1960 Larda Türk Tiyatrosu Özellikleri

kaynağı değiştir]

Kukla, tek bir sanatçının kişileri temsil eden bebekleri oynattığı konuşmalarını ve ses taklitlerini yaptığı bir oyundur. Anadolu’ya Orta Asya Türklerince getirilmiş, yüzyılın sonundan başlayarak önemini yitirmiştir.^[13] Geleneksel Türk kukla oyunlarında üç tür kukla yaygındır: İpli kukla, iskemle kuklası ve el kuklası.^[15] "İbiş" ile "İhtiyar" geleneksel Türk kukla oyunlarındaki başlıca tiplerdir. Konularını halk hikâyeleri, aşk öyküleri, orta oyunu ve Karagöz oyunlarından alır.

Karagöz ve Hacivat[değiştir

Sonrası Tiyatronun Genel Özellikleri 

’larda Tere kadar olan süreç tiyatro faaliyetleri bakımından olduk­ça zengin bir dönem olmuştur. Çok partili hayata geçiş süreci ve beraberinde gelen sanat hayatındaki birtakım özgürlükler bu zenginleşmede etkili olmuştur. Özel tiyatroların ve bağımsız özel toplulukların sayısı artmış, tiyatro turneleri yaygınlaşmış ve Devlet tiyatroları Anadolu şehirlerinde de şubeler açmaya baş­lamıştır. yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde bir tiyatro enstitüsü kurulmuş, tiyatro tarihi ve eğitimi açısından önemli bilimsel faaliyetlere imza atmıştır. Dönem Türkiye’sinin sosyal ve siyasi ortamı bu geliş­melere rağmen tiyatro faaliyetlerinin aksamasına da sebep olmuş, sansür mekâ- nizmasıyla sürekli kontrol altında tutulmuştur.

’lı yılların önemli tiyatro yazarlarından ve eserlerinden bazılarını şöyle sıralayabiliriz. Toplumcu Gerçekçi çizgide yazan Sermet Çağan’ın Ayak Bacak Fabrikası, Oktay Rıfat’ın Kadınlar Arasında, Haldun Taner’in Fazilet Eczanesi, Necati Cumalı’nın Mine, Melih Cevdet’in İçerdekiler ve Mikado’nun Çöple­ri, Çetin Altan’ın Çemberler, Refik Erduran’ın Cengiz Hanın Bisikleti, Turgut Özakman’ın Güneşte On Kişi, Ocak adlı eserler anılmaya değerdir. Bu eserlerde işçi ve köylü sorunları, orta halli ailelerin ekonomik sorunları, sosyal yaşamdaki uyumsuzluklar, kadın ve aile problemleri gibi konular işlenmiştir. Bu dönemde yazan Necati Cumalı, Turan Oflazoğlu, Orhan Asena, Güngör Dilmen gibi isim­ler de özellikle konusunu tarihten alan eserleriyle öne çıkarlar.

Ti yıllarda siyasal eğilimlerin yükselmesiyle birlikte politik içerikli eserlerin sayısı da artar. Kabare ve müzikal tarzı oyunlar sergilenmeye başlar. Bu dönemde Asiye Nasıl Kurtulur? adlı oyunuyla Vasıf Öngören, Pembe Kachn ve Topuzlu oyunlarıyla Hidayet Sayın, Ben Devletim oyunuyla Recep Bilginer, Hababam Sınıfı’yla Rıfat Ilgaz, Adalet Ağaoğlu, Başar Sabuncu, Tuncer Cücenoğlu, Cahit Alay, Ülker Koksal, Nezihe Araz, Aziz Nesin, Nazım Kurşunlu öne çıkan isimler olurlar. Dönem tiyatrolarında köy yaşamı, eğitim eleştirisi, bürokrasi-vatandaş ilişkisi, kan davası ve din taassubu gibi konular işlenmiştir. Terden itibaren evrensel konular, dünyada yaşanan gelişmelerde tiyatro eserlerine konu olmaya başlar. &#;lere değin politik tutumların gölgesinde ilerleyen tiyatro metinleri 80 sonrasında özellikle Osmanlı tarihini konu edinen mevzulara yönelmeye baş­larlar.

Ders Kitabı Cevapları

kaynağı değiştir]

Türk tiyatrosunun başlangıcı konusunda iki ayrı yaklaşım vardır; birinci yaklaşıma göre Osmanlı İmparatorluğu içinde kentlerde doğmuş meddahKaragöz, ortaoyunu gibi sanatları ve Ortadoğu'daki bolluk törenlerinin kalıntısı olarak Anadolu köylerinde yaşatılan köy seyirlik oyunları Türk tiyatrosunun başlangıcı kabul etmelidir. İkinci yaklaşıma göre Türk toplumunda tiyatronun Osmanlılar'dan ve İslamiyet'ten önceki devirlere ait önemli bir geçmişi vardır.^[1] Bu ikinci yaklaşımı benimseyen bazı yazarlara göre Orta Asya'da şamanizme dayalı bir yaşam sürdüren Türkler arasında tiyatro, din ile beraber doğmuştur. Başka topluluklar gibi Türk toplulukları da inançları doğrultusunda Tanrıları memnun etmek adına onları taklit etmek, varlıklarını temsil ve hikâye etmek şeklinde teatral törenler düzenlenmiştir.

İslamiyet'in kabulünden sonra tiyatro[değiştir kaynağı değiştir]

• Metin And. Başlangıcından 'e Türk Tiyatro Tarihi. İletişim Yayınları,
• Sevda Şener. Cumhuriyet'in Yılında Türk Tiyatrosu. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları,
• Nurhan Karadağ. Köy Seyirlik Oyunları. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları,
• Refik Ahmet Sevengil. Türk Tiyatrosu Tarihi, 4 Cilt. Maarif Basımevi,
• Uğur Akıncı, Semih Çelenk ve Özlem Belkıs. Kalemden Sahneye: 'dan Günümüze Türk Oyun Yazarlığında Eğilimler, 3. Cilt. Sahne Kültürü Kitaplığı,
• Esen Çamurdan. Tanzimat Dönemi Türk Tiyatrosu. Habitus Kitap,
• Eren Buğlalılar. Kadife Koltuktan Amele Pazarına: Türkiye'de Politik Tiyatro Tavır Yayınları,

Dış bağlantılar[değiştir

nest...

162696 162697 162698 162699 162700