Rahim Ağzı Taraması Nasıl Yapılır

SMEAR TESTİ
 Smear testi rahim ağzından sitolojik inceleme amaçlı sürüntü alma işlemidir. Bu test rahim ağzı kanserine dönüşebilecek hücresel değişiklikleri saptamaya yarayan en pratik ve en iyi tarama yöntemidir. Böylece erken tanıyla rahim ağzı kanserinden korunmak mümkün olur.
Neden Yapılır?
 Smear testi yapmaktaki amaç rahim ağzında kanser olmayan fakat farkedilmezse uzun yıllar sonra kansere dönüşme riski olan bazı lezyonları erkenden farketmektir. Böylelikle erkenden farkedilen bu lezyonlar tedavi edilir ve kansere dönüşmeden ortadan kaldırılır. 

Nasıl ve Ne Zaman Yapılır?
 
 Jinekolojik muayene sırasında özel bir çubukla rahim ağzındaki hücrelerden sürüntü şeklinde bir örnek alınır. İşlem aynen alttan muayene olur gibi jinekolojik muayene pozisyonunda ve jinekolojik muayene masasında yapılır. Muayene aleti (spekulum) takılır ve ufak bir çubukla rahim ağzından sürüntü alınır. Parça alma, parça koparma gibi bir işlem değildir, çubuk rahim ağzına sadece sürülür. Hasta smear alınırken ağrı hissetmez. İşlem yaklaşık dakika sürer. 
   PAP Smear:  Alınan sürüntüdeki hücrelerin cama sürülmesinden sonra üzerine sprey sıkılarak sabitlenir ve incelenmesi için patolojiye gönderilir. Bu sırada hücreler ezilir, katlanır, kan,mukus ve koyu akıntı içerisinde kalabilir. Bunlar sitopatoloğun mikroskopik incelemesini sınırlayan / zorlaştıran etkenlerdir. %25 oranında yanlış sonuç verme ihtimali mevcuttur.
  Thinprep:  Bu yöntemde çubukla alınan sürüntü cam üzerine sürülmez. Bu teknikte örnek bir sıvı içerisine toplandıktan sonra gelişmiş otomatik Thinprep processor tarafından işlenirken kan, akıntı, iltihap hücreleri ortamdan uzaklaştırılır ve sitopatolog mikroskopta yalnızca rahim ağzından dökülen hücreleri inceleme imkanına sahip olur. Bu yeni yöntemin 4 kez daha fazla duyarlı olduğu ve daha doğru sonuç verdiği yapılan çalışmalarda gösterilmiştir. Yanlış sonuç verme ihtimali %4 tür.

Test öncesi öneriler:

 Smear alınmasından önceki 2 gün süresince cinsel ilişkide bulunulmamalı. Vajinal ilaç, ovül, fitil, krem, sprey, tampon kullanılmamalıdır. Vajinal duş yapılmamalıdır yani vajina içerisi yıkanmamalıdır. Adet zamanı smear alınamaz. Kan smearın değerlendirilmesini engeller. 

CO-TEST: 
  Serviks kanseri taramasında smear testi ve HPV testinin aynı anda yapılması ve değerlendirilmesine cotest denir ("kotest" diye okunur). Smear için alınan sürüntüden HPV DNA testi de çalışılır, HPV için ayrı bir sürüntü veya parça alınmasına gerek yoktur. İkisinin birden değerlendirilmesi sadece smear değerlendirmesine göre daha güvenilir sonuç verir, bu nedenle günümüzde yaş arası kadınlara sadece smear testi yarine co-test ile tarama daha çok önerilmektedir (HPV testi yapma imkanı varsa). Co-test sonucunda smear testinin sonucu yani sitolojik değerlendirme ve HPV testi kombine halde değerlendirilir. Örneğin smear testinde anormallik izlenmesi ve aynı zamanda yüksek riskli HPV tiplerinin pozitif saptanması yüksek riskli bir durumu işaret eder ve buna göre tedavi planlanır. Ancak smear sonucu anormal olan bir kadında HPV DNA saptanmamışsa bu çok daha düşük riskli bir durumu ifade eder, tedavi veya takip de bunla orantılı olarak daha ılımlı şekilde planlanır. Hem smear hemde HPV DNA testinin normal görülmesi en risksiz durumu işaret eder. 

Kimlere Yapılır?

* Smear testine 21 yaşından itibaren başlanmalıdır. 21 yaşına kadar cinsel ilişkide      bulunmamış kadınlara cinsel ilişki başladıktan sonra smear tahlili yapılmaya başlanır.
 * 21 yaşından önce cinsel ilişkide bulunmuş kadınlarda smear testine yine 21 yaşında      başlanır.
 * yaş arasında 3 yılda bir smear testi yapılması önerilir.
 * 30 yaşından sonra smear testi ve HPV testi birlikte yapılır ( co-test ). Co-test 30 yaşından 65 yaşına kadar 5 yılda bir yapılmalıdır. Eğer HPV testi imkanı yoksa yani co-test yapılamıyorsa bu durumda sadece smear tahlili 3 yılda bir yapılmaya devam edilir.
* 30 yaşından küçüklere HPV testi yapılmamalıdır.
Ameliyatla rahim ve rahim ağzı tamamen alınmış olan kadınların ameliyattan sonra artık hiçbir zaman smear aldırmasına gerek yoktur. Yalnız rahim ağzında (servikste) CIN 2, CIN 3, HSIL, AIS, serviks kanseri gibi patolojiler saptanan kadınlarda ameliyattan sonra da smear takibine devam edilir.
* Bazı durumlarda ameliyatla sadece rahim (uterus) alınır ancak rahim ağzı (serviks) alınmadan bırakılır (supraservikal histerektomi, subtotal histerektomi). Bu durumda rahim ağzı durduğu için smear takipleri aynı şekilde yapılmaya devam edilmelidir. Rahim ameliyatı geçiren hastaların rahim ağzının da alınıp alınmadığı konusunda doktorlarından net bilgi almaları önemlidir bu açıdan.
* CIN 2, CIN 3, HSIL, AIS saptanan hastalarda smear takibine en az 20 yıl daha devam etmek gerekir, bu durumda 20 yıllık süreçte hasta 65 yaşını geçerse takip sonlandırılmaz, 20 yıl dolana kadar takibe devam edilir.
* HPV aşısı olanlar da hiç aşı olmamış kadınlarda aynı şekilde smear ve HPV testi ile takiplerine devam etmelidir.
* Smear testinin pap-smear şeklinde konvansiyonel veya Thinprep şeklinde yapılması test sıklığını değiştirmez.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Rahim ağzı kanseri (Serviks) taraması, smear testi veya Pap test olarakta bilinen işlem, rahim ağzındaki hücrelerin özel bir fırça yardımıyla toplanması ile kanser veya kansere neden olabilecek hücresel değişimler açısından incelenmesi işlemidir. Örnek hücreler alındıktan sonra mikroskop altında incelenmek üzere laboratuvara gönderilir ve genellikle birkaç gün içinde sonuç alınır.

Örnekler iki farklı şekilde işleme tabi tutulabilir:

1. Alınan örnek hücreler bir özel bir cam üzerine yayılır ve laboratuvara gönderilir.
2. Örnek alındıktan sonra hücreler özel hazırlanmış bir sıvı içinde laboratuvara gönderilir. Testler arasında doğruluk açısından belirgin bir fark olmasa da sıvı bazlı testin avantajı beraberinde HPV testi yapılabilmesidir.

Smear testi ağrılı bir işlem değildir ve çok kısa bir zaman (birkaç saniye) içinde gerçekleştirilir. Genellikle muayenenin bir parçası olarak yapılır. Rahim ağzının görülebilmesi için doktorunuz test yapmadan önce vajina içine “spekülum” adı verilen özel bir muayene aleti yerleştirecektir.

Rahim ağzı kanseri taraması ne zaman yapılır?

Cinsel aktif kadınlarda ilk test 21 yaşında yapılmalıdır. Cinsel aktivite daha erken yaşta önce başlamış olsa bile 21 yaşından önce tarama yapılmasına gerek yoktur, çünkü daha genç yaş grubunda rahim ağzı kanseri riski çok düşüktür. Bazı ülkeler tarama programları gereği ilk testin 25 yaşında alınmasını önermektedir. Test sıklığı, test sonuçlarına ve ülkelerin sağlık politikalarına bağlı olarak değişmekle birlikte genellikle 3 yılda bir şeklindedir:

• yaşları arasında – 3 yılda bir smear
• 30 yaşından sonra – 3 yılda bir smear veya 5 yılda bir HPV testi + smear
• 65 yaşından sonra, aşağıdaki 3 durum sağlanmış ise tarama sonlandırılabilir:

• • Düzenli bir şekilde tarama yapılmış ise,
  • Son 3 smear testi normal ise,
  • Son 10 yıl içinde anormal bir test yok ise

Önemli Not! Geçmişte kadınların her yıl smear testi yaptırmaları önerilirken, günümüzde bu durum değişmiştir ve 3 yıllık aralarla yapılan kontroller yeterli görülmektedir. Ancak tarama sırasında anormal bir durum ile karşılaşılırsa daha sık test yapılması gerekli olabilir.

Smear testi öncesinde herhangi bir hazırlık yapmam gerekir mi?

Smear testi için herhangi bir hazırlık yapılmasına gerek yoktur. Bazen smear testinden önce cinsel ilişki yapılmaması veya vajinanın herhangi bir sıvı veya krem ile temas etmemesi gerektiği hakkında ifadeler duyabilirsiniz. Ancak bu uyarılar tam olarak gerekli değildir; hatta adet döneminde dahi smear testi yapılabilir. Bununla birlikte, kanamanızın çok olması halinde test sonuçları etkilenebileceğinden doktorunuza haber vermelisiniz.

Rahim alındıktan sonra smear testine gerek var mı?

Rahim alınırken, bazı durumlarda rahim ağzı (serviks) alınmamış ve bırakılmış olabilir. Rahim ağzının alınmadığı durumlarda rahim ağzı kanseri için taramalara devam etmek gerekir. Rahim ve rahim ağzının birlikte alınması durumunda, eğer rahim alma ameliyatı rahim ağzı kanseri nedeniyle yapılmamış ise, büyük ihtimalle smear testine gereksinim olmayacaktır.

Smear testimde anormallik olduğu söylendi, bu ne anlama geliyor?

Smear testinde anormal bulgular olması tahmin edilenden daha sık görülen bir durumdur. Öncelikle smear testinde ortaya çıkan hücresel değişimlerin her zaman kanser ile ilişkili olmadığını bilmek gerekir. Ayrıca anormal bulgular geçici olabilir ve çoğu tedaviye son derece iyi yanıt vermektedir. Bununla birlikte anormal smear testi varlığında ek testler (HPV testi), biyopsi veya yakın takip gerekebilir.

Etiketler: hpv aşısırahim kanserisimirsmear