Dünyada Görülen Büyük Iklim Tipleri
Büyük İklim Tipleri (Makroiklimler)
- Yeryüzünde geniş alanlarda etkili olan ve özelliklerini uzun yıllar boyunca gösteren ikilm tiplerine makroklima denir. bir makroklimanın içerisinde daha dar alanlarda farklı iklim özellikleri gösteren bölgelere ise mikroklima denir.
Örneğin;
Doğu Karadenizde Rize ve Doğu Anadoluda Iğdır gibi.
Yeryüzünde farklı iklim tiplerinin oluşmasında;
– Dünya'nın şekli ve hareketleri
– Güneş ışınlarının düşme açısı
– Kara ve deniz dağılımı
– Yerşekilleri, yükselti, v.b özellikler
– Basınç sistemleri ve rüzgarlar
– nem ve yağış
gibi özellikler etkili olmuştur.
- Büyük iklim tipleri sıcak, ılıman ve soğuk iklimler olmak üzere 3 ayrı gruba ayrılır.
Sıcak iklimler
Bu iklim tiplerinde:
– Yıllık ve günlük sıcaklık farkları çöl hariç azdır.
– Güneş ışınlarının geliş açısı az değişir.
– Yıllık yağış miktarları çöl iklimi hariç yüksektir.
– Bitki örtüleri çöl iklimi hariç gürdür.
– Yıllık sıcaklık ortalaması 20°C'nin üzerindedir.
1. Ekvatoral iklim: Ekvator çevresinde 10° kuzey ve güney enlemleri arasında görülür. Sürekli yaz koşullarının yaşandığı iklim tipidir. Güney Amerika'da Amazon Havzası, Afrikada Konga Havzası, Endonezya, Malezya gibi alanlar çevresinde görülür.
Özellikleri:
– Her mevsim yağışlıdır. Yağış rejimi düzenlidir.
– Yağış miktarı mm'nin üstündedir.
– Yıllık sıcaklık ortalaması 25°C civarındadır.
– Yıllık sıcaklık farkı 2 – 3°C'dir.
– Birki örtüsü geniş yapraklı ormanlardan oluşur.
– Sürekli termik alçak basınç alanıdır.
– Alçak yerler sıcak ve nemli olduğu için yerleşme sınırı yüksektir.
– Tarım, orman ve kalıcı kar sınırları yüksektir.
– Yıkanmış ve humusça fakir laterit topraklar yaygındır.
– Kimyasal çözülme yaygındır.
– Yağış tipi konveksiyoneldir.
UYARI: Ekvetoral iklimde en çok yağış Nisan ve Ekim aylarında düşer. Bunun sebebi Mart ve Eylül aylarında güneş ışınlarını dik açıyla gelmesidir.
2. Savan İklimi: Yazlar sıcak ve yağışlı kışlar ise kurak ve ılık geçer. Yaklaşık 10°–15° enlemleri arasında görülür.
Özellikleri:
– Yıllık sıcaklık ortalaması 20°C'nin üstündedir.
– Yıllık yağış miktarı – mm arasındadır.
– Yıllık sıcaklık farkı 4 – 5°C civarıdır.
– Yağışlar ısınmaya bağlı olduğundan en yağışlı dönemi yazdır.
– Bitki örtüsü uzun boylu otlardan oluşan savandır.
– Akarsu kenarlarında galeri ormanları vardır.
– Laterit topraklar görülür.
3. Muson iklimi: 20°–40° kuzey enlemleri çevresinde görülür. Mevsimlik rüzgarlardan olan Muson rüzgarları bu iklimin oluşmasında etkili olur. Pakistan, Hindistan, bangladeş, Çin Yarımadası, Japonya ve Avusturalya'nın kuzeyinde etkilidir.
Özellikleri;
– Yazı yağışlı geçer kışı kuraktır.
– Yıllık yağış miktarı mm'yi geçer.
– Muson rüzgarlarının etkisiyle yamaç yağışları görülür.
– Kışın yapraklarını döken muson ormanları bulunur.
– Kimyasal çözülme kuvvetlidir.
– Yıllık sıcaklık ortalaması 20°C civarındadır.
– En önemli tarım ürünü pirinçtir.
UYARI: Japonya ve Endonezya'da görülen muson iklimi her mevsim yağışlıdır. Bu durumun sebebi ada ülkeleri olmalarıdır.
4. Çöl iklimi: Oluşumlarına göre tropikal, karasal ve soğuk çöller vardır. Tropikal çöller günlük harekete bağlı olarak dönenceler çevresinde (30°) oluşur. Karasal çöller ise yerşekillerinin etkisiyle oluşur. Soğuk çöller ise kutuplardır.
Özellikleri:
Yağışlar yok denecek kadar azdır.
– Günlük sıcaklık farkları çok yüksek yıllık sıcaklık farkları ise azdır.
– Mekanik (Fiziksel) çözülme çok kuvvetlidir.
– Toprakta tuz ve kireç oranı çok yüksektir.
– Nüfus miktarı ve yoğunluğu çok azdır.
– Bitki örtüsü çok seyrek ve kaktüslerden oluşur.
– Yeraltı suyunun yüzeye yakın olduğu yerlerdeki vahalarda tarım alanları vardır.
– Kuzey Afrika'da Sahra, Güney Afrika'da Kalahari,
- Güney Amerika'da Atakama, Kuzey Amerika'da Arızona, Avustralya'da Victoria, Hindistandaki Tar önemli tropikal çölleridir. Bunu dışında Orta asya'da Kızılkum, Karakum, Taklamakan, Gobi İran'da Deşt–i Lût ve Deşt–i Kebir gibi çöllerde karasal çöllerin örnekleridir.
– Karasal çöllerde günlük ve yıllık sıcaklık farkları fazladır.
Coğrafya YGS Hazırlık Konu Anlatımlı Testine Geri Dön
D&#;nyada G&#;r&#;len B&#;y&#;k İklim Tipleri Ve &#;zellikleri Nelerdir?
Soğuk İklimler
Sıcak İklimler
Ilıman İklimler
Bu büyük iklim tiplerinin de kendi içinde iklim grupları yer alır. İklim tiplerin ve özelliklerini kısaca şöyle sıralamak mümkündür:
Soğuk İklimler: Dünyanın kuzey kutbunda yer alan soğuk iklimler de kendi içinde 3'e ayrılmaktadır. Bunlar: Tundra İklimi, Kutup İklimi, Yüksek Dağ İklimidir. Kutup ikliminde özellikle sıcaklık dereceler civarında bulunur.
Sıcak İklimler: Sıcak İklimler ekvator ve güney yarım kürede bulunurlar. Sıcak iklimler de kendi içinde 4'e ayrılır. Bunlar: Sıcak çöl iklimi, Muson İklimi, Yazı yağışlı tropikal iklim, Ekvatoral İklim. Sıcak iklimlerde sıcaklık ortalaması derecelerdedir.
Ilıman İklim: Ilıman iklim orta kuşak diye de bilinir ve kuzey ve güney kutbunun orta kuşağında bulunur. Kendi içinde 4'e iklim tipine ayrılır. Bunlar: Sert karasal iklim, step iklimi, Ilıman okyanus İklimi, Akdeniz İklimi.
Büyük İklim tipleri
Coğrafya TR 19 Mayıs
Büyük İklim Tipleri; Makroklima: Dünya’da geniş alanlar kaplayan büyük iklim tipleridir. Bu iklim grupları yöresel değil evrenseldir. Mesela, Akdeniz iklimi bir makroklimadır.
Mikroklima: Özel şartlardan kaynaklanan ve küçük alanlarda hüküm süren iklim gruplarıdır. Mesela, çevreden büyük iklim faklılığı gösteren Iğdır bir mikroklima alanıdır.
1) Ekvatoral İklim (Sıcak iklim)
· Yıllık sıcaklık ortalaması 20°C’nin üstündedir. (Güneş ışınlarının açısı büyük)
· Sıcaklık ve yağış ekinoks dönemlerinde artar (21 Mart ve 23 Eylül)
· Yıllık sıcaklık farkı en azdır (açı değişimi az.)
· Dünya’da günlük sıcaklık farkının en az olduğu iklim tipidir.(nem fazla)
· Yağış rejimi düzenlidir.
· Konveksiyonel (yükselim) yağış görülür ( mm üstü).
· Geniş yapraklı yağmur ormanları bulunur, yıl boyunca yeşil kalır, yapraklarını dökmez.
2) Savan iklimi (Suptropikal)
· Sıcaklık ortalaması 20°C’nin üstündedir.
· 6 ay (yaz dönemi) yağışlıdır. (daha çok ısınma var).
· 6 ay ( kış dönemi) kuraktır (komşusu olan çöl ikliminin etkisi).
· Konveksiyonel (yükselim) yağış görülür ( mm’nin üzerinde yağış).
· Yağış sıcaklığa göre az olduğu için bitki örtüsü savandır (uzun boylu otlar)
3) Tropikal Çöl İkilmi
Yıl boyunca DYB alanıdır.
· Yıl boyunca alçalıcı hava hareketi görülür.
· Havada nem çok azdır.
· Günlük sıcaklık farkı çok fazladır. (°C) (nem az)
· Yıllık sıcaklık farkı fazla değildir (açı değişimi az tropikal çöllerde)
· Sıcaklık çok fazla, yağış ve nem çok az olduğundan bitki örtüsü susuzluğa dayanıklı katüstür.
4) Muson İklimi (Sıcak)
Yıllık ortalama sıcaklık °C’dir.
· Sıcaklık, enleme ve yükseltiye bağlı olarak değişir. (Hindistan, Japonya’ya göre daha sıcaktır.)
· Yaz Musonları 6 ay boyunca okyanustan yağış getirir.
· 6 ay (kış ayları) kurak geçer (kış musonu karadan gelir)
· Yağış miktarı mm’nin üzerindedir.
· Bitki örtüsü geniş yapraklı ormandır (yaprağını döker.)
5) Akdeniz İklimi(Denizel, Ilıman)
Yazları sıcak ve kurak; kışları ılık ve yağışlıdır. (denizel).
· Orta kuşağın en sıcak iklimidir. (enlem).
· Yaz kuraklığında, çöl ikliminin (23°°) etkisinde girmesi etkilidir.
· Kış mevsiminde cephe yağışları etkilidir.
· Yağış yer şekillerine bağlı olarak değişir ( mm).
· En fazla yağışı kışın alır.
· Bitki örtüsü makidir. (zeytin, zakkum, defne).
6) Okyanus İklimi (Ilıman Okyanus)
Orta kuşak kıtaların batı kıyılarında etkili olur.
· Batı rüzgarları ve sıcak su akıntıları etkilidir.
· Nem oranı yüksek, yıl boyunca yağışlıdır.
· Günlük sıcaklık farkı ve yıllık sıcaklık farkı karasal iklime göre çok azdır.
· Yağış rejimi düzenlidir.
· Yazlar serin, kışlar ılıktır. Her mevsim yağışlıdır ( mm).
· Bulutluluk fazla, güneşlenme süresi azdır.
· En fazla yağışı sonbaharda alır.
· Bitki örtüsü karışık yapraklı ormandır.
7) Step İklimi
Ilıman ve sıcak kuşaklarda karaların iç kısımlarında görülür.
Orta Avrupa'da, Asya'nın iç kısımları ve Kuzey Amerika'nın orta kısımlarında Etkilidir.
Yağışların büyük bölümü ilkbaharda düşer, yazlar kurak geçer.
Kışın kar yağışları görülür.
Doğal bitki örtüsü bozkırdır.
8) Sert Karasal İklim
· Orta kuşak karaların iç kesimlerinde görülür.
· Nem azdır. Bu yüzden günlük sıcaklık farkı ve yıllık sıcaklık farkı çok fazladır. (don-kar yağışı).
· Yükselti ve denizden uzaklık karasallığı artırır.
· Yağış miktarı denizden uzaklığa ve yükseltiye göre değişir ( mm).
· En fazla yağışı yaz mevsiminde alır.
· Bitki örtüsü iğne yapraklı orman ve çayırdır.
9) Tundra iklimi (Soğuk)
· Sıcaklık 10°C’yi geçmez.
· ° °C’ye kadar düşer.
· Yağış miktarı mm civarındadır.
· Bitki örtüsü cılız ot ve yosunlardan oluşan tundradır.
10) Kutup İklimi (Soğuk)
· Sıcaklık ortalamaları yıl içinde 0°C’nin üstüne hiç çıkmaz
· Yağış mm’nin altındadır.
· Toprak ve bitki örtüsü bulunmaz.
· Yerleşmeye rastlanmaz.
· Soğuğa karşı dayanıklı penguen, kutup ayısı ve balıklar yaşar.
Bunu Paylaşabilirsiniz.
İklim Tipleri
Soğuk İlkim Tipleri Ilıman İklim Tipleri Sıcak İklim TipleriDeğerlendirme Soruları
İKLİM BÖLGESİ(MAKROKLİMA)
Yeryüzünün geniş alanlarında, atmosfer olaylarının uzun süreli ortalamalarına iklim denir.
Dünyada iklim tiplerinin belirlenmesinde genellikle iklim elemanları olan sıcaklığın, basıncın, rüzgârların, nemin ve yağışın uzun süreli ortalamaları dikkate alınır. Bu ortalamaların benzer olduğu alanlar aynı iklim bölgesi (makroklima) olarak kabul edilir.
NEDEN FARKLI İKLİMLER?
- Dünya’nın şekli (küre olmasından kaynaklanan enlem etkisi),
- Kara ve denizlerin etkisi(karasallık-denizellik),
- Okyanus akıntıları(sıcak-soğuk su akıntıları)
- Yeryüzü şekillerindeki (yükselti, bakı, dağların uzanışı ve eğim) değişmeler farklı iklim tiplerinin ortaya çıkmasına etki etmiştir.
İklimin en temel elemanı, hemen diğer tüm elemanları etkileyen, sıcaklıktır.
Bu nedenle iklimlerin gruplaştırılmasında sıcaklık değerleri çok önemlidir. Yeryüzündeki iklim tipleri; sıcak, ılıman ve soğuk iklimler şeklinde üçe ayrılır.
KUTUP İKLİMLERİ VE ETKİ ALANLARI
Düşük sıcaklık değerlerinin etkili olduğu, karların, buzulların, aysberglerin, kar fırtınalarının, kutup ayılarının ya da penguenlerin bol olduğu iklim tipleri. Şartların insan için genellikle namüsait olduğu yerler.
TUNDRA İKLİMİ (KUTUP ALTI İKLİMİ) (bu iklime adını veren yaz aylarında ortaya çıkan tundra adı verilen bitkilerdir)
- Kuzey Yarım Küre'de yer alan kıtaların ve adaların en kuzey uçlarında etkilidir.
Bu yerler özetle;
- Asya kıtası ile Kuzey Buz Denizi arasında kalan kıyı kesimlerinde bulunan Kuzey Sibiryada,
- 65°° enlemlerinde bulunan Grönland Adası kıyılarında, Kanada’nın kuzeyinde ve İskandinav Yarımadası’nın kuzeyinde belirgin olarak görülür.
- Sıcaklık ve yağış değerleri yıl boyunca düşüktür.
- Sıcaklık Haziran ayından sonra 0 °C’nin üzerine çıkar.
- Bu iklimin bitki örtüsü çalı, yosun ve cılız otlardan oluşan tundralardır.
- Yıllık yağış çok az olup yaklaşık mm civarındadır. Yağış yaz aylarında düşer.
- Yaz ayları bir çok hayvan için beslenme yerlerine dönüşür.
YÜKSEK DAĞ İKLİMİ
Sıcaklık yükseltiyle ters orantılıdır. Yerden yükseldikce her metrede sıcaklık 10C düşer. Deniz seviyesinde 250C olan sıcaklığın 00C olması için m yükselti yetiyor. Dünya dağlık bir gezegen, metre yükseltileri olan dağlar var. Bundan ötürü bu iklime Dünya'nın hemen her yerinde rastlamak mümkün.
- Bu iklime, Asya’da Himalayalar dağlarına, Kuzey Amerika’da Kayalık dağlarında, Avrupa’da Alplerde ve Güney Amerika’da And Sıradağlarında bu iklimi görmek mümkündür.
- Bu alanlarda yıllık sıcaklık farkı(nem azlığından dolayı) ve yağış miktarı çevrelerine göre fazladır.
- Bu iklimin bitki örtüsü yamaçlardan yükseldikçe kuşaklar oluşturur.
KUTUP İKLİMİ
Bilindiği gibi iki kutup var. Kuzey Kutup ve Güney Kutup. Bu iki yer gerçekten iki kutup oluştururlar; kuzeydeki deniz kutbu, güneydeki kara kutbu.
- Kuzey Kutbu çevresinde, özellikle Grönland Adası’nın iç kesimlerinde görülür.
- Güney kutbunda Antarktika’da görülür.
- Sıcaklık yıl boyunca 0 °C’nin altında olduğu için yüzeydeki karlar erimez.
- Yağışlar kar şeklinde ve oldukça azdır. Sıcaklık şartlarından dolayı bitki örtüsünden yoksundur. Buralara "soğuk çöller"de denilir.
- İnsan yaşamı için elverişli şartlar taşımayan bu iklimi bölgesinde son yıllarda özel donanımlı araştırma istasyonları kurulmaktadır.
- Buzullar(tatlı su kategorisine %3 olan tatlı su miktarının yaklaşık % 70'ine denk gelmektedir) büyük yer kaplar. Kalınlıkları kilometreleri (m) bulan buzulların en büyüğü ise Doğu Antartika'da yer alan ve 1 milyon km2 alanı kaplayan Lambert Buzulu dur.
Buzulların %90 Antartika kıtasında bulunmaktadır.
ILIMAN İKLİMLER(ORTA KUŞAK İKLİMLERİ)
AKDENİZ İKLİMİ
Bir birinden çok uzak alanlarda hemen her kıtanın bir yerinde görülen iklimdir. 300 enlemlerinde(özellikle kuzey) etkili olan yüksek basınç merkezlerinden etkilenen ve bundan dolayı yaz kuraklığının belirgin olduğu bir iklimdir.
- 30°° kuzey ve güney enlemleri arasında görülür. Akdeniz çevresi, ABD’de Kaliforniya, Afrika’nın güneyi(Kap Bölgesi), Orta Şili ve Avustralya’nın güneyi bu iklimin en tipik görüldüğü yerlerdir.
- Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlıdır.
- Yıllık ortalama sıcaklıklar 15° °C, yıllık sıcaklık farkı ise 18 °C dolaylarındadır.
- Yıllık yağış miktarı mm civarındadır. Yağışların büyük bir kısmı kışın düştüğü için yağış rejimi düzensizdir.
- Bu iklimin bitki örtüsü; yaz kuraklığına dayanıklı kızılçam ormanları ve defne, zeytin, keçiboynuzu, mersin gibi bodur ağaçlardan oluşan makilerdir.
ILIMAN OKYANUS İKLİMİ
- 40°° enlemleri arasında kıtaların batı kıyılarında görülür.
- Bu iklimin oluşmasında batı rüzgârları ve sıcak su akıntıları oldukça etkilidir. Batı Avrupa, Alaska Körfezi’nin güneyi, Güney Şili, Avustralya’nın kuzeydoğusu ve Yeni Zelanda bu iklimin en tipik görüldüğü alanlardır.
- Yağışların yıllık ortalaması mm civarında olup yağış rejimi düzenlidir.
- Yıllık ortalama sıcaklık °C, yıllık sıcaklık farkı ise 10 °C dolaylarındadır(nisbeten azdır).
- Bu iklimin bitki örtüsü, karışık ağaçlardan oluşan ormanlardır.
SERT KARASAL İKLİMİ
-Kuzey Yarım Küre'de en düşük sıcaklıklar bu iklimde ölçülmüştür(Verhoyansk'da ,80C olarak)
- Ocak ortalaması 0C ile 0C arasında değişir, Temmuz ortalaması 150C ile 200C arasında değişir.
- Orta kuşağın deniz etkisine kapalı yüksek kesimlerinde ve 60° enlemleri çevresinde görülür. Sibirya, Kanada ve Doğu Avrupa bu iklimin en tipik görüldüğü alanlardır.
- Kışlar oldukça uzun ve soğuk, yazlar ise kısa ve ılık geçer.
- Yıllık ortalama sıcaklık 5 °C iken yıllık sıcaklık farkı oldukça fazladır (20 °C °C).
- Yıllık yağış miktarı mm civarında olup yağışlar daha çok yaz başlarında düşer.
- Bu iklimin bitki örtüsü, yüksek düzlüklerde çayırlar; yamaçlar ile 60° enlemlerinde ise soğuğa dayanıklı iğne yapraklı ormanlar (tayga ormanları) ve yükseltinin kısmen azaldığı yerlerde ise bozkırlardır.
ILIMAN KARASAL(STEP) İKLİMİ
- Kıtaların deniz etkisine kapalı iç kesimlerinde görülür. Bu iklim, denizel ve sıcak iklimler ile karasal ve kurak iklimlerin geçiş alanlarında yer alır.
- Bu iklimin en belirgin görüldüğü yer Orta Asya’da çöllerin etrafındadır.
- Yıllık sıcaklık farkı oldukça fazladır. Kışlar soğuk, yazlar sıcaktır.
- Yıllık yağış miktarı mm civarındadır. Yağışlar genellikle kış ve ilkbahar aylarında düşer.
- Yıllık yağış miktarının az olmasına bağlı olarak bitki örtüsü seyrektir. İlkbahar yağışları ile yeşeren, yaz kuraklığı ile sararan bozkırlar (step) bu iklimin bitki örtüsünü oluşturur.
SICAK BÖLGE İKLİMLERİ (EKVATORAL İKLİMLERİ)
EKVATORAL İKLİMİ
- Mevsimlerin olmadığı, yağışların bol, nemim bol olduğu, bulutlanmanın ve konveksiyonel hava hareketlerinin bol olduğu iklim.
Nerelerde görülür?
- Ekvator çizgisi ve yakın çevresinde, Güney Amerika Amazon Havzası'nda, Afrika Kongo havzalarında, Güneydoğu Asya Adaları’nın (Malezya ve Endonezya)büyük bir bölümünde etkili olmaktadır.
Özelliği;
- Yıllık ortalama sıcaklıklar 25 °C dolaylarında, yıllık sıcaklık farkı ise(yüksek nemden dolayı) çok az, °C’dir.
- Yıllık yağış miktarı mm’den fazladır. yağış rejimi düzenlidir.
- Yıl boyunca yüksek sıcaklıkların, düzenli ve bol yağışların görüldüğü bu bölgede bitki örtüsü (iki üç katlı bitki örtüsü-uzun ağaçlar-kısa ağaçlar-otlar) oldukça gürdür.
-Tropikal yağmur ormanları adı da verilen bu bitki örtüsü dünyanın akciğerlerine benzetilmektedir.
ÇÖL İKLİMİ
Çöller oluşumlarına göre ikiye ayrılır; tropikal çöller, orta kuşak çölleri.
- Tropikal çöller dönenceler arası(Kuzey Yarım Küre'de Yengeç Dönencesi ile Güney Yarım Küre'de Oğlak Dönencesi çevresinde) oluşmuştur. Bu çöllerin oluşumunda yüksek basınç ve soğuk su akıntıları etkilidir.
- Bu çöller yeryüzünün en yüksek sıcaklıkların ölçüldüğü yerlerdir(nem azlığından dolayı).
- Aynı zamanda günlük sıcaklık farkının en çok olduğu yerlerdir. (araştırma yapılabilir)
- Çöllerde yıllık yağış mm altındadır.
-Orta kuşak çöllerinde ise ise yıllık sıcaklık farkları daha fazladır. Orta Asya ve Kuzey Amerika da bu tip çöllere rastlanır. Sıcaklık farkları gün içinde 50 °C’yi geçebilir.
- Bu iklimin en belirgin özelliği yağışların oldukça az olmasıdır.
- Çöl iklimi bitki örtüsü bakımında oldukça fakirdir. Yüksek buharlaşmaya ve kuraklık şartlarına uyum sağlamış dikenli otlar ve çalılar bu iklimin bitki örtüsünü oluşturur.
Gibson Çölü-Batı Avusturya Büyük Kum Çölü-Kuzeybatı Avusturalya,
Büyük Victoria Çölü-Güney Avusturalya Tanami Çölü-Kuzey Avusturalya
Nambiya Çölü- Güneybatı Afrika kıyıları Kalahari Çölü- Güney Afrika
Büyük Sahra Çölü- Kuzey Afrika Atakama Çölü- Güney Ameririka batısı,
Büyük Tuz Çölü - Kuzey Amerika Arizona Çölü- Kuzey Amerika
Gobi Çölü- Orta Asya Taklamakan Çölü- Orta Asya'nın batısı
Karakum Çölü-Asya, Hazar Gölünün doğusu
Büyük Sahra Çölü kapsamında yaklaşık 10 çöl vardır. Bunlar; Arabistan, Şeş(batı Sahra), Çat, Nübye(Kızıldenizin batısı), Doğu,Tibesti(Sahra ortası), Libya, Büyük Doğu(Kuzey Afrika), Büyük Batı ve İgidi çölleri.
SAVAN İKLİMİ(yazları yağışlı tropikal iklim)
Adını bu alanlarda yetişen bitki örtüsünden almıştır. Ekvatoru çevreleyen yüksek kesimlerde, özellikle yaz gündönümünde başlayan yağışların etkili olduğu iklim tipi.
°° kuzey ve güney enlemleri ile Ekvator çizgisi çevresinde metreden daha yüksek alanlarda görülür.
- Mevsimler yaz ve kış olarak belirgindir. Yazları sıcak yağışlı, kışlar ise sıcak ve kuraktır. Kış kuraklığı bitkilerin sararmasına, kurumasına neden olmaktatır.
- Yıl boyunca sıcaklık değerleri yüksek olmasına karşın yağış rejimi düzensizdir. Yıllık yağış miktarı mm civarındadır.
- Güneş ışınlarının dik açılarla düştüğü aylarda(21 haziran solstisi)yağışlar artar, diğer aylar ise kurak geçer. Bundan dolayı hayvanlar mevsimlik göçler yaparlar.
- Bu iklimin bitki örtüsü, yağışlı aylarda yeşeren; kurak aylarda ise sararan uzun boylu otlar (savan) ve yer yer ağaçlardır.
MUSON İKLİMİ
- Güneydoğu Asya başta olmak üzere Hint Okyanusu çevresinde, Avusturalya'nın kuzeyinde ve Afrika'nın doğusunda görülür.
- Hindistan, Bangladeş, Çin, Japonya bu iklimin etkili olduğu yerlerdir.
- Yıllık sıcaklık 0C civarındadır.
- Asya kıtası ile güneyindeki Hint Okyanusu arasındaki basınç farkından dolayı oluşur(karaların ve denizlerin farklı ısınmasına bağlı olarak)
- Muson rüzgârlarının etkisiyle bu iklimde yaz mevsimi yağışlı( çünkü denizden eser ve bu zamanda Hint Okyanusu üzerinde yüksek basınç var), kış mevsimi ise kurak geçer( çünkü karadan denize eser ve bu zamanda Hint Okyanusu üzerinde alçak basınç var).
- Yıllık yağış miktarı mm’den fazladır.
- Sıcaklıklarda yıl boyunca önemli bir değişiklik görülmez.
- Bu iklimin bitki örtüsü, kışın yaprağını döken gür ağaçlardan oluşan muson ormanlarıdır.
Konu sınavı funduszeue.info
Konu sınavı2 funduszeue.info
Konu sınavı3 funduszeue.info
Konu videosu iklim tipleri/sıcak iklim tipleri funduszeue.info
Konu videosu izle iklim tipleri/sıcak iklimlerfunduszeue.info
Konu videosu izle/iklim tipleri/ılıman-soğuk iklim tiplerifunduszeue.info
Anasayfa
Yorumlar- Yorum Yaz