Aktivist Nedir Anlamı

Başvuru kaynakları[değiştir

Aktivist Ne Demek? Aktivizm Türleri Neler?

Şu sıra çok sık rastladığımız, duyduğumuz veya bir yerlerde okuduğumuz bir kelime aktivist. Aslında aktivist ve aktivizm kelimelerinin hayatımıza girmesi yeni değil. Peki ama son zamanlarda bilinilirliğini arttıran ne oldu? Bu yazıda aktivist ve aktivizm ile ilgili; anlamları, türleri ve etkileri hakkında tüm merak edilenleri detaylı bir şekilde anlatıp, örnekler vererek akıllardaki soru işaretlerini gidermeye çalışacağım.

Önce aktivizmin tanımıyla başlayalım. Aktivizm; bilinçli bir şekilde politik veyatoplumsal yapı üzerinde değişim yaratmak için gerçekleştirilen eylem hareketi olarak tanımlanır. Aktivizmin genel kanının aksine daima bir düşünceyi protesto etmek, karşı çıkmak veya muhalif olmakla direkt bir ilgisi yoktur. Anlam olarak protesto etmek ve karşı çıkmakla tam bütünleşik olmasa da, taşıyıcı özellikteki bu anlamlara oldukça yakındır. Örnek vermek gerekirse; bir vejeteryan veya insan hakları savunucusu, hükümetin yasal zeminini değiştirmeye etki etmek yerine, doğrudan insanların tutumlarını etkilemeye ve onları ikna etmeye çaba gösterir.

Yine son zamanlarda hepimizin yeni medya alanlarında sıkça rastladığını düşündüğüm, SMA hastası çocuklar için başlatılıp yürütülen kampanyalar ve örgütlenmeler de dijital aktivizme en iyi örnek. "Dijital aktivizm nedir" dediğinizi duyar gibiyim. Dijital aktivizme yazımın ilerleyen aşamalarında detaylı yer vereceğim. Yukarıda verdiğim örnekler doğrultusunda; her türlü aktivist hareketi başlatan, katılım sağlayıp yayılmasına önayak olan eylemcileraktivisttir.

Aktivist Nedir?

Türk Dil Kurumu'nun (TDK) yaptığı tanıma göre: "Belirli sorunlara dikkat çekmek için özel amaçlı etkinlik gerçekleştiren kimse. Etkinci." şeklinde açıklanmış. Aktivist kelimesinin kökeni ise Fransızca "activiste" sözcüğünden geliyor.

Aktivist kişi; sosyal, politik, ekonomik ve çevresel değişikliği desteklemek, yönlendirmek veya engellemek üzere girişimde bulunan sosyal eylemcidir. Burada eylem aktivistin haklı yada haksız olmasından bağımsız olarak, kendi doğrularını savunması esasına dayanır. Bir nevi 7'den 77'ye herkesin sorunlara karşı duyarlı olması ve toplumu aynı duyarlılığa davet etmesiyle de açıklayabiliriz. Peki herkes aktivist olabilir mi, aktivist olmak kolay mı?

Elbette yapılan her eylemsel hareketin aktivizmle alakası olmayabilir. İyi bir aktivist olmak için aşağıdaki önerilere göz atabilirsiniz:

• Dönüşmesini veya değişmesini istediğiniz sorunları bulun,

• Sizi rahatsız eden nedenleri belirleyin,

• Problemi, çözümü ve yapılabilecekleri düşünün,

• Hedefinizi kararlı şekilde belirleyin ve inancınızı yüksek tutun: Unutmayın, ufak bir kıvılcım bile insanların düşüncelerinde aktivizm vesilesiyle hassasiyet yaratabilir, 

• Mücadelenizi küçümsemeyin bir yerden harekete başlayın: Örneğin, su kaynaklarının kullanımı ile ilgili mücadele etme isteği son derece kıymetli ancak kısa zamanda etkili sonuç alınabilecek kadar basit bir sorun değil. Yine de çevrenizi bu mücadele ile ilgili doğru şekilde yönlendirebilirsiniz,

