Iyonlaşma Enerjisi 11 Sınıf Kimya

Element    Atom yarıçapı(pm)  IE1(kj/mol)

       Li                                           ,2

     Na                                         ,8

     K                                          ,8

 Rb                                       

    Cs                                        ,7

Periyodik çizelgede bir periyot boyunca, soldan sağa doğru gidildiğinde elementlerin birinci iyonlaşma enerjileri genel olarak artar.

Metal atomları, ametal atomlarına kıyasla, daha düşük iyonlaşma enerjisine sahiptirler.

3A grubunun funduszeue.infoşma enerjisi 2A grubundan küçüktür.

4Be   1s2  2s2

               dolu orbital (kararlı)

   

5B   1s2   2s2   2p1

                    yarı dolu orbital (yarı kararlı)

   İyonlaşma Enerjisi ,Gaz halindeki nötr bir atomdan bir elektron koparmak için gerekli enerjidir

» Gaz halindeki nötr bir atomun son yörüngesinden bir elektron koparmak için gerekli enerjiye İyonlaşma Enerjisi denir

» Gaz halindeki nötr atomdan bir elektron koparmak için gereken enerji İyonlaşma enerjisidir.

» İyonlaşma enerjisi endotermik bir olaydır.

İyonlaşma enerjisi nasıl Hesaplanır

Bir atomun iyonlaşma enerjisi gaz boşaltım tüplerine doldurulmuş gaz halindeki elementin, iyonlaştırılmasıyla hesaplanır.

» İlk elektronu koparmak daha kolaydır. Sonraki elektronları koparmak daha zordur.

Al(g) → Al⁺(g) + e^&#; E₁ = kJ/mol E₁ = funduszeue.info

Al⁺(g) → Al²⁺(g) + e^&#; E₂ = kJ/mol

Al²⁺(g) → Al³⁺(g) + e^&#; E₃ = kJ/mol

Al³⁺(g) → Al⁴⁺(g) + e^&#; E₄ = 11,kJ/mol

E₁ < E₂ < E₃ < E₄

E₁ < E₂ < E₃ < E₄< ………… E_n

İlk elektronu koparmak daha kolaydıfunduszeue.infoi elektronları koparmak daha zordur.

İE₁ < İE₂ < İE₃ < İE₄< ………… İE_n

Bir elektron verip iyonlaşan bir atomda e sayıları azalmıştıfunduszeue.info elektronlar çekirdek tarafından daha çok çfunduszeue.info çekirdek tarafından 1 elektrona uygulanan çekim kuvveti artmıştır. Dolayısıyla ikinci elektronu koparmak için gereken enerji bir öncekinden daha büyük olur. Onun için funduszeue.info, funduszeue.info den daha fazladır.

» Bir atomun soy gaz durumundan elektron koparmak çok güçtür.

Bir atomun soy gaz durumundan elektron koparmak çok güçtür1., 2, 3. İyonlaşma enerjilerindeki artışlar normaldir. Ancak 4. elektron kopartılırken ani bir sıçrama görülür.

Öyleyse kolay koparılan elektronlar değerlik elektronlardıfunduszeue.info ki 3 tane değerlik e var,Yani soygazdan 3 fazla e funduszeue.info da 3 A grubuna denk gelir

3 e verdiğinde enerji çok artmış ve soygaz düzenine geçmiştir.

Değerlik elektron sayısı: 3 Grubu :3A

Kararlı bileşiklerindeki değerliği:+3

1e 2e 3e verdiğnde

2,5katı 1,5katı 5 katı

funduszeue.info KİMYA KAZANIM TESTLERİ ÇÖZÜMLERİ İÇİN TIKLA

İyonlaşma Enerjisi Tablosu Soruları Grup Bulma

Örnek:X, Y, Z, T maddelerinin grup numaralarını bulalım

İE1	İE2	İE3	İE4	Grubu
X				↑	3 A
Y			↑		2A
Z		↑			1A
T			↑		2A
K					1-A,2-A,3-A Değil
L		&#;&#;	&#;&#;&#;	&#;&#;&#;	yalnız1 e verebildiği için 1H
M			&#;&#;&#;	&#;&#;&#;	Yalnız2e verebildiği için 2He

1e 2e 3e

Yukardaki tabloda enerjinin artması kat olarak funduszeue.infonin en çok katı kadar arttığı yerde soygaz düzenine geçilmişfunduszeue.info X maddesinde

1e verdiğinde 2 katı 2e verdiğinde 2 katı 3e verdiğinde 9 katına çıkmıştır. Yani 3 e verdiğinde soygaz düzenine geçmiştir ve enerjisi çok fazla artmıştır

PERYODİK CETVELDE İYONLAŞMA ENERJİSİ DEĞİŞİMİ

Genel olarak peryodik cetvelde;

Soldan Sağa İyonlaşma Enerjisi ARTAR

(2A-3A ve 5A-6A istisna)

Aşağıdan Yukarıya İyonlaşma Enerjisi ARTAR

İyonlaşma Enerjisi ARTAR

Peryodik Cetvelde;

Sağdan Sola İyonlaşma Enerjisi AZALIR

Yukarıdan Aşağıya İyonlaşma Enerjisi AZALIR

      İyonlaşma Enerjisi azalır

*****  2-A Ve 5-A Gruplarının İyonlaşma Enerjileri İstisnası

Aynı periyotta, değerlik elektron sayısı arttıkça iyonlaşma enerjisi genellikle artar. Ama 2A ve 5A grupları küresel simetrik özellik gösterir ve kuralı bozar

Bu düzensizliğin sebebi, küresel simetridir.

İyonlaşma Enerjisi Grafiği Grafik Soruları istisnalar

»» 2A ve 5A grupları küresel simetrik özellik gösterir ve kuralı bozar.

1A < 3A < 2A < 4A < 6A < 5A < 7A < 8A

İyonlaşma Enerjisi Karşılaştırma Çözümlü Örnek Sorular

iyonlaşma enerjisi ile ilgili sorular 9.sınıf iyonlaşma enerjisi örnek sorular

iyonlaşma enerjisi örnekleri iyonlaşma enerjisi sıralama soruları,

AYNI GRUPTA İSELER

SORU:

₂He, ₁₀Ne , ₁₈Ar iyonlaşma enerjilerini karşılaştırınız.

₂He, Des 2 ama 8A grubundadıfunduszeue.infoA….

Üçü de 8-A grubunda

Alt alta gelirler.

Grupta aşağıdan yukarıya doğru iyonlaşma enerjisi artar

Yani aynı grupta katman sayısı az olanın iyonlaşma enerjisi dahafazladır

₂He > ₁₀Ne > ₁₈Ar

8A 8A 8A

Örnek:

₄Be, ₁₂Mg ,₂₀Ca iyonlaşma enerjilerini karşılaştırınız.

Üçünün de sonu 2 ile biter ,Aynı grup demektir,2-A grubu

Alt alta gelirler.

Grupta aşağıdan yukarıya doğru iyonlaşma enerjisi artar

Yani aynı grupta katman sayısı az olanın peryot no su az olanın iyonlaşma enerjisi daha fazladır

₄Be > ₁₂Mg > ₂₀Ca

2K 3K 4 Katmanlı

AYNI PERYOTTA

Örnek:

₁₂Mg, ₁₆S ,₁₈Ar iyonlaşma enerjilerini karşılaştırınız.

Üçü de 3 katmanlı yani 3. Peryotta

Aynı peryotta soldan sağa doğru iyonlaşma enerjisi artar

Sola doğru yarıçap artar

₁₈Ar > ₁₆S >₁₂Mg

AYNI PERYOTTA

Örnek:

₁₂Mg, ₁₄Si ,₁₈Ar iyonlaşma enerjilerini karşılaştırınız.

Üçü de 3 katmanlı yani 3. Peryotta

Aynı peryotta soldan sağa doğru iyonlaşma enerjisi artar

<funduszeue.info&#; alt=&#;&#; />

Sağa doğru iyonlaşma enerjisi artar

₁₂Mg > ₁₄Si > ₁₈Ar

2-A 4-A 8-A

(2A-3A ve 5A-6A İstisnaları Örnekler)

Örnek:

₁₂Mg, ₁₃Al ,₁₇Cl İyonlaşma enerjilerini karşılaştırınız.

Grup no su fazla olanın İE si fazladır ama

2A ve 3A istisnası var

2A >3A

₁₇Cl > ₁₂Mg > ₁₃Al

7A 2A 3A

Örnek:

₇N, ₈O ,₁₀Ne İyonlaşma enerjilerini karşılaştırınız.

Grup no su fazla olanın İE si fazladır ama

5A ve 6A istisnası var

5A >6A

₁₀Ne > ₇N > ₈O

8A 5A 6A

NOT:

ΦYukarda verilen maddelerle yalnızca AYNI GRUPTA veya AYNI PERYOTTA iseler karşılaştırma yapabiliriz.

Ama farklı peryotlarda iseler veya farklı gruplarda iseler karşılaştırma yapamayız

Aşağıdaki kurallarla peryodik cetvelin herhangi bir yerindeki atom veya iyonlarda genel olarak karşılaştırma yapabiliriz

İYONLAŞMA ENERJİLERİ KARŞILAŞTIRMA

(Farklı Grup-Farklı Peryot-Atom İyon)

»» Değerlik e sayısı büyük olanın ,yani grup numarası büyük olanın İE si daha büyüktür.

( 2A ve 5A grupları istisna daha doğrusu değfunduszeue.info 2 ve 5 olanlar istisna,en son maddede açıklanmıştır.

₁₁Na₁₁: .1 Des:1 1-A

₇N₇: Des:5 5-A

₁₆S₁₈^-2: Des:8 8-A

İE ₁₆S₁₈^-2>₇N₇ > ₁₁Na₁₁

Değerlik e sayısı en büyük olan ₁₆S₁₈^-2 dir. İE si en büyük olandır

»» Değerlik e sayısı aynı ise katman sayısı az olanın İE si daha büyüktüfunduszeue.info katman sayısı az olandan e koparmak daha zordur.

₁₀Ne₁₀ : Des:8 2 yörüngeli

₁₈Ar₁₈ : Des:8 3 yörüngeli

İE ₁₀Ne₁₀ >₁₈ Ar₁₈

»» Değerlik e sayısı ve elektron sayısı aynı ise protonu fazla olanın İE si daha büyüktür.

Ya da p/e oranına bakılır. p/e oranı çok olandan e koparmak daha zordur.Çekim kuvveti daha fazladır

₂₀ Ca₁₈⁺² Des:8 El.S

₁₉K₁₈⁺¹ Des:8 El.S

Des ve Elektron sayıları aynıdır.

₂₀Ca₁₈⁺²>₁₉K₁₈⁺¹

p/e 20/18 19/18

çekimi fazla olan ₂₀Ca₁₈⁺² dir

Örnek:
₁₂Mg, ₁₆S ,₁₈Ar İyonlaşma enerjilerini karşılaştırınız.

Üçü de 3 katmanlı yani 3. Peryotta aynı peryotta soldan sağa İ.E artar

İ.E sağa doğru artar

₁₈Ar > ₁₆S >₁₂Mg

Örnek:
₂He, ₁₀Ne , ₁₈Ar İyonlaşma enerjilerini karşılaştırınız.

₂He, Des 2 ama 8A grubundadıfunduszeue.infoA….

Üçü de 8-A grubunda

Grup no aynı ise Katman sayısına bakılır;

Katman sayısı küçük olanın İ.E si daha büyüktür

₂He > ₁₀Ne>₁₈Ar >

8A 8A 8A

Ya da daha kısa bir şekilde;

Aynı grupta Yukarıya doğru İE Azalır diye de düşünülebilir

Örnek:

₄Be, ₁₂Mg ,₂₀Ca İyonlaşma enerjilerini karşılaştırınız

Üçünün de sonu 2 ile biter ,Aynı grup demektir,2-A grubu

Alt alta funduszeue.info aşağıdan yukarı İ.E artar

₄Be > ₁₂Mg >₂₀Ca

2K 3K 4 Katmanlı

Örnek:

₄Be, ₁₃Al ,₁₈Ar İyonlaşma enerjilerini karşılaştırınız.

_{Grup no su fazla olanın İE si fazladır ama}

2A ve 3A istisnası var

2A >3A

₁₈Ar > ₄Be > ₁₃Al

8A 2A 3A

Örnek
₄Be, ₁₆S, ₁₅P , ₁₉K iyonlaşma enerjilerini karşılaştırınız.

Grup Numarası büyük olanın İ.E si daha büyüktür ,

Ama 5A>6A İstisnası Bulunuyor

₁₅P >₁₆S >₄Be >₁₉K

5A 6A 2A 1A

Periyodik Sistem ve Özellikleri -2 / Periyodik Özellikler

Örnek:

₇N, ₈O , ₂₀Ca iyonlaşma enerjilerini karşılaştırınız.

Grup Numarası büyük olanın İ.E si daha büyüktür ,

Ama 5A>6A İstisnası Bulunuyor

₇N > ₈O >₂₀C

5A 6A 2A

2. İyonlaşma Enerjisi ve funduszeue.infoşma Enerjileri Karşılaştırma Konu Anlatımı Çözümlü Örnek Sorular

İkinci İyonlaşma enerjilerine bakılırken 1 e verilerek bakılır .1 e daha verilirse de 3. İyonlaşma enerjilerine bakılır.

1. İyonlaşma enerjilerine bakalım.

₁₉X₁₉^:

₁₂Y₁₂^:

₁₂Y₁₂ >₁₉X₁₉ funduszeue.info

2. İyonlaşma enerjilerine bakmak için 1 er e verilir e dizilişi yapılır

₁₉X₁₈^+1:

₁₂Y₁₁^+1:

₁₉X₁₈⁺¹> ₁₂Y₁₁⁺¹ funduszeue.info

3. İyonlaşma enerjilerine bakmak için 1 er e daha verilir e dizilişi yapılır

₁₉X₁₇^+2:

₁₂Y₁₀^+2:

₁₂Y₁₀⁺² > ₁₉X₁₇⁺² funduszeue.info

2 iyonlaşma enerjisi karşılaştırma, 2. iyonlaşma enerjisi, 2. iyonlaşma enerjisi soruları, elektronegatiflik ve iyonlaşma enerjisi periyodik sistemde nasıl değişir, ikinci iyonlaşma enerjisi sıralaması, iyonlarda iyonlaşma enerjisi, iyonlaşma denklemi, iyonlaşma enerjisi, iyonlaşma enerjisi 9. sınıf, iyonlaşma enerjisi bulma, iyonlaşma enerjisi cozumlu soru, iyonlaşma enerjisi grafiği, iyonlaşma enerjisi grafik, iyonlaşma enerjisi grup bulma, iyonlaşma enerjisi hesaplama, iyonlaşma enerjisi hocalara geldik, iyonlaşma enerjisi ile atom çapı arasındaki ilişki, iyonlaşma enerjisi ile ilgili sorular, iyonlaşma enerjisi ile ilgili sorular 9.sınıf, iyonlaşma enerjisi istisnaları, iyonlaşma enerjisi karşılaştırma, iyonlaşma enerjisi kıyaslama, iyonlaşma enerjisi kıyaslaması sıralaması karşılaştırma, iyonlaşma enerjisi konu anlatımı, iyonlaşma enerjisi nasıl hesaplanır, iyonlaşma enerjisi ne demek, iyonlaşma enerjisi örnek, iyonlaşma enerjisi örnek sorular, iyonlaşma enerjisi örnekleri, iyonlaşma enerjisi periyodik cetvelde, iyonlaşma enerjisi periyodik sistemde nasıl değişir, iyonlaşma enerjisi sıralama, iyonlaşma enerjisi sıralama soruları, iyonlaşma enerjisi sıralaması, iyonlaşma enerjisi soldan sağa, iyonlaşma enerjisi soru çözümü, iyonlaşma enerjisi soruları, iyonlaşma enerjisi soruları 9.sınıf, iyonlaşma enerjisi tablo, iyonlaşma enerjisi tablo soruları, iyonlaşma enerjisi tablo sorusu, iyonlaşma enerjisi tablosu, periyodik cetvelde iyonlaşma enerjisi aşağıdan yukarıya nasıl değişir, periyodik cetvelde iyonlaşma enerjisi değişimi, periyodik cetvelde iyonlaşma enerjisi sağdan sola nasıl değişir, periyodik cetvelde iyonlaşma enerjisi soldan sağa nasıl değişir, periyodik cetvelde iyonlaşma enerjisi yukarıdan aşağıya nasıl değişir, soygazlarda iyonlaşma enerjisi

İyonlaşma Enerjisi Soru Çözümleri

(2 Videodan Oluşan Konu Anlatımı ve Örnek Soru Çözümleri Videolarımız Haberimizin Sonundadır.)

Konuyu kısaca hatırlayalım.

İyonlaşma Enerjisi: Temel haldeki nötr bir gaz atomunda bir elektron uzaklaştırmak için gereken enerji iyonlaşma enerjisidir. +1 yüklü iyonda 1 elektron koparmak için gerekli olan enerji ikinci iyonlaşma enerjisidir. Atomdan elektron kopardıkça elektron başına düşen çekim kuvveti artacaktır. Bu nedenle verilmesi gereken enerji de artar.

Periyodik sistemde soldan sağa doğru atom yarıçapı azalır. Böylece elektron çekirdek tarafından daha güçlü çekilir ve atomdan elektron koparmak için daha çok enerji gerekir. Bu yüzden bir periyotta soldan sağa doğru gittikçe iyonlaşma enerjisi artar.

Bir grupta yukardan aşağıya gidildikçe katman sayısı arttığı için elektronlar çekirdekten uzaklaşır. Atomdan elektron koparmak için daha az enerji gerekir. Bu nedenle bir grupta yukarıdan aşağıya gidildikçe iyonlaşma enerjisi azalır.

2A grubu küresel simetriye uyduğu için 3A grubundan daha kararlıdır. Aynı durum 5A ve 6A grubu elementleri için de geçerlidir. 5A grubu elementleri küresel simetriden dolayı 6A grubuna göre daha kararlıdır. Bu nedenle aynı periyotta iyonlaşma enerjisi:
1A < 3A < 2A < 4A < 6A < 5A < 7A < 8A şeklinde sıralanır. Buna üç aşağı 5 yukarı kuralı denir.

Konunun ayrıntılı anlatımını ve soru çözümlerini aşağıdaki videolarda detaylı bir şekilde bulabilirsiniz.
Konu Anlatımı Videosu:

Soru Çözümleri Videosu:

YouTube kanalımızdaki özel içeriklerimizi takip edin.

 Abone Olun

Elektronlar atom çekirdeği tarafından çekilir. Bu nedenle bir elektronun atomdan koparılması için atoma enerji verilmelidir. Gaz halindeki nötr bir atomdan en zayıf bağlı elektronu koparmak için harcanması gereken enerjiye birinci iyonlaşma enerjisi denir. Aynı atom için ikinci, üçüncü ve dördüncü elektronları koparmak için verilen enerjilere sırasıyla 2. iyonlaşma enerjisi, 3. iyonlaşma enerjisi, 4. iyonlaşma enerjisi adı verilir. Yani her yeni elektron yeni bir iyonlaşma enerjisi ile koparılır.

Bilgi: Bir elemente ait atomlarda proton sayısı sabit olduğundan çekirdeğin çekim gücü sabittir. Ancak bir atomdan elektron koparıldıkça, kalan elektronlara birim elektron için uygulanan çekirdek çekimi artar. Bu durumda yeni bir elektron koparmak için daha büyük enerji gerekir. Yani aynı atomun her yeni iyonlaşma enerjisi bir öncekinden daha büyüktür. Kısacası bir atomun 1. iyonlaşma enerjisi daima en küçüktür. Ayrıca elektron koparılarak bir atom dublete ya da oktede ulaştığında yeni bir elektron koparmak çok daha zor olur.

• Aynı grupta aşağı doğru inildikçe iyonlaşma enerjisi küçülür.

Aynı grupta aşağıya doğru inildikçe atom hacmi artar. Yani
aşağıya doğru inildikçe kopacak olan elektron daha uzak
olduğundan daha küçük bir enerji ile kopar.

• Aynı periyotta sağa doğru gidildikçe iyonlaşma enerjisi genellikle artar.

Sağa doğru gidildikçe atom çapı küçülür. Bu nedenle atomdan elektron koparmak için daha büyük enerji gerekir. Ancak aynı periyotta 2A nın iyonlaşma enerjisi 3A dan 5A nın iyonlaşma enerjisi ise 6A dan büyüktür. Burada sağa doğru iyonlaşma enerjisinin artma eğilimi bozulmuştur. İyonlaşma enerjisi
1A < 3A < 2A < 4A < 6A < 5A < 7A < 8A
şeklinde sıralanır. Bazı elementlerin birinci iyonlaşma enerjilerinin atom numarası ile değişimi aşağıda verilmiştir.

Bilgi: Farklı atomların iyonlaşma enerjileri karşılaştırılırken öncelikle grup numarasına bakılmalıdır. Grup numaralarının aynı olduğu durumlarda periyot numaralarına bakılır.

Çözüm: Değerlik elektron sayıları eşit olan demek aynı grupta bulunan elementler demektir. Baş grup elementleri demek A grubu elementleri demektir. Buna göre X, Y ve Z elementleri aynı A grubunda bulunan elementlerdir. Bir grupta aşağı doğru inildikçe atom çapı büyür. X in atom çapı, Y nin atom çapından büyük olduğu için X elementi Y nin alt periyodunda bulunur. Bir grupta aşağı doğru inildikçe iyonlaşma enerjisi küçülür. Birinci iyonlaşma enerjisi en büyük olan Z olduğu için Z elementi grubun en üstünde bulunur. Buna uygun durum C seçeneğinde verilmiştir.

Çözüm: Q, değeri X in birinci iyonlaşma enerjisi, 02 ise X in birinci ve ikinci iyonlaşma enerjilerinin toplamıdır. 02 den Q, değeri çıkarılırsa ikinci iyonlaşma enerjisi bulunur, III. yargı yanlış, I. yargı doğrudur. 3. iyonlaşma enerjisi atomdan 3. elektronu koparmak için harcanır. Verilenlere göre toplam 2 elektron kopmuştur. II. yargı yanlıştır. Cevap A