Kifayeti Müzakere

TBMM Anayasa Komisyonu'nda, AK Parti'nin Anayasa değişikliği teklifinin 3. maddesiyle ilgili kifayeti müzakere önergesinin ardından, 3. maddenin kabul edilmesiyle komisyonda tartışma çıktı, milletvekilleri birbirinin üzerine yürüdü.

Anayasa Komisyonu'nda AK Parti'nin Anayasa değişikliği teklifinin görüşmeleri tartışmalarla devam ediyor.

Komisyonda, milletvekili seçilebilme yaşının 25'ten 18'e indirilmesini ve "Askerlikle ilişiği olanların" milletvekili adaylığına başvuramamasını öngören 3. madde kabul edildi.

Bu maddeyle ilgili AK Parti'nin verdiği kifayeti müzakere önergesi, komisyonda sert tartışmaların yaşanmasına neden oldu.

Önergenin okunmasıyla, CHP ve HDP milletvekilleri bu duruma tepki gösterdi.

Tartışmalar sırasında kifayeti müzakere önergesi oylandı ve kabul edildi. Hemen ardından 3. madde kabul edildi.

Maddenin kabul edilmesinin ardından, CHP'li milletvekilerinin tepkisi sürerken, bazı milletvekillerinin birbirinin üzerine yürüdüğü görüldü. Bu milletvekillerini araya giren diğer milletvekilleri sakinleştirmeye çalıştı.

CHP Grup Başkanvekili Levent Gök, komisyonu yöneten sözcü Abdurrahman Öz'ün yanına giderek, tepki gösterdi. Başkanlığın bulunduğu bölgede de kısa süreli arbede yaşandı.

CHP İstanbul Milletvekili Ali Şeker'in masayı yumrukladığı görüldü.

AK Parti Denizli Milletvekili Cahit Özkan, bu tartışmalar sırasında 4. madde üzerinde konuşmasını yaptı.

Komisyon Sözcüsü Öz, "Müzakereleri öyle ya da böyle yürüteceğiz. Kısıtlama yapmıyoruz." dedi.

CHP Grup Başkanvekili Gök, "Burada tiyatro oynamıyoruz. Muhalefetin söz hakkı engelleniyor. Milli iradeden bahsediyorsunuz ama burada milletvekillerini konuşturmuyorsunuz. Daha önce bu filmi gördük. Kargaşa yaratarak, karga tulumba maddeleri geçirmek istiyorsunuz. Halktan korkuyorsunuz, İçtüzüğü ihlal ediyorsunuz, yazıklar olsun. Anayasa çalışmalarında böyle üslup olmaz." diye konuştu.

HDP Mardin Milletvekili Mithat Sancar, "Ne önergeyi duydum, ne oylamayı gördüm ne de oylamamaya katıldım. Niye bu kadar acele? Madde görüşmelerine yeniden dönelim, komisyon üyelerine söz hakkı verelim." dedi.

Görüşmeler 4. madde üzerinden devam ediyor.

 Ülke gündeminde uzun zamandır tartışmalara neden olan Anayasa değişikliği başlığında toplanan Anayasa Komisyonu’nda gerçekleştirilen görüşmelerde CHP Çanakkale Milletvekili Muharrem Erkek, komisyonda söz alma talebinde bulunan milletvekillerine söz verilmemesine tepki gösterdi. Erkek komisyonda yaptığı konuşmada; “Öncelikli olarak gelen teklifin Anayasa`nın metnine ve ruhuna uygun olup olmadığını konuştuk. Konuşurken birçok milletvekilimiz söz istemesine rağmen kifayeti müzakere, müzakerenin yeterliliği uygulamasıyla Anayasa`ya aykırılık gibi çok ciddi bir konu yarıda kesildi ve oylamayla genel görüşmelere geçildi. Genel görüşmelerde de tam milletvekili ki bu gerçeklerin de çarpıtıldığını görüyoruz, bu bizi çok üzüyor. Divanda ismini yazdırmıştı, yani söz almıştı. 20 milletvekili konuştuktan sonra, parti ayırt etmeksizin söylüyorum yine kifayeti müzakere uygulamasıyla genel görüşmelere de hukuksuz bir şekilde son verildi. Maddelere geçtik, 2’nci maddede 3 milletvekilimiz toplam bir saat konuştu, 3 milletvekilimiz, çok makul bir süre. Yine daha birçok milletvekili sırada beklerken yine kifayeti müzakereyle bu madde görüşmelerinde de son verildi. Şimdi, hukukçular çok iyi bilir ki, hukukta yazılı kuralın olduğu yerde teamül uygulanmaz. Bizim iç tüzüğümüz de yazılı kurallar var. Ne diyor İç Tüzük hükümleri; ‘İstem sırasına göre söz verilir’, yani ‘verilebilir’ demiyor, ‘söz verilir’ diyor. Yine ne diyor; ‘Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri’ şimdi, Sayın Başkan diyor ki; ‘Herkes konuşamaz’. Hayır, herkes konuşabilir ve Bakanlar Kurulu üyeleri komisyonlarda söz alabilirler diyor.  Bakın, isterlerse alırlar, isterler se almazlar. Ama söz alıyorsa ve Divanda ismi yazılıyorsa istem sırasına göre söz verilmek zorunda. Komisyon üyesi olmayan milletvekillerinin makul bir süreyle konuşmaları sınırlandırılabilir, o tartışılabilir. Ama söz alan ve istem sırasına göre söz verilen milletvekilleri konuştuktan sonra tekrar konuşmak istenirse o zaman kifayeti müzakere uygulaması yapılmalıdır. Siz, açıkça hukukun en temel ilkesi olan dürüstlük kuralına, hakkaniyete aykırı hareket ediyorsunuz Sayın Başkan” dedi.

“Acelemiz ne?”

Komisyonda Türkiye’yi reijim değişikliğine götürecek bir konuyu tartıştıklarını ve bu nedenle görüşmelerde acele edilmemesi gerektiğini vurgulayan Erkek; “Burada Anayasa değişikliği, üstelik sistem tartışmaları, rejim tartışmaları doğurabilecek, doğuran bir değişikliği tartışıyoruz, sıradan bir kanun değişikliğini tartışmıyoruz. Ve gayet sağlıklı da gidiyor, acelemiz ne? Komisyon toplantılarının canlı yayınlanması ve milletin huzurunda bütün tartışmaların gerçekleşmesi için İç Tüzük`te bir engel var mı? Burada, Türkiye Büyük Millet Meclisinin kamerasının yanında 2 tane daha bir ajansın kamerası olsa, “millet, millet” diyoruz, milletin huzurunda bu tartışmalar cereyan etse bunun ne sakıncası var? Kifayeti müzakere uygulamasına lütfen bir son verin. Hukuksuzluk, haksızlık karşısında sessiz kalamayız, sessiz kalamayız. Bakın, Anayasa`yı, İç Tüzük`ü, hukukun temel ilke ve prensiplerini ihlal ediyorsunuz. Ama biz inanıyoruz, yüce milletimiz referandumda Anayasasına da demokrasiye de özgürlüklerine de egemenliğine de sahip çıkacaktır ama siz bu hukuksuzluğa lütfen son verin Sayın Başkan” ifadelerini kullandı.  

(Şenol Güven)