• Mücadelenizle ilgili bir organizasyona katılın veya siz oluşturun,

• Kendinize zaman tanıyın: Dikkatleri çekmenin ve fark yaratmanın en etkili yolu çabanıza zaman harcamaktır,

• Destek olun: Mücadeleci kurumların en büyük desteği de kaynaklardır, sizin görüşünüzü destekleyen organizasyonlara bağışlarla destek olabilirsiniz,

• Çevrenizi bilgilendirin: Ailenize ve yakın çevrenize girişiminizden bahsedin, onların da katılması ile ilgili yönlendirici olun.

Yukarıda yer alan maddeler iyi bir aktivist olmak için atılacak adımlardan bazıları fakat en önemlisi değil. Her şeyden önce iyi bir aktivist olmak istiyorsanız 'bilinçli aktivist' olmanız gerekiyor. Bilinçli aktivizm; savunduğunuz eylemi kendi yaşantınıza da uyarlamanız demek. Örneğin, hayvan haklarını savunurken petshop'lardan evcil hayvan satın almanız, mücadelenize ters düşen bir tutumdur. Aynı şekilde çevreye duyarlı bir aktivistseniz, ekolojik markaları bilmeniz ve ona göre tüketim yapmanızda fayda var.

Biraz da aktivizm türlerinden ve aktivist hareketlerden bahsetmek istiyorum.

Aktivizm Türleri Neler?

İlk önce hangi alanlarda aktivist hareketler var onları inceleyelim, ardından günümüzün en önemli aktivist mecralarından olan 'dijital aktivizm' veya 'sanal aktivizm' nedir onlardan söz edeceğiz. Türlerine göre bazı aktivist hareketleri şu şekildedir:

• Açlık karşıtı aktivistler,

• Çevreciler,

• Eğitim aktivistleri,

• Hayvan hakları savunucuları,

• Irkçılık karşıtı aktivistler,

• İnsan hakları ve toplumsal cinsiyet eşitliği aktivistleri,

• Kürselleşme karşıtları,

• Nükleer karşıtı aktivistler,

• Sağlık aktivistleri,

• Savaş karşıtları,

• Vejeteryan aktivistler.

Liste daha uzayıp gidiyor ancak fikir vermesi açısından yukarıda yer alan türler eminim herkesin aklında bir çağrışım yapmıştır.

Sıra geldi son zamanlarda belki çoğunuzun dahil bile olduğu, olmasa da mutlaka denk geldiği dijital aktivizm hareketlerine. Tanımla başlamak istiyorum.

Dijital Aktivizm Nedir?

Yeni medyanın günümüzde her ortamda hakimiyet kurmasıyla aktivizm hareketleri de dijital ortama taşındı ve sanal aktivizm hareketi doğdu. Online gerçekleştirilen eylemlere destek amaçlı katılım sağlamak bu tanımı tam olarak karşılıyor. Örneğin; sosyal medyada gerçekleşen bir kampanyaya dahil olma, retweet etme, hashtag açma, paylaşımda bulunma ve online imza atma digital aktivizm eylemleridir. Sanal aktivist hareketlerden sonra sokak yürüyüşleri gibi eylemler eski yoğunluğunu yitirmiş durumdadır.

Sosyal medya üzerinden gerçekleştirilen dijital aktivizm hareketleri; her ne kadar bazı kesimler tarafından kolaycılıkla eleştirilse de, yarattığı etki bakımından kıymetlidir. Yapılan eleştirilerin çoğu bu tür hareketlerin daha kararlı etkinliklere engel olduğunu belirtse de, sosyal medya protestoları tepkilerin daha hızlı bir şekilde yayılıp çoğalmasına neden olmuştur. Beğenilerin, durum güncellemelerinin, toplu e-mail gönderimlerinin, retweetler ve paylaşımların toplum üzerindeki etkisini asla azımsamamak gerekir.

