Doğum Kontrol Hapı Kullanırken Adet Olunurmu

Doğum kontrol haplarını kullanırken kanama, adet ya da lekelenme en sık görülen etkidir. Doğum kontrol hapları, istenmeyen gebeliklerin gerçekleşmesini önlemek amaçlı başvurulan doğum kontrol yöntemlerindendir. Doğum kontrol hapları kolaylıkla ulaşılabilen ilaç olmasına karşın birtakım etkileri nedeni ile ilaç kullanıma başlanmadan doktora başvurulması gerekmektedir. Doğum kontrol haplarının alımı unutulmadığı takdirde doğum kontrolünde etkili bir yöntemdir. Tıbbi literatürdeki adı ise oral kontraseptiftir.

Doğum kontrol hapları nasıl kullanılır?

• Doğum kontrol hapları hormon içerikli doğum kontrolü yönünde kullanılan ilaçlardır.
• Doğum kontrol hapları 21 ya da 28 tabletlik ilaçlardır.
• Doğum kontrol hapı kullanmaya adetin ilk günü başlanır.
• Doğum kontrol hapı günün herhangi bir saati alınabilir.
• Doğum kontrol hapı alımında açlık ya da tokluk durumu fark etmez.
• Doğum kontrol hapı kutu bitene kadar her gün kullanılır.
• Günde 1 tane alınır.
• Doğum kontrol hapı her gün aynı saatte kullanılır.
• Doğum kontrol hapının üzerinde yazan tarihlere göre aşınması unutulmaması yönünde kolaylık sağlar.
• Doğum kontrol hapının alımı unutulmasından 24 saat geçmezse akla gelen zaman ilaç alınabilir diğer günler eskiden alınan saatte ilaç alımına devam edilir.
• Doğum kontrol hapının alımı unutulmasının üzerinden 24 saatten fazla geçerse doğum kontrol hapının koruma etkisi geçmiş olabilir. Doğum kontrol hapı kullanılmaya devam edilir fakat 7 gün boyunca ilave bir korunma yöntemine başvurmakta fayda vardır.
• Doğum kontrol hapları 21 tabletlik ise kutu bitiminde 7 gün ara verilir.
• 21 tabletlik doğum kontrol hapında 7 gün ara sürede adet kanaması görülür.
• 7 gün arada adet görülsün ya da kanama devam etsin fark etmeden 21 tabletlik doğum kontrol hapının alımına 8. Gün tekrar başlanır.
• Doğum kontrol hapları 28 tabletlik ise 7 gün ara verilmez.
• 28 tabletlik doğum kontrol hapında 21 tablet hormon içerikli ilaçtır 7 adeti ise demir içerikli ilaçlardır. Bu demir içerikli olabilen 7 hapın doğum kontrol etkisi söz konusu değildir.

Kadınlarda nadiren karşılaşılan “doğum kontrol haplarını kullanırken kanama, adet ya da lekelenme” gibi durumları tanımlamak gerekirse;

Doğum kontrol haplarının kullanımında kanamalar ve lekelenmeler ile karşılaşılmaktadır. Bu kanamalar, rahim içini döşeyen endometrium tabakasındaki değişikliklerden kaynaklanmaktadır. Endometrium tabakası normalde kalın bir tabakadır. Ancak doğum kontrol hapının içeriğindeki hormonlardan dolayı bu tabaka incelir ve hassaslaşmaya başlar.

Doğum kontrol hapları, endometrium tabakasını kalınlaştırmaz. Zira dolaşımda endometriumu hamileliğe hazırlamak amaçlı kalınlaştıracak derecede bir hormon söz konusu değildir. Doğum kontrol haplarının kullanıldığı esnada adet kanamalarının normalinden daha az olması da bu sebepten ötürüdür. Bundan dolayı da döllenme olayı gerçekleşmemektedir. Döllenme gerçekleşse bile embriyonun yerleşmesi için uygun bir koşul bulunmadığı için hamile kalınamaz.

Endometrium doğum kontrol hapı kullanımı nedeni ile farklılaşan hormonal düzene adapte olmaya çalışırken, ara ara kanama ve lekelenmeler gerçekleşebilir. Bu bulgular, doğum kontrol haplarının içeriğinde bulunan progesteron hormonu dolayısıyla meydana gelmektedir. Doğum kontrol hapı kullanımında gerçekleşen kanamalar ve lekelenmeler düşük doz östrojen hormonu içeren ilaçlarda daha fazla rastlanır. Doğum kontrol hapını kullanmaya başladıktan 3 ay sonra, kanama ve lekelenmeler kendiliğinden yok olur.

Doğum kontrol hapları kullanılırken kanama, adet ya da lekelenme belirtilerinde ne yapılmalıdır?

Doğum kontrol haplarının kullanıma bağlı olarak kanama, adet ya da lekelenme gerçekleştiği takdirde ilacın kullanıma ara verilmeden devam edilir. Ancak kanama bir haftadan daha uzun sürer ise veya kanamada aşırı yoğunluk gözlemlenirse mutlaka doktora danışılmalıdır. Bu durumda doktor doğum kontrol ilacını kesmeyi tavsiye edecek ve yoğun kanamanın durdurulması adına da yine bu etkiyi sağlayan bir ilaç önerecektir.

Doğum kontrol hapları düzeni doktor tavsiyesi ve bilgisi olmadan bozulursa adet düzensizlikleri yaşanabilir ve istenmeyen bir gebelik gerçekleşebilir.

Doğum kontrol haplarının kullanıldığı süreçte gebeliğin gerçekleşme ihtimali çok düşük olsa da bu olasılık mevcuttur. Bu nedenle doğum kontrol hapı kullanıldığı esnada bir adet düzensizliği yaşanırsa gebelik testi ile gebelik şüphesinin giderilmesinde fayda vardır.

Doğum kontrol hapını kullanırken de ilacı bırakırken de doktorun bilgisi dahilinde hareket etmeye özen gösterilmelidir. Söz konusu olan hormon içerikli bir ilaçtır ve hormonlardaki değişimler vücut sağlığımız açısından önem arz eden bir konudur.

Âdet gecikmesi, çoğu kadının çeşitli nedenlere bağlı olarak hayatının bir döneminde yaşadığı bir sorundur. Âdet döngüsü çoğu kadın için 28 gündür. Bununla birlikte, bu döngünün daha kısa ya da uzun olduğu dönemler de olabilir. Bazı kadınlarda döngü 21 gün ila 40 gün arasında görülebilir. Belli bir zaman döngüsüne uymayan, farklı aylarda erken ya da geç görülen ve devam etme süresi değişen döngüler, çeşitli hastalıklarla ya da ruhsal değişimlerle ilgili olabilir. Ciddiye alınması gereken âdet gecikmesi için tedavi planı ise rahatsızlığın altında yatan nedenin saptanmasıyla yapılır.

Âdet Gecikmesi Nedir?

Sağlıklı kadınlarda normal âdet döngüsü, son kanamanın başlama tarihinden itibaren 28 gündür. Bununla birlikte gün arası da normal kabul edilebilir. Döngünün her seferinde birkaç gün değişmesi de normal bir durumdur. Kanamaların bu döngü dışında görülmesi ise âdet gecikmesi olarak adlandırılır.

Normal bir âdet döngüsü sırasında kadınların yumurtalıklarının birinden yumurta salınır. Bir sperm tarafından döllenmeyen yumurta, kan ve dokularla birlikte vücuttan atılır. Bu kanama ortalama 5 gün sürer. Daha sonra döngü, aylık olarak kendini tekrar eder.

Bazı dönemlerde ise stres gibi duygudurumlar, çeşitli dış etkenler ya da hastalıklar nedeniyle bu döngü bozulabilir. Bu durumda döngü dışında anormal kanamalar görülür.

Âdet Gecikmesi Neden Olur?

Âdet kanamasının gecikmesinin bazı yaygın nedenleri şunlardır:

• Gebelik,

• Aşırı stres,

• Ani kilo kaybı,

• Aşırı kilolu olmak,

• Gün içinde çok fazla egzersiz yapmak,

• Doğum kontrol hapı kullanmak,

• Menopoz ya da erken menopoz,

• Polikistik over sendromu,

• Kontrolsüz diyabet,

• Kalp hastalıkları,

• Aşırı aktif tiroit bezi.

Herhangi bir faktöre bağlı olarak yaşanan uzun süreli stres, hormonları etkileyerek âdet gecikmesine ve menstrüal dönemin normalden daha ağrılı geçmesine neden olabilir. Stres, gecikmenin yanı sıra kanamanın erken olmasının da nedenlerinden biridir. Meditasyon, yoga, yüzme ve koşu gibi egzersizler stresin azalmasına yardımcı olabilir. Ancak, gün içinde aşırı egzersiz yapmak da stres seviyesini artırır. Bu durumda yağ seviyesi de düşeceği için yumurtlama gecikebilir ya da durabilir.

Menopoz, kadınlarda yaşlanmanın doğal bir parçasıdır. Genellikle yaşlarında görülür. Menopoz dönemine yaklaşan kadınlarda âdet gecikmesi görülebilir. Bunun nedeni, östrojen seviyesinin düşmeye başlaması ve yumurtlamanın düzensiz hâle gelmesidir. Menopozdan sonra ise kanamalar tamamen durur.

Aşırı ve ani kilo kayıpları, âdetin gecikmesinin nedenleri arasında bulunur. Günlük alınan kalorinin büyük oranda kısılması, yumurtlamak için gerekli olan hormon üretimini olumsuz olarak etkiler. Özellikle vücut kitle indeksi ve altında olan bireylerde âdet gecikmesi görülebilir.

Bu durumun tam tersi olarak, aşırı kilo da âdet döngüsünün düzensizleşmesinin önemli nedenlerden biridir. Aşırı kilolu kadınlarda östrojen hormonu fazla miktarda üretilir. Fazla östrojen, âdet kanamasının gecikmesine neden olabilir. Özellikle vücut kitle indeksi 30 ve üzerinde olan kadınlar bu risk grubuna dahildir.

Doğum kontrol hapları kullanmak, döngü içinde bir kanamanın atlanmasına neden olabilir. Bu durum çoğu kadın için normal kabul edilir. Özellikle yalnızca progesteron içeren haplar âdetin gecikmesine neden olur. Hapların bırakılmasıyla birlikte âdet döngüsünün normal seyrinde ilerlemesi beklenir.

Polikistik over sendromu ise üreme hormonlarına etki eden, kadınlarda yaygın olarak görülen ve tedavi edilebilen bir hastalıktır. Bu hastalık, yumurtalıklarda içi sıvı dolu kistlerin oluşmasına neden olur. Çoğunlukla küçük ve zararsız olan bu kistler genel olarak herhangi bir rahatsızlığa ya da ağrıya neden olmaz, ancak âdet döngüsünün bozulmasına neden olabilir

Kan şekeri değişiklikleri ve hormonal bozukluklara sebep olan diyabet ya da çölyak gibi bazı kronik hastalıklar da âdetin gecikme nedenleri arasında bulunur. Otoimmün bir hastalık olan çölyak, glüten alerjisine bağlı olarak sindirim sisteminde tahribata yol açar. Hipertiroidi ve hipotiroidi de hormonları etkileyerek âdet gecikmesine neden olabilir. Bu gibi durumlarda, uygun tedavinin ardından döngünün normale dönmesi beklenir.

Âdet Gecikmesinin Belirtileri Nelerdir?

Âdet gecikmesinin yaygın olarak görülen belirtisi, kanamanın bir önceki kanamayı takiben gün içinde gelmemesidir. Bununla birlikte, pek çok hastalığa bağlı olarak görülen âdet gecikmelerinde farklı belirtiler de görülebilir.

Âdet gecikmesi yaşayan kadınlarda görülen yaygın belirtiler şu şekildedir:

• Aşırı kıllanma,

• Baş ağrısı,

• Kasık bölgesinde ağrı,

• Yüz başta olmak üzere vücudun farklı bölgelerinde ortaya çıkan sivilceler,

• Aşırı kilo alma ya da verme.

Tanı Yöntemleri Nelerdir?

Âdet gecikmesi, özellikle uzun süreli görülüyorsa farklı hastalıkların belirtisi olabilir. Bu nedenle, teşhis ve tedavi için kadınların bir sağlık kurumuna başvurmasında fayda bulunur. Jinekoloji ya da endokrinoloji muayenelerinde hastaların ve ailelerinin tıbbi geçmişleri, yaşanılan stres gibi duygusal sorunlar, kilo değişiklikleri, egzersiz yapma sıklığı gibi noktalar dinlenir. Ayrıca kadınların yaşı da önemli bir faktördür. Tıbbi bir durumun neden olabileceği âdet gecikmelerinde hastalar farklı bölümlere yönlendirilir.

Muayene öncesinde, âdet kanamasının başlangıç ve bitiş tarihlerinin not alınması faydalı olur. Tanı sürecinde herhangi bir hastalıktan şüphelenilmediği takdirde âdet döngüsünün belirli bir süre izlenmesi istenebilir.

Tanı için kan testlerinin yanı sıra ultrason, MR ve tomografi gibi yöntemlerden de yararlanılır. Kan testleri, anormal seviyede seyreden hormonların olup olmadığı konusunda bilgi alınmasını sağlar. Hipofiz bezi ya da üreme sistemindeki herhangi bir bozukluk içinse görüntüleme yöntemlerinden faydalanılır.

Âdet Gecikmesi Tedavisi Nasıl Olur?

Âdet gecikmesi tedavisi için öncelikle gecikmenin nedenleri belirlenir. Stres ya da beslenme bozuklukları gibi hormonları etkileyen nedenlerden kaynaklanan âdet gecikmelerinde kadınların yaşam koşullarında değişiklik yapması gerekir.

Âdet gecikmesinin nedeni polikistik over sendromu ise tedavide progesteron içerikli doğum kontrol hapları kullanılması önerilebilir. Ancak, doğum kontrol hapları da gecikmenin nedeni olabilir. Bu durumda hapların bırakılmasıyla döngünün normal seyrine dönmesi beklenir.

Erken menopoz vakalarında, hormon replasman tedavisinden (HRT) ya da doğum kontrol haplarından faydalanılır. Aşırı aktif tiroit bezinin fazla miktarda hormon üretmesi sebebiyle yaşanan âdet gecikmelerinde ise ilaç tedavisi uygulanabilir.

Merhaba,
4 ay Yasmin kullandıktan sonra hap kullanmayı bıraktım. Ancak 2 ay ara verdikten sonra doktor tavsiyesi ile Ekim ayından bu yana Belara kullanıyorum. İlk ay kutunun bitmesine 5 gün kala her zamanki adet sancılarım ile birlikte lekelenme şeklinde kanamam başladı ve hap bittikten sonra da lekelenmeler 4 gün boyunca devam etti, normalde adetim 3 günü geçmiyor. 2. kutuya başladım, göğüslerimdeki aşırı şişkinlikten başka hiç bir şikayetim olmadı ve kutu bittikten 2 gün sonra normal şekilde adet oldum. Şu an 3. kutumun bitmesine 5 hap kaldı ve ara ara giren değişik, adet ağrısına benzemeyen karın ağrılarımla birlikte lekelenmem yine başladı. 3 kutuyu da oldukça düzenli kullandım, saat bile geçirmedim. Yalnızca geçen ay, 2. kutumda bir kez 11 saat kadar gecikmeli içtiğim oldu.

Yasmin kullanırken de ilk bir ay boyunca her gün lekelenmem olmuştu.
Şu an gerçekten tedirgin oldum, bu durumun normal olup olmadığı hakkında bilgilendirmenizi rica ederim.

Bu Soruya Doktor Cevabı Gönder

İlk doğum kontrol hapı Avrupa’da satışa sunulduğunda yıl 'di. Anovlar, aslında adet kanamalarını düzenlemek amacıyla üretilmişti; yumurtlamayı engellemesi ise yan etkisiydi.

Bu yan etki Anovlar'ı yüzyılın buluşlarından biri yaptı ancak, muhafazakar tutum nedeniyle 'e kadar hap, adet kanamalarını düzenlemesi için yalnızca evli kadınlara tavsiye edildi.

'de başlayan öğrenci hareketleri ile doğum kontrol hapı da batıda önem kazanmaya başladı. Cinsellik ve korunma ilk defa toplumda tartışılmaya başladı.

Bugün artık haplar ve diğer doğum kontrol araçları günlük hayatın bir parçası. Hap sayesinde istenmeyen gebeliklerin, düşüklerin ve kürtajların sayısında büyük gerileme kaydedildi. Doğum kontrol hapı kullanım oranı dünya genelinde yüzde 20 civarında seyrediyor. Bu oran Türkiye'de ise yüzde 4.

Genel Bilgi & Faydaları

Her şeyden önce, bana doğum kontrol hapını tanımlar mısınız?

Doğum kontrol hapları, normalde kadın vücudunda bulunan dişilik hormonlarını içeren ve kullanıldığı sürece gebeliği önleyen, etkili, kullanımı kolay ilaçlardır. Doğru kullanıldıklarında, doğum kontrol haplarının etkinliği yüzde ’dur. Bu da, hamile kalma olasılığının hemen hemen hiç olmaması demektir.

Doğum kontrol haplarının gebeliği önleme dışındaki faydaları nelerdir?

Doğum kontrol hapları son derece etkili, kullanımı kolay, etki ve yan etkileri çok iyi incelenmiş ilaçlardır.

Doğum kontrol hapları, adet öncesi gerginlik ve ağrılı adet şikayetlerini azaltır, adet kanamaları miktarca daha az, daha kısa ve düzenli hale gelir, bunun sonucu olarak, demir eksikliğine bağlı kansızlık gelişme sıklığı azalır.

Ayrıca, doğum kontrol hapları, dış gebelik gelişme sıklığını, yumurtalıklarda ve memede kist oluşumunu, rahim ve yumurtalık kanseri risklerini azaltır. Çoğu kez sivilcelerde düzelme görülür. Osteoporoz denen kemik erimesi riskini azaltır. Romatoid artriti azaltır.

Yan etkileri

Hap kullanımı sırasında olabilecek yan etkiler nelerdir, hangi durumlar beni rahatsız edebilir?

Hap kullanımı ile ilk üç ayda oluşan yan etkiler bulantı, kusma, baş dönmesi, başağrısı, ara kanaması, memelerde duyarlılık ve vücutta şişkinlik hissidir. Bu yan etkiler geçicidir, üç dört ay içinde hafifleyerek kaybolmaları beklenir. Bu gibi durumlarda, hapı bırakmak yerine doktorunuza danışmak en iyi çözümdür.

Hap kullanırken doktora danışmam gereken durumlar nelerdir?

Şiddetli karın ağrısı, uyluk ya da bacak ağrısı olduğunda; şiddetli göğüs ağrısı veya nefes darlığı geliştiğinde; şiddetli başağrısı, ani görme kaybı ya da bulanık görme veya konuşma bozukluğu ortaya çıktığında, gebelik şüphesinde ya da depresyon, sarılık veya memede kitle geliştiğinde hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Nasıl kullanmalıyım?

Doğum kontrol hapı kullanmaya karar verdim, nasıl başlamalıyım?

Hiç hap kullanmadıysanız ya da birkaç ay ara verdiyseniz, adet kanamanızı beklemeniz ve adet kanamasının ilk günü paketin ilk hapını almanız gerekir.

Doğum kontrol hapı kullanmaya başladım, nasıl devam etmeliyim?

Her gün bir tablet alarak paketi bitirmeli ve yedi gün hap kullanmaya ara vermelisiniz. Hap almadığınız bu dönemde adetiniz başlayacaktır. Adet görmeyebilirsiniz, hapı düzenli kullandığınızdan eminseniz telaşlanmayın. Adet kanamanız nasıl olursa olsun bir sonraki kutuya yedi günlük aranın sonunda başlamalısınız.

Hap almayı unuttuğum zamanlarda ne yapmamı önerirsiniz?

Hapı unuttuğunuzu farkettiğinizde hemen bir tablet almanız gerekir. 12 saatten daha fazla gecikme yoksa koruyuculuk devam edeceğinden problem yok demektir. Ancak hapı unuttuğunuzu 12 saatten daha sonra fark ettiyseniz unutulan hapı hatırladığınız an yutmalı, o günün hapını da normal zamanında almalısınız. Bu durumda koruyuculuk tam olmayacağından bir sonraki adet kanamasına dek ek doğum kontrol önlemi uygulamalısınız.

Zaman zaman hap kullanmayı bırakmalı mıyım?

Hayır, tıbbi nedenler olmadıkça ara vermeniz gerekmez.

Peki ya kimlerin doğum kontrol haplarını kullanmaları sakıncalıdır?

Gebeler ya da gebelik şüphesi olanlar; kalp damar sistemine ve beyin damarlarına ait hastalığı bulunanlar; damarın pıhtı ile tıkandığı hastalığı aktif olarak geçirmekte olanlar ile daha önce geçirmiş olanlar; aktif karaciğer hastalığı bulunanlar; kadın organlarına ait kanser veya meme kanseri bulunanlar doğum kontrol haplarını kullanmamalıdır.

Özel durumlarda doğum kontrol haplarının kullanımı

Yakında evlenecek kişiler doğum kontrol haplarını nasıl kullanmalıdır?

Doğum kontrol yöntemi olarak hap kullanmayı planlıyorsanız, evlenmeden en az bir ay önceki adetinizin ilk günü hap almaya başlamalısınız.

Kusma ve ishal durumlarında ne yapılması gerekir?

Hapı aldıktan sonraki saat içindeki kusmalar ve ciddi ishaller hapın emilimini önlediği için koruyucu etkinliğini azaltabilir. Bu durumda son tableti başka bir kutudan tamamlayıp diğer tabletleri zamanında alarak devam etmelisiniz. 12 saatten çok süren kusma ve ishal durumlarında doktorunuza danışmalısınız.

Doğum sonrası ve süt verme döneminde hap kullanımı nasıl olmalıdır?

Çocuğunuzu emziriyorsanız hap kullanmayı bebek altı aylık oluncaya dek ertelemelisiniz. Emzirmiyorsanız doğumdan sonraki ilk adet kanamasının birinci günü doktorunuza danışarak hap kullanmaya başlayabilirsiniz.

Düşük ve kürtajlardan sonra hap kullanmaya nasıl başlanmalıdır?

Gebeliğin üçüncü ayından önceki düşük ve kürtajlarda tıbbi bir engel yoksa doktorunuza danışarak hemen hapa başlanabilir.

Gebe kalmaya karar verdiğimde ne yapmalıyım?

Kullandığınız paketi sonuna kadar tamamlayıp hap almayı bırakmanız yeterlidir. Hamile kalma yeteneğinizi hemen kazanırsınız.

Doğum kontrol hapı kullanırken sigara içebilir miyim?

Sigara kalp hastalıkları için bir risk faktörüdür. 35 yaşından sonra hapa devam edilecekse sigaranın bırakılması önerilir.

Merak ettikleriniz

Haplar kilo almaya neden olur mu?

Özellikle düşük miktarlarda hormon içeren hapların kiloda değişikliğe neden olmadığı saptanmıştır.

Doğum kontrol haplarının sivilceye olan etkisi nasıldır?

Yapılan araştırmalar doğum kontrol haplarının çoğu kez sivilceyi olumlu yönde etkilediğini belirtmektedir.

Doğum kontrol hapları adet kanamamı etkiler mi?

Hap kullanımı sırasında görülen adet kanaması normale göre daha hafif ve daha kısa sürelidir.

Hap kullanırken ara kanamalar olağan mıdır?

Evet. Hapı ilk kullandığınız zamanlarda normal adet kanaması dışında lekelenme tarzında ya da daha şiddetli düzensiz kanamalar görülebilir. Hapı normal olarak almaya devam etmek gerekir. Bu kanamalar ay sonra kaybolur. Eğer devam ederse doktorunuza danışmanız gerekir.

Hap kanser riskini arttırır mı?

Hayır. Tersine hap kullanan kadınlarda yumurtalık ve rahim kanserinde yüzde 50 ila 60 oranında azalma olduğu ve hap kullanımına son verilse bile bu etkinin onbeş yıl boyunca devam ettiği saptanmıştır. Ayrıca yaşamlarının herhangi bir döneminde hap kullanmış kadınlarda kalınbarsak kanserine de daha az oranda rastlandığı bulunmuştur.

Hap kısırlığa neden olur mu?

Hayır, hap kısırlığa neden olmaz. Hap kullanmayı bıraktığınızda hamile kalmanız mümkündür.

Hap kalp hastalıklarına neden olur mu?

Hap ile kalp ve damar hastalıkları arasındaki ilişki değişik hormonların dozuna ve cinsine bağlıdır. Günümüzde kullanılan düşük dozlu doğum kontrol hapları ile bu risk en aza indirilmiştir. Bu tür hastalıklara eğiliminiz varsa doktora danışmanız gerekir.