Karaciger Hangi Bölüm

Gastroenteroloji Nedir?

Gastroenteroloji bölümü; karaciğer, safra kesesi ve yolları, sindirim sistemi organlarıyla alakalı hastalıkların ve bu organların sağlığını inceleyen tıp bölümüdür. Tıptaki bilimler, vücudu bölümlere ayırıp türlü uzmanlık alanlarını belirlemiştir. Bu uzmanlık alanları içerisinde ise gastroenteroloji yer almaktadır. Gastroenteroloji, insan bedeninin en önemli sistemlerinden birisi olan sindirim sistemi üzerinde uzmanlık yapılan bir tıp bölümüdür.

Gastroenteroloji Hangi Hastalıklara Bakar?

Gastroenteroloji bölümü; karaciğer, sindirim sisteminin tüm organları, safra yolları ile ilgilenen bir tıp bölümüdür. Gastroenteroloji bölümünün ilgilenmiş olduğu diğer organlar; mide, bağırsak, yemek borusu, kalın bağırsak, ince bağırsak, karaciğer, pankreas, anüs, safra kesesi şeklinde sıralanabilir. Bu organlarla alakalı olan bütün problemlerin teşhisini koyup, tedavisini üstlenen bir tıp bölümüdür.

Gastroenteroloji Uzmanı ve Doktoru Neye Bakar?

Gastroenteroloji uzmanı ve doktorunun baktığı hastalıklar aşağıdaki gibi sıralanabilir;

- Yutma zorluğu,
- Kanlı dışkının yapılması
- Reflü,
- Pankreas kanseri,
- Yemek borusu kanseri,
- Mide kanseri,
- İnce ve kalın bağırsak kanseri,
- Yemek borusuna yabancı bir cismin kaçması,
- Dışkıda normal olmayan rengin varlığı,
- Aşırı gaz,
- Şişkinlik,
- Çamaşır suyu gibi zararlı yağ çözücülerin neden olduğu durumlar,
- Mide yanması,
- Mide ülseri,
- Mide ekşimesi,
- Hazımsızlık,
- Uzun süreli ve geçmeyen karın ağrısı, kramplar,
- Uzun süreli ve geçmeyen kusma, bulantı,
- Karaciğer hastalıkları,
- Karaciğer yağlanması,
- Safra kesesi taşı,
- Safra kesesi hastalıkları,
- Sarılık,
- Dışkı yapmada zorluk ve bağırsak düğümlenmesi gibi hastalıklara gastroenteroloji bölümü bakmaktadır.

Gastroenterolog Ne Demek?

Gastroenteroloji tıp alanında kendi içerisinde uzmanlık alanına ayrılmış olan bir bölümdür. Gastroenterolog ise, bu alanda uzmanlık yapan kişilere verilen isimdir. Birinin gastroenterolog olabilmesi adına 6 senelik tıp eğitimini almasıyla beraber, 5 senelik bir süre zarfında dahiliye uzmanlık eğitimi ve minimum olarak 3 senelik bir eğitim ile sindirim sistemi hastalıkları, hastalıkların teşhisi ve tedavisiyle alakalı yüksek lisans eğitimini almış olmaları gerekir. Bütün bu eğitim süreçlerinden geçen ve gastroenteroloji uzmanı unvanını alan kişiye gastroenterolog ismi verilir.

Gastroenteroloji Bölümünün İlgilendiği Hastalıklar Hakkında Ayrıntılı Bilgi

Gastroenteroloji bölümünün ilgilendiği hastalıklar hakkında ayrıntılı bilgi vermek okurlara faydalı olacaktır. Bunlar;

- İnce bağırsak hastalıkları: İnce bağırsak içerisinde ortaya çıkan ülser ve bu ülserin neden olduğu kanamalar, çölyak rahatsızlığı, ince bağırsağın dar olmasına sebebiyet veren ülserlerin zor iyileşmesi, crohn hastalığı, ishal, ince bağırsak tüberkülozu gibi ince bağırsak rahatsızlıklarıyla gastroenteroloji bölümü ilgilenir.

- Mide hastalıkları: Mide kanseri, mide ülseri, mide kanaması, gastrit, mide içerisinde oluşan polipler, mideye kaçabilecek herhangi delici, batan yabancı cisim gibi her çeşit mide sorunları adına gastroenteroloji bölümüne başvurmak gerekir. Mide içerisinde ortaya çıkan anormal her türlü vaziyet dikkate alınmalıdır. En ufak belirtiler, en büyük sorunların habercisi olabilir.

- Kolon (kalın bağırsak) hastalıkları: Spastik kolon, divertiküller, ülseratif kolit, polip oluşumu, crohn hastalığı, kolon kanseri, kalın bağırsak kanaması, kolon kanseri gibi karaciğer hastalıklarının teşhisi ve tedavi süreci ile gastroenteroloji ilgilenmektedir.

- Anal ve pankreas hastalıkları: Pankreatit, pankreas kanserlerinin tümü, rektum kanseri, hemoroid, anal fissür gibi rahatsızlıklara gastroenteroloji bölümü bakmaktadır.

- Karaciğer ve safra kesesi hastalıkları: Uzun süreli ya da kısa zamanlı oluşan hepatit, karaciğer kanaması, siroz, sirozun sebep olduğu kanda asit birikmesi, sirozun oluşmasından sonra meydana gelen karaciğer kanseri, siroz oluşumundan sonra ortaya çıkan böbrek yetmezliği gibi karaciğer hastalıklarıyla alakalı korunma, teşhis ve tedavi işlemleri, bu bölüm tarafından incelenmektedir. Bunun dışında safra kesesi kanseri, safra yollarının tıkanması, safra kesesi taşları gibi rahatsızlıklarla da bu bölüm ilgilenmektedir.

Gastroenteroloji bölümünün ilgilendiği hastalıkların detaylı anlatımı bu şekildedir. Gastroenteroloji bölümü oldukça geniş bir alandır. Bu alandaki hastalıklara sahip olma durumunda gastroenterolog uzmanlarına başvurmak önemlidir.

Karaciğer Nakli

Yaklaşık kilogram ağırlığında olan, sağ ve sol loblar olmak üzere iki ana lobdan oluşan bu organın bir çok hayati fonksiyonu vardır. Yağ sindirimi için safranın atılması, kandan ilaç, kimyasal maddeler ve alkolün temizlenmesi, fazla glikozun nişasta olarak depolanması, safra ile atıkların atılması, protein ve kolesterol sentezi, kan pıhtılaşması, enfeksiyona karşı bağışıklık bunlardan birkaçıdır. 

Karaciğer bu hayati fonksiyonlarının yanında kendisini yenileyebilen vücuttaki tek organdır. Karaciğerin kısa sürede büyüyerek normal boyutuna ulaşması nedeniyle karaciğer nakli için vericilerden ve karaciğer tümörlü kişilerden büyük karaciğer parçaları (tüm karaciğerin %’i) güvenle çıkarılabilir. 

Hangi Durumlarda Karaciğerde Hasara Yol Açar? 
Hepatit, alkol, karaciğer kanseri, safra yolu hastalıkları, metabolik hastalıklar ve ani gelişen karaciğer yetmezliği karaciğerde hasara neden olan en sık hastalıklardan bazılarıdır. 

Hepatit; karaciğer hücresinin hasarına yol açan karaciğerin enflamasyonudur. Virüs enfeksiyonu (viral hepatit A, B, C), ilaç doz aşımı (asetaminofen, parasetamol gibi), kimyasal maddelere maruz kalmak (kuru temizlik kimyasalları ve bazı yabani mantarlar) en sık hepatit nedenleri arasında yer alır. 

Karaciğer Hastalıklarından Kendimizi Nasıl Koruyabiliriz? 
Alkolden uzak durmak ve Hepatit B-C oluşumunu önlemek bize yardımcı olacaktır. Hepatit B veya C; uyuşturucu bağımlıları arasında enfekte iğnelerin paylaşılmasıyla, kan transfüzyonu, nadiren diğer salgılarla ya da cinsel yolla virüslü kişilerden bulaşır. Tüm bunlara dikkat etmemizin yanında Hepatit B için tüm yeni doğan bebeklerin ve Hepatit B olmayan kişilerin aşılanması bize bu konuda yardımcı olacaktır. 

Karaciğer Sirozu 
Siroz, yaşamı tehdit eder nitelikte karaciğerin geri dönüşümsüz hasarlanmasıdır. Yukarıda bahsettiğimiz nedenler zamanında giderilmez veya tedavi edilmezse, siroz ortaya çıkar ve hastalığın seyrini değiştirmek için genellikle çok geç kalınmış olunur. 

Yorgunluk, uykuya eğilim, gözlerde sararma, idrar renginde koyulaşma, ayaklarda şişkinlik, kaşınma genellikle başlangıç belirtileridir. Hastalığın daha ileri dönemlerinde, kan kusma, karında su toplanması nedeniyle (asit), bilinç durumunda bozulma ve koma, yoğun sarılık ve böbrek fonksiyonlarında bozulma, kanamaya eğilim gibi yaşamı tehdit eden birçok komplikasyon ortaya çıkabilir. 

Sirozun erken döneminde olan bir kişi, gastroenteroloji uzmanları tarafından başlanan uygun bir tedaviyle ve düzenli kontrollerle ( ayda bir) uzun yıllar boyunca yaşamını sürdürebilir. Bu aşamada sağlıklı beslenme çok önemli bir yer teşkil etmektedir. Sirozun çok ileri evresi dışında yağlı gıda ve proteinlerden tamamen kaçınma gerekliliği kilo kaybı ve sağlığın daha hızlı bozulmasına sebep olduğundan oldukça zararlıdır. Aşırı fiziksel aktiviteden kaçınılmalıdır. 

Karaciğer Nakli 
Karaciğer nakli, hayat kurtarıcı bir girişimdir. Hasta karaciğerin sağlam bir karaciğer ile değiştirilmesi anlamına gelir. 

Sağlam Bir Karaciğer İçin Elimizdeki Kaynaklar Nelerdir? 
Nakil için karaciğer, iki tip kaynaktan (kadavra ve canlı) alınabilir. Kadavradan karaciğer nakli, bir kaza sonucu veya hastalık nedeniyle beyin ölümü kesin olarak saptanmış hastaların varlığında gündeme gelir. Bu kişilerin ailesiyle görüşülerek organ bağışı için izin alındıktan sonra karaciğer takılmak üzere kullanılabilir. UKS (Ulusal Koordinasyon Sistemi) ile koordine sürdürülen çalışmalar sonucunda en uygun alıcılar (kan grubu uyumu, bekleme listesinde geçen süre ve gereksinimin aciliyetine göre) belirlenerek karaciğerin ilgili merkeze gönderilmesi sağlanır. 

Maalesef ülkemizde kadavradan organ bağışı son derece az olduğu için uzun bekleme listeleri vardır. Canlıdan karaciğer nakli, karaciğerinin bir kısmının alınmasında sağlık ve hukuki açıdan mahsur olmayan kişilerin varlığında gündeme gelir. Bu işlemin gerçekleştirilebilmesi için alıcı ve verici (donör) arasında 4. dereceye kadar kan ve hısım akrabalığı olması gerekir. Akrabalığın olmadığı ancak uzun süreli tanışıklık ve dostluk hallerinde durumun değerlendirilebilmesi için Sağlık Müdürlükleri bünyesinde yapılandırılan etik kurulların onayının alınması seafoodplus.info, hiçbir şekilde para ile alınıp satılamaz. Bu kanunen yasaktır. 

Karaciğer Hastasının Nakil Öncesi Değerlendirilmesi 
Karaciğer sirozu olan ve ömrünün bir yıldan daha az kaldığı tahmin edilen her hasta nakil için değerlendirilmelidir. Nakil kararı alınan bir hastanın ameliyat öncesi durumu ne kadar iyiyse, cerrahi o kadar iyi sonuç verir. Bu nedenle, doğru zamanda yapılan bir nakil iyi sonuçlar elde etmede esastır. Bu şartlarda yapılan bir ameliyat ile yaklaşık %80 başarı oranı elde etmek mümkün olacaktır. 

Karaciğer nakli kararı alınan bir hastanın değerlendirilmesi genellikle hastanede gün sürer. Hastanın nakil için uygun olup olmadığının belirlenmesi için kalp, akciğerler, böbrekler ayrıntılı kan tahlilleri ve radyolojik görüntüleme yöntemleri ile değerlendirilir. Tıbbi değerlendirme dışında psikiyatri uzmanı tarafından da onay alındıktan sonra hasta ve ailesi ameliyat, hastanede kalma, cerrahiden sonraki muhtemel seyir, izlem ve hastalık sonrası bakım ile ilgili olarak bilgilendirilir. 

Ameliyat Öncesi 
Başarı oranı yüksek olmasına rağmen yine de oldukça zor bir ameliyat olup ortalama saat arası sürer. Hasta karaciğer tamamı ile çıkarılıp yerine sağlam karaciğer konulur. Ameliyattan sonra yoğun bakım ünitesine alınan hasta eğer her şey iyi giderse gün yoğun bakımda kaldıktan sonra servise alınırlar ve burada da ortalama gün kalıp taburcu edilirler. 

Karaciğer Nakli Sonrası Hastayı Neler Bekliyor? 
Hem canlıdan hem kadavradan yapılan nakillerde takılan karaciğeri vücut yabancı madde olarak algılamaktadır. Bu nedenle bağışıklık sistemimiz takılan bu karaciğeri reddetmeye çalışacaktır. Bu nedenle ömür boyu bağışıklık sistemimizi baskılayan ilaçlar kullanmamız gerekecektir. Düzenli aralıklarla yapılan kontrollerde bu hastaların almaları gereken ilaç dozları kendi doktorları tarafından ayarlanır. Aksi söylenmedikçe hiçbir ilaç kesilmemeli ve dozu değiştirilmeden kullanılmalıdır. Ancak bağışıklık sistemini baskılayan bu ilaçlar kişiyi enfeksiyonlara karşı biraz daha duyarlı hale getirebilir. Gribal durum veya yeni başlayan ishal gibihafif şikâyetlerde bile bu yüzden doktorunuza danışılması gerekecektir. 

Nakil Sonrası Yaşantınız Nasıl Olacak? 
Karaciğer naklinin temel amacı, kişiyi normal, aktif, üretken hayatına geri çevirmektir. Organ nakilli hastalar kendilerini yeniden doğmuş olarak nitelendirirler ve yepyeni bir hayata başladıklarını düşünürler. Birçoğu ameliyat gününü ‘Transplant Doğum Günü’ olarak kutlarlar. İyileşmenin haftalar süren bir süreç olduğunu anlamak büyük önem taşır. Yaklaşık üç ay süren ilk hassas devrenin son bulmasıyla neredeyse bütün karaciğer nakilli hastalar hastalık öncesi yaşamlarına (iş veya okul) geri dönerler. Karaciğer nakli sonrası hamilelik ve doğum mümkündür. 

Transplantasyon Ekibinizle İletişim 
Bu sizin ana sorumluluğunuzdur. Siz ve nakil ekibiniz ile diğer doktorlar arasındaki iletişim daima iyi olmanız için zorunludur. Bütün size bakan doktorların nakil ameliyatınızın, aldığınız ilaçların ve sağlıklı kalmak için almak zorunda olduğunuz önlemlerin bilincinde olduğundan emin olun. Vücudunuzda meydana gelen her tür yeni belirti ya da yan etki mutlaka kaydedilmelidir. Vücudunuzu iyi tanıyın ve değişiklikleri doktorunuza söylemeyi unutmayın.

GASTROENTEROLOJİ NEDİR?

Gastroenteroloji, sindirim sistemi kanalı denilen yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak (kolon) ve makat bölgesi hastalıkları, karaciğer hastalıkları, safra kesesi ve yolu hastalıkları, pankreas hastalıkları ile karın duvarı hastalıklarını inceleyen, yani karın içi organlardan böbrekler hariç tüm organların hastalık ve tanı ve tedavisiyle ilgili bilim dalıdır.

GASTROENTEROLOJİ NEYE BAKAR? HANGİ HASTALIKLARLA İLGİLENİR?

Gastroenteroloji Bölümü, reflü konusundaki yakınmaları tedavi eder. Bunun yanında kolonoskopi ile kalın bağırsak rahatsızlıkları ve ince barsak rahatsızlıkları teşhis edilebilir. Yemek borusu kanseri, yemek borusuna kaçan yabancı cisimlerin ya da içilen zararlı maddelerin neden olduğu yaralanmaların hasarlarını onarır.

Gastrit ve ülser tedavileri de gastroenteroloji alanını ilgilendirir. Yani mide problemleri de gastroenterolojinin alanıdır. Ayrıca mideye kaçan delici ve batıcı yabancı cisimlerin dışarı çıkarılmasını oluşturur.

İnce bağırsak ülseri, ince bağırsak hastalıkları, safra yolu taşları, safra yolu kanserleri ve komşu organ olarak pankreas hastalıkları ve kanserlerinin teşhisleri ve ameliyat şansını kaybetmiş hastaların tedavileri de gastroenteroloji uzmanlarınca yapılmaktadır.

Crohn hastalığı, tüberküloz ile kalın bağırsaklarla ilgili sorunlar da yine gastroenteroloji bölümünü ilgilendirir. Ayrıca hemoroid, anal fissür, rektum kanserleri, karaciğer hastalıkları, safra kesesi, pankreas hastalıkları da gastroenteroloji bölümü kapsamındadır.

Gastroenteroloji doktorları karaciğer, safra kesesi ile safra yolları, pankreasın sindirim işlevleri ve gastrointestinal trakt (yemek borusu, mide, ince ve kalın bağırsaklar) konusunda uzmanlaşmış hekimlerdir. Bu nedenle gastroenteroloji ile ilgili alanlarda, gastroenterologlar en doğru tedaviyi belirleyecek olan kişilerdir.

GASTROENTEOROLOJİ TEDAVİLERİ HAKKINDA

Gastroenteoroloji sorunlarında her organa göre farklı tanı ve tedavi yöntemleri vardır. Bu yöntemler şöyle sıralanabilmektedir:

Özofagogastroduodenoskopi: Ağız yolu ile girilerek yemek borusu, mide ve on iki parmak bağırsağının endoskopik olarak değerlendirilmesi işlemidir.

Endoskopik retrograd kolanjiopankreatografi: Safra ve pankreas kanallarının problemlerini tedavi etmek için üst gastrointestinal (GI) endoskopi ve x ışınları birleştiren bir işlemdir.

Kolonoskopi: Kolonoskopi, kalın bağırsağın makattan girilerek, sakinleştirici ilaç veya anestezi altında bir fiberoptik kamera ile monitör altında incelenmesi işlemidir.

Rektosigmoidoskopi: Kalın bağırsağın rektum ve sigmoid kolon ismi verilen son cm'lik kısmının ucunda ışık kaynağı ve kamerası bulunan ince bükülebilen bir aletle incelenmesi yapılmaktadır. Tanı için yapılan bir diğer işlem de karaciğer iğne biyopsisidir.

Endoskopi ile tedavi: Yemek borusu, mide ve rektum bölgesindeki yabancı cisimler endoskopi aracılığıyla çıkarılabilmektedir.

Buji ve balonla tedavi: Yemek borusunda oluşan darlıklar buji ve balon yöntemi yardımıyla genişletilebilmektedir. Ayrıca bu bölgede stent uygulamaları da yapılmaktadır.

Band ligasyonu: Karaciğer sirozuna bağlı gelişen özefagus varisi kanamalarında, kanamayı durdurmak için endoskopik olarak girilerek kanayan damarın vakumlanması ve etrafına lastik bir bant atılması işlemidir.

Polipektomi: Poliplerin kolonoskopi ile çıkarılması işlemidir.

NTV’yi sosyal medyadan takip edin