ

Olumlu Olumsuz Olumsuz Soru


Olumlu Soru
(Утвердительная (Отрицатель- (Вопрос
(Вопрос)
форма) ная форма) с отрицанием)
Ben mutlu olacağım mutlu mutlu olacak mutlu olmayacak
olmayacağım mıyım? mıyım?
Sen mutlu olacak- mutlu mutlu olacak mutlu olmayacak
sın olmayacaksın mısın? mısın?
O mutlu olacak mutlu mutlu olacak mutlu olmayacak
olmayacak mı? mı?
Biz mutlu olacağız mutlu mutlu olacak mutlu olmayacak
olmayacağız mıyız? mıyız?
Siz mutlu mutlu mutlu olacak mutlu olmayacak
olacaksınız olmayacaksınız mısınız? mısınız?
Onlar mutlu olacaklar mutlu mutlu olacaklar mutlu olmayacaklar
olmayacaklar mı? mı?

88
Olumlu
(Утвердительная форма)
Örnek (пример):
1. Sinem ve Simge önümüzdeki yıl öğretmen olacaklar.
2. Cumartesi bütün gün evde olacağız.
3. Bundan sonra her şey daha güzel olacak.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Sağlığına biraz dikkat et. Yoksa hasta ol.........
2. Kardeşim yarın Manisa'da ol.........
3. Bugün hava yağmurlu ol.........
4. Filiz Hanım yarın kütüphanede ol..........
5. Ben yarın akşama kadar ofiste ol...........
6. 2050'de uçan arabalar ol............

Olumsuz
(Отрицательная форма)
Örnek (пример):
1. Çok acele pişirdim. Bu yemek hiç lezzetli olmayacak.
2. Bugün öğretmenimiz hasta, ders olmayacak.
3. Babam bu yıl emekli olmayacak.

2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Yarın bankalar açık ol ...........
2. Biz yarın evde ol ..............
3. Cuma okulda toplantı var. Öğleden sonra ders ol. ...
4. Buğra pilot olacak; mühendis ol ..............

Olumlu Soru
(Вопрос)
Örnek (пример):
1. Bu yıl baban emekli olacak mı?
2. Yarınki sınavın soruları kolay olacak mı?
3. Sence biz zengin olacak mıyız?

89
3. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.
(Заполните пропуски как в примере.)
1. Yarın size gelmek istiyorum. Evde ol...............?
2. Fotokopiler bir saate kadar hazır ol..............?
3. Sınavdan sonra ders ol............?
4. Metin çok kötü bir adam. Onunla mutlu ol...............?
5. Müdür Bey yarın ofiste ol..............?
6. Bayramda bankalar açık ol..........?

Olumsuz Soru
(Вопрос «разве не…?»)
Örnek (пример):
1. Niçin şemsiyeni aldın? Bugün hava güneşli olmayacak mı?
2. Çok çabuk sinirleniyorsun. Sen hiç sakin olmayacak mısın?

4. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Beni hep yalnız bırakıyorsun. Sen bana hiç destek ol....
2. Tatilde İstanbul'da ol...................?
3. Doktor kimseye randevu vermiyor. Yarın hastanede ol..
4. Hülya bugün herkesle vedalaştı. O bayramda burada ol.
5. Bu zor günümde benim yanımda ol....................?
6. Zuhal iki gün sonra burada ol.................?

5. Aşağıdaki paragraftaki boşlukları uygun eklerle doldurunuz.


(Заполните пропуски подходящими окончаниями.)
Yarın dersler bit.......Ben cuma günü sınav.... gir........Daha sonra
sertifika al......ve iki ay okul.....git...........Çünkü iki ay okul kapalı ol.............
Tatil......okul......., öğretmen..........ve arkadaş........... çok özle.........
Ben bu yaz Kapalıçarşı'.....bir kuyumcu..... çalış.......... Sabah sekiz
buçuk.....iş.....başla.......... Akşam sekize kadar dükkân sahibi Ahmet
Bey'... yardım et..........
Ben çok iyi İngilizce ve Rusça bil.......... Ahmet Bey çok az İngilizce
bil..........Onun için turistlerle ben konuş...............
Kapalıçarşı pazar günleri kapalı, ben de bazen evde dinlen........, bazen
arkadaşlarım ile bir yerlere git............ Ahmet Bey bana haftalık yüz lira

90
ver......... Ben bu para........biriktir............ve ailemle birlikte ağustos.......
bir haftalığına Antalya'......tatile git........... Tatilde bol bol yüz.............,
dinlen............Tatilden sonra tekrar Ahmet Bey'.......dükkân..........
çalış.............
Sen tatil.....ne yap.............? Bütün yaz İstanbul'da mı ol...........?

EVLİLİK HEYECANI
СВАДЕБНЫЕ ХЛОПОТЫ
Meltem, bir hafta sonra evle­necek. En yakın arkadaşla­rı Özlem ve
Sibel dün gece Meltem'in evinde kaldılar. Sabaha kadar sohbet ettiler.
Meltem: Kızlar, çok telaşlıyım. Düğünde bir aksilik olacak diye ödüm
kopuyor. Dü­ğünüme sadece bir hafta kaldı.
Özlem: Bence, gereksiz yere telaşlanıyor­sun. Her şey yolunda gidiyor.
Davetli sa­yısı belli mi?
Meltem: Kesin belli değil ama 250 kişi kadar olacak. Sinem'in
düğünündeki aksi­likler, benim de başıma gelecek, diye çok korkuyorum.
Sibel: Ben yurtdışındaydım, Sinem'in dü­ğününde ne oldu ki?
Meltem: Sinem'in düğünü bahçede oldu. Saat on bire doğru, düğünün
en güzel yerinde şiddetli bir yağmur baş­ladı. Misafirlerin çoğu düğünden
erken ayrıldı. Sinem'in gelinliği ıslandı, saçları ve makyajı bozuldu.
Kızcağız çocuk gibi ağladı. Daha önce onu hiç bu kadar üzüntülü ve sinirli
görmedim.
Sibel: Bence de gerçekten çok üzücü bir durum. Ama senin düğününde
bunun gibi aksilikler olmayacak. Meteorolojiye göre, önümüzdeki
haftalarda hava çok sıcak olacak ve yağmur yağmayacak.
Özlem: Aman Meltem! Gerçekten felaket habercisi gibisin. Kötü
şeyler düşünme; daima olumlu düşün ki güzel şeyler olsun.
Meltem: Doğru söylüyorsun. Ama çok heyecanlıyım.
Sibel: Meltemciğim, ben de senin kadar heyecanlıyım. Çocukluğumuzu
hatırlıyorum da zaman ne kadar çabuk geçiyor. Her şey daha dün gibi....
Yaramazlıklarımız, lise yıllarımız, sonra üniversiteye giriş he­yecanı....
Meltem: Evet, ne güzel günlerdi…
Özlem: Kızlar! Bırakalım şimdi eski günleri. Geleceğe bakalım.
Meltemciğim, çok merak ediyorum. Acaba evlilik seni değiştirecek mi?
Şimdiki gibi sık sık bir araya gelecek miyiz?

91
Meltem: Tabi ki. Sizler bana kardeşim kadar yakınsınız. Her zaman
görüşeceğiz. Murat da sizi çok sevi­yor.
Sibel: Ondan şüphe etmiyorum, ama düğünden sonra böyle sabahlara
kadar sohbet edemeyeceğiz.
Meltem: Murat'ın işini biliyorsunuz. Düğünden sonra da şimdiki gibi
iş seyahatleri olacak. O iş seyahatindeyken, biz yine eskisi gibi bir araya
geleceğiz ve eski günlerdeki gibi olacağız.
Özlem: Birbirimize söz verelim. Evlendikten sonra da dostluğumuzu
devam ettirelim. Çünkü insanlar böyle güzel dostları kolay bulamıyor.

KARŞILAŞTIRMA: GIBI, KADAR


СРАВНЕНИЕ: ТАКОЙ КАК, СТОЛЬКО
“Gibi” выражает тождество по качеству, свойству, в то время как
“kadar” – тождество по степени, количеству.

Gibi
Örnek (пример):
1. Leyla da ablası gibi avukat olacak.
2. Kenan Bey tilki gibi kurnaz bir adamdı.
3. Kar gibi bembeyaz bir elbise giydi.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Закончите предложения как в примере.)
1. Bu elma bal............tatlı, mutlaka yiyin.
2. Bu çocuk annesi............sarışın olacak.
3. Bu yastık taş...........sert.
4. Bütün ev mis.........kokuyor.

Kadar
Örnek (пример):
1. Murat, Ali kadar yakışıklı değil.
2. Onun okulu bizimki kadar yakın değil.
3. Siz de bizim kadar yorgun musunuz?

92
2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.
(Закончите предложения как в примере.)
1. Balıkesir, İstanbul...........kalabalık değil.
2. Sen hiç bu.........ilginç bir film gördün mü?
3. Bu olaya siz de bizim.........üzüldünüz mü?
4. Daha önce Çince........zor bir dil görmedim.

3. Aşağıdaki tümceleri ‘gibi’ ve ‘kadar’ ile tamamlayınız.


(Заполните пропуски словами gibi и kadar).
1. Senin..........biriyle daha önce karşılaşmadım.
2. Zühal...........şımarık bir kız görmedim.
3. Bu bebek bir melek.........güzel.
4. Şunun...........bir araba almak istiyorum.
5. Keçi.........inatçısın.
6. Ben de onun..........bilgisayar kursuna gidiyorum.
7. Sen de baban............öğretmen misin?
8. Bu araba neredeyse uçak..........hızlı.

-a kadar (до)
-a kadar выражает предел во времени и пространстве.

…dan.......... (y)a kadar (от… до…)

Örnek (пример):
1. Dün, sabahtan akşama kadar evdeydim.
2. Hazirandan Eylüle kadar okullar tatil.
3. Murat Bey, 1998'den 2005'e kadar İzmir'de yaşadı.
4. Dersimiz saat üçe kadar devam edecek.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере).
1. Merak etmeyin, saat iki................orada olurum.
2. Melek, Aralık.................Ankara'da kalacak.
3. Konferans, pazartesi.......cuma.................sürecek.
4. 15 Haziran'...................beni aramayın, Türkiye'de olmayacağım.

93
5. Sabah..................yağmur yağdı.
6. Sabah sekiz buçuk......öğleden sonra iki..................Türkçe
öğreniyoruz.
7. Dün Taksim'......Sultanahmet'...............yürüdüm.
8. Toplantı kaç......kaç..................sürecek?
9. Akşam...................işim yok; sana yardım edebilirim.
10. Bu ayın sonu...................İstanbul'da kalacağım.

BANA GÖRE, BENCE


ПО-МОЕМУ

Ben – Bence = bana göre


Sen – Sence = sana göre
O – Onca = ona göre (onuncа)
Biz – Bizce = bize göre
Siz – Sizce = size göre
Onlar – Onlarca = Onlarа göre (onlarıncа)

Örnek (пример):
Bence Hülya Ömer'le evlenmeyecek. = Bana göre Hülya Ömer'le
evlenmeyecek.
Bizce onlar çok mutlu olacaklar. = Bize göre onlar çok mutlu olacaklar.
Sizce biz bu sınavı kazanacak mıyız? = Size göre biz bu sınavı
kazanacak mıyız?
Başbakanca ≠ başbakana göre
Başbakanca = başbakan tarafından
Başbakana göre ülkemizin ekonomisi çok iyi.

Onca = çok (много)


Onca emek boşa gitti. Her şeye yeniden başlayacağız.

Onlarca = 20, 30, 40 = çok (десятки)


Her gün trafik kazalarında onlarca insan ölüyor.

94
1. Aşağıdaki tümceleri uygun biçimde tamamlayınız.
(Заполните пропуски в предложениях.)
1. Ben.......bu yaz çok sıcak geçecek.
2. Özlem...................İzmir Türkiye'nin en güzel şehri.
3. Onlar....................matematik çok zor.
4. Bilim adamları........................dünyanın en önemli sorunu küresel
ısınmadır.
5. O...................hayat çok zor.
6. Sen..............bugün yağmur yağacak mı?
7. Üniversite öğrencileri..........................gençler ülke siyasetinde söz
sahibi değiller.
8. Siz...................bu otel güzel mi?
9. Onlar...................herkes suçlu, yalnızca kendileri suçsuz.
10. Meteoroloji uzmanları......................yarın kar yağacak.

KÜLTÜR KÖŞESİ1
УГОЛОК КУЛЬТУРЫ
Ölürken Doğmak
Anne rahmine düşen ikiz kardeşler önceleri her şeyden habersizmiş.
Haftalar birbirini izledikçe onlar da gelişmişler. Elle­ri, ayakları, iç organları
oluşmaya başlamış. Bu arada, etrafla­rında olup biteni fark ediyorlarmış.
Bulundukları rahat, güven­li yeri tanıdıkça mutlulukları artmış. Birbirlerine
hep aynı şeyi söylüyorlarmış:
“Anne rahmine düşmemiz, burada yaşamamız ne harika değil mi?
Hayat ne güzel şey be kardeşim!”
Büyüdükçe, içinde yaşadıkları dünyayı keşfe koyulmuşlar, öyle ya,
hayatın kaynağı neymiş? İşte bunu araştırırken, karşı­larına anneleriyle
bunları birbirine içinde beslenip büyütüldüklerini tesbit etmişler.
“Annemizin şefkati ne kadar büyük! Bize bu kordonla ihti­yacımız olan
her şeyi gönderiyor.”
Artık aylar birbiri ardınca geçiyor, ikizler hızla büyüyor, di­ğer bir
deyişle “yolun sonu” na yaklaşıyorlarmış. Bu değişiklik­leri hayretle

1
Bölükbaş F., Özenç F., Yılmaz M. Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı. İstanbul,
2009. S. 91.

95
gözlemlerken, bir gün gelip bu güzelim dünyayı terk edeceklerinin
işaretlerini almaya başlamışlar.
Dokuzuncu aya yaklaştıklarında, bu işaretleri daha kuvvetli hissetmeye
başlamışlar. Durumdan telaşlanan ikizlerden birisi diğerine sormuş:
“Neler oluyor? Bütün bunların anlamı ne?”
Öteki daha sakin ve aklı başındaymış. Üstelik, bulundukları bu dünya
çoğu zaman ona yetmiyor, duyguları daha geniş bir âlemi arzuluyormuş.
O cevap vermiş:
“Bütün bunlar, bu dünyada daha fazla kalamayacağız anla­mına
geliyor.” Ve eklemiş:
“Buradaki hayatımızın sonuna yaklaşıyoruz.”
“Ama ben gitmek istemiyorum!” diye haykırmış kardeşi.
“Hep burada kalmak istiyorum.”
“Elimizden gelen bir şey yok. Hem, belki doğumdan sonra hayat
vardır.”
“Bize hayat veren o kordon kesildikten sonra bu nasıl mümkün olabilir
ki?!” diye cevaplamış öteki.
“Bize hayat veren kordon kesilirse nasıl hayatta kalabiliriz, söyler
misin bana? Hem, bak bizden önce başkaları da buraya gelmiş ve sonra da
gitmişler. Hiçbirisi geri gelmemiş ki bize doğumdan sonra hayat olduğunu
söylesin. Hayır, bu her şeyin sonu olacak.” demiş.
Bütün bunları söyledikten sonra eklemiş: “Hem, belki de anne diye
bir şey de yok!”
“Olmak zorunda!” diye itiraz etmiş kardeşi. “Buraya başka türlü nasıl
gelmiş olabiliriz, nasıl hayatta kalabiliriz ki?”
“Sen hiç anneni gördün mü?” diye üstelemiş öteki. “O bel­ki de sadece
zihinlerimizde var. Bir annemiz olduğu düşün­cesi bizi rahatlattığı için onu
belki de biz uydurduk.”
Böylece, anne rahmindeki son günleri derin sorgulamalar ve
tartışmalarla geçmiş. Sonunda doğum anı gelmiş çatmış, ikizler
dünyalarını terk ettiklerinde gözlerini başka bir dünya­ya açmışlar ve
sevinçten ağlamaya başlamışlar.
Çünkü gördükleri manzara hayallerinin bile ötesindeymiş.

96
Родиться, умирая
В утробе матери было два близнеца. Они получали информацию
об окружающем мире, разглядывая друг друга в течение нескольких
недель. У них начали появляться руки, ноги, внутренние органы.
В это время они продолжали наблюдение. Узнав, что место, где они
находятся приятное и безопасное, их радость возросла. Они постоян-
но говорили друг другу:
«Какое это чудо, что мы оказались здесь, в животе у мамы, так
ведь? Как прекрасна жизнь, мой братишка!».
Взрослея, они стали задумываться о том, откуда появился этот
мир. Пока они искали ответ на этот вопрос, наткнулись на канал, ко-
торый связывал их с мамой. Они предположили, что еда, спокойствие
и безопасность приходят к ним именно из этого канала.
Как милостива наша мама! Она при помощи этого канала отправ-
ляет нам все необходимое. Время быстро проходит, близнецы растут,
приближается время родов. Они начали понимать, что им придется
покинуть этот прекрасный мир. Ближе к девятому месяцу они начали
ощущать знаки конца сильнее. Один из них спросил у другого: «Что
происходит?».
Другой был умнее, и к тому же его душа требовала мира, кото-
рый бы намного превосходил нынешний. Он ответил, что это знаки
того, что их мир приближается к концу. Второй сказал, что не жела-
ет уходить. Брат успокаивал его, говоря, что, наверное, после этого
начнется новая жизнь. «Как там может быть другой мир? Может, это
все обман, может, вообще мамы не существует?» – настаивал другой.
«Как же тогда мы здесь оказались, если ее нет?» – «А кто же ее, эту
маму видел?»
Когда они родились, то оказались в том мире, о котором они даже
не могли мечтать.

97
• ÜNİTE IX •
BİR VARMIŞ BİR YOKMUŞ
БЫЛО ИЛИ НЕ БЫЛО

BELİRSİZ GEÇMİŞ ZAMAN


ПРОШЕДШЕЕ ВРЕМЯ НА -MIŞ
Прошедшее время на -mış обозначает факты прошлого, очевид-
цем которых говорящий не является, но о которых ему известно по-
наслышке.

Eylem (глагол) + -mış + kişi eki (окончание лица)

Olumlu Olumsuz Olumlu Soru Olumsuz Soru


(Утвердительная (Отрицательная (Вопрос) (Вопрос
форма) форма) «разве не…?»)
Ben Bakmışım Bakmamışım bakmış mıyım? bakmamış mıyım?
Sen Bakmışsın Bakmamışsın bakmış mısın? bakmamış mısın?
O Bakmış Bakmamış bakmış mı? bakmamış mı?
Biz Bakmışız Bakmamışız bakmış mıyız? bakmamış mıyız?
Siz Bakmışsınız bakmamışsınız bakmış mısınız? bakmamış mısınız?
Onlar Bakmışlar Bakmamışlar bakmışlar mı? bakmamışlar mı?

Отрицательное окончание имеет 4 варианта: -mı, -mi, - mu, -mü.


Ударение падает на окончание -mış, а в отрицательных предложениях
на слог до -mı. Предложения со сказуемым в прошедшем времени
на -mış на русский язык в зависимости от контекста переводятся как
«говорят, … », «оказывается…», «разве…?» и т. п.
Прошедшее время на -mış передает следующие значения:
1. Факт, известный понаслышке:
Hindistanda bir kadın beşin doğurmuş.
2. Факт, известный по результатам в настоящем:
Cebimde para yok! Para almayı unutmuşum.
3. Удивление, переживание, жалоба, мольба, раскаяние, упрек,
приуменьшение:
Bütün bu anlattıklarınızı o mu yapmış? Allah Allah! Hayret doğrusu!

98
4. Радость и хвальба:
İyi ki böyle bir işi seçmişsin, kutlarım seni!
5. Предположение. Может использоваться со словами “belki” (мо-
жет быть), “galiba” (возможно), “sanırım ki” (считаю, что…)
Bana öyle geliyor ki, siz bu hatayı işlememişsiniz.
6. Факт, по поводу которого нет сомнений. Для создания такого
смысла используется также и с окончаниями -dır (-dir, -dur, -dür, -tır,
- tir, -tur, - tür).
Masonluğu dünyaya İnglizler sokmuştur…
7. Данное время используется в сказках, так как рассказчик не
является очевидцем событий.

Olumlu
(Утвердительная форма)
Örnek (пример):
1. Annem söyledi. Ben bir yaşımda konuşmaya başlamışım.
2. Çok yorulmuşsunuz, biraz dinlenin.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Закончите предложения как в примере.)
1. Yemek çok güzel ol............., ellerine sağlık.
2. Dün gece arabamı çal............
3. Koltukta uyu............., her yerim tutul..........
4. Tarkan yeni bir albüm çıkar...........
5. Geçen hafta Aslı ile Derya kavga et............
6. Çocuklar çok çalış.............

Olumsuz
(Отрицательная форма)
Örnek (пример):
1. Bilge bizi hiç özlememiş.
2. Yemeğe hiç tuz koymamışsınız.

2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Dilek geçen hafta okula git...........
2. Onlar bugün markete gitmişler ama alışveriş yap..............

99
3. Anna ile Olga daha önce hiç baklava ye............
4. Futbolcular maça hiç iyi hazırlan................, çok kötü oynuyorlar.
5. Bence öğrenciler bu konuyu hiç anla..............

Olumlu Soru
(Вопрос)
Örnek (пример):
1. Gizem'e sor bakalım. Yemeği hazırlamış mı?
2. Kızım, pencereden bir bak. Kar yağmış mı?
3. Onlar buraya daha önce gelmişler mi?

3. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
1. Ahmet, ablana sor. Faturaları yatır..............?
2. Sabah elektrikler kesikti. Bir kontrol et, gel.................?
3. Bebek uyu..............? Eğer uyumamış ise mamasını yedirelim.
4. Öğretmene benim için sor lütfen. Sınavı geç...............?
5. Özge ile Hasan evlen...............?
6. Sence bana bu elbise yakış.............?

Olumsuz Soru
(вопрос «Разве не…?»)
Örnek (пример):
1. Niçin kapıda bekliyorsun? Anahtarını yanına almamış mısın?
2. Onlar daha kompozisyonlarını bitirmemişler mi?
3. Saat gece yarısı oldu, hâlâ yatmamışlar mı?

4. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Закончите предложения как в примере.)
1. Arkadaşın daha önce hiç Türkiye'ye gel.................?
2. Buket'i bir kontrol et. İki saat oldu. Hâlâ bir gömleği ütüle.........
3. Neden bana öyle bakıyorsun? Yoksa bu saç bana yakış.............?
4. Niçin korkuyorlar? Daha önce hiç böcek gör.............?
5. Hiç farkında değilim. Musluğu kapat...............?

100
AD TÜMCELERİNDE BELİRSİZ GEÇMİŞ ZAMAN
ПРОШЕДШЕЕ НЕОПРЕДЕЛЕННОЕ ВРЕМЯ
В ИМЕННЫХ ПРЕДЛОЖЕНИЯХ

Olumlu Olumsuz Olumsuz Soru


Olumlu Soru
(Утвердительная (Отрицательная (Вопрос
(Вопрос)
форма) форма) “разве не…?)
Ben güzelmişim güzel değilmişim güzel miymi- güzel değil
şim? miymişim?
Sen güzelmişsin güzel değilmişsin güzel miy- güzel değil
mişsin? miymişsin?
O güzelmiş güzel değilmiş güzel güzel değil
miymiş? miymiş?
Biz güzelmişiz güzel değilmişiz güzel güzel değil
miymişiz? miymişiz?
Siz güzelmişsiniz güzel değilmişsiniz güzel güzel değil
miymişsiniz? miymişsiniz?
güzel değil
güzel değilmişler güzel
Onlar güzelmişler miymişler? süzel
güzel değillermiş miymişler?
değiller miymiş?

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.


(Закончите предложения как в примере).
Örnek (пример):
Otobüs bileti indirimli miymiş? Evet, indirimliymiş. Hayır, indirimli
değilmiş.
1. Okul yeni miymiş?
Evet,________
Hayır,______________________
2. Kardeşiniz hasta değil miymiş?
Evet,__________
Hayır,__________________
3. Bugün ders var mıymış?
Evet,_____________________
Hayır,___________________

101
4. Hülya Hanım'm evi bahçeli miymiş?
Evet, _________
Hayır,___________________
5. İstanbul'da hayat pahalı mıymış?
Evet,______________________
Hayır,_________________________
6. O kız nişanlı değil miymiş?
Evet,________________________
Hayır, ______________________
7. O lokantanın yemekleri lezzetli miymiş?
Evet,________________________
Hayır,______________________
8. Deniz kenarı kalabalık değil miymiş?
Evet,___ ____________________
Hayır, ___________________,__________

NASREDDİN HOCA'DAN FIKRALAR1


АНЕКДОТЫ ОТ ХОДЖИ НАСРЕТДИНА
Nasreddin Hoca, 1208 yılında Sivrihisar'a bağlı Hortu köyünde
doğmuş, 1284'de Akşehir'de vefat etmiştir. Onun yaşamıyla ilgili bilgiler,
hal­kın kendisine olan aşırı sevgisi yüzünden, söylentilerle karışmış, yer
yer olağanüstü nitelikler kazanmıştır.
Nasreddin Hoca, Türklerin en ünlü gülmece kahramanlarından biridir.
Nasreddin Hoca fıkraları, insanları sadece güldürmekle kalmaz; aynı
zamanda toplumdaki bozuklukları ve insanların kötü davranışlarını da
alaycı bir dille eleştirir.
Nasreddin Hoca pazarda dolaşırken, satılık bir papağan görmüş.
Papağanın fiyatı on iki altınmış. Hoca, çok şaşırmış ve yanındakilere “Bu
kuş neden bu ka­dar pahalı?” diye sormuş.
Yanındakiler de “Bu normal bir kuş değil, bunun bir özelliği var. Bu
kuş konuşur.” diye cevap vermişler. Bunun üzerine Hoca, hemen evine
gitmiş; hindisini almış ve pazara geri dönmüş.

1
Yılmaz C. Nasreddin Hoca Fıkraları. Tutku Yayın, Ankara, 2009.

102
Pazardakiler “Kaça bu hindi?” diye sormuşlar. Hoca “On beş altın.”
diye cevap vermiş. Bu duruma en çok papağanın sahibi şaşırmış. “Bir
hindi on beş altın eder mi?” diye sormuş.
Hoca da “Ama sen yumruk kadar papağanı on iki altına satıyorsun.”
diye yanıtlamış.
Papağanın sahibi, “Onun marifeti var, insan gibi konuşur. Ya seninki
ne yapar?” diye sormuş. Hoca da “Senin papağanın düşünmeden konuşur.
Ama benim hindim insanlar gibi düşünür.” diye yanıt vermiş.
Nasreddin Hoca, fazla meraklı insanları da fıkralarında eleştirir:
Nasreddin Hoca çarşıda dolaşırken gevezenin biri: – “Hocam, az önce nar
gibi kızarmış bir tepsi baklava götürdüler.” demiş. Hoca aldırış etmeksizin;
“Bana ne?” demiş. – “Ama, baklava tepsisini sizin eve götürdüler.” demiş
geveze. Hoca o zaman “Sana ne?” diye cevap vermiş.
Nasreddin Hoca, aynı zamanda, hazır cevap bir kişidir de. Her durum
karşısında mutlaka söyleyecek bir sözü vardır:
Bir İranlı'ya memleketinden mektup gelmiş. Adam, mektubu okutmak
için Hocaya vermiş: – “Hocam!” demiş, “Şunu bir oku.”
Hoca bakmış, yazı hem okunaksız hem de Farsça. “Bunu başka bir
kişiye okut, ben Farsça bilmem, yazı da okunaksız.” demiş.
İranlı kızıp köpürmüş; “Başında değirmen taşı kadar kavukla şu
mektubu okuyamazsın ha!” diye söy­lenmiş. Hoca hemen kavuğu çıkarmış,
İranlı'nın başına koymuş; “İş kavuktaysa, buyur sen giy. Mektubu da sen
oku!” diye cevap vermiş.
Nasreddin Hoca, can sıkıcı konuları bile esprili bir üslupla dile getirir:
Bir gün Hocanın bir arkadaşı “Hocam, senin karın çok geziyor.”
demiş. Hoca da gayet sakin bir tavırla “Hiç öyle şey olur mu? O kadar
çok gezse, arada bir bizim eve de uğrardı.” diye cevap vermiş.
Canten Yılmaz
(Yeniden düzenlenmiştir)
(Упрощенный текст)

103
DOĞRUDAN ANLATIM
ПРЯМАЯ РЕЧЬ: ‘DİYE’
Прямая речь образуется при помощи слова diye (сказал, что).

Örnek (пример):
Biz öğretmene “Yarın ders var mı?” diye sorduk.
Öğretmen bize “Hayır yok, çünkü yarın toplantı var.” diye cevap
verdi.
Gülay tezgâhtara “Bu halı ne kadar?” diye sormuş.
Tezgâhtar Gülay'a “Sekiz bin YTL.” diye cevap vermiş.
Gülay “Bu mağaza çok pahalı. Başka bir yerden alayım.” diye
düşünmüş.

1. Aşağıdaki fıkrayı örnekteki gibi tamamlayınız.


(Заполните пропуски как в примере.)
Bir gün Nasreddin Hoca komşusundan bir kazan almış. Kazanla işi
bittikten sonra, kazanın içine bir tencere koymuş ve komşusuna vermiş.
Komşusu “Hocam bu ne? Bu tencere de nereden çıktı?” ............
...................Nasreddin Hoca “Kazanınız hamileymiş, bizim evde
doğum yaptı.”................................. Komşusu başka bir şey sormamış.
Kazam ve tencereyi memnuniyetle kabul etmiş.
Bir hafta sonra, Hoca komşusundan tekrar kazan istemiş. Komşusu
kazanı sevinerek vermiş. “Hoca bana bir tencere daha verecek.” .........
....................... Aradan bir ay geçmiş ama Hoca kazam geri vermemiş.
Komşu adam Hoca'mn evine gitmiş ve “Hoca! Bir ay oldu, hâlâ benim
kazanımı vermedin. Benim kazanı­ma ne oldu?” .............................. Hoca
“Komşum, çok üzgünüm. Senin kazan dün gece hastalandı ve öldü.” ..
..................................... Komşusu çok şaşırmış ve “Hocam, kazan canlı
değil ki! Kazan nasıl öldü?” ............................Hoca ise “Komşucuğum,
kazanın doğurduğuna inanıyorsun da öldüğüne niçin inanmıyorsun?”
..............................

104
BAĞLAÇLAR
СОЮЗЫ
hem .... hem (de) (и … и)
Данный союз связывает однородные члены предложения либо
однородные придаточные.
Örnek (пример):
Hem öğretmenlik mesleğini hem (de) öğrencilerini seviyor. Toplantıya
hem annesi hem (de) babası geldi. Yolda okumak için hem dergi hem (de)
gazete aldım.

ne .... ne (de) (ни … ни)


Связывает однородные члены предложения. При этом сказуемое
ставится в положительной форме.
Örnek (пример):
Onun ne evi ne (de) arabası vardı. (Evi ve arabası yoktu.)
Bu iş için ne paramız ne (de) zamanımız var. (Paramız ve zamanımız
yok.)
Özlem rejim yapıyor. Ne ekmek yiyor ne (de) çikolata.

ya.....ya (da) (или … или)


Употребляется при соотнесении однородных членов предложе-
ния или целых предложений (по значению взаимоисключающих или
заменяющих друг друга), указывая на необходимость выбора между
ними. 
Örnek (пример):
Bizi merakta bırakma. Ya telefon aç ya (da) mesaj gönder.
Ya evimi ya (da) arabamı satacağım.
Ya salatayı ya (da) yemeği yapayım. İkisini birden yapmak istemiyorum.

1. Aşağıdaki tümceleri uygun bağlaçlarla tamamlayınız.


(Заполнитe пропуски подходящими союзами.)
l. ........beni davet ediyorsun.............kapıyı açmıyorsun.
2. Aylardır.........bir haber gönderdi..............mektup yazdı.
3. Bugün çok yorulduk..........gezdik............alışveriş yaptık.

105
4. Çok az param var...........kitap...........parfüm alacağım.
5. Doğum gününe........beni........Gülgün'ü........Ece'yi davet etti.
Hepimiz çok üzüldük.
6. ........Murat'a........Mehmet'e küstüm. İkisiyle de konuşmuyorum.
7. ........Salı gel.........Çarşamba. Çünkü Perşembe günü evde
olmayacağım.
8. ........güzel..........akıllı bir kız. Onun nişanlısı çok şanslı.
9. Saçları........uzun........kısa.
10. Haydi, karar verin artık..........döner yiyelim..........pizza.
11. Berk çok sağlıklı;........sigara..........içki içiyor.
12. Tatilde.......Marmaris'e..........Bodrum'a gideceğiz. Daha karar
vermedik.
-dan beri, -dır
C тех пор как
Эта форма используется для обозначения времени начала дей-
ствия или его продолжительности.
Örnek (пример):
İstanbul'a 2006'da geldim. Hâlâ İstanbul'da yaşıyorum. 2006'dan beri
İstanbul'da yaşıyorum. İki yıldan beri İstanbul'da yaşıyorum. İki yıldır
İstanbul'da yaşıyorum.

В тех случаях, когда -dan beri не обозначает время начала дей-


ствия, вместо него может употребляться -dır.
Örnek (пример):
Bugün Cuma. Salı günü kar yağmaya başladı. Hâlâ devam ediyor.
Salıdan beri kar yağıyor. Üç günden beri kar yağıyor. Üç gündür kar
yağıyor.

С обеими формами можно использовать слова: günler (дни),


haftalar (недели), aylar (месяцы), yıllar (годы).
Örnek (пример):
Günlerden beri hiç uyumadı. = Günlerdir hiç uyumadı.
Yıllardan beri onu görmedim. = Yıllardır onu görmedim.
İki haftadan beri tatil yapıyor. = İki haftadır tatil yapıyor.
Ne zamandan beri buradasınız? = Ne zamandır buradasınız?

106
Uzun zamandan beri tiyatroya gitmedim. = Uzun zamandır tiyatroya
gitmedim.

1. Aşağıdaki tümceleri -dan beri ve -dır yapılarıyla tamamlayınız.


(Заполните пропуски -dan beri и -dır.)
1. On iki saat...............uyuyorsun. Uyan artık.
2. Annem 22 Ekim..............Ankara'da.
3. Doğum günüm....................Tuğçe'yi görmedim.
4. Buket, evlen................... bizi hiç aramadı.
5. Yedi saat...............yoldayız.
6. Çocukluğum....................aynı mahallede oturuyoruz.
7. Hostes İzmir.................hiç oturmadı. Sürekli servis yapıyor.
8. Kaç yıl.............araba kullanıyorsun?
9. Teyzem geçen cumartesi.....................bizde kalıyor.
10. Sabah........................televizyon izliyorsun. Hâlâ sıkılmadın mı?
11. Uzun zaman....................bize gelmediniz. Sanırım çok yoğunsunuz.
12. Demet Hanım yıllar...............aynı şirkette çalışıyor.

KÜLTÜR KÖŞESİ
УГОЛОК КУЛЬТУРЫ
Siz Hangisisiniz?1
Bir baba ile kızı dertleşiyorlarmış. Kızı hayatında çok sıkıntı
yaşadığından ve bunlarla nasıl baş edeceğini bilemediğinden bahsetmiş
babasına. Hatta sorunlar ardı arkasına devam edi­yormuş hayatında.
Babası kızını dinlemiş, dinlemiş ve “Gel, sana bir şey göste­receğim!”
diye kızını mutfağa götürmüş.

Baba ünlü bir aşçı imiş.


Ocağın üstüne üç tane eşit büyüklükte kap yerleştirmiş. Üçüne de eşit
su koymuş ve üçünün de altını aynı miktarda yakmış.
Birinci kaba bir havuç, diğerine bir adet yumurta, öbürüne de bir avuç
çekilmemiş kahve çekirdeği koymuş. Her üçünü de tam yirmi dakika
pişirmiş.
1
Yıldırım A. Bir yudum Hikaye. Timaş Yayınları, İstanbul, 2010. S. 65.

107
Daha sonra ateşi kesmiş. Masaya iki adet tabak ve bir adet de boş
bardak koymuş, ilk önce haşlanmış havucu alıp bir ta­bağa koymuş... Daha
sonra artık epey pişmiş olan yumurtayı alıp diğer tabağa koymuş...
En sonunda da artık suya iyice sin­miş ve tam kıvamında kahve
görüntüsü olan kahveyi de alıp bir bardağa boşaltmış.
Kızına sormuş:
“Kızım ne görüyorsun?”
Kızı: “Havuç, yumurta ve kahve görüyorum.” demiş.
Kızını elinden tutup masaya yaklaştırmış ve daha yakından bakıp,
hissetmesini istemiş.
Kızı babasının dediklerini yaptıktan sonra demiş ki:
“Ne görüyorum... Haşlanmış yumuşak bir havuç (bunu ya­parken
çatalı havuca batırmış ve yumuşaklığını hissetmiş); sonra, artık pişmekten
içi katılaşmış bir yumurta (yumurtayı da eline almış, hatta bir tarafından
masaya vurup çatlatmış ve içini görmüş) ve bir bardak da kahve.” (Kahveyi
de biraz içtik­ten sonra...) “Hatta tadı oldukça iyi...” demiş.
Ardından da:
“Baba, bunu niçin bana gösteriyorsun?” diye sormuş. “Bak!” demiş
babası. “Hepsi aynı şekil kapta, aynı sıcaklıkta, aynı süre boyunca
pişti. Fakat hepsi bu etkiye farklı tepki ver­diler... Havuç ilk başta sertti,
güçlü idi.
Ama kaynatılınca yu­muşadı, hatta güçsüzleşti... Yumurta çok
kırılgandı, hafifçe dokunsan çatlayabilirdi, ama kaynatılınca içi sertleşti,
hatta katılaştı... Bir avuç çekilmemiş kahve ise yine sertti. Hepsi birbiri­
ne benziyordu ama ısıtılınca ne oldu, bu kahve çekirdekleri ısındılar,
gevşediler ve içinde oldukları suya yayıldılar. Yayıl­dıkça suya koku, tat
verdiler ve suyu eşsiz tatta bir kahveye çe­virdiler... Şimdi söyle bakalım,
sen bunların hangisisin? Zor­luklarla karşılaştığın zaman nasıl tepki
gösteriyorsun?
Sen havuç musun, yumurta mısın, yoksa kahve misin?”
Peki siz hangisisiniz?
Havuç gibi sert bir kişi misiniz, sorunlar yaşayınca yumuşa­yan ve
güçsüzleşen?
Yoksa yumurta gibi, içi yumuşak, her an kırılabilir bir kişi misiniz?
Ölüm, ayrılık, yaşanan maddi manevi krizler gibi sorunlar karşısında
güçleniyor ve sertleşiyor musunuz?

108
Yoksa bir kahve çekirdeği gibi misiniz? Kahve sıcak suyu de­ğiştirir,
hatta suyun sıcaklığı en üst dereceye çıktığında, en lez­zetli kahve ortamı
hazır olur. Lezzet en üst düzeye ulaşır. Eğer siz, ben, biz bu kahve çekirdeği
gibi olabilirsek, çevremizde ne kadar sorun olursa olsun, bunları olumluya
çevirebiliriz. Çev­remize güzel tatlar, duygular katarız, işte o zaman dünya
daha yaşanabilir, yaşadığımız hayat da daha lezzetli olmaz mı?
Şimdi düşünün bakalım, siz hangisisiniz? Havuç mu, yu­murta mı,
yoksa kahve mi?

А вы кто?
Во время беседы с отцом дочка поведала ему о том, что у нее
много проблем в жизни, и она не знает, как ей правильно себя ве-
сти. Оказалось, что проблемы шли в ее жизни друг за другом. Отец
слушал ее и слушал, и в конце концов отвел ее на кухню, сказав, что
что-то покажет.
Он был хорошим поваром.
Он поставил на плиту три кастрюли, налил в них одинаковое ко-
личество воды и включил одинаковый огонь.
В одну кастрюлю он положил морковь, в другую – яйцо, а в тре-
тью – горсть кофе.
Все три варил 20 минут.
Потом он выключил огонь и разложил морковь и яйцо в тарелки,
а как раз отлично приготовившийся кофе налил в стакан. Теперь он
задал ей вопрос: «Дочка, что ты видишь?».
Дочь ответила: «Я вижу морковь, яйцо и кофе».
Отец взял ее за руку и приблизил к столу для того чтобы она, раз-
глядев их поближе, подробнее рассказала о них.
Она, выполнив просьбу отца, ответила: «Что я вижу… Сваренную
мягкую морковь (когда это говорила, она проткнула морковь вилкой
и почувствовала, что она мягкая); здесь яйцо, ставшее твердым от
того, что оно долго варилось (она взяла яйцо в руки, даже разбив
скорлупу о стол, посмотрела, какое оно внутри); и стакан кофе (после
чего немного отпила), вкусный».
В конце концов она спросила: «Папа, почему ты мне все это по-
казываешь?». Отец ответил: «Смотри! Все они сварились при одной
температруре и в одинаковое время. Однако все под таким влиянием

109
дали разную реакцию. Морковь изначально была сильной, но когда
мы ее сварили, она стала мягкой и бессильной. Яйцо было «обид-
чивым», могло разбиться от легкого прикосновения. Когда мы его
сварили, внутри оно стало тверже. Горстка немолотого кофе также
была жесткой. Каждое из этих зерен было твердым. Все были похожи
друг на друга. И что случилось когда их нагрели? Зерна нагрелись,
размякли и придали воде вкус и запах. Они превратили воду в кофе

Immigration from Russia and Azerbaijan to Turkey and Formation of Transnational Social Space in Antalya (Rusya ve Azerbaycan'dan Türkiye’ye Göç ve Antalya'da Ulusaşırı Toplumsal Alan Oluşumu)

Kültür bir milletin kendine has, dili, dini, sanatı, müziği, mimari dokusu, adet ve gelenekleri gibi birçok etkeni kapsayan bir kavramdır. Tarihten günümüze kadar bütün milletler kültürleriyle birbirlerinden ayrılmış, kendilerine ait bir kültür mirası bırakmışlardır. Türk kültürü de Orta Asya'dan Avrupa'ya uzanan bir coğrafya üzerinde, köklü bir geçmişe sahip olan bir kültürdür. Bu bağlamda, ortak Türk kültürünü gelecek nesillere aktarmak, dünyaya tanıtmak, Türk halklarının birlikteliğini ve kardeşliğini güçlendirmek için 1993 yılında Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Türkiye'nin Kültür Bakanlarının imzalamış olduğu antlaşma ile Türksoy Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı kurulmuştur. Türksoy'un çalışmaları, kuruluşundan bu yana üye ülke devlet başkanlarının himayelerinde yürütülmüş ve her yıl üye devletlerden bir kent Türk Dünyası Kültür Başkenti olarak belirlenmiştir. Türkiye'den de 2013 yılında başkent olarak seçilen Eskişehir kentinde, Türk dilini konuşan ülkeler arasında ilişkiler kurarak, ortak Türk kültürünü, dilini, tarihini, sanatını, gelenek ve göreneklerini tanıtmak için birçok bilimsel çalışma ve etkinlik yapılmıştır. Bu konuda yapılan bilimsel çalışmaların ve etkinliklerin devamlılığını sağlamak, araştırmaları geliştirmek, görsel ve işitsel materyallerle gelecek kuşaklara aktararak kalıcı kılmak ve kültür ekonomisi oluşturarak sürdürülebilirliğini sağlamak için Eskişehir Osmangazi Üniversitesi bünyesinde interaktif bir Türk Dünyası Kültür Müzesi'nin kurulmasına yönelik çalışmalara başlanmıştır. Bu çalışma kapsamında da, müzenin mimari projelerinin hazırlanma süreci ve mimari konseptin belirlenmesinde esinlenilen Türk kültürüne ait yapısal form ve detaylar anlatılmaktadır. Культура нации это уникальное понятие, которое включает в себя множество факторов, таких как язык, религия, искусство, музыка, архитектура, обычаи и традиции. На протежении всей истории, все народы были отделены друг от друга своей культурой и оставили в истории свое собственное культурное наследие. Тюркская культура-это культура которая имеет глубокие исторические корни, географически простирающиеся из Средней Азии в Европу. В связи с этим, чтобы представить миру, и передать будущим поколениям тюркскую культуру, укрепить народы единства и братства в 1993 году со сторон министров культур Азербайджана, Казахстана, Кыргызстана, Узбекистана,

This book or any portion thereof may not be reproduced or used in any manner whatsoever without the express written permission of the publisher except for the use of brief quotations in a book review or scholarly journal. First Published in 2017 by TRANSNATIONAL PRESS LONDON in the United Kingdom, 12 Ridgeway Gardens, London, N6 5XR, UK. www.tplondon.com Transnational Press London® and the logo and its affiliated brands are registered trademarks. This book or any portion thereof may not be reproduced or used in any manner whatsoever without the express written permission of the publisher except for the use of brief quotations in a book review or scholarly journal. Requests for permission to reproduce material from this work should be sent to: [email protected] Paperback ISBN: 978-1-910781-55-5 Cover Design: Gizem кКФır Cover Photo: George Adam and Jonathan Liu www.tplondon.com Bölüm 1. ‘Göç Kültürü ve Çatışma Modeli’ Bağlamında Mathias Enard’ın Hırsızlar Sokağı1 Ali Tilbe2 Kuramsal Çerçeve Yazın incelemelerinde, inceleme nesnesindeki göçün doğasını saptamak için, bu düzeysel ayrımlar yol gösterici işlevler üstlenmektedir. “Özellikle romanlarda ele alınan göç durumu ve konulara göre kolaylıkla düzeyler belirlenebilir ve anlatı yerlemleri ile olay örgüsü bu düzlemde incelenerek açıklayıcı sonuçlar elde edilebilir. Bu modelden devinimle, romanların ulamlandırılması da kolaylaşacaktır” (Tilbe, 2015, s. 464 ). Şekil 1. İnsani güvenlik ve çatışma eksenleri (Sirkeci, 2009, s. 7 & Sirkeci, 2012, s. 357). Bu bağlamda, Lucien Goldmann’ın kullandığı, görüngübilimsel anlama ve açıklama düzeylerinden oluşacak iki aşamalı bir çözümleme yöntemi öneriyoruz (Tilbe, 2015, s. 464-465). Tablo 1. Göç Yazını Yöntembilim Çizgesi Göç Yazını Yöntembilim Çizgesi Anlama Aşaması ˃ İçkin Çözümleme Açıklama Aşaması ˃ Aşkın Çözümleme   Anlatının Yapısı  Bakış Açıları; Anlatım Uygulayımları  Dönemsel Göç Devinimleri ve Toplumsal Yapı  Anlatı Yerlemleri  Kişi, Süre, Uzam  Öne Çıkan Temel Örge ve İzlekler  Belirlenmesi: Toplumsal Yapı  Göreli Güvenlik Uzamı  Kültür(süz)leşme mi? Mikro, Mezo, Makro Düzeylerin Göç Olgusu  Göreli Güvensizlik Uzamı; İşbirliği mi? Bütünleşme mi? Uyum mu? Ayrışma mı?  Göçün Çevrimselliği / Döngüselliği Çatışma ve Göç Devinimi  Bu yönteme göre, “birinci aşama anlama düzeyi, yapısalcı bir yaklaşımla metne içkin olarak gerçekleştirilir ve metinde yer alan anlatı yerlemleri ile anlatısal uygulayımlar 1 Bu çalışma, Namık Kemal Üniversitesi Bilimsel Etkinliklere katılım destek Programı kapsamında desteklenmiştir. 2 Prof. Dr. Ali Tilbe Namık Kemal Üniversitesi, Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde öğretim üyesidir. [email protected] / [email protected] 7 Göç Konferansı 2017 - Seçilmiş Bildiriler incelendikten sonra, çatışma modeline göre; göçer toplumsal yapı ve ilişkilerden oluşan yapıtın özü ve iç tutarlılığı çözümlenir, metne aşkın olan açıklama aşamasında ise; metinde söz edilen göç olgusu/izleği, çatışma modeli temelinde, yapıtı aşan ve çevreleyen toplumsal, ekonomik ve siyasal dışsal bağlanımlarıyla güvensizlik güvenlik düzleminde açıklanır ve tutarlı bir eleştirel yaklaşım ortaya konulabilir” (Tilbe, 2015, s. 464-465). Bu yaklaşımla bir göç/göçer romanı yetkin ve tutarlı bir biçimde anlaşılıp açıklanabilecektir. Yöntem üzerine daha ayrıntılı bilgi için, dipnotta verilen kaynaklara bakınız. 3 Anlama Aşaması ˃ İçkin Çözümleme Anlatının Yapısı 2015 yılında Pusula (Boussole) adlı romanı ile Fransa’nın önemli roman ödüllerinden birisi olan Goncourt kazana çağdaş Fransız genç kuşak romancılardan Mathias Enard, ilkgençlik yazını örnekçelerinden olan Hırsızlar Sokağı (rue des Voleurs, 2012) adlı roman, Aysel Bora tarafından kusursuz bir anlatımla dilimize çevrilmiş ve Can yayınlarından okur ile buluşmuştur. Gérard Genette’in yanmetinsel/metinçevresi (fr. paratextuel/péritextuel) inceleme yöntembilimi bağlamında değerlendirildiğinde, anlatı başkişisinin yaşadığı Barselona’da “her cinsten kayıp tipin sokağı” (s. 214) olan Hızsızlar Sokağı başlığı doğrudan yasadışı ve kültür dışı olana gönderme yapmaktadır. Türkçe çevirisi 300 sayfa olan roman Boğazlar (s. 13-146), Berzah (s. 149-204), romana adını veren Hırsızlar Sokağı (s. 207-300) alt başlıklı 3 bölümden oluşmakta, ön kapağında önünde insanların toplandığı bir cami çizgesi, arka kapağında ise yazarın Hırsızlar Sokağı üzerine özyorumları ve romanın kısa özeti yer almaktadır. “Tüm bunlar, bana, özgürlük ve daha onurlu bir yaşam hakkı için Tunus'ta, Mısır'da, İspanya'da ve Fransa'da sürmekte olan aynı mücadelenin farklı yüzleri gibi göründü. Dünyada, üzerinde yaşadığımız bu savaş tarlasındaki bir yolculuk aracılığıyla bu mücadeleleri anlatmaya çalıştım, yolculuğun başlıca uğrak yerleri de Tanca, Tunus, Algeciras ve Barselona oldu. Bir macera romanı bu, günümüz dünyasının trajik macerasının romanı. Daha iyi bir gelecek hayali kuran gençlerle, artık hayal bile kurmayanlarla, İslamcılarla, Müslümanlarla, dilencilerle, fahişelerle, hırsızlarla ve çokça kitapla, son tahlilde, ateşle birlikte, karanlıklarla savaşmanın tek yolu olmayı sürdüren kitaplarla yolunuzun kesişeceği bir roman bu”. Hırsızlar Sokağı, “günümüz dünyasını kötümser bir bakış açısıyla betimleyen, aynı zamanda da bu kötümserliği tutkulu bir biçimde iyimserliğe çevirmek isteyen yeni bir kuşağın masalıdır” (Chevilley, P. (2012). Roman’ın boğazlar başlıklı birinci bölümünden hemen önce Joseph Conrad’ın Karanlığın Yüreği adlı romanına metinlerarası bir alıntı yerleştirilmiştir. 3 Tilbe, A. (2015). “Göç/göçer yazını incelemelerinde Çatışma ve Göç Kültürü Modeli” [Bildiri]. Ali Tilbe ve Ark.(Ed.). 3rd Turkish Migration Conference, Charles University Prague, Turkish Migration Conference 2015 Selected Proceedings, (25-27 June 2015). (s. 458-466). London: Transnational Press London; Sirkeci, İ. (December 2012). “Transnasyonal mobilite ve çatışma”. Migration Letters, 9(4), 353-363; Tilbe, A. (2016). “Göç Kültürü ve Çatışma Modeli Bağlamında Latife Tekin’in Sevgili Arsız Ölüm’üne Bir Bakış” Ali Tilbe ve Sonel Bosnalı .(Ed.). Göç Üzerine Yazın ve Kültür İncelemeleri. London: Transnational Press London. (s. 1- 19); Civelek, K. (2016). “Çatışma ve Göç Kültürü Modeli Bağlamında Bir Roman Okuması: Le Clézio’nun Göçmen Yıldız’ı”. Ali Tilbe ve Sonel Bosnalı (Ed.). Göç Üzerine Yazın ve Kültür İncelemeleri. London: Transnational Press London. (s. 87-99). 8 "Ama gençken insanın bir şeyler görmesi, deneyimlerden geçip fikirler edinmesi, zihnini açması lazım.' "Burada mı!" diye sözünü kestim. "Bilemezsin ki! Ben Mösyö Kurz'la burada karşılaştım." Romanın daha başlangıcında bir Doğu uzmanı olan, Arapça ve Farsça bilen Enard’ın dili ve biçemi okuru etkisi altına almakta, dünyayı saran bağnazlık ve şiddet sarmalına karşı insanlık adına nesnel ve yansız bir aydın eleştirisi vurgusu duyumsanmaktadır. Çok yönlü okumaya açık olan roman, siyasal, artırımsal ya da çeşitli toplumsal nedenlerle özellikle Afrika’dan Avrupa’ya doğru göç etmeye çalışan genç Afrikalıların acıklı durumunu betimlemesi açısından göç kültürü ve çatışma modeli bağlamında çözümlenmeye de varsıl bir içerik sunmaktadır. Anlatı, modelin insani güvensizlik ve çatışma gösterge çizelgesine göre insani güvenlik ve çatışma eksenlerinden kişisel göçü niteleyen mikro düzeye uygun görünmektedir. Ancak çok sayıda kitlesel göçü de odak yapması, makro düzey bir okumayı da olanaklı kılmaktadır. Kuzeybatı Afrika’da Cebelitarık boğazının İspanya tarafına yer alan Tarifa kentinin karşı kıyısındaki Tanca’da bakkal olan babası ile birlikte yaşayan polisiye roman tutkunu 17 yaşındaki Faslı genç Lakhdar, yaklaşık 4 yıl süren göç serüvenine konu olan tekil birinci kişi benöyküsel anlatıda; yersiz yurtsuzluk, Arap Baharı, siyasal İslam, kimlik bunalımı, başkaldırı, yıldırı (fr. Terreur), dinsel, siyasal şiddet ve aşk izlekleri öne çıkmaktadır. Romanda, amcasının kızı Meryem ile babası tarafından uygunsuz bir durumda yakalanmasından sonra evini terk etmek ve Casablanca’ya göç etmek zorunda kalan, yersiz yurtsuz geçen bir yılın sonunda Tanca’ya geri dönerek çocukluk arkadaşı Besim aracılığıyla, bu dönemde Arap ülkelerinden yükselmekte olan köktendinci örgütlerle bağlantılı Kuran Düşüncesini Yayma Cemiyeti’nde kitapçı olarak iş bulan ve bu sırada Arapça öğrencisi İspanyol bir kızla kurduğu arkadaşlık sonrası önce Tunus’a, ardından karşı kıyıdaki Algeciras ve sonra da Barselona’ya göç eden Lakhdar’ın serüveni öykülenir. Metinlerarasılık Anlatıcı-yazar, anlatı boyunca çok sayıda metinlerarası göndermede bulunur. Pek çok İslam akımını etkileyen Mısırlı İslam düşünürü Seyyid Kutub’un (1906-1966) Siyonist Komplo Karşısında İslam adlı yapıtı başta olmak üzere tarihsel, dinsel ve siyasal içerikli yapıtlar okurun ilgisine sunulur. Yazar bu yapıtlar aracılığıyla kurmak istediği olay örgüsüne gerçeklik kazandırmaya çaba harcar. Cinsellik, Kadın Evliyalar, İbn Teymiye'nin yirmi cilt tutan bütün yapıtları (s. 31), Yusuf suresi, “Baba, karşımda on bir yıldızın, güneş ve ayın secdeye geldiğini gördüm” (s. 42), Yedi Uyurlar (s. 70), Büyük İskender (s. 71), bir İspanyol atasözü; “bir salağın tüyü betonarmeden daha dayanıklıdır” (s. 72), Lakhdar ile Judit arasında Arap ve Batı yazını üzerine söyleşimler; “Paul Bowles'u tanıyordu, Tennessee Williams'i ya da William Burroughs'u, uzak gelen isimleriyle bana belli belirsiz bir şeyler hatırlatan ama hiçbirini tanımadı- Tancalı bir figür, onun kim olduğunu biliyordum tek bir satırını bile okuduğumdan emin değildim” (s. 76), polisiye roman yazarlarına gönderme; “bir an bana asılmak ya da elimdeki La Position du tireur couché'yi (Yatan Tetikçinin Pozisyonu) satın almak istediğini sandım, ama hayır, sadece kitabı nereden bulduğumu soruyordu. Bir sürü nedenden dolayı cevap verip vermemekte tereddüt ettim. Beş dakika gevezelik ettik; sevdiğim yazarlardan, Pronzini'den, McBain'den, Manchette'ten, Izzo'dan konuşmak (…) hoşuma gitti” (s. 83), “Necip Mahfuz'un Nil Üzerinde 9 Göç Konferansı 2017 - Seçilmiş Bildiriler Konuşmalar kitabının ilk tümcesi: “Nisandı, toz toprak ve yalanlar ayı” (s. 84), Casanova'nın hatıraları, “L'Histoire de ma vie'nin (Hayatımın Tarihi) her bir cildi devasa boyuttaydı, bitmek bilmiyordu” (117), anlatı boyunca Lakhdar, Judit için yazdığı kendi şiirler ile kimi bölümleri Arapça olarak verilen Nizar Kabbani’nin şiirleri, “gözlerin yola çıkacak son gemi, orada bana yer var mı?” (s. 124) gibi göndermelerin yanında, özellikle Lakhdar’ın Algeciras limanında alıkonulduğunu anlatan romanın Berzah altbaşlıklı 2. bölümünde çok sayıda metinlerarası gönderme bulunmaktadır. Anlatıcı-yazar, 17 Şubat 2012 tarihli Diario de Cadiz gezetesinde yer alan bu habere olduğu gibi İspanyol dilinde yapıştırma uygulayımı ile romanda yer verir: “Un nuevo drama laboral en el sector maritimo recala en el puerto de Algeciras. Un total de 104 marineros, los que componen la tripulacion de los buques Ibn Batouta (…)” (s. 155). Anlatıcı ve Odaklayım Benöyküsel bir anlatıcı-kişi tarafından tekil birinci kişi öyküleme uygulayımı ile öykülenen anlatı, 17 yaşında Faslı bir gencin iç bakış açısıyla okura sunulur. “Tanca'da denizi, limanı ve Boğaz'ı seyretmek için günde iki defa beş kilometre yol teperdim, şimdi de çok yürüyorum” (s. 13) diyen anlatı başkişisi “bizler haz almak için yaşayan kafesteki hayvanlarız, karanlıkta yaşıyoruz” (s. 13) tümcesiyle romanın içeriğine ilişkin önsel bilgilendirme yapar okura. Tablo 2 Anlatı Düzeyleri İlişki/Düzey Dışöyküsel Anlatıcı İçöyküsel Anlatıcı Elöyküsel Anlatıcı Besim, Nureddin, Marcelo Cruz Benöyküsel/özöyküsel Anlatıcı Lakhdar, Gemici Sadi, Judit Anlatı boyunca yaşadıklarını artsüremli olarak öyküleyen anlatıcı, kimi zaman da özellikle söyleşim ve serbest dolaylı anlatım uygulayımları aracılığıyla sözü öteki anlatı kişilerine bırakarak bakış açılarını çeşitlendirir. Kişi Ataerkil gelenekçi bir aile yapısı içinde babası, annesi ve Yasin, Sarah ve Nur (s. 68) adlı kardeşleriyle birlikte yaşayan ve adını okurun ancak 112. sayfada öğrenebildiği Lakhdar adında bir yeni yetme roman başkişisi. “Judit gecenin bir yarısı, Lakhdar, dedi. Aslında Lakhdar'm iki anlamı var; 'yeşil', bu tamam, ama bir de 'müreffeh' demek. Yeşil, İslam'ın rengi. Belki de babam onu bunun için seçti. Bu aynı zamanda Sufiler için önem taşıyan bir peygamberin ismi. Hızır Aleyhüsselam, Hıdır, yeşil. Kehf suresinde geçer” (s. 112). Anlatının başlangıcından başlayarak, Arap toplumlarındaki toplumsal ve dinsel vurgu öne çıkar. “Büyüdüğüm apartman ne zengindi ne fakir, ailem de öyle, benim peder dininde imanında bir adamdı, hani şu iyi bir adam dediklerinden, çoluğuna çocuğuna kötü davranmayan namuslu bir adam - arada bir mabata bir-iki tekmenin dışında, ama bundan da kimseye bir zarar gelmemiştir. Tek ama iyi bir kitabı, Kuran'ı olan adam: Bu dünyada ne yapması gerektiğini ve ahirette kendisini neyin beklediğini öğrenmek için ihtiyacı olan tek şeydi Kuran, günde beş vakit namaz kılmak, oruç tutmak, zekât vermek, tek hayali Mekke'ye hacca gitmek, kendisini Hacı diye, Hacı Muhsin diye 10 çağırmalarıydı, bu onun tek emeliydi, çok çalışıp bakkal dükkânını süpermarkete çevirmek umurunda değildi, milyonlarca dirhem kazanmak umurunda değildi, onun Kitabı namazı hac ziyareti vardı ve nokta; annem babama büyük bir saygı gösterir ve evde köle gibi hizmet ederken ona adeta bir evlat gibi itaat ederdi” (s. 14-15). Romanın bir başka kişisi Lakhdar’ın çocukluk arkadaşı Besim’dir. Onun aracılığıyla yeniden Tanca’da iş bulma ve yaşamını sürdürme olanağına kavuşur Lakhdar. Besim ve Lakhdar Tanca’da boğaza karşı, geleceğe ilişkin düşlere dalarken, en büyük ülküleri; yazgılarının kendilerine çizdiği sarmaldan ve olağan yaşam döngüsünden kurtulup, karşı kıyıya Avrupa’ya geçebilmek ve orada insanca yaşayabilmektir. “Besim'in küçücük gözleri ve kocaman yuvarlak bir kafası vardı, her gün babasıyla camiye giderdi. Vaktini gümrükçü ya da polis kılığına girip kaçak olarak karşı tarafa geçmek için inanılmaz planlar yaparak geçirirdi; bir turistin kimlik belgelerini yürüttüğünü hayal ederdi üstünde güzel bir kıyafet, elinde şık bir valizle sanki hiçbir şey yokmuş gibi sakin i sakin sakin gemiye binerdi - ona, İspanya'da beş parasız ne halt edeceksin, diye sorardım. Biraz çalışıp para biriktireceğim, sonra Fransa'ya, daha sonra da Almanya'ya gideceğim, diye cevap verirdi, oradan da Amerika'ya...” (s. 16). Görüldüğü gibi, ikincil kişilerden birisi olan Besim’in ileri sapım uygulayımı ile geleceğe ilişkin ulusötesi göç düşleri, gidilecek uzamlarda yaşanması olası ayrımcılık korkusunu da düşündürür. “Hem sonra orada Arapları çok seviyorlarmış, benim amcaoğlu Düsseldorf'ta makinist ve süper memnun. Almanca öğrenmen yeterli, galiba o zaman sana acayip saygı gösteriyorlarmış. Gerekli belgeleri de Fransızlardan çok daha kolay veriyorlarmış” (s. 17). Besim, anlatıda göç denklemini kuran ve çözümler arayan eyleyen konumundadır. Kuran Düşüncesini Yayma Cemiyeti şeyhi Nureddin Fransa’da doğmuş ve büyümüş “hoş, kültürlü, sempatik biriydi. Bana Suudi Arabistan'da teorik, Pakistan'da pratik eğitim aldığını anlattı” diyen Lakhdar, şeyh hakkında da okuru bilgilendirir. Cemiyetin kentte Batılı yaşam biçimini benimseyen insanlara kaşı yıldırı ve nefret eylemlerine girmesi sonucunda Lakhdar da Besim gibi göçü düşünmeye başlar. “Belki yeni Tanca Med Limanı'nda ya da Serbest Bölge'de bir iş bulabilir, daha sonra göç etmeyi başarabilirdim, sonuçta haklı olan Besim'di, buralardan gitmek lazım, gitmek lazım, limanlar yüreğimizi dağlıyor. Yalnızlık kesif bir sis perdesi, kapkalın bir bulut oluyordu; kötülüğün ve korkunun bulutu” (s. 42). Tam da bu sırada İspanya’dan bir haftalığına tatil için Fas’a gelen Judit, Lakhdar için yeni bir serüvenin başlangıcı, bir çeşit yazgı değişimi söz konusu olacaktır. “Barselona'dan geliyorlardı, isimleri Judit ve Elena idi, biri daha esmer, diğeri daha topluydu; ikisi de üniversite öğrencisiydi ve tam da hayal ettiğim gibi bir haftalığına tatil için Fas'a gelmişlerdi” (s. 52). “Barselona'da Arapça eğitimi gören” (s. 54) Judit ile geçen güzel anlar, onda yeni umutların doğmasını sağlar. Ancak kızların Marakeş ziyaretleri sırasında patlayan bomba ve 16 kişinin ölümü Fas’ın da korkunç bir yıldırı bezemine sürüklenmesine ve güvenliksiz ülkelerden birisi olarak görülmesine neden olabilecektir. “İspanyol haber kanalının altyazılarında, Atentado en Marrakesh: al menos 16 Muertos geçiyordu” (s. 82). Bu olaydan sonra 11 Göç Konferansı 2017 - Seçilmiş Bildiriler Judit’ten gelen sağlıklı olduğuna ilişkin elmek Lakhdar’ı çok mutlu eder. Ne de olsa onunla tanıştığından beri tüm düşüncesi onunla doludur. Bu sırada Tanca’da bir Fransız şirketinin Serbest Bölge’deki şubesini yöneten ve kendisi gibi polisiye roman tutkunu olan Jean-François ile tanışır ve ondan aldığı iş teklifi coşku uyandırıcı niteliktedir. Tam da bu sırada cemiyette çıkan yangın, Marakeş’teki saldırıyı cemiyet üyelerinin tasarladığına ilişkin kuşkularını artırır. Kaldı ki Judit, saldırıdan önce Besim’i orada görmüş ve tanımıştır. Bu haber Lakhdar için bir yıkımdır ancak Kerim ve Şeyh Nureddin’in bu kadar acımasız kıyacı olabileceklerine bir türlü inanmak istemez. “Aslında Şeyh'in de Besim'in de Marakeş'le hiçbir ilişkilerinin olmamasını umut ediyordum; ne yazık ki, bizzat tanık olduğum sopalar ve ant içmeler bana pek fazla umut vermiyordu” (s. 110). Yoğun bir iş yoğunluğu içinde olan Lakhdar, patlamadan beri Şeyh Nureddin ve Kerimden haber alamamaktadır. Besim, anlatı içinde gerçekte, çapkınlık yapıp içki içerek özgür bir yaşam sürerken, siyasal İslam diye anılan bu düşünün etkisi altında kalarak, sözde “; Allah için, Hıristiyanlardan nefret ettiğim için, İslam için, Seyh Nureddin için, artık ne olursa onun için” (s. 122) kıyalar işleyen bağnaz, yobaz ve kıyacı bir kişiliğin simgesine dönüşür. Kaldık ki Marakeş’teki saldırıdan sonra Tanca’da Café Hafa’da , “uzun bir bıçak ya da hançer” (s. 121) ile içeri girip bir Faslı genci öldürüp, bir Fransız’ı da yaralayan kişinin çizim resmi de Besim’i andırmaktadır. “Besim'i tanıyordum, onun Batı'ya karşı nefretinin ya da İslam'a olan tutkusunun görece olduğunu, Şeyh Nureddin'le tanışmadan birkaç ay önce, babasıyla camiye gitmenin onu her şeyden fazla sıktığını, hayatında bir kere olsun şafakta kalkıp sabah namazı kılmayı umursamadığını, bir yolunu bulup İspanya ya da Fransa'ya kapağı atmanın hayalini kurduğunu biliyordum” (s. 122). Lakhdar, Besim’in tersine çevresini ateş çemberine alan siyasal İslam akımından etkilenmeden, kendi yaşamını sürdürmeye çalışan son derece özgürlükçü bir kişiliktir. Romanda Besim, siyasal İslam’ı temsil ederken, Lakhdar inancını bireysel olarak yaşamayı yeğleyen aydın bir kişiliği simgelemektedir. “Benim bütün istediğim; serbestçe seyahat etmek, para kazanmak, kız arkadaşımla rahat rahat dolaşmak, canım çektiğinde sevişmek, canım çektiğinde namaz kılmak, canım çektiğinde günaha girmek ve canım çektiğinde, Allah'tan başka kimseye hesap vermeden polisiye roman okumak...” (s. 143). Siyasal İslam’ın kendilerine dayattığı yasakları ve sunulan kısıtlı yaşam biçimini eleştirerek reddeder. Daha özgür bir yaşam bulma umuduyla işini değiştiren Lakhdar, Tanca ile Algeciras arasında Tanca-Med Limanı'nda Comarit-Comanov Şirketi'nin İbn Battuta isimli feribotunda ‘ne iş olsa yapacak adam’ yani miço olarak çalışmaya başlar. Bu uzamsal değişim anlatı başkişisinin yazgısına da etki edecek ve onu Barselona’da kaçak bir göçer durumunda düşürecektir. “Aslında Algeciras Limanı'ndan çıkmak için vizem yoktu; şimdilik Boğaz'da gidiş- dönüş ring seferleri yapacaktım ama sonunda yarın öbür gün gemiden inmeme de izin verirlerdi. (…) Jean-François'nın arkadaşı rezil bir ücret karşılığında beni işe almaya razı olmuştu” (s. 150). 12 Gemideki zor çalışma koşullarına karşın yılmayan Lakhdar, şirketin borcundan dolayı Algeciras limanında alı konulmasıyla büyük bir düş kırıklığı yaşar. “Algeciras Limanı'nda denizcilik sektöründe yeni bir dram daha yaşanıyor. Ibn Battuta, Banasa, El Mansur ve Boughaz gemilerine mensup toplam 104 denizci, ciddi ekonomik sorunlar yaşayan Comarit Denizcilik Şirketi tarafından kaderlerine terk edilmiş halde, Akdeniz'in başka limanlarında da ortaya çıkan sosyal bir dramla karşı karşıya” (s. 159). Bu sırada kırk yılını gemide geçiren Sadi adlı denizci ile kurduğu sıcak ilişki ona bu koşullara dayanma gücü verir. “Sadi kırk yılını on kadar farklı gemide denizde geçirmişti ve dört yıldan beridir de İbn Battuta'da Boğaz'da mekik dokuyordu. Sadi boşanmış ve ona bir erkek çocuk veren gencecik bir kadınla yeniden evlenmişti, oğluyla gurur duyuyordu” (s. 164). Judit’ten haber alamaması da onu çılgına çevirmektedir. “Judit benimle ilgisini tamamen kesmişe benziyordu. Tekrar düşününce, son altı ayda ilişkimiz tavsamıştı; artık birbirimize daha az yazıyor, telefonda daha az konuşuyorduk, şimdi de Algeciras Limanı'na kapatılmış durumdayken ondan neredeyse hiç haber alamıyordum, bu da beni melankolik bir hüzne sürüklüyordu” (s. 168). Bu bekleyişe daha fazla dayanamayan Lakhdar, bir başka erkek arkadaş edindiğini düşündüğü Judit’i (s. 175) Barselona’ya gidip görmek için biraz da şansın yardımıyla insani nedenlerle aldığı bir aylık vize ile İspanya topraklarına geçmeyi başarır (s. 172). Judit’e telefon eder ve onu ziyaret etmek istediğini bildirir. “"Hola, ben Lakhdar," dedim. "Algeciras'dayım." "Lakhdar, qué tal? Kayfa-l hal?" Herşey yolunda," dedim. "Vize aldım, mesajımı görmedin mi?” (s. 174). Judit’ten gerekli ilgiyi göremediğini düşünen Lakhdar, hemen Barselona’ya gitmez ve Sadi aracılığıyla yasadışı göç sırasında denizde boğulan ya da değişik nedenlerle ölen göçerlerin ‘Cenaze İşleri’ni yapan Marcelo Cruz’un (s. 178) yanında iş bulur. Yaşadığı onca zorluktan sonra “kalacak yer, yemek, çamaşır, üç yüz avro” (s. 180) gelir onun sonraki göç serüvenine kaynak sağlayacaktır. Burada cesetlerle geçirdiği süre, Lakhdar için yaşamının en korkunç dönemi olmuştur. Marcelo Cruz’un yaptığı işin ağırlığına dayanamayarak yaşamına son vermesinden sonra, Lakhdar kasadaki 5000 avro ile Barselona’nın yolunu tutar. Çok sayıda değişik ulustan insanlar çok az ücret karşılığında bu kentte yaşamaya çalışmaktadır. “Ücretler çok ucuzdu ve orada her milletten, her ülkeden insana rastlayabiliyordunuz: (…) Faslılar, Cezayirliler, Sahralılar, Ekvatorlular Perulular, Gambialılar, Senegalliler, Gineliler ve Çinliler” (s. 214) Lakhdar’ın Judit ile ilk karşılaşması çok kötü bir ortamda gerçekleşmiş ve genç adam büyük bir düş kırıklığı yaşamıştır. Romana da adını veren Hırsızlar Sokağı başkişimizin Barselona’da yaşadığı uzamdır. Burada Cruz’un ölümüyle ilgili haber arayan Lakhdar, Diario Sur gazetesinde küçük bir haber bulur. Bundan böyle kıya ve hırsızlıktan aranma tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır. 13 Göç Konferansı 2017 - Seçilmiş Bildiriler “Cenaze işleri şirketi sahibi Marcelo Cruz, kininle zehirlenerek hayatını kaybetti, cesedi iş yerinde bulundu. Yetkililere, maktulün komşusu ve aynı zamanda birlikte iş yaptığı Algeciras Camii imamı haber verdi. Dramın kesin ayrıntıları henüz bilinmiyor, ancak polis, Marcelo Cruz'un elemanlarından biri tarafından zehirlendiğini ve aynı kişinin Cruz'un paralarını aldıktan sonra kaçtığını düşünüyor” (s. 220). Lakhdar’ın Barselona’ya göçü, anlatının başlangıcında yer alan ve olayların patlak vermesi ile bir daha kendilerinden haber alınamayan Besim ve Şeyh Nureddin Barselona’da yeniden ortaya çıkacak ve Lakhdar’ın acıklı göçer yazgısının belirleyicisi olacaklardır. Süre “Tanca'ya bir daha hiç dönmedim” (s. 13) diyen anlatıcı-başkişi başından geçenleri artsüremli ve geri sapım uygulayımıyla öykülemektedir. Babasından yediği dayak sonrasında “on yedi yaşında” (s. 17) evden ayrılarak büyük bir göç serüvenine atılan genç adam, Tanca’dan Casablanca’ya giderek orada üç ay geçirir. “Casablanca'daki karakolda bana bir temiz sopa çeken polislerden başka bir şey bulamadım, bunun üzerine sonunda cesaretimi toplayıp eve dönmeye karar verdim; (…) on sekiz yaşına giriyordum” (s. 20) “Ama on aylık firardan, üç yüz günlük utançtan sonra” (s. 21) evine dönmeye karar verir. “Hatırlıyorum, Besim'i görmeye gitmeden önce yıkanmıştım. Güzel bir bahar sabahıydı” (s. 22) tümceleri geçmiş zamanı imlemekte, yaşanmış bir olayın artsüremli öyküleme ile okura sunumu söz konusudur. “O yıl çok çabuk geçti, Tunus'ta gösteriler başladığında ben bir yıldan fazladır buradaydım” (s. 32) tümcesindeki Tunus’taki Arap Baharı gösterileri 18 Aralık 2010 tarihinde başladığına göre anlatıcı başkişi bu sırada yaklaşık 19 yaşındadır. Tablo 3 Süre Süre Öykü/anlatı Düzeyi 2008 ile 2012 yıllarını kapsar Öyküleme Düzeyi artsüremli ve süredizinsel, gerisapımlı / ilerisapımlı Özöyküsel anlatıcı, Arap Baharı’na ilişkin tarihsel bilgileri gerçeğe uygun olarak vermiştir. “20 Şubat'ta, Fas'ta da ayaklanmalar başlayınca bunlar yerlerinde duramaz oldular” (s. 32). Lakhdar’ın bir gün küçük kardeşi Yasin ile karşılaşması sırasında “onu görmeyeli neredeyse iki yıl olmuştu” (s. 67) sözlerinden öykü süresine ilişkin bilgilendirilir okur. “Burada sadece dört ay daha kalacağımdan habersizdim; çok yakında İspanya'ya gideceğimi bilmiyordum” (s. 85) tümcesinde olduğu gibi ileri sapım uygulayımı ile geleceğine ilişkin bilgiler verilir. Lakhdar, Fransız şirketinde işe başladığında, “on beş gün sonra yirmi yaşına giriyordum” (s. 90), “daha sonra kasıma kadar olan haftalar, aylar ve Comarit Denizcilik Şirketi'ne bağlı feribotlardaki ilk günlerim o kadar çabuk geçti ki, hatıraları da o ölçüde kısa ve hızlı oldu (s. 113) diyerek süremsel bilgiler vermeyi sürdürür. Çalıştığı işyerinde I. Dünya Savaşı sırasında şehit düşen Magripli askerlerin kayıtlarını genelağ üzerine aktarma işlemi sırasında uydu öykülerle öykü süresinin 14 sınırları geçmişe doğru uzar. Aynı zamanda İbni Battuta’ya ilişkin bilgi ve yan öyküler de öykü süresini çok daha eski tarihsel dönemlere taşır. 20 yaşındaki Lakhdar’ın Tunus’taki kısa yolculuğundan sonraki yönü, 21 Eylül 2011 günü gemiyle geçtiği, karşı yakadaki İspanya’nın (s. 149) Algeciras limanıdır. 