Digital hareketlerin insanlar üzerinde hem duygusal hem de psikolojik olarak büyük etki yarattığı ve kalıcılık bakımından kilit noktada olduğu bir gerçektir. Bu konuda ABD'deki Georgetown Üniversitesi'nin bir ajansla ortak yürüttükleri araştırmanın sonuçlarını aşağıda paylaşıyorum. Aktivist bir eylem için geleneksel tepkiler yerine, dijitalkanallarla gerçekleşen tepkilerin daha fazla;

• Gönüllü topladıkları,

• Etkinliğe teşvik ettikleri,

• Mücadeleci markalardan ürün satın aldıkları,

• Bağışta bulundukları,

• Bir kampanyaya imza atmaya yakın durdukları tespit edilmiş.

Dijital aktivizmin bir diğer olumlu yanı ise, karmaşadan uzak ve amacından sapmadan insanları empatiye sevk edecek etkide içerikler hazırlama imkanının olmasıdır. Bu yüzden dijital bir mücadeleye girmeden önce iletişim halinde olacağınız hedef kitlenize en uygun ajanlarla ulaşmak, çabanızın karşılığını mutlaka verecektir. Ancak bunu yaparken en önemli yardımcınızın samimi bir dil olduğunu unutmayın. 

Abraham Lincoln, "Davanıza bir adam kazandırmak istiyorsanız, önce onu samimiyetinize inandırmalısınız" derken çok doğru bir ifade kullanmış. Samimi olmayan bir dille yapılan hiç bir eylem karşılığını tam olarak alamayacaktır. Twitter'da trend topic olmak, tepkinize dair sayfa ve gruplar açmak, düşüncenizle ilgili blog yazmak ve imza toplamak için samimi bir dil kullanmalısınız.

Dijital Aktivist Nasıl Olunur?

• Mücadelenizi sosyal medyada paylaşın. Takipçilerinize ve çevrenize tepkinizin nedenlerini açıklayarak destek toplayabilirsiniz.

• Beklentinizin altında bir ilgiyle karşılaşsanız bile mutlaka sizin gibi düşünen destekçilere ulaşırsınız.

• Düşüncenizle ilgili araştırma yapın, makale okuyun. Elinizde sağlam bilgi ve veri olmadan insanların duygularına hitap edemezsiniz. Bu türden mücadeleci organizasyonlar için zaman ayırıp, online olarak elinizden geldiği kadar finansal destek olabilirsiniz.

• Sosyal medya vasıtasıyla diğer aktivistlerle bağlantı kurup paylaşımda bulunabilirsiniz.

Eminim hepimiz hayatımız boyunca birkaç görüşü benimseyip, kendimizce mücadele ve savunma mekanizmamızı bunun için kullanmışızdır. Bilinçli tüketicilerin doğru tüketim yapıp bu anlamda çevreye örnek olma ve teşvik etme girişimi bile bir aktivizm hareketi sayılır.
Benim için de; 'sıfır atık' mücadelesi kapsamında "topraktan geleni yine toprağa vermeliyiz" bilinciyle bahçemizde küçük bir (kompost) bokashi çukuru yaratan ve bana çevreci mücadelesini aşılayarak örnek olan annem, önümde en büyük örnektir. Sizin kendinize örnek aldığınız aktivistler var mı, varsa kimler? Daha önce herhangi bir aktivist eyleme dahil oldunuz mu, olduysanız lütfen yorumlarda bizimle paylaşın.

Hayatınızdaki her şeyin kontrolünü elinizde tutamazsınız ama neye nasıl tepki vereceğiniz sadece sizin elinizdedir. Sorunlara tepkisiz kalmadığımız, diğerkâm olduğumuz günlerin çoğalması dileğimle. Aşağıda yazımın özeti niteliğindeki sorulara göz atabilirsiniz.

Bilinçli bir şekilde toplumsal veya politik değişim yaratmak için eylem başlatan veya eyleme dahil olan kişidir. Ancak her zaman bir düşünceyi protesto etmek veya muhalif olmakla bir ilgisi bulunmaz. Doğrudan insanların tutum ve tavırlarına etki etmeye meyillidir.

Online gerçekleştirilen aktivist eylemler dijital aktivizmdir. Sosyal medya kampanyaları, online imza toplama, hashtag açma ve retweet etme şeklinde örnekler verilebilir. Sosyal medya aktivizmleri büyük ve hızlı tepki toplama noktasında önemli bir pay sahibidir.

Değiştirmek istediğiniz bir neden bulun. Problemin çözümüne yönelik yapılabilecekleri düşünün. Mücadelenizi duyurmak için harekete geçin.

Aktivizm, insanların toplumsal değişiklikleri sağlamak için çabalamalarını anlatmak için kullanılır. Aktivizm, bireylerin veya grupların, çevre, politika, ekonomi, toplumsal cinsiyet, eşitlik, çevre gibi konularda seslerini duyurmak ve toplumsal değişiklikler sağlamak için güçlü aksiyonlar almalarını sağlamak için kullanılır. Aktivizm, insanların haklarını korumak, güçleri eşitlemek veya toplumsal cinsiyet eşitsizliğini ortadan kaldırmak gibi çeşitli amaçları içerir.

1. İletişim: Aktivizm için başarılı bir iletişim becerisi önemlidir. Aktivizm hakkında etkili bir şekilde konuşmak ve yazmak için doğru mesajları doğru kişilere iletmek çok önemlidir.

2. Organizasyon: Aktivizm için önemli olan başarılı bir organizasyon becerisidir. Aktivistlerin başarılı olabilmesi için etkinlikler planlamak, katılımcılarının görevlerini dağıtmak ve görevleri zamanında tamamlamalarını sağlamak gerekmektedir.

3. İkna: Aktivizm için başarılı bir ikna becerisi çok önemlidir. Aktivistlerin farklı grupları ve kişileri, hedefleri için ikna etmeleri için etkili iletişim becerisine ihtiyaç vardır.

4. Analiz: Aktivizm için gerekli olan bir diğer beceri de analiz becerisidir. Aktivistlerin konuları iyi analiz etmesi ve ilgili kurumlar ve kişiler hakkında önemli bilgilere sahip olması gerekmektedir.

5. Yaratıcılık: Aktivizm için gerekli olan bir diğer beceri de yaratıcılık becerisidir. Aktivistlerin, hedefleri için yeni ve etkili çözümler bulmaları için yaratıcı olmaları gerekmektedir.

Aktivizm için çeşitli yöntemler kullanılabilir. Bunlar arasında, protestolar, gösteriler, çevrimiçi platformlar, eylemler, şantaj ve kampanyalar yer alır. Ayrıca, aktivizm aracılığıyla çevresel konulara dikkat çekmek için çevresel etkinlikler, toplantılar ve konferanslar düzenlenebilir. Bunun yanı sıra, gönüllü faaliyetler, örgütlenme ve kamuoyu oluşturma gibi yöntemler de kullanılabilir.

Aktivist Kavramı ve Özellikleri

Aktivist, sosyal, ekonomik, politik veya çevresel konularda toplumsal dikkati çekmeye yönelik eylemler gerçekleştiren ve bu alanlardaki değişimler için mücadele eden birey ya da grupları ifade eder. Aktivistler, hedeflerine ulaşmak amacıyla farkındalık yaratmayı, toplumun dikkatini çekmeyi ve insanları harekete geçirmeyi amaçlar.

Aktivistlerin Temel Amaçları

Birleşen Başlıca Hedefler

Aktivistler, genellikle sosyal adalet, insan hakları, demokrasi, eşitlik ve sürdürülebilir kalkınma gibi evrensel değerlere yönelik eylemlerle öne çıkarlar. Ayrıca, bireysel özgürlüklerin korunması ve ifade özgürlüğünün geliştirilmesi gibi demokratik prensiplere de büyük önem verirler. Dolayısıyla, aktivistlerin temel amaçları, toplumsal yaşamın daha adil, özgür ve sürdürülebilir kılınmasını sağlamaktır.

Eylem ve Stratejiler

Aktivistler, toplumda yapıcı değişimleri gerçekleştirebilmek için farklı strateji ve yöntemlere başvurur. Öncelikle, kamuoyu oluşturarak ve fikir ayrılıklarını azaltarak toplumu bilgilendirir ve etkili bir diyalog ortamı kurar. Bu sayede, çoğulcu bir tartışma zemini yaratılabilir. Diğer yandan, protesto gösterileri, boykotlar ve kitlesel eylemler gibi direniş ve muhalefet yöntemleri kullanarak, hükümetler ve şirketler üzerinde baskı kurar.

Sonuç

Aktivistler, temel amaçları doğrultusunda, toplumsal değerlerin korunması ve geliştirilmesi için çeşitli yöntemler kullanarak etkili bir mücadele yürütürler. Bu sayede, insan hakları ve adalet ideallerini desteklerken, demokratik süreçlerin işleyişine de katkı sağlarlar. Özetle, aktivistlerin varlığı ve çalışmaları, toplumun daha adil, özgür ve yaşanabilir bir dünya hedefine ulaşması için son derece önemlidir.

Aktivizm Türleri ve Sorun Alanları

Çevre Aktivizmi ve Kalkınma Politikaları

Çevre aktivizmi, doğal kaynakların ve ekosistemlerin korunmasını, çevre kirliliğinin önlenmesini ve sürdürülebilir kalkınma politikalarının benimsenmesini talep eden sosyal hareketlerdir. Bu tür aktivizm, iklim değişikliği, orman tahribatı ve kirli enerji üretimine karşı eylemler sayesinde insanların yaşamını tehdit eden doğa tahribatının önüne geçmeye çalışmaktadır.

Hayvan Hakları Aktivizmi ve Etik İlkeler

Hayvan hakları aktivizmi, hayvanların insanlar tarafından sömürülmemesi, eziyet görmemesi ve özgür yaşama hakkına sahip olması gerektiğini savunan meselelerdir. Hayvanlara yönelik şiddetin ve haksız muamelelerin önlenmesini, vejetaryen ve vegan yaşamın benimsenmesini ve hayvan deneylerinin sonlandırılmasını talep eden bu aktivizm türü, insanların hayvanlara karşı etik sorumluluklarını hatırlatır.

Cinsiyet Eşitliği Aktivizmi ve Toplumsal Cinsiyet Konuları

Cinsiyet eşitliği aktivizmi, kadın ve erkeklerin eşit haklar ve fırsatlara sahip olması için çalışan sosyal hareketlerdir. Toplumsal cinsiyet rollerini ve ayrımcılığı ele almak için yapılan eylemler, toplumsal cinsiyetçi uygulamaların ve kadına yönelik şiddetin son bulmasını amaçlamakta ve eşitlik konusunda daha duyarlı politikaların yürürlüğe girmesini talep etmektedir.

LGBTİ+ Hakları Aktivizmi ve Cinsel Yönelim

LGBTİ+ hakları aktivizmi, lezbiyen, gey, biseksüel, trans ve interseks bireylerin haklarını savunan ve cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği temelli ayrımcılıkla mücadele eden aktivist hareketlerdir. Bu tür aktivizm, toplumun LGBTİ+ bireylerin temel hak ve özgürlüklerini tanıması ve kabul etmesini, medyada ve eğitimde gerçekleştirilecek reformlar ve yasal düzenlemelerle hedeflemektedir.

Siyasal ve İnsan Hakları Aktivizmi

Siyasal ve insan hakları aktivizmi, bireylerin temel hak ve özgürlüklerine yönelik ihlallerin, şiddetin ve baskıların ortadan kaldırılmasını amaçlayan hareketlerdir. Bu tür aktivizm, ifade özgürlüğü, siyasi düşünce ve inanç, toplu eylem hakkı, adalet ve hukukun üstünlüğü gibi konuların korunması adına mücadele etmekte ve barışçıl, demokratik ve insan haklarına dayalı toplumların inşası için çalışmaktadır.

Dijital Activizm Kavramı:

Dijital aktivizm, bilgi ve iletişim teknolojileri kullanılarak sosyal, siyasi veya çevre sorunlarına dikkat çekmek, kamuoyu oluşturmak ve değişim yaratmak amacıyla düzenlenen eylemler ve kampanyalar bütünüdür.

Dijital Activistlerin Kullandıkları Yöntemler:

Dijital activistler günümüzde pek çok farklı yöntemle eylemlerini gerçekleştirmektedir. Öncelikle sosyal medya platformları, hızlı ve geniş kitlelere ulaşma imkânı sağladığından sıklıkla kullanılır. Twitter, Facebook, Instagram gibi platformlarda hashtag kullanarak seslerini duyuran activistler, belirli konulara dikkat çekmeye çalışır.

Çevrim İçi Kampanyalar ve İmza Toplama:

Dijital activistler, çevrim içi kampanya düzenleme ve imza toplama sitelerinden yararlanarak, belirli konular ve taleplerle ilgili olarak destek toplamaktadır. Bu sayede istedikleri konunun gündeme gelmesine, politikacılar ve karar alıcılar tarafından dikkate alınmasına katkı sağlarlar.

Bilgi Paylaşımı ve Veri Yayınlama:

Dijital aktivizm alanında, activistlerin yaptıkları bir diğer eylem, kamuoyuna bilgi paylaşımı ve veri yayınlamaktır. Bu sayede konular üzerinde farkındalık yaratır, insanların desteğini alarak toplumun konuya yönelik taleplerinin artmasını sağlarlar.

Sanatsal Yaklaşımlar ve Görsel Hikayeler:

Dijital activistler ayrıca, sanatsal yaklaşımlar ve görsel hikayeler kullanarak mesajlarını iletmektedir. Fotoğraf, video, animasyon ve diğer görsel materyallerle hazırlanan içerikler, insanların dikkatini çeker ve kısa sürede viral hâle gelerek etkili değişimlerin yaşanmasına önayak olur.

Siber Saldırılar ve Hacktivizm:

Son olarak, dijital aktivizm adına gerçekleştirilen siber saldırılar ve hacktivizm eylemleri bulunmaktadır. Bu amaçla bazı activistler, belirli hükümet kurumları, şirketler ve diğer organizasyonların dijital sistemlerine saldırarak, politik ve sosyal amaçlarına ulaşmak için uğraş verirler.

Sonuç olarak, dijital aktivizm çağımızın güçlü bir değişim aracıdır. Dijital activistler, teknolojinin sunduğu imkânları kullanarak toplumda farkındalık yaratmak, doğru bilgiyi yaymak ve insanların desteğini almaktadır. Bu sayede, gerçekleştirdikleri eylemlerle sosyal, siyasi ve çevre sorunlarına dikkat çekmekte ve önemli değişimlerin yaşanmasına katkı sağlamaktadırlar.

Aktivist Ne Demek Aktivist Nedir aktivizm nedir dijital aktivizm dijital aktivist aktivist kimdir

Henüz öğrenciyken Facebook'un ilk yıllarında film eleştirileri yaptığı sinema kulübü kurdu ve yönetti. Çektiği fotoğraflara yazılar yazdı, yazılara fotoğraflar çekti. 15 yıl telekomünikasyon sektöründe görev aldı. Kurumsal iş hayatı, işyerinin kapanması sebebiyle sona erdi. Yazıya olan tutkusunu ilerletmeye karar verdi. 

nest...

151420 151421 151422 151423 151424