Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı, yılı fitre miktarını açıkladı.
FİTRE MİKTARI NE KADAR?
Bu yıl ramazanın başlangıcından gelecek yıl ramazan ayının başlangıcına kadar olan süre için fitre miktarını 40 lira olarak belirledi. Geçen yıl ise fitre 28 liraydı.
Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığınca yapılan açıklamada şunlar kaydedildi:
"Din İşleri Yüksek Kurulumuzca yılı ramazan ayının başlangıcından yılı ramazan ayının başlangıcına kadar olan süre için fitre miktarı, İslam dininin temel kaynaklarında zikredilen deliller ve günümüz şartlarında bir kişinin günlük gıda ihtiyacının ortalaması esas alınarak 40 (kırk) lira olarak belirlenmiştir.
Bununla birlikte her bir mükellef (fitre veren kişi) bir günlük kendi gıda harcamasına denk düşecek meblağı ya da daha fazlasını fitre/fidye olarak da verebilir. Bu miktar, nakdi olarak verilebileceği gibi gıda gibi maddelerden ayni olarak da verilebilir. Ayrıca belirlenen fitre miktarı fidye miktarıdır."
FİTRE NE ZAMAN VERİLMELİDİR?
Kişi, kendisinin ve küçük çocuklarının fitrelerini vermekle yükümlüdür.
Fitre (Fıtır) sadakasının Ramazan bayramının birinci günü verilmesi uygun olmakla birlikte, bayramdan önce de verilebilir.
FİDYE NEDİR, HANGİ DURUMLARDA GEREKİR?
Fidye dini bir terim olarak oruç ibadetinin yerine getirilememesi sebebiyle veya hac ibadetinin edası sırasında işlenen birtakım kusurların giderilmesi için ödenen maddi bedeli ifade eder.
ZEKAT NEDİR, KİMLERE VERİLİR?
Zekât, dinen zenginlik ölçüsü kabul edilen miktarda mala sahip olan kimselerin ihtiyacı olan kişilere vermesi gereken belli miktarı ifade eder.
Bir kimseye zekâtın farz olması için o kimsenin müslüman, akıl sağlığı yerinde, ergenlik çağına gelmiş ve hür olması bir yıllık borcundan ve aslî ihtiyaçlarından fazla hakikaten ya da hükmen artıcı, yani kazanç sağlayıcı nitelikte “nisap miktarı” mala sahip olması gerekir.
Diyanet İşleri Başkanlığı her yıl 1 kişinin günlük doyum miktarı kadar fıtır sadakası ücreti belirliyor. Çeşitli hesaplamalar göz önüne alınarak yapılan belirleme sonrası o yıl için günlük sadaka-i fıtr belirlenmiş oluyor. Peki, bu yıl için belirlenen fitre miktarı kaç lira?
FİTRE NE KADAR? FİTRE PARASI KAÇ TL?
Diyanet geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada “Yapılan değerlendirmeler neticesinde;
1. Konu ile ilgili hadis-i şerifler, mevcut sosyo-ekonomik hayat şartları ve bir kişinin günlük gıda ihtiyacı göz önünde bulundurularak ülkemizde fitre miktarının yılı Ramazan ayının başlangıcından yılı Ramazan ayının başlangıcına kadar olan süre için 40 TL olarak belirlenmesine,
2. Bu meblağın nakdi olarak verilebileceği gibi gıda vb. maddelerden aynî olarak da verilebileceğine,
3. Belirlenen bu meblağın, aynı zamanda günlük oruç fidyesi bedeli olduğuna,
4. Bunun yanında her bir mükellefin, günlük gıda harcamalarına denk düşecek bir meblağı fitre olarak verebileceğine oy birliği ile karar verildi” ifadeleri kullanıldı.
Bu kapsamda yılı için fitre parası olarak 40 TL belirlendiği söylenebilir.
FİTRE NEDİR, NE ZAMAN VERİLİR?
Fitre (sadaka-i fıtr), Ramazan bayramına kavuşan ve temel ihtiyaçlarının dışında nisab miktarı mala sahip olan Müslümanların, kendileri ve bakmakla yükümlü oldukları kişiler için, yerine getirmekle yükümlü oldukları mâli bir ibadettir.
Fitre ibadeti, yoksulların ihtiyaçlarının karşılanmasına katkıda bulunmak suretiyle, toplumda karşılıklı sevgi ve kardeşlik bağlarının pekişmesini, ihtiyaç sahiplerinin bayram sevincine iştirak etmesini ve böylece bayramın toplumun bütün kesimlerince hep birlikte kutlanabilmesini sağlamaktadır. Bu sayede imkânı olan Müslümanlar, az da olsa bir şeyler paylaşmanın ve yardımlaşmanın sevincini yaşar. Bundan dolayıdır ki fitre, zekâttan farklı olarak, daha geniş bir mükellef kitlesi tarafından verilmektedir.
Fitre, Ramazan Bayramı’nın birinci günü tan yerinin ağarmasıyla vâcip olmakla birlikte, fakirlerin bayram ihtiyaçlarını karşılamaları için Ramazan ayı içinde de verilebilir.
Din İşleri Yüksek Kurulu, yılı Ramazan ayının başlangıcından yılı Ramazan ayının başlangıcına kadar olan süre için fitre miktarının 40 TL olarak belirlendiğini açıkladı.
Din İşleri Yüksek Kurulu tarafından karar sonrasında yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Din İşleri Yüksek Kurulumuzca, yılı Ramazan ayının başlangıcından yılı Ramazan ayının başlangıcına kadar olan süre için Fitre miktarı 40 TL olarak belirlenmiştir.
Fitre miktarının belirlenmesinde, İslam dininin temel kaynaklarında zikredilen deliller ve günümüz şartlarında bir kişinin günlük gıda ihtiyacının ortalaması esas alınmıştır.
Belirtilen meblağ, nakdî olarak verilebileceği gibi gıda vb. maddelerden aynî olarak da verilebilir.
Belirlenen bu miktar aynı zamanda, günlük fidye miktarıdır.
Bununla birlikte her bir mükellef (fitre veren kişi) bir günlük kendi gıda harcamasına denk düşecek meblağı ya da daha fazlasını fitre/fidye olarak da verebilir.”
Fitre nedir?
Halk arasında fitre diye bilinen fıtır sadakası (sadaka-i fıtır); insan olarak yaratılmanın ve Ramazan orucunu tutup bayrama ulaşmanın bir şükrü olarak; dinen zengin olup Ramazan ayının sonuna yetişen müslümanın, belirli kimselere vermesi vacip olan bir sadakadır (Nevevî, el-Mecmû’, VI, ).
Vacip oluşu, sünnetle sabittir (Buhârî, Zekât, ; Müslim, Zekât, ; Ebû Dâvûd, Zekât, 18; İbn Mâce, Zekât, 21).
Kimler fitre vermeli?
Kişi, kendisinin ve küçük çocuklarının fitrelerini vermekle yükümlüdür. Hz. Peygamber, köle-hür, büyük-küçük, kadın-erkek her müslümana fitrenin gerektiğini ifade etmiştir (Ebû Dâvûd, Zekât, 20).
Fitre ne zaman verilir?
Fıtır sadakasının vacip olma zamanı Ramazan bayramının birinci günü olmakla birlikte, bayramdan önce de verilebilir. Hatta bu daha faziletlidir. Bununla birlikte, bayram günü veya daha sonra da verilebilir. Ancak, bayram namazından önce verilmesi müstehap kabul edilmiştir.
Şâfiî mezhebinde ise; fitreyi, meşru bir mazeret bulunmadıkça bayramın birinci gününün gün batımından sonraya bırakmak haramdır. Fitreyi Ramazan’ın ilk günlerinde vermek de caizdir (Nevevî, el-Mecmû’, VI, ).
Fitre kimlere verilir?
Fıtır sadakası, kişinin bakmakla yükümlü olmadığı yoksul müslümanlara verilir. Fıtır sadakası ve oruç fidyesini vermek durumunda olan kimsenin bunlardan doğrudan ya da dolaylı olarak yararlanmaması esastır. Zekât için de aynı kural geçerlidir. Bu sebeple bir kimse zekâtını, fıtır sadakasını ve fidyesini kendi usûl ve fürûuna veremez. (Usûl, bir kimsenin anası, babası, dede ve nineleri; fürûu ise; çocukları, torunları ve onların çocuklarıdır.) Ayrıca eşler de birbirlerine zekât, fitre ve fidye veremez.
Hanefilere göre aşağıda sayılanlara fitre verilmez:
a) Ana, baba, büyük ana ve büyük babalara,
b) Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklara,
c) Eşine,
d) Zengine yani aslî ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olan kişiye,
e) Babası zengin olan ergen olmamış çocuğa (Merğinânî, el-Hidâye, II, ).
Şâfiîlere ve Ebu Yusuf’a göre fitre, Müslüman olmayana da verilemez (Mâverdî, el-Hâvî, III, ; X, ; Merğinânî, el-Hidâye, II, ).
Fitre nasıl belirlenir?
Fitrenin hedefi, bir fakirin içinde yaşadığı toplumun hayat standardına göre bir günlük yiyeceğinin karşılanması, böylece bayram sevincine iştirak etmesine katkıda bulunmaktır.
Günümüzde fıtır sadakası miktarının belirlenmesinde, kişinin bir günlük (iki öğün) normal gıda ihtiyacını karşılayacak miktarın ölçü alınması daha uygundur.
Kişi dinen zengin sayılanlara, usûlüne (anne, baba, dedeler ve nineler), fürûuna (çocuk ve torunlar) ve eşine fıtır sadakası veremez. Fitreler bir fakire verilebileceği gibi, birkaç fakire de dağıtılabilir. (Merğînânî, el-Hidâye, II, ). Ancak bir kişiye verilen miktar bir fitreden az olmamalıdır.