2012 yılı Şubat (s. 172) ayına kadar limanda bekler ve sonra İspanya’ya geçmeye karar verir. “Barselona'ya 3 Mart'ta geldim - Tanca'dan ayrılalı dört aydan fazla olmuştu” (s. 207). Bütün bu süremsel göstergeler öykü süresinin 2012 yılında sona erdiğini sezdirir okura. Uzam İlk anlatı Kuzeybatı Afrika’daki Cebelitarık boğazının kıyısındaki Tanca’da başlar. Kentin karşı kıyısındaki İspanya tarafında ile Tarifa ile Algeciras kentleri bulunmaktadır. İki ülke arasındaki feribot seferleri ile karşıdan geceleri parıldayan ışıklar Afrika anakarasını Avrupa anakarasına bağlayan imgeler olarak kullanılır. Akdeniz’in ve Cebelitarık boğazının baş döndürücü güzelliği anlatı kişilerinde esenlik uyandırır. Akdeniz huzur ve mutluluk denizidir. Anlatıcı başkişinin evden uzaklaştıktan sonraki uzamı yaklaşık 10 ay yersiz yurtsuz sefil bir yaşam sürmek zorunda kaldığı Casablanca kentidir. Daha sonra döndüğü Tanca onun yaşamaktan zevk aldığı bir uzamdır. Tablo 4 Gerçek Uzam Tanca > esenlikli – sıcak – huzurlu – Polisiye roman Casablanca > esenliksiz – soğuk –huzursuz – romansız anlar Casablanca’dan dönüşünde; “insana dair her şeye karşı sinsi bir nefret ve gitgide artan bir güvensizlik” (s. 22) duymaya başlar. Ailesinden uzak oluşu ve kendisine yeni bir yaşam kurması, onu bu güvensizlik duygusundan bir süreliğine de olsa kurtarır. “Tanca'nın avantajı, yaşadığımız banliyölerden uzakta kendimizi özgür hissedebileceğimiz kadar büyük bir şehir olmasıydı” (s. 30) diyen anlatıcı başkişi özgürlük olgusuna vurgu yapmaktadır. Anlatıda uzam, Arap Baharı eylemlerinin başlaması ile Arap ülkelerine doğru genişler. Tanca karanlık bir çıkmaz sokaktı, denizin tıkadığı bir koridor; Cebelitarık Boğazı bir yarık, hayallerimizin önünü kapayan bir uçurum; Kuzey ise bir seraptı. Bir kez daha kaybolduğumu gördüm, ayaklarımın altındaki ve arkamdaki tek sağlam toprak; bir yanda Ümit Burnuna kadar uzanan uçsuz bucaksız Afrika ve doğuya doğru ise, alevler içindeki o ülkeler, Cezayir, Tunus, Suriye 'ydi” (s. 41). 15 Göç Konferansı 2017 - Seçilmiş Bildiriler Tablo 5 Düşlenen Uzam Göçten önceki uzam Düşlenen Ulusötesi uzam Fas-Tanca Tunus, Libya, Mısır, Filistin, Suriye, İspanya Güvenliksiz / basit / esenlikli Arap Baharı/uzak/acı alev/esenliksiz “Judit temmuz ayı boyunca Tunus'ta Habib Burgiba Enstitüsü'nde Arapça stajı yapacağını söyleyip buluşmayı teklif edince kendi kendime, bu tıpkı Tanca'dan yola çıkıp Doğuya giderken Tunus'ta mola veren İbn Battuta'nınki gibi bir ilk seyahat olacak, demiştim. Öte yan- dan hâlâ devam eden devrimin nasıl bir şey olduğunu kendi gözlerimle görmeyi de çok istiyordum; isyan çağındaymışım gibi geliyordu ve gerçekte kendimi herhangi birindense yirmi yaşlarındaki Tunuslu bir gence çok daha yakın hissediyordum -Tunus'un biraz Tanca'ya benzediğini, orada kendimi yabancı hissetmeyeceğimi, Tunusluların da Mağribi, Arap ve Müslüman olduklarını, üstelik bu gençliğin, kardeşlerim, kuzenlerim sayılan bu gençliğin diktatörden kurtulmayı başardığını düşünüyordum- bütün bunları yakından görecek olmak beni sevindiriyordu” (s. 126-127)Genç Lakhdar, mutlu olacağını düşündüğü esenlikli yeni bir deneyime yelken açacaktır. Bir sonraki yolculuğu, ulusötesi uzam ışıklar ülkesi İspanya’nın Algeciras limanıdır. Ancak oraya gemide çalışan miço olarak gitmektedir ve İspanya’ya giriş izni yoktur. Anlatıcı başkişinin limanda bulunduğu sırada çok sayıda uydu anlatı romanda yer alır. Bu oluntular daha çok kırk yılını gemide geçiren (s. 164) Sadi adlı yaşlı gemicinin ulusötesi limanlara ve ülkelere yaptığı yolculuk öyküleridir. “Süveyş Kanalı ya da Atlas Okyanusu üzerinden çok uzaklardan, bazıları ise Marsilya'dan, Le Havre'dan ya da Kuzey Avrupa'dan geliyordu” (s. 161) Anvers, Rotterdam ve Hamburg, (s. 164), “Pire-Beyrut-Larnaka-İskenderiye-Tunus-Cenova- Barselona hattı” (s. 165) gibi çok sayıda düşsel uzam Lakhdar’da eğsinim uyandırmaktadır. Limanda sıkışıp kalan Lakhdar kendisini çok duyumsamakta ve can sıkıntısından patlamaktadır. “Bir ayın sonunda moraller bozuk, soğuktan ve can sıkıntısından ölürken, bizim ekonomik kazazedeliğimizle ilgilenen yoktu” (166) diyen Lakhdar’ı en mutsuz eden şey ise, “internetin olmayışıydı” (s. 167). Yaşadığı olumsuzluklar ve ceset toplama şirketinde geçen esenliksiz aylardan sonra, Lakhdar kendisini romana da adını veren Barselona’nın hırsızlar sokağında bulur. “Oturduğum sokak mahallenin en berbat, başka bir bakış açısıyla da en pitoresk sokaklarından biriydi; o neşeli Carrer Robadors, Hırsızlar Sokağı ismine çok yakışıyordu, bölge, belediyesinin baş belasıydı - orospuların, uyuşturucu bağımlılarının, ayyaşların, günlerini sidik, ucuz bira, güveç ve samsa böreği kokan bu daracık kale içinde geçiren her cinsten kayıp tipin sokağı. Burası bizim sarayımızdı, kalemizdi” (s. 214) Kuşkusuz bu sokakta geçirdiği sürede çok değişik deneyimler yaşayan Lakhdar, çocukluk arkadaşı Besim’in canına da yine bu uzamda kıyacaktır. Doğal olarak göçerler için mutlu, esenlikli ve güvenli bir uzam yoktur. 16 Mikro, Mezo, Makro Düzeylerin Belirlenmesi Göç Olgusu  Göreli Güvensizlik Uzamı; Çatışma ve Göç Devinimi Anlatı çok güncel konular üzerine kurgulanmış ve günümüz Fas toplumunda Avrupa’ya göç etme düşleri kuran yeni yetme iki Faslının serüvenleri üzerine kurgulanmıştır. Özellikle romanın hemen girişinde yer alan köpek eğretilemesi, günümüz Fas toplumun içinde bulunduğu durumu göz önüne sermektedir. “insanlar köpekler gibi, sefillik içinde birbirlerine sürtünüyor, içinde debelendikleri pisliğin dışına çıkamıyorlar, bütün gün tozun toprağın üstünde yayılıyor, önlerine atılacak bir kıymık et ya da kuru bir kemik için her şeyi yapmaya hazır bir halde tüylerini ve oralarını buralarını yalayıp duruyorlar, ben de onlar gibiyim, bir insanoğlu- yum, yani içgüdülerinin esiri rezil bir pisliğim, bir köpeğim, korkunca ısıran ve sevilmek isteyen bir köpek (…) Bizler haz almak için yaşayan kafesteki hayvanlarız, karanlıkta yaşıyoruz” (s. 13). Anlatı başkişisinin özöykülemesi Tanca toplumsal yapısına ilişkin betimlemelerle sürmektedir. Özellikle Batılı erkeklerin tensel ve kösnül zevkleri için bu kentin sürekli ziyaretçileri olması romanda sorunsallaştırılan izleklerden birisidir. Erkekler yazları denize bakan bir yazlık kiralayıp Café Hafa’da çay ile haşhaş ve kurutulmuş hint keneviri yapraklarından üretilen kif adı verilen tütün içmekte, “mutlaka şart olmasa da tercihen yerli erkeklerle sevişmenin” (s. 14) düşünü kurmaktadırlar. Yine anlatı başkişisinin söylemine göre; “Tanca'yı bir cinsellik, bir arzu, bizlere asla tanınmayan ama sefaletin kesesine girecek trink para karşılığında turiste sunulan bir müsait olma haliyle özdeşleştirmişlerdir” (s. 14). Görüldüğü gibi oldukça yoksul bir halkın yaşadığı bu coğrafyada sefalet ve parasızlık kol gezmekte, her çeşit kötüye kullanmaya açık bir toplumsal yaşam sürülmektedir. Lakhdar, oldukça dindar olan orta direk ataerkil bir ailede yetişmiş ancak bu yapının kurallarını tam olarak benimsemekte büyük zorluklar çekmiştir. Fırsat buldukça özellikle “yazın şort ve mini etek giydiklerinde yabancı kadınları röntgenlemek... Hem zaten yazları kızların peşine takılmak, plaja gitmek ve birisi bir tutam kif verdiğinde joint içmek” (s. 15) aile yapısına bütünüyle ters bir durumdur. Böyle bir yapının içinde yetişen anlatı başkişini evden ayrılmaya iten temel neden de istencini engelleyemediği için amcasının kızıyla cinsel ilişkiye girerken babası tarafından yakalanması ve dayak yiyerek evden atılmasıdır. Bu durumda kutsala dokunmak ve töreyi çiğnemek göç etmenin temel nedeni olarak ortaya çıkmaktadır. Doğal olarak roman, mikro düzeyde kişisel göç üzerine kurgulanmış, ailesiyle çatışmaya girerek kendisini tinsel ve parasal açıdan güvende hissetmeyen ve daha güvenli olabileceğini düşündüğü bir uzam arayan yeni yetmenin göç devinimini öykülemektedir. “Bu kadar gururlu olmasaydım, yapmam gereken şey buydu, küçük düşürülmekten ve yara bere içinde kalmaktan kurtulurdum, belki de babam gibi bakkallık yapar, belki Meryem'le evlenir, belki de şu saatte Tanca'da şık bir sahil restoranında oturmuş akşam yemeği yemekte ya da sürüsüne bereket aç köpek yavrusundan farksız ciyaklayan veletlerimi pataklamakta olurdum” (s. 19). Olaylar gerçekte, Lakhdar’ın çalışmakta olduğu cemiyet üyelerinin, Arap Baharı’nı o ‘çok beklenen yeşil dalganın kabarışı’ olarak görmesi sonucunda eylemlere girişmesi, kurulu toplumsal düzeni sarsmaya başlar. 17 Göç Konferansı 2017 - Seçilmiş Bildiriler Ailesinden koparak uzaklaşmak zorunda kalan Lakhdar, bu olaylardan sonra göç etmenin en kolay yolunun bir İspanyol kızla evlenerek yurtdışına gitmek olduğunu düşünmeye başlar. “(…) hayal edilen kızlar, size abayı yakmaya görsünler, tek bir imzayla sizi o ışıltılı Boğaz'dan geçirtebilecek, rahat bir edayla aileleriyle tanıştırıp işte erkek arkadaşım, diyecek zengin kızlar, baba haklı olarak sizin bir moro1 olduğunuzu söyleyecek ama kızım, karar verecek olan sensin, dercesine başını sallayacak ve sonunda siyah jambonlar ülkesi ve Avrupa'nın kapısı İspanya'da mutlu mesut yaşanacak” (s. 52). Anlatıcı başkişi, anlatı boyunca kimi geçmiş göç oluntularını öykü arasına sokarak, göç olgusunu sorunsallaştırır ve okuru yersiz yurtsuzluk kavramının üzerine düşündürmek ister. “İbn Battuta, 1335'te Doğuya gitmek üzere Tanca'dan ayrılıp uzun yolculuğuna başlarken, günün birinde Fas'a geri dönmeyi umuyor muydu, yoksa sürgünlüğünün sona ermeyeceğine mi inanıyordu, merak ediyorum. Uzun yıllar Hindistan'da ve Maldivler'de bir Sultan'ın izmetinde kalır, (…)i- Sonunda Fas'a geri döndü, son günlerini küçük bir Mevlevi tekkesinde geçirdiğini hayal ediyorum (…)” (s. 101). Lakhdar’ın amcası daha önceden İspanya’nın Almeira eyaletine göç etmiştir, ancak işsizlik korkusu onun yanına gitme düşüncesini öteler. Yaşanan yangın ve patlama olayından sonra tutuklanmak korkusuyla daha kesin bir biçimde göç etmeyi düşünür. “Kendi kendime, gemiyle kaçak olarak İspanya'ya gidecek kadar param olacak mı, diye sordum. (…) İspanya’da ne halt edecektim? (…) Hem sonra orada kriz vardı. İş yoktu. Her şey bir yana, belgelerim yoktu. Gözü kapalı maceraya atılmak? Paris’in daha hoşgörülü olacağını umuyordum. Paris ve Marsilya, kitaplardaki ve polisiye romanlardaki iki şehir... Gözümde onları argo konuşan kavgacı Cezayirlilerin, aksi suratlı İtalyan oğullarının ve dolandırıcıların yaşadığı birbirine çok benzeyen iki şehir olarak canlandırıyordum” (s. 110). Yorucu çalışma sürelerinden sonra Judit ile de sürekli çevrimiçi iletişimde olan Lakhdar gitme düşüncesini iyice özümsemiştir. “Kendimi yalnız hissetmiyordum, sadece artık şehre; Tanca'ya ait olmadığım, Tanca’nın beni terk ettiği, ittiği hissine kapılıyordum. Tanca harekete hazırdı. Judit bana umut veriyordu. İçimdeki önsezi bana Fas'tan ayrılacağımı, başka biri olacağımı, felaketin ve geçmiş sefaletin bir kısmını arkamda bırakacağımı, bombalan, hançerleri, ölülerimi unutacağımı; düşman tarafından öldürülen akerleri sonsuza kadar kopyalamakla geçen saatleri unutacağımı ve sonunda nefret, yoksulluk ve korkunun pençesinde olmayan bir ülkeye ayak basacağımı söylüyordu” (s. 125). Lakhdar, ilk ulusötesi yolculuğunu Judit’in çağrısı üzerine işinden bir haftalık izin alarak Tunus’a yapacaktır. “Üstelik, Tunus'a giderken, Magrip kardeşliğinin şanından, vizeye de ihtiyacım yoktu, sadece pasaport ve 15 Temmuz 2011 Cuma günü akşamüzeri, birikimimde hatırı sayılır bir delik açtıktan sonra hayatımda ilk defa uçağa biniyordum” (s. 127) Bu kısa göç deneyimi, yenilerinin de öncülü olacaktır. Bir sonraki ulusötesi göçünü Algeciras’a gemiyle yapmaktadır. Lakhdar, Tanca ile Algeciras limanları arasında yaptığı iş yolculukları sırasında mağripten Avrupa’ya göçlerle ilgili ilginç bilgiler sunar okura. 18 Kimi durumlarda da bir göç kültüründen söz etmek olasıdır. Her ne kadar Lakhdar için bir göç kültüründen söz edemesek de Avrupa’da yaşayan milyonlarca Magripli için bu kavram geçerlidir denilebilir. “Aylardan eylüldü, Kuzey'e göç henüz sona ermemişti, gemi İspanya'ya, Fransa'ya, Alman- evlerine dönen Faslılarla doluydu. Tıka basa dolu bagajlar, römorklar, çoğu zaman konvoy halindeki üç arabaya maaile (dede-nine-büyükanne-baba-anne-oğul- kız ve hatta bazen amca-dayı-hala-teyze ve kuzenler) doluşmuş insanlar, geri dönme arzulan yaşlarıyla ters orantılı olarak yüzlerine yansıyordu: Gençler ne kadar sabırsızsa, yetişkinler o kadar iç çekiyordu” (s. 151). Afrika’dan Avrupa’ya yasadışı göç dalgasını ayrıntılı bir biçimde veren anlatıcı, okurda göçe ilişkin derin izler bırakacak bilgiler sunar. “Boğaz'da ya da Atlantik kıyılarında, Fas ile Kanarya adaları arasında boğulanların hikâyeleri -takımadaların kontrolü daha zor olduğu için Afrikalılar Kanarya adalarını tercih ediyorlardı. İşsiz güçsüz sokaklarda sürten bütün bu zenciler ve Kuzey Afrikalılar turizm için hiç de hoş kaçmadığından, Kanarya adaları hükümeti, gidip başka bir yerde belalarını bulmaları için kendi cebinden uçakla kıtaya postalıyordu, Sahraaltı insanları, Moritanyalılar, Nijeryalılar ya da Ugandalılar kendilerini Madrid'de ya da Barselona'da, Avrupa'nın en yüksek işsizlik oranına sahip ülkesinde şanslarını denemeye çalışırken buluyorlardı -kızlar piyasaya düşüyor, erkeklerin hayatı ise köylerdeki, Aragon ya da La Mancha'daki yasadışı kamplarda son buluyordu, iki arasına sığınıp çöplerin, yıkık dökük teneke evlerin, ayazın ortasında köy hayatı yaşamaya çalışıyorlar ve bir çiftçinin gelip kendilerine kuru ekmek ve çorbaları için patates kabuğu karşılığında ağır bir iş vermesini bekler- muazzam deri hastalıklarına abselere, parazitlere yakalanıyorlardı; derileri soğuktan çatlıyordu, kışın tarlaları kolluyor, yazın kiraz ve şeftali topluyorlardı” (s. 177-178). Geçiş sırasında yaşama tutunmayı başaramayan göçerlerin cesetleri toplanarak, kimlik bilgisine ulaşılanlar ülkesine gönderiliyor, ya da “devlet hesabına ücra mezarlıklardan birinde anonim bir çukura gömülüyordu” (s. 179). Lakhdar’ın göçünün son durağı Judit için geldiği Barselona olacaktır. Barselona okura çok ekinli bir uzam olarak betimlenir. Hintli, Çinli, Afrikalı, Pakistanlı, Ekvatorlu, Perulu ve daha başka dünyanın çok değişik yerlerinden gelmiş göçerlerle dolu bir kenttir. Çok ucuza, yoksulluk ve kıtlık içinde daracık ve bakımsız sokaklardaki evlerde sıra dışı biçimde yaşama tutunmaya çalışmaktadırlar. Lakhdar’ın ev arkadaşı Münir de Tunuslu bir göçerdir. Daha önce Paris’te kalmış ve oradaki göçmenlerin durumu da öteki ülkelerdekinden ayrık değildir. “Münir, Paris'te birkaç ay kalmıştı, Paris dediysek daha çok banliyöde, bir kanalın yanındaki boş bir tarlada saklanmış, soğuktan kıkırdayıp açlıktan ölecek Kale gelmişti. O rezil Fransızlar bana bir sandviç bile vermediler, anladın mı? Bir sandviç Ah gözünü sevdiğim demokrasi! İş bulmak imkânsız, bütün gün Stalingrad'da, Belleville'de, Republique Meydanı'nda dolaşıp duruyordum, hayatta kalmak için ne iş olsa kabule hazırdım. Hiçbir şey, yapacak hiçbir şey yok, orada sana kimse yardım etmiyor, hele bir de Arapsan, zaten ortalığın Araptan geçilmediğini düşünüyorlar, fazladan tek bir Arap'a bile tahammülleri yok” (s. 229). Yazarın bir Fransız olarak, kendi ülkesi ilgili gerçekçi yorumları da gerçekten ilgi çekici ve eleştireldir. Yıllarca Fransızlar tarafından sömürülen bu halkların, günümüzde bu denli olumsuz ve önyargılı bir tutumla değerlendirilmeleri, tarihsel bilgiye iye okur 19 Göç Konferansı 2017 - Seçilmiş Bildiriler açısından düş kırıklığı yaratmayacaktır. Öyle ki dışlanma ve yoksanma olguları, göçerin genel yazgısı gibidir. Açıklama Aşaması ˃ Aşkın Çözümleme Bu aşamada, romanda ele alınan ve sorunsallaştırılan göç olgusu, metni aşan ve çevreleyen dışsal bağıntılarıyla incelenecektir. Dönemsel Göç Devinimleri ve Toplumsal Yapı Son yıllarda dünyanın değişik uzamlarından Avrupa'ya ayak basan düzensiz ya da düzenli göçerlerin sayısında ciddi artış yaşanmaktadır. Pek çok yaşamsal tehlikeyi göze alarak yola çıkanların bir bölümü, okyanus sularında yaşamını yitirirken, bir bölümü de şiddet, cinsel saldırı, kıyım, ayrımcılık gibi çeşitli insanlık dışı tutumlara uğramaktadırlar. Imani Ghana “Afrika Göçü: Afrikalılar niçin ülkelerini terk ediyorlar?” başlıklı yazısında; Afrika’daki yaşamsal tehditlerden kurtulmak isteyen binlerce genç Afrikalının; “ilerlemek de geri dönmek de ölmek demek, öyleyse ilerlemek ve ölmek daha iyidir”4 düşüncesiyle ölümü göze alarak göç ettiklerini anlatmaktadır. Hilal Ünlü 2014 yılında Afrika’dan Avrupa’ya göç üzerine Evrensel gazetesinde yayımladığı “ense kökünde sızlayan yaradır göçmenlik” başlıklı yazısında göç olgusunu irdeler. Ona göre göçer olmak; “bir bavul dolusu hayal ile vatandan ayrılmak, hayallerinizin budandığı yerde gerçekle yüz yüze kalmak, kağıtsız olduğunuz için sınır dışı edilme korkusuyla sokaklarda ürkerek dolaşmak, yuvanıza döneceğiniz günün hayalini kurmak, insan olarak haklarınızın hiçe sayılması.. işkence, şiddet, hatta ölüm, sevdiklerinden uzak çaresizlik içinde göz yaşı dökmek demek… Göçmen olmak, “yabancı” diye isimlendirilip itilip kakılmak” 5 anlamına gelmektedir. Romana konu olan İspanya; Latin Amerika, Avrupa, Asya ve Afrika ülkelerinden göç alan bir ülke konumundadır. İspanya, ekinsel yakınlığa bağlı olarak Latin Amerika ülkelerinden büyük ölçüde göç almasının yanında, aynı ölçüde Afrika’dan gelen göç dalgalarıyla karşı karşıya kalmakta ve öteki Avrupa ülkelerine geçiş yolu olarak kullanılmaktadır. Özellikle Kuzey Afrika’da Fas sınırları içinde yer alan 12 kilometre uzunluğunda ve 6 metre yüksekliğinde üzerleri dikenli tel ve kesicilerle korunan duvarlarla çevrili Melilla adlı özerk bölgesi, göç baskısını en çok duyumsayan İspanya topraklarıdır. Ocak-Nisan 2014 tarihlerini kapsayan rotalara göre Avrupa'ya ulaşan göçer sayısı aşağıdaki gibidir:  “Afrika'dan Orta Akdeniz yoluyla İtalya'ya: 26310  Doğu Akdeniz üzerinden Yunanistan ve Bulgaristan'a: 5800  Batı Balkanlar'dan Orta Avrupa'ya: 3780  Afrika'dan Batı Akdeniz yoluyla İspanya'ya: 2690   Arnavutluk'tan Yunanistan'a: 1370 Doğu Avrupa'dan Orta ve Kuzey Avrupa'ya: 194”6 Avrupa İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin 13. ve 14. maddeleri gereğince; “Madde 13 1. Herkesin bir devletin toprakları üzerinde serbestçe dolaşma ve oturma hakkı vardır. 2. Herkes, kendi ülkesi de dâhil olmak üzere, herhangi bir ülkeden 4 https://www.contrepoints.org/2014/02/12/156396-immigration-africaine-pourquoi-quittent-ils-leur-pays 5https://www.evrensel.net/haber/100683/ense-kokunde-sizlayan yaradirgocmenlik#.VJ0rm0qjnyQ.hootsuite 6 http://www.bbc.com/turkce/haberler/2014/05/140530_ab_goc_artis 20 ayrılmak ve ülkesine yeniden dönmek hakkına sahiptir. Madde 14 1. Herkesin zulüm altında başka ülkelere sığınma ve sığınma olanaklarından yararlanma hakkı vardır.”7 Avrupa ülkelerinin güncel genel göç siyasalarına yakından bakıldığında, her ne kadar belirli uyum yasaları çerçevesinde, kimi göçerler sınırlı haklardan yararlandırılsa da, bu bildirgenin göçerleri koruyan ilkelerinin, Avrupa yasaları tarafından büyük ölçüde görmezden gelindiği anlaşılmaktadır. Temel Örge ve İzlekler Yersiz yurtsuzluk Göçerliği konu edinen romanların en önemli izleklerinden birisidir yersiz yurtsuzluk olgusu. Özellikle Lakhdar’ın evden uzaklaşması ile Casablanca’da geçirdiği yaklaşık 1 yıllık evsiz yaşamı, kendisini çok kötü duyumsamasına ve vicdan azabı çekmesine neden olur. “Ama on aylık firardan, üç yüz günlük utançtan sonra artık halim kalmamıştı. Belki de bedelini ödemiştim” (s. 20). Benzer durumu, 2 yıldır çalışmakta olduğu işyerinin yanmasıyla birlikte bir kez daha yaşar Lakhdar. “Yola çıkmaya hazırdım. İki yıla yakın bir zamandan beri ailem, iki günden beri arkadaşlarım, iki saattir de valizlerim yoktu. Bilinçdışı diye bir şey yok; (…) Hayat insanı köksüzleştiren bir makine; daha çocukluğumuzdan başlayarak bizi soyuyor, bizi sonsuza kadar başka biri yapan bir ilişkiler, sesler, mesajlar banyosuna daldırarak yeniden şekillendiriyor, bizler hareket halindeyiz; enstantane bir fotoğraf ancak boş bir portreden ibarettir, üzerimize yansıtılan, bizi imal eden, benim Faslı, Magripli, Arap, göçmen olarak ya da ismimle çağrılmamı sağlayan biricik isimler” (s. 93-94). Lakhdar yalnızlığını; “aile yok, arkadaş yok, Tanca da, akıntıya kapılmış giden şehirde yapayalnız biri” (s. 105) tümcesiyle dışa vurur. Bu yalnızlık onu Tunus’tan sonra Algeciras’a sürükleyecektir. Judit için bir gemide çalışmaya başlayan Lakhdar, geminin borcundan dolayı Algeciras limanında alıkonulmasından sonra, uzun süren bekleyişten sonra İspanya topraklarına ayak basacaktır. Ancak hala gezgin bir konumdadır ve bir iyelik sorunu yaşamaktadır. “Günler geçtikçe, ben de daha sıklıkla, ben de Barselona'ya giderim, demeye başlamıştım, bir yolunu bulup limandan çıkarım, gittiği yere kadar... Ama aradan birkaç saat geçtikten sonra, ne yapalım ben de a döner Mösyö Bourrelier'ye giderim, diyordum” (s. 169). Lakhdar’ın yalnızlığı ve yersiz yurtsuzluğunun son durağı Barselonda’dır. Ancak burada da yalnızlık sarmalından kurtulamayacaktır. “Her şey bana uzak görünüyordu. Her zamankinden daha yakınımda olan Judit bana uzak görünüyordu. Tanca uzaktı. Meryem uzaktı, Besim uzaktı; Jean-François Bourrelier'nin askerleri uzaktı; Casanova uzaktı; Calle Robadors'da kendime saklanacak yeni bir hapishane bulmuştum; dört duvar arasından bir türlü çıkamıyordum. Hayat uzaktı” (s. 220). 7 http://www.danistay.gov.tr/upload/insanhaklarievrenselbeyannamesi.pdf 21 Göç Konferansı 2017 - Seçilmiş Bildiriler Roman başkişisi Lakhdar, ister siyah isterse açık tenli olsun çok sayıda Afrikalı gencin yaşadığı yersiz yurtsuz kalma duygusunu en acıklı biçimde yaşamıştır. Arap Baharı: Başkaldırı ve Yıldırı Eylemleri Romanda öykünün gelişimini etkileyen en önemli olgulardan birisi olarak tarihsel gerçekliklere uygun olarak okura sunulan bir durum söz konusudur. Tunus’ta başlayan gösteriler, yaklaşık 1 yıl sonra başta Fas olmak üzere “Körfez'den Okyanus'a kadar her gerçek İslam ülkesi (s. 33), bu dalgayı beklenen yeşil dalganın yükselişi olarak değerlendirmekte ve bir İslam Devleti kurma düşü görmektedir. Şeyh Nureddin bu dalganın gelişimini şöyle açıklamaktadır: “plan, serbest ve demokratik seçimlerle mümkün olduğu kadar çok oy kazanıp iktidarı ele geçirmek ve daha sonra içeriden yasamanın, dışarıdan sokağın birleşen güçleriyle kurumları ve yasaları İslam'a uygun hale getirmekti” (s. 33). Lakhdar, bu gelişmelerden hoşnut olmamakta ve olabildiğince dışında kalmaya çaba göstermektedir. Besim, “Allah, Ulus ve Özgürlük adına” (s. 33), Birleşmiş Milletler Meydanı’da eylemlere katılmakta ve polisten cop, dayak yemektedir. Mısır’ın başkenti Kahire’nin Tahrir Meydanı’ndaki ayaklanmalar da Şeyh Nureddin’e esin vermekte, “Mısır'ın ileri bir toplum olduğunu, Müslüman Kardeşlerin malı götüreceğini” (s. 33) söyleyerek taraftarlarını artırmaya çalışmaktadır. “Müslüman Kardeşlerin yapılacak özgür bir seçimi kazanıp hükümeti kuracaklarından emindi (s. 34). Tanca’da Cemiyet üyeleri onar kişilik çeteler kurarak kent sokaklarında “kâfirlik, günah ve pornografiyle mücadele” (s. 36) ereğiyle yıldırı eylemlerine girmekte, en önde Besim yürütmektedir. İstekli olmasa da Lakhdar da bu eyleme ortak olmak durumunda kalmaktadır. Anlatı başkişisinin aktardığı Şeyh Nureddin’in kitapçıyla konuşması ve sonrasında yapılan korkunç saldırı, eylemin korkunç yüzünü göstermiş, Lakhdar için bir yol ayrımı söz konusu olmuştur: “mahallenin yüz karasısın, mahallemiz temiz bir mahalledir, Allah'a ve mahallemize saygılı ol, kâfir, biz kâfirlerin cezası, zındıkların baş belasıyız, hemen mahallemizden defol git, Allah'a saygılı ol, kadın ve çocuklarımıza saygı göster, kitapçı hortlak görmüş gibi bakıyordu” (s. 36). Bu çeşit saldırı eylemleri, toplumu yıldırarak, istenen düzeni kurmayı ereklemektedir. Ancak bu eylem Lakhdar’ın içinde nefret duygusu uyandırmaktan başka bir sonuç doğurmaz. “Cemiyet'e gelince kazma sapını halının üstüne atıp odama kapandım. Nefretten titriyordum, Şeyh Nureddin'le Besim'i lime lime doğrayabilirdim. Kendimi de. Kendimi de parça parça edecektim (s. 37). Bu süreçte uzgöreçte ayaklanma haberlerini izlemektedir: Televizyonda Mısır'daki Tunus'taki, Yemen'deki gösterileri, Libya'daki ayaklanmayı gösteriyorlardı. Kazanılmış bir şey olmadığını düşündüm. Arap Baharı'ymış, kıçımın kenarı, bu iş Allah'la otoriter bir rejim arasında kıstırılmış olarak bitecek (s. 40) Besim’in çocukluk kahramanı olan Usame Bin Ladin 2 Mayıs İşçi Bayramı’nın ertesi günü Amerikan komandoları tarafından öldürülür ve cesedi okyanusa atılır (s. 125). Romandaki yıldırı eylemlerinin kimisi de genelağ üzerinden elmek ile paylaşılan iletilerle gerçekleştirilir. Lakhdar; “Bir gün Zafer suresi: Allah'ın zaferi ve Fetih vakti geldiğinde, vs.; başka bir gün Ganimet suresi: Ve Rabbin Meleklere dedi ki: "Ben sizinle 22 Üzerine Yazın ve Kültür İncelemeleri. London: Transnational Press London. (s. 87-99). Enard. M. (2012) Hırsızlar Sokağı (rue des Voleurs). Çev: Aysel Bora. İstanbul: Can yayınları. Genette, G. (1972). Figure 3. Paris: Seuil. http://www.bbc.com/turkce/haberler/2014/05/140530_ab_goc_artis http://www.danistay.gov.tr/upload/insanhaklarievrenselbeyannamesi.pdf https://www.contrepoints.org/2014/02/12/156396-immigration-africaine-pourquoi- quittent-ils-leur-pays https://www.evrensel.net/haber/100683/ense-kokunde-sizlayan yaradirgocmenlik#.VJ0rm0qjnyQ.hootsuite Sirkeci, İ. (December 2012). “Transnasyonal mobilite ve çatışma”. Migration Letters, 9(4), 353-363. Sirkeci, İ. ve Cohen, H-J. (July 2013) “Not Migrants and Immigration, but Mobility and Movement”. http://citiesofmigration.ca/ezine_stories/not-migrants-and- immigration-but-mobility-and-movement/ (07.05.2015). Tilbe, A. (2015). “Göç/göçer yazını incelemelerinde Çatışma ve Göç Kültürü Modeli” [Bildiri]. Ali Tilbe ve Ark.(Ed.). 3rd Turkish Migration Conference, Charles University Prague, Turkish Migration Conference 2015 Selected Proceedings, (25-27 June 2015). (s. 458-466). London: Transnational Press London. Tilbe, A. (2016). “Göç Kültürü ve Çatışma Modeli Bağlamında Latife Tekin’in Sevgili Arsız Ölüm’üne Bir Bakış” Ali Tilbe ve Sonel Bosnalı .(Ed.). Göç Üzerine Yazın ve Kültür İncelemeleri. London: Transnational Press London; (s. 1-19). 25

Bigaste Россия 9

BYT Danışmanlık Girne Bölge Bayiisi 0392 444 444 3 0533 888 444 3

Sağlıklı Su Sağlıklı Nesil

e Bigaste’y l e z ö %10 i indiriminizi y e m iste ! unutmayın

Girne Ana Bayi Cengizhanlı Sok. No:71 Girne -KKTC

e t s a ig

Hayata dair ne varsa...

Всё о жизни.

Россия bir Ayda nır a yayınl

15 günlük

eğitim, kültür, iş dünyası Обучение, культура, деловой мир 1.75

(KDV dahil) / sayı -9

Kuzey Kıbrıs Rus Dili Konuşanlar Dayanışma Derneği Mali Sekreteri

Psikolog ESRA DAĞLAR BONZAI

Derviş EROĞLU

sayfa 15 Estetisyen

Hüseyin KANDULU Kimyasal Peeling

Химический пилинг sayfa 4-5

Все радости супружеского секса sayfa 14

Derisinin Altından sayfa 14 Mucize Çıktı sayfa 18

Ассоциация Русскоговарящих на Северном Кипре Спасибо за интервью Русскоязычние люди попавшие в сложное положение могут связаться с представителем нашей ассоциации по горячей линии с г-ном Никитой, который поможет разрешить их проблему. Стенд с номером горячей линии был размещён при выходе из здания аэропорта, по которому с нами могли бы связаться русскоязычные туристы, но после проведённых реставрационных работ наш стенд пропал. И мы не можем добиться информации такой как: где находится наш стенд, будет ли

назначена сумма за его нахождение в аэропорту. Нас также, огорчает тот факт что, прибывшее туристы остаются без информации о горячей линии в то время, когда возможно они нуждаются в нашей помощи. При сотрудничестве с газетой «Bigastе» мы думаем, что сможем донести свой голос к новому управлению аэропорта, и мы совместно решим эту проблему.

sayfa 8 -9

Derneğimizin bize ulaşmak isteyen Rus dili konuşan herkesin sıkıntılarını paylaşabileceği ve çözüm bulmaları için yardım alabilecekleri bir hotline numarası var. Bu numarayı aradıklarında Nikita Bey ile görüşebiliyor ve sıkıntıları doğrultusunda hizmet alabiliyorlar. Bildiğiniz gibi adamıza gelen Rus turistlerin yardım almaları için numaralarımıza ulaşabildikleri en

önemli ve kritik noktalardan biri havaalanında bulunan standımızdı. Mağdur olduğumuz ve kısa zamanda çözüme ulaşması gereken en büyük sıkıntımız havaalanının yenilenme çalışmaları sırasında bu standımızın ortadan kaldırılması oldu. Standımızın nerede olduğunu bilmediğimiz gibi yenilenme çalışmalarında alınacak kararları, stand yerimizin ücretlendirilip

ücretlendirilmeyeceği gibi bilgilere de şu anda ulaşamıyoruz. En kötüsü ise adamıza gelen Rus d ili konuşan insanlarımız bize ulaşamıyor ve mağdur durumda kalıyor. Bu sebeple bu sıkıntının giderilmesi adına yetkililerimizden de yardım istediğimizi Bigaste vasıtasıyla duyurmak istiyoruz.

Месин е

...

Ömer Faydalı Sokak No: 16 Karaoğlanoğlu GİRNE / KKTC Tel: + 90 392 822 3844 Fax: + 90 392 822 3845

sayfa 8 -9


So Pretty Vip Beauty Saloon Yeşim Vatanseven geçtiğimiz aylarda Girne’de So Pretty Vip Beauty Saloon adındaki güzellik salonunu açtı.

Bidergi Kıbrıs ekibinin de cilt bakımlarını üstlenen Yeşim Hanım, tecrübesi ve kaliteli hizmetiyle bizlerin de büyük beğenisini kazandı. Dünyaca ünlü markaların ürünleriyle sağlıklı ve güzel bir cilde sahip olmak istiyorsanız siz de So Pretty Vip Beauty Saloon’u arayarak randevu alabilir ve güzelliğinize güzellik katabilirsiniz. Biologie ürünlerinin de satışı yapılan güzellik salonunda ayrıca Ultra Lüks Kavitasyon cihazıyla kırışıklık giderme, zayıflama ve lazer epilasyon, profesyönel makyaj, full ağda, kalıcı oje gibi hizmetler de verilmekte. Biz denedik çok beğendik sizlere de tavsiye ediyoruz...

Салон красоты

So Pretty Vip Йешим Ватансевен в Курении открыла салон красоты «So Pretty Vip» Проведя услуги по уходу за кожей для группы «Bidergi Кипр», Йешим своим опытом и качеством услуг завоевала большое восхищение у нас. Если и вы хотите иметь здоровую и красивую кожу, при помощи продукции всемирноизвестных фирм, то позваните в «So Pretty Vip Beauty Saloon» и запишитесь на приём.

В салоне вы можите получить такие услуги как: ультра люкс кавитационное устройство растяжки морщин, потеря веса воском и лазерная эпиляция, профессиональный макияж, эпиляция, долговременный лак, продажа продукции «Biologie». Мы попробывали, понравилось! И вам придлагаем!

Farmasi

Nisan Kataloğu Fırsatlarını Kaçırmayın... Mart ayı kataloğunun fırsat ve hediyelerinden biz Bidergi Tasarım ailesi olarak yararlandık siz de Farmasi Nisan ayı kataloğunun muhteşem fırsatları ve hediyelerinden yararlanmak için (0 392) 444 37 67 nolu hattan bilgi alabilir ya da www.farmasiint.com adresinden online olarak sipariş verebilir, fırsatları daha yakından takip edebilirsinz.

Batik Türkiye’nin en ünlü bayan giyim mağazalar zinciri olan Batik, Bidergi Tasarım Ajans’ın hazırladığı organizasyonda H&amp;V Ajans mankenleriyle muhteşem bir tanıtım gerçekleştirdi.

Lefkoşa Dereboyu Kemerli Çarşı’da bulunan mağaza geçtiğimiz günlerde yaptığı tanıtım ile Dereboyu’nda büyük bir farklılık yarattı. Türkiye fiyatları ile satış yapan mağazanın tanıtım

-2-

İmtiyaz Sahibi Esra Dağlar

Yazı İşleri Sorumlusu Esra Dağlar

Editör- Grafik Tasarım Ayşegül Tunçer K.

Fotoğraflar Eray DİZMAN

bigas’te - sayı 9

Sürekli yükseliş trendi göstererek yeni açılan mağazaları ile başarı grafiğini her geçen gün yükselten Batik’in 2013 ilkbahar yaz koleksiyonlarını H&amp;V Ajans mankenleri Dereboyu bölgesinde gerçekleştirdikleri tanıtımla sergilediler. Batik Kıbrıs Direktörü Gülcan Özerdağ’ın da katıldığı tanıtımda mankenlerin siyaha büründüğü bir diğer ayrıntıydı. Farklı çizgisi ve uygun fiyatlarıyla Batik mağazasından alışveriş yapmak istiyorsanız ve çalışıyorsanız mağazaya bir telefon açıp size özel saatlerde mağazayı açtırabilir ve rahatça alışverişinizi yapabilirsiniz.

Батик

Одна из cамых известных сетей турецких магазинов фирмы Батик вместе с агенством Х&amp;В провели замечательную Не пропустите подарки презентацию магазина, который находится и выгодние предложения в Лефкоше, в Кемерли от фирмы Фармаси, Чарши на Деребойю. Стиль презентации был представленные в каталоге очень неожиданный и апреля месяца... своеобразный. Манекены из агенства Х&amp;В одетые в Мы, Дизайн Bidergi, воспользовались подарками и чёрное с яркими пакетами выгоднами предложениями каталога марта месяца, и хотим предложить вам воспользоваться широким выбором фирмы Батик, сделали подарков и выгодных предложений в апрельском каталоге пеший тур по Деребойю, словно по гигантской сцене. от Фармаси. Войдя на сайт www. Farmasiint.com или позвонив по тел.(0392) 444 37 67 вы сможете получить информацию или сделать заказ.

organizasyonunu düzeleyen Bidergi Tasarım Ajans, H&amp;V Ajans mankenleri ile anlaşarak mankenlere Dereboyu’nda yürüyerek tur attırdı.

Большой выбор в ассортименте и низкие цены, одинаковые с ценами в сетях турецких магазинов, вы

Rezervasyonlarınız için 0 533 832 30 21

можете найти только в магазине Батик! Если вы желаете посетить магазин Батик и вы до поздна заняты на работе, то вы можете получить наслаждения от покупок, указав удобное для вас время по телефону сотрудникам магазина, которые будут рады открыть для вас свои двери. Известный ежедневным ростом графиков тенденций успеха и увеличением числа открытых магазинов Батик вместе с агенством Х&amp;В провели презентацию весенне-летней коллекции 2013 года. На презентации присутсвовала директор фирмы Батик на Кипре Гюльджан Озердаа.

Matbaa Girne Grafik 0533 827 65 66


Devpa Avantaj Kart DevpaAvantaj kart ile artık alışveriş yapmak daha keyifli

Lefkoşa’nın en köklü firmalarından olan Devpa’nın müşterilerine özel hazırlattığı Devpa Avantaj Kart ile muhteşem indirimler sizleri bekliyor.

Девпа Карта Преимущества Покупки с Девпа картой преимуществ более приятны

Beyberbeyi K-Pet’ten sürpriz hediyeler sizleri bekliyor.

Ozanköy ışıkları Beylerbeyi yolu Kurtuluş Caddesi üzerindeki Mustafa Hakoğlu Petrol olarak da bilinen Kıbrıs Petrolleri istasyonundan yapacağınız her 250 TL’lik akaryakıt alışverişine bir çocuk tişörtü hediye...

Özlem Akay Süt Mamülleri’nden büyük yenilik

Легко открывающиеся пакетики с халлуми. Только от одного движения легко открывающиеся пакетики с халлуми.

köşemizde sizlere tavsiye edeceğiz. Dileriz beğenerek okur ve sizler de deneyerek memnun kalırsınız. İlerleyen sayılarımızda Bigaste Россия vasıtasıyla firmalardan özel indirimler kazanmak ve gazetemiz okuyucularına özel kampanyalarımızdan yararlanmak için bizleri takip etmeye devam edin. Sevgiyle kalın... Melek KAYA

tanışın

ile

Вы получите в подарок детскую футболку за каждую покупку горючего на 250 ТЛ купленную на заправке Мустафа Хакоглу из серии заправочных станций Кыбрыс Петрольлер, которая находится на улице Куртулуш по дороге Бейлербейи возле светофора Озанкёйа. Biologie Pieree Boutigny Tıp ve Biyokimya Araştırma Merkezi’nde doğal yaşlanma ve çevreden etkilenen cildin yapısında meydana gelebilecek değişikliklerle en etkili şekilde mücadele edebilecek, en yeni teknolojilerle estetik ürünler geliştirmektedir.

Easy Open Hellim Paketleri

Большая новинка от Озлем Акай молочные продукты

Değerli okuyucularımız, uzun zamandır Bidergi Kıbrıs ve Bigaste Россия olarak Kıbrıs’ın en kaliteli dergi ve gazetesi ile yayın hayatımızı sürdürüyoruz. Başladığımız ilk günden beri arkasında durduğumuz firmaların reklam ve hizmetlerinin tanıtımını yapıyoruz. Bigaste Россия’nın 9. sayısı ile birlikte sizlere Bidergi &amp; Bigaste ekibi olarak deneyerek memnun kaldığımız ürün ve hizmetleri Melek’in Seçtikleri isimli

Сюрприз – подарки для вас Biologie от Бейлербей Kremler К-Пета

Одна из более авторитетных фирм Лефкоши Девпа подготовила для своих клиентов Девпа карту со сказочными скидками

Kolay açılır paketleriyle artık hellim paketlerini tek bir hareket ile açabileceksiniz.

Melek’in Seçtikleri

Elmas-Botoks Serisi’nde bulunan Time Release Cream ile yaşlanmanın etkilerini benzersiz şekilde geciktirir. Cilde taze ve yumuşak bir dokunuş kazandırken, Time Release Serum cilde hızlı biçimde nüfuz ederek hücre yenilenmesini hızlandırıyor, esneklik kaybını azaltıyor. Son olarak Diamond Serum ile cildinizi uyandırın. Elmas tozu ve diğer deluxe içerikleri ile cildinize en iyi yaşlanma karşıtı bakımı yapabilirsiniz. Elmas serumu elmas tozu, badem peptidleri, argan yağı, soya ile zenginleştirilmiştir. 15 gün kullandıktan sonra cildimde ciddi şekilde renk düzelmesi ve toparlanmayı sağlayan bu mucizevi seri ile siz de tanışmalısınız. Bigaste olarak tavsiye ettiğimiz bu ürünü Öngel Kozmetik firmasından satın alabilirsiniz.

Познакомтесь с кремом Biologie

Научо-иследовательский центр медицины и биохимии Biologie Pieree Boutigny разработал эстетические средства новой технологии, которые замедляют изменения в структуре

кожи при старении и эффекты воздействия окружающей среды. Крем Time Release из серии выпуска Diamond-Botoks имеет значительный омолаживающий эффект. Сыворотка Time Release быстро проникнув под кожу ускоряет обновление клеток и снижает потерю гибкости, таким образом придаёт коже свежесть и мягкость. И напоследок, пробудите кожу сывороткой Diamond, благодаря содержанию в составе алмазной пыли, пептидов мендалевых, арганового и соевого масел, она обладает сильнейшим свойством замедления старения кожи. Эту продукцию, предложенную газетой “Bigaste”, вы можите приобрести в фирме “Онгель Косметик”

sayı 9 - bigas’te

-3-


Hüseyin KANDULU ile Estetik üzerine merak ettiğiniz herşey

Kimyasal Peeling Güneş ışığına uzun süreli korunmasız maruz kalmak, sigara kullanmak, rüzgardan, soğuk havadan ve çevremizdeki diğer zararlı faktörlerden(hava kirliliği, eksoz dumanı) korunamamak erken cilt yaşlanmasına yol açar. Bu nedenle yaşlanmaya dur demek için öncelikle cildimizi

korumak ve doğru cilt bakımlarını uygulamak gençliğimizi ve güzelliğimizi devam ettirmekte anahtar rol oynar. Cilt bakımına gösterilecek özenin ardından bilinçli ellerde yapılacak olan kimyasal cilt temizleme ve soyma işlemleri ile ciltteki ince kırışıklıklardan ve istenmeyen lekelerden kurtulmak mümkündür. Kimyasal peeling olarak bilinen bu işlemde cildin yüzeyel tabakası birtakım meyve asitleri(glikolik asit) veya kimyasal maddeler(TCA, Tricloroasetikasit) ile soyulmakta

www.huseyinkandulu.com Plastik Cerrah Hüseyin KANDULU

0533 652 54 13

ve alttan daha fazla su tutan canlı, sağlıklı pürüzsüz bir cildin oluşması sağlanmaktadır. Bu işlemde kullanılan asidin hazırlanış biçimi ve içeriği önemli olup tek sefer veya seanslar halinde uygulanabilmektedir. Son yıllarda bu kimyasalları içeren hazır preparatlar piyasada bulunmaktadır. Bu ürünler içeriklerine göre 1-2 hafta aralıklı seanslar halinde kullanılır. Hafif kimyasallar sadece 1-2 gün eritem(kızarıklık) yaparken ağır kimyasallar, ciltte daha ağır tahribat (tabiî ki daha fazla düzeltici etki) yapabilmektedir. Buna bağlı iyileşme süreci bulunmaktadır. Güneşin etkisini azalttığı sonbahar kış dönemlerinde uygulamak, istenmeyen etkilerin oluşmasına engel olacaktır.

Химический пилинг Долгое время прибывания без защиты под прямыми солнечными лучами, курение, ветер, холод и другие факторы внешней среды (загрязнение воздуха, выхлопные газы)всё это приводит к раннему старению кожи. Для того чтобы, продлить молодость и красоту, в первую очередь необходим правильный уход за кожей и -4-

bigas’te - sayı 9

её защита, что и является ключём к приостановлению старости.

При постоянном уходе за кожей, благодаря химической чистке и пилингу кожи, проведенной специалистом, возможно избавление от мелких морщинок и пятен. С помощью химического пилинга, в состав которого входят фруктовые кислоты или химические вещества, сняв сухой верхний слой кожи, возможно добиться образования более насыщенной влагой нижний слой кожи, тем самым просто заставить кожи к обновлению. В этом процессе важную роль играет кислотно-щелочный состав, сеансы проводятся однажды или многократно. В последнии годы в продажу поступили годовые припараты. Такие препараты в зависимости от содержания используются сеансами через 1-2 недели. Если от легких хим. веществ эритемы (покраснения) проходят в течение 1-2 дней, то более сильные химикаты

оставляют более тяжёлые повреждения (естественно при этом имеются усиленные корректирующие эффекты), от чего и зависит продолжидельность процесса востановления.

Пользоваться такими препаратами нужно зимне-осенний период, когда солнечных лучей мало, что поможет избежать образования нежелательных последствий.



Проект Google стекла Проект стекла Google является одним из наиболее захватывающих нововведений в мире технологий. Центральное значение для успеха проекта Стекло Android, который будет обрабатывать все HMD в один-наинформация (погода, чек-ин, карты, видео-звонки и т.д.), а также признания словесных команд. Такое название получил новый андроид-проект компании Google.

Это новая модель очков, которая должна поступить в свободную продажу в 2013 году. На стекла очков будет выводиться полезная, необходимая для их владельца информация, в том числе, данные из Интернета. Соединение с Всемирной сетью интернета будет осуществляться через мобильный android телефон. Андроид-очки являются, по сути, миниатюрным компьютером, который объединен с оправой. Их еще называют часто очками

дополненной реальности. Это название android аксессуар получили потому, что данные, выводимые на стекла-экран, накладываются на реальную картинку мира. Еще в феврале нынешнего года начались первые разговоры об android очках «дополненной реальности». А парой месяцев позже, в апреле этого года, появилось известие, что Google проводит активное тестирование прототипа. Работает гаджет под управлением операционной системы Android. Очки содержат внутреннюю память, где хранятся снимки, сделанные на встроенную камеру. Помимо того, новый android гаджет от Google оснащен сенсорной панелью, микрофоном, кнопкой спуска затвора камеры, динамиками, акселерометрами и гироскопом. Возможность работы устройства без подзарядки батареи составляет шесть часов.Стоимость комплектации очков «дополненной реальности» для IT-специалистов — полторы тысячи долларов США. Цена же пользовательской версии андроид-устройства, конечно, будет дешевле.

Bu gözlük fotoğraf çekiyor, yol tarif ediyor!

Google&#39;ın ön siparişine başladığı Google Glass&#39;ın şimdiye kadarki en detaylı tanıtım videosu yayınlandı. Yayınlanan videoda, Google&#39;ın ürün geliştirme uzmanlarına dağıtılan gözlükle gerçek hayatta neler yapılabileceği anlatılıyor.

Google Ar-Ge uzmanları, gözlüğün halen geliştirilme aşamasında olduğunu ve gözlükle ilgili isteklerin, sosyal paylaşım sitesi Twitter üzerinden &quot;ifihadglass&quot; (gözlüğüm olsaydı) anahtar kelimesiyle paylaşılabileceğini duyurdu. Yıl sonunda satışa sunulması beklenen gözlüğün fiyatının ön siparişle 1.500 dolar civarında olması bekleniyor. Hem Wi-Fi hem de bluetooth ile çalışabilen Google Glass&#39;ın Android işletim sistemi kullanacağı kaydedildi.

Sesli komut sistemiyle çalışan gözlük sayesinde, &quot;take a picture&quot; (fotoğraf çek) ya da &quot;record a video&quot; (video çek) komutlarıyla, eş zamanlı olarak o anın görüntüsü ve fotoğrafı çekilebiliyor. Navigasyon hizmeti de sunan gözlük, adres komutundan sonra görüş ekranının sağ tarafına gidilmek istenen adresin tarifini çıkartıyor.

Bacaklarını Kiralıyorlar! женские ножки сдаются на прокат Bir halkla ilişkiler şirketi reklam vermek için ilginç ve farklı bir yöntem seçti. Japonya’da Absolute Territory adlı şirket sıra dışı bir reklam alanı kullanıyor. Kadınların bacaklarını reklam alanı olarak kiralayan şirket, Kasım ayından itibaren 1.300 adet başvuru aldı. Kadınların yapması gereken ise dövme şeklinde olan reklamı bacağına yapıştırmak ve mini etek giymek. 8 saat boyunca reklamı halka açık alanlarda göstermek zorunda olan kadınların, çalıştıklarını kanıtlamak için fotoğraflarını Facebook ve Twitter’a yüklemesi gerekiyor. Şirketin -6-

bigas’te - sayı 9

sözcüsü Eichi Atsumi, 18 yaşını dolduran ve herhangi bir sosyal ağda 20’den fazla kontağı olan bir kadının bacaklarını reklam için kullanılabileceğini söyledi. Bu ilginç ve tartışmalı reklam stratejisini sadece markalar kullanmıyor. Daily Mail’in haberine göre, en son Green Day grubu son albümlerinin tanıtımı için aynı yöntemi seçti.

Привычка мужчин смотреть на красивые ножки одних женщин раздражает, другим - льстит, а вот третьим даже приносит дивиденды. Новое веяние в японском маркетинге - размещение рекламных наклеек на обнаженных ножках девушек чуть ниже волнительных миниюбок. Столь необычная идея

принадлежит пиар-компании Absolute Territory PR. Примечательно, что это не единственный случай использования тела в качестве места для размещения рекламы: уже рассказывалось о британских студентах Россе Харпере и Эде Мойсе, которые сдают свои лица в аренду рекламным компаниям. Японки пошли еще дальше, задействовав для пиара более пикантную часть тела. Судя по всему, пуританские нравы Стране восходящего солнца не свойственны, поскольку меньше чем за полгода в агентстве зарегистрировалось более 1300 девушек, готовых выставить напоказ свои прелести.


JUNE shoes &amp; bags

Kemerli Çarşı No: 2 Dereboyu Lefkoşa KIBRIS

Tel: 0 542 884 29 99 / 0 392 227 63 20

Citroen

Dereboyu Caddesi

Levis

JUNE

Kemerli Çarşı

Mahzen Şarap Evi

Ayios Dhometios Gate Lefkoşa Metehan Sınır Kapısı


KKTC Rus Dili Konuşanlar Dayanışma Derneği Mali Sekreteri

Derviş Eroğlu

zenginleştirmeyi hedeflediğimiz büyük bir babamdan devraldım. Ancak işletmenin Derviş Bey öncelikle bize kütüphaneyi hayata geçirmek. tamamen bana geçmesi sağlık sorunlarım zaman ayrıdığınız için çok ve geçirmiş olduğum kazadan sonra yaşadıklarımdan dolayı biraz zaman aldı. teşekkür ediyoruz. KKTC Rus Derneğinizin şu andaki en Dili Konuşanlar Dayanışma büyük sıkıntısı nedir? Vasfi’s Kebab House’a gelen Derneği’nde Mali Sekreter bize ulaşmak isteyen; Rus dili müşterilere ne gibi hizmet olarak görev yapmaktasınız. Derneğimizin, konuşan herkesin sıkıntılarını paylaşabileceği veriyorsunuz? ve çözüm bulmaları için yardım alabilecekleri Bize dernekle yollarınızın bir hotline numarası var. Bu numarayı Vasfi’s Kebab House local olarak hizmet nasıl kesiştiğinden aradıklarında Nikita Bey ile görüşebiliyor ve veren bir kebapçıdır.Müşterilerimize sıkıntıları doğrultusunda hizmet alabiliyorlar. Kıbrıs’ımızın yerel lezzetlerini sunuyoruz. bahsedebilir misiniz? Bildiğiniz gibi ben Vasfi’s Kebab House’un sahibiyim. Bir gün dükkanımda otururken Salih Kocadal bey kebap yemeğe geldi. Sohbet ederken eşlerimizin Rus dili konuşan ülkelerden olmasından dolayı samimiyetimiz biraz daha ilerledi. Bu sırada Marina Hanımın aklına gelen Rus dili konuşan insanları bir dernek altında toplama fikrinden bahsettiler. Bu fikir benim için de çok güzel bir fikirdi. Eşim aslen Ukrayna’lı. Rus dili konuştuğu ve ülkemizde adapte konusunda yaşadığı sıkıntıları bildiğimden dolayı bu derneğe katkı koymaya karar verdim. Şu anda derneğimizde hem Yönetim Kurulu’nda görev yapmaktayım hem de derneğimizin Mali Sekreteri’yim. Eşim Olga Dovzii Eroğlu da derneğin Disiplin Kurulu’nda görev alıyor.

Dernekle ilgili bu fikir ne zaman hayata geçirildi? Aslında bu çok büyük bir tesadüftür ki tam bugün 1 Mart 2012’de kurulan derneğimizin kuruluş yıldönümüdür. Derneğimiz ilk kurulduğu zaman o dönemde Salih bey, Marina Matveeva Kocadal ve ilk açılğımızda As Başkanımız olan doktor Ogün Bey ile birlikteydik. Bugün derneğimizin birinci yılı ve derneğimiz adına kısa zamanda çok büyük işlere imza attık.

Derneğinizin şu anda ne gibi faaliyetleri var? Derneğimiz Rus dili konuşan insanlarımızın her türlü sıkıntılarını, enformasyon ve adaptasyon sorunlarını çözmeyi hedef alan bir dernektir. Gerek devlet dairelerinde gerek avukatlık gibi hususlarda üyelerimiz bizden destek görmektedirler. Ayrıca bir yeniliğimizi daha buradan duyuralım istiyorum. Rus dili konuşan kişilerin adamızda adaptasyonunu hızlandırmak adına Türkçe dil kursu dersleri başlamıştır. Lefkoşa, Magosa ve Girne’de derneğimize üye ve bizi tanıyan bir çok Rus dili konuşan insanımız bu derslerden yararlanmakta. Derneğimizin Türkçe dışında Rus dili için de ders verme çalışmaları devam etmekte. Ancak şu anda zamanı belli değil.

Daha önceki evliliğimden iki oğlum var. 23 yaşındaki büyük oğlum Vasfi İngiltere karete şampiyonu bu arada. Ortanca oğlum Can Porsiyonlarımız diğer işletmelere göre Bildiğiniz gibi adamıza gelen Rus ise18 yaşında İngiltere’de kuaförlük eğitimi daha büyük. Şeftali, şiş kebap ve adana turistlerin yardım almaları için alıyor. Ve son olarak ikinci evliliğimden az gibi kebaplarımızda kullanılan etin kalitesi numaralarımıza ulaşabildikleri en önemli önce de bahsettiğim gibi Daren adında 3 bile bizim için çok önemli. Vasfi’s Kebab ve kritik noktalardan biri havaalanında yaşında bir oğlum daha var. Aile bağlarını House hijyenik bir ortamda hazırlanan ve bulunan standımızdı. Mağdur olduğumuz çok seven ve önem veren bir babayım. kalitesinden ödün vermeyen bir işletme ve kısa zamanda çözüme ulaşması İş dışındaki vaktimin çoğunu ailem ile olduğu için yıllardır bizden vazgeçmeyen gereken en büyük sıkıntımız havaalanının büyük bir müşteri portföyüne sahiptir. geçiririm. İngiltere’deki çocuklarımla sık sık yenilenme çalışmaları sırasında bu görüşürüm. İlk eşimin ailesi beni çok sever standımızın ortadan kaldırılması oldu. Ekonomik krizin ve kebap yapan işletmelerin onlarla bağlarımı da koparmadım. Standımızın nerede olduğunu bilmediğimiz artmasından dolayı işlerde biraz düşüş gibi yenilenme çalışmalarında alınacak var. Ama yine de yılların verdiği tecrübe Derviş Bey son olarak çok kararları, stand yerimizin ücretlendirilip ve kaliteli hizmetimiz ile bu dönemi de ücretlendirilmeyeceği gibi bilgilere de şu merak ettiğim bir konuyu atlatacağız. anda ulaşamıyoruz. En kötüsü ise adamıza sormak istiyorum. Adınız gelen Rus dili konuşan insanlarımız bize ulaşamıyor ve mağdur durumda kalıyor. ülkemizin Cumhurbaşkanı Geçmiş olsun. Sağlık Bu sebeple bu sıkıntının giderilmesi adına Derviş Eroğlu ile aynı. Bu probleminiz neydi? yetkililerimizden de yardım istediğimizi benzerlikten dolayı başınıza Bigaste vasıtasıyla duyurmak istiyoruz. 1998’de “Avm malformasyon” denilen bir ilgilnç bir durum geldi mi? rahatsızlığım olduğunu öğrendim. AVM; Derneğinize katkı sağlaması beyin damarlarında anormal ve zayıf Evet, sizin de dikkatinizi çektiği gibi bir çok gelişmiş bir damarlar (atardamar amacıyla daha önce yapmış şekilde insanın da dikkatini çekiyor. Bazı durumlarda ve toplardamar) yumağıdır ve kanaması olduğunuz bir çalışma var sonucunda hayati tehlikesi olan beyinde ciddi karıştırıldığı da oldu ancak ben hemen bunun hasarlar bırakan bir rahatsızlıktır. Doktorlarım önlemini aldım ve babamın adını da adıma mıydı? ekleyerek Derviş Vasfi Eroğlu olarak ismimi tedavi gerekmez dediler 63 yaşına kadar bir değiştirdim. sorun yaratmaz dediler. Bunları öğrendikten Derneğimiz daha önce bir ajans ile anlaşma sonra İngiltere’ye tekrar gidip Kıbrıs’a yaparak bir gazete çıkarma kararı aldı. Dört Bu benzerlikten dolayı hiç unutamadığım geri geldim. Buraya geldikten sonra 2000 sayı boyunca derneğimiz gelir olması için bir kırmızı halı hikayem var. Yıllar önce yılında geçirdiğim trafik kazası (AVM) gazeteye reklam topladı. Bu reklamlardan İngiltere’de kalırken annem yüz felci rahatsızlığımdan dolayı bir beyin kanaması gelecek olan yüzdelikler derneğimizin gelir geçirdi. Kıbrıs’a gelmek istedik. Çok acil ve kanamadan dolayı felce yol açtı. Bunun kaynağı olacak diye düşünüldü ancak bu Kıbrıs’a gelmek istediğimizi seyehat acentesi sonucunda İngiltere’de 15 ay hastanede ajans bize katkı sağlaması amacıyla çıkarttığı olan Fatoş Hanım’a söyledim. Girdiler yattım. İngiltere’deki tedavim bittikten sonra gazetenin geliri sayemizde artınca bizi devre yerimizi ayrıdılar. Meğerse girdiklerinde Kıbrıs’a dönme zamanı geldi bu arada ilk dışı bıraktı ve kazancın hepsini aldı. Önceki adımın yanında Vip diye bir uyarı çıkarmış. eşime bu olaylar ağır geldiği için benden gazetenin sahibi ile güzel şeyler düşündük İstanbul’a gelirken bir sorun yaşamadım ayrılma kararı aldı. Herşeyimi eski eşime ve onunla birlikte yola çıktık ancak maddi ancak uçaktan indim İstanbul’da kırmızı vererek sıfırdan yeni bir hayata başladım. kazancının fazla olmasından dolayı bizimle halının üzerine bastım. Bizi ayrı bir odaya yollarını ayrımaya karar verdi. Dernek olarak aldılar. İkramlarda bulundular. Dedim halen ödemenin yapılmasını bekliyoruz. Bu felçten sonra tamamen “Neden bu şekilde bir ilgi görüyorum.”.

Derviş Bey biraz da Vasfi’s Kebab House’den bahsedelim. Vasfi’s ne zaman kuruldu?

Vasfi’s Kebab House, 1978 yılından beri aynı yerde halkımıza hizmet vermeye devam ediyor. Daha önce bir de şubemiz vardı Gönyeli barajının orada Vasfi’s Restaurant diye geçerdi. Burası da Vasfi’s Kebab House’tu. 23 yıl İngiltere’de kaldıktan Bir çalışmamız da uygun bir yer bulabilirsek sonra 1994 yılında İngiltere’den kesin Rusça - Türkçe ve Türkçe - Rusça kitaplar ile dönüş yapmaya karar verdiğimde burasını -8-

bigas’te - sayı 9

Kesinlikle evet . Ben aile bağları çok kuvvetli bir babayım. İlk eşimden ayrıldıktan 4 yıl sonra ikinci kere evlendim. Eşim (Olga Dovzii Eroğlu) ile bir arkadaşım vasıtasıyla tanıştım. Kısa zamanda birbirimize verdiğimiz güvenimiz, sevgimiz ve desteğimiz ile bu birlikteliği 26 eylül 2007 yılında evlilikle tamamladık. Sevgili eşim Olga’dan da 20 Kasım 2009’da dünya tatlısı bir oğlumuz oldu.

tedavi olabildiniz mi?

Dediler “Siz Derviş Eroğlu’sunuz ya da her halde yeğeninizdir.”. Dedim “Nerden biliyorsunuz.”. Cevap vermediler. Annemi AVM hastalığı kanama yaptığında büyük Kıbrıs’a getirdikten sonra İngiltere’ye hasarlarla sonuçlanan ciddi bir rahatsızlık. geri gittiğimde bu hatayı düzeltmek için Ancak ben bunu ufak hasarlar ile atlattım. havaalanında ismimin önüne “Not Vip” diye Dışarıdan farkedilmese bile sol el ve sol ayağımda hareket kısıtlılığı sorunum var. Bu bir uyarı koydurttum. Halen daha her bilet arada KKTC Rus Dili Konuşanlar Dayanışma ayrıttığımda bu uyarı çıkar... Derneği dışında, Kıbrıs Otopedikler Derneği Yönetim Kurulu’nda görev yapmaktayım. Derviş Bey size ve ekibinize

Ailenize zaman ayırabiliyor musunuz?

bizi bugün kusursuz şekilde ağırladığınız için çok teşekkür ediyoruz.


Финансовый секретарь Ассоциации Солидарности Русскоговорящих на Северном кипре

Дервиш Эроглу Господин Дервиш, спасибо вам за отведённое нам время. Вы занимаете пост финансового секретаря в ассоциации солидарности русскоговорящих на Северном Кипре. Как связались ваши дороги с ассоциацией? Как вы знаете, я владелец Васфи´с Кебаб Хауса. Однажды,сидя в моём ресторанчике г-н Салих Коджадал приехал, чтобы поесть шашлыков. Во время беседы выяснилось, что супруги у нас из русскоговорящих стран, что и стало причиной нашей дружбе. Тогда же и рассказала г-жа Марина о своей идеи, собрать всех русскоговорящих в ассоциации.

Никитой, который поможет разрешить их проблему. Стенд с номером горячей линии был размещён при выходе из здания аэропорта, по которому с нами могли бы связаться русскоязычные туристы, но после проведённых реставрационных работ наш стенд пропал. И мы не можем добиться информации такой как: где находится наш стенд, будет ли назначена сумма за его нахождение в аэропорту. Нас также, огорчает тот факт что, прибывшее туристы остаются без информации о горячей линии в то время, когда возможно они нуждаются в нашей помощи. При сотрудничестве с газетой «Bigastе» мы думаем, что сможем донести свой голос к новому управлению аэропорта, и мы совместно решим эту проблему.

родину в 1994 году, отец передал мне руководство рестораном. Однако начало в управлении заняло немного времени, из-за проблем со здоровьем, связанных с аварией и последствиями после неё.

Какие услуги предлагаете клиентам Васфи’c Кебаб Хауз? Васфи’с Кебаб Хаус является локальной шашлычной, которая предлагает клиентам местную киприотскую кухню. Порции намного больше по сравнению с другими предприятиями. Мы большое внимание

Эта идея мне очень понравилась. Моя жена родом из Украины. Зная проблемы русскоговорящих, старающихся адоптироваться на острове, я решил помочь им в создании этой организации. В настоящие время вхожу в совет директоров, а также финансовый секретарь ассоциации. Моя супруга Ольга Довзий Ероглу состоит в дисциплинарном совете ассоциации.

Когда была воплощена в жизнь идея создания ассоциации? На самом деле, это большое совпадение, ассоциация была зарегистрирована в 2012 году 1 марта, и сегодня мы празднуем 1 год существования нашей организации! В начале открытия Ассоциации мы работаем вместе с г-ном Салих и Мариной Матвеевой Косадал, ещё был док. Огюном, который занимал пост главного председателя. На сегодняшний день, за короткое время работы нашей организацией было сделано не мало важных дел.

На данное время какие мероприятия проводит ваша ассоциация? Наша ассоциация работает по направлению помощи в решении разнообразных проблем связанных с информацией и адаптацией для русскоговорящих людей. Члены нашей ассоциации могут получить информацию от адвоката и помощь в поиске необходимых государственных учреждений. Отдельно хочу указать на то, что открылись курсы турецкого языка для русскоговорящих в Лефкоше, в Магосе и в Гирне, тем самым автоматически ускоряем их адаптацию на острове. Также идут работы по подготовке открытия курсов для всех желающих знать русский язык. И ещё одно направление нашей работы найти помещение для создания библиотеки на русском и турецком языках.

На данное время с какой проблемой сталкнулась ассоциация? Русскоязычние люди попавшие в сложное положение могут связаться с представителем нашей ассоциации по горячей линии с г-ном

Предпринимала ли ассоциация какие-нибудь попытки заработать деньги?

уделяем качеству мяса, используемого для приготовления шефтали, шашлыка и адана кебаба. По причине высоких гигиенических условий и безкомпромистности в качестве в течении многих лет Васфи’с Кебаб Хаус имеет большую базу клиентов.

Кровоизлияние в мозг от артериовенозной мальформации оставляет крупный физический ущерб здоровью и является очень тяжёлой болезнью. Но мне посчастливилось отделаться от неё с небольшим ущербом, даже не сразу заметны ограничения движения левой руки и ноги. На ряду с Ассоциацией русскоговорящих на Северном Кипре, я также вхожу в совет директоров в Центре инвалидов-ортопедиков на Кипре.

Вы успеваете уделять время своей семье? Естественно. Я отец, который очень привязан к своей семье. Я повторно женился через 4 года после развода. С супругой нас познакомил мой друг, и после короткого знакомства 26 сентября 2007 года мы обязали себя узами брака. Любимая жена Ольга 20 ноября в 2009 году подарила мне сына. Со старшими двумя сыновьями от предыдущего брака также поддерживаю отношения. Старший сын, Васфи, 23 года, чемпион Англии по карате. Средний сын, Джан, 18 лет учится на парикмахера. И младший Дарен, 3 года. Я очень ценю и люблю свою семью. Свободное от работы время в основном провожу с семьёй. Часто общаюсь с детьми находящихся в Англии и с родственниками бывшей жены, которые до сих пор любят меня.

В заключение можно ли вам задать неординарный вопрос? Г-н Дервиш, вы тёска с президентом нашей страны Дервишем Ероглу. Были ли у вас интересные случаи связанные с таким совпадением?

Вы правы, это совпадение привлекает внимание многих людей. Мне даже пришлось в своём имени, вставить имя отца и стать Дервиш Васфи Ероглу. Не так давно наша организация вместе В связи с быстрым ростом шашлычных и Я никогда не забуду историю с красным с одним из агенств приняла решение о экономическим кризисом, в работе есть ковром. сотрудничестве, и провела совместную небольшой спад, но благодаря качеству Несколько лет назад когда ещё жили в работу в её газете. Мы в течение 4-х услуг и многолетнему опыту работы мы Англии, мама перенесла инсульт лица. выпусков газеты собирали рекламу, сможем перенести этот сложный период. Нам срочно нужно было вылететь на Кипр. чтобы создать доход для ассоциации Дай бог вам крепкого здоровья. Какие В одном из агенств, у г-жи Фатош мы русскоговорящих на Северном Кипре. Только проблемы у вас со здоровьем? забронировали срочный билет на Кипр. газета за счёт ассоциации заработаный Оказывается в ведённом ими имени было доход оставив себе, хотя определённые В 1998 году я узнал, что болен заболеванием, предупреждение Vip. проценты от которого должены были пойти так называемым артериовенозные в кассу ассоциации (как мы предполагали), мальформация мозга, врождённая аномалия Самолёт сделал посадку в Истанбуле, где онулировала договорённость. С владельцем развития сосудистой системы головного нас встретили с красным ковром, провели в агенсва мы многое, что планировали, и мозга, при разрыве которых происходят отдельную комнату со спецобслуживанием. вместе с этими планами начали путь к большие нарушения в работе мозга. Я спросил: «Какая причина таких хлопот? сотрудничеству, но из-за большой прибыли, Врачи меня успокоили, что меня авм не которую мы внесли в газету он решил будет беспокоить, и я смогу спокойно » Мне ответили: «Вы Дервиш Ероглу или по отделиться от нас. Ассоциация и сегодня дожить до 63 лет. Я опять уехал в Англию. крайней степени его племянник.» « Откуда ожидает оплаты. Обратно вернувшись на Кипр в 2000 году, такая информация?» спросил я их, но вопрос попал в ДТП, в результате чего началось остался без ответа. Возвращаясь обратно в мозга, а последующим Англию, чтобы исправить это недоразумение Г-н Дервиш, давайте немного кровоизлияние инсультом левой стороны тела. 15-месячное я сделал пометку « No Vip»,которая до сих лечение проходило в Англии. Во время поговорим о Васфи´с Кебаб пор появляется при покупке авиабилетов. лечения разошёлся с первой женой, которая Хаузе. Когда был открыт не выдержала моей болезни, и вернулсь на родину. Бывшей жене оставил всё, что у Мы благодарим за Васфи’c? меня было, и начал новую жизнь с нуля. замечательный репортаж Васфи’c Кебаб Хаус с 1978 года на одном и гостеприимство г-на и том же месте продолжает служить После перенесённого вами нашему народу. Был ещё один ресторан на Дервиша Ероглу. водохранилеще Гёньели, который назывался инсульта остались ли какиеВасфи’с.После 23-х летнего проживания нибудь последствия? в Англии, окончательно вернувшись на

sayı 9 - bigas’te

-9-


Salih BENDER;

“Asıl hedefimiz Telekom Operatörü olarak hizmet sunmaya devam etmektir.” oldu. Dolayısıyla 2012 internet servis sağlayıcılarının da yılı oldu.

geliştirmek için etkin, güçlü, önemli katkılar koyma, öncü ve lider bir firma olma vizyonuyla hareket etmektedir. İşletmemizi canlı tutan en önemli unsurun &quot;insan&quot; faktörü olduğu inancıyla, 2012’de 2002 yılından beri KKTC sürekli gelişimini desteklemek de ISP faaliyetlerini devam ettiren ve örnek uygulamalar sergilemek amacındayız. Extend Broadband 1.3Gbit failover destekli TTNET bağlantısı ile 2011-2012 yılı satış Kuzey Kıbrıs ‘ın en büyük servis sağlayıcısı konumuna sağlam bir grafiğinize baktığımızda şekilde yerleşti.

Global Web Index Araştırması’na göre, dünyada internet kullananların sayısı 2000 yılının aralık ayında 360 milyonken bu gün 3 milyarı geçti. Ülkemizde ise internet kullananları sayısı 100 bin üzerinde. İnternet aboneleri 2012’de büyük bir hızla arttı. 2014’de mobil internet abonelerinin masaüstü internet abonelerini geçeceği artık bu günün gerçeği. Kıbrıs ve Dünya’da en fazla büyüyen pazar akıllı telefon pazarı. Bu - 10 -

bigas’te - sayı 9

kullanım dünyada da artıyor. 2012 yılı Android akıllı telefon pazarında dominant olduğu yıl oldu. Sosyal ağlar reklam kampanyalarının yapıldığı büyük bir platform olmasının yanı sıra tüketimi de teşvik eden ciddi bir araç halini aldılar. Sosyal Ağlar bir çok devrimin de öncüsü oldu. Sosyal ağların en büyüğü Facebook Dünyada 800 milyon kullanıcıya ulaştı. Kısacası internetin olmadığı bir ortam düşünülemez

Ocak 2011 de değişen, genç, dinamik, dürüst, alanında uzman, takım çalışmasına inanan, yeni yönetim kadrosuyla Extend Broadband, mart 2011’de Aydoğan Şirketler grubu ile ortak kurduğu Aydoğan Communication Ltd. ile gücünü daha da arttırarak İstanbul Teknik Üniversitesi, Yakın Doğu Üniversitesi, Girne Amerikan Üniversitesi, Mustafa Hacı Ali İşletmeleri Ltd., M. Kemal Deniz Ltd (Deniz Plaza), Grand Tulip Otel &amp; Casino , Malpas Otel &amp; Casino , Rocks Otel &amp; Casino , Onar Village , Pia Bella Otel, Kapital Bank Ltd., Cratos Otel &amp; Casino , Acapulco Casino, Aydoğan Turizm Ltd (Hitit Bet), Atlas Jet Havayolları, Pegasus Havayolları, Faisal İslam Bankası,Şeker Bank Ltd.,Yakın Doğu Bank Asbank Ltd, KKTC Kalkınma Bankası, Kıbrıs Universal Bank Ltd ve daha bir çok büyük referanslarla şubeler arası online (VPN) hizmetinde de adada 1 numara olduğunu rakamlarla kanıtladı. Extend Broadband’ın sadece 2011 ve 2012 ilk üç ay toplam kurulum sayısını karşılaştırdığımızda % 138 gibi çok başarılı bir büyüme görüyoruz. Bu büyük başarısı gözümüzden kaçmayan Extend Broadband’ın direktörü Salih Bender’e sorduk;

Extend broadband’ı Ülkemizdeki diğer ISP’lerden daha başarılı olmasının nedenleri nelerdir? Extend Broadband yerel ve global alanda yeni nesil hizmetlerle son kullanıcı, kurumsal ve diğer müşterilere yenilikçi ürünler ve çözümler sunma, iletişim şeklini

%138 bir artış görüyoruz bu başarının arkasında neler yatmaktadır anlatırmısınız? Nedenlerine baktığımızda; 2011 başında yönetime geldiğimizde enerjik ve sağlam temeller üzerine oturacak bir sistem oluşturmamızın büyük etkisi var. Ayrıca konusunda uzman eski ve yeni çalışma arkadaşlarımızla sağlam takımlar inşa ettik Başka firmaların aksine kazançlarımızla tüm Kıbrıs çapında alt yapımızı geliştirmek üzere yatırım yaptık

Peki Adanın en büyük İnternet Servis sağlayıcısı olmanızdaki asıl etken nedir? Tüm Kıbrıs çapında 3 günde kurulum yapabilmemiz ve tüm müşterilerin sorunlarını hızlıca gidermek üzere çok iyi

işleyen 7/24 hizmet sistemini inşa edip, %99 verim+süreklilik geliştirmemiz bizi en başarılı ISP yaptı. Ayrıca 444 29 92 callcenter hizmetini geliştirip kayıt altına alıp her geçen gün etkin hizmet vermesi için çalışmalar yapmamız ve datamızı sürekli güncel tutmamız da önemli bir etkendir.

KKTC’de başarılı bir firma nasıl olunur? Kıbrısın coğrafi, politik yada ekonomik olarak yaşadığı her türlü sorundan fazlasıyla etkileniyoruz ama yılmayıp düzenli ve güvenilir hizmetlerimizi vermeye devam etmemiz başarılı bir firma olmamızı sağlıyor. Çalışanların uzmanlıklarını geliştirmek üzere eğitim vermemiz yada eğitim verecek uzmanları çalıştırmamız ve bayilerimizle ilişkileri, iletişimi aktif tutmak için her türlü çabayı göstermemiz, sorunları tespit edip hızlıca çözüm üretmeye çalışmamız da çok önemli.

Express; 2013 yılı için planlarınız nelerdir? Asıl hedefimiz Telekom Operatörü olarak hizmet sunmaya devam etmektir. Extend Broadband şu an dünyadaki Telekom Operatörlerinin verdiği tüm hizmetleri sunabilecek alt yapıya sahiptir. (Voip,IPTV vb.)




Экстракт макадамии влага на целый день.

Витамин В3

натуральный блеск.

Овсянные хлопья

питание и востановление.

SPF 15

защита от вредного воздействия солнечных лучей.

Белок шёлка

To Dark

шелковистость кожи.

Коллаген &amp; аргановое масло эффект омолаживания.

7 ETKİLİ BB CREAM 50 ml

Ultra hafif formülüyle gözenekleri tıkamadan cilt kusurlarını kapatır. İçerisindeki Macademia özü gün boyu nemlendirir. Vit. B ile cilde doğal bir parlaklık kazandırırken, yulaf özü ile cildi besleyerek onarmaya yardımcı olur. SPF 15 güneş ışınlarının zararlı etkilerine karşı korunmaya destek olur. İpek proteini sayesinde yumuşacık bir cilt sağlar. Mimik ve yaşlılık izlerini kolajen ve argan yağı ile azaltmaya ve engellemeye yardımcı olur.

7 факторный тональный крем ВВ 50мл Сверхлёгкая формула тонального крема, не забивая пор, скроет недостатки вашей кожи. Содержание в составе основы макадамии позволяет поддерживать влажность кожи в течении дня. Витамин В придаст блеск, а овсянные хлопья подпитывая кожу, помогут её востановлению. SPF 15 защитит от вредных воздействий солнечных лучей. Белок шелка сделает Вашу кожу нежной и шелковистой. Масло арганы и коллаген предотвратят и помогут разгладить мелкие морщинки.

Kendiniz için bir şey yapın

FARMASİ

Kozmetik Bağımsız Satış Danışmanı Olun Сделайте что-нибуть для себя

Станьте независимым консультантом по продажам фирмы Фармаси Косметик

(0 392) 444 37 67

Macademia özü Gün Boyu Nem

Vitamin B3

Doğal bir Parlaklık

Yulaf Özü

Beslenme &amp; Onarım

SPF 15

Güneş IşınlarınınZararlı etkilerine Karşı Koruma

İpek Proteini İpeksi Bir Cilt

Kolajen &amp; Argan Yağı Anti - Aging etkisi


Все радости супружеского секса Можно шутить, что единственная радость секса в браке — это его наличие. Но у сексуальной близости между супругами на самом деле есть гораздо больше преимуществ.

уговаривать использовать презерватив или не настаивать на анальном сексе, потому что он и сам хочет позаботиться о комфорте и спокойствии своей женщины. К тому же

взаимопонимания в сексе? Мужу можно не объяснять, что когда вот так — приятно, так — не очень, а вот так делать вообще нет смысла, потому что не ощущается. А ему в

теряет былую остроту. И если супруги еще любят друг друга и хотят тратить силы на то, чтобы делать любимого человека счастливым, их это не остановит. Они будут искать

Супружеский секс со стороны часто кажется чем-то скучным и невоодушевляющим, особенно, если сторону эту занимают люди, свободные в своих сексуальных связях. Однако брачный секс может давать партнерам то, что недоступно вне прочной связи.

недоступно.

Новое значение. Секс в браке получает новую роль. Он становится не только способом провести время или выразить свою страсть, которая, как известно, однажды ослабевает, а превращается в важный показатель качества отношений между супругами. Если секса становится меньше, значит, духовная близость уже не та, и с этим нужно что-то делать. По частоте и чувственности секса также можно понять, насколько хорош брак и как его можно улучшить. Это особое значение сексуальной близости не стоит игнорировать, если у супругов есть желание жить вместе «долго и счастливо и умереть в один день».

Духовная близость. Понимание того, что с тобой в постели — самый близкий и родной человек, качественно улучшает секс, делает его глубже и ярче. Особенно это справедливо для женщин, у которых природой не предусмотрена бурная радость в духе «ура! сегодня у меня новый мужчина!». Женщине, для того чтобы полностью расслабиться, необходимо чувство доверия и близости с партнером. Именно в этом чувстве раскрывается ее сексуальность, а проблемы, в том числе и с оргазмом, со временем исчезают. Духовная близость, кроме того, добавляет в процесс целую гамму неописуемых эмоций. Тому, кто знает, как это прекрасно — смотреть во время секса в глаза любимому мужчине, — не нужно пояснять, о каких именно эмоциях идет речь. Да и время после секса для близких людей — момент благодатного спокойствия, и им незнакома необъяснимая глубокая печаль, порой накатывающая после секса со случайным партнером.

Чувство защищенности. Духовная близость предполагает, что люди не причинят друг другу боли, неприятных ощущений или не доставят проблем со здоровьем или нежеланным потомством. Родного мужчину не нужно - 14 -

bigas’te - sayı 9

Когда у вас двое детей, стабильная работа и набор обязанностей по дому, половые отношения волей-неволей отходят на дальний план быта. Но натура все равно требует своего, да и либидо никто не отменял. И когда муж целую неделю соблазнительно маячит перед глазами, но его нельзя завести в спальню прямо сейчас (потому что надо ребенка отвести в сад, погулять с собакой и приготовить завтрак), секс — когда он наконец случается — становится просто даром богов, ценной и вожделенной радостью. Вряд ли бездетные пары поймут счастье таких моментов, которое пока им — к сожалению или счастью —

Особый смысл.

статус «мужа» подсознательно удерживает нормальных мужчин если и не совсем от измен, то от незащищенных измен точно. Поэтому жена чаще всего может быть уверенной в том, что муж не заразит ее каким-нибудь венерическим заболеванием. Спокойствие за свое здоровье, психическое, кстати, тоже — привилегия тех, кто полностью доверяет партнеру. И уверенно похвастаться этим могут в основном лишь женатые люди.

Понимание партнера. Столько лет вместе — это ли не залог полного

свою очередь не приходится оправдываться за то, что он опять уснул после секса или захотел чего-то необычного. Между супругами все ясно без слов, выработаны невербальные знаки и налажена чуть ли не телепатическая связь. Поэтому секс приобретает оттенок некого сакрального действа, которое не нуждается в лишних телодвижениях или словесных выражениях, но при этом дает всем должное удовлетворение.

Постоянное развитие. Годы, прожитые вместе, дают о себе знать: секс в какой-то момент все равно

новые способы скрасить секс и находить возможности порадовать партнера. Женщины будут учиться каждый раз соблазнять мужа, как в первый раз, а мужчины — развивать технику, пусть она, на их взгляд, уже и без того совершенна. Но даже если никаких особых мер супруги не предпринимают, все равно секс будет качественно улучшаться год от года. Ведь безупречным любовником можно стать лишь в постоянной связи, так же как и добиться успеха в спорте можно лишь с одним тренером.

Острота момента.

Пожалуй, самое важное преимущество секса в браке заключается в том, что он — больше, чем просто секс. В паре, которая поженилась не для того, чтобы устроить вечеринку, а для того, чтобы создать семью, он приобретает глубинный смысл — зачать ребенка. В этом свете каждая близость получает новые краски, особую полноту и значение. Хотя даже если пара не ставит себе целью завести ребенка в ближайший год, все равно отношение к сексу становится проще: не надо думать о презервативах и переживать из-за внезапной задержки. Ведь когда все решено, и ты с этим человеком планируешь жить до самой старости, не так важно — когда появятся дети, важно лишь то, что они будут от любимого мужчины.


KKTC’de

Bonzai Polis Genel Müdürlüğü&#39;nün geçtiğimiz Şubat ayı başlarında halka uyarı niteliğinde yayınladığı mesajda uyuşturucuyla mücadelede sadece polis faktörünün yeterli olmayacağı, uyuşturucuyla mücadelede okullar, aile ve sosyal çevrelerin de büyük faktör taşıdığı belirtilmişti. Konuyla ilgili Kıbrıs Postası&#39;nın gerçekleştirdiği araştırmalar sonucunda özellikle son üç yıl içinde uyuşturucu maddelere artan talebin ve KKTC&#39;de uyuşturucu maddelerin sevkiyatının ne denli ciddi boyutlara ulaştığının kanıtı niteliğini taşıyor.

2012 yılında uyuşturucu kullanımı % 80 artış gösterdi KKTC genelinde yargıya taşınan uyuşturucu olayları 2012 yılında yüzde 80 oranında artış göstererek 200 dava sayısına ulaştı.

Bonzai okullarda Mahkeme kayıtları dikkate alındığında 2012 yılı içinde 16 yaşından küçük 2 çocuk uyuşturucu tasarrufu suçlamasıyla yargı huzuruna çıkarıldığı gözden kaçmıyor.

Türkiye’ye Bonzai KKTC üzerinden gidiyor TC Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı&#39;nın &#39;Kaçakçılık ve Organize Suçlar 2012 Raporu&#39;nda şu ibarelere yer verilmiştir. Bonzai ülkemize çoğunlukla Avrupa, KKTC ve Çin’den getirilmektedir. 2011 yılında gerçekleştirilen 77 operasyonda 223 şahıs ile birlikte 48 kg sentetik kannabinoid (bonzai) ele geçirilmiştir. Yakalamaların büyük bölümünün ülkemizin batı illerinde gerçekleştiği tespit edilmiştir.

Bonzai

Psi ko lo kum

Psk. Esra DAĞLAR 0 533 832 29 09 [email protected]

Sorularınız için:

Günümüzün en tehlikeli bağımlılık yapan maddelerinden olan ve özellikle lise çağındaki gençler arasında kullanım yaygınlığı gittikçe artan, esrardan çok daha tehlikeli ve bilindiğinin aksine ot değil sentetik bir madde olan bonzai bugün çoğu insanı tehdit eder hale geldi.

Öncelikle bonzainin ne olduğunu öğrenelim. Genel olarak bonzai adıyla anılan bu madde; Jamaican Gold, spice, Jamaican gold extreme, black magic, black mamba, K2 gibi isimlerle de anılır. Sentetik esrar niteliği taşır, yani esrar ile aynı etkileri yaratır fakat esrardan çok daha tehlikelidir. Kullanım dozu hızlıca artabilir bu yüzden bağımlılık yapma hızı da buna oranla çok yüksektir. Kullanım yaygınlığının gitgide arttığı ve en çok gençlerin tehdit altında olduğu yapılan bilimsel araştırmalarca belirlenmiştir. Yapılan en büyük hata ve tamamen asılsız, yanlış olan düşünce ise bu maddenin bitkisel yani doğal olduğunun düşünülmesi, kimyasal içeriği ve zararlı etkileri konusunda yeteri kadar bilgiye sahip olunmamasıdır. Bağımlılık yapan maddeler bir çay ya da yemeklerimizde kullandığımız baharatlara benzemez, esrar için yıllardır süregelen bu yanlış düşünce yani bitkisel ve zararsız olduğu düşüncesi bugün bonzai kullanımı için de devam etmektedir. Doğanın bizlere iyi şeyler vermesi gibi kötü şeyler verebileceği fikri maalesef çoğu kişinin aklına gelmez nitekim bonzai denilen bu madde de kimyasal işlemlerden geçer yani bilinenin aksine bitkisel değildir.

İlk olarak söylemeliyim ki bonzai gibi sentetik esrar kullanımından sonra acil tıbbi tablolar ortaya çıkabilir. Özellikle kalp ve dolaşım sisteminde ortaya çıkan kalp atım hızında aşırı artma (çarpıntı), merkezi sinir sistemine ilişkin tablolar ve aşırı endişelilik hali, ölüm korkusu gibi kaygı belirtileri görülebilir. Bunların dışında bonzai kullanımına bağlı olarak ağızda kuruma, kusma, endişe, akıl karışıklığı, halüsinasyonlar, kan basıncında ani artış ve kalp krizi gibi ani etkiler yaşanabilir. Uzun dönemde ise kaçınılmaz olarak bağımlılığa yol açar.

Neler yapılması gerekir diye sorarsanız eğer... Öncelikle, çocuklarınızla iletişiminizi koparmamaya çalışın, hızla büyüyen ve çok doğal olarak ergenlik çağında bağımsızlığını ilan etmek isteyen çocuklarınızla rekabete girmek yerine uzlaşmayı deneyin. Arkadaşlarıyla tanışın, gittiği yerler, bulunduğu ortamlar hakkında bilgi sahibi olmaya özen gösterin. Çocuğunuzun hal, hareket ve tavırlarına dikkat edin. İyi bir dinleyici olun, unutmayın ki çocuklarınız da birer bireydir,

anlaşılmayı hak ederler. Kuşak farkı, ergenlik çağı sorunları gibi gelgitlerle çatışmaktansa onları dinleyin ve anlamaya çalışın.

Madde ve alkolün kullanılmaması ile ilgili açık net mesajlar verin. Çocuğunuzun madde kullanımı ile ilişkili akran baskısı ile başa çıkması için yardım edin. Ergenlik dönemindeki kimlik arayışı ve arkadaşların arasında kabul görme gibi konulardan dolayı madde kullanımı çocuğunuzu tehdit edebilir.Çocuğunuzun arkadaşları ve arkadaşlarının anne-babalarını tanıyın.Gençlerin aktivitelerini denetleyin. En önemlisi ne olursa olsun çocuğunuzla açık ve dürüst iletişim sürdürün. Böylece çocuğunuzun bu en karışık döneminde onu tanımak, anlamak ve kendinizi anlatmak için mükemmel bir adım atmış olacaksınız. İyi günler dilerim…

sayı 9 - bigas’te - 15 -


HELAL SERTİFİKA NEDİR?

Helal sertifikalama, muteber, ehil ve tarafsız bir kurumun, söz konusu üretimi denetlemesini, helal standartlarla uygunluk içerisinde üretimin yapıldığını teyit etmesini ve buna bağlı olarak, onaylanmış bir belge vermesini kapsayan bir yöntemdir. Gıdalarda helal olma şartı ile birlikte, sağlığa uygunluk ve safiyet de olması gereken şartlardır. Ayrıca Helal Sertifikalama ülke yönetiminin kontrol birimlerine gıda emniyeti konusuında destek hizmeti de sağlar.

NİÇİN HELAL SERTİFİKASINA İHTİYACIMIZ VARDIR?

Artık erkekler de kullanacak

Erkekler için doğum kontrol hapları geliyor. Artık sadece kadınlar değil erkekler de hap ile korunabilecek.

Bu yöntemle erkekler için de artık bir “doğum kontrol hapı” geliştirilebilecek. Avustralya’lı Profesör Moira O’Bryan başkanlığındaki uluslar arası ekip tarafından yapılan araştırmada, RABL2 olarak bilinen bir genin mutasyona uğratılmış bir versiyonu verilen farelerin sperm

kuyruklarının normalden yüzde 17 daha kısa olduğu tespit edildi. Ayrıca bu mutasyonlu gen verilen farelerin sperm üretimi de yüzde 50 azaldı. Uzmanlar henüz kesin neden sonuç ilişkisi kurulmasa da RABL2 genindeki bozuklukların erkek kısırlığının en büyük nedeni olabileceğini

düşünüyor. Ayrıca mutasyona uğramış RABL2 genlerini taşıyan ilaçların da erkeklerde doğum kontrol yöntemi haline gelebileceği de belirtiliyor. Bilim insanları şimdi bu buluşlarını insanlar üzerinde denemeye hazırlanıyor.

Противозачаточные таблетки для мужчин. Скоро станет возможно производить мужские оральные противозачаточные средства Новый гормональный препарат был испытан на мышах-самцах. Он может когда-нибудь стать возможностью для мужчин принимать собственные противозачаточные таблетки. Это сложное химическое соединение подавляет выработку спермы, но не сексуальную активность. Способность к плодородию, при этом, возвращается, как только прекращается лечение. Прием таблеток никак не влияет на здоровье будущего потомства. Молекулы, используемые в этом исследовании, называются СВ1.

- 16 -

Пока это лишь некий прототип средства, и он не предназначен для использования человеком. Препарат удачно прошел тестирование на лабораторных мышах и крысах. СВ1 работает таргетингом белка BRDT, который влияет на функции яичек. Он является жизненно важным для плодородия. В отличие от предыдущих препаратов, новый может физически достигать клеток, которые делают сперму. Производство спермы под действием данного вещества снижается. Исследователи вводили его грызунам в течение 18-месячного периода. Они обнаружили, что происходили спаривания (и

bigas’te - sayı 9

даже в большем, чем обычно, количестве), но мыши были совершенно бесплодными. После окончания лечения они вновь смогли породить практически здоровых потомков. Не наблюдалось отклонений в развитии и поведении для следующих поколений испытуемых животных. Люди тоже имеют ген BRDT. Генетики человека подтверждают его аналогичную роль в производстве спермы. Поэтому была протестирована активность в отношении человеческого белка BRDT. Ученые обнаружили, что СВ1 является для него очень мощным ингибитором.

Helal sertifikalama, Müslüman tüketici için kabul edilebilir gıdanın ve tüketilebilir ürünün üretilmesi için gereklidir. Bu husus dünyadaki 1.5 milyar Müslümanı ve de helal ürün yemeği tercih eden diğer milyonlarca insanı kapsamaktadır.

HAACP SERTİFİKASI, HELAL SERTİFİKA İLE NE DERECE ÖRTÜŞMEKTEDİR?

Almanya’da: www.halal.de Malezya’da: www.halal.com.my

HELAL SERİFİKALAMANIN YARARLARI NELERDİR? Helal Sertifikalama, - Ürünleri, katkı maddelerini,hazırlama ve işleme yöntemlerini , temizlik ve sağlık şartlarını,katı güvenlik kuralları içinde denetleyen tarafsız bir bilirkişi hizmeti sunar, - HAACP, ISO ve diğer kalite ve güvenlik standartlarına uygun ve yeni teknolojilere, yeni katkı maddelerine adaptasyonu seri bir şekilde takip edebilen, helal bilginin eğitimini almış kilit personel tarafından denetimi gerçekleştirir, - Ürünün ve üreticinin Küresel İslam içinde tanınmasını ve tanıtılmasını sağlar. - Çeşitli ülkelerde açılan fuarların katılımına destek verir.

HAACP, sanayi gıda ürünleri için önemli kaliteli bir yönetim sistemidir. Helal kavramı ile kısmen uyumlu olabilir. HAACP uygulaması, üreticinin güvenli ürün üretme hususunda istekli olduğunu gösterir. Helal sertifikalama kurumu, Helal sertifikalama programını uyguladığı zaman HAACP şartları ile özellikli helal olma şartlarını bir arada gerçekleştirmiş olmaktadır. HAACP, yalnız başına bir ürünü helal yapmaz. Fakat helal bir ürün HAACP’siz yapılabilir.

ISO 9000 SERTİFİKASI, HELAL SERTİFİKA İLE NE DERECE ÖRTÜŞMEKTEDİR?

Что значит халяль сетификат?

ISO 9000, Helal kavramı ile kısmen uyuşabilen bir diğer önemli kaliteli yönetim sistemidir. ISO Халяль сертификат является 9000 uygulaması, üreticinin, tutarlı kalitede компетентным и безприсрастным ürün üretmek için istekli olduğunu gösterir. учреждением, который подтвержает, Helal sertifikalama kurumu, helal sertifikalama что продукция была произведена в соответсвии с халяль сдандартами, в programını uyguladığı zaman, ISO 9000 şartı которые входят условия Халяль бытия ile özellikli helal olma şartlarını bir arada и безопастность для здоровья. Также gerçekleştirmiş olmaktadır. он поддерживает службы проверки ISO 9000, yalnız başına bir ürünü helal yapmaz. продовольственной безопастности в странах халяль сертификации. Fakat helal bir ürün, ISO 9000’siz yapılabilir.

HELAL SERTİFİKALANMIŞ ÜRÜNLER İÇİN PAZAR SAHASI NEDİR? Helal sertifikalanmış ürünler için Pazar çok büyüktür. Dünyadaki 1.5 milyar müslümanı,milyonlarca Helal sertifikalanmış ürün tercih eden insanları kapsamaktadır.10 milyon Amerika’da, 25 milyon Avrupa’da, 300 milyon Afrika’da, 850 milyon Asya’da, 250 milyon Müslüman Ortadoğu’da yaşamaktadır. Kaynaklar, Helal ürün pazarının yıllık talebinin 200 milyar ABD Doları cıvarında olduğunu belirtmektedir.

В чем состоит необходимость Халяль сертификации? Халял сертификация даёт гарантию произведённой продукции и расходных материалов о соответсвии с требованиями приемлемыми для 1,5 миллиарда мусульманских потребителей, а также для тех людей по всему миру, которые предпочитают халяль продукцию.

Какие приимушества у Халяль сертификации?

Халяль сертифицирование: - Продукцию, добавки, подготовки и методы производства, с условиями чистоты и безопастности для здоровья, по строжайшим правилам проверяются специальными службами нейтральных Helal sertifikalı ürünleri üretmede ,mutlaka экспертов Helal sertifikalı katkı maddelerinin kullanılması -проверки проводятся ключевыми gerekmektedir.Helal sertifikalı katkı maddeleri сотрудниками прошедших специализацию pek çok ülkede bulunabilir.Ülkemizde henüz по халяль стандартам, в соответсвии с helal sertifika müessesi oluşmadığı için İslam стандартами НААСР, ISO и с другими toplumu adına İslamî hassasiyet içerisinde стандартами качества и гарантий, ведёт sertifika çalışmalarını sürdüren diğer ülkelerdeki наблюдения и серийные проверки за новой kuruluşları zikredebiliriz: технологией, выходом и адаптацией новых добавок. Amerika’da: www.ifanca.org -Продукции и производителю даёт www.muslimconsumergroup.com возможность признания в мире Ислама. Kanada’da: www.eat-halal.com -Даёт возможность участвовать в İngiltere’de: www.iccuk.org выставках во многих странах мира.

HELAL SERTİFİKALI KATKI MADDELERİNİ NEREDE BULABİLİRİZ?


BİDERGİ tasarım

Bigaste Россия

gazetesi ile sizlere hizmet vermeye devam ediyor. Kuzey Kıbrıs’ın Rusça - Türkçe yayınlanan tek resmi gazetesi olan BİGASTE Россия’da Anneler Günü Özel sayımızda siz de yer almak ve Bidergi &amp; Bigaste ailesine katılmak için; Reklam Bilgi Hattı

0 533 832 30 21

tasarım

te s a g i 15 gün

.

sa.. ne var a dair Hayat

lük

İZ gaz RETS

ete

- say

ı3

ÜC

g PsikoloDağlar Esra

in Hüsey lu Kandu

ile Gençleştirme

: Yüz Hücremi son teri &amp;Kök un hücre

Kök yıldır yoğ birkaç gündemi olarak ederken meşgul cerrahide estetik hücreden yağ de kök eştirilmiş zenginl aşılamaları hücresiolarak r.. yoğun maktadı uygulan

Öfketrolü 16 Kon sayfa

n CT’ te ROJE riçi ND P rla SECO oşa Su go

Lefkarşısı Losı Ç rışma Ya

anket için bir ldi. mesi ştiri belirlen sı gerçeklerı arasında çalışma–Mart ayla etme ‘İşl jesi ve an Ocak ştirilen esnafın D Pro lariçi gerçekle sayesinde , SECON EM tarafınd a Sur Anketi’ , ihtiyaçları açısı KOBIGen Lefkoş ik ış an durumu dair bak yürütül ’nın ekonomayı stik açıd a bölgeye di ve turi Çarşısı ini sağlam , ‘Lefkoşa nmasınd ra rlen şim jesi ’, arla beli geli paz an pro yatifi unsurla bölgeninlebilecek amaçlayçi Çarşı İnsi a günü bölgeyetejisi Cum Lefke geliştiri alınarak Surlari yıs 2012, ki stra dikkate pazarlama 25 Ma Han yanında saat da bir ında özgü ldi. Büyük ydanı’n leri aras Me geliştiri Hanı 9.00 saat bir açılış k sf.2’de 17.00-1 ştirilece aya devamı ulam ekle uyg gerç i ile ların etkinliğ . paydaş geçiyor 2011’de lara Ağustosı ile çalışmaçalışma katılım n projede tan başlanaoluşturulduk yacının grubu bölgenin ihti sonra

sayfa

4

z munu Medyu Dilek delenler Kaya tüne” Üs “Şifa 17 sayfa

İkizler u 2012 un ler Burc da Ne Yılın r? Bekliyo sayfa 23

EL ÖNG etoloji Kozmi Kolej SU EREN Suna iyi Kred at değil temin Öder lu Borç

AK y BARD 6-7 sayfa

in Süe

Hüsey


Derisinden mucize çıktı Erkek olmak için bıçak altına yattı. Derisinin altından penis çıktı. Herkesi şaşkınlığa uğratan olayın işte ayrıntıları.

olarak kız doğdu. 7-8 yaşlarına geldiğinde Biyolojik olarak kız kendini kız gibi değil erkek gibi hissetmeye doğan ve çocukluğundan başladı. Erkek gibi giyinen ve erkek gibi davranan B. Y., yaşı ilerledikçe kadınlara beri kendini erkek gibi ilgi duymaya başladı. İstanbul Üniversitesi hisseden 32 yaşındaki Psikiyatri Anabilim Dalı&#39;nda terapilere katılan ve psikolojik yardım alan B. B. Y., erkek olmak için Y.&#39;ye, ‘cinsel yönden kadınlara ilgi duyan mahkemeden karar ve biyolojik cinsiyetin erkek olarak değiştirilmesinin ruh çıkarttı. Ameliyat sağlığı açısından gerekli olduğu&#39; sırasında deri altına tanısı konuldu. ‘B..&#39; olan adı ile cinsiyetinin değiştirilebilmesi için gömülmüş erkeklik ameliyat olmasına izin verilmesini organı ortaya çıktı. istedi. Erkek olan B. Y., bu defa pembe nüfus cüzdanı ile AMELİYATTA adının değiştirilmesi için BULUNDU! mahkemeye başvurdu. Mahkeme nüfusta kadın olan B.&#39;nin Dava dilekçesinde yaşananlar şöyle anlatıldı: B. Y., 1981 yılında biyolojik

belirlenmesi için sağlık kurulundan rapor alınmasına karar verdi. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı&#39;nın 16 Ağustos 2006 tarihli raporuna göre cinsiyet değişikliğinin ameliyat olmasına engel olmayacağı ve ameliyatın ruh sağlığına olumsuz etki oluşturmayacağı belirtildi. Sağlık Kurulu&#39;nun raporu üzerine B. Y.&#39;nin ameliyatla erkek

transseksüel yapıda olup olmadığı, ayrıca üreme yeteneğinden yoksun olup olmadığı hususlarının

Barbie Ken’ini Buldu Geçtiğimiz ay Beyaz Show’a da misafir olan Rus kökenli Valeria Lukyanova, Ken’ini buldu ama beğenmedi... Geçirdikleri estetik ameliyatlarla kendilerini çocukluğumuzun favori oyuncakları Barbie ve Ken&#39;e benzeten Valeria Lukyanova ve Justin Jedlica ilk kez bir - 18 -

bigas’te - sayı 9

araya geldi. 23 yaşındaki Ukraynalı Lukyanova, 32 yaşındaki &#39;Ken benzeri&#39; Jedlica ile buluşmak için Ukrayna&#39;dan New York&#39;a geldi ancak umduğunu bulamadı. İkili birbirinin dış görünüşünden hiç hoşlanmadı. Jedlica, geçen yıl estetik ameliyatlara 100 bin dolar harcayarak adını duyurmuştu. 32 yaşındaki adam, Ken&#39;e benzemek adına bu yıl 100&#39;üncü kez bıçak altına yattı. Jedlica, ilk estetik ameliyatını geçirdiğinde 18 yaşındaymış.

olmasına karar verildi. Mahkeme kararına istinaden 23 Eylül 2011 tarihinde Levent&#39;te özel bir hastanede ameliyat masasına yattı. Ameliyat sırasında B. Y.&#39;nin deri altında gömülü vaziyette erkeklik organı bulunduğu ortaya çıktı.

Живые Барби и Кен встретились Украинка и американец друг другу категорически не понравились несмотря на то, что знаменитые куклы Барби и Кен неразлучны, живые их олицетворения не любят друг друга, при встрече критикуют и обмениваются взаимными уколами.

На днях 23-летняя живая Барби, украинка Валерия Лукьянова, и живой Кен, американец Джастин Джедлика, приняли участие в мероприятии в НьюЙорке и сфотографировались.

Неожиданно для всех, молодые люди стали резко критиковать макияж и результаты пластических операций друг друга. 32-летний Джедлика сразу же устроил провокацию: «Ее внешность — это макияж, фальшивые волосы и корсет. Все эти ухищрения успешно используются другими уже много лет». «Джедлика уже сделал 90 с лишним пластических операций. А я — только одну», — дала отпор 23-летняя Валерия Лукьянова с золотыми длинными волосами, узкой талией и пышной грудью. Она добавила, что не скрывает того, что делала пластическую операцию груди, потому что хотела стать совершенной. «Если бы он не придирался к пластическим операциям других, то нравился бы людям больше. Я считаю, что он очень хорош собой, но слишком много болтает», — отметила девушка.


Hastalıklara Dikkat Bahar aylarında ani iklim değişiklikleri ve mevsimler arası geçiş yüzünden bazı hastalıklar ortaya çıkabiliyor.

Kış mevsiminin bitip, baharın başladığı Mart ve Nisan aylarında enfeksiyon hastalıklarının görülme riski artar. Mevsim değişikliği durumunda kişilerin beslenme alışkanlıklarının hayat düzenlerinin değişmesi ile birlikte bağışıklık sisteminin de etkilenmesi sonucu hastalıklarda artış gözlenebilir. Genellikle ısınan havanın ve çevre şartlarının da rolü ile bazı parazit ve bakterilerin ortamda çoğalması enfeksiyonların gelişmesinde etkili olur. Memorial Hastanesi Dahiliye Bölümü’nden Uz. Dr. Selahattin Türen, bahar aylarında hasta olmamak için yapılması gerekenleri anlatıyor.

Üst solunum yolu enfeksiyonları ve allerjik hastalıklar sık görülüyor Bahar aylarında grip, soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu enfeksiyonları daha sık görülür. Kişiler öksürük, boğaz ağrısı, burun akıntısı, yaygın vücut ağrıları, halsizlik ve yorgunluk şikayeti yaşayabilir. Saman nezlesi, polen allerjisi, mevsimsel allerjik rinit de en sık görülen alerjik reaksiyonlardır. Isınan hava ile birlikte su ve gıda ile bulaşan bazı parazit ve bakterilerin de etkisi ile ishaller ortaya çıkabilir. Allerjik rinit hakkında Op. Dr. Süreyya Şeneldir’in verdiği kapsamlı bilgileri mutlaka okumanızı tavsiye ederiz (tıklayın).

reaksiyonlar da hastalık gibi algılanabilir. Kış aylarında kısa süren gündüz ve uzun süren gecede kişiler biyolojik saatlerini, beslenme programlarını, uyku düzenlerini ve hayat tarzlarını mevcut duruma göre ayarlar. Baharda günlerin uzaması ile birlikte daha uzun süre dışarıda kalan kişiler ısınan havanın da etkisi ile daha fazla sıvı kaybettiği için vücut bu duruma alışana kadar çeşitli sorunlarla karşılaşabilir. Uykuya ayrılan zamandan çalınıyor, sıvı tüketimi azalabiliyor ve kişiler kendilerini daha yorgun ve halsiz hissedebiliyor.

Beslenme düzenine dikkat edilmesi, daha fazla sıvı tüketilmesi, vücut sıvısı azlığının önüne geçilmesi hastalıklara karşı önleyici olacaktır. Uykunun yeni düzene adapte edilmesi ve 6-8 saat uykuya zaman ayrılması gereklidir. Havanın güzel olduğu zamanlarda kişilerin evde oturmak yerine dışarıda yapılabilecek aktivitelere katılması tavsiye edilir. Pudra.com olarak bahar yorgunluğu için önerdiklerimizi mutlaka okuyun! Reem Nöroloji Merkezi’nden Doktor Mehmet Yavuz’un bahar yorgunluğuna çözümleri için ise burayı tıklayın.

Sağlıklı beslenme altın kural Uzayan gündüz süresi ve aktivitelerle birlikte güne sıkı bir kahvaltı ile başlanmalıdır. Öğün atlamamak çok önemlidir. Lifli sebze ve meyvelerin tüketilmesi önerilir. Sağlıklı beslenmede karbonhidrat yağ ve proteinleri dengeli ve yeterli biçimde almak gerekir. Taze meyve ve sebzelerin tüketilmesi ile vücudun ihtiyacı olan vitamin ve mineraller karşılanabilir.

Su için, içirin Erişkinlerin günde 2- 2,5 lt sıvı tüketmesi uygundur ancak bilindiği gibi en sağlıklı içecek sudur. Havanın daha sıcak olduğu ve aktivitenin artığı zamanlarda çay, kahve, meyve suyu, çorba tüketimi ile birlikte 2,5- 3 lt sıvı tüketilmelidir. Su içme alışkanlığını edinmeniz için size birkaç tavsiyemiz var; tıklayın ve okuyun!

Bahar yorgunluğu da olabilir

Erken çıkan çileğe eriğe kanmayın

Mevsim dönüşlerinde vücudumuzdaki bir takım

Meyve ve sebzeyi mevsiminde tüketmek en doğrusudur.

En doğal ve sağlıklı meyve sebze, doğal ikliminde ve zamanında yetişenidir. Suni şartlarda ve hormonlu yetiştirilenler ürünler aynı besin değerini taşımaz. Uygun sıcaklık ve çevre şartlarında yetiştirilen sebze meyveler tercih edilmelidir.

Lahana stili giyinin Ani ısı değişikliği durumunda çok kalın ve ince giyinmek de doğru değildir. Soğuk ve sıcağa bağlı olarak vücut direnci düşeceğinden kişinin yaşadığı çevrenin şartlarını bilip ona göre hareket etmesi çok önemlidir. İnce katlar halinde, terletmeyen kumaşlardan oluşan kombinasyonlar tercih edilmelidir. 2010 İlkbahar’ının modasına uygun ‘lahana’ kombinleri yaratmak istiyorsanız, nelerin trend olduğuna ve markaların koleksiyonlarına buradan bakabilirsiniz.

Gerekirse uzman yardımı alın Mevsim dönümlerinde vücudun yeni şartlara alışabileceği zamana kadar geçen sürede beslenme ve uyku düzenine sıvı alımına önem vererek bireysel korunma yöntemleri uygulanabilir. Uzun süren hastalık belirtilerinin olması halinde mutlaka bir hekime başvurulmasını öneriyoruz.

Çocukların Bahar Hastalıkları POLENLERE DİKKAT: Yazın müjdecisi bahar mevsimi, çocuklar açısından ‘hastalık mevsimi’ olarak değerlendirilebilir. Bu aylarda hava değişimlerine, virüslere ve polenlere bağlı olarak minikleri etkileyen hastalıklar daha çok ortaya çıkıyor. ALERJİ VE NEZLE ARTIYOR: Bahar mevsiminin gelmesiyle beraber çocuklarda bazı hastalıklar daha sık görülür. Bunların içinde en önemlileri mevsimsel alerjik rinit ve astım gibi alerjik hastalıklardır. Ayrıca krup, nezle ve farenjit, bronşiolit gibi çoğunlukla virüslerin neden olduğu üst ve alt solunum yolu enfeksiyonları, çocukluk çağında görülen döküntülü hastalıklar ve yine virüslere bağlı ishallere de bahar aylarında hayli sık rastlanır. KRONİK ÖKSÜRÜK ESİR ALIYOR: Yine bu dönemde astıma bağlı kronik öksürük, gece öksürüğü ve solunum sıkıntıları da artış göstermektedir. Ayrıca göz nezlesi olarak bilinen allerjik konjonktivit de bahar aylarında sıklığı artan hastalıklardandır. Genellikle alerjik rinitle birlikte görülmektedir. Gözlerde kızarıklık, sulanma, yanma ve ve batma hissi alerjik konjonktivitin belirtileridi. İltihaplı göz akıntıları enfeksiyon belirtisi olabilir. Mutlaka göz doktoru tarafından görülmelidir. SES KISIKLIĞI KRUP HABERCİSİ: Küçük çocuklarda görülen ve viral bir hastalık olan krup da; bu dönemde görülen ve ilerlemesi durumunda ağır solunum sıkıntısına neden olabilen bir üst solunum yolu enfeksiyonudur. Virüsler bu hastalığın etkenleridir. 2-3 günlük burun akıntısı, ses kısıklığı ve hafif ateşi takiben havlar tarzda öksürükle ortaya çıkar. Nefes alma sırasında hırıltı şeklinde solunum sıkıntısına ilerleyebilir. Bazen alerjik bir reaksiyon olarak aniden de ortaya çıkabilir. Bu dönemde hastanelerin acil servislerine başvuruların sık nedenlerinden birisi kruptur.

sayı 9 - bigas’te - 19 -


KARDEŞ KISKANÇLIĞI Kıskançlık, yaşamın her döneminde görülebilir ancak çocuklukta biraz daha yoğun yaşanır. Kardeş kıskançlığı doğal bir duygu olup, şiddeti ve dışa vurumu her çocuğa göre farklılıklar gösterebilir. Kardeş kıskançlığı duygusuyla savaşmak yerine çocuğa bu duygusunu kabul edilebilir olduğu ve nasıl başedeceği öğretilebilir. Bu kıskançlığı yaşayan çocuklar ne gibi endişeler taşırlar? Kardeş kıskançlığı her çocukta ve aynı oranlarda görülmeyebilir. Çocuklar arasındaki yaş farkı ne kadar yakın olursa, özellikle küçük yaş döneminde daha yoğun yaşanabilir. Anne -baba tutumları, cinsiyet, yaş faktörü ve aradaki yaş farkı sıkıntıların boyutunda etmen olur. Çocuk, kendisinin daha az sevildiğini ve ilgi gördüğünü düşünür. Eğer çocuklar arasındaki yaş farkı 2.5/3 yaştan az ise, bu daha yoğun yaşanan bir duygu olur. Birbirine yakın dönemlerde olan çocukların ihtiyaçları da benzerlik taşır. Aynı ilgi ve enerjiyi göstermek, anne ve baba için zorlayıcı olabilir. Gördüğü ilginin bölünmüş olması annenin ilgisini kaybediyor olduğunu düşündürtür.

Nasıl davranışlar sergilerler? •Anneden uzaklaşma ya da daha önceden istemediği şeyleri talep etme gelişebilir. •İçe kapanabilir. Uyku ve yemek yeme ile ilgili sorunlar başlayabilir ya da aşırı sinirli olabilir. •Alt ıslatma, parmak emme, bebeksi konuşma, ağlama görülebilir. Kendi başlarına yemek yemek istemeyebilirler. Anne - baba ile birlikte uyumak için hayali korku hikayeleri uydurabilirler. •Anne - babaya ve çevrelerine sözlü ve fiziksel olarak sataşabilirler. Kendisinden istenileni yapmakta isteksiz olabilir. •Anneyi kontrol etmek ve sevgisini sık sık sorgulama eğilimi gelişebilir. •Okula gitmek ile ilgili sorun çıkartabilir. •Bütün bu faktürler anne babanın tutumu ile azalabilir ya da çoğalabilir.

Anne ve babanın yapması gerekenler •Anne ve babalar ne kadar eşit davranırlarsa çatışmanın o kadar az olacağını sanırlar. 5 yaş ile 10 yaşın ihtiyaçları ve bunların çözümünde kullanılan yöntemler aynı olamaz. Çocukların yaş dönemlerine uygun iletişim kurmak gerekir. Taleplerini bununla orantılı olarak değerlendirmek gerekir. •Tartışmaların olması olağandır. Bu tartışmaları çözümlerken kişisel sınırlarını da öğrenirler. Ebeveynler buna ne kadar müdahale ederse, baş etme becerilerinin de gelişmesini engellemiş olurlar. Fiziksel zarar vermedikleri ve birbilerinin - 20 -

bigas’te - sayı 9

haklarını taciz etmedikleri sürece annebaba müdahale etmemeli, haklı ve haksız ayırımı yapmamalı. •Kıskançlığı yoğun yaşayan çocuk ile ilgili, günlük işlerde onun da seçebileceği bir yakından yardım istenmeli. Diğer kardeşin olmadığı baş başa geçirilen saatler de planlanmalı. •Unutulmamalı ki, kardeş bile olsalar her çocuğun kişiliği farklıdır. Farklılıklarına saygı gösterilmeli, kızmak yerine duygu ve düşüncelerini dinleyin. •Ev içi ve kardeş ile ilgili günlük sorumluluklar verin ve bunları yerine getirdiğinde sözlü olarak övün. •Yeni bir kardeş gelme aşamasında eşyalarını ve oyuncaklarını onun izni olmadan bebeğe vermeyin. •3 yaşındaki bir büyük kardeş bebeğin canlı olduğunu ve ona zarar verebileceğini bilemez, ilgisini gösterdiğimiz tepkiye öfke duyar. Zaman içerisinde bizim davranışlarımızla paralel olumlu ya da olumsuz tutumlar geliştirir. •Anne ve babanın çocuklar ile ilgili iş paylaşımı yapmış olması gerekir. Anne, bebeği emzirirken baba da büyük çocuğun giysisini değiştirebilir. Çocuğu istemiyor diye yeni bir çocuk projesini erteleyen ebeveynlere öneriler Kardeşi olmasını istemeyen bir çocuğun önce duygularını anlamak gerekir. Bu ihtiyacı bütünüyle değerlendirebilecek olgunlukta değillerdir. Anne - babanın yoğun çalışması ve çocuğa vakit ayırması, anne-çocuk ilişkisinin bağımlı olması ve rekabet duygusunun yeterince gelişmemesi ile bağlantılı olarak yeni bir kardeş fikrini ret edebilirler. Bu noktada kararı alması gereken anne ve babadır.

Детская ревность и зависть Ревность и зависть — действительно довольно нормальные эмоции в жизни большинства людей. Родители понимают, что дети могут чувствовать ревность, когда в семье, например, появляется новый ребенок. Но есть много других ситуаций, которые вызывают чувства ревности и зависти у детей. Дети растут в материалистическом, управляемом потребителем мире и, хотя мы можем думать, что они слишком маленькие, чтобы замечать это, все же они очень замечают неравенство между уровнем собственной жизни и жизнью других, более состоятельных людей. Многие дети не так открыто могут показывать чувства ревности и зависти. Эмоции могут проявляться во вспышках гнева, физического насилия, размышления или изоляции. Ребенок, который испытывает чувства ревности или зависти, может попытаться привлечь к себе внимание через хвастовство, опасное поведение или стремление добиваться совершенства во всем. Проблема для родителей состоит в том, чтобы рассмотреть поведение ребенка как признак основной эмоциональной или психологической проблемы. Также родителям стоит побеспокоиться о собственном поведении, ведь своими завистливыми рассуждениями они могут заложить фонд проявления этих эмоций в своих детей. Вы завидуете, что сосед купил новый автомобиль или подруга нашла лучшую работу, или тому, что бабушка с дедушкой больше любят Вашего брата? Ваши дети могут довольно легко копировать эти чувства. Чувства ревности могут проявляться, когда ребенок: - становится агрессивным со своим маленьким братом или сестрой или с родителями много раз без весомой причины. Находя абсурдные и несущественные оправдания, ребенок показывает свой гнев, он бьется, говорит плохие слова, кусается и обижает других детей. - У ребенка недружелюбное поведение по отношению ко всем. Он настоятельно отказывается ходить в школу и участвовать в каких-либо мероприятиях или экскурсиях. - Он категорически отказывается чтолибо кушать, страдает отсутствием аппетита,

капризничает по поводу выбора блюда. - Он не соблюдает режим дня, засыпает не во время, просыпается посредине ночи, требуя при этом чтобы ему разрешили спать в родительской комнате. - Своим поведением старается скопировать поведение младшего ребенка (плачет, кричит, даже пачкает специально одежду). Как бороться с чувствами ревности? - Попросите своего ребенка, чтобы он объяснил свои чувства и обсудите их с ним. - Не унижайте ребенка, постарайтесь понять его чувства. Ваш ребенок пытается выразить свои эмоции и независимо от того, какими нелогичными они могут Вам показаться, Вы должны уважать их. - Спросите своего ребенка, что он хочет и удовлетворяйте его желания в пределах разумного, в любом случае, не пытайтесь подкупить его удовольствие от глупых требований. - Помогите ему чувствовать себя дружелюбным к своему младшему брату или сестре. Объясните ребенку, что самый маленький член семьи будет его/ее другом, с которым он будет играть, веселиться, делиться своими интересами. - Убедите своего ребенка взять на себя некоторые обязанности (если его возраст позволяет это). Попросите, чтобы он заботился о своем младшем брате (сестре), кормил его, играл с ним и попытался успокоить, когда он кричит. Дети очень счастливы, когда они могут вести себя как взрослые. - Объясните ему, что потребности ребенка в первые годы являются многочисленными и что то же самое внимание Вы уделяли ему, когда он был маленьким. - Убедитесь, что он понимает, что любовь к нему не уменьшилась, и что Вы можете любить двух детей одинаково, и каждый является особенным для Вас. Уделите ему все внимание, в котором он так отчаянно нуждается. Ваш новый ребенок, возможно, нуждается в большем количестве Вашей заботы, однако потребности Вашего первого ребенка также увеличились, возможно теперь даже больше. - Не забывайте говорить ему о том, как сильно Вы его любите. И всегда помните, что все дети хотят казаться более сильными и более способными, чем другие.



Mayısda düşündüklerinizi hayata geçirirken geçmişteki hataları yapmamalısınız. Fikirlerinizi beğenmeyenlere karşı ani tepkiler vermeyin. Yakınınız olan bir kadın yüzünden bazı sıkıntı veya üzüntüleriniz olabilir Haziran ayında hiçbir şeyi beğenmemek ve sürekli söylenmek gibi tutumlarınız olabilir. Bunun yerine elinizdekinden memnun olup, imkanlardan istifade etmeye gayret ederseniz daha kazançlı olursunuz. Nasıl olsa şikayetleriniz hiçbirşeyi etkilemiyor bari kendinize dert etmeyin. Temmuz ayı koç burçları yanlış kararlar vermeye açık bir dönemdesiniz. Bu dönem bazı ailevi sorunlarınız olabilir. Sevgili koçlar 2013 Ağustosta aslında sizin sorumluluğnuzda olmayan dönemlere oranla bir sürü şey gereksiz daha başarılı bir yıl yere zamanınızı alıp sizi geçirecekler. bezdirebilir. Ufak şeyleri ihmal etmez ve zamanında Nisan gibi özel zevklerinizde yaparsanız sorunlarınız olmaz. aşırıya kaçabilirsiniz. Eylül sonrsı gösterdiğiniz Daha az yemeli ve spor çabaların sonuçlarını yapmalısınız. Koçlar alıyorsunuz. Sevgili koçlar duygusal çelişkiler yaratıcı konulara verdiğiniz yaşadığınız zaman sinir önem sayesinde kendinizi sisteminiz zarar göreilir. dikkat çekerken bulacaksınız. Dengeli beslenerek, kısa Size keyif veren dinlenceler, yürüyüşler yaparak ve hobilerinize zaman ayırarak sevdiğiniz şeylerle ilgilenmek de aradığınız bu dönemi sağlıklı bir şekilde geçirebilirsiniz. Uzun huzuru sağlayabilir. Aşırıya yürüyüşler sizi daha da zinde kaçtığınız harcamalara ise yapacaktır.

2013

KOÇ BURCU

2013 buç yorumu koç burcu için yılın ilk ayları gerek kazanç anlamında gerekse duygusal anlamda sizi mutlu edecek nitelikte olacak. Koç burçları Mart ayında tüm ailenin de içinde olduğu bir karar alabilirsinizz bu her ne olursa sizi ve çevrenizi memnun edecek. 2013 yılı eğitim hayatı devem edenler geçmiş

göz atmanızda yarar var. Kasımda bir konuda karara aşamsına gelebilir iki şeyden birini seçmek zorunda kalabilirsiniz bu bir gönül işi olbileceği gibi işinizle ilgili bir durumda olabilir. Çocuk sahibi olanlarınız aralıkta çocuklarından kaynaklı sorunlarla ilgilenmek durumunda kalabilir.

istiyorsanız, işte size güzel bir fırsat doğuyor. Koçlar Eylüle dikkat hayatınızda önemli bir sayfa açabilecek bir teklif alabilirsiniz.Beklenmedik iş ortaklıkları yapabilirsiniz ve girişimde bulunacağınız konularla ilgili büyük organizasyonların içinde bulunabilirsiniz.

2013 KOÇ BURCU İŞ HAYATI

2013 KOÇ BURCU AŞK HAYATI

2013 koç burcu, yılın ilk yarısı yetenekleriniz ve ticari zekanız size çok şey kazandıracak,iş konularında iyisiniz ve bazı küçük başarılar kazanmanız olası. Bu yıl maddi konularda ferahlama var.İşinden memnun olmayanlar bu yıl değişikliğe gidebilir nakit durumunuzu iyileştirmek adına bu bir şans olabilir. İş hayatında daha etkin olmanız halinde kazancınızda yenilenmeler yaşanabilir. Temmuz ayı harcamalarınızda artış olabilir gelir ve giderler arasında oluşan açık üzerinde durmalısınız. Dengesizce yapılacak harcamalar ekonomi yapmanız gereken bu dönem sizi zorlayabilir Yılın ikinci yarısı eski iş imakanlarının yeniden karşınıza çıkabilme olasılığı sizi daha da umutlandıracaktır. Önemli bir iş anlaşması yapmak

Koç burcu 2013′ün ilk yarısı cazibenizin yüksek olduğu bir dönem olacak. Bu yıl pek çoğunuzun evlilik planları hayata geçebilir özellikle yılın ikinci yarısı aradığınız aşk karşınıza çıkabilir. Koç burçları Nisan ayına dikkat evliyseniz veya ciddi bir partneriniz varsa, onunla güzel günler geçirebilirsiniz. Bazılarınız tam gerçek aşkı bulduklarını zannettikleri anda ilişkiden vazgeçebelirler. Evli olanlar şeytana uyabilirler. Oldukça dikkat çekici olduğunuz bir aydasınız.

ороскоп на 2013 год Овен Год темной Змеи потребует от Овнов огромного напряжения и чрезмерной концентрации внимания даже в мелочах. Это необходимо будет им как в профессиональной деятельности, так и в повседневной жизни. Впрочем, такой ритм организованному и целеустремленному Овну не в новинку. Ведь он всегда был настоящим борцом, несокрушимым, идущим во всем до конца. Нужно будет проявить свою рассудительность в словах и действиях, уняв излишнюю горячность. Особенно это понадобится в личной жизни, где не все сложится гладко. Змея благосклонна к Овнам, работающим над собой, меняющим отношение к людям и окружающему миру. Ваша гордыня может помешать развитию, но 2013 год лучшее время для изменения этого качества. В целом год сулит кардинальные перемены в построении карьеры и в личной жизни. Есть большая вероятность переезда на новое место жительства и даже смены гражданства. В начале 2013 года у многих Овнов останутся непрощенные обиды на родственников и нерешенные проблемы с ними. Если в первые месяцы года их не решить, то они рискуют остаться надолго. Любовный гороскоп на 2013 год для Овна

- 22 -

bigas’te - sayı 9

На любовном фронте в начале 2013 года у Овнов будет много недопониманий и проблем, вызванных охлаждением отношений с партнерами. Даже есть достаточно много шансов на то, что они сами захотят разорвать эти непростые отношения. Летом или в начале осени ожидается встреча настоящей любви. Это может быть связано с отпуском или длительной командировкой. Не все так гладко в семейной жизни, ревность к своим партнерам и постоянные придирки не дают возможности наладить отношения, из-за этого возникает ощущение, что рядом совсем не тот человек, с кем хочется быть до конца жизни. Желательно какое-то время провести порознь, чтобы разобраться с дальнейшими планами на жизнь. Разрыв отношения для Овнов чреват длительным разводом с дележом имущества и скандалами. Поэтому нужно проявить выдержку и благоразумие, взвесить все и разобраться с причинами, которые повлияли на охлаждение отношений. Возможно, что все дело в том, что Овны допускают мелкие интрижки на стороне. Гороскоп карьеры на 2013 год для Овна В 2013 году Овнов ожидает масса испытаний, которые будут связаны с отстаиванием своей точки зрения и своего положения на службе. По большей части Овны будут находиться на грани увольнения, разрыва контракта или понижения в должности. Все это будет происходить вследствие креативных, слишком вычурных идей, которые они станут продвигать со стоическим упорством.

Haziran ayı sürpriz aşklar yaşayabilirsiniz sürpriz karşılaşmalar meydana gelebilir.Ancak bu ay içinde meydana gelebilecek bu sürpriz aşkların uzun vadeli olmasını beklemeyin çünkü karşınızdaki insana aşırı eleştirel yaklaşacağınızdan,birazda

От завершающего решительного шага руководства Овнов спасает только то, что кроме прочего, они досконально знающие свою работу и нацеленные на достижение результата трудоголики. Возможно, что их оппоненты просто еще «не доросли» до уровня понимания. Овнам нужно на время отступить, доказать эффективность другим способом, ведь их резкость только мешает им в карьерном продвижении.

onunla ilgili hoşlanmadığınız şeyleri hiçbir süzgeçden geçirmeden direkt söylemeye kalkışabileceğinizden ,bu ilişki uzun vadeli olmayacak. 2013 yılın ikinci yarısı fiziksel olarak yorgun, düşünsel olarak dağınık olabilirsiniz sevgili koç burçları fakat karşı cins ilişkilerinde oldukça şanslı bir dönem,aşk hayatınızı canlandıracağınız etkiler söz konusu,yalnız olanlar yada ciddi bir ilişki arayışı içinde olanlar bu dönem hiç ummadıkları bir anda işte bu diyecekleri insanla karşılaşacaklar.

2013 KOÇ BURCU SAĞLIK Sevgili koç burçları, bazılarınız karaciğer yada safra kesesine bağlı problemler yaşayabilir. Bunun için rutin çekaplarınız yaptırmanızda fayda var. Yorgıunluğa bağlı şikayetleriniz ağrılarınız olabilir. Koç burçları 2013 Kasım gibi aile büyüklerinden birinin sağlık sorunları ile ilgilenmek durumunda kalabilirsiniz.

крупной, но это не станет неожиданностью, так как давно запланировано. Вкладывание денежных средств и крупные покупки лучше всего планировать на вторую половину 2013 года. Самыми прибыльными месяцами для Овнов ожидаются сентябрь и ноябрь, одновременно, они будут и самыми активными в финансовом плане. С большой вероятностью успеха на это время можно планировать вклады.

2013 год будет ознаменован возможностью многих увольнений и сменой профиля работы. Необходимо учитывать, что на любом другом новом месте придется все начинать с чистого листа. Возможны осложнения с партнерами из-за рубежа. Не получится избежать и возможных массовых проверок. Самыми проблемными месяцами 2013 года станут февраль, апрель и конец августа. Финансовый гороскоп на 2013 год для Овна

Гороскоп здоровья на 2013 год для Овна Деловая активность, постоянная загруженность и заряженность на работу не оставляют Овну времени на заботу о своем здоровье. Но это совсем нехорошо, ведь любой организм в какой-то период не выдерживает и дает сбой. Именно такой сбой и поджидает Овнов, он будет выражен в проблемах с сердечнососудистой системой, аллергических реакциях и повышенной утомляемости.

В плане финансов 2013 год для Овнов ожидается достаточно благополучным. Они достаточно крепко стоят на ногах, и даже смена работы или возможная перемена места жительства не могут повлиять на их благосостояние. Овен всегда отвечает за финансовое положение семьи, он рачительный хозяйственник, поэтому не допустит лишних трат и расходов.

Особое внимание необходимо уделить сердцу, вполне возможно, что оно начнет «барахлить», создавая серьезные проблемы. Это может отразиться на профессиональной деятельности Овнов. Если проигнорировать полноценный отдых и заботу о сердце и сосудах в начале года, то можно угодить в клинику уже вес ной.

Хорошую возможность в 2013 году увеличить свои доходы имеют многие Овны, но в большей степени это относится к тем, кто не щадит себя ради повышения благосостояния и не стесняется требовать честно заработанные деньги. Нужно будет возвращать долги, причем сумма будет

Год темной Змеи является для Овнов именно тем временем, когда просто необходимо отказаться от вредных привычек во имя своего здоровья. Также время 2013 года весьма благоприятно для тех Овнов, которые решать заняться спортом и изменить свой образ жизни, отдав предпочтение здоровью.


Адреса для благотварительных взносов: 1.Прямой взнос в СОС Чочуккёю и Геньчлик еви. 2.Через зарегистрированый адрес социальной сети СОС Чочуккёйя www.soscocukkoyu.org 3.Банковские счета СОСа *Турецкий Кооперативный Банк Лимасол №:600318 *Турецкий Банк №:015848733 *КТ Центральный Кооперативный Банк №:285258

SOS Çocukköyü piyango biletlerimiz satışa sunulmuştur. Biletlerimizi SOS Çocukköyü Derneği&#39;nden temin edebilirsiniz. Билеты лотереи СОС ЧОДЖУККЁЙ (COC Детскoй Деревни) поступили в продажу. Так же билеты можно приобрести в обществе СОС ЧОДЖУККЁЙ ( СОС Детская Деревня). sayı 9 - bigas’te - 23 -



nest...

çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası