Thb Yüksekliği Nedir
Kan gazı analizi
Kan gazı analizi, esas olarak kanda bulunan oksijen ve karbondioksit gibi gazların kısmi basınçlarının ve bunun yanında kan pH'sının ölçümü ile bikarbonat değerinin ve oksijen saturasyonunun hesaplanması ve böylece hastada hipoksemi, asidoz veya alkalozun olup olmadığının anlaşılmasında kullanılan bir testtir.
Kan gazı analiz parametreleri ve normal değer aralıkları[değiştir Solunumsal ve metabolik hastalıkların klinik izlemi, genelde kandaki O2 ve CO2’nin parsiyel basınçları (kan gazları)’nın hızlı ve doğru ölçümüne bağlıdır. Kan gazları, solunumun yeterli olup olmadığını gösterdiği gibi, asit/baz dengesi bozukluklarının tanı, takip ve tedavisinde de önemli rol oynar.
Bir kan gazı analizinde PaO2, PaCO2, pH ve HCO3- ölçülmektedir. PaO2 ve PaCO2 değerleri mm Hg, torr veya kilo paskal (kPa) olarak; HCO3- değerleri de mmol/L olarak ifade edilir.
KAN GAZI ÖLÇÜMÜNDE UYULMASI GEREKEN KURALLAR
• Kan gazlarının ölçümü için, arteriyel veya venöz kan örnekleri, genellikle ekstremite damarlardan alınır. Arteriyel kan alımı, tıbben riskli bir uygulama olduğundan; deneyimli kişilerce yapılmalıdır.
• Arteriyel kan, en sık radial arterden alınır. Allen testi yapılarak ulnar arter
kolleteralleriyle elde yeterince kanlanma olup olmadığı görülmelidir: Ulnar ve radial artere elde solukluk oluşuncaya dek uygulanan basınç kaldırıldığında; el doğal renginde olmalıdır. Aksi takdirde, hastanın radial
arterini kullanmak sakıncalıdır.
Ulnar arterin yetersiz kaldığı durumlarda, olası bir radial arter tıkanıklığı ciddi sonuçlara yol açabilir. Brakiyal ve femoral arterlerden de kan alınabilir; ancak hava embolisi ve benzeri durumlarda, komplikasyonlar daha ciddi olabilir.
- Arteriyel kan, daima enjektörle alınmalı ve turnike kullanılmamalıdır.
- Damara girdikten sonra enjektörün pistonu çekilmemelidir. Çünkü arterin kan basıncı, kanın enjektöre dolmasını sağlayacaktır.
- Venöz kan alımı sırasında kullanılan turnike, bir iki saniyede gevşetilmelidir. Sürenin uzaması veya yumruğun sıkılması gibi kas hareketleri, venöz PO2 ve pH’da düşmeye yol açacaktır
- Arter ve ven kanlarının, anaerobik ortamda 1,0 veya 5,0 mL’lik liyofilize heparin içeren steril enjektörlerle alınması, en uygun yöntemdir.
- Sıvı heparin kullanıldığında, enjektörün boyutu ile enjektördeki heparin ve kanın miktarı önem kazanır. Enjektöre çekilen sıvı heparin ile enjektörün içi yıkandıktan sonra, bu heparin enjektörün içindeki havayla birlikte boşaltılmalıdır. Bu yolla, mL kan başına 0,05 mg heparin olacak şekilde, yeterli antikoagülasyon sağlanacaktır (EDTA, sitrat ve diğer antikoagülanlar, kan pH’sını değiştirir).
- Enjektördeki heparin tam boşaltılmadığında veya enjektöre az miktarda kan çekildiğinde; sıvı heparine bağlı dilüsyon nedeniyle, özellikle PCO2 değerleri etkilenecek ve kan pH’sı yanlış olarak düşük çıkacaktır.
•Kan alımı sırasında, kanın hava ile temasını önlemek ya da en aza indirmek gerekir. Çok dikkat edilse bile, enjektördeki kan örneği, iğnenin içinde veya enjektörün boyun kısmında kalan hava ile temas edebilir. Kan alındıktan hemen sonra, enjektördeki hava kabarcığı yavaşça dışarı atılmalı ve iğnenin ucu sakız, cam macunu, sabun, tıpa gibi hava geçişine engel olacak bir materyalle kapatılmalı; iğne kesinlikle bükülmemelidir. Çünkü, arter kana göre, kuru havadaki PCO2 çok daha düşük; buna karşılık PO2 (~155 mm Hg), yaklaşık 60 mm Hg daha yüksektir. Bu nedenle, normal oda havasını soluyan bir kişiden alınan kan, havayla temas ettiğinde, kanın CO2 içeriği ve PCO2 miktarı azalırken; O2 içeriği artacaktır. Diğer taraftan, O2 tedavisi, vb nedenlerle kan PO2 düzeyi 150 mm Hg’dan yüksek olan kişilerde kanın havayla teması, O2 miktarının düşmesine yol açacaktır.
Kan kaybını en aza indirmek için, bazen arteriyel kan yerine kapiller kan da alınabilir. Vazodilatasyonu ve yeterli kan akımını sağlamak amacıyla, kan alınacak bölge, 10 dakika süreyle 45°C sıcaklıkta tutulmalıdır. İlk damla silindikten sonra, kendiliğinden gelen kan, liyofilize heparin içeren kapiller tüplere alınmalıdır. Ancak, 1 - Sistolik kan basıncı, 95 mm Hg’nın altında olanlarda,
2- Vazokonstrüksiyonu olan olgularda,
3- O2 tedavisi alanlarda,
4- Yenidoğanlarda ilk birkaç saat içinde,
5- Respiratuvar distress sendromu olan bebeklerde,
venöz kanın kapiller kana karışma riski nedeniyle, kapiller kan kullanılmamalıdır.
- Hematomu önlemek için, enjektör iğnesinin çıktığı yere en az 5 dakika kuvvetli basınç uygulanmalıdır.
- Arteriyel, venöz ya da kapiller kan alındıktan sonra, mikro pıhtıların oluşmaması için, enjektör alt üst edilerek karıştırılmalıdır.
- Etiketlenen enjektör üzerine hasta ismi yazılmalı ve istek formu hazırlanmalıdır.
- Bu kurallara uygun şekilde alınmış kan örnekleri, hızla laboratuvara ulaştırılmalı ve analiz 15-30 dakika içinde sonuçlandırılmalıdır.
- Yeni alınmış bir kan örneği, çeşitli sıcaklıklarda bir saat bekletildiğinde, aşağıdaki tabloda verilen değişiklikler gözlenmektedir:
37°C’de
22°C’de
4°C’de
pH:
0,04 - 0,08 birim
0,02 - 0,03 birim
< 0,01 birim
PCO2:
5 mm Hg
1 mm Hg
0,5 mm Hg
PO2:
5 -10 mm Hg
2 mm Hg
- Bu değişikliklerin başlıca nedeni, metabolizmalarına devam eden eritrosit, lökosit, trombosit ve retikülosit gibi kan hücrelerinin, O2 tüketmesi ve CO2 üretmesidir. Bu durum, kan örneğinin O2, CO2 ve pH değerlerini değiştirecektir. Glikoliz nedeniyle glukoz düzeylerindeki azalma ve laktat düzeylerindeki yükselme de, pH’nın düşmesine eşlik edecektir.
- Bekletilmesi gereken kan örnekleri, kesinlikle oda sıcaklığında bırakılmamalı; glikolizi inhibe etmek için, ya buzlu su içinde ya da soğuk zincirle taşınmalıdır.
KAN GAZLARI – REFERANS DEĞERLER
TEST ADI
Anyon açığı (GAP)
E / K
3 – 14 mmol/L
Bikarbonat (HCO3), arteriyal
E / K
21 – 29 mmol/L
ort: 24 mmol/L
< 10; >40 mmol/L
Bikarbonat (HCO3), venöz
E / K
24 – 28 mmol/L
Bikarbonat (HCO3), kapiller
E / K
21 – 29 mmol/L
CO2, total
E / K
22 – 29 mmol/L
<15 ; >40 mmol/L
O2 content
E / K
% 19 – 20
O2 saturasyonu, arteriyal
E / K
> % 97
O2 saturasyonu, venöz
E / K
% 55 – 70
O2 saturasyonu, kapiller
E / K
% 95 – 97
% saturasyon
E / K
% 10 – 47
PCO2 (arteriyal)
E / K
35 – Hg
4,6 – 6,0 kPa
< 25 ; > 65mmHg
PCO2 (venöz)
E / K
41 – Hg
5,3 – 6,6 kPa
PCO2 (kapiller)
38 – Hg
5,1 – 6,0 kPa
PO2 (arteriyal)
Yenidoğan:
80 – Hg
< 40; >100 mm Hg
pediatrik/yetişkin:
E / K
80 – Hg
12 – 13,3 kPa
< 40 mm Hg
PO2 (venöz)
E / K
35 – Hg
4,6 – 6,0 kPa
PO2 (kapiller)
> 80 mm Hg
> 10,6kPa
pH (arteriyal)
E / K
7,35 – 7,45
< 7,20 ;> 7,55
pH (venöz)
E / K
7,31 – 7,41
pH (kapiller)
E / K
7,35 – 7,45
Solunumsal ve metabolik hastalıkların klinik izlemi, genelde kandaki O2 ve CO2’nin parsiyel basınçları (kan gazları)’nın hızlı ve doğru ölçümüne bağlıdır. Kan gazları, solunumun yeterli olup olmadığını gösterdiği gibi, asit/baz dengesi bozukluklarının tanı, takip ve tedavisinde de önemli rol oynar.
Bir kan gazı analizinde PaO2, PaCO2, pH ve HCO3- ölçülmektedir. PaO2 ve PaCO2 değerleri mm Hg, torr veya kilo paskal (kPa) olarak; HCO3- değerleri de mmol/L olarak ifade edilir.
KAN GAZI ÖLÇÜMÜNDE UYULMASI GEREKEN KURALLAR
• Kan gazlarının ölçümü için, arteriyel veya venöz kan örnekleri, genellikle ekstremite damarlardan alınır. Arteriyel kan alımı, tıbben riskli bir uygulama olduğundan; deneyimli kişilerce yapılmalıdır.
• Arteriyel kan, en sık radial arterden alınır. Allen testi yapılarak ulnar arter
kolleteralleriyle elde yeterince kanlanma olup olmadığı görülmelidir: Ulnar ve radial artere elde solukluk oluşuncaya dek uygulanan basınç kaldırıldığında; el doğal renginde olmalıdır. Aksi takdirde, hastanın radial
arterini kullanmak sakıncalıdır.
Ulnar arterin yetersiz kaldığı durumlarda, olası bir radial arter tıkanıklığı ciddi sonuçlara yol açabilir. Brakiyal ve femoral arterlerden de kan alınabilir; ancak hava embolisi ve benzeri durumlarda, komplikasyonlar daha ciddi olabilir.
- Arteriyel kan, daima enjektörle alınmalı ve turnike kullanılmamalıdır.
- Damara girdikten sonra enjektörün pistonu çekilmemelidir. Çünkü arterin kan basıncı, kanın enjektöre dolmasını sağlayacaktır.
- Venöz kan alımı sırasında kullanılan turnike, bir iki saniyede gevşetilmelidir. Sürenin uzaması veya yumruğun sıkılması gibi kas hareketleri, venöz PO2 ve pH’da düşmeye yol açacaktır
- Arter ve ven kanlarının, anaerobik ortamda 1,0 veya 5,0 mL’lik liyofilize heparin içeren steril enjektörlerle alınması, en uygun yöntemdir.
- Sıvı heparin kullanıldığında, enjektörün boyutu ile enjektördeki heparin ve kanın miktarı önem kazanır. Enjektöre çekilen sıvı heparin ile enjektörün içi yıkandıktan sonra, bu heparin enjektörün içindeki havayla birlikte boşaltılmalıdır. Bu yolla, mL kan başına 0,05 mg heparin olacak şekilde, yeterli antikoagülasyon sağlanacaktır (EDTA, sitrat ve diğer antikoagülanlar, kan pH’sını değiştirir).
- Enjektördeki heparin tam boşaltılmadığında veya enjektöre az miktarda kan çekildiğinde; sıvı heparine bağlı dilüsyon nedeniyle, özellikle PCO2 değerleri etkilenecek ve kan pH’sı yanlış olarak düşük çıkacaktır.
•Kan alımı sırasında, kanın hava ile temasını önlemek ya da en aza indirmek gerekir. Çok dikkat edilse bile, enjektördeki kan örneği, iğnenin içinde veya enjektörün boyun kısmında kalan hava ile temas edebilir. Kan alındıktan hemen sonra, enjektördeki hava kabarcığı yavaşça dışarı atılmalı ve iğnenin ucu sakız, cam macunu, sabun, tıpa gibi hava geçişine engel olacak bir materyalle kapatılmalı; iğne kesinlikle bükülmemelidir. Çünkü, arter kana göre, kuru havadaki PCO2 çok daha düşük; buna karşılık PO2 (~155 mm Hg), yaklaşık 60 mm Hg daha yüksektir. Bu nedenle, normal oda havasını soluyan bir kişiden alınan kan, havayla temas ettiğinde, kanın CO2 içeriği ve PCO2 miktarı azalırken; O2 içeriği artacaktır. Diğer taraftan, O2 tedavisi, vb nedenlerle kan PO2 düzeyi 150 mm Hg’dan yüksek olan kişilerde kanın havayla teması, O2 miktarının düşmesine yol açacaktır.
| Kan kaybını en aza indirmek için, bazen arteriyel kan yerine kapiller kan da alınabilir. Vazodilatasyonu ve yeterli kan akımını sağlamak amacıyla, kan alınacak bölge, 10 dakika süreyle 45°C sıcaklıkta tutulmalıdır. İlk damla silindikten sonra, kendiliğinden gelen kan, liyofilize heparin içeren kapiller tüplere alınmalıdır. Ancak, |
1 - Sistolik kan basıncı, 95 mm Hg’nın altında olanlarda, |
|
| 37°C’de | 22°C’de | 4°C’de |
pH: | 0,04 - 0,08 birim | 0,02 - 0,03 birim | < 0,01 birim |
PCO2: | 5 mm Hg | 1 mm Hg | 0,5 mm Hg |
PO2: | 5 -10 mm Hg | 2 mm Hg |
|
- Bu değişikliklerin başlıca nedeni, metabolizmalarına devam eden eritrosit, lökosit, trombosit ve retikülosit gibi kan hücrelerinin, O2 tüketmesi ve CO2 üretmesidir. Bu durum, kan örneğinin O2, CO2 ve pH değerlerini değiştirecektir. Glikoliz nedeniyle glukoz düzeylerindeki azalma ve laktat düzeylerindeki yükselme de, pH’nın düşmesine eşlik edecektir.
- Bekletilmesi gereken kan örnekleri, kesinlikle oda sıcaklığında bırakılmamalı; glikolizi inhibe etmek için, ya buzlu su içinde ya da soğuk zincirle taşınmalıdır.
KAN GAZLARI – REFERANS DEĞERLER | ||||
TEST ADI | ||||
Anyon açığı (GAP) | E / K | 3 – 14 mmol/L | ||
Bikarbonat (HCO3), arteriyal | E / K | 21 – 29 mmol/L ort: 24 mmol/L | < 10; >40 mmol/L | |
Bikarbonat (HCO3), venöz | E / K | 24 – 28 mmol/L | ||
Bikarbonat (HCO3), kapiller | E / K | 21 – 29 mmol/L | ||
CO2, total | E / K | 22 – 29 mmol/L | <15 ; >40 mmol/L | |
O2 content | E / K | % 19 – 20 | ||
O2 saturasyonu, arteriyal | E / K | > % 97 | ||
O2 saturasyonu, venöz | E / K | % 55 – 70 | ||
O2 saturasyonu, kapiller | E / K | % 95 – 97 | ||
% saturasyon | E / K | % 10 – 47 | ||
PCO2 (arteriyal) | E / K | 35 – Hg 4,6 – 6,0 kPa | < 25 ; > 65mmHg | |
PCO2 (venöz) | E / K | 41 – Hg 5,3 – 6,6 kPa | ||
PCO2 (kapiller) | 38 – Hg 5,1 – 6,0 kPa | |||
PO2 (arteriyal) | Yenidoğan: | 80 – Hg | < 40; >100 mm Hg | |
pediatrik/yetişkin: | E / K | 80 – Hg 12 – 13,3 kPa | < 40 mm Hg | |
PO2 (venöz) | E / K | 35 – Hg 4,6 – 6,0 kPa | ||
PO2 (kapiller) | > 80 mm Hg > 10,6kPa | |||
pH (arteriyal) | E / K | 7,35 – 7,45 | < 7,20 ;> 7,55 | |
pH (venöz) | E / K | 7,31 – 7,41 | ||
pH (kapiller) | E / K | 7,35 – 7,45 | ||
Dış bağlantılar[değiştir nest...
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası