Sahmaran Yılan

Şahmeran sözcüğü, Farsça şâh ve mârân; yılanlar kelimelerinin birleşmesiyle meydana gelmiştir. Her ne kadar "şah", erkekler için kullanılan bir unvansa da Şahmeran'a ilişkin tüm efsanevi kayıtlarda ve Şahmeran efsanelerine özgü tüm betimlemelerde varlık dişidir.

ŞAHMERAN EFSANESİ

Tarsus'ta binlerce yıl önce yedi katlı yeraltında yaşayan yılanlar varmış. Meran adı verilen bu yılanlar, akıllı, şefkatli ve barış içinde yaşarlarmış. Meranların kraliçesine Şahmeran denirmiş. Şahmeran genç ve güzel bir kadınmış. Efsaneye göre, Şahmeranı gören ilk insan Cemşab'mış. Cemşab geçimi için odun satan fakir bir ailenin oğluymuş. Bir gün Cemşab ve arkadaşları bal dolu bir mağara keşfetmişler. Balı çıkarmak için Cemşab'ı aşağıya indiren arkadaşları paylarına daha çok bal düşmesi için onu orada bırakıp kaçmışlar. Cemşab mağarada bir delik görmüş ve buradan ışık sızdığını farketmiş. Cebindeki bıçak ile deliği büyütünce, ömründe görmediği kadar güzel bir bahçe görmüş. Bu bahçede eşi benzeri olmayan çiçekler, havuz ve pek çok yılan görmüş. Uzun yıllar burada yaşamış ve Şahmeran'ın güvenini kazanmış.

Yıllar sonra, ailesini çok özlediğini söyleyip gitmek için yalvarmış. Bunun üzerine Şahmeran kendisini salıvereceğini, ancak yerini kimseye söylemeyeceğine dair söz vermesini istemiş. Şahmeran'a söz verip ailesine kavuşan Cemşab uzun yıllar verdiği sözde durarak Şahmeran'ın yerini kimseye söylememiş. Bir gün ülkenin padişahı hastalanmış. Ülkenin veziri hastalığın çaresinin Şahmeran'ın etini yemek olduğunu söylemiş ve her yere haber salınmış. Cemşab kuyunun yerini söylemeye zorlanmış. Cemşab mecbur kalıp kuyunun yerini gösterince Şahmeran bulunup dışarı çıkarılmış. Şahmeran Cemşab'a; "Beni toprak çanakta kaynatıp suyumu Vezire içir, etimi de Padişaha yedir" demiş. Böylece vezir ölmüş padişah da iyileşip Cemşab'ı veziri yapmış.

RİVAYET

Efsaneye göre Şahmeran'ın öldürüldüğünü yılanlar o günden beri bilmemektedirler. Tarsus'un, Şahmeran'ın öldürüldüğünü öğrenen yılanlar tarafından bir gün istila edileceği rivayet edilir.

Netflix'te 20 Ocak'ta yayına giren "Şahmaran", ilk sıralara yerleşti.

Serenay Sarıkaya ve Burak Deniz'in oynadığı Şahmaran dizisi, dayandığı efsaneyle merak konusu oldu.

İzleyiciler Şahmaran hakkında araştırmalar yaparken doğumu ve ölümü arasında her detayı sorguluyor.

İnsan başlı yılan gövdeli bir varlık olan Şahmaran'ın Akdeniz bölgesinde yaşadığına inanılıyor.

Peki Şahmaran nedir, kimdir? Şahmaran hakkında ilginç bilgiler

Şahmaran ne demek

Farsça kökenli olan “mara”n ya da “meran” kelimesi yılan anlamına geliyor. İsim de “yılanların şahı” anlamına gelen “Şah-ı Maran’ın” halk arasında söylenegelişi sırasında birleşerek “şahmaran” olmuş halidir.

Şahmaran kimdir

Şahmaran, yılanların atasıdır. Yeryüzündeki tüm yılanların Şahmeran’dan türediğine inanılır. Yerin yedi kat altında yaşayan Yılan Ata Şahmeran, tüm yılanlara hükmeder.

