Bildirimin konusu olan Türk mutfağında çorba çeşitlerine geçmeden önce çorba kelimesinin nereden geldiğine bir göz atalım. Hafid Efendi, ed-Dürerü'l- müntebahâti'l-mensûre fî islâhi'l-galatâti’l-meşhûre (İstanbul, /) adlı kitabının sayfasında “çorba” başlığı altında şu bilgileri verir: “Erz (pirinç) vesair hububattan tabh olunan taam-ı marufun ismi. Farisîde tuzlu manasına olan şûr ve cins-i taam manasına olan ‘abâ’dan mürekkep şûrabânın muhafefi şûrbâdan galat olup arabîde ‘marak’ derler.” Burhanı kaatı (İstanbul, /), s. ’te ise şûrbâc kelimesinde “şurbanın arapçalaştırılmışıdır, kaynamış et suyuna denir, daha sonra da et suyundan yapılan taama dendi”, kaydını görüyoruz. Demek ki çorba bize Farsçadan geçmiş bir kelimedir.
Şimdi konumuza dönüyorum. Şimdiye kadarki Türk mutfağı ile ilgili yazılarda gerek ben gerekse arkadaşlarım Türk mutfağının kaynaklarını tespit ederken bu kaynaklardaki yemek, içmek, kap-kacak, çorba vs. malzemenin de artık taranarak ortaya konulması gereğine parmak basıp durduk. Bu açıdan ben, mutfakla ilgili bir çalışmamı, çorbaya ayırmayı ve çorbanın Türkler için ne ifade ettiğini ve çorba türlerini elimden geldiğince tespit etmeye karar verdim.
Çorba, Türklerin bütün hayatları boyunca yani çocukluktan ölünceye kadar vazgeçemedikleri bir gıdadır. “Hastaya çorba sorulur mu?” deyiminin de ifade ettiği gibi kimi zaman ilâç niyetine de içilen çorba aslında ziyafet sofralarının, iftar sofralarının baş tacı ve sofranın kılavuzudur. Çorba besleyici olduğu kadar midevidir de. Anadolu'da sabahları çorba içilmesinin sebeplerinden biri de bu olmalı bence. Kimi çorbalar da birçok sebzenin ya da hububatın karışımından yapılır ki bir tür vitamin deposudurlar. Kışın soğuk günlerinde dumanı buram buram tüten çorbayı kim hayal etmez; biraz hastalansak vücudumuz ürperse ya da midemiz rahatsız olsa “bir çorba olsa da içsem” sözünü hangimiz etmeyiz. Demek ki çorba, ilk ağızda hiç de önemli görünmüyorsa da Türk sofrasının önemli bir öğesidir. Diğer yemeklere nazaran ekonomiktir, doyurucudur. Evde hiçbir şey olmasa muhakkak çorba yapabileceğimiz malzememiz bulunur. Konuya bu açıdan bakınca acaba Türkiye’de kaç çeşit çorba vardır, özellikle Anadolu'da ne tür çorbalar yapılır diye düşündük. İşte bu bildirimizde önce Türkiye'de yapılan çorba çeşitlerinden söz edip daha sonra yemek kitaplarında adı geçen çorbalara değineceğiz. Vakit kaldığı takdirde kimilerinin de yapılışlarını vereceğiz.
Boz Bulamaç, “Unutulmuş Halk Yemeklerinden Yedi Tarif”, Musa Dağdeviren, Yemek ve Kültür dergisi Sayı, Fotoğraf: Necdet Kaygın, Yaz
Çorba adlarını sistematik olarak sıralamadan önce Anadolu'da yapılan çorbaların özelliklerinden söz etmek istiyorum. 11 ciltlik Derleme Sözlüğü (Ankara, /9)'nü tarayarak tespit ettiğimiz çorbaların genellikle hububat üzerine dayandığını söyleyebiliriz. Aynı adı taşıyan kimi çorbaların ise yörelere göre yapılışlarının değişik olduğunu da not etmekte yarar vardır. Buna en güzel örneğimiz kimi yörelerde “aş” olarak da bilinen tana, tarana ya da tarhana çorbasıdır (bk. Derleme Sözlüğü, I, ve X/). Tarhananın Ege Bölgesi’nde yapılışı ile İç Anadolu'da ya da Doğu Anadolu'daki yapılışları farklıdır. Kiminin ana malzemesini yoğurt ve un teşkil ederken kiminin göce yani kabuğu kırılmış buğdayın teşkil etmesi gibi. Yine Türkiye'nin hemen her yöresinde az çok değişikliklerle yapılan oğmaç, ömeç, öymeç, oğamaç, oğmaç aşı, öfelemeç gibi adlarla bilinen çorba gibi. Yine tarhanaya dönersek yoğurt ve unun ana malzeme olarak kullanıldığı tarhana yapış biçiminin de farklı olduğunu görürüz. Kimi, elde edilen hamuru güneşte kurutup elekten geçirip toz haline getirirken kimileri de bu hamuru ıslak bez içinde öylece saklar ve gerektikçe bu hamurdan parçalar kopararak tarhana çorbası yapar. Ege Bölgesi köylerinde tarhana sabahları içilir, yanında muhakkak acı biber turşusu bulunur ve üzerine de tatlı yenir. Aşağıdaki tekerleme bu sözlerimizi kanıtlayıcı mahiyettedir: Tarhana tar tar / boğazımı yırtar / Baklava kardeş / Gel beni kurtar.
Pilav ve çorba kazanı taşıyan yeniçeriler. Önde giden kepçecibaşıdır. (Anonim, suluboya: Yy), Varşova Üniversitesi Kitaplığı, Savaş ve Barış, Yüzyıl Osmanlı-Lehistan ilişkileri sergisi kataloğu, İstanbul
Şimdi Derleme Sözlüğü'nden taradığımız çorbaları sistematik bir düzenle veriyoruz:
I. Buğday, çavdar, mısır unu gibi ana malzemesi hububata dayanan çorbalar:
şenliğinde ulema’ya verilen ziyafette çorba ikramı. Çorba on kişilik sofranın ortasına konulan kâseden içiliyor. Zülüflü baltacılar ve çaşnigirler hizmet ediyor. (Levni, minyatür: yy), Surname-i Vehbi, Topkapı Sarayı Müzesi Kitaplığı, TSM A, y. 68b’den ayrıntı
II. Bulgur, dövülmüş buğday, pirinç ve yarma gibi hububattan taneli olarak yapılan çorbalar (Bu çorbaların kimilerinde bakliyat türünden mercimek ve nohut da bulunmaktadır):
III. Sebze çorbaları:
Çorba taşıyan hizmetkar. (Anonim, suluboya: yüzyıl), Berlin Kunstbibliothek, Lb. 17 Çarşı Ressamları Albümü
IV. Balık çorbası:
V. Esas malzemesi bakliyat özellikle mercimek olan çorbalar:
VI. Diğer çorbalar:
Şimdi daha eski kaynaklara dönerek çorba çeşitlerine bir bakalım. yüzyılda Türkçeye Şirvanî tarafından çevrilen yemek kitabındaki çorba çeşitleri on yedi çorba tarifinden ibarettir. Bu çorbaların yapımındaki ana malzemeyi et suyu, ezilmiş püre haline getirilmiş et ve sebze teşkil eder. İçine de muhakkak çeşitli baharat konur (1). yüzyılda yazılan bir yemek kitabında geçen çorbalara göz attığımızda sadece nohudab, balık çorbası, tarhana ve ciğer çorbası ile yani dört çeşit çorba ile karşılaşırız (2). İlk basılı yemek kitabı olan Melceü't-Tabbâhîn’de ise hemen hemen bir fazlası olan ekşili çorba ile aynı çorbalar yer almaktadır (3). Türâbî Efendi'nin Mecmua-i et'ime-i Osmaniyye adlı yılında Londra’da İngilizce olarak yayımlanan yemek kitabında ise çorba çeşitlerinin on bire yükseldiğini ama yine de çok çeşitli olmadığını görürüz. Ayşe Fahriye Hanım'ın Ev Kadını (İstanbul, ) kitabında ise çorba sayısı bir hayli artmış ve yirmi beşe çıkmıştır (4) ama bu çorbaların bir kısmı Avrupa kökenlidir. Bunun dışında Nevin Halıcı tarafından derlenen Geleneksel Konya Yemekleri (Ankara, ), Akdeniz Bölgesi Yemekleri (Konya, ), Ege Bölgesi Yemekleri (Ankara, ), Türk Mutfağı (Ankara, ) adlı yemek kitaplarının çorba bölümlerinde Derleme dergisinde adı geçen çorbaların bir kısmının tariflerine rastlarız.
Şimdi bu yemek kitaplarından alınmış üç Anadolu çorbası tarifini veriyoruz:
Ovmaç Çorbası:Ege Bölgesi Yemekleri, s. Denizli usulü:
Una su eklenir. Ovalayıp elekten geçirilir. Kıyma, salça ve yağlı su ile kaynatılır. Su kaynarken içine ovmaçlar atılır. Karıştırarak pişirilir. Karabiber dökülerek yenir.
Bu çorbanın değişik isimlerine ve değişik pişirme şekillerine Kütahya (Ege Bölgesi Yemekleri, s. 69), Manisa (Ege Bölgesi Yemekleri, s. 71) ve Burdur (Akdeniz Bölgesi Yemekleri, s. 61)’da da rastlanır. Bu çorba Anadolu’nun pek çok yöresinde yapılan çorbalardan biridir.
Arapaşı Çorbası:Antalya Bölgesi Yemekleri, s. Burdur usulü:
Tavuk, hindi, av hayvanı hangisi olursa haşlanır. Öte yanda yağla un kavrulur. İçine salça ve kırmızıbiber atılır. Acı olması gerekir. Haşlanmış tavuk didilerek suyu ile karıştırılır. Un suyla karıştıra karıştıra pişirilir. Koyulaşınca bir tepsiye dökülerek kesilir. Çorba ortasına konarak yenir.
Bu çorbanın değişik biçimde yapılışına Antalya (Antalya Bölgesi Yemekleri, s. 62) ve Konya'da (Geleneksel Konya Yemekleri, s. 28) rastlanmaktadır.
Toyga Çorbası: Geleneksel Konya Yemekleri, s. 86, Konya usulü:
Pirinç, yoğurt, yumurta, un, su ile iyice ezilerek ateşe konur. Aynı yönde karıştırılarak kaynatılır. Pirinçler özleşince ateşten alınır. Su konulması gerekirse sıcak su konmalıdır. Tuzu, ateşten alındıktan sonra konur. Servis yapılmadan önce nane ve kızdırılmış yağ eklenir.
Bu çorba Derleme Sözlüğü'nde gördüğümüz gibi çeşitli adlarla anıldığı gibi pişirme bakımından da yöreden yöreye değişmektedir (bk. Akdeniz Bölgesi Yemekleri, s. 65).
Sonuç olarak Türk çorbaları hakkında söyleyebileceğimiz şudur: Derleme Sözlüğü'nde tespit edilen doksana yakın çorba çeşidi ve bu sözlük dışındaki kaynaklarda geçen çorbalar, değişik pişirme biçimleri ile bir kitap olabilme niteliğini kazanmış durumdadır. Bu bildirimizde son olarak Türk Çorbaları kitabının belirlenmiş ölçülerini de vererek bilimsel bir biçimde hazırlanmalıdır teklif ile sözlerime son veriyorum.
*Bu yazı Eylül tarihleri arasında Ankara’da düzenlenen İkinci Milletlerarası Yemek Kongresi: Türkiye’de sunulmuştur. Düzenleyen: Feyzi Halıcı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, , ss. İngilizcesi ss.
** Emeritus Prof. Dr., Boğaziçi Üniversitesi.
Dipnotlar:
(1) Şirvanî'nin çevirisi için bk. Millet Kütüphanesi, Ali Emiri, müteferrik ; Günay Kut, « Yüzyıla Ait Bir Yemek Kitabı,» Kaynaklar, 3/Bahar (), ss. Kitabın Arapça aslı olan Kitâbü't-tabîh, Süleymaniye Ktp. Ayasofya 'da kayıtlıdır. Bu eser Davut Çelebi tarafından Musul'da yayımlandı (). A.J. Arberry tarafından da İngilizceye çevrildi. («A Baghdad Cookery-Book,» Islamic Culture, XI11/1 (Hyderabad, January ), ss. ve X/2 (Hyderabad, April ), ss.
(2) Türk Yemekleri (XVIII Yüzyıla Ait Yazma Bir Yemek Risalesi), Hazırlayan: Nejat Sefercioğlu (Ankara, ), ss.
(3) Mehmet Kâmil, Melceü't-Tabbâhîn (İstanbul, ), ss. (Çiya Yayınları, Günümüz Türkçesine aktaran: Gülşah Taşkın, ).
(4) Eski harfli yemek kitaplarında mevcut çorbaların dökümü ile ilgili daha geniş bilgi için bk. Turgut Kut, Açıklamalı Yemek Kitapları Bibliyografyası. Eski Harfli Yazma ve Basma Eserler (Ankara, ).
Çorba tarifleri kolay ve pratik anlatımlarıyla, her evde hazırda bulunan ekonomik malzemeler, tamamı denenmiş, lezzetli sonuçlar veren sıcacık çorbaları videolu seçenekleri ve püf noktalı anlatımları ile Nefis Yemek Tariflerinde. Devamını gör
Mutfak kültürümüzün olmazsa olmaz başlangıçlarından ve diğer yemeklere göre daha pratik çorba tarifleri kolay hazırlanabilir binlerce farklı önerisiyle günden güne beslenerek çeşitleniyor. Çorba tarifleri videolu, ayrıntılı anlatımları ve her denemede lezzetli sonuçlara götüren faydalı tüm püf noktaları ile besleyici yudumları birleştiren sıcacık kaselerde sizleri bekliyor. Tadı damaklarda iz bırakacak çorba tarifleri istiyorum diyorsanız daha fazla vakit kaybetmeden sitemizdeki çorbaları ziyaret edin.
Yaz kış içinizi yumuşatacak, ana yemek öncesi çorba tarifleri kolay ve az malzemeli çeşitleri, her yöreden değişik çorba tarifleri, ezogelin, domates, mercimek, yayla, yoğurt çorbası tarifleri, et tavuk sulu, kıymalı, köfteli çorbalar, şehriyeli, terbiyeli ve sebzeli çorba tarifleri, doyurucu, leziz ve besleyici çorba tarifleri Nefis Yemek Tarifleri mutfağından dumanı tüten, tamamı denenmiş çeşitleriyle bu kategoride!
Son aradıklarımtemizle
Genellikle akşam yemeklerinde güzel sıcak bir başlangıç olarak menülerde yerini alan çorbalar, kış aylarının vazgeçilmezi. Türk mutfağının en değerli yiyeceklerinden birisi olan çorbalar ilk zamanlarda buğday, yulaf gibi tahıl ürünleriyle hazırlansa da artık günümüzde farklı çeşitleriyle birlikte iyice zengin bir reçete hâlini aldı. Özellikle çorba tarifleri kolay yapımı ve hızlı hazırlanması sayesinde de hemen hemen her menünün gözdesi. Farklı malzemelerde reçetesi zenginleştirilen çorba tarifleri sağlıklı beslenen ve diyet yapan kişilerin de en çok tercih ettiği yiyeceklerden birisi.
Çorba çeşitleri akşam yemeklerinde sıcak bir başlangıç olarak içilse de aslında farklı malzemeler eklenerek hazırlanan değişik çorba tarifleri sayesinde ana yemek hâline getirilebilir. Yemeğe başlamadan önce içilen çorba hem daha tok hissetmeyi hem de çorbadan sonra tüketilecek olan yiyeceklerin daha küçük porsiyonlarda tüketilmesini sağlayarak diyet listelerinin de vazgeçilmezi. Özellikle kilo kontrolü yapmak isteyen kişilerin hem öğle hem de akşam yemeklerinde tercih ettiği pratik çorba çeşitleri öğünlerin daha hafif geçmesine ve yenen yiyeceklerin daha kolay sindirilmesine de yardımcı olur.
Gün içerisinde alınması gereken kalori miktarının bir kısmını çorbayla karşılamak hem kalori açığı oluşturmayı hem de az kaloriyle daha doyurucu bir besin tüketmeyi de sağlar. Kalorisi düşük basit çorba tariflerini her gün tüketmek kilo yönetiminin yanı sıra çeşitli vitamin ve mineral alımını da destekler. Kış aylarında içilen çorba hem vücut ısısını arttırarak ısınmayı hem de içeriğindeki su miktarıyla vücudun ihtiyacı olduğu su miktarını belli bir ölçüde karşılar. Bunun yanı sıra çorba çeşitleri tarifleri içerisine ekleyeceğiniz et, tavuk, yoğurt, sebze gibi malzemelerle de yine vücudun günlük ihtiyaç duyduğu besin değerlerinin ve bir kısmını karşılar. Çorba tarifleri reçetesine ekleyeceğiniz yeşil, kırmızı ve turuncu sebzeler, çorbaların büyük oranda B vitamini, A, C, ve K vitamini açısından zenginleşmesini sağlar. Bunun yanı sıra dereotu ve maydanoz gibi yeşil otları da kolay çorba tariflerine dâhil etmek, çorbayı demir ve C vitamini açısından zenginleştirir.
En bilinen faydası bağışıklığı güçlendirmek olan çorbalar özellikle kış aylarında tüketildiğinde verdiği sıcaklık hissiyle duygusal olarak da mutlu olmayı sağlar, serotonin seviyesini arttırır. Çorba çeşitlerinin içerisine ekleyeceğiniz et, tavuk ve sebze gibi malzemeler de vücudun ihtiyacı olan besin değerlerini sağlamasının yanı sıra vücudun bağışıklığını ve direncini destekleyerek soğuk algınlığı, grip gibi hastalıklarla olan savaşı da destekler.
Kış aylarının vazgeçilmezi olan çorbaların faydalarını çeşitli malzemelerle arttırmak ve desteklemek mümkün. Gün içinde yapacağınız pratik çorba tarifleri hem kolay hazırlanır hem de kolay bir şekilde tüketilir. Doyurucu ve besleyici basit çorba tarifleri sayesinde hem kendinize güzel bir öğün hazırlayabilir hem de mutluluk seviyenizi arttırabilirsiniz. Birbirinden güzel pratik çorba tarifleri şimdi Mynet Yemek’te! Her öğününüzü süsleyecek, gerek tadı gerek görüntüsüyle bir şölen yaşatacak pratik çorba tarifleri için Mynet Yemek’i takip edin!
Çorba tarih boyunca Türk yemek kültürünün en önemli parçalarından birisi olmuştur. Çorba sabah kahvaltısında da tüketilir diğer ana öğünlerde de sevilerek yenir. Ne de olsa yemeğe başlarken içilen sıcacık bir çorba gibisi yoktur. Burada bulacağınız tariflerle iftar ve sahur yemeklerinde besleyici ve ekonomik çorbalar yapabilirsiniz. Siz de öğlen ve akşam yemeklerinde, davet menülerinizde yer verebileceğiniz klasik çorbalardan değişik çorbalara kadar her zevke damak tadına uygun bir seçenek bulabilirsiniz. En lezzetli ve pratik çorba tariflerini bir araya getirdik. Türk mutfağının en popüler çorbalarından mercimek, tarhana, ezogelin, yayla çorbası ve diğer pek çok tarifi özenle test ettik. Adım adım ve detaylı anlatımlarıyla paylaştık.
Lokantalarda satılan tavuk paça çorbası seviyorsanız doğru yerdesiniz. Yalancı işkembe yalancı paça çorbası diyede anılır.
Bir yoğurt çorbası uzmanı olarak, şöyle diyebilirim ki bu iş bizden sorulur. :)) Yıllarca oğlumun tek yediği yemekti.
Az ve öz malzemeyle hazırlanan belki de çorbaların içinde en az malzemeli ama en lezzetli olanlardan biridir un çorbası.
Güneydoğu Anadolu bölgesine ait bir çorba tarifi. Köfteli çorbada denilir. İsmi leben kelimesinden türemiştir.
Şehriye çorbası benim kurtarıcı çorbamdır. Hele hele domates zamanında ayıla bayıla yaparım, çok severek tüm aile tüketiriz.
Domates çorbasını, hazır kremayla hazırlayabileceğiniz gibi bu şekilde sütlü domates çorbası olarak da yapılır.
Çorba tarifleri, kış aylarında yoğun şekilde tercih edilse de, özellikle köfteli çorbalar besleyici olması ve doyurucu olması sebebiyle tüm mevsimlerde rahatlıkla tüketilebilir.
Bizim evde hastalık hissedildiği anda bir panik havası olur. Anne, baba hastaysa oğlumuza bulaştırmamak için resmen takla atarız.
Bu çorba tarifini denemediyseniz hemen deneyin. Ben eve her taze fasulye aldığımda adetini ayırır, hemen bu çorbayı yaparım.
Sebze Çorbası; içinizi ısıtacak, besleyici enfes bir çorba tarifi. Mevsimine göre sebzelerle yapılabilir.
Bakliyat Çorbası: değişik çorba çeşitleri denemekten hoşlanıyor musunuz? Kolay olsun, şipşak olsun diyorsanız çorba tariflerinin en lezzetlilerinden bakliyat çorbası tarifimizi deneyin.
Tarhana çorbasını bir de böyle deneyin. Her yörenin tarhanası farklıdır ama aşağı yukarı benzer lezzettedirler.
Bence bu tabaktakine çorba demek haksızlık olur. Siz söyleyin Allahaşkına.. İnanılmaz doyurucu besleyici bir yemek.
Kremalı Mantar Çorbası davet sofralarında da yer verebileceğiniz pratik bir çorba. Dokusu ve lezzeti harika bir çorbadır.
Ekşili Mahluta çorbası yöresel mutfak kültürümüzde önemli yere sahip Kilis, Adana, Mersin yöresinde sık yapılan bir çorbadır.
Aşçıbaşı çorbası diye de bilinen çorbamızın en önemli özelliği kırmızı mercimek ve tavuğun bir arada bulunması.
Çağladan çorba olur mu? Olur olurr. Olmaz mı.. Hem de nasıl lezzetli olur anlatamam.
Tavuklu Mercimek Çorbası: nefis bir mercimek çorbası tarifi. İçindeki tavuk ile çok daha besleyici ve lezzetli bir çorba oldu.
Çorba benim kafamda kışla bütünleşmiş bir yemek. Vücuda faydaları büyük.. Mercimek çorbasını yapmayı severim, ezogeline bayılırım.
Her türlü sebzenin çorbası oluyorda semizotunun neden olmuyor. Harika bir aroma, hafif bir ekşilik nefis bir çorba buyrun tarife..
Patates çorbası çocukların favorisi. Patatesin her halini seven çocuklar bu çorbaya da hayır demiyorlar.
Mercimek çorbası sanırım Türkiye'de yapılan en yaygın çorba. Restaurantların vazgeçemediği, kışın evlerde eksik olmayan bir çorba.
Bu çorba işte o aradığınız domates çorbası. İşte bu kadar iddialıyız. Lokantalarda yediğiniz domates çorbasının aynısı.
Brokolinin faydaları saymakla bitmez. Genelde çok lezzetli bulunmayan bu sebzeyi bence sevdirmenin en önemli ayrıntısı kremadır.
Balkabağı Çorbası: balkabağının faydaları saymakla bitmiyor. En önemli özelliği Beta kerotendir ve bu sebeple antioksidandır.
Çorba hem mideyi rahatlattığı için hem de sıcak bir başlangıç olduğu için Türk mutfağının vazgeçilmezlerinden.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası