Biz Bir Ölür Bin Diriliriz Pir Sultan Abdal

uçurdum ben kuşum uçan kuş ile dolduysa gözlerim kanlı yaş ile üçyüz altmış başaçık derviş ile bağdad'a şeydallah iden kim idi bağdad'ın yaylağın bile yayladı indi aşkın deryasını boyladı iki cihan fahri dua eyledi el kaldırıp amin diyen kim idi pir sultan abdal'ım zaman farıdı ahımdan dağların karı eridi bağdat'tan çıkıp da bir tuğ bürüdü askerini çekip gelen kim idi vebali boynuna ilazım değil beri gel beri gel hey iman kulu bek kapış koyverme tuttuğun eli eğer ...

üçüncü ölmem bu hain pir sultan ölür dirilir gel güzelim kaçma benden gel güzelim kaçma benden yad değiliz bülbülüz biz biz yol ehli kardaşlarız erkan içinde yoluz biz söyleşelim halden hale dilleşelim dilden dile biz gezeriz ilden ile taze açılmış gülüz biz gel söyleşelim bu sözü hakk'a edelim niyazı ko kınasın iller bizi ...

pir sultan abdalım dağlar ben olsam üstü mor sünbüllü bağlar ben olsam alem çiçek olsa arı ben olsam dost dilinden datlı bal bulamadım

eksik halim kusurum hiç bilmedim sabahta sarı neden gelüp şu iklime girüp anneden şu kalbimin masum olduğu neden bilemedim eksik halim kusurum bahçede açılmış gülleri derem çok badeler içtim gönül coşuram değilim kazancı çiğler pişürem bilemedim eksik halim kusurum ..

gelin nikabını elden koyalım takdir böyle imiş biz ne diyelim beklerim yolların gel efendim gel gelmiş iken bir habercik gelmiş iken bir habercik sorayım niçin gitmez yıldız dağı dumanın gerçek erenlere yüzler süreyim niçin gitmez yıldız dağı dumanın alçağında al kırmızı taşın var yükseğinde turnalardan sesin var ben de bilmem ne talihsiz başın var niçin gitmez yıldız dağı dumanın benim şahım al kırmızı bürünür dost yüzün görmeyen düşman bilinir yücesinden şahın ili görünür niçin gitmez yıldız dağı dumanın el ettiler turnalara kazlara dağlar yeşillendi döndü yazlara çiğdemler takınsın söylen kızlara niçin gitmez yıldız dağı dumanın şahın bahçesinde gonca gül biter anda garip garip bülbüller öter bunda ayrılık var ölümden beter niçin gitmez yıldız dağı dumanın ben de bildim bu dağların şahısın gerçek erenlerin nazargahısın abdal pir sultan?ın seyrangahısın niçin gitmez yıldız dağı dumanın gitti kervanımız ali'ye doğru bir ulu kervandır hak kuyusunda gitti kervanımız ali'ye doğru yeni de kurtulduk gamdan kederden gitti kervanımız ali'ye doğru hünkar hacı bektaş veli'ye doğru helallik vermedik kavim kardaşlar yandı yüreciğim ciğerim haşlar üç gün üç gecedir yağan yağışlar gitti kervanımız ali'ye doğru hünkar hacı bektaş veli'ye doğru pir sultan abdal'ım coşup gideriz düşüp aşk eline taşıp gideriz ayınan yıldızı aşıp gideriz gitti kervanımız ali'ye doğru hünkar hacı bektaş veli'ye doğru safa geldin (çoktan beri) çoktan beri yollarını gözlerim gönlümün ziyası dost safa geldin şu garip gönlümün bağı bostanı ayva ile turunç nar safa geldin yoksa karşımızda oturan mısın serimi sevdaya yetiren misin

ben hak'kın edna kuluyum ben hak'kın edna kuluyum kem damarlardan beriyim ayin-i cemin bülbülüyüm meydana ötmeye geldim (bağlantı) hudey hudey şah aşkına hak yardım etsin düşküne hudey hudey pir aşkına hak yardım etsin düşküne bir nefescik söyleyeyim dinlemezsen neyleyeyim aşk deryasını boylayayım ummana dalmaya geldim bağlantı pir sultan'ım yer yüzünde hata var mıdır sözümde eksiğim kendi özümde darına durmaya geldim bağlantı sabahtan cemalin seyran eyledim sabahtan cemalin seyran eyledim eyledin gönlümü perişan dilber hayli demdir gezdim gurbeti elleri kimseler halimden sormadı dilber sensiz garip gönlüm karar eylemez eser bad-ı sabah zilfin ırganmaz dedim var berguzar telinden dilber ... gamzeyi zilfin mis gibi kokar yarelerim göz göz hışmınan bakar cemalin görenler cenneti neyler sandım güneş doğmuş yüzünden dilber sen irfan kuşusun gider gelmezsin gelir bizde baki mihman kalmazsın seni uçuranlar murat almasın kim seni uçurdu yuvandan dilber abdal pir sultan' ım cemalin güzel katipler oturmuş vasfını yazar nahiplerin saf saf yolunu gözler benim için kalma yolundan dilber indim koç babayı tavaf eyledim indim koç babayı tavaf eyledim bugün yaylımdadır geliyor koçlar mubarek cemalin seyran eyledim bugün yaylımdadır geliyor koçlar koçların alnında yazılı kur'an hiç mahrum mu kalır onları gören yarın mahşer günü şefaat uman bugün yaylımdadır geliyor koçlar yağmur yağar çiselenir izleri elham suresine benzer gözleri

kadılar müftüler fetva yazarsa işte kement işte boynum asarsa işte hançer işte kellem keserse dönen dönsün ben dönmezem yolumdan ulu mahşer olur divan kurulur suçlu suçsuz gelir anda derilir piri olmayanlar anda bilinir dönen dönsün ben dönmezem yolumdan pir sultan'ım arşa çıkar ünümüz o da bizim ulumuzdur pirimiz hakka teslim olsun garip canımız dönen dönsün ben dönmezem yolumdan ağlama gözlerim mevlam kerimdir gurbet elde bir hal geldi başıma ağlama gözlerim mevlam kerimdir derman arar iken derde düş oldum ağlama gözlerim mevlam kerimdir huma kuşu yere düştü ölmedi dünya sultan süleyman?a kalmadı dedim yare gidem nasip olmadı ağlama gözlerim mevlam kerimdir kağıda yazılmış ufak yazılar anadan ayrılmış körpe kuzular derdi olan yüreğinden sızılar ağlama gözlerim mevlam kerimdir abdal pir sultan?ım böyle buyurdu ayrılık gömleğim biçti geyirdi ben ayrılmaz idim felek ayırdı ağlama gözlerim mevlam kerimdir gelin canlar bir olalım gelin canlar bir olalım münkire kılıç çalalım hüseyn'in kanın alalım tevekkeltü taalallah özü öze bağlayalım sular gibi çağlayalım bir yürüyüş eyleyelim tevekkeltü taalallah açalım kızıl sancağı geçsin yezid'lerin çağı elimizde aş bıçağı tevekkeltü taalallah mervan soyunu vuralım hüseyn'in kanın soralım padişahın öldürelim tevekkeltü taalallah pir sultan'ım geldi cuşa münkirlerin aklı şaşa takdir olan gelir başa tevekkeltü taalallah dünyanın üzerinde kurulu direk dünyanın üzerinde kurulu direk

emek sayılmadan sızlar bu yürek bu düzeni kim kurmuş bizler de bilek söyle canım söyle dinlesin canlar ocağa koymuşlar köşe taşını hakk kollasın gerçeklerin isini bir gün ağrıdırlar senin başını söyle canım söyle dinlesin canlar pir sultan abdal?

ali baba hak'tan dilek dilesin bizi dar dibinde eğlemesinler eğer ali baba söze uyarsa ferman büyük yerden beyler kıyarsa ala gözlü yavrularım duyarsa al'ım çözüp kara bağlamasınlar surrum işlemedi kaddim büküldü beyaz vücudumun bendi söküldü önüm sıra kırklar şah'a çekildi daha beyler bizi dilemesinler pir sultan abdal'ım çoşkun akarım akar akar dost yoluna bakarım pirim aldım seyrangaha çıkarım yıldızdağı seni yaylamasınlar dostum dostum (bin cefalar) bin cefalar etsen almam üstüme (oy) gayet şirin geldi dillerin dostum (oy) varıp yad ellere meyil verirsen (oy) kış ola bağlana yolların dostum (oy) dostum dostum dostum gelsene canım (oy) ilahi onmaya yardan ayıran (oy) bahçede bülbüller ötüyor uyan (oy) kula gölge ise allah?a ayan (oy) senden ayrılalı gülmedim dostum (oy) dostum dostum dostum gelsene canım (oy) pir sultan abdal?ım gülüm dermişler (oy) bu şirin canıma nasıl kıymışlar (oy) ister isen dünya malı vermişler (oy) sensiz dünya malı neylerim dostum (oy) dostum dostum dostum gelsene canım (oy) hak için kendini kurban eyleyen hak için kendini kurban eyleyen şah-ı merdan oğlu imam hüseyin cümle erenlere ferman eyleyen erenler serdarı imam hüseyin muhammet ali'nin çeşmi çerağı erenler rahının bir gül-i bağı ciğerler paresi gönül durağı gözlerimin nuru imam hüseyin ceddi muhammet'tir atası ali anası fatıma cihana veli cümle evliyalar ederler beli evliyalar piri imam hüseyin batının sultanı müminin şahı gayıp aleminin şems ile mahı şah hüseyn'em deyu ederler ahı matem ile zarı imam hüseyin pir sultan abdal tut damenin anın düşmanına düşman ol hanedanın nur-ı çeşmidürür şah murtaza'nın erenler hünkarı imam hüseyin ibrişimden ala teli var bir sabah vaktinde yerini görsem

bi nevi neyzen tefik. dünyaya bi kez daha gelirsem alacağım işim.

kralsın

(bkz: disko kralı)

eserlerindeki 'yar' vurgusunun kökü yaruktur. Yani Göklerin Kızıdır. Yaratıcının insanla bütünleşmesidir.

Pir sultanım ne yatarsın kurmuş çarhını dönersin
ne konarsın ne göçersin duran dünya değil misin?

Ötme bülbül ötme şen değil bağım
Dost senin derdinden ben yana yana
Tükendi fitilim eridi yağım
Dost senin derdinden ben yana yana

Deryaya yönelmiş sellere döndüm
Vakitsiz açılan güllere döndüm
Ateşi kararmış küllere döndüm
Dost senin derdinden ben yana yana

Haberim duyarsın da peyikler ile
Yaramı sararsın şehitler ile
Kırk yıl dağda gezdim geyikler ile
Dost senin derdinden ben yana yana

Pir Sultan Abdal'ım doldum eksildim
Yemeden içmeden sudan kesildim
Zülfün kemendine kondum asıldım
(Hakk'ı pek sevdiğim için asıldım)
Dost senin derdinden ben yana yana
Pir Sultan Abdal

"Kıblem Sensin Yüzüm Sana Dönerim / Mihrabımdır Kaşlarının Arası" demiş ozan.

aslında alevi mi şii mi olduğu tartışmalı kişidir .

nazım hikmetof yoldaşın şeyh bedrettin isyanını komünist isyan sanması gibi solcular da bu özbeöz türk evladına devrimci falan deyip sahiplenirler. rasyonel sosyalist diyen bile çıkmış lan. gül gül öldük.

bir kere osmanlı-safevi savaşlarında türk olan taraf safevidir. pir sultan abdal ise safevi yanlısıdır. utanmasanız adamı kır gerillası yapacaksınız ulan! tamam buradaki herşey yalan ama bu kadar da sallanmaz ki komünistmiş, sosyalistmiş, bilmem neymiş. çüş ulan çüş.

"alevi mi, şii mi, komünist mi, faşist mi?" sorularını aşın artık, pir sultan insandır insan.

Kendi öğrencisi Hızır paşa tarafından idamı infaz olmus halk ozanı filozofumuz.

Nasıl yar diyeyim ben böyle yara
Mecnun edip çöle saldıktan sonra
Alemin bağına bülbüller konmuş
Nidem benim gülüm solduktan sonra

Coşkun çaylar gibi çağlamayan yar
Gönlünü gönlüme bağlamayan yar
Benim şu derdime ağlamayan yar
Daha ağlamasın öldükten sonra

Karadır kaşların keman istemem
Şu gönlümde özge mihman istemem
Ölsem de derdime derman istemem
Ok vurup sinemi deldikten sonra

Pir sultan abdal'ım sürem bu yolu
insanı kamilin olmuşam kulu
ister yağmur yağsın isterse dolu
Nidem ben ummana daldıktan sonra

asıl adı kendisinin deyimiyle koca haydar'dır. yaşamı hakkında eserlerinden başka bir belge yoktur... 16. yüzyılda yaşadığı kesindir.
bazı rivayetler ise; hızır adında bir çocuk zamanında kendi köyünde onun öğrencisi olarak yetişmiştir ve hızır pir sultan'a ''himmet pir sultan'' demiştir. pir sultan'da ''sen ilerde gelip beni asarsın'' demiştir. aradan uzun bir zaman geçtikden sonrada hızır, hızır paşa olmuştur ve pir sultan ve 73 arkadaşı devlete karşı isyan ettikleri için pir sultan abdal'ı astırmıştır... yedi büyük alevi şairinden olan pir sultan abdal büyük bir halk ozanıdır. halk dilinde bir çok eseri vardır, eserlerinde dediğine bakılırsa kendisi peygamber soyunda gelmektedir, yemenden gelmiştir ve safevi hükümdarıda şiirlerinde geçmektedir... dostluk üzerine yazdığı şu eseri benim çok hoşuma gider:

çıktım yücesine seyran eyledim
gönül eylencesi küstü bulunmaz
dostlar bizden muhabbeti kaldırmış
hiçbir ikrarında ahdi bulunmaz

zülüflerin top top olmuş çığalı
rakiplerin haktan olsun zevalı
bir günahkar oldum doğdum doğalı
günahkar kulunun dostu bulunmaz

kanı benim ile lokma yiyenler
baş ü canı dost yoluna koyanlar
sen ölmeden ben ölürüm diyenler
dostlarda geriye kaçtı bulunmaz

yine karçılandı dağların başı
durmadan akıyor gözümün yaşı
vefasız münafık naşıdır naşı
hakikat ceminde desti bulunmaz

bizde gezerdik irfanda sazda
bizde bulunurduk cemde niyazda
bize de gel oldu kanlı sivas'da
hızır paşa astı bizi bulunmaz

pir sultan abdal'ım destim damende
ismim koca haydar neslim yemende
garip başa bir hal gelse zamanda
orada her kişinin dostu bulunmaz.

(dest: el. zeval: yokluk. ikrar: söz. hakikat cem: alevilerin dini bir töreni. naşı: kötü. karçılandı: dağların zirvesindeki kar. damen: etek)

erol toy'un yazdığı bir tiyatro oyunu. halihazırda sadri alışık tiyatrosu tarafından sergilenmektedir. kadroda başroldeki cem özer'in yanı sıra, arka sıradakiler eda,binbir gece ali kemal , yaprak dökümü kahveci gibi çok sayıda tanıdık sima da vardır. özellikle yaprak dökümü kahveci abi döktürmekte ve sağlam oyuncu olduğunu kanıtlamaktadır.

"eksiğim kendi özümde" sözünün sahibi büyük ozan.

türkü/şiir lerinde sıkça "şaha gitmek"ten söz eden halk ozanıdır. şaha gitmekten kasıt şah ismail e gitmek midir? meraktayım doğrusu.

"kıblem Sensin Yüzüm Sana Dönerim
mihrabımdır Kaşlarının Arası"

dizelerinin sahibi, nokta.

hızır paşanın tutukladıktan sonra sana son bir şans veriyorum bana içinde şah geçmeyen bir şiir oku seni af edicem demesine kollarını yukarı kaldırarak
-açılın kapılar şaha gidelim diye cevap vermiş devrimci kardeşimiz toprağı bol olsun.

Zalımların sarayını bozalım, yıkalım bakalım nice olursa olsun.

şiirlerini çok sevmeme rağmen, solcu, devrimci, alevi vb. yakıştırmalarından dolayı artık okumak istemediğim şair/ halk ozanı.

Turnam

Sabahtan cemalin seyran eyledim
Gönüller perişan elinden turnam
Nice ki beklersin gurbet yolunu
Hiç bilirin yok mu halinden turnam

Seher bülbülüsün gider gelmesin
Gelirsen de güle baki kalmasın
Seni uçuranlar murat almasın
Seni kim uçurdu gölünden turnam

Pir Sultan Abdal'ım cemalin güzel
Aradım bulmadım derdimi yazar
Şimdi senin eşin cennette gezer
Kalma bizim için yolundan turnam