Hem Terliyorum Hem Üşüyorum

Ateş, vücudun kendi termostat ısısını yükseltmesi ile oluşuyor. Her insanın vücut ısısı, daha doğrusu önceden ayarlanmış ortalama vücut ısısı aynı değil.

Örneğin vücudu 36 dereceye ayarlanmış bir insan, 38 dereceye ayarlanmış bir insana göre, çevresindeki sıcaklık yükselmelerine daha hassas oluyor.

Bu mükemmel ayarlama, beyne yerleştirilmiş gerçek bir termostat tarafından yapılıyor. Beyninizde terlemeyi düzenleyen ve tüm bu ayarlamaları yapan özel bezin adı "hipotalamus".

Ayrıca cilt tabakasının altında yumak görünümlü 2 milyon ter bezi ve bu bezlerin her santimetrekaresinde ince kanal bulunuyor. Çevre ısısının artması ile beyin, ciltteki ter bezlerini uyarıyor.

Ter bezleri de ince kanallar vasıtası ile, deri üzerine gözle görülemeyecek kadar az sıvı salgılıyorlar. Cilt tabakası üzerine çıkan ter buharlaşırken vücudun ısısını da alıyor.

Böylece tıpkı esen bir akşam rüzgarından veya serinletici bir fandan duyulan serinlik hissi gibi cilt kendiliğinden soğuyor.

Kimi bakteri ya da virüslerin salgıladığı maddeler ya da kendileri, vücudumuzu uyararak "endojen pirojen" denilen maddelerin artışına yol açıyorlar.

Bu pirojenler de beyinde hipotalamusta etki ederek önceden ayarlanmış termostat derecesini yükseltiyor. Bu da ateşe neden oluyor.

Aslında ateş, belli bir sınırda kalması şartıyla vücudun kendini koruma mekanizması olarak ortaya çıkıyor. Hipotalamus, hastalıkla savaşırken vücudun kaç dereceye kadar yükselmesi gerektiğine dair bilgiyi tüm mekanizmalara ulaştırıyor.

Örneğin, 40 dereceye çıkacağını belirlediyse, bu seviyeyi buluncaya dek çalışır ve ateşe sebep olan faktörden vücudu kurtarana dek sıcaklığı aynı düzeyde tutarlar.

Bu sırada vücut ısımız ortam ısısına oranla hızla arttığından, ortam git gide soğuyormuş gibi hissediyoruz.

Ortam sıcaklığı ile vücut ısısı arasındaki fark arttıkça üşümeye ve titremeye başlıyoruz. Üşümemize rağmen, vücut ısımız yükselmeye devam ettiği için aynı anda terleme de başlıyor.

Ter yoluyla mikropları vücudumuzdan atana dek bu durum devam ediyor.

Kaynak: Popular Science

Kimimiz için normal bir süreç, kimimiz içinse bir kâbustur terlemek&#; İşte öyle zamanlarda tokalaşmak büyük bir meseleye dönüşür, insanlarla yan yana durmak bile istemeyiz. Her zaman ter koktuğumuzu düşünür, kendi kendimizi yiyip bitiririz. Normal şartlarda bile bu kadar terlediğimizi görünce &#;heyecanlanınca acaba nasıl oluru&#; diye düşünmek korkutur bizi. Aşırı terlemenin üzerimizde yarattığı etkiler saymakla bitmez. Ancak her problemde olduğu gibi aşırı terlemenin de nedenleri ve çözümleri vardır. Avrasya Hastanesi&#;nden Ayşegül NAVDAR aşırı terlemeyle ilgili merak edilenleri sizler için anlattı.

Doğal bir soğutma sistemi; terleme

Terleme insan vücudunun ısısını sabit tutmaya yarayan fizyolojik bir olay olup bir nevi vücudun soğutma sistemidir. Yani dışarıdaki hava ne kadar değişirse değişsin vücut sıcaklığımızın stabil kalmasını sağlayan, vücudun sıcaklığa karşı gösterdiği terleme reaksiyonudur.

Vücudumuzda toplam milyon ter bezi bulunur

Terleme bizim dışımızda gelişen, metabolizmamızın doğal bir fonksiyonudur. Üstelik vücudumuz için iki önemli fonksiyonu vardır; cildi nemlendirip, vücut ısısını sabitler ve vücudun boşaltım sistemine katkı sağlar.
Ne kadar terlediğimiz ise daha çok sahip olduğumuz ter bezi sayısıyla ilgilidir. Bir insan 2 ila 4 milyon arasında değişen sayıda ter beziyle doğar. Tüm bu ter bezleri ergenlik döneminde tamamen aktif duruma geçer. Her ne kadar kadınlarda daha fazla ter bezi olsa da erkeklerde bulunan ter bezleri daha çok aktiftir.

Normal terleme nedenleri:

• Sıcak hava,
• Aşırı nem,
• Kalın ya da yanlış giyinmek,
• Sentetik kıyafetler tercih etmek,
• Spor yapmak,
• Fiziksel anlamda yorulmak,
• Sigara içmek,
• Alkol almak,
• Acılı- baharatlı yiyecekler tüketmek,
• Kahve, çay gibi sıcak içecekler tüketmek,
• Stres, heyecan

Aşırı terleme nedenleri:

Terlemenin vücudumuz için gerekli ve sağlıklı bir reaksiyon olduğunu söylemiştik. Ancak bazı şartlar vardır ki terleme aşırı boyuta geçer ve çeşitli hastalıkların belirtisi olabilir. Bu anlamda aşırı terlemenin nedenleri normal terleme nedenlerine göre farklılık gösterir.
Aşırı terlemenin asıl nedeni hiperhidrozdur. Ancak aşırı terlemenin de farklı nedenleri vardır. Birincil tip hiperhidrozda özellikle genetik etkenler ön plandadır. Sebebi ise ter bezlerinin normale oranla kat fazla çalışmasıdır.

İkincil tip hiperhidrozda ise aşırı terleme başka hastalıklara işaret eder. Bu hastalıklar;

• Alkol ya da uyuşturucu madde yoksunluğu,
• Akciğer hastalıkları,
• Diyabet,
• Düşük kan şekeri,
• Troid bezinin fazla çalışması,
• Menopoz,
• Bazı kanser türleri,
• Kalp hastalıkları,
• Ateş ve enfeksiyonlar, tüberküloz

Aşırı terleme ne zaman gerçek bir tehlikeye dönüşür?

Kişide terlemeyle birlikte aşağıdaki belirtiler gözlemleniyorsa tehlike çanları çalıyor demektir. Bu belirtiler;

• Yüksek ateş,
• Göğüste ağrı,
• Nabızdaki artış,
• Nefes darlığı,
• Yaşanan ani kilo kayıpları

Aşırı terlemeye karşı ne yapılabilir?

Sempatik sinir bütünlüğünün belli seviyelerde bozulması nedeniyle vücut bölgelerinde oluşan aşırı terlemenin, normal terleme düzeyine indirilmesi ancak cerrahi tedavi yöntemleriyle mümkündür. Bu cerrahi uygulama deneyimli bir göğüs cerrahisi uzmanı tarafından genel anestezi uygulanarak yapılır.
Bunun dışında geçici önlemlerle de aşırı terleme az da olsa kontrol altına alınabilir. Bu önlemler; deodorant kullanma, sistemik antikolinerjik ilaçlar, iyontoforez ve botoks uygulaması şeklinde özetlenebilir. Botoks uygulamasında koltuk altı, avuç içi veya ayak tabanına oldukça küçük iğnelerle müdahale edilir. Bu sayede ter bezlerinde sinir iletisini etkili bir şekilde bloke ederek etkisini gösterir.