Gaz Sıkışması Için Ilaç Isimleri
GAZ SANCISI NEDİR? GAZ SANCISINA NE İYİ GELİR?
Gaz Sancısı Nedir?
Herkesin vücudunda gaz vardır. Gaz varlığı rahatsız edici ve utanç verici olabilir, ancak gaz sancısı yaşamı tehdit edici bir problem değildir. Vücuttaki gaz, ağız aracılığıyla geğirme yoluyla veya rektumdan geçirilerek dışarı atılır. Çoğu insan günde yaklaşık 1 ila 4 litre gaz üretir ve günde yaklaşık 14 kez gaz çıkarır.
Gaz karbondioksit, oksijen, nitrojen, hidrojen ve metan gibi çoğu kokusuz buharlardan oluşur. Kalın bağırsaktaki bakteriler ise kükürt içeren gazları salgılayarak hoş olmayan bir gaz kokusu üretir.
Sindirim sisteminde gaza ne sebep olur?
Sindirim sistemindeki gaz iki kaynaktan gelmektedir:
- Aerophagia (hava yutma). Hava yutmaya genellikle hızlı yemek veya içmek, sakız çiğnemek, sigara içmek veya gevşek takma dişler takmak neden olur.
Geğirme, yutulan havanın mideden ayrılmasını en çok sağlayan aktivitedir. Geğirme sonucu atılamayan gaz kısmen ince bağırsakta emilir ve küçük bir kısmı kalın bağırsağa girerek rektumdan atılır.
- Kalın bağırsakta (kolon) doğal olarak bulunan zararsız bakteriler tarafından bazı sindirilmemiş gıdaların parçalanması
Bazı karbonhidratlar (şeker, nişastalar ve lif), belirli enzimlerin eksikliği veya yokluğu nedeniyle ince bağırsakta sindirilmez. Sindirilmemiş veya emilmemiş yiyecek daha sonra, zararsız ve normal bakterilerin bu maddeleri parçaladığı kalın bağırsağa geçer. Bu işlem hidrojen, karbondioksit ve tüm insanların yaklaşık üçte birinde rektumdan salınan metan gazları üretir.
Aşırı Gaz Oluşumu Nedeni Olan Yiyecekler
Ulusal Diyabet ve Sindirim ve Böbrek Hastalıkları Enstitüsü'ne göre, karbonhidrat içeren gıdaların çoğu gaz çıkarma nedeni olabilirken, yağ ve protein içeren besinler daha az gaz çıkarmaya neden olur. Gaza neden olan yiyeceklerden bazıları şunlardır:
- Rafinoz. Fasulye, lahana, Brüksel lahanası, brokoli, kuşkonmaz, diğer sebzeler ve tam tahıllarda bulunan karmaşık bir şeker.
- Laktoz. Peynir, dondurma gibi süt ve süt ürünlerinde, ekmek, tahıl gevreği ve salata sosu gibi işlenmiş gıdalarda bulunan doğal bir şekerdir. Bu yiyecekleri yedikten sonra gaz sancısı oluşumu, laktoz intoleransınız olduğu anlamına gelebilir.
- Fruktoz. Soğan, enginar, armut ve buğdayda bulunan bir şekerdir. Fruktoz ayrıca bazı alkolsüz içeceklerde ve meyveli içeceklerde tatlandırıcı olarak kullanılmaktadır.
- Sorbitol. Elma, armut, şeftali ve kuru erik gibi meyvelerde doğal olarak bulunan bir şekerdir. Sorbitol ayrıca birçok diyet gıdasında, şekersiz sakızlarda yapay tatlandırıcı olarak kullanılmaktadır.
- Nişastalar. Patates, mısır, erişte ve buğday gibi çoğu nişasta kalın bağırsakta parçalandıkça gaz üretir. (Pirinç, gaza neden olmayan tek nişastadır.)
- Çözünür lif. Suda kolaylıkla çözünen ve bağırsaklarda yumuşak, jel benzeri bir doku alan lif; yulaf kepeği, fasulye, bezelye ve çoğu meyvede bulunur.
- Çözünmez lif. Buğday kepeğinde ve bazı sebzelerde bulunan, esasen değişmeden bağırsaklardan geçen ve çok az gaz üreten bir lif türü.
Gaz Sancısının Belirtileri Nelerdir?
Aşırı gaz nedeni ile kronik semptomların oluşması nadirdir. Aşağıdakiler gaz sancısı nedeniyle oluşabilecek semptomlarıdır. Bununla birlikte, her birey semptomları farklı şekilde yaşayabilir. Gaz sancısının belirtileri şunları içerebilir:
- Geğirme. Yemek sırasında veya sonrasında geğirme normaldir.
Kronik sürekli geğirme, peptik ülser hastalığı, gastroözofageal reflü hastalığı (GERD) veya gastrit gibi bir üst gastrointestinal bölge hastalığının belirtisi olabilir.
- Gaz Çıkarma. Günde 14 ila 23 kez gaz geçişi normal kabul edilir.
- Karın şişkinliği. Şişkinlik genellikle irritabl bağırsak sendromu (IBS) gibi bir bağırsak hareketliliği bozukluğunun sonucudur. Motilite bozuklukları, bağırsak kaslarının anormal hareketleri ve kasılmaları ile karakterizedir.
Crohn hastalığı, huzursuz bağırsak sendromu, kolon kanseri veya bağırsak tıkanmasına neden olan herhangi bir hastalık da karın şişkinliğe neden olabilir.
Ameliyattan kaynaklanan fıtıklar veya yara dokuları da şişkinliğe ve ağrıya neden olabilir.
Yağlı yiyecekler midenin boşalmasını geciktirerek şişkinlik ve rahatsızlığa neden olabilir, ancak çok fazla gaz sancısına neden olmaz.
- Karın ağrısı ve rahatsızlık hissi. Bağırsaktaki gaz bazı kişilerde ağrıya neden olur. Ağrı, kolonun sol tarafında olduğunda kalp hastalığı ile, sağ tarafında toplandığında ise, safra kesesi taşları veya apandisit ile karıştırılabilir.
- Kabızlık. Düşük lifli diyet, opioid ilaçları veya antikolinerjik ilaç kullanımı gibi sindirim sürecini yavaşlatarak kabızlığa sebep olabilecek herhangi bir şey, bağırsak fonksiyonunu frenleyerek gaz sancısı oluşumuna sebep olabilir.
Gaz sancısı semptomları diğer tıbbi durumlar veya sorunların belirtileri ile benzerlik gösterebilir. Kesin teşhis için daima doktorunuza danışın.
Sindirim sistemindeki aşırı gaz nasıl teşhis edilir?
Gaz sancıları, keşfedilmesi ve tanı konulması gereken ciddi bir rahatsızlıktan kaynaklanabilir. Doktorunuz tanı koymak için önce fizik muayene gerçekleştirecektir. Fizik muayene sırasında doktorunuz, herhangi bir hassasiyet olup olmadığını ve herhangi bir anormallik hissedip hissetmediğini belirlemek için karnınıza dokunabilir. Karnınızın sesini bir stetoskopla dinlemek, doktorunuzun sindirim sisteminizin ne kadar iyi çalıştığını belirlemesine yardımcı olabilir. Muayenenize ve kilo kaybı, dışkıda kan veya ishal gibi diğer belirti ve semptomların varlığına bağlı olarak doktorunuz teşhise yardımcı olmak için aşağıdaki bahsedilen bazı ek testleri isteyebilir:
- Kan testi
- Karın röntgeni
- Beslenme aktiviteleriniz hakkında bilgi. Belirli bir süre boyunca tüketilen yiyecek ve içeceklerin bir günlüğünü tutmanız ve / veya gün içinde kaç kez gaz çıkardığınızı saymanız istenebilir.
- Kolonoskopi. 50 yaş ve üstü kişiler ve ailesinde kolon kanseri öyküsü olan kişilerde kolorektal kanser olasılığı düşünülmektedir. Kolonoskopi, doktorun kalın bağırsağın tüm uzunluğunu görmesine izin veren ve genellikle anormal büyümeleri, iltihaplı dokuları, ülserleri ve kanamayı belirlemeye yardımcı olabilen bir prosedürdür. Uzun, esnek, ışıklı bir tüp olan bir kolonoskopun rektumdan kolona kadar sokulmasını içerir. Kolonoskop, doktorun kolonun astarını görmesine, daha fazla inceleme için doku çıkarabilmesine ve keşfedilen bazı sorunları tedavi etmesine izin verir.
- Sigmoidoskopi. Sigmoidoskopi, doktorun kalın bağırsağın bir kısmının içini incelemesine izin veren ve ishal, karın ağrısı, kabızlık ve kanamanın nedenlerini belirlemede yardımcı olan bir teşhis prosedürüdür. Sigmoidoskop adı verilen kısa, esnek, ışıklı bir tüp rektum yoluyla bağırsağa yerleştirilir.
Gaz Sancısı Tedavisi
Gaz sancısının kesin çözümü yoktur. Sindirim sistemindeki gaz sancısı için özel tedavi, aşağıdakilere göre doktorunuz tarafından belirlenecektir:
- Yaşınız, genel sağlığınız ve tıbbi geçmişiniz
- Durumun kapsamı
- Belirli ilaçlara, prosedürlere veya tedavilere toleransınız
- Durumun seyri için beklentiler
- Fikriniz veya tercihiniz
Gaz ağrılarınız başka bir sağlık sorunundan kaynaklanıyorsa, altta yatan durumu tedavi etmek rahatlama sağlayabilir. Aksi takdirde, gaz sıkışması genellikle diyet değişiklikleri, yaşam tarzı değişiklikleri veya reçetesiz satılan gaz giderici ilaçlarla tedavi edilir. Çözüm herkes için aynı olmasa da, küçük bir deneme yanılma sonrasında çoğu insan biraz rahatlama bulabilir.
Gaz Sancısına Ne İyi Gelir
Gaz Sancısı Tedavisinde Diyet
Beslenme değişiklikleri vücudunuzun ürettiği gaz miktarını azaltmaya veya gazın sisteminizde daha hızlı hareket etmesine yardımcı olabilir. Diyetinizin ve gaz sancısı belirtilerinin günlüğünü tutmak, doktorunuza yardımcı olur ve diyetinizdeki değişiklikler için en iyi seçenekleri belirlemenize olanak sağlar. Bazı besinleri tüketmeyi bırakmanız veya daha küçük porsiyonlar yemeye başlamanız gerekebilir.
Aşağıdaki diyet tavsiyelerine uymak gaz sancısının belirtilerini iyileştirebilir:
- Yüksek Lifli Yiyecekleri Tüketmemek. Gaza neden olabilen yüksek lifli yiyecekler arasında fasulye, soğan, brokoli, Brüksel lahanası, lahana, karnabahar, enginar, kuşkonmaz, armut, elma, şeftali, kuru erik, tam buğday ve kepek bulunur. Hangi yiyeceklerin sizi en çok etkilediğini deneme yanılma yoluyla keşfedebilirsiniz. Yüksek lifli gıdalardan birkaç hafta uzak durabilir ve yavaş yavaş tekrar tüketmeye başlayarak sorunun yüksek lifli gıdalardan kaynaklanıp kaynaklanmadığını araştırabilirsiniz. Lifli besin alımını sürdürebileceğiniz sağlıklı bir diyet planı için doktorunuzla konuşun.
- Süt Ürünlerinden Uzak Durmak. Diyetinizdeki süt ürünlerini azaltmak gaz sancısı semptomlarını azaltabilir. Ayrıca, sindirime yardımcı olması için laktoz içermeyen süt ürünlerini deneyebilir veya laktaz takviyeli süt ürünleri alabilirsiniz.
- Kızarmış veya yağlı yiyeceklerin tüketimini azaltın. Yağ, bağırsaklardan gazın temizlenmesini geciktirir. Kızarmış veya yağlı yiyecekleri azaltmak gaz sancısını azaltabilir.
- Gazlı içecek tüketimini azaltın. Gazlı içecek tüketmeyin veya azaltın.
- Lif takviyeleri hakkında bilgi alın. Bir lif takviyesi kullanıyorsanız, sizin için en iyi olan lif takviyesinin miktarı ve türü hakkında doktorunuzla konuşun.
- Su tüketimini arttırın. Kabızlığı önlemeye yardımcı olmak için, gün boyunca ve öğünlerinizle birlikte su için.
Gaz Sancısı Tedavisinde Reçetesiz İlaçlar ve Takviyeler
Aşağıdakiler bazı kişilerde gaz sancısı semptomlarını azaltabilir:
- Fasulye ve diğer sebzelerdeki karbonhidratların parçalanmasına yardımcı olan alfa galaktosidaz
- Laktoz intoleransınız varsa, süt ürünlerindeki (laktoz) şekeri sindirmenize yardımcı olarak gaz sancılarını azaltan laktaz takviyeleri. Hamileyseniz veya emziriyorsanız, laktaz takviyeleri kullanmadan önce doktorunuzla konuşun.
- Gazdaki baloncukları parçalamaya yardımcı olarak gazın sindirim sisteminizden geçmesine yardımcı olabilen simetikon. Gaz semptomlarını hafifletmedeki etkinliğine dair çok az klinik kanıt vardır.
Gaz Sancısı Tedavisinde Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Yaşam tarzı değişiklikleri yapmak aşırı gaz varlığı ve gaz sancısını azaltmaya veya hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Daha küçük porsiyonlarla yemek tüketin. Sağlıklı bir beslenme programının içindeki bir çok besin gaz oluşumuna neden olabilir. Gaz oluşturabilecek yiyecekleri daha küçük porsiyonlarda tüketmeyi deneyin.
- Yavaş yiyin ve yemeğinizi iyice çiğneyin.
- Sakız çiğnemekten, sert şekerleri emmekten ve içecekleri pipetle içmekten kaçının. Bu aktiviteler daha fazla hava yutmanıza neden olabilir.
- Sigara içmeyin. Sigara içmek, yuttuğunuz hava miktarını artırabilir. Bırakmak için yardıma ihtiyacınız varsa doktorunuzla konuşun.
- Egzersiz yapın. Düzenli egzersiz, kolonunuzdan gazın salınmasını önleyebilecek bir problem olan kabızlık riskini azaltır.
Gaz Sancısı Nasıl Önlenir
- Sağlıklı beslenme alışkanlıkları
- Gaz giderici ilaç kullanımı
- Yutulan hava miktarını azaltmak
Lif açısından zengin besinlerle beslenmek, susuz kalmamak ve egzersiz yapmak, gaz sancıları yaşamamak için uzun vadede iyi bir yaklaşımdır. Bu önlemlerin gaz sancısı problemini iyileştirmediği durumlarda, polietilen glikol müshil kullanımı düşünülebilir.
Gaz Sancısı Nedir? Gaz Sancısına Ne İyi Gelir? Hakkında Bizimle İletişime Geçin
Gaz sorununuz varsa
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
Vücudunuzun bazen gerçek bir gaz üretim merkezi haline gelebileceğini biliyor musunuz?
Hepimizin bağırsaklarında her gün makul miktarda metan gazı, karbondioksit, hidrojen ve nitrojenden oluşan bir karışım hep oluşur. Ancak bağırsaklarımız bu işi bazen abartır. İşte o zaman olur olmaz yerlerde, olur olmaz zamanlarda problemler yaşanır.
Bazen bir sınavda, önemli bir toplantıda, uzun zamandır beklediğiniz bir randevuda, bazen de kalabalık bir asansörde böyle bir durumla karşılaşmak can sıkıcıdır.
“Neden bazı bağırsaklar çok fazla gaz üretirler?” sorusunun cevabını vermek kolay değildir. Sebep bazen bağırsakların laktoz duyarlılığı, bazen de sinirsel kolit (yani mutsuz bağırsak) hastalığıdır. Gaz şikâyetinin arkasında beslenme hataları da olabilir.
Gaz oluşumunu artırdığı bilinen meyve ve sebzeler, taneli tahıllar, fasulye, bezelye gibi baklagilleri fazlaca yiyenlerde aşırı gaz üretimi kaçınılmaz hale gelir.
Yukarıda saydığımız besinlerin hepsi fazla miktarda lif içermektedir. Bu besinleri çok yiyenlerde -hele bir de su içmezlerse- gaz bir kader gibidir.
İnce bağırsaklara ulaşan sindirilmemiş karbonhidratların kalın bağırsaklardaki bakteriler tarafından aşırı miktarda hazmedilmesi de gaz sorununa yol açar.
Ülserotif, kolit Crohn hastalığı ve sinirsel kolit problemi olanlarda da gaz şikâyeti fazladır. Kabızlık nedeniyle bağırsak yumuşatıcısı ilaçlar (laksatif) kullananlarda, sık sık antibiyotik alanlarda da gaz şikâyetine sık rastlanır.
Diğer taraftan süt ve süt ürünlerinde bulunan laktoz isimli maddeyi parçalayan bağırsak enzimi laktoz eksik ya da yetersiz ise sütlü gıdalar yendikten sonra gaz ve şişkinlik şikâyetine çok sık rastlanır.
Mide üşütmesinden gıda zehirlenmesine, seyahat ishalinden dizanteriye kadar başka pek çok sorunda gaz şikâyeti olabilir.
NE YAPMALI?
Eğer böyle bir probleminizin olduğunu düşünüyorsanız beslenme planınızda lahana, turp, soğan, karnabahar, bezelye, mercimek, fasulye, kepekli tahıllar, kepekli ekmekler ve sebzelere özellikle salatalık ve kabağa daha az yer vermelisiniz.
Meyveyi abartmamalı, laktoz içermeyen süt ürünleri kullanmalısınız. Yağlı ve kızartılmış yiyeceklerden uzak durmalısınız. Lokmaları yavaş yemenizde yarar olabilir.
Yemeklerden sonra içilen nane çayının nane yağı içeren kapsül ve damlaların, Asidofil bakteriler içeren probiyotik ürünlerin, sindirim enzimlerinin ve doğal karbonun da faydası olabiliyor.
Eğer bu önlemlere rağmen şikâyetleriniz artarak devam ediyorsa, bir doktordan yardım istemeniz yararlı olacaktır. Özellikle gaz hikâyesine eşlik eden bulantı, kusma, ishal, kanama, kilo kaybı gibi sorunlar da mevcutsa, doktorunuzla görüşmekte geç kalmamanız gerekiyor.
Bayramlar sizin için fazla yeme özgürlüğü anlamına geliyorsa
“Etrafımda zengin sofralar, çeşit çeşit bayram tatlıları varken kendimi nasıl kontrol edeceğim?” diye soruyorsanız, işte sizi bayram sofralarına ve ikramlarına psikolojik olarak hazırlayacak birkaç öneri:
? Bayramda gündelik beslenme programınızın dışında fazladan kaç kalori alabileceğinizi belirleyebilirsiniz. Sizin planlarınıza rağmen yemeniz konusunda ısrarcı bir tutum sergileyenler olursa, kendi kendinize şu soruyu sorun: Bu planladığım bir durum mu, değil mi? Eğer planınızı bozmanız gerekecekse kararlı biçimde reddedin.
? Size ısrarla ikram edilen çikolata, şeker gibi kalorisi bol yiyecekleri o anda reddedemiyorsanız kabul edip, oradan ayrıldıktan sonra başkalarına ikram edin.
? Her şeyi sınırsızca yiyememeyi “mahrum kalmak” olarak değil, sizi “daha ince ve formda biri olmaya yaklaştıran bir adım” olarak düşünün.
? Unutmayın ki, gün sonunda aşırı yemekten ötürü suçluluk duymak yerine, sizi zorlayan durumlarla başarılı bir şekilde baş etiğinizi hatırlayarak, kendinizle gurur da duyacaksınız. Seçim sizin
De(nge)liye her gün bayram!
Dünya Sağlık Örgütü’nün “sağlık” tanımlaması, “kişinin bedensel, ruhsal ve sosyal olarak tam anlamıyla iyilik hali”dir. Buradan çıkan sonuç, “hastalık ya da engel/özür durumunun olmaması”nın sağlığın sınırlarını belirlemede yeterli olamayacağıdır. Gündelik yaşantı, çevre koşulları, iş ortamı, iklim gibi birçok etmen de devreye girmektedir. Yasalar, uygulayıcı kurumlar, eğitim çalışmaları ve diğer disiplinler de sorumluluk almaktadır. Ancak her koşulda öncelik, “yaşam biçimi” ve “güncel yaşamdaki alışkanlıklar ve uygulamalar”dadır.
Hasta olmayı beklemeden, yaş ve cinsiyet gibi değişkenlere göre, gereken zamanlarda, uygun gelen incelemeleri yaptırmak bedensel iyilik için ilk koşuldur. Dengeli, nitelikli ve ölçülü beslenmek de ikinci önemli koşul olmalıdır. Verimli bir uyku ile bedeni dinlendirebilmek, iş ve ev ortamının niteliklerini yükseltmek, düzenli olarak fiziksel aktivite yaparak bedeni zinde tutmak da sağlık için “olmazsa olmaz”lar arasındadır.
Uygarlığın simgesi pek çok buluşun, bizi atalarımızdan aldığımız genlerle donatan sistemin dışında ve çok üzerinde kolaylıklar sağladığı bir çağdayız. Taşıtlar, yürüyen merdivenler, asansörler ayağımızı yerden kesti. Gıdalarımız karmaşık, yüksek kalorili ve çok kolay ulaşılabilir yerlerde. Hareket azaldı, enerji yüklemesi arttı. Bu fazlalık mevduat hesabımızda olsa ne iyi olurdu; oysa bedenimizde oluyor. Yağ hücrelerimiz genişliyor!
Bayramlar, sağlığımızın ruhsal ve sosyal tarafını “besleyen” ve güçlendiren çok önemli zaman dilimleridir. Ailelerin “7’den 77’ye” bir araya gelmeye çabaladıkları bu değerli saatlerin çoğu sofra başında geçer. İşte tam da o anlarda birbirimize olan sevgimizin ve saygımızın derinliğini göstermek istiyorsak, sofraları nitelikli gıdalarla kurmaya, servis yaparken ısrarcı olmamaya, tabağını yarım bırakanı ayıplamamaya özen göstermeliyiz.
Uzun yıllar sevdiklerimizle aynı sofralarda bayram kutlaması yapabilmek için daha dengeli, nitelikli ve ölçülü beslenmeye çalışmalı ve aktiviteye zaman ayırmalıyız.
Ylaçlar ve karaciğer
Ylaç ve karaciğer etkileşimi iki ana başlıkta incelenebilir.
1-Ylaçların yol açtığı karaciğer hasarı ve ilaca bağlı karaciğer hastalıkları
2-Karaciğer hastası olduğu bilinen kişilerde ilaç kullanımı
Ylaca bağlı karaciğer hasta-lıklarının bir kısmı toksisite potansiyeli olduğu bilinen ilaçlarla ve doz ile ilişkili olarak ortaya çıkar ve öngörülebilir.
Bazı ilaç reaksiyonları ise dozdan bağımsız olarak, o ilacı kullananların yalnızca bir kısmında görülür.
Karaciğer üzerinde toksik etkili olması beklenen bir ilaç kullanımına başlanmadan önce klinikte genellikle hastanın karaciğere ait tetkikleri yapılarak hasta yakın takibe alınır.
Burada prensip, aniden başlayan bulantı, kusma, sarılık gibi bulgularla ortaya çıkan akut toksik hepatit tablosuna yol açan ilaçların derhal, zaman kaybedilmeden kesilmesi olmalıdır.
Bu noktada her hekim, kullanmakta olduğu ilacın toksisite potansiyelini dikkate alarak, yaklaşımı hastaya ve içinde bulunulan duruma göre uygun şekilde düzenler. Karaciğerde toksik etkileri olduğu bilinen ağrı kesiciler, tüberküloz ilaçları, kolesterol düşürücü ilaçlar doktor gözetiminde yakın takiple kullanılmalıdır.
Ağız yoluyla alınan ilaçların tümü öncellikli olarak karaciğerden geçerek dolaşıma katılır. Dolaşıma başka yollardan katılan ilaçların da büyük kısmı kan akımı oldukça fazla olan karaciğere gelerek, burada metabolize olur.
Bu nedenle beklendiği gibi karaciğer hastalık-larında ilaçların büyük kısmının emilimi, dağılımı, vücutta taşınması, meta-bolizması ve atılımı değişir.
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi