Evde Bayram Namazı kılınır mı? İşte Nihat Hatipoğlu'dan 'Bayram Namazı' uygulamalı kılınışı
TERAVİH NAMAZI EVDE KILINIR MI? On bir ayın sultanı mübarek Ramazan ayı, 23 Mart tarihinden 21 Nisan'a dek oruç ibadetiyle birlikte Müslümanlar tarafından eda edilecek. Ramazan'ın ilk gününden son gününe dek süren teravih namazı da 22 Mart Çarşamba günü başlayacak. Peki Teravih namazı evde kılınır mı?Teravih farz mıdır, camide, cemaatle kılmak farz mıdır? - Teravih tek başına kılınır mı? İşte tüm merak edilenler...
TERAVÄ°H NAMAZI EVDE, CEMAAT OLMADAN KILINIR MI?
Nafile namazların tek başına kılınması daha faziletli olduğu hâlde, teravih namazının cemaatle kılınması Hz. Peygamberin (s.a.s.) uygulamasıyla sabittir. Nitekim Hz. Peygamber teravih namazını birkaç defa cemaate kıldırmış, ancak daha sonra farz olur düşüncesiyle cemaate kıldırmaktan vazgeçmiştir (Buhârî, Salâtü't-Teravih, 1; Müslim, Salâtü'-Müsâfirîn, 177).
Hz. Ömer halife olunca, halkın dağınık bir şekilde teravih namazı kıldıklarını görüp, tekrar cemaatle kılınmasının daha uygun olacağını düşünmüş ve sahabeyle istişare ederek bu namazın yeniden cemaatle kılınmasını başlatmıştır. Halkın vecd içinde bu namazı kıldıklarını görünce, "Ne güzel bir âdet oldu" diyerek memnuniyetini belirtmiştir (Buhârî, Salâtü't-Teravih, 1). Hz. Ali de, bu uygulama sebebiyle "Ömer mescitlerimizi teravihin feyziyle nurlandırdığı gibi, Allah da Ömer'in kabrini öyle nurlandırsın." (Müttakî, Kenzü'l-ummâl, XII, 576) diye dua etmiştir.
TERAVÄ°H FARZ MIDIR?
Sözlükte rahatlatmak, dinlendirmek anlamlarına gelen tervîha kelimesinin çoğulu olan teravih, dinî bir terim olarak, Ramazan ayında, yatsı namazı ile vitir namazı arasında kılınan nafile namaz demektir. Teravih namazı Müslümanlara farz kılınmamıştır.
Resûl-i Ekrem (s.a.s.) ashabıyla beraber cemaat hâlinde bu namazı kılmış, onların iştiyakını görünce farz olur endişesiyle cemaatle kılmayı terk ederek yalnız kılmaya devam etmiştir (Buhârî, Salâtü't-terâvîh, 1; Müslim, Salâtü'l-Müsâfirîn, 177-178). Yine Hz. Peygamber, "Kim inanarak ve sevabını Allah'tan bekleyerek Ramazan namazını (Teravih) kılarsa, onun geçmiş günahları bağışlanır." (Buhârî, Salâtü't-Teravih, 1; Müslim, Salâtü'l-Müsâfirîn, 173) buyurarak teravih namazına teşvik etmiştir. Bu bakımdan teravih namazı, erkek ve kadınlar için sünnet-i müekkededir.
Teravih namazını dört rekâtta bir selam vererek kılmak caiz ise de, iki rekâtta bir selam vererek kılmak daha faziletlidir. Bu namazın her dört rekâtının sonunda bir miktar oturup dinlenmek müstehaptır. Bu dinlenmelerde tehlîl (lâ ilâhe illallah demek) ve salavât ile meşgul olunması uygundur.
TERAVÄ°H NAMAZINI CAMÄ°DE, CEMAATLE KILMAK FARZ MIDIR?
Teravih namazı kılmak farz olmadığından bu nafile namazını camide, cemaatle kılmak da farz değildir. .Erkeklerin yanı sıra kadınlar da teravih namazlarını camilerde, cemaatle birlikte kılabilmektedir.
Hz. Peygamber (s.a.s.), kadınların mescide gelebileceklerini, ancak evdeki ibadetlerinin daha üstün olduğunu çeşitli vesilelerle dile getirmiş ve şöyle buyurmuştur: "Kadınların mescidlere gitmesine engel olmayın. Fakat evleri onlar için daha hayırlıdır." (Ebû Dâvud, Salât, 53; Hâkim, el-Müstedrek, I, 327)
Hz. Peygamberin, kadınların mescide gitmelerine izin verdiÄŸi, hatta Ramazan ve Kurban bayramları gibi toplumun beraberce kutladığı sevinçli günlerde onların da bayram sevincini yaÅŸamaları için Bayram namazına gelmelerini teÅŸvik ettiÄŸi bilinmektedir (Buhârî, Ãdeyn 15, 21; Müslim, Salâtü'l-îdeyn, 1-3, 10-12). Bununla birlikte Allah Resulü (s.a.s.) camiye gelecek kadınlara birtakım tavsiyelerde bulunmuÅŸ; dikkat çekecek ÅŸekilde giyinmelerini (Müslim, Libas, 125) ve koku sürünmelerini yasaklamıştır (Müslim, Salât, 141-142).
Buna göre kadınların namazlarını evlerinde kılmaları daha faziletli ise de farz namazları ve teravih namazını gerekli hassasiyeti göstermeleri kaydıyla camide cemaatle kılmalarında da bir sakınca yoktur. (Zeylaî, Tebyîn, I, 139, 168; İbn Nüceym, el-Bahr, I, 380).
Bayram namazı evde kılınır mı? Bayram namazı cami kılınacak mı?
Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, bayram namazının camilerde kılınacağını ifade ederek, “Salgın tedbirlerinin en güzel uygulandığı mekanlar camilerimiz oldu. Bu tedbirlere riayet ederek inşallah bayram namazlarımızı kılacağız." dedi. Bayram namazının cemaatle kılınması şarttır, ancak Diyanet'e göre bayram namazını camide cemaatle kılamayanların, evlerinde iki veya dört rekât olarak duha namazı niyetiyle nafile namaz kılmaları müstehabtır.
Yayınlanma:
Ramazan ayının son sahurunda TRT1’e konuk olan Prof. Dr. Ali Erbaş, bayram namazının camilerde kılınacağını ifade ederek, “Salgın tedbirlerinin en güzel uygulandığı mekanlar camilerimiz oldu. Cemaatimiz, tedbirler noktasında çok düzenli hareket etti. Bu tedbirlere riayet ederek inşallah bayram namazlarımızı kılacağız. Kardeşlerimizin titizlikle tedbirlere uyarak, kimseye zarar vermeden kısa zaman içerisinde bayram namazını kılıp evlerine dönmelerini buradan tavsiye ediyorum” dedi.
BAYRAM NAMAZI EVDE KILINIR MI?
Diyanet’in sitesinde yer alan bilgiye göre; Hz. Peygamber (s.a.s.) ve ashabının (r.a.) tatbikatına göre kendine özgü ilave tekbirleriyle birlikte ikişer rekât olan bayram namazları daima geniş alanlarda ve cemaatle kılınmış, ardından da bayram hutbesi irad edilmiş ve bu hususta bir icma oluşmuştur. Öte taraftan fıkıh mezhepleri, bayram namazının hükmü ve bu ibadetin tek başına kılınıp kılınmayacağı konusunda farklı görüşler serdetmiştir. Kendilerine cuma namazı farz olan kimselere bayram namazı kılmak Hanefîler’e göre vâcip, Şâfiîler’e göre sünnettir. Hanefî mezhebine göre bayram namazının sahih olması için hutbe dışında Cuma namazında aranan şartların yerine gelmesi gerektiğinden, bayram namazının cemaatle kılınması şarttır. Herhangi bir sebepten dolayı bayram namazını cemaatle kılamayan kimsenin bunu kaza etmesi gerekmediği gibi bu kişinin tek başına bayram namazını kılması da gerekmez. Bayram namazını camide cemaatle kılamayanların, evlerinde iki veya dört rekât olarak duhâ/işrak (kuşluk) namazı niyetiyle nafile namaz kılmaları müstehabtır. Şafiî mezhebine göre de bayram namazının bir yerde ve topluca kılınması esastır. Bununla birlikte değişik sebeplerle cemaate katılamayanların münferit olarak kılması da caizdir. Buna göre cemaate katılmayan kişiler, kadınlar, çocuklar ve yolcular evlerinde münferiden bayram namazını kılabilirler. Bayram namazlarını sünnet olarak gören Şafiilere göre yalnız başına kılacak kimsenin hutbe okuması şart değildir. Netice itibariyle Bayram namazları oruç ve hac gibi uzun süreli ve yoğun ibadetlerin tamamlanmasının sevinç ve coşkusunu yaşamak üzere hep birlikte cemaatle kılınan ve Müslümanların vahdetini gösteren çok önemli ibadetlerdir. Ancak salgın, bulaşıcı hastalık, karantina uygulamaları gibi sebeplerle bu namazın camilerde veya musallalarda cemaatle kılınması imkanının olmadığı zamanlarda, Müslümanların yukarıda açıklanan görüşler doğrultusunda ibadet hayatlarına yön vermeleri mümkündür.
BAYRAM NAMAZINA NASIL NİYET EDİLİR?
Niyet edilirken hangi bayram namazı kılınacaksa o zikredilir. Örnek olarak “Niyet ettim Allah'ım senin rızan için Ramazan Bayramı namazı kılmaya, uydum hazır olan imama” veya aynı şekilde “Niyet ettim Allah'ım senin rızan için Kurban Bayramı namazı kılmaya, uydum hazır olan imama” şeklinde niyet edilir.
