Esmer Mavi Göz

Ana SayfaGöz Bak&#x;m&#x;Görme Kaynaklar&#x;

&#x;nsanlarda mavi gözler olmak üzere renkli gözler, kahverengi gözlerden daha az yayg&#x;nd&#x;r. Renkli kontakt lenslerin popüler olmas&#x;n&#x;n bir nedeni de budur. Mavi göz rengi hakk&#x;nda bilmediğiniz birkaç gerçek:

1. Tüm mavi gözlü insanlar&#x;n ortak bir atalar&#x; olabilir

Kopenhag Üniversitesi'ndeki araşt&#x;rmac&#x;lara göre, Avrupa'da ila y&#x;l önce tek bir kişide meydana gelen genetik bir mutasyon, mavi gözlerin gelişmesine yol açt&#x;ğ&#x;n&#x; düşünülmekte. Üniversitede Hücresel ve Moleküler T&#x;p Bölümü'nde doçent ve çal&#x;şman&#x;n baş yazar&#x; olarak görev alan Hans Eiberg&#x;e göre, asl&#x;nda hepimizin gözleri kahverengiydi . "Fakat, kromozomlar&#x;m&#x;zda OCA2 genini etkileyen genetik bir mutasyon, kahverengi göz üretme yeteneğini tam anlam&#x;yla kapatan bir 'anahtar' oluşturmas&#x;na  neden oldu." demektedir. Göz rengi, gözün irisindeki tek bir pigment türünün (melanin olarak adland&#x;r&#x;l&#x;r) miktar&#x;na bağl&#x;d&#x;r. OCA2 geninin yan&#x;ndaki gende bulunan bu genetik anahtar, iriste melanin üretimini s&#x;n&#x;rlayarak" gözleri etkin bir biçimde maviye dönüştürür. Melanin pigmentinin yoğunluğunun azalmas&#x; oran&#x;nda göz rengi maviye doğru kayar. Kahve renkli gözler de bulunan melanin miktar&#x; fazla iken, ela renkli gözler veya yeşil renkli gözlü insanlar&#x;n, irislerinde önemli ölçüde daha az melanine sahip olman&#x;n yan&#x; s&#x;ra, mavi gözlü insanlar&#x;n melanin üretimi için genetik kodlamalar&#x;nda sadece küçük bir varyasyon vard&#x;r. Kahverengi gözlü insanlar ise DNA'lar&#x;nda melanin üretimini kontrol eden çok say&#x;da bireysel varyasyona sahiptir. "Eiberg; bu nedenle tüm mavi gözlü insanlar&#x;n ayn&#x; ataya bağl&#x; olduğu sonucuna var&#x;labileceğini söylüyor." Tüm mavi gözlü insanlar DNA'lar&#x;nda tamamen ayn&#x; noktadan ayn&#x; anahtar&#x; miras alm&#x;şt&#x;r." denilebilir. Bu durumda, mavi gözler tek bir kişide meydana gelen genetik bir mutasyonun sonucuysa, bu özellik sadece tek bir kişiden bugün baz&#x; Avrupa ülkelerinin nüfusunun yüzde 20 ila 40'&#x;na kadar nas&#x;l yay&#x;ld&#x;? Bir teori, mavi gözler çekici bir özellik olarak kabul edildi ve bu durum, insanlar&#x;n mavi gözlü insanlarla çocuk sahibi olmalar&#x;n&#x; sağlayarak genetik mutasyonun çoğalmas&#x;n&#x; sağlad&#x;.

2. Mavi gözlerde mavi pigment yoktur

Yukar&#x;da da belirtildiği gibi göz renklerinde olduğu gibi mavi göz rengide melanin ad&#x; verilen pigment taraf&#x;ndan belirlenir. Melanin, cildimizin, gözlerimizin ve saçlar&#x;m&#x;z&#x;n rengini kontrol eden kahverengi bir pigmenttir. Gözlerimizin rengi, iriste ne kadar melanin yogunluğu bulunduğuna bağl&#x;d&#x;r. Gözde sadece kahverengi pigment bulunur &#x; ela, yeşil veya mavi pigment yoktur. Kahverengi gözler iris içinde en yüksek melanin oran&#x;na sahiptir buna karş&#x;n mavi gözlerde melanin oran&#x; çok azd&#x;r.

3. Çocuğunuzun gözlerinin rengini tahmin edemezsiniz

Bir zamanlar, mavi gözler de dâhil olmak üzere, göz renginin basit bir genetik özellik olduğuna ve bu nedenle ebeveynlerinin gözlerinin rengini ve belki de büyükanne ve büyükbabalar&#x;n gözlerinin rengini biliyorsan&#x;z bir çocuğun göz rengini tahmin edebileceğinize inan&#x;l&#x;yordu. Ancak genetikçiler art&#x;k göz renginin, bir zamanlar düşündüğünüz gibi bir veya iki genden değil, 16 farkl&#x; genden etkilendiğini biliyorlar. Ayr&#x;ca, irisin anatomik yap&#x;s&#x; da göz rengini bir dereceye kadar etkileyebilmektedir. Dolay&#x;s&#x;yla, çocuklar&#x;n&#x;z&#x;n renkli gözlere sahip olup olmayacağ&#x;ndan emin olman&#x;z imkans&#x;zd&#x;r. Sizin ve eşinizin mavi gözleri olsa bile bu, çocuğunuzun gözlerinin de mavi olacağ&#x;n&#x; garanti etmediği gibi, eşlerin kahve renkli gözlü olmalar&#x; çocuğun renkli gözlü olmayacağ&#x; anlam&#x;na gelmez.

4. Doğumda mavi olan gözler yaşam boyunca gözlerin mavi olacağ&#x; anlam&#x;na gelmez

&#x;nsan gözü, doğum an&#x;nda tam yetişkin pigment miktar&#x;na sahip değildir. Bu nedenle, birçok bebeğin gözleri mavidir, ancak göz erken çocukluk döneminde geliştikçe ve iriste daha fazla melanin üretildikçe göz rengi değişir. Dolay&#x;s&#x;yla çocuğunuz "bebeklikteki mavi" göz rengini değişmeye başlarsa ve göz rengi de büyüdükçe yeşil, ela veya kahverengine dönerse şaş&#x;rmay&#x;n. Çocuklarda göz renginin kesin hali yaklaş&#x;k funduszeue.info itibaren netleşir ve sabit hale gelir.

5. Mavi gözlerle bağl&#x; riskler

Gözün irisindeki melanin pigmenti, gözün retinas&#x;n&#x;n güneş &#x;ş&#x;nlar&#x;ndan gelen UV &#x;ş&#x;nlar&#x;ndan ve yüksek enerjili görünür ("mavi ) &#x;ş&#x;ktan" ve bu &#x;ş&#x;nlar&#x;n yapay kaynaklar&#x;na karş&#x; gözde oluşabilecek hasardan korunmas&#x;na yard&#x;mc&#x; olur. Mavi gözler yeşil, ela veya kahverengi gözlerden daha az melanin içerdiği için UV ve mavi &#x;ş&#x;ktan zarar görmeye karş&#x; daha duyarl&#x; olabilir.

Göz rengi ve göz hastal&#x;klar&#x; aras&#x;ndaki bağlant&#x;larla ilgili olarak, araşt&#x;rmalar daha koyu iris renginin mavi gözlere k&#x;yasla katarakt riskinde art&#x;ş ve oküler uveal melanom (bir göz kanseri türü) riskinde azalma ile ilişkili olduğunu göstermiştir. Fakat yay&#x;nlanan çal&#x;şmalar üzerinde gerçekleştirilen ayn&#x; analizde, göz rengiyle yaşa bağl&#x; makula dejenerasyonu (YBMD) riskindeki art&#x;ş ile aras&#x;nda herhangi bir ilişki doğrulanamam&#x;şt&#x;r.

Yine de, mavi göz rengine sahip birçok insan &#x;ş&#x;ğa karş&#x; duyarl&#x; olduğu ve UV &#x;ş&#x;nlar&#x;n&#x;n retinalar&#x;na zarar verme riski daha yüksek olduğu için, çoğu göz doktoru mavi gözlü insanlar&#x;n güneş &#x;ş&#x;ğ&#x;na maruz kalmama konusunda daha dikkatli olmalar&#x;n&#x; önermektedir. UV ve mavi &#x;ş&#x;ktan kaynaklanan göz hasar&#x;, ömür boyu bu &#x;ş&#x;nlara maruz kalman&#x;zla ilişkili gibi göründüğü için UV'yi yüzde ve mavi &#x;ş&#x;ğ&#x; büyük oranda engelleyen bir güneş gözlüğü kullan&#x;m&#x;na çocukluk çağ&#x;ndan itibaren mümkün olan en k&#x;sa sürede başlanmal&#x;d&#x;r. Fotokromik gözlük camlar&#x;, mavi gözleri UV &#x;ş&#x;nlar&#x;ndan koruman&#x;n bir başka mükemmel yoludur. Bu tür gözlük camlar&#x;, hem içeride hem de d&#x;şar&#x;da UV'yi yüzde oran&#x;nda engeller ve d&#x;şar&#x;ya ç&#x;kt&#x;ğ&#x;n&#x;zda güneş &#x;ş&#x;ğ&#x;na tepki olarak otomatik olarak koyulaşt&#x;r&#x;r, böylece yan&#x;n&#x;zda ayr&#x; bir güneş gözlüğü taş&#x;man&#x;za gerek kalmaz.

Ayr&#x;ca, fotokromik gözlük camlara yans&#x;ma önleyici (anti &#x; refle) kaplama eklenmesi de, tüm ayd&#x;nlatma koşullar&#x;nda (gece sürüş dahil) size en iyi görüş performans&#x; ve konforu sağlarken yans&#x;ma yapmayan camlarla mavi gözlerinizin görünürlüğünü belirgin hale getirir. Yans&#x;ma önleyici (anti &#x; refle) kaplama, dikkat dağ&#x;t&#x;c&#x; yans&#x;malar&#x; ortadan kald&#x;rmak ve insanlar&#x;n gözlerinizin güzelliğini ve ifade gücünü görmelerini sağlamak için tek odakl&#x;, bifokal ve progresif gözlük camlar&#x; da dahil olmak üzere tüm gözlük camlar&#x;na uygulanabilir ve önerilir.

Bunun d&#x;ş&#x;nda, günde birkaç saatinizi bilgisayar, ak&#x;ll&#x; telefon veya diğer dijital cihazlar&#x;n baş&#x;nda geçiriyorsan&#x;z, bu cihazlar&#x; kullan&#x;rken gözlerinizi yüksek enerjili mavi &#x;ş&#x;ktan koruyan gözlükler takmak da koruyucu bir önlem olabilir. Bilgisayarlar ve ak&#x;ll&#x; telefonlardan kaynakl&#x; mavi &#x;ş&#x;ğa giderek artan maruziyet ile ilgili riskleri tam olarak öğrenmemiz y&#x;llar alabilir, ancak gözleriniz renkli ise ve özellikle de maviyse, gözlerinizi bu cihazlardan korumak konusunda dikkatli olman&#x;z koruyucu bir önlem olacakt&#x;r. Mavi gözler hakk&#x;nda başka ilginç bir bilgi ise: Araşt&#x;rmalar, mavi gözlere sahip olman&#x;n, alkol kullan&#x;yorsan&#x;z alkol bağ&#x;ml&#x;l&#x;ğ&#x; riskinizi art&#x;rabileceğini göstermektedir. Avrupal&#x; Amerikal&#x;lar üzerinde gerçekleştirilen bir çal&#x;şmada, bu özelliklere sahip kişilerin, daha koyu göz rengine sahip eşleştirilmiş kontrollere k&#x;yasla alkole bağ&#x;ml&#x; olma olas&#x;l&#x;klar&#x;n&#x;n yüzde 83'e kadar daha yüksek olduğu bulunmuştur.

Sayfa yay&#x;nland&#x; 1 Eylül Sal&#x;