briand kellog paktına türkiye ne zaman katıldı / Brıand - Kellogg Paktı - Tarih Dersi Tarih Öğretmeni

Briand Kellog Paktına Türkiye Ne Zaman Katıldı

briand kellog paktına türkiye ne zaman katıldı

Kellogg-Briand Paktı

Kellogg-Briand Paktı ya da Harbin Millî Siyaset Aleti Olarak Kullanılmaması Hakkında Umumi Muahede, savaşın ulusal politika olarak kullanılmasını yasaklayan bir uluslararası antlaşmadır.[1] Antlaşmanın mimarları, ABD Dışişleri Bakanı Frank B. Kellogg ve Fransa Dışişleri Bakanı Aristide Briand olmasından dolayı antlaşmaya "Kellogg-Briand Paktı" adı verildi.[2]

27 Ağustos tarihinde Paris'te, Avustralya, Belçika, Kanada, Çekoslovakya, Fransa, Almanya, Birleşik Krallık, Britanya Hindistanı, Özgür İrlanda Devleti, İtalya Krallığı, Japon İmparatorluğu, Yeni Zelanda, Polonya, Güney Afrika Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri temsilcileri tarafından imzalandı. Antlaşma, 24 Temmuz 'da yürürlüğe girdi.[3]

Daha sonra birçok ülke antlaşmaya katıldı. Antlaşmaya göre taraflar birbirleriyle ilgili sorunları barışçıl yollardan çözeceklerini ve eğer mesele birebir çözülmezse Milletler Cemiyeti'nin hakemliğini kabul edeceklerini beyan ettiler.

Paktın imzalandığı gün çekilmiş bir fotoğraf
Pakt imzalanırken çekilmiş bir fotoğraf

Briand-Kellog Pakti ABD'nin dünya siyasetine geri dönüşüdür; Monroe Doktrini politikasını terk etmesidir. Briand-Kellog Paktı, Sovyetler Birliği-ABD gruplaşmasının başlangıcı ve bugünkü NATO'nun temeli olarak gösterilir. Bu paktla ABD, Sovyetler Birliği'ne karşı kendi grubunu kurmuştur. Sovyetler Birliği de bu gruba karşı kendi grubunu, Litvinov Sözleşmesi ile kurmuştur. Litvinov Sözleşmesi de Varşova Paktı'nın temeli sayılır. Fransa ve İtalya, bu pakta imza atmadılar. Fransa, Birleşik KrallığınAlmanya ile yakınlaşmasından rahatsız olduğu için; İtalya ise yayılmacı politikasından dolayı imza atmamıştır.

Türkiye'nin Tutumu[değiştir

Briand-Kellog Paktı

funduszeue.info

ABD Dışişleri Bakanı Frank Kellogg ve Fransız Dışişleri Bakanı Aristide Briand’ın isimleri ile anılan Briand-Kellog Paktı ya da Harbin Millî Siyaset Aleti Olarak Kullanılmaması Hakkında Umumi Muahede 27 Ağustos tarihinde Paris’te imzalanmıştır[1].

Birinci Dünya Savaşı’nın sona ermesiyle birlikte dünyada barış düzenini kurmak adına atılan çeşitli adımlardan biri olan Briand-Kellogg Paktı; meşru müdafaa harbini kabul etmiş, onun dışındaki harbi yasak bir fiil olarak görmüştür. Savaş yasa dışı hale gelmiş ve uluslararası politikanın aracı olmaktan çıkmıştır. Böylece uluslararası uyuşmazlıklar barışçıl yöntemlerle çözülmeye çalışılmıştır.

Tarihsel Gelişimi

Dış politikada savaşa başvurulmasını engellemek isteyen Fransa, 6 Nisan tarihinde Associated Press aracılığıyla ABD’ye seslenmiş ve ABD ile aralarındaki ilişkilerde savaşı kanun dışı bırakmak için karşılıklı taahhütte bulunmayı teklif etmiştir[2]. Bu teklife karşılık Washington, 28 Aralık tarihinde yeni bir teklif sunmuştur[3]. Teklife göre yapılacak olan savaşı kanun dışı bırakan antlaşma sadece kendi aralarında değil diğer dünya devletlerini de kapsayan çok taraflı antlaşma şeklinde olmalıydı. Fransa bu teklife karşı çekince ile yaklaşmıştır. Tekrardan sadece tecavüz harbinin yasaklanması ve antlaşmanın öncelikle ABD ve Fransa arasında gerçekleştirilip sonrasında da diğer devletlerin katılmasını istediği teklifini 5 Ocak ’de Washington’a bildirmiştir[4]. Daha sonra Fransa ve ABD çok taraflı antlaşma yapma konusunda fikir birliğine varmışlardır. Böylece Briand-Kellog Paktı 27 Ağustos tarihinde Paris’te kurucu devletler olan ABD, Almanya, Avustralya, Bağımsız İrlanda Cumhuriyeti, Belçika, Çekoslovakya, Fransa, Güney Afrika Birliği, Hindistan, İngiltere ve Dominyonları, İtalya, Japonya, Kanada, Polonya, Yeni Zelanda tarafından imzalanmıştır ve 24 Temmuz 'da yürürlüğe girmiştir. Briand-Kellog Paktı imzalanana kadar savaş egemenlik hakkı olarak görülmüş, devletlerin kendi varlığını koruma ve zorunluluk hali olarak ele alınmıştır[5]. Daha sonra Pakt, uyuşmazlık çözümü konusunda savaşa başvurulmasını kınamıştır ve devletlere barışçıl çözüm yolları kullanma yükümlülüğü getirmiştir. Böylece Birleşmiş Milletler Antlaşması yapılmadan önceki süreçte kuvvet kullanımına dair net bir sınırlama getirilmiştir ve Birleşmiş Milletler Antlaşması’na kadar Briand-Kellog Paktı kuvvet kullanma yasağı konusunda önemli bir kaynak olmuştur. Bu Pakt, savaşı yasaklamıştır fakat meşru müdafaa durumu, uluslararası zorlama tedbiri, sözleşmeye taraf devletler ile taraf olmayan devletler arasında oluşabilecek muhtemel savaş durumu ve sözleşmeye aykırı hareket etme hallerinde savaş yine mümkün ve meşru sayılmıştır[6].

Türkiye’nin Briand-Kellog Paktı’na Bakışı

Yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti Devleti yayılmacı devlet politikalarından rahatsızlık duyuyordu. Güvenlik politikalarına önem veriyor ve uluslararası barışı destekliyordu. Bu bağlamda Briand-Kellog Paktı’nı desteklemiştir. Dönemin Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Bey, ABD’nin Ankara Büyükelçisi Joseph Grew ile 10 Nisan tarihinde görüşmüş ve Pakta kurucu üye olarak katılmak istediklerini dile getirmiştir[7]. Bunun üzerine Grew, Washington’a başvurmuş fakat reddedilmiştir. Paktın imzalanmasına kısa bir süre kala Grew Türkiye’nin Pakta dahil edilmesiyle ülkenin Sovyetler Birliği’nden uzaklaşacağı ve ABD’nin Türkiye üzerindeki saygınlığının artacağı gerekçesiyle inisiyatif kullanarak Washington’a tekrar başvurmuştur ve ikinci kez reddedilmiştir. Bundan günler sonra 27 Ağustos tarihinde Paktın 3. maddesine bağlı olarak Türkiye’nin de içinde yer aldığı elliye yakın devletin pakta katılmaya davet edilmesi için girişimlerde bulunulmuştur[8].

Gazi Mustafa Kemal, TBMM’deki 1 Kasım tarihli konuşmasında Briand-Kellogg Paktı’na katılmanın Türkiye’nin ulusal çıkarlarına uygun düştüğünü özetle şu şekilde ifade etmiştir:

“Dış politikada dürüstlük ve ülke güvenliğimize önem verme hareketlerimize kılavuz olmaktadır. Önemli reform ve gelişmeler içinde bulunan bir ülkenin hem kendisinde hem de çevresinde barış ve huzuru gerçek olarak arzu etmesinden daha kolay açıklanabilecek bir konu olamaz. Bu samimi arzudan esinlenmiş olan dış politikamız ülkenin korunması, vatandaşın haklarının herhangi bir saldırıya karşı savunulması konuları, önem verdiğimiz noktalardır. Cumhuriyet Hükümeti, milletler arasında güvenlik antlaşmalarının imzalanması için özel gayret göstermektedir. Türkiye’ye önerilen Kellogg Anlaşması’na katılmak için de samimiyetle uygun görüş bildirilmiştir.[9]

Böylece 19 Ocak tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde düzenlenen oturumda yapılan oylama neticesinde nolu “Devletler Arasında Harbin Millî Siyaset Aleti Olarak İstimalinden Feragati Muntazamın Muahedeye Türkiye Cumhuriyeti’nin İştiraki Hakkında Kanun” oy ile kabul edilmiş ve Türkiye Briand-Kellog Paktı’nın tarafı olmuştur[10]. Kanun 5 Şubat tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Sovyetler Birliği’nin Briand-Kellog Paktı’na Bakışı

O dönemde Sovyetler Birliği, ABD ve İngiltere ile diplomatik bir ilişki kurmamıştı, bu sebeple kurucu ve taraftar devletler listesinde yer almamıştır. Bu konuda Sovyet Dışişlerinden sorumlu Halk Komiseri Litvinoff, bu uluslararası girişimden Sovyetler Birliği’nin kasıtlı olarak dışlandığını ve Sovyetler Birliği’ne karşı mücadele ve eylem tezgahlandığını söylemiştir. Daha sonra Fransa, ara buluculuk görevi üstlenmiştir ve Sovyetler Birliği 31 Ağustos tarihinde Pakta katılmayı kabul etmiştir.

Briand-Kellog Paktı, Sovyetler Birliği-ABD bloklaşmasının temelidir. Sovyetler Birliği bloka karşı Litvinov Sözleşmesi ile kendi grubunu kurmuştur. Litvinov Sözleşmesi Varşova Paktı’nın, Briand-Kellog Paktı da NATO’nun temeli sayılmaktadır.


Hazırlayan: o-staj Uluslararası Hukuk Çalışmaları Stajyeri Yağmur ÖZTEKİN

Kaynakça

  1. ↑Armaoğlu, Yüzyıl Siyasi Tarihi
  2. ↑“Says Peace Is Goal of Both Nations, but Approached by Different Roads”, The New York Times, 6 Nisan
  3. ↑United States Department of State, Papers Relating to the Foreign Relations of the United States, (FRUS), , II, Washington, Government Printing Office,
  4. ↑United States Department of State, Papers Relating to the Foreign Relations of the United States, (FRUS), , II, Washington, Government Printing Office,
  5. ↑Sertaç Başeren, Uluslararası Hukukta Devletlerin Münferiden Kuvvet Kullanmalarının Sınırları, Ankara: Ankara Üniversitesi Basım Evi, , s.
  6. ↑Hüseyin Pazarcı, Uluslararası Hukuk Dersleri, funduszeue.info, Gözden Geçirilmiş funduszeue.infoı, Ankara: Turhan Kitabevi, , s.
  7. ↑United States Department of State, Papers Relating to the Foreign Relations of the United States, , III, Washington, Government Printing Office,
  8. ↑United States Department of State, Papers Relating to the Foreign Relations of the United States,(FRUS),
  9. ↑T.B.M.M. Zabıt Ceridesi, Devre: III, İçtima Senesi: II, Cilt 5, Birinci İnikat, 1 Teşrinisani
  10. ↑T.B.M.M. Zabıt Ceridesi, Devre: III, İçtima Senesi: II, Cilt VII, Yirmi Yedinci İnikat, s; Resmi Gazete.

Bri̇and-kellogg Pakti Etrafin: Strengths In The World and Turkey

Dergi:  
Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi

Özet:

For a long time, the authority/capacity of the states to use power as an instrument of foreign policy has reached a level that threatens the international system along with the First World War. This situation has led to the existence of a general will through inter-state organizations to weaken the fact of appealing to power. In this context, the United Nations (Jemiyet-i Akvam), founded in , took the issue on the agenda and established joint sanctions against an aggressive state. With the Briand-Kellogg Pact (), which was later signed as a result of the efforts of the French and U.S. Foreign Ministers, all forms of war, except for defense, were banned and neglected. By the end of the Briand-Kellogg Pact was joined by 46 states, including Soviet Russia. During the same year, as a result of the will to "the participation in the package is in accordance with the national interests of Turkey", Turkey was among the signatories. But in the progressive period, the ineficiency of the United Nations, the spreading attitudes of Japan, Alma and Italy have begun to put on the paper the peace efforts to be achieved. These developments, archive sources, official publications, authoritarian works, national and foreign press have been attempted to be understood/called by study.

Anahtar Kelimeler:

nest...

çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası

© 2024 Toko Cleax. Seluruh hak cipta.