O Harfiyle Kiz Ismi
kaynağı değiştir]
Arapça adlar ayrı şekillerde de Kazakçaya geçmiş olabilir. Çünkü aynı ad farklı şekillerde söylenmiş ve kişi adı olmuştur. Kazaklarda Muhammed adı şu formatlarda görülmektedir:
- Mahambet
- Mahmed
- Mahmud
- Muhamed
- Muhamet
- Muhammad
- Mambet
Ortak Arapça adlar Kazak telaffuzları ile de olabilmektedir:
- Ayşa
- Alim — Galim (Ғалым), Alim (Әлім)
- Alfa — Alfiya
- Анвар — Anuvar (Әнуар)
- Bahit — Bahıt
- Davlet — Дәулет
- Kadir — Kadır: Eski Türk hükümdarı Kadır hanı ifade ederken aynı zamanda Arapçadaki kadir kelimesini de ifade eder.
- Kali
- Касим — Kasım (Қасым)
- Sabir — Sabır : Hem Arapça sabır kelimesini işaret eder hem de Eski Türk boyu Sabirleri ifade eder.
- Sabit
- Fatima — Фатима
- Hasan
- Vayis
- İdrs — Idrıs
Bazı adlarda Türk, İran, Arap dil birlikteliğini gösteren adlar görülebilmektedir. Mesela: Gülzada (Гульзада) (Türkçe gül + İranca (Farsça)zada).
Uzun olan Arapça adlar kısaltılır ve yeni bir görünüm kazanır. Mesela: Abdrahim — Abiş, Gülbahram (Гулбахрам) — Kulyaş (Куляш), Saduvakas (Сәдуақас) — Saken (Сакен). Ayrıca Arapça ile Doğuda yaygın adlar da kullanılır. Asel (bal gibi tatlı, doğunun tatlısı)
Sovyet devrinden kalan Rusça ad modası[değiştir kaynağı değiştir]
Sovyetlerin Ekim devrimine münhasıran verilen adlardan Sovyet (Совет), sovyet düşünce tarzı ve siyasilerinin adlarının baş hece veya harfleri ile yeni ad oluşturulmuş şekli de Mels (Мэлс((Marks, Engels, Lenin, Stalin), Marlen (Марлен) (Marks, Lenin), kongre partisiini ifade eden Syez (Сьез), gibi Sovyet devri veya düşüncesini ifade edern adlara da az olsa da rastlanılır.
Meşhur bir olaydan dolayı da benzetme yapılır ve bu tür adlar verilir. Mesela: Sammit (Саммит) (Astana'daki AGİT zirvesini), Syezd (Съезд) (Komünist partisi kongresini ifade eder), Jenis (zaferin şerefine), Aziyada (Азиада) (Yedinci Asya Kış Oyunları şerefine).
Tarihteki önemli şahsiyetlerin adına da biraz değiştirilmiş şekilde rastlanır. Mesela: Arhimed (Архимед) (Siraküzalı Arşimet), Aplaton (Аплатон) (Platon, Eflatun), Genrih (Генрих), Ramzes (Рамзес), Çingiz (Cengiz Han). Elvira(Эльвира), Elmira (Эльмира).
Yaygın olarak kadın adlarında meşhurların adları değişime uğrar ve türlü varyantlarda görülebilir. Mesela: İndira(Индира) (İndira Gandhi) ve Janna (Жанна) (Jan Dark veya Jeanne d'Arc). Janna ismi değişik figurlere de geçmiştir. Mesela: Janar (Жанар).
Çok etnik farklılıkları olan (Kazak Rus karışımı gibi) ailelerde Rusça, Avrupa kültürü veya diline sahip adlar ve Eski Türk dili ya da çağdaş Türk dillerinden adlar görülür . Mesela: Albina (Альбина), Sabina (Сабина), Timur (Тимур), Ruslan (Руслан) gibi.
Kazakistan coğrafyasında yer tutmuş eski toplumların ya da Türk devletlerindeki hükümdar ailesinden adların verildiğini de görüyoruz — Tomiris (Томирис); Saka (İskit) hanedanından, Zarina (Зарина), Rustam (Рустам), Rüstem (Рустем) gibi. Reje (Реже) — Sogdiyana(Согдиана), Roksolana (Роксолана).
Kız adlarında uyumlaştırma[değiştir kaynağı değiştir]
Rusçanın etkisiyle bazı adların sonuna müenneslik takısı getirilerek kız adı haline gelir.
Bozulma örnekleri:
- Anar — Anara
- Aygül — Aygulya
- Asel — Aselya
- Gavhar — Gavhara
- Gülnar — Gülnara (Гульнара)
- Marjan (Маржан) — Marjana (Маржана)