Herru Merru

Deyimler, bir olayı veya durumu anlatmak için kullanılan sözcük veya cümlelerdir. Deyimler, dilin zenginliğini ve kültürel birikimini yansıtmaktadır. Deyimler genellikle yerleşik ve sık kullanılırlar ve sözlüklerde veya deyimler sözlüğünde sıklıkla bulunabilir. Deyimler, çok yönlü bir şekilde kullanılır ve birçok farklı durumda anlamlarını taşıyabilirler. Ayrıca, deyimlerin anlamları genellikle bir metafor, benzetme veya bir hikaye gibi bir anlatımla ifade edilir. Deyimlerin anlamlarını öğrenmek, dilin zenginliğini ve kültürel birikimini anlamak için harika bir yoldur. Ya herrü (herro) ya merrü (merro) deyiminin anlamı da bu noktada yoğun olarak araştırılmaktadır.

YA HERRÜ (HERRO) YA MERRÜ (MERRO) DEYİMİNİN ANLAMI NEDİR?

Ya herrü (herro) ya merrü (merro) deyimi açıklaması ve doğru kullanımı ile ilgili Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından açıklama yapılmıştır. Bu deyimin açıklaması ile ilgili bilgi edindikten sonra deyimi gerek cümle içerisinde gerek günlük hayatta rahatlıkla kullanabilirsiniz.

YA HERRÜ (HERRO) YA MERRÜ (MERRO) DEYİMİ AÇIKLAMASI

 “Tehlikeyi göze aldık, giriştiğimiz işte ya batar ya da çıkarız” anlamında kullanılır.

Günlük kullanım dilinde argo olarak yer alan “ya herru ya merru” deyimi üçüncü halin imkânsızlığını ifade etmek maksadıyla kullanılmaktadır. Deyimin başlangıç kısmında yer alan “yā” Farsça “veya, ya… ya…” anlamını karşılamaktadır. Deyimde yer alan “yā” Farsçaya Zerdüştlüğün kutsal kitabı olan “Zend-Avesta” kitabının da dilini oluşturan Avesta dilinden geçmiştir. Birçok etimolojik kaynak deyimin içerisinde yer alan “herro” ve “merro” kelimelerinin kökeninin Kürtçe olduğu konusunda hemfikirken, bazı kaynaklar bu iki kelimenin kökeninin Arapça olduğu konusunda görüş bildirmektedirler.

“Ya herru ya merru”nun Kürtçe kökenli olduğunu savunan kaynaklarda deyimin “git” anlamındaki “herro” ve “gitme” anlamındaki “merro” kelimelerinden oluştuğu ve tam olarak “git veya gitme” anlamına geldiğini belirtmektedirler. Deyimin Arapça olduğunu savunan kaynaklara baktığımızda ise deyimin “kötü” anlamındaki “herrû” ve “gitmek” anlamındaki “merrû” kelimelerinden oluştuğu düşünülmektedir. Deyimde kullanılan “herrû” kelimesinin “havlamak” anlamı taşıdığı da belirtilmekte ve ilgili kaynaklarda deyimin tam karşılığı “havladı havladı gitti, geçti gitti” şeklinde ifade edilmektedir.

Hakkında iki farklı görüş bildirilen “ya herru ya merru” deyimi şiirimizin çok büyük bir ismini oldukça derinden etkilemiştir. Kalbi dinamit kuyusu olan şairimiz Ahmed Arif yılında siyasi nedenlerle Sansaryan Han’ında, içerisinden lağım geçen bir hücreye atılır. Hücrede günlerce kalan Ahmed Arif, zindanda gün saymıştır. Kir ve pislik içerisinde geçen günler Arif’in göğsüne kadar uzayan sakallarını, keçe gibi olmuş saçlarını doğurmuştur. Günde sadece bir çeyrek ekmekle, su verilen ve güneş göremeyen Ahmed Arif artık gün kavramını da büyük ölçüde kaybetmiş, boğazında oluşan çatlaklar yüzünden kan kusmaya başlamıştır. Günlerce aç ve bitkin halde kalan Ahmed Arif’in bedeni bu duruma daha fazla dayanamamış, yere yığılan şair hastaneye kaldırılmıştır. Götürüldüğü üç hastane tarafından “bu ölür” denerek geri çevrilen şair, son olarak götürüldüğü Kasımpaşa Deniz Hastanesi’nde ameliyata alınır. Ameliyat sonrası kendine gelen şair tüm bu badirelerden sonra tekrar Sansaryan Han’ına götürülür, ancak burada fazla tutulmaz. Yeni zindanı Harbiye’dir, şair devamını şöyle anlatmaktadır:

“…Harbiye’ye yolladılar. 17 gün tabutlukta kaldım. Duvar nemliydi. Yosun bağlamıştı. Kalbimi korumak için sağ yanımı duvara dayadım. İşte hala çekerim, sağ omzumdaki bu ağrı, o tabutluktan kalmadır.
Tabutlukta duvara biri “To be or not to be” yazmış… Altına birileri her dilden buna benzer bir şeyler eklemiş… Saydım 19 dil… Slav dillerini anlamıyorum ama, Şapsıkça bile var. Altına ben bir şey yazayım dedim. Yazmak değil tabii, kazıdım. Ne yazayım? “Ya herro ya merro” diye yazdım, bir de altına toplam çizgisi çektim.”

Ahmed Arif’in çektiği çizgi kendinden önceki acıların tümünü toplayan, kendinde eriten bir çizgiydi. Bütün meselenin ölmek ya da ölmemek olduğu o yıllar Ahmed Arif’i yıldırmamış, şair ölmeyenlerden/öldürülemeyenlerden olmuştu.

Yararlanılan Kaynaklar:
Kalbim Dinamit Kuyusu-Refik Durbaş(1)
Nişanyan Sözlük(2)
Hasan Eren-Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü(3)

kelimekoken tarafından yayımlandı

"kelimeler, bazısı tüyden bazısı demir" Tüm gönderileri kelimekoken ile görüntüle

Atasözleri ve deyimler birbirinden baz&#; özellikleri ile ayr&#;lan kal&#;pla&#;m&#;&#; sözlerdir. Benzerlikleri nedeniyle oldukça kar&#;&#;t&#;r&#;lan bu ifadelerin ayr&#;lan noktas&#;, deyimlerde görülen yüksek orandaki mecaz ve atasözlerindeki ö&#;üt verme özelli&#;idir. Bunun d&#;&#;&#;nda deyimler birle&#;ik fiillerinden olu&#;an türleri de içerir. Baz&#; birle&#;ik fiiller zamanla deyim haline gelmi&#;tir. Bu kal&#;pla&#;m&#;&#; sözler, dilde anlam zenginli&#;i yaratan ifadelerdir. Türkçenin zenginli&#;ine katk&#;da bulunan sözlerden biri de Ya herrü ya merrü ifadesidir. Ya herrü ya merrü ne demektir?

Ya herrü ya merrü Ne Demek? Ya herrü ya merrü TDK sözlük anlam&#; nedir?

• Ya herrü ya merrü TDK sözlü&#;e göre 1 farkl&#; anlama sahiptir.

Ya herrü ya merrü TDK sözlük anlam&#; &#;u &#;ekildedir:

1. zor, tehlikeli bir durum kar&#;&#;s&#;nda gibi kötü ihtimalin de göze al&#;nd&#;&#;&#;n&#; anlatan bir söz

   Ya herrü ya merrü Cümle &#;çerisinde Kullan&#;m&#;

   "Ama çocukluk i&#;te, &#;eytan dürttü, ya herrü ya merrü deyip birden yukar&#; bak&#;verdim." - Haldun Taner

Ya herrü ya merrü ile Kurulan Atasözleri, Deyimler ve Birle&#;ik Fiiller

ANASAYFAYA DÖNMEK &#;Ç&#;N TIKLAYINIZ

Anasayfa

§ Kürd herro git + Kürd merro gitme &#; ya<sup

Tarihte En Eski Kaynak

ya herrü ya merrü ""sonucu ne olursa olsun" anlamında deyim" [ c () : Artık (ya herrü ya merrü) diyeceğim! ]

Önemli Not: Bu kaynak kayıtlara geçmiş ve bu kelimenin kullanıldığı yazılı ilk kaynaktır. Kullanımı daha öncesinde sözlü olarak veya günlük hayatta yaygın olabilir.

Kelime Kökeni

Kürtçe (Kurmanci)herro "git" ve Kürtçe (Kurmanci)merro "gitme" sözcüklerinin bileşiğidir. Daha fazla bilgi için ya<sup maddesine bakınız.

Ek Bilgi

Etiketler: Bileşik kelime, Kürtçe, Bileşik kelimenin devamıkategori veya etiketlerine bağlıdır. Herru ya merru ne demek?

Mobil Uygulama

Uygulama marketlerindeki tamamen ücretsiz Etimoloji uygulamamızı indirebilirsiniz.