prim borcu olanlara emeklilik yolu açildi 2019 / Sezgin Özcan | Vergi, Sosyal Güvenlik ve İş Hukuku Portalı

Prim Borcu Olanlara Emeklilik Yolu Açildi 2019

prim borcu olanlara emeklilik yolu açildi 2019

sayılı kanuna göre sağlık hak sahipleri kimlerdir?
Genel sağlık sigortalısının sigortalı sayılmayan veya isteğe bağlı sigortalı olmayan, kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olan; 

a) Eşi, 

b) 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya sayılı Meslekî Eğitim Kanununda belirtilen aday çıraklık ve çıraklık eğitimi ile işletmelerde meslekî eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukları ile yaşına bakılmaksızın bu Kanuna göre malûl olduğu tespit edilen evli olmayan çocukları, 

c) Geçiminin genel sağlık sigortalısı tarafından sağlandığı Kurumca belirlenen kriterlere göre tespit edilen ana ve babası

sayılı kanundan önce sağlık yardımı alanlar kanundan sonra da yararlanacak mı?

sayılı Kanundan önce sigortalıdan veya emekliden sağlık yardımı alanlar sayılı kanundan sonrada devam edecektir. Öğrenci ise öğrencilik bitene kadar, Kız çocuğu ise evlenene veya işe girene kadar devam eder.

tarihinden sonra evlenen boşanan veya işe girip çıkan bir kız çocuğu tekrar yararlanabilir mi?

Kanunda yapılan yeni düzenleme ile durumunda değişiklik olan kız çocuklarının tekrar genel sağlık sigortalısı bakmakla yükümlüsü olmalarına imkan verilmiştir

Kanundan önce devlet memuru olarak çalışmakta iken kanundan sonra emekli olanların çocukları nasıl yararlanır?

Erkek çocukları öğrenci olmak şartıyla kız çocukları devamlı yararlanır.

Kanundan sonra sigortalı olan birinin kız çocukları öğrenci olmadığı halde yararlanabilir mi?

Hayır yararlanamaz. Öğrencilik şartı veya malullük şartı aranmaktadır.

Prim borcu olan 4/b (Bağ-Kur) sigortalısı sağlıktan yararlanamadığı için, 4/a (ssk) sigortalısı eşinden dolayı sağlıktan yararlanabilir mi?

4/b'li Genel sağlık sigortalısı hak sahibi olan kişiler, prim borcu olsa dahi kendi haklarından faydalanmak zorundalar. Bu durumda, borcunu yatırarak kendi hakkından yada Bağ-kur'dan kaydını sildirerek eşinin üzerinden sağlıktan faydalanabilecektir.

tarihinde ilk defa genel sağlık sigortası kapsamına alınanlar eski kanunların şartlarından yararlanabilir mi?

Hayır yararlanamaz. sayılı kanun hükümlerine göre hak sahibi olurlar.

18 yaşın altındaki çocukların sağlık hak sahipliği nasıl oluşturulmaktadır?

Sayılı Kanunun 60 ıncı maddesi gereğince genel sağlık sigortalısı sayılanların çocukları, ana ya da babanın tescil edilmiş olmasına bakılmaksızın ve ayrıca bir işleme gerek olmaksızın 18 yaşını dolduruncaya kadar genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak herhangi bir şart aranmaksızın 60/c-1 kapsamında sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan yararlandırılır.

sayılı yasa gereğince aylık almakta olan 18 yaş altı çocuğum üzerinden sağlık yardımı alabilir miyim?

Hayır alamazsınız, sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin 10 numaralı alt bendine göre sayılı kanuna göre aylık alan 18 yaş altı özürlü çocuğun bakmakla yükümlüsü olamaz.

Emekli sandığından emekli aylığı almaktayım aylığımdan genel sağlık sigortası primi kesilecek mi?

Emekli aylığınızdan genel sağlık sigortası pirimi kesilmeyecektir.

sayılı yasa gereğince aylık almaktayım. Sigortalı çocuğumdan sağlık yardımı alabilir miyim?

Hayır alamazsınız, çünkü sayılı kanuna tabi aylık alanlar genel sağlık sigortalısı sayıldıklarından, kendi sigortalılıklarından dolayı sağlık hizmetlerinden yararlanabilirler.

Genel sağlık sigortalısı olup boşanan eşlerin ortak çocukları kimden yararlandırılır?

Ana veya babası ayrılmış çocukların sağlık aktivasyonları, velayeti bulunan ana ya da baba üzerinden yapılacaktır. Ancak velayeti bulunan ana ya da babanın genel sağlık sigortalılığının bulunmaması halinde velayeti bulunmayan ana ya da babanın yazılı talebi halinde bu kişiler üzerinden de aktivasyonları yapılacaktır.

Kanunun yürürlük tarihinden sonra ilk defa devlet memurluğuna giren bir kimse sağlık hizmetlerinden nasıl yararlanır?

Kanunun yürürlük tarihinden sonra işe giren devlet memurunun sağlık hak sahipliği Kurum sistemleri tarafından son bir yıl içinde 30 gün genel sağlık sigortası prim ödeme gün sayısı şartının yerine getirilmesi ile otomatik olarak oluşturulmaktadır. Sigortalının Sosyal Güvenlik Kurumu İl/merkez Müdürlüklerine müracaat etmesine gerek yoktur. Ancak sorun bulunması halinde müracaat etmesi gerekmektedir

Malul olan kimselerin sağlık hak sahipliği nasıl oluşturulmaktadır?

Malul kimselerin, maluliyetlerine ilişkin olarak SGK bünyesindeki Kurum Sağlık Kurulundan alınan sağlık raporuna istinaden sağlık hak sahiplikleri oluşturulmaktadır. Malul olarak sağlık hak sahipliğinden yararlanmanın başlangıç tarihi, Kurum Sağlık Kurulunca kişinin maluliyetine karar verildiği tarih olmaktadır. Maluliyet, niteliğine göre süreli veya süresiz verilebildiğinden, sağlık hak sahipliği bu sürelere göre açılmaktadır.

Evli malül çocuklar yararlanabilir mi?

Sayılı kanuna göre yararlanamaz. Ancak kanundan önce hak sahipliği oluşturulmuşsa o hakkı devam eder

Sigortalıdan yararlanamayan kız çocuklarının genel sağlık sigortası nasıl devam eder?

Durum değişikliği nedeniyle tekrar hak sahibi olamayan kız çocukları ya isteğe bağlı olabilir ya da gelir tespitine göre 60 inci maddesinin (g) bendine göre genel sağlık sigortalısı olabilir

Kız ve erkek çocuklarının sağlıktan yararlanmaları hakkında bilgi verir misiniz?
sayılı Kanundan önce , , sayılı Kanunlara göre kız çocukları evlenene kadar veya boşandıktan sonra ölene kadar anne veya babaları üzerinden sağlık hizmetlerinden faydalanmakta idiler. Erkek çocukları ise , ve sayılı Kanuna göre yaş ve eğitim durumuna bağlı olarak, sayılı Kanunun uncu maddesine göre ise 25 yaşına kadar eğitim şartı aranmaksızın sağlık hizmetlerinden yararlanmakta idi. sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin 10 numaralı alt bendi ile; 
          b) 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya 5/6/ tarihli ve sayılı Meslekî Eğitim Kanununda belirtilen aday çıraklık ve çıraklık eğitimi ile işletmelerde meslekî eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukları ile yaşına bakılmaksızın bu Kanuna göre malûl olduğu tespit edilen evli olmayan çocuklarını,
şartı getirilmiştir.
          Ancak, sayılı Kanun ile sayılı Kanunun Geçici 12 nci maddesi değiştirilmiş ve evlenme ya da işe girme halinde bu Kanun hükümlerine tabi olunacağı yönündeki uygulama Mart/ itibariyle yürürlükten kaldırılmıştır. Kurum vatandaşlarımızdan gelen talepleri de dikkate alarak yapılan bu son değişiklik ile Kanunun yürürlük tarihinden önce bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmetlerinden yararlanan kız çocuklarının durum değişikliği oluncaya kadar yani evlenmedikleri ve işe girmedikleri sürece anne veya babaları üzerinden sağlık hizmetlerinden yararlanmaları sağlanmıştır.
Ayrıca belirtmek gerekir ki, çocuğun ebeveynlerinden biri üzerinden bakmakla yükümlü olunan kapsamında sağlık hak sahipliği yapılmış ise, Kurum ünitelerimize müracaat etmeleri ve yazılı talepte bulunmaları halinde bu kayıt değiştirilerek diğer ebeveyni üzerinden çocuğun hak sahipliği açılabilir.
           Diğer taraftan eğitim durumuna bağlı olarak sağlık yardımları 20 ve 25 yaşına kadar uzatılacak çocukların aktivasyonlarının devam etmesi için,
           Milli Eğitim Bakanlığı veya Yükseköğretim Kurumu kayıtlarından öğrencilik bilgileri alınmakta sağlık hak sahiplikleri devam ettirilmektedir. Söz konusu birimlerden elektronik ortamda kayıtların alınamaması durumunda ise öğrencilerin her öğrenim dönemi başında öğrenci belgeleri ile Kurum ünitelerimize başvurmaları gerekmektedir. Eski kanunlara tabi emeklilerin kız çocukları ile sayılı Kanuna tabi erkek çocuklarına da 25 yaşına kadar öğrenci belgesi gerekmediğinden, bunların aktivasyonları otomatik olarak açılmaktadır. Öğrencilik haklarından yüksek lisans ve doktora yapan öğrencilerin girdiğini de bu noktada belirtmek gerekir. Bu kişiler de öğrenim gördükleri sürece 25 yaşına kadar sağlık hak hizmetlerinden yararlanmaktadırlar.

   Ayrıca, lise veya dengi öğrenimden mezun olanlar 20 yaşını, yükseköğrenimden mezun olanlar ise 25 yaşını geçmemek ve bakmakla yükümlü olunan kişi ya da 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (g) bendinde sayılanlar hariç genel sağlık sigortalısı olmamak şartıyla mezun oldukları tarihi izleyen günden itibaren iki yıl süreyle, prim borçlarına bakılmaksızın bakmakla yükümlü olunan veya hak sahibi kişi sayılmak suretiyle sağlık hizmetinden faydalandırılır.
            sayılı Kanuna tabi sigortalının 25 yaşını doldurmamış erkek çocuklarının evlenmesi, işe girmesi, sayılı Kanuna tabi ebeveynin emekli olması durum değişikliği sayılmakta daha sonra durum değişikliği ortadan kalkanların sağlık yardımlarından yararlanma şartları sayılı Kanuna göre belirlenmektedir. Öğrenci olmaları halinde anne/babaları üzerinden sağlığa müstahak olmaktadırlar. Bu halde öğrenci belgelerinin ünitelerimize ibrazı ve yazılı talep gerekmektedir. (Ancak, 18 yaşını doldurmadan önce zorunlu sigorta kollarına tabi olarak çalışmış olması, öğrenim görmekte iken öğrenim durumuna göre akademik takvim esas alınarak yarıyıl ve yaz tatillerinde sigortalı olması halleri durum değişikliği sayılmayacaktır.) Aynı Kanuna tabi kız çocukları için ise sadece ünitelerimize yazılı müracaat etmeleri yeterli olmaktadır.  Kız çocuklarından durum değişikliği (evlenme, işe girme) olması nedeniyle anne veya babası üzerinden hak sahipliği sona erdirilen, daha sonra durum değişikliği ortadan kalkan (boşanma ve işten ayrılma gibi) ve devir tarihinden önce anne ve babası üzerinden hak sahipliği olmasına rağmen hak sahiplikleri SPAS üzerinden oluşturulmayan kız çocuklarının, Kurumumuza başvurmaları halinde ilgili kanunlarına göre sağlıktan faydalanabileceklerdir.
            Ayrıca, 1/6/ tarihinden itibaren yürürlüğe giren düzenleme gereği, bu tarihten sonra lise ve dengi okuldan mezun olan öğrenciler, mezuniyet tarihinden itibaren gün daha bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında değerlendirilecektir.

Sağlık hak sahipliği işlemleri nerelerde yapılmaktadır?

Her üç kurumun mensuplarının sağlık hak sahipliği bütün SGK il/merkez müdürlüklerimizde yapılmaktadır.

Sigortalının vefatı halinde durum değişikliği olan kız çocuğu yararlanır mı?

Sigortalıdan dolayı Yetim aylığı bağlanması halinde yararlanabilir.

Gelir testine girip tescil işlemi yapılan sigortalı sağlık hizmetinden hemen yararlanabilecek midir?

Genel sağlık sigortası kapsamında resen tescil edilen kişilerin sağlık hizmetlerinde yararlanması için son bir yıl içinde toplam 30 gün genel sağlık sigortası prim ödeme gün sayısı aranması Kanunun 67 nci maddesine göre sağlık hizmetlerinden yararlanmanın şartlarındandır. Ancak bu şartın sağlanması ile birlikte sağlık hizmetlerinden yararlanmak mümkün olacaktır.

Genel sağlık sigortalılarından hangilerinin aktivasyonları otomatik açılıyor, hangileri için Kuruma müracaat gerekiyor?

SPAS programının işletime açılmasıyla birlikte, eskiden olduğu gibi sigortalı olanların işe başlama evraklarını Kurum ünitelerine getirmesi ve aktivasyon açtırması gerekmemektedir. Sigortalıların kurumlarında yapılan işe giriş, tescil ve prim bilgileri otomatik olarak Kurumumuz kayıtlarına intikal etmekte ve 30 gün GSS prim gün sayısı şartının tamamlanmasıyla birlikte sağlık hak sahiplikleri SPAS programı tarafından otomatik olarak başlatılmaktadır. Sigortalıların 18 yaş altı çocuk ve eş bilgileri de kimlik paylaşım sisteminden elektronik ortamda alındığından bunların aktivasyonu da otomatik olarak sağlanabilmektedir. Sadece, sigortalının bakmakla yükümlü olduğu 18 yaş üstü çocuklardan sağlık hak sahipliği otomatik olarak oluşturulmayanlar ile anne ve babası için Kurum ünitelerimize yazılı olarak başvurulması gerekmektedir.

Evlilik birliği devam ettiği halde ayrı yaşayan eş genel sağlık sigortalısından sağlıktan faydalanabilecek midir?

sayılı Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre aile birliğinin devam ettiği belgelenen genel sağlık sigortalısı olmayan eşin, genel sağlık sigortalısı eşinden dolayı sağlıktan yararlandırılabilir.

Anne ve babasının sigortalı olması halinde çocuk kimden yararlanır?

Tercih hakkı bulunmaktadır.

Terörden dolayı aylık alan bir kimsenin yakınları katılım payı öder mi?

Yalnız kendisi katılım payı ödemez. Yakınlarından katılım payı alınmaktadır. Ancak Şehit aylığı bağlanırsa aylık bağlanan kimselerden katılım payı alınmaz.

Yurt dışı öğrenci belgeleri geçerli midir?

Evet geçerlidir. Ancak;
-Yabancı ülkelerde öğrenim gören öğrencilerden; Eğitim gördüğü okulun Türkiye’deki lise, ön lisans, lisans veya yüksek lisans seviyesinde olduğunu gösteren, YÖK veya Millî Eğitim Bakanlığı, Eğitim Ataşeliği veya Ülkemizin Dış temsilciliklerinden alınacak belge istenecektir.
-Ancak, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yurtdışındaki üniversitelere yerleştirilen Türk öğrencilerden denklik belgesi istenmeyecektir.

Sigortalının babasıyla resmi evliliği olmayan öz anaya bakılır mı?

Nüfus Müdürlüğünden ayrı ayrı kayıt almak şartıyla bakılabilir.

Sigortalının nikâhlı eşinin çocuğuna bakılır mı?

Bakılmaz.

Herhangi bir sosyal güvencesi ve geliri olmayan kimse sağlıktan yararlanamayacak mıdır?

Bu durumda olan kimselerin, ilk olarak bulundukları yerin Kaymakamlık bünyesindeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına müracaat ederek gelir tespitinin yaptırmaları gerekir. Yapılan gelir testi sonucu hane bazında kişi başına düşen aylık gelirinin asgari ücretin üçte birinin altında olduğu tespit edilenler primi devlet tarafından karşılanmak üzere sağlık hak sahipliği oluşturularak sağlık hizmetlerinden yararlanmaları sağlanmaktadır.

Şu ana kadar herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna tabi çalışması olmayan vatandaş, isteğe bağlı sigortalı olabilir mi? Sağlıktan yararlanabilir mi?

sayılı Kanun kapsamında Türkiye'de ikamet edenlerden 18 yaşını doldurmuş kişiler, isteğe bağlı sigortalı olabilecekler ve sağlıktan da yararlanabileceklerdir.

Sigortalı olanlar hangi hastanelerden faydalanabilirler?

Kurumumuzca anlaşmalı olan kamu ve özel sağlık hizmet sunucularının tümünden faydalanabilirler. Acil hallerde ise (kalp krizi, beyin kanaması, trafik kazası v.s) anlaşması olmayan sağlık hizmet sunucularına da başvurabilirler.

Askerlikten önce yeterli prim ödeme gün sayısı olan sigortalı, askerliğinin bitmesiyle işbaşı yaptığında ne kadar süre sonra sağlıktan yararlanabilecektir

Silahaltına alınmadan önce yeterli prim gün sayısı olduğundan, askerlik hizmeti bitikten sonra da sağlıktan yararlanmaya devam edecektir.

Emekli aylığı bağlanan kişilerin, eş ve çocuklarının sağlık aktivasyon işlemleri nasıl oluşturulacaktır?

Emekli aylığı bağlanan, hak sahibi olan eş-çocuklarının sağlık aktivasyon işlemleri diğer sağlık hak sahiplerinde olduğu gibi SPAS programı tarafından otomatik olarak oluşturulacaktır.

Sosyal güvencesi olmayan anne-babanın 18 yaşından küçük çocuklarının sosyal güvenceleri var mıdır?

Sosyal güvencesi olmayan anne-babanın 18 yaşından küçük çocukları genel sağlık sigortası kapsamına alındıklarından, herhangi bir işleme gerek kalmaksızın T.C. numaralı kimlik belgeleri ile sağlıktan yararlanabileceklerdir.

sayılı kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra boşanan kız çocukları tekrar sağlıktan yararlandırılabilecekler mi?

Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten sonra boşanan kız çocukları, öğrenci olması şartı ile 25 yaşına kadar ya da malul olması şartı ile tekrar sağlıktan yararlanabilirler. Öğrenci veya malul olmaması halinde hak sahibi anne ya da babaya tekrar dönemeyeceklerdir.

18 yaşından büyük öğrenci olmayan malul erkek çocuklar sağlıktan nasıl faydalanabileceklerdir?

Kurumca yetkilendirilmiş Devlet veya Üniversite Hastanelerinden alacakları sağlık kurulu raporuna istinaden, Kurum Sağlık Kurullarınca maluliyetine karar verilmesi şartı ile sağlıktan yararlanabileceklerdir

İşe başlayan sigortalı kendisi ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlıktan yararlandırılmaları için kaç gün prim ödemeleri gereklidir?

Genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin, genel sağlık hizmet ve diğer haklardan yararlanabilmeleri için sağlık hizmet sunularına başvurduğu tarihten önceki son bir yıl içinde toplam 30 gün genel sağlık sigortası prim gün sayısının olması gerekir.

Genel sağlık sigortalısının anne babası sağlık hizmetlerinden ne şekilde faydalandırılacaklardır?
Genel Sağlık sigortalısının, her türlü kazanç ve irattan elde ettiği gelirler toplamı yürürlükte bulunan askeri ücretin net tutarından daha az olan ana-babası adına, genel sağlık sigortalısının sağlık yardımı talep ve taahhüt formunu tam ve eksiksiz olarak doldurması halinde sağlık hak sahipliği oluşturulacaktır. Bu başvuru e-devlet sistemi üzerinden genel sağlık sigortalısı veya sağlık yardımı talep eden ana/babası tarafından da yapılabilmektedir.
Genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu yabancı ülke vatandaşlarından ayrıca hangi belgeler istenmektedir?
- İkamet tezkeresi

- Geçici vatandaşlık numarası (Emniyet Müdürlüğünden alınacak)

- İlgili ülke Konsolosluğundan sosyal güvencesi olmadığına dair belge.

sayılı kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıların(Bağ-Kur) prim borcu olması halinde sağlık hak sahipliği oluşturulabilir mi?

