Meni Azlığı

Erkeğe  bağlı bir nedenden dolayı çocuk sahibi olamama , gebe kalamama sorunu yaşayan çiftlerin yaklaşık %’sinde görülmektedir.

Bu nedenle  anne adayına temel ve kolay testler yapılmasına rağmen bir neden saptanamamışsa zor ve zahmetli araştırma testlerine başlamadan baba adaylarınında değerlendirilmesi gereklidir.

Hiçbir zaman sorun erkekte ya da kadında diye düşünülmemelidir. Sorun ortaktır. Neden eşlerden birine ya da her ikisine  bağlı olabilir.

Nerede ise erkeklere ait nedenle  gebelik oluşmaması durumu söz konusu olduğu için baba adayları da değerlendirilmelidir.

Erkeğin de muayene olması önerilir. Testislerin normal torbada yerleşimli olup olmadığı, boyutları, inmemiş testis için geçirilmiş ameliyat  varlığı, varikosel varlığı, varikosel için ameliyat geçirip geçirmediği, erişkin dönemde kabakulak geçirip geçirmediği, cinsel birleşmenin normal olarak olup olmadığı değerlendirilmelidir.

Bunun yanında sperm testinin yapılması önem arz eder. Bu değerlendirmenin embriyolog tarafından yapılması gereklidir.

Sperm Testi:
Sperm analizi erkeğe ait kısırlık nedenlerinin belirlenmesinde en önemli testtir. Sperm analizi testi ucuz, kolay ve etkili bir test olduğu için ilk etapta yapılması uygundur.

Sperm testi nasıl yapılır, gerekli koşullar nelerdir?
 günlük cinsel ilişkisizlik sonrası verilmesi gereklidir. Sperm analizinin yapılacağı laboratuvar tarafından steril bir kap verilir ve mastürbasyon yöntemi ile bu kaba meni verilir. Mastürbasyon sırasında herhangi bir kayganlaştırıcı kullanılmaması gereklidir. Mümkün ise laboratuar içersindeki özel odalarda meni verilmesi sağlanmalıdır.

Meni verme işlemi erkeği oldukça stresli bir duruma getirebilmektedir. Bu nedenle meni verme işlemi sırasında sertleşme problemleri gibi problemler normal olarak görülebilmektedir. Bu gibi durumlarda erkeğin eşi yardımcı olabilmekte ya da sertleşme problemi var ise Viagra gibi ilaçlar kullanılabilmektedir. Bazı durumlarda evde de meni verme işlemi yapılabilir. Fakat meni en fazla 1 saat içerisinde uygun sıcaklık aralığında (vücut sıcaklığı) laboratuara getirilmelidir.

Alınan örnek belli işlemlerden geçirilir.

Temel olarak;

**Sperm sayısı

** Sperm hücrelerinin yapısı

**Spermlerin hareket kabiliyeti değerlendirilir.

Normal Sperm Değerlendirilmesinde aşağıdaki değerler saptanır;

Unutulmaması gereken önemli bir nokta;

1 kez sperm testi yapılarak kesin teşhis  konulmamalıdır.

Son 2 ayda baba adayının;

*Geçirdiği enfeksiyon hastalıkları

*Sigara kullanımı

*Aşırı alkol tüketimi

* Ağır  stres, yorgunluk, uykusuzluk

* Kullanılan bazı ilaçlar

spermlerin sayı ve kalitesini etkileyebilir. Bu nedenle sorun saptanırsa test ay sonra tekrar edilmelidir. Tabi ki bu süreçte baba adayı yaşam kalitesini düzenlemelidir.

Sperm Testindeki sorunların nedeni nedir?
Nedeni Bilinmeyen                                        %

Varikosel                                                     %

Enfeksiyonlar                                               %

Genetik Bozukluklar                                      %

Cinsel sorunlar                                              %

Sperm testinin değerlendirilmesi sonucu raporlarda bazı tanımlar yazılır.
Bunların anlamı aşağıdaki gibidir:

Sperm Testindeki sorunun saptanması için hangi testler yapılır?
1)Hormon Testleri
Azospermi( örnekte sperm saptanamayan) tanısı alan  erkeklerde FSH, LH ve testosteron değerleri bakılır.

Sperm örneğinde  sperm bulunmamasının 3 nedeni vardır.

a)Tıkayıcı tipte azospermi:  Testislerde sperm üretimi vardır Ancak oluşan spermleri dışarı taşıyan kanallarda tıkanıklık vardır. Bu hastalarda   FSH normal olarak saptanır

b)Tıkayıcı olmayan azospermi:  Testiste sperm üretimi yoktur  Bu hastalarda  FSH yükselir.

c)  Sinir sitemine bağlı azospermi: Beyinden testislere sperm üretimi için uyaran gitmiyordur . Bu hastalarda FSH değeri düşük saptanır.

2)Ultrasonografi ile inceleme
Varikosel ya da hidrosel olup olmadığının tespit edilmesi için gerekebilir.

3)Genetik İnceleme
Sperm sayısı ml’de 5 milyonun altında ise  genetik inceleme gerekir.

4)Kromozomlar incelemede;

–          Otozom ve seks kromozom yapısal ve sayısal anomalileri

–          Y kromozom da mikrodelesyon  araştırılır.

Bu testler TESE işleminin başarı olasılığı hakkında fikir verir.

5)Kistik Fibrozis Araştırması
Yapılan sperm testinde toplam volüm ml nin altında ise pH değeri 7 nin altında ise  kistik fibrozis denilen hastalık araştırılmalıdır

6)Sperm FİSH testi
Tekrarlayan gebelik kaybı tekrarlayan implantasyon başarısızlığı  olan, kromozomlarda sorun saptanan veya spermlerde şiddetli yapısal bozukluk mevcut hastalarda yapılabilir.

7)Testis Biyopsisi
Menide sperm olmaması (Azospermi) olan hastalarda testisten cerrahi uygulama ile biyopsi yapılabilir ve sperm üretiminin hangi aşamada sekteye uğradığı tespit edilebilir. Fakat günümüzde tüp bebek sırasında yapılan biyopsi haricinde biyopsi yapılması kesinlikle önerilmemektedir. Azospermili hastalarda yapılan biyopsi ile çok değerli olan testis dokusu çıkarılmakta ve bu dokuda sperm bulunsa dahi bu aşamada kullanılamamaktadır. Bu nedenle azospermili hastalarda biyopsi yapmak yerine bu hastaların eşlerini tüp bebeğe hazırlamak ve azospermili hastaya sperm elde etme yöntemlerinden birisini uygulamak (TESE, TESA), sperm çıkar ise direk olarak mikroenjeksiyon yapmak en uygunudur. Artan dokular inceleme için patolojiye gönderilebilir. Tekrar etmek gerekir ise tüp bebek haricince testis biyopsisi kesinlikle önerilmez.

Tedavi Şekilleri Nelerdir?
Erkek probleminin derecesine göre tedavi planlanır.

Ağır problemlerde mikroenjeksiyon ile tüp bebek yapmak gerekir iken

hafif durumlarda öncelikle aşılama tedavisi yapılır. Aşılama tedavisinden başarı elde edilemez ise tüp bebek tedavisine başlanmalıdır.

Varikoselin cerrahi olarak çıkarılması sadece ağrı varlığında ve estetik olarak görünümü çok bozduğunda yapılmalıdır. Kısırlık nedeni ile varikoselin çıkarılması sperm değerlerinin hafif artırsa da gebelik oranlarını artırmamaktadır. Varikosel varlığında tedavi genellikle aşılama veya tüp bebektir.

Op Dr Zeki Salar, Memorial Ataşehir Kadın Doğum ve Tüp Bebek Merkezi, İstanbul

Erkeklerdeki meni miktarı meni keselerinin büyüklüğüne bağlı olarak artabilir. Meni keselerinin tıkalı olduğu durumlarda ve doğuştan olmadığı hallerde, sinirleri etkileyen şeker gibi hastalıklarda ve prostat ameliyatları sonrasında meni miktarı azalabilir. Bunu iyi takip edin ve uzmana başvurun.

Zevk suyu geliyor ama meni gelmiyor

15 yaşındayım. Her gün 2 defa masturbasyon yapıyorum ama sadece zevk suyu geliyor, meni gelmiyor. Bunun nedeni nedir?

CEVAP Ejakülasyonda normal olarak cc ve üstünde bir miktar boşalır. Boşalmalar arasındaki sürenin uzaması, bazı kişilerde meni keselerinin daha büyük olması ve daha fazla salgı yapması sonucu bu miktar artabilir, nadiren cc’ye kadar çıkabilir. Ejakülatın miktarının fazla olması içindeki sperm yoğunluğu normal sınırlar içinde olduğu sürece herhangi bir sorun yaratmaz. günlük cinsel perhiz sonrası olmak şartı ile miktarın azlığı ise 1 cc altında ise kısırlık açısından bir sorun olabileceğini düşündürür, normal dışı bir durumdur. Meni keselerinin kanallarının tıkalı olması veya bu kanalların kısmen veya tamamen doğuştan gelişmemiş olması hallerinde meni boşalmada 1 cc altında gelir. Ayrıca ileri derecede şeker hastalığı gibi sinirleri etkileyen sistemik hastalıklarda veya prostat gibi ameliyatlar sonrası da boşalmanın geriye, idrar kesesine doğru olması sonucu meni miktarı azalabilir veya tamamen yok olarak kuru ejakülasyon denilen durum ortaya çıkabilir. Tüm bunların detaylı tetkikleri üroloji uzmanları tarafından yapılır, uygun olanlarda endoskopik cerrahi yöntemler ile tedavi sağlanabilir.

Prostat kanserine karşı nasıl önlem alabilirim?

Babam 3 yıl önce aile büyüklerimden bazılarını prostat kanserinden kaybettim. 49 yaşındayım. Prostat büyümesi ve kanserine karşı ne gibi önlemler almamız gerekir?

CEVAP Maalesef prostat kanserinde ailevi olarak risk artışı mevcut. 40 45 yaşından sonra ürolog kontrolü altında olmanızı öneririm. Yani düzenli olarak her 6 ayda bir muayene ve PSA’larınızı yaptırmanızı önemle tavsiye ederim.

Geciktirici krem işe yarar mı?

26 yaşındayım ve evliyim. Erken boşalma sorunum var. Bunun için geciktirici sprey kullanıyorum ama yan etkileri olmasından korkuyorum. Sizce bu çözüm ne kadar sağlıklı, yan etkileri neler ve başka çözüm yolları var mı?

CEVAP Geciktirici sprey veya aynı işi gören eczaneden temin edebileceğiniz ucuz lokal anestezi etkili kremler veya prezervatif takılması ciltteki duyarlılığı azaltır. Bu da erken boşalma sorununa yardımcı olabilir. Bu uygulamaların herhangi bir zararı yoktur. Eğer bunlar yeterli olmazsa bir üroloji uzmanı ile görüşerek ilaç tedavisi de yaptırabilirsiniz.