Doktor Piton Ne Işe Yarar

Küçük yaşlarda birçoğumuz Hansel ve Gratel’le ormandaki o lezzetli evin şekerlemelerinden yiyip, Alice Harikalar Diyarında ile farklı dünyalar keşfettik. Hatta uçan halıda seyahat edip, hayvanlarla konuştuk. Bunların yanı sıra kendi masallarımız, kendi kahramanlarımız bile oldu. Önce küçük hikâyeler olarak başlayan bu yazılara belki aramızda şiir veya roman yazarak devam edenler vardır. Hayal dünyamızı merakımızla doldurduk. En çok “Neden” ve “Nasıl” diye başlayan sayısız sorular sorduk. Küçük bir pirenin zıplamasından evrendeki büyük gezegenlerin yörünge etrafındaki dönüşüne kadar merak ettiğimiz ne çok şey vardı. Dünyaya dair bildiklerimizi bu sorularla öğrendik.

Bu uçsuz bucaksız hayal gücümüzden ve bitmek bilmeyen sorularımızdan beslenen resimler çizdik; tıpkı fil yutmuş boa yılanı resmini çizen Küçük Prens hikâyesinin yazarı gibi. Bahsi geçen hikâyede çizdiği resimdeki fil yutmuş boa yılanını sadece şapka olarak gören büyüklere rastlayan yazar, kendine inanan kimseyi bulamayınca resim çizmekten vazgeçer; ta ki onu anlayan Küçük Prens’le karşılaşana kadar.                                               

Biz de çizdiğimiz yeşil kare bulutları, kırmızı ağaçları ya da kalp şeklinde kanatları olan kelebekleri yanlış bulup renklerini ve şekillerini bizim gördüğümüz gibi değil de oldukları gibi çizmemiz gerektiğini söyleyen insanlara rastladıkça hayal kurmaktan vazgeçer olduk. Sonra sorduğumuz soruları gereksiz bulan insanlar girdi hayatımıza. Soru sordukça gülünç duruma düşmemektense soru sormamayı tercih ettik. Hatta kendi masal kahramanlarımızı bile başkalarınca gereksiz ve saçma bulunan bu soruların ve resimlerin içinde bırakarak terk ettik.

Aslında ne bu hayalleri kuran ne de sayısız soruları olan ilk insan bizler değildik ki. Annelerimiz,  babalarımız, dedelerimiz, ninelerimiz hatta onların büyükleri de böyleydi.                                                                           

Ama büyükler ikiye ayrılır, bilir misiniz?

Birinci grup büyürken hayal gücü küçülenlerdir ki, bu insanlar tüm sorularına kendince cevap bulanlardır; belki de cevap bulduklarını sananlar.

İkinci grup ise soru sormaktan ve hayal kurmaktan vazgeçmeyenlerdir. Bugün okyanusların altındaki canlıları inceleyebiliyorsak, uzaya gidiyorsak ya da dünyanın diğer ucundaki biriyle görüntülü konuşabiliyorsak, hatta kıtalararası uçabiliyorsak kimin sayesinde dersiniz? Hayal kurmaktan ve soru sormaktan vazgeçmeyenler sayesinde tabii ki.

Birçoğuna deli dendi ya da birçoğu ciddiye alınmadı belki. Ama onlar kendilerinin doğru yolda olduğunu biliyordu. Zaten bilim varını yoğunu, hayatını sorularına cevap arayarak ve hayallerinin peşinde koşarak geçiren insanlar sayesinde var olabildi.

Mesela Charles Goodyear’ı bilir misiniz? Neredeyse tüm hayatını, gecesini gündüzünü kauçuğun fiziksel özelliklerini iyileştirmek için harcadı. Öyle ki, birçok defa bu hayalini gerçekleştirmek için aldığı borçları geri ödeyemediğinden hapse bile girdi ama orada da çalışmaya devam etti. Bir gün uzun süredir üzerinde çalıştığı kükürtle karıştırdığı kauçuk örneğini sıcak bir yüzeye düşürdü. Ancak normal koşullarda erimesi beklenen kauçuk erimedi. Yaşadığı bu kaza (!) sayesinde Goodyear, bütün hayatı boyunca ulaşmak istediği hedefe ulaşmıştı. Goodyear’in üretmeyi başardığı bu vulkanize kauçuk bugün birçok sanayi alanının vazgeçilmezleri arasında. Tahmin edeceğiniz gibi araç lastikleri de bunlardan biri.

Aslında bilimde kaza yoktur, kaza yerine “planlanmamış buluşlar” vardır demek daha doğru. Belki de kaza denip geçilen keşfedilememiş çok şey var.

Percy Spencer uçaklarda kullanılacak radarlar üzerine çalışırken cebindeki çikolatanın eridiğini fark etmeseydi belki bugün mutfaklarımızda mikrodalga fırın olmayacaktı. Bir düşünsenize, Wilhelm Röntgen duvara yansıyan o ışını görmeseydi X-ışınları ne zaman girecekti hayatımıza? Ya Louis Daguerre fotoğrafın kendi kendine netleşmesine hangi kimyasalın sebep olduğunu bulmak için günlerini, gecelerini laboratuvarındaki kimyasalları tek tek denemekle harcamasaydı, dolabın içinde kırılan termometredeki cıva buharının fotoğrafı kâğıt üzerinde görünür yaptığını fark eder miydi dersiniz? O zaman fotoğrafçılık sanatı bu kadar ilerler miydi? Ya da daha yakın bir zamanı düşünelim. Metin Sitti bazı sucul böceklerin su üzerinde nasıl yürüyebildiklerini merak etmeseydi ve bu merakının peşinden gitmeseydi bugün küçük robotlarla ilgili çalışmalara önemli katkılar sağlayabilir miydi?

Peki, ya bizler? Etrafımızda neleri görüyoruz dersiniz, daha da önemlisi neleri göremiyoruz ya da merak ettiğimiz konuları ne kadar araştırıyoruz? Henüz 18 yaşında olan William Perkin, sıtma hastalığının tedavisi üzerine çalışırken ilk kez sentetik boyayı bulduğunu anlar mıydı her yere bulaşan leylak renkli maddeden hemen kurtulmaya çalışsaydı?

Bilim dünyasında kaza(!) denilebilecek icatların keşiflerine ait hikâyelerin sayısı çoktur. Bütün bu icatlar bize “bakmak” ve “görmek” arasındaki farkı öğretirken ne kadar “düşünmek” gerektiğini de gösterir.

Hayal kurun ve soru sorun!

Unutmayın, her sorunun cevabı bir yerlerde bulunmayı bekliyor ve her cevabın içinde yeni bir soru saklı. Bu yüzden hayal kurmaktan ve soru sormaktan vazgeçmeyin!

Hayal gücünüzü çocuksu ya da sorularınızı saçma bulanlar dünyayı sizin kadar algılayamıyor veya sizin görebildiklerinizi göremiyor olabilir.

Siz, siz olun hayallerinizin peşinden uçarak gitmekten asla vazgeçmeyin.

Unutmayın ki bir yerlerde size inanan, çizdiğiniz fil yutmuş boa yılanının şapka olmadığını fark eden ve sorduğunuz her sorunun değerini bilen büyükler var.

İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının tarih ve sayılı yazısına konu TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun tarihinde saat ’da yayınladığı ticari iletişim yayınınailişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun tarihinde saat ’da yayınladığı "Piton Extra Plus" isimli ürünün ticari iletişim yayınında, “() Ürün içeriğinde erkekler için tedavi edici,performans artıran 15 adet tablet!Sizin şu anda tanıttığınız bu formül tamamen doğal ve kimyasal değil…Bu, çok böyle iç huzuruyla kullanabiliyor insanlar bunu…menopozu unut, cinsel soğukluğu unut, her şeyi unut. Yumurtlamayı hızlandırıyor. Yani yeniden doğum yapabilir bu kadınlarYüzde yüz doğal, bitkisel. Kimyasal hiçbir şey yok dakika performanstan bahsediyorumŞimdi bu formül kan akışını hızlandırdığı için sayısını olumlu yönde, pozitif yönde artırıyor. Artan sayısında da çocuğunuzun olma ihtimali yüzde elli iken yüzde doksana çıkıyorPiton Ekstra Plus yüzde yüz doğal olarak üretilmiştir ve hiçbir yan etkisi yoktur…Bu formül sayesinde prostat falan öyle bir şey kalmıyor…Yani bu formülle beraber menopoz ve prostattan da kurtulabilirsiniz…Prostat filan kalmıyor. Zaten gençleşiyorsunuz. Hissiyat olarak da gençleşiyorsunuz. Hücreler ve vücut olarak da gençleşiyorsunuz”, "Kapsül-Krem-Damla-Özel Jel", "Danışma Hattı: 18 …", "99 TL + Kargo","4'lü Piton Plus Aşk ve Mutluluk Seti", "Erkeklere Özel 1)Performans Arttırıcı Tablet, 2) … Krem, 3)Anında Etki Jel, Bayanlara Özel … Arttırıcı Damla", "50 TL Değerinde Erkek Performans Artırıcı Jel Hediye", "Performans Arttırıcı Kapsül", "+ 45 Dakika … Krem", "Bayan … Arttırıcı Damla", "Anında Performans Etkili Jel", "Daha Uzun ve Bitmeyen Geceler", "… Problemine Bitkisel Çözüm", "Çiftlerin En Büyük Yardımcısı Piton Plus", "Cinsel Sorunlara Geçici Değil Kalıcı Çözüm", "Cinsel Performans Arttırmak İsteyenler Ekran Başına", "Erken … Son! Uzun Süren ….", "Garantili % Etkili % Bitkisel Ürün Piton Plus" vb. şeklinde sözlü ve yazılı ifadelerle, ürününcinsel performansı artırdığı, cinsel sorunlar ile menopoza ve prostata çözüm olduğu vurgulanarak sağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayın yapıldığı görülmüştür.

Bilindiği üzere, sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasında; "Müstahzar olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca bunların tanıtım veya satışlarının internet veya başkaca herhangi bir elektronik ortam üzerinden yapılması hâlinde 18 inci maddenin üçüncü fıkrası uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.

Diğer yandan, 03 Temmuz tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Beşeri Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkındaki Yönetmeliğin Tanıtım Faaliyetlerinin Kapsamı ve Esaslarının anlatıldığı 5’inci maddesinin 3’üncü fıkrasında “Ürünlerin internet dahil halka açık yayın yapılan her türlü medya ve iletişim ortamında program, film, dizi film, haber ve benzeri yollarla doğrudan veya dolaylı olarak topluma tanıtımı yapılamaz…” hükmü,

Gıda kapsamında değerlendirilerek izin verilen ürünlerin de sayılı Kanuna dayanılarak hazırlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği'nin 7’inci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen "bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğuna dair bilgilendirme yapılamaz, bu tür özelliklere atıfta bulunulamaz." hükmü yer almaktadır.

Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun

Bahse konu ürünün tanıtım ve satışına yönelik ihlale konu yayında, söz konusu ürünün cinsel performansı artırdığı, cinsel sorunlar ile menopoza ve prostata çözüm olduğu vurgulanarak, çok sayıda rahatsızlığa çözüm olarak sunulduğu ve ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla tanıtım ve satışının yapıldığı sabit olup, tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan ürünlerin sağlık beyanı ile tanıtılması ve bu tanıtımda yer alan ifadelerin, insanların hastanelere, tıp doktorlarına ve tıbbi tedavi yöntemlerine duydukları güvenin sarsılmasına neden olabileceği, toplum sağlığını olumsuz yönde etkileyebileceği kanaatine varılmıştır.

Yukarıda yer alan açıklamalar dikkate alındığında; ihlale konu yayında, söz konusu ürünün sağlık beyanı ile tanıtım ve satışının yapılmasının, sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu’nun 19’uncu maddesinin birinci fıkrasına ve ilgili mevzuatına aykırılık taşıdığı, dolayısıyla mezkur yayında, sayılı Kanun'un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına yer verilemez" hükmünün ihlal edildiği sabit görülmüştür.

Anılan yayın kuruluşu hakkında; evvelce Üst Kurul’un 20, tarih ve /32, 33 sayılı toplantılarında alınan , No’lu kararları ile, tarihli yayınlarında, sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin 4’üncü fıkrasının ihlali nedeniyle idari para cezası müeyyidesinin uygulanmasına karar verildiği, anılan kararların kuruluşça tarihinde tebellüğ edildiği, Üst Kurul Kayıtlarından anlaşılmış olmakla; kuruluşun tarihinde saat ’da yayınladığı "Piton Extra Plus" isimli ürünün tanıtım ve satışının yapıldığı ticari iletişim yayını ile, sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle; Kanun’un 32’nci maddesinin beşinci fıkrası hükmü uyarınca anılan yayın kuruluşu hakkında ihlalin ağırlığı, ihlalin mahiyeti, anılan madde ile korunmak istenen kamusal menfaat ve kuruluşa ait müeyyide sicili göz önünde bulundurularak, 10 gün süre ile yayınının durdurulmasına karar verilmesi takdir edilmiştir.

Bu itibarla;

İSTANBUL 34 TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş. unvanlı ve “ TV” logolu kuruluşun; tarihinde saat ’da yayınladığı "Piton Extra Plus" isimli ürününsağlık beyanıyla tanıtım ve satışına yönelik yayına yer vermek suretiyle, sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasının bir yıl içinde tekraren ihlali nedeniyle; sayılı Kanun’un 32’nci maddesinin 5’inci fıkrasında yer alan "8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının on güne kadar durdurulmasına; ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir." hükmü uyarınca, yayının ON (10) GÜN SÜREYLE DURDURULMASINA,

a) Geçici yayın durdurma kararının uygulanmasında; medya hizmet sağlayıcı kuruluşun, Üst Kurul Kararının tebliğini müteakip saat ’dan başlayarak logosunun yer aldığı ekranda; “Yayınımız, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından tarihinde saat ’da yayınlanan ticari iletişim yayınında, sayılı Kanun’un 8’inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirlenen ‘Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde takviye edici gıdalar ve benzeri destekleyici ürünler de dâhil olmak üzere herhangi bir ürünün ilgili mevzuatına aykırı olarak sağlık beyanıyla satışına, pazarlanmasına ve/veya reklamına yer verilemez ’ ilkesinin tekraren ihlali gerekçesiyle 10 gün süre ile durdurulmuştur.” metnine yayın durdurma süresince okunur şekilde yer vermesi,

b) sayılı Kanun’un 32’nci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan "8 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin …. ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir…Programlarının yayını veya yayınları süreli durdurulan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yaptırım kararının tebliğine rağmen kararın gereklerine aykırı olarak yayınlarına devam etmesi halinde yayın lisansının iptaline karar verilir.” hükmü uyarınca yayın lisansının iptaline karar verileceği,

c) Ayrıca yayınlarına devam etmesi halinde, sayılı Kanun'un 33’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “… yayınları Üst Kurul tarafından geçici olarak durdurulmasına … rağmen yayın yapan gerçek kişiler ile tüzel kişilerin yönetim kurulu üyeleri ve genel müdürü, bir yıldan iki yıla kadar hapis ve bin günden beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Tüzel kişiler hakkında ayrıca sayılı Türk Ceza Kanununun 60 ıncı maddesindeki güvenlik tedbirleri uygulanır. İzinsiz olarak faaliyetine devam eden yayın cihaz ve tesisleri Üst Kurulca mühürlenerek kapatılır.” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği,

Hususlarının kuruluşa yapılacak tebligatta bildirilmesine,

Ayrıca, Reklam Kurulu Yönetmeliğinin 7’nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “Ticari reklam ve haksız ticari uygulamaları, (a) bendinde belirlenen ilkeler çerçevesinde incelemek ve gerektiğinde denetim yapmak” hükmünün uygulanması ve uygun görülmesi halinde sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun “Ceza Hükümleri” başlıklı 77’nci maddesi hükümleri uyarınca işlem yapılmasını teminen dosyanın Reklam Kurulu’na gönderilmesine,

Oy birliği ile karar verildi.