Ontoloji Nedir

Ontoloji ya da varlık felsefesi ya da varlıkbilim, temel sorunu varlık olan felsefi disiplin. Varlık ya da varoluş ile bunların temel kategorilerinin araştırılmasıdır. "Varlık" ve "varoluş" ayrımını; "Varlık vardır" ve "Varlık yoktur" fikirlerini tartışır. Peki, Ontoloji nedir? Ontoloji hangi konuları inceler? İşte detaylar haberimizde…

Ontoloji ya da varlık felsefesi ya da varlıkbilim, temel sorunu varlık olan felsefi disiplin. Varlık ya da varoluş ile bunların temel kategorilerinin araştırılmasıdır. "Varlık" ve "varoluş" ayrımını; "Varlık vardır" ve "Varlık yoktur" fikirlerini tartışır.

Günümüzde " Varlık Nedir" sorusuna verilen cevaplar metafiziksel yaklaşımlarla doludur. Sorgulanan, ele alınan sorular herhangi sorular değildir. Platon ve Aristoteles'ten beri sorgulanan "Varlık" sorusu gitgide daha karmaşık hal almıştır ve belirsizleşmiştir. Bu belirsizliğin nedeni ise Yunanların varlık yorumuna yaptıkları ilk katkılarından olan "Varlık en evrensel ve en boş kavramdır" dogmasından kaynaklanmaktadır.

Aristoteles'e göre ontoloji varlığın mahiyetinde varlığın bilimidir veya varlıkların incelenmesidir. Ontoloji hangi varlık kategorilerinin daha temel olduğunu belirlemekle uğraşır ve bu kategorilerdekilerden hangilerinin var olduğunun söylenebileceğini sorar.

Varlık bir nesne ya da bir şey değildir. Nesneler var olan cisimlerden oluşur. Örneğin; ağaçlar, masalar, evler, vs. Varlık bir ev ya da bir eşya değildir. Gerçek varlığın ortaya çıkmasında, varlığı varlık yapan nedir? Var olanı var olan yapan nedir? gibi soruların cevabı "zaman"dır. "Var olan zamansal olandır." Varlıkla iç içe olup onu aydınlatan ve onu varlık olarak varlık yapan hep zamandır. Varlığı varlık yapan zaman, metafizik anlamdaki değil de, hakikat alanındaki varlığı açıklar. Bunun sayesinde varlığın iki anlamını da bilmek ve böyle bir varlığın zaman olmadan var olamayacağını kabul etmek gerekir. O halde varlığın zaman olduğunu düşünebiliriz.

Değişik filozoflar temel varlık kategorileri için değişik listeler yapmışlardır. Ontolojinin temel sorunlarından biri "Temel varlık kategorileri nelerdir?" sorusudur.

• Bilgi kuramı nedir?

• Varlık nedir?

• Varoluş nedir?

• Fiziksel nesneler nelerdir?

• Bir fiziksel nesnenin var olduğu söylemini kanıtlamak mümkün müdür?

• Bir nesnenin özellikleri veya ilişkileri nedir ve bunlar nesneyle nasıl ilişkilidir?

• Var oluş bir özellik midir?

• Bir nesne ne zaman yok olur, ne zaman değişir?

• Doğru nedir?

• Varlığı gerçek ve edimsel yapan nedir?

Varlık felsefesinin bütün incelediği konular aslında tek bir amaç için çalışır. Oda varlığı anlamaktır. Varlık felsefesinin ilk konusu varlık konusuna olan yaklaşımlardır. Bu konu başlığı ise bilim açısından varlık ve felsefe açısından varlık olarak iki başlığa ayrılır. Bir diğer ana konu başlığı varlığın olup olmadığı problemidir. Bu ana başlıkta varlığın olduğunu savunanlar ve varlığın olmadığını savunanlar şeklinde alt başlığa bölünür. Son ana başlık varlığın ne olduğu problemidir. Varlık oluştur, varlık ideadır, varlık maddedir, varlık hem idea hem maddedir ve varlık fenomen olarak vardır şeklinde alt başlıklara ayrılır.

Felsefe TarihiGündemGüncelHaberler

Değerli kardeşimiz,

Ontoloji, varlık felsefesidir. Bu felsefe, varlığın sebepleri ve temel esasları üzerinde durur. Var olanın bilinmesini konu edinir.

Varlık felsefesinin en büyük gerçeği vacibü'l-vücud olan Allah’ın varlığıdır, O’nun tanınması ve bilinmesidir.

Allah’ın kudreti zatındandır. Sıfat zatından olunca zıddı onun içine giremez. Zıddı onun içine giremediği için, o sıfatta mertebelenme ve derecelenme olmaz. Mertebelenme olmadığı için, Allah’ın kudretine göre yaratmada az-çok, küçük-büyük fark etmez.

Bir varlığın veya bir şeyin bilinmesi onun tarifiyle mümkündür. Bütün bilimlerin temelini tarifler teşkil eder. Tarifler bir takım kurallara göre yapılır. Matematikte de doğruluğu sorgulanmadan kabul edilen bazı gerçekler vardır ve bunlara "aksiyom" adı verilir. Aksiyomların doğruluğu tartışılmaz ve olduğu gibi kabul edilir. Meselâ, “sonsuz “ ve “sıfır” matematikte birer kabuldür. Matematikte bütün tarif ve problemler bu kabuller üzerine bina edilir. Eğer bunlar sorgulanır ve olduğu gibi kabul edilmezlerse, o zaman matematikte işlem yapmak mümkün olmaz.

İşte en yüksek ve en dakik ilim iman ilmidir ve en geniş ve nurani fen ise, "marifetullah"tır. Yani, her şeyin yaratıcısı, ilim, irade ve kudret gibi sonsuz sıfatları olan Allah’ın bilinmesidir.

Her şeyin bir tarifi olduğu gibi, elbette Allah’ın da bir tarifi olmalıdır. Bu tarif öyle doğru bir şekilde yapılmalıdır ki, “efradına cami, ağyarına mani” olmalıdır. Yani, bu yapılan tarif ile anlamaya çalıştığımız zatın, diğer bütün varlıklardan ayrı, kendisine has özellikleri ve sıfatlarının yanında, başka varlıkların sıfatlarıyla karıştırılmayacak şekilde ortaya konması gerekir.

Selam ve dua ile
Sorularla İslamiyet