Enjektörlerde en sık görülen arıza, enjektör tıkanmasıdır. Tıkanma kısmi olabileceği gibi, tamamen tıkanma şeklinde de görülebilir. Çeşitli sebeplerle yakıt deposunda biriken tortu ve kirler enjektörü tıkayarak, yakıtın geçişini önler. Enjektörün tam ya da yarım tıkalı olmasına göre temizleme yöntemi belirlenir.
Tıkalı Enjektör Nasıl Açılır?
Tıkalı enjektörün açılması için birkaç farklı yol bulunur. Kimyasal madde kullanımı ile enjektörün açılması bu yollardan biridir. Ancak, kimyasalların döküntüleri enjektöre pompalayarak enjektörün daha fazla tıkanmasına sebep olma ihtimali bulunur. Bir diğer yöntem, enjektörün temizleme görevini üstlenen makineler aracılığı ile açılmasıdır. Tıkalı enjektörün açılması için öncelikle filtresi çıkarılır. Çıkarılan filtre yeni filtre ile değiştirilir. Enjektör memesi ile enjektör filtresi arasında dış etkenlerden kaynaklı biriken kirler temizlenir. Temizleme işlemi tamamlandıktan sonra, enjektörün doğru çalışıp çalışmadığının kontrolü sağlanır. Yakıt enjektörü için akış testi uygulanır. Test sonucu, ortaya çıkan püskürtme ve yakıt miktarına göre analiz edilir.
Enjektör Arıza Belirtileri
Tıkalı enjektör araç çalışması üzerinde etkisini direk gösterir. Enjektör arızasının en yaygın belirtileri aşağıdaki şekilde sıralanabilir.
- Araçta tıkalı olan enjektör sayısına göre silindirlerde ateşleme sorunları ortaya çıkar.
- Ani hızlanmalarda performans sorunları baş gösterir.
- Viteste iken ayak gazdan çekildiğinde araç sarsıntılı çalışır.
- Motorda tekleme sorunlarında artış görülür.
- Vites değişiminde ve ani hız düşürülmelerinde araçta stop etme sorunları görülür.
- Araçta sıcak veya soğuk fark etmeksizin zor çalışma sorunları ya da hiç çalışmama sorunları ortaya çıkar.
- Araç yakıt tüketiminde artış görülür.
- Araç benzinde iken egzoz emisyon muayenesinden geçmesi zor olur.
- Rolanti dalgalanmaları kendini gösterir. Araçtan çiğ yakıt kokusu alınır.
Tıkalı Enjektör Nasıl Anlaşılır?
Tıkalı bir enjektörün anlaşılması için araçta bazı kontroller yapılır. Yapılması gereken kontrol sıralaması şu şekildedir;
- Soğuk olan motor çalıştırılır ve birkaç saniye rölantide çalışmaya bırakılır.
- Egzoz manifoldlarından soğuk olan tespit edilerek, enjektör konnektörü çıkarılır.
- Ohm metre yardımı ile enjektör konnektörünün güç tespiti yapılır ve konnektör tekrar yerine takılır.
- Enjektörün bağlı olduğu silindire giden buji ve bobin kablosu çıkarılır.
- Bujinin sökülerek kontrol edilmesi sonucuna göre analiz yapılır. Bujinin kuru olması silindire yakıt gitmiyor demektir. Bujinin nemli olması ve yakıt kokusu alınması, arızanın bu silindire bağlı olan enjektörde olduğu anlamına gelir.
Benzin Enjektör Arıza Belirtileri
Benzin enjektör arızası çeşitli şekillerde kendini belli eder. Başlıca belirtileri şunlardır:
- Benzin enjektör arızasının ilk belirtisi araç motorunun sarsıntılı çalışmasıdır.
- Araç özellikle sabahları geç çalışır.
- Aracın kırmızı ışıklarda, rölantide, debriyaja basıldığında stop etmesi gibi sorunlar ortaya çıkmaya başlar.
- Enjektörün olması gerektiği miktardan az ya da fazla yakıt püskürtmesi motorun stabil çalışmasına zarar verir.
- Enjektör arızası gerçekleşmeye başladığında motor arıza lambası yanar.
- Benzin sarfiyatında artış görülür.
- Benzinli araçlarda, yakıt güce dönüştürülmeden dışarı atıldığı için çiğ yakıt kokusu alınmaya başlanır.
Dizel Enjektör Arıza Belirtileri
Dizel enjektör arızasını fark edebilmek için belirtileri gözden kaçırmamak gerekir. En bilinen arıza belirtileri şunlardır;
- Dizel enjektör arızasının ilk belirtisi motorda yaşanan tekleme sorunudur.
- Arabanın motoru sarsıntılı çalışmaya başlar. Motorun sarsıntılı çalışması ile birlikte araç içinde hissedilebilecek yükseklikte ses oluşur.
- Araç çekişten düşer ve hız yapılmasına engel teşkil eder.
- Yakıt tüketim oranı artar.
- Motor yüke bindiğinde titreme ve güç kaybı görülür.
- Enjektör yakıt kaçırma arızasında araçtan beyaz duman atılır. Enjektörün kendisi arızalı ise, araçtan siyah duman atıldığı görülür.
Enjektör Bakımı ve Temizliği
Enjektör arızası benzinli, dizel ya da LPG araçlarda benzerlik gösterir. Ancak arıza sonucu oluşacak maliyet arabanın benzinli veya dizel oluşuna göre farklılık gösterir. Araçların enjektör arızasından ciddi hasarlar almaması için, sürücüler enjektör temizliğini yaptırır. Benzinli araçların temizliği araç 40. 000 km’ de iken yaptırılır. Dize araçların temizliği ise, 25.000- 30.000 km aralığında yaptırılır. Dizel motorlu araçlarda, verimli enjektör kullanımı için yakıt filtresi belirli periyotlarda değiştirilir.
Enjektör Temizliği Nasıl Yapılır?
Enjektör temizliği, işin profesyonelleri tarafından yapılır. Oto sahiplerinin enjeksiyon temizleyici maddeler kullanarak, temizlik işlemini kendilerinin gerçekleştirmesi araca zarar verir. Konunun uzmanı olan kişiler enjektör temizliğini kontrollü bir süreç dahilinde yürütür. Uzman kişiler, temizlenmesi gereken enjektörü mazotla yıkayarak temizleme işlemine tabi tutarlar. Enjektörler çeşitli sebeplere bağlı olarak kirlenir. Olması gereken standartların altındaki kalitede bir yakıt kullanımı enjektörlerde kir birikmesine sebep olur. Biriken kir ve tortular uzmanlar tarafından temizlenerek, araç sahiplerine bilgi verilir.
Enjektör Memesi Arızası
Yakıtın hassas bir şekilde püskürtülmesini sağlayan enjektör memesi arızalandığında bu işlevini tam olarak yerine getirememeye başlar. Bu da beraberinde aracın rutin çalışma sisteminde birtakım sıkıntıların ortaya çıkmasına neden olur. Enjektör memesi arızası, yakıtın yanma odasına dağıtılmaması anlamına gelir. Yakıt yanma odasına dağıtılmadığına, uygun yanma süreci gerçekleşemez. Ayrıca yakıtta akma ve sızıntı gibi problemler baş gösterir.
Enjektör Arızası Neden Olur?
Enjektörlerin arızalanmasına sebep olan birkaç faktör bulunur. Araçların yakıt filtresinin eskimesi veya yıpranması enjektör arızalarını meydana getirir. Benzin dolum yerlerindeki tanklardan gelen tortuların enjektöre ulaşması, eskimiş filtreler tarafından önlenemez. Bu durum, enjektörlerin tıkanmasına ve arıza vermesine sebep olur. Dolum yerlerinden gelen kirler ve torular dışında, uzun süre araç deposunda bekleyen yakıtlar da tortu oluşumuna imkan verir. Özellikle LPG’ li araçlarda yakıtların uzun süreli depoda beklemesinden kaynaklı tortu oluşumu ve enjektör arızası sıklıkla görülür. Yakıtların içeriğinde yer alan etanol maddesi, havadaki nemin yakıta çekilmesini sağlar. Bu da yakıt içerisinde su oluşması demektir. Yakıttaki su, iç bileşenlerin ve araç depolarının paslanmasına neden olur. Araçtaki yakıt filtresi işlevini yitirmiş ise, oluşan paslar enjektöre ulaşır. Paslar enjektörün tıkanmasına yol açar. Tıkanmış enjektöre zamanında müdahale edilmez ise, enjektörün tamamının arızalanmasına yol açar.
