9 Sınıf Edebiyat 1 Dönem 1 Yazılı Soruları Çöz

1- Edebiyat her şeyden önce tarihî ve kültürel olandan hareketle dille gerçekleştirilen güzel sanat etkinliğidir. Bu etkinlik ile insan olan her yerde ve zamanda karşılaşıldığını, insanı konu alan çalışma alanlarının yetkinlikleri dile getirilmektedir. Öyleyse güzel sanatların kaynağı ve özelliklerinden söz edebilmek için somut olarak insanı tanımak gerekir.

Yukarıda güzel sanatların hangi yönü üzerinde durulmaktadır?

A) Evrensel bir özelliğe sahip olması
B) Kaynağının insan olması ve insanı konu alması
C) Zamanla gelişme göstermesi
D) Tarihi ve kültürel konuları işlemesi

E) Edebiyatla içli dışlı olması

2-Aşağıdakilerden hangisi güzel sanatların özelliklerinden değildir?

A) Her an genişlemekte, değişmekte ve zenginleşmektedir.
B) İnsanda bulunan güç ve yeteneğin sonucu ortaya çıkar.
C) Özgün bir çalışmanın ürünüdür.
D) Yeni bir yapı kurma ve şekil verme girişimidir.
E) Güzel sanatların dış dünya ile ilişkisi yoktur.

3- Sanat eseri insana ne ahlâksızlık öğretir ne de ahlâklı olmayı öğütler. Ahlâk karşısında kayıtsızdır. Kişilere gündelik hayatta kullanılacak bilgi verdiği de söylenemez. Çünkü gerçekliği yorumlar, dönüştürür ve yeniden yapılandırır. Buna sanata özgü gerçeklik denir. Ama sanat eseri sezgisel bilgi vererek insanın katı gerçekliğinin ötesini düşünmesini sağlar. 

Yukarıda sanatın ve sanat eserinin hangi özelliğine değinilmemiştir?

A) Sanat, insana öğüt vermez.
B) Sanat, gerçeği yeniden yorumlayarak bize sunar.
C) Sanat eseri, insanın hayal dünyasından dış dünyaya yansımasıdır.
D) Sanat, insanın sezgisel yeteneğini geliştirerek farklı düşünmesini sağlar.
E) Sanat eserinin dile getirdiği gerçeklik kişiye özgü değildir.

4- Aşağıdakilerden hangisi sanatın özelliklerinden değildir?

A)Kavramların, gözlemlerin değil, sezginin öne çıktığı eserler ortaya koyar.
B) Öğretmez, açıklamaz, göstermez.
C) Sezdirir, çağrıştırır, hissettirir, duyurur, hatırlatır.
D)Doğanın gözlemlenmesi sonucu ortaya çıkar.
E) Sanat kendi geleneği içinde varlığını sürdürür.

5- Sesle yapılan sanatlara fonetik sanat denir. Bu tanıma göre aşağıdaki sanat dallarından hangisi bu gruba girmez?

A) Müzik
B) Edebiyat
C) Tiyatro
D) Resim
E) Opera

6- Anlatmayla veya nakletmeyle gerçekleştirilen sanat metinlerine anlatmaya bağlı edebî metinler denir. Bu tanıma göre aşağıdaki türlerden hangisi bu gruba girmez?

A) Destan

B) Masal

C) Halk Hikâyesi

D Roman

E) Müzik

7- Atatürk: “ Söz ve anlamı, yani insan dimağında yer eden, her türlü bilgileri ve insan karakterinin en büyük duygularını, bunları dinleyenleri veya okuyanları, çok ilgili kılacak şekilde söylemek ye yazmak sanatıdır edebiyat. Bunun içindir ki, edebiyat ister nesir halinde olsun, ister nazım biçiminde osun, tıpkı resim gibi heykeltıraş gibi özellikle musikî gibi güzel sanatlardan sayıla gelmektedir.” diyor. Atatürk’ün yukarıdaki ifadeleri edebiyatın hangi özelliğini belirtiyor?

A) Edebiyatın güzel sanatlar içerisindeki yerini
B) Edebiyatın insanı ve doğayı konu almasını
C) İnsanın duygularının bir göstergesi olduğunu
D) Nesir ve nazım şeklinde yazılmasını
E) Anlatmaya dayalı bir tür olduğunu

8-  Varoluşun sırrına eren insan, yarına inanır ve geleceğe hazırlanır. Yarına inanan, geleceği bugünden hazırlayan insan, ortaya koyduğu kalıcı eserlerle yaşadığı yere damgasını vurur. Günü gününe yaşama ilkesini benimseyen, yarına inanmadığından gelecek için bir hazırlık yapmayan insan ise yaşadığı yerde bir iz bırakmadan göçüp gider. 

Yukarıdaki paragraf sanatın hangi yönünü açıklamaktadır?

A) Sanat her zaman bir değişim içerisindedir.
B) Sanat insanı ölümsüzleştir.
C) Sanatın malzemesi insan ve dildir.
D) Sanat insanı geleceğe hazırlar.
E) Sanat insana varoluşunu hatırlatır.

9-Aşağıdakilerden hangisi edebiyatın özelliklerinden değildir?

A) İnsanın duygu, düşünce ve hayallerini konu edinir.
B) Sözlü ve yazılı olarak ikiye ayrılır.
C) Güzel sanatlar arsında sayılır.
D) Kendine özgü kuralları vardır.
E) İnsan düşüncesinin ürünü olan her yazılı ve sözlü ifade edebiyatın inceleme alanına girer.

10-  I) Edebiyat dille gerçekleştirilen güzel sanat etkinliğidir.
II) Edebiyatın konusu insandır.
III) Sanat değeri taşıyan insanda üstün bir güzellik duygusuyla heyecan uyandıran dil ürününe edebî eser denir.
IV) Edebî eserin estetik bir değer taşıması gerekmez.
V) Edebî eseri yaşatan başlıca öge dilidir. 

Yukarıdaki numaralı cümlelerden hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) I          B) II            C) III               D) IV                      E) V

11- Çağımız sanatı hemen her alanda büyük bir anlatım zenginliğine sahiptir. Farklı çevrelerden, hatta kültürlerden etkilenme olayı çağımızda tüm açıklığıyla ortaya çıkar. Etkilenme, sanatın “evrenselliğini” destekleyen bir durumdur.

Yukarıdaki paragrafta sanatın hangi özelliği üzerinde durulmuştur?

A) Kaynağının insan oluşu
B) Etkilenme alanının fazlalığı
C) Sürekli kendini yenilemesi
D) Sanatın evrenselliği
E) Sanatın insana ve doğaya bakışı

12- İnsan, güzel duygu ve düşüncelere gereksinim duyar. Her insanda güzele ve güzelliğe karşı bir yöneliş vardır. Sanat ise insandaki güzel duygu ve düşünceleri ortaya çıkartır, insanı günlük hayatın sıkıcı ve anlamsız yönlerinden uzaklaştırır, insanın edebî yönünü ortaya koyar.

Yukarıdaki paragraf sanatın hangi yönünü ortaya koymaktadır.

A) Sanat ile edebiyat arasındaki ilişki
B) Sanat ve müzik arasındaki ilişki
C) Sanat ile resim arasındaki ilişki
D) Sanat ile doğa arasındaki ilişki
E) Sanat ile insan arasındaki ilişki

13- Aşağıdaki sanat dallarından hangisi görsel sanatlardan değildir?

A) Mimari
B) Heykel
C) Fotoğraf

D) Resim
E) Müzik

14- Aşağıdakilerden hangisi güzel sanatlardan biri değildir.

A) Resim
B) Edebiyat
C) Müzik
D) Heykel
E) Halıcılık

15- I) Edebiyat kelimelerle yapılan güzel sanattır.
II) Müzik sesleri melodi haline getirme sanatıdır.
III) Tiyatro, bale ve opera ses ve görsel sanatların karışımıdır.
IV) Fotoğraf ve sinema da güzel sanatlardan sayılır.
V) Edebiyat sadece görsel bir sanattır.

Yukarıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I           B) II          C) III          D)IV    E) V

16-  Duyguların taşa, tahtaya kazılması ile …………, maddelerin şekillenmesi ile ………….ortaya çıkmış; duyguların seslerle belirtilmesi ………..e temel olmuş, çeşitli oyunlarla …………., yazının bulunmasıyla da………….. başlamıştır. 

Yukarıdaki boşluklara sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Resim-heykel-müzik- tiyatro- edebiyat
B) Heykel- bale-tiyatro-müzik-edebiyat
C) Edebiyat- opera-müzik-tiyatro- resim
D) Resim-heykel-tiyatro-müzik-edebiyat
E) Edebiyat-heykel-bale-tiyatro-müzik

17- Ses ve görüntüyü kullanarak yapılan güzel sanatlara karma sanatlar adı verilir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi karma sanattır.

A) Resim
B) Tiyatro
C) Heykel
D) Müzik
E)  Edebiyat

18- Yalnız görüntüyle yapılan sanatlara plastik sanat denir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi plastik sanat değildir?

A)Dokumacılık
B) Marangozluk
C) Aşçılık
D) Heykel
E) Duvarcılık

19- Bir yapı ve ifade biçimi kazanmış sanat eseri kendisine özgü bir iletişim aracıdır. Kullanılan malzeme ile ifade edilmek istenen husus birleşerek bir bütün oluşturur. Artık bu bütün yeni bir varlıktır.   Benzeri olsa da eşi yoktur.

Bu paragrafta sanat eserinin hangi özelliği vurgulanmaktadır?

A) Öznelliği
B) Özgünlüğü
C) Nesnelliği
D) Evrenselliği
E) Etkileyiciliği

20- Sanatçı kendine özgü bakış açısı ve duyarlılığıyla varolanı seçer, ayıklar, yorumlar sonra da yine dönemine ve kendisine özgü bir teknikle bu malzemeden yeni bir yapı ortaya çıkarır. Ancak bu kurgu inandırıcı, çağrıştırıcı, düşündürücü olmalıdır. Bunun için sanat eserinin önemli bir özelliği de kurgulu olmasıdır.

Yukarıdaki parçada sanat eserinin hangi özelliğine değinilmemiştir?

A) Sanat eserinde kurgu önemli yer tutar.
B) Ortaya konulan sanat eseri döneminden izler taşır.
C) Sanat eserinde sanatçının kendi özelliklerini bulmamız mümkündür.
D) Sanat eseri varolanı farklı gözle bizlere gösterir.
E) Sanat eseri, insan doğasının bir sonucudur.

21) Aşağıdakilerden hangisi dilin kültür taşıyıcısı olduğunu gösterir?

a) Dilin seslerden örülmüş bir yapının olması

b) İnsanların iletişim kurabilmek için genellikle dili kullanması

c) Bazı dillerin zamanla unutulması

d) Atasözlerinin kulaktan kulağa çağımıza  ulaşması

e) Her milletin dilinin farklı olması

22)Aşağıdakilerden hangisi edebi metinlerin özellikleri arasında gösterilmez?

a)Yaratıcısının anlatım özelliklerini yansıtmaları

b) Yazıldıkları dönemin kültürel özelliklerini gösterebilmeleri

c) Okuyucuda güzel duygular uyandırabilmeleri

d) Herkese aynı derecede hitap eden bir dille oluşturulmaları

e) Dilin anlatım olanaklarının zenginleştirilmesinde rol almaları

23.  Bir çiçek üşüyor, karlar altında

   Bir kartal, kanadında yavrusunu taşıyor

   Rüzgarda yapraklar fısıldaşıyor

   Bir mağara ağlıyor Anadolu'da

Bu dizelerde kişileştirilen varlıklar bütünüyle aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir.

 A) Çiçek - kar

B) Kartal - kanat

 C) Kartal- kar -rüzgâr

 D) Çicek - yapraklar - mağara

 E) Yapraklar - Anadolu - kanat

24. Aşağadaki dizelerin hangisindeki altı çizili  sözcükte ad aktarması (mecaz-ı mürsel ) vardır?

A) Çiçek var kırlarda yabanda biter

B) Kendi dünyalarını yaşar tüm çocuklar

C) Baharın gelişini haber verir bir çiçek

D) Kartallar uçuşur, dağ başlarında

E) Bütün kent kara uyanır bir sabah

25. (I)Heyacanla yüzümü yalayan deli rüzgârlar      eşliğinde, yeşil sessizliği keşfetmeye     koyuluyoruz vakti geçirmeden. (II)Orman yangınlarını önlemek amacıyla göletler  yapılmış. (III) Yol boyunca karşılaştığımız   göletler, gökyüzünü kıskandırırcasına mavi mavi göz kırpıyor bize. (IV)Kiraz, badem ve armut ağaçlarının renk renk çicekleri, üzerinde arılar vızıldaşıyor. (V)Her ağacın üzerinde arı görmek mümkün burada.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde kişileştirme sanatı vardır?

A) I. ve II.             B) I. ve III.           C) III. ve IV.

D) I. ve V.            E) IV. ve V.

26. Aşağıdaki dizelerin hangisinde telmih sanatına örnek  gösterilebilir?

    A) Kalk ölüm, başımın ucunda durma

          Göz göze oturduk kırk yıldır, ama

B) Şimdi bir yoksulum çokluk içinde

          Şimdi bir hazinem, tacım, tahtım var

    C) Bu çatı altında ne bu ayrılık

          Memleket bozulmuş, ordu dağınık

    D) Geldikti bir zaman Sarı Saltuk'la Asya'dan

          Bir bir diyar-ı Rum'a dağıldık Sakarya'dan

    E)  Ne yazık, boş yere geçmiş hayatım

          Ne yaptın kardaşım, kırk yıl ne yaptın

27. Ok değmiş yara sızlar

     Yaralının hâlinden

     Ne bilsim yarasızlar

Bu dizelerdeki en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kişileştirme         B)Benzetme      C) Cinas

                D)Tezat E)Hüsn-i ta'lil

28-……………bir dönemdeki sosyal, siyasî, idarî, adlî, dinî, ticarî hayatın birlikte oluşturduğu ortamdır. Yani devrin belirgin ve kabul edilmiş sanat zevki ve hâkim anlayışıdır.

Yukarıdaki boşluğa aşağıdaki seçeneklerden hangisi getirilmelidir?
A) Şair
B) Şiir
C) Zihniyet
D) Sanat

E) Düzen


29-Şiir yazan kişiye……………….., sanatçının ortaya koyduğu edebî esere…………., bir dilin kurallarına ve zevkine uyarak yazılan, ölçülü ve uyaklı anlatım şekline ise …………… denir.

Yukarıdaki boşluklara sırası ile aşağıdaki seçeneklerden hangisi getirilmelidir?
A) Şair-sanat eseri-şiir
B) Şair-edebiyat-şiir
C) Sanat eseri-şair-şiir
D) Şiir-kurmaca metin-zihniyet
E) Şair-şiir-sanat eseri

30- Bir eser hangi dönemde yazılmışsa, o dönemden izler taşır. Şairlerin şiirlerinde de yaşadıkları dönemin sosyal ve siyasal olaylarını, kültürünü, ilişkilerini, inançlarını, sanat zevklerini görebiliriz.

Yukarıdaki parçada edebî metinlerin hangi özelliğini görmekteyiz?
A) Edebî metinler kültürün taşıyıcısıdır.
B) Edebiyat ile tarih arasında sıkı bir ilişki vardır.
C) Edebî metinlerde sağlam bir dil vardır.
D) Edebî metinler yazıldığı dönemin sanat zevkini yansıtır.
E) Sosyal çevre edebî metinleri sanatçıyı etkisi altına alır.

31-Arif Nihat Asya, eserlerinin çoğunda millî ve manevî değerlerin savunuculuğunu yapmış bir şairdir. Şiirlerinin çoğunda tarih şuurunu ve milletimizin kahramanlığına duyduğu hayranlığı dile getirmektedir. Onu bu şekliyle yazmaya zorlayan unsurların başında yaşadığı dönemin şartları gelmektedir.

Yukarıdaki parçada anlatılmak istenen düşünce aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir? A) Yaşanılan çevre sanatçıyı etkiler.
B) Şairlerin çoğu tarihten yararlanır.
C) Arif Nihat Asya millî değerlere bağlı bir şairdir.
D) Şairler yaşadıklarını şiirlerine yansıtırlar.
E) Arif Nihat Asya eserleriyle birçok şaire yol göstermiştir.


32-Türkiye Cumhuriyeti olarak II. Dünya Savaşına katılmamamıza rağmen çok sıkıntılı günler yaşadık. Şairlerimizin ve yazarlarımızın çoğu bu dönemin etkisinde kalarak eserler yazdılar. Bu eserler sayesinde II. Dünya Savaşı’nın sonuçlarını daha iyi anlamaktayız.

Yukarıdaki parçada şairleri ve yazarları etkileyen unsur nedir?
A) Dönemin hâkim zihniyeti
B) Sanatın evrenselliği
C) Edebî metinlerin de savaşı işlemesi
D) Yazar ve şairlerin savaş konusundaki duyarlılığı
E) II. Dünya Savaşının sonuçları


33- Yunus Emere 13. yüzyılda Anadolu’da yaşamış mutasavvıf bir şairimizdir. Tasavvuf düşüncesinde dünya geçici bir yer olarak görülmektedir. Çünkü asıl olan ölümden sonra sürdürülecek hayattır. Gerçek mutluluğa ancak orada ulaşılabilir. Bu dünya geçicidir; burası yalnızca ahirete hazırlık yeridir. Bu anlayış tasavvuf düşüncesinin esasıdır.
Yunus’u dönemindeki bu düşünceyle şiir yazmaya iten etmen aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmektedir?
A) Dini yaşayış
B) Dönemindeki Zihniyet
C) SanatD) Tarihi faktörler
E) Savaşlar

34. Dudağında yangın varmış dediler
Ta ezelden yayan koşarak geldim.
Alev yanaklara sarmış dediler
Sevda seli oldum, taşarak geldim.

Bu dörtlükte, aşağıdakilerden hangisi için bir örnek yoktur?

A) Redif
B) Yarım uyak
C) Tam uyak
D) Zengin uyak
E) Çapraz uyak


35. Bir akşam mehtabı getiren bana
Bahçe kapısını açan bir eldi.
Gözlerim sevinçle baktı o yana
Yıldızlar içinde kadınım geldi.

Bu dörtlük aşağıdaki şiir türlerinden hangisini örneklemeye uygundur?

A) Lirik şiir

B) Epik şiir
C) Didaktik şiir
D) Satirik şiir
E) Dramatik şiir

TEST CEVAP ANAHTARIDIR…

21)D 22)D 23)D 24)E 25)B 26) D 27)C 28)C 29)E 30)E 31) A 32)A 33)A  34)D 35)A