Şahmaran'ın yaşadığı yer

Bir rivayete göre Mersin'in Tarsus ilçesinde yaşamaktadır. Bir diğerine göreyse Adana'daki Ceyhan ile Misis arasındaki Yılankale'de yaşar.

Şahmaran efsanesi

Camsab veya Cemşab olarak da bilinen ve Lokman Hekim olduğuna inanılan bir yoksul genç, arkadaşlarıyla bir bal kuyusu keşfeder. Yoksulluktan kurtulmanın bir yolu olarak balı çıkartıp satmak isterler.

Cemşab'ı kuyuya indiren arkadaşları, paylarına daha çok bal düşmesi için onu orada bırakıp kaçarlar.

Cemşab mağarada bir delik görür ve buradan ışık sızdığını fark eder. Cebindeki bıçak ile deliği büyütünce, ömründe görmediği kadar güzel bir bahçeye girer. Bu bahçede eşi benzeri olmayan çiçekler ve bir havuz ile pek çok yılan görür.

Şahmeran'ın güvenini kazanan Cemşab uzun yıllar bu bahçede yaşar. Şahmeran ona tıp biliminin bilinmediklerini söyler. Yıllar sonra, ailesini çok özlediğini söyleyip gitmek için yalvarır. Bunun üzerine Şahmeran da kendisini salıvereceğini, ancak yerini kimseye söylemeyeceğine ve hamama asla gitmeyeceğine dair söz vermesini ister.

Çünkü Şahmaran ile karşılaşıp da hamama giren kişinin vücudu yılan pullarıyla kaplanırmış.

Cemşab uzun yıllar boyunca sözünü tutar, ta ki Tarsus'un kralı hastalanıncaya kadar

Lokman Hekim hikayesi

Kralın iyileşmesi için vezir, hastalığın çaresinin Şahmeran'ın etini yemek olduğunu söyler ve ülkedeki herkes tek tek hamama sokulur. Sıra Cemşab'a gelince gerçekler ortaya çıkar.

Cemşab soyununca vezir Cemşab'ın derisinde pullar olduğunu görünce Cemşab'ı konuşturur ve Şahmeran'ı bulur.

Şahmeran Cemşab'a, "Benim başımı kaynatıp padişaha içir, padişah kurtulsun, gövdemi de vezire içir, ölsün, kuyruğumu da kaynatıp sen iç, böylece Lokman Hekim ol" der.

Şahmaran öldü mü

Şahmaran, Tarsus kralını iyileştirmek için öldürülür.

Efsaneye göre Şahmeran'ın öldürüldüğünü yılanlar o günden beri bilmemektedirler. Tarsus'un, Şahmeran'ın öldürüldüğünü öğrenen yılanlar tarafından bir gün istila edileceği rivayet edilir.

Şahmaran'ın mezarı

Günümüzde Tarsus'un Kızılmurat ilçesinde bulunan Şahmeran Hamamı'nın, Şahmeran'ın öldüğü yer olduğuna inanılmaktadır.

Şahmaran'ın cinsiyeti

Her ne kadar "şah", erkekler için kullanılan bir unvansa da Şahmeran'a ilişkin tüm efsanevi kayıtlarda ve Şahmeran efsanelerine özgü tüm betimlemelerde varlık dişidir.

Şahmaran figürü

Şahmeran; doğurganlığı, bereketi, bolluğu ve iyiliği temsil eder.

Şahmeran figürünü içeren resimler Anadoluda kem gözlerden korunmak için, daha çok genç kızlar ve kadınlar tarafından şans getirmesi amacıyla özellikle yatak odalarına asılır.

Tıbbın sembolü Şahmaran

Efsaneye göre Şahmeran her derde deva olabilecek, her hastalığı iyileştirebilecek bir yaratıktır. Ama Lokman Hekim onu ormanda bulduğunda yaralı haldedir ve yardıma ihtiyacı vardır. Lokman Hekim onu sarayına taşır, tedavisine yardımcı olur. Bunun karşılığında Şahmeran tıp bilgisini onunla paylaşır.

Şahmeran’ın tıp bilgisine hakimiyeti o kadar fazladır ki günümüzde de kullanılan tıp sembolündeki yılanın Şahmeran olduğu düşünülmektedir.