Bunların sağlık hizmeti sunucularına başvurduğu tarihte 60 günden fazla prim ve prime ilişkin her türlü borcunun bulunmaması gerekmektedir.

İşsizlik ödeneği ve kısa çalışma ödeneği alan sigortalı, ne kadar süre ile sağlık hak sahipliği devam eder?

Genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kimseler, işsizlik ve kısa çalışma ödeneği aldığı süre kadar, sağlık hak sahiplikleri devam edecektir.

Üniversite öğrencisi erkek çocuğu öğrenciliği sona ermediği sürece sağlıktan yararlanma hakkı var mıdır?
Üniversite öğrencisi erkek çocuğu, öğrenciliği devam etse dahi, en fazla 25 yaşını doldurduğu tarihe kadar bakılmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmetlerinden faydalanabileceklerdir.

Ayrıca, lise veya dengi öğrenimden mezun olanlar 20 yaşını, yükseköğrenimden mezun olanlar ise 25 yaşını geçmemek ve bakmakla yükümlü olunan kişi ya da 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (g) bendinde sayılanlar hariç genel sağlık sigortalısı olmamak şartıyla mezun oldukları tarihi izleyen günden itibaren iki yıl süreyle, prim borçlarına bakılmaksızın bakmakla yükümlü olunan veya hak sahibi kişi sayılmak suretiyle sağlık hizmetinden faydalandırılır

Kimlerin bakmakla yükümlü olduğu kişisi yoktur?

• Meslekî Eğitim Kanununda belirtilen aday çıraklık ve çıraklık eğitimi ile işletmelerde meslekî eğitim görenlerin,
• Yapılacak gelir testi sonucuna göre aile içinde kişi başına düşen gelirin aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az olan vatandaşların,
• Gelir tespiti yapılmaksızın genel sağlık sigortalılığı ya da bakmakla yükümlü olduğu kişi bulunmayan Türk vatandaşlarından 18 yaşını doldurmamış çocukların,
• Uluslararası koruma başvurusu veya statüsü sahibi ve vatansız olarak tanınan kişilerin,
•  sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu göre korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretsiz faydalanan kişiler ile ana ve babası olmayan Türk vatandaşlarından 18 yaşını doldurmamış çocukların,
• Yabancı uyruklu öğrencilerin,
• Stajyer avukatların,
• 18 yaşından küçük olup sayılı Kanuna göre aylık alanların,

 

bakmakla yükümlüleri bulunmamaktadır.

Devlet memurlarından aylıksız izinde olanların Genel Sağlık Sigortası karşısındaki durumları nasıldır?

Aylıksız izinli iken genel sağlık sigortası hizmetlerinden yararlanılması açısından devlet memurları arasında işe giriş tarihlerine göre farklı durumlar oluşmaktadır. Buna göre; ’den önce işe girmiş devlet memurları aylıksız izinleri süresince sağlık hizmetlerinden faydalanabilmektedirler. Ancak ’den sonra işe giren devlet memurlarının aylıksız izin kullanmaları halinde bir yıl süreyle kendi sigortalılıkları üzerlerinden sağlık hizmeti alabilirler. Bir yıldan fazla aylıksız izin kullanan memurlar, bir yıldan sonra genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlüsü olarak (eş, anne veya baba olarak) veya gelir testi sonucu tespit edilen statüye göre sağlık hizmetlerinden faydalanabilir.

Yüksek lisans ve doktora yükseköğrenimden sayılır mı? Sayılması durumunda bu öğrenimi görenler kaç yaşına kadar sağlıktan faydalanabilirler?

Yüksek lisans ve doktora yapılması, Yükseköğretim Kanununda yükseköğrenimden sayılmaktadır. Bu nedenle ikinci bir üniversite okuyanlar, yüksek lisans ve doktora yapanlar 25 yaşına kadar bakmakla yükümlü olunan kişi sıfatıyla anne veya babalarından faydalanabilirler. Ancak 25 yaşından sonra lisans, yüksek lisans veya doktora yapsalar bile bakmakla yükümlü olunan kişi olarak anne ya da babaları üzerinden sağlıktan faydalanmaları mümkün değildir.

Yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşları ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler genel sağlık sigortası kapsamında mıdır?

Adres Kayıt Sisteminde yerleşim yeri yurtdışı olarak güncellenen kişiler genel sağlık sigortası kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılmayacaktır.
Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olan ülkelerde yaşamakta olan Türk vatandaşlarının, ülkemizde ikamet eden bakmakla yükümlü olduğu kişilerinin Kurumumuz sağlık hizmetlerinden faydalanabilmesi için bulunduğu ülkelerin sigorta kurumlarına müracaat ederek ilgili sağlık yardım hakkı belgesi (formüler) ile bakmakla yükümlü olduğu kişinin ikamet adresinin bulunduğu yerdeki Kurumun Yurtdışı İşlemleri Servisine başvurmaları halinde Kurumumuz sağlık hizmetlerinden faydalanmaları mümkün olacaktır.

Ülkemiz ile akdettikleri sosyal güvenlik sözleşmesinde, genel sağlık sigortası uygulamasına ilişkin hüküm bulunmayan ülkelerde çalışan vatandaşlarımızın eş, 18 yaş üstü çocuğu ile ana ve babasının Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamına alınması ve sağlık yardımlarından bu kapsamda faydalanması söz konusudur.

Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmayan ülkelerde ikamet eden vatandaşlarımız da yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda yurtdışı adreslerini KPS’ de güncelleyerek Türkiye’de açık görünen ikametlerini kapatmaları halinde, bu kişilerin Türkiye’de ikamet eden bakmakla yükümlü olduğu eşinin, 18 yaş üstü çocuğunun, ana ve babasının Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamına alınması ve sağlık yardımlarından faydalanması söz konusudur

Emeklilik için yaş şartını doldurmayı bekleyen kişiler gelir testine girmek zorunda mıdırlar?

Emekli olabilmek için yaş şartının gerçekleşmesini bekleyen kişiler, genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamında veya  Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında Kurumumuzca resen genel sağlık sigortalısı olarak tescillerinin yapılması ve bir ay içinde yerleşim yerlerindeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına başvurmaları halinde yapılacak gelir testi işlemlerine istinaden aile içinde kişi başına düşen gelir miktarının tespitine göre primleri devlet veya kendileri tarafından ödenmek suretiyle sağlık hizmetlerinden faydalanmaları söz konusudur. Ancak bu kimselerin eş, anne veya babaları ya da çocukları üzerinden bakmakla yükümlü olunan kişi olarak Kanunda aranan kriterlere göre sağlıktan yararlanma hakkı bulunması halinde bu kapsamda sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

Durum değişikliği nedir?
sayılı Kanundan önce yürürlükte olan ilgili Kanunlar gereğince bakmakla yükümlü olunan kişi sayılanlardan;
- Erkek ve kız çocukları ile malul çocukların evlenmesi, sigortalı veya isteğe bağlı sigortalı olması, gelir veya aylık bağlanması,
- Bakmakla yükümlü konumundaki anne veya babanın sigortalı veya isteğe bağlı sigortalı olması, gelir veya aylık bağlanması, gelir seviyesinin yükseldiğinin tespiti ya da evlenmesi,

- 25 yaşını doldurmamış sayılı kanuna tabi çalışan babası veya annesinden faydalanan erkek çocuğunun yararlandığı annesi veya babasının emekliliğe ayrılması,
Halleri, durum değişikliği sayılmakta olup, durum değişikliği ile sayılı Kanundan önce yürürlükte olan ilgili Kanunlar gereğince bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sahip oldukları kazanılmış hakları sona erecektir.
Ancak erkek çocuklarının;

- Askerlik hizmetini er ve erbaş yapması;
- 18 yaşını doldurmadan önce zorunlu sigorta kollarına tabi olarak çalışmış olması,
- Öğrenim görmekte iken öğrenim durumuna göre akademik takvim esas alınarak yarıyıl ve yaz tatillerinde sigortalı olması,
durum değişikliği sayılmayacaktır.
Diğer yandan 1/10/ tarihinden önce sağlık yardımlarına müstahak olan kız çocukları 25/02/ tarihinden itibaren işten çıkmaları veya evlendikleri eşlerinden ayrılmaları halinde tekrar anne ve babaları üzerinden sağlık hizmetlerinden yararlandırılır.

Sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan ülkelerde çalıştırılan işçiler sağlık yardımlarından yararlanır mı ?

Bu ülkelerde çalıştırılan işçiler topluluk sigortası kapsamında değerlendirildiğinden bu işçilerin işverenleri ile uzun vade (Malullük, Yaşlılık ve Ölüm) Topluluk sigortası sözleşmesi yapılmakta, ancak Kısa Vade (Hastalık, Analık ile İş kazası ve Meslek Hastalığı) Topluluk sigortası kolundan sözleşme imzalanmadığından dolayısıyla söz konusu sigorta kollarına ait primler de alınmadığından bu kimseler ile bakmakla yükümlü oldukları kişilerin de sağlık yardımlarından yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.

Yabancı uyruklu kimseler nasıl yararlanır ?

1- Türkiye de İkamet etmesi
2- Vatandaşlık Numarası alması
3- Mensubu olduğu ülkede Sosyal Güvenliğinin olmaması gerekmektedir.

Bütün sorular için EYT rehberi: EYT'liler ilk maaşını ne zaman alacak? Kademeli prim ne demek, prim günü tablosu nasıl hesaplanır, başvuru ve borçlanma nasıl yapılacak?

EYT TARTIŞMASI NASIL BAŞLADI? 

EYT sebebiyle emeklilik tarihleri ötelenen kişiler, yılında yapılan değişikliğin geçmişe dönük uygulamasının kaldırılmasını talep ediyor. Yani öncesinde çalışmaya başlayanlar, prim gün sayılarını ve sigortalılık sürelerini doldurduklarında yaşlarına bakılmaksızın emekli olmak istiyor. Emeklilik yaşı kaç, sorusunun cevabı kadınlar ve erkekler için farklı olurken sigortalılık süresi, sigortanın yapıldığı tarih ve ödenen prim günü yaşı etkileyen faktörler olarak karşımıza çıkıyor.

EYT EMEKLİLİK ŞARTLARI NEDİR? 

- 8 Eylül tarihinden önce sigorta kaydının bulunması,
- Girdiği tarihe göre güne kadar prim ödemesinin tamamlanması,
- Kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresinin dolması gerekir.  

EYT YASASI NEDEN ÇIKTI? 

Meclise sunulan taslakta EYT'nin gerekçesi kısaca şöyle özetlendi: 

"8/9/ (dahil) öncesi ilk defa sigortalı sayılanlardan halihazırda çalışanların yapılan değişiklikten hemen etkilenmemesi amacıyla yaş ve/veya prim ödeme gün sayısı koşulları işe başlangıç tarihlerine göre kademelendirilmiştir.

Günümüzde gelinen süreçte 8/9/ (dahil) öncesi ilk defa sigortalı sayılanların emekliliğe hak kazanma koşullarında bir düzenleme yapılması amaçlanmıştır."

EYT BAŞVURULARI NE ZAMAN BAŞLAYACAK?

EYT başvuruları, kanunun Resmi Gazete'de yürürlüğe girmesiyle birlikte başladı. Koşulları yerine getirenler, Süre sınırı olmaksızın, SGK ve e-Devlet'ten başvuru yapabilecek.

EYT düzenlemesinden yararlanmak isteyenler emeklilik için başvuru dilekçesi verecek.

Koşulları yerine getirenler, Süre sınırı olmaksızın, SGK ve e-Devlet'ten başvuru yapabilecek.

EYT düzenlemesinden yararlanmak isteyenler emeklilik için başvuru dilekçesi verecek.

EYT BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?

e-Devlet sistemine giriş yaptıktan sonra ‘gelir, aylık ödenek talep belgesinin verilmesi belgesi’ne tıklayın.

Ardından sayfada çıkan yeni başvuru sekmesine tıklayın.

Tahsis talep türü olarak ise ‘yaşlılık aylığını" seçin.

SSK kapsamında aylık talep edeceklerin ‘4A’, Bağkur kapsamına girenlerin ise ‘4B’ seçeneğini işaretlemesi gerekiyor. Seçim yaptıktan sonra ‘başvur’ butonu tıklayın.

Maaş ödemesinin yapılacağı bankayı seçtikten sonra açıklama kısmına maaşınızı almak istediğiniz şubeyi yazın.

Diğer iletişim bilgilerini de doldurun.

‘Aylık alıyor mu?’ sorusunu da "evet" veya "hayır" olarak yanıtlayın.

Son aşamada ‘ileri’ butonu ardından ‘başvur’ butonuna basılarak bilgiler SGK’ya gönderilmiş olacak.

EYT MAAŞ HESAPLAMASI NASIL YAPILIR? 

Emeklilikte yaşa takılanlar için maaş hesaplamasında şu 3 dönem önemli;

- yılı öncesi
- – yılları arası
- yılı sonrası

Bu üç dönemdeki hesaplamalar yapıldıktan sonra emeklilikte yaşa takılanlar için maaş hesaplaması yapılır. Yani emekli maaşı hesaplaması, çalışanın sigortalılık dönemindeki tüm kazançlar dikkate alınarak hesaplanır.

EYT MAAŞ HESABINDA NEYE BAKILIR? 

EYT maaş hesaplaması yapılırken şu kriterler dikkate alınır:

- İşçinin aylık kazancı,
- İşçinin çalıştığı yıl,
- İşçinin yaşının dolmasını beklerken ödediği fazladan prim miktarı,
- Çalışanın çalışma süresine ara verip vermediği,
- Çalışma süreleri, etkenleri göz önüne alınır.

İLK MAAŞ NE ZAMAN?

Yasanın Resmi Gazete'de yayımlanması sonrası başvurular başladı. Mart ayında yapılan başvurular sonrası ilk maaşların nisan ayında alınacak. Maaşlarda hak kaybı olmayacak.

EYT HERKESİ KAPSIYOR MU? 

Hayır. Yasa düzenlemesi öncesinde yanlış yorumlarla gün primi olan herkesin emekli olacağı beklentisi oluştu. Düzenleme ile emeklilik yaş sınırı kaldırıldı, ancak çalışma yılı süresi ve yürürlükte olan prim gün sayısı, işe giriş tarihine göre oluşturular kademeler olduğu gibi korundu. EYT düzernlemesi sonrasında her çalışan emekli olamayacak. 8 Eylül tarihinden önce var olan sigortalılık süresi ve prim günü şartı halihazırda geçerli. Prim günü ya da sigortalılık süresi eksik olan çalışanlar, bu eksikliklerini tamamladıktan sonra emekli olmak için başvurabilir.

EYT İÇİN KAÇ GÜN LAZIM?

yılında kadınlar için 20 yıllık sigortalılık süresi tamamlandığı için kadın çalışanlar yalnızda prim günü şartını yerine getirerek emekli olabilir. Erkekler içinse 25 yıllık süre bazı sigortalılar için henüz tamamlanmadı. , , yıllarında işe girenler 25 yıllık sürelerini , , yıllarında tamamlayacak ve böylelikle emekli olabilecek. Emeklilikte yaşa takılanlar arasından sigortalılık süresini en son tamamlayacak erkek ise 8 Eylül ’te emekli olabilecek süreye ulaşabilir. Eksik primi tamamlamak için çeşitli formüller bulunur. İşte bu formüllerden biri:

Kısmi emeklilik:

8 Eylül tarihinden önce sigortalı olan, fakat emeklilikte yaşa takılan biri gün prim ödeme şartı ile birlikte yaş şartını yerine getirdiği takdirde emekli olabilir. 8 Eylül tarihinden önce sigortalı olan bir kadın çalışan 50 yaşına geldiyse ve 10 yıllık sigorta primi ödediyse; erkek çalışan ise aynı sigorta primini ödemesi ile birlikte 55 yaşını doldurduysa emekli olabilir.

ASKERLİK BORÇLANMASI EYT'Yİ ETKİLER Mİ?

Evet. Erkekler için askerlik ve emeklilik birbirini etkileyebilir. Eğer askerlik sigorta tarihinden önce yapıldıysa, borçlandığınız gün kadar işe giriş tarihi de geri çekilir. Erkekler askerde geçirdikleri günleri satın alarak prim günlerine ekleyebilir. Düzenlemede askerlik ve doğum borçlanması yapılmasına engel oluşturucak bir madde bulunmuyor.

EYT'DE KIDEM TAZMİNATINI KİM ÖDER?

İşveren öder. Yasa teklifinde kıdem tazminatı konusunda herhangi bir maddeye yer verilmedi ancak Maliye Bakanlığı işverenlere olyuşacak tazminat yükünü hafifletecek çalışma yapacak ve işverenlere düşük faizli kredi imkanı sunulacak. Kıdem tazminatının doğrudan işçinin hesabına yatırılması öngörülüyor. EYT'liler de mevcut sisteme göre kıdem tazminatı alacak. Emekli olan çalışanlar son işyerindeki çalışma süresi için kıdem tazminatı alacaklar. Her bir çalışma yılı için 30 günlük (brüt) ücreti tutarında kıdem tazminatı verilecek. Kıdem tazminatı tavanını (güncel tavan 19 bin lira 83 kuruş) aşan ücrete sahip çalışanlara ise her bir çalışma yılı için tavan tutarı kadar tazminat ödemesi yapılacak. Emekli olacak sayısına göre işverene ek yük getirmemesi için taksitle ödeme gibi uygulamalara gidilmesi de söz konusu olabilir.

Bu noktada emekli olacak kişi sayısı da önemli. İş yerinde emekli olacak kişi sayısı fazlaysa kıdem tazminatlarının taksitle ödenmesi söz konusu olabilir. Bu konuda net bir bilgi de henüz mevcut değil. Çalışmalar sırasında işverenlere EYT yükünün hafifletilmesi için tazminatın taksitle ödenmesi ve düşük faiz fon desteği verilmesi gündeme geldi. Bakanlık bu konuda yaptığı açıklamada, işverenleri rahatlatmak için bu düzenlemelerin yapılacağını söyledi.

İŞVERENE EYT DESTEĞİ NEDİR? 

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili düzenleme çalışmaları devam ederken bu noktada hükümetten hem EYT’lileri hem de işverenleri ilgilendiren iki önemli destek açıklaması yapıldı. Bunlardan birincisi tazminatlarla ilgili olurken diğeri ise çalışan emeklilerin primiyle ilgili oldu.

Bilindiği gibi sayılı Yasa’nın maddesi gereğince emeklilik kıdem tazminatı gerektiren durumlardan birisi. Yasa gereği kıdem tazminatı alabilmek için çalışanların kendi istek ve kusuru dışında işten çıkartılması gerekiyor. Ancak kendi isteği ile ayrılanların kıdem tazminatı alabilmesinin de yolu var. Bunlardan birisi de emeklilik. Yani emeklilik sebebiyle işten ayrılacak birisi kıdem tazminatını alabiliyor. Burada tek şart en az bir yıl çalışmak gerekiyor. Dolayısıyla EYT düzenlemesi sonrasında emeklilik hakkı kazanacak olan sigortalılar işlemleri başlatabilmek için iş yerlerinden ayrılacaklar. Bu yüzden de kıdem tazminatı talep edebilecekler. İşverenler önemli bir sayıda EYT’linin tazminat talebini karşılamakta zorlanacakları gerekçesiyle açıklama yapmışlardı. Hükümet bu noktada işverenlere kıdem tazminatlarını ödemeleri için Kredi Garanti Fonu (KGF) destekli düşük faiz ve uzun vadeli tazminat kredisi için çalışmalara başladı. Bu sayede hem işverenler tazminat yükünü hafifletmiş olacak hem de emekli olacak EYT’liler için bir kıdem tazminatı sorunu yaşanmayacak. EYT’lilerin kıdem tazminatları garanti altına alınmış olacak.

İkinci destek ise yine emekli olacak EYT’lilerin daha sonra çalışmaya devam etmeleriyle ilgili geldi. Bilindiği gibi yasalarımızda emekli olduktan sonra çalışmanın önünde bir engel bulunmuyor. Emekli olan sigortalılar daha sonra Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödenerek herhangi bir iş yerinde çalışabiliyor ya da kendi işlerini yürütebiliyor. Çalıştıkları için de emekli maaşları kesilmiyor. Burada tek istisna kamuda çalışmak. Emekliler kamuda çalışırlarsa emekli maaşları kesiliyor.

Bu noktada emekli olduktan sonra çalışanlar için ödenen primlerde işverenin yükü biraz daha fazla. Çalışanın prim oranı düşerken işverenin ödediği primin oranı yükseliyor. Bu yüzden işverenlere EYT’lileri çalıştırmaları hâlinde 5 puanlık prim desteği de verilecek. Böylece emekli olduktan sonra çalışanlar ile diğer çalışanlar arasındaki prim farkı da ortadan kalkmış olacak. Prim oranları iki grup için şöyle belirleniyor:

Normal çalışan

İşçi SGK primi: Yüzde 14

İşçi işsizlik sigortası primi: Yüzde 1

İşveren SGK primi: Yüzde 15,5

İşveren işsizlik sigortası primi: Yüzde 2

Emekli çalışan

Kısa Vadeli Sigorta Kolları Primi İşveren Payı: Yüzde 2

Sosyal Güvenlik Destek Primi İşveren Payı: Yüzde 22,5

Sosyal Güvenlik Destek Primi İşçi Payı: Yüzde 7,5

Bu tabloya bakıldığında işverenin yüzde 22,5 olan prim yükü 5 puanlık indirim ile yüzde 17,5 olarak belirlenecek ve toplamda oran yüzde 19,5 olacak. Bu iki destek ile ilgili düzenlemenin de EYT yasası ile birlikte devreye girmesi bekleniyor. EYT düzenlemesinin ise aralık ayı sonuna doğru Meclis’e gelmesi bekleniyor. Düzenleme 8 Eylül öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış ve prim ödemiş vatandaşları kapsıyor. yılında getirilen yaş şartı dolayısıyla emeklilikleri gecikmiş olan bu vatandaşlar çıkartılacak düzenleme ile şartları taşımaları hâlinde emeklilik hakkına kavuşacak. Şartları yerine getirmemiş olanlar ise şartları tamamladıklarında emeklilik hakkına kavuşacaklar.

EYT İLE EMEKLİ OLANLAR ÇALIŞMAYA DEVAM EDEBİLİR Mİ? 

Evet. Ancak işveren ve işçi isterse devam edebilirler. Emeklilik için işçinin istifası durumunda işçi ile işveren arasındaki özel hukuk ilişkisi biter. Yani sözleşme ortadan kalkar. Bu durumda işveren isterse bir bölüm çalışanla devam eder, istemezse devam etmez. Emekli olanların tamamını da istemeleri durumunda çalıştırabilir. Kısaca söz işverenindir. Yönetim hakkını kullanarak istediğini devam ettirir, istediğini ettirmez. Yasa teklifinde bu konuda madde yer aldı. Maddede şöyle denildi: 

"İşçilerin emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmaları halinde iş sözleşmelerinin zorunlu olarak feshini gerektiren hükümlerin yürürlükten kaldırılması, iş sözleşmesinin sürdürülmesi ya da sona erdirilmesi kararının sözleşmenin taraflarına bırakılması amaçlanmıştır." Yani, emeklilik talebinde bulunmanın ardından işçinin sözleşmesi fesih edilirken, yeni düzenleme ile fesih zorunluluğu ortadan kalktı.

EYT İÇİN FAZLA MESAİ NASIL HESAP EDİLECEK?

Farklı bir hesap yöntemi yok. Fazla mesai için yürürlükte olan mevzuattan herhangi bir farklılık yok. EYT'li olmak fark ettirmiyor. Fazla mesai düzenlemesinin EYT ile bir ilgisi yok. Fazla mesai yapan da yapmayan da bu değişiklikten eşit şekilde yararlanır.

EYT İÇİN İSTİFA ETMEK Mİ GEREKLİ

Evet. EYT düzenlemesi sonrasında gerekli sigortalılık ve prim koşullarını yerine getiren kişiler, emekli olmak isterlerse muhakkak “emeklilik sebebiyle istifa” etmek zorundadırlar. İşyeri de işten çıkışı “emeklilik sebebiyle istifa” kodundan SGK’ya bildirmelidir. Hem çalışayım hem de emekli aylığımı aynı anda bağlatayım gibi bir sistem bulunmuyordu. Ancak yeni düzenlemede, fesih şartı ortadan kaldırılıp işverene işçiyi çalıştırmaya devam ettirme hakkı getirildi. Taslak metinde, EYT kapsamında emekli olanların 30 gün içinde aynı iş yerinde çalışmaya başlamaları halinde yüzde 5 oranında sosyal güvenlik destek primi indirimi hakkından yararlanması hükme bağlandı. Bu süreye geçirip aynı iş yerinde çalışmaya devam edenlere indirim uygulanmayacak. 

EYT'Lİ İKİNCİ KEZ EMEKLİ OLABİLİR Mİ?

İşten ayrılış nedenlerine bağlı olarak hak kazanabilirler ama tekrar emeklilik nedeniyle kazanamazlar. Yani EYT sebebiyle ayrılıp emekli aylığını bağlatan bir çalışan, tekrar çalışmaya başladığında ikinci kez çalışmaya başladığı andan itibaren en az bir yılı o işyerinde geçirmelidir. Bu koşula bağlı olarak işinden haklı nedenle fesih ile ayrılmış ya da işveren hizmet sözleşmesini geçerli nedenle sonlandırmışsa kıdem tazminatını en son çalıştığı süre üzerinden alır. Ancak çalışanın emekliliği sebep göstererek tekrar o işyerinden kendisinin ayrılması durumunda ikinci kez kıdem tazminatı ödenmez. Emeklilik durumunda sadece bir kez kıdem tazminatı ödenir.

EYT SONRASI İŞE DÖNEBİLİR MİYİM?

Evet. Ancak, işverenle aralarında yaptıkları anlaşmaya bağlıdır. EYT sonrasında işyerinden ayrılıp emekli aylığı bağlatan kişiyle iş yeri arasında özel hukuk ilişkisi sonlanmıştır. Bu nedenle işveren yeni bir ücret önerebilir. Hatta bu ücret daha önce ödenen ücretin altında bile olabilir. Bu durumda işverene herhangi bir yaptırım uygulanamaz. Bu tamamen yeni bir iş ilişkisi olarak algılanacağı için, işçi ile işverenin karşılıklı anlaşmasına bağlıdır.

Ancak,  emekli olup aynı iş yerinde çalışmaya başlayanlardan başka iş yerine geçenler sosyal güvenlik primi indiriminden yararlanamayacak. Bu indirimden ikinci kez yararlanamayacak. Yani 30 günlük süre içinde aynı iş yerinde çalışan başka iş yerine geçerse indirim söz konusu olmayacak. Bu düzenlemeyle işverenlerin deneyimli elemanlarını EYT nedeniyle yitirmesine engel olunmak istendiği belirtiliyor.

EYT'Lİ OLUP ÇALIŞANLARIN MAAŞI ARTAR MI?  

Ücretlerinin brüt veya net olarak belirlenmesine göre farklılaşabilir. Eğer mevcut ücreti kıdem tazminatı tavanına yakın olacak şekilde artmışsa emekli aylığı olumlu olarak etkilenir

EYT'Lİ OLUP EMEKLİ OLMADAN ÇALIŞMAYA DEVAM EDENLERİN TAZMİNATI NE OLACAK?  

Eğer son ayrılış tarihinde kıdem tazminatına hak kazandıracak bir neden varsa tüm süre ve son ücret üzerinden, yoksa EYT'li olunduğu tarihteki ücret ve süre üzerinden faiz yürütülerek tazminat ödenir.

EYT HAKKI KAZANIP ÇALIŞMAYA DEVAM EDENLERİN TAZMİNATI DAHA MI YÜKSEK OLUR?

Yukarıdaki iki ihtimale göre değişir. Yani ücret geliri artacaksa, kıdem tazminatı tavanına yakın gelir elde edilecekse tazminat elbette daha yüksek olur.

EYT EKSİK PRİM NASIL HESAPLANIR? 

EYT yasası çıktığında prim ve süre açısından eksikleri olanlar bunları tamamlayarak sisteme girebilecek ve emeklilik hakkı kazanacak. Primini doldurup sigortalılık süresini doldurmayanların beklemesi gerekecek. Düzenleme Eylül öncesini kapsadığı için Eylül 'e kadar tüm EYT'liler sigortalılık süresini doldurmuş olacak. Düzenlemeye bağlı olarak değişecektir. Eğer düzenleme 8 Eylül öncesinde daha önce var olan kadınlarda 20 erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi ve prim günü doldurma koşulunu getirirse, EYT mağdurlarının tamamı bu düzenlemeden yararlanır. Ancak sigortalılık süresi ve prim günü tamamlanmışsa, eğer tamamlanmamışsa, ne zaman bu koşullar yerine getirilirse o gün emekli aylığı için talepte bulunabilirler.

EYT'DE SSK BAĞ-KUR AYRIMI VAR MI? 

EYT'nin kapsamı belirlenirken sigorta kolları (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) açısından bir ayırım söz konusu olmayacak. Bağ-Kur kapsamında işyeri açan, şirket ortağı olup primini donduranlar bu süreleri canlandırarak prim gün sayısını primlerine ekletebilecek.

EYT'DE BORÇLANMA HAKKI VAR MI? 

Salgınla mücadele döneminde kısa çalışmaya ayrılan, ücretsiz izne çıkarılan çalışanların bir kısmı prim günü eksik olduğu için düzenlemeden gecikmeli yararlanmak durumunda kalabilir. Bu sürelere ilişkin borçlanma hakkı verilmesi söz konusu olabilirdi. Ancak yasa teklifinde böyle bir madde bulunmuyor. EYT kapsamında emekli olacaklar son işyerlerinden oradaki çalışma süresi için kıdem tazminatı alacak. Yasa teklifinin komisyonlarda veya TBMM Genel Kurulu'nda değişikliğe uğraması durumunda bu konuda yeni kazanımlar olabilir. 

EYT DÜZENLEMESİ HANGİ YILI KAPSAYACAK?  

Prim günü, sigortalılık süresi dolup da yaşı bekleyenlere yönelik bir düzenleme olacak. Prim gün sayısını doldurduğu halde sigortalılık süresi tamamlanmayanların bu süreyi beklemesi gerekiyor. Düzenleme 8 Eylül öncesini kapsadığı için 8 Eylül 'e kadar bütün EYT'lilerin sigortalılık süresi tamamlanmış olacak. Prim eksiği olanlar da borçlanma yoluyla tamamlayabilir.

EYT KAMU ÇALIŞANLARI İÇİN VAR MI? 

Kamu kurum ve kuruluşlarında da emeklilik için yaş koşulu bulunuyor. Kamuda emeklilik için yaş haddi 65 olup, 15 hizmet yılını dolduranlar 61 yaş şartıyla emekli olabiliyor.

EYT'Lİ OLDUĞU İÇİN İŞVEREN EMEKLİ EDEBİLİR Mİ? 

İş Kanunu'na göre, emeklilik nedeniyle iş sözleşmesini sonlandırma hakkı çalışanın inisiyatifinde bulunuyor. İşverenin bir çalışanı zorla emekli etmesi söz konusu değil. İşveren EYT düzenlemesine göre işçiyi işten çıkaramaz. Kişi EYT'li olduğu için işten çıkarılamaz. Eğer çıkarırsa çalışan iş mahkemesinde dava açabilir. İşyerinin büyüklüğüne göre işe iade davası ve tazminat davaları açılabilir. Yasa teklifinde, "Yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmaları halinde iş sözleşmelerinin zorunlu olarak feshini gerektiren hükümlerin yürürlükten kaldırılması, iş sözleşmesinin sürdürülmesi ya da sona erdirilmesi kararının sözleşmenin taraflarına bırakılması"nın amaçlandığı belirtiliyor. Yani EYT düzenlemesinden yararlanan birisinin işine devam edip etmeyeceğine işveren de karar verebilir. 

EYT SONRASI HERKES AYNI EMEKLİ MAAŞI MI ALACAK, EYT SONRASI EMEKLİ MAAŞI NASIL HESAPLANACAK? 

EYT düzenlemesi nasıl çıkarsa çıksın emekli aylığının miktarı kişiye özel olacak. Emekli aylığı hesaplanırken, öncesi, arası ve sonrası hizmetler için ayrı ayrı asgari aylık kuralları uygulanıyor. öncesindeki hizmetler için emekli aylığında alt sınır, en düşük prime esas kazancın yüzde 70'inden az olamıyor. döneminde bu oran asgari ücretin yüzde 35'ine düşürüldü. sonrası dönem için asgari ücretin yüzde 35'i uygulanıyor. Bakmakla yükümlü olunan kişiler varsa aylıkları asgari ücretin yüzde 40'ından az olamıyor. EYT'liler başvuruda bulunduğunda bu üç dönem için ayrı ayrı "tam aylık" hesaplanacak. Daha sonra her bir dönemdeki çalışma süresi toplam prim gününe bölünerek o dönem için "kısmi aylık" tutarı hesaplanıyor. Üç dönemin kısmı aylığı toplanarak emekli aylığı bağlanıyor.

nest...

çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası