Hamilelikte Tokluk Kan Şekeri 1 Saatte Kaç Olmalı

Şeker hastalığı olarak da bilinen diyabet, pankreasın yetersiz insülin üretmesi veya hiç insülin üretmemesinden kaynaklanan son derece önemli bir sağlık sorunudur. Özellikle son yıllarda obezitenin yaygınlaşması ile artış gösteren diyabet bugün global bir sağlık sorunu haline gelmiştir.

Yazımızda; gebelikte tokluk kan şekeri kaç olmalı, gebelikte açlık şekeri kaç olmalı, diyabet gebeliği ve bebeği nasıl etkiler gibi merak edilen soruların cevaplarını bulabilirsiniz.

Gebelik Diyabeti Nedir?

Gebelik diyabeti, hamileyken ortaya çıkan veya ilk defa gebelikte fark edilen şeker hastalığıdır. Daha önce diyabet tanısı almamış bir kadın gebelik döneminde diyabet tanısı alabilmektedir. “Gestasyonel diyabet” olarak tanımlanan bu tablo gebelik bitimiyle birlikte ortadan kalkabilmektedir.

Gebelik Diyabeti Risk Grubu:

• Ailesinde şeker hastalığı olanlar
• Şişman veya fazla kilolu kadınlar
• Önceki doğumda iri bebek (>4 Kg) doğuranlar
• Düşük yapanlar
• Hamilelik yaşı 25’den büyük olanlar
• Önceki hamileliğinde şekeri yükselenler
• İdrarda şeker bulunanlar

Gebelik Diyabeti Nasıl Ortaya Çıkar?

Gebelik döneminde plasenta (göbek kordonu) büyüdükçe salgıladığı hormonlar artar, insülin etkisiz kalır ve kan şekerinde yükselme başlar. Bu etki genellikle gebeliğin ve haftalarında artmaktadır.

Ancak kilo fazlası olan kadınlarda gebeliğin ilk aylarından itibaren kan şekeri yüksek seyredebilmektedir. Doğumun gerçekleşmesiyle birlikte plasenta atıldığından bu hormonlar kaybolur ve şeker hastalığı da ortadan kalkar.

Gebelikte Şeker Hastalığı (Gestasyonel Diyabet) Nasıl Teşhis Edilir?

Vücudumuzda insülin olmayınca, besinlerle aldığımız şeker ve diğer besin unsurları, ihtiyaç duyan hücrelere giremez. Böylelikle, hücreler şekere ulaşamazken kanda şeker normal değerlerin üstüne çıkar.

Diyabet Tip 1 ve Tip 2 olmak üzere iki farklı şekilde görülür. Tip 1 Diyabet, pankreas bezinin yeterli insülin sağlayamadığı ve tanının genç yaşlarda konulduğu diyabet tipidir.

Tip 1 diyabet hastalarının tedavisinde insülin kullanılmaktadır. Tip 2 diyabet ise, insülinden bağımsız diyabet olarak bilinir. Kadınlarda özellikle polikistik over sendromu ile görülebilir.

Gebelik diyabeti kadında hiçbir belirti yapmadığından bütün gebeler mutlaka taranmalıdır. 50 gram şeker yükleme testi gebeliğin haftasında yapılır. Günün herhangi bir saatinde 50 gram glikoz içilir ve bir saat sonra kan şekerine bakılır. mg/dl ve fazla ise şeker hastalığı riski vardır ve bu kişilerde gramlık şeker yükleme testi yapılır. mg/dl’nin altında çıkarsa şeker yok demektir.

Diyabet ve Tansiyon Gibi Hastalıklar Kısırlık Nedeni midir?

Tansiyon ve şeker gibi kronik rahatsızlıklar doğrudan kısırlık sebebi olmasa da kısırlığa sebep olabilen faktörler arasında yer alır. Fakat bundan daha da önemlisi hamile kaldıktan sonra şeker ve tansiyonun nasıl ilerleyeceğidir.

İlk aylarda şekeriniz çok iyi giderken insülin veya ilaç ihtiyacı azalır ama bebek büyüdükçe bu denge tersine dönmeye başlar. Bu süreçte daha çok insüline, diyetisyen kontrollerine ve egzersize ihtiyaç olduğu unutulmamalıdır. Tansiyon ve şeker, infertilite değerlendirmesinde hamile kalmadan önce mutlaka gözden geçirilmelidir.

Risk Grubunda Olanlar Ne Yapmalı?

Gebelik diyabeti açısından risk grubunda olanlar şeker yükleme testini gebeliğin ilk aylarında yaptırmalıdır. Bu testin sonucunda diyabet tanısı konmasa da gebeliğin haftalarında şeker yükleme testinin tekrarlanması gerekmektedir.

Gebelik Diyabetinden Bebek Nasıl Etkilenir?

Gebeliği sırasında diyabet almış kadınlarda kan şekeri genellikle haftada çıktığı için bebekte herhangi bir anormallik yaşanmaz. Ancak gebeliğin ilk üç ayında bu sorun tespit edilirse o zaman çok daha dikkatli olmak gerekmektedir.

Gebelik öncesinde diyabet tanısı almış kadınlar da sağlıklı bebek dünyaya getirebilirler. Ancak bu kadınların gebelikleri boyunca kan şekeri kontrolleri çok büyük önem taşımaktadır.

Gebelikte ortaya çıkan diyabet, bebeğin iri olarak doğmasına neden olduğu için önemli bir risktir. Annenin kan şekerinin yüksek olması nedeniyle bebeğin pankreası da daha fazla insülin üretmektedir.

Bu da bebeğin yağlanmasına ve sonuçta da iri olarak dünyaya gelmesine neden olmaktadır. Bu durumda doğumu sezaryen olarak gerçekleştirilmesi zorunlu hale gelebilmektedir.

Bebekte doğumdan sonra kan şeker düşüklüğü yaşanabilmektedir. Bu nedenle bebeğin kan şekerinin düzenli ölçmek gerekir. Ayrıca bu bebeklerde kan kalsiyum ve magnezyum seviyesi düşük olabileceğinden bu yönden de kontrol edilmeleri gerekmektedir.

Gebelikte Diyabet Takibinde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar?

Gebelik diyabetinde takip iki yönlüdür. Birincisi annenin kan şekerinin ayarlanması, ikincisi kadın doğum uzmanı tarafından bebeğin gelişiminin incelenmesidir. Diyabet takibinin en önemli noktası ise kan şekeri değerlerinin normal seviyelerde kalmasının sağlanmasıdır.

Düzenli yapılacak kan şekeri ölçümlerinde kan şekeri değerinin mg/l arasında tutulması sağlanmalıdır. Açlık, tokluk funduszeue.info ve tokluk funduszeue.info olmak üzere kan şekeri ölçülmeli, ayrıca akşam yemek öncesi ve gece ’da (bazen gece ’te) kan şekeri ölçülerek takibi sağlanmalıdır.

Yapılan bu ölçümlerde, açlık kan şekeri 95 mg/dl ve altında, tokluk 1. saat kan şekeri mg/dl ve altında, tokluk 2. saat kan şekeri ise mg/dl ve altında olmalıdır. Ayrıca zaman zaman idrarda keton ölçümünün de yapılması önemlidir. İdrarda keton diyabet açısından önemli bir belirteçtir.

Diyabetli Kadınlar Hamilelik Sırasında Nelere Dikkat Etmeli?

Şeker hastalığı teşhisi ile izlenen anne adaylarının, gebelik öncesi değerlendirilmeleri çok önemlidir ve takiplerini kolaylaştırır. Eğer fazla kilolu ya da obez iseniz, gebelik öncesinde kilo vermeniz ve şekerinizin dengelenmesi, hamileliğinizi daha rahat geçirmenizi sağlayacak ve doğumu da kolaylaştıracaktır.

Öncelikle dengeli ve doğru beslenme alışkanlıklarını edinmek ve egzersiz hamilelikte çok önemlidir. Hamilelerin haftanın günü yürüyüş yapmalarını öneriyoruz. Yürüyüş yapılamadığında aerobik egzersizler (hamilelik yogası) dakikaya ulaşacak düzeyde yapılmalıdır. Böylece düzenli egzersiz kan şekerini düşürür, tansiyonu dengeler ve kontrolüne de destek olur.

Gebelikte Diyabet Hastalığı Önemli midir, Takibi ve Kontrolü Nasıl Olmalıdır?

Gebelikte şeker hastalığını iki gruba ayırabiliriz. Daha önceden şeker hastası olduğu bilinen ilk grupta yer alırken 2. grupta haftalar arası şeker tarama testleri ile saptadığımız gebeliğe bağlı şeker hastalığı yer alır.

İki şeker hastalığının da gebelikte tanısı ve takibi oldukça önemlidir. Daha önceden şeker hastalığı olduğu bilinen olgularda özellikle ilk 3 ayda şeker düzeylerinin yeterli olarak kontrol altına alınmadığı olgularda biz çocukta yapısal anomalilere sıkça rastlıyoruz.

En sık karşımıza çıkanlarsa beyin omurilik sisteminde oluşan yapısal anomaliler ve kalpte oluşan yapısal anomalilerdir. Bunların açıkçası telafisi mümkün değil.

Bu nedenle gebeliğin erken dönemlerinde hatta gebe kalmadan önce şeker hastası olduğu bilinen olgularda şeker düzeylerinin düzgün şekilde ayarlanması bu konuda hastaların kadın doğumcu ve endokrin uzmanlarından profesyonel yardım alması oldukça önemlidir.

İkinci gruptaki hastalarda ise yani gebelikte şeker hastalığı saptanan hastalarda yine çok önemli. Özellikle bu grupta aşırı iri bebek gelişimi anne karnında suyun aşırı artması ve bunun tetiklediği erken doğum karşımıza çıkan sorunlar arasındadır.

Ayrıca şeker hastalığı olduğu bilinen olgularda bebek doğar doğmaz kan şekerlerinde ciddi düşmelerle karşılaşabiliyoruz. Bu durum bebeğin hayatını tehdit edebilecek bir sıkıntı olarak karşımıza çıkabiliyor. Bu nedenle şeker hastalığı üzerinde durulması gereken ve gerekli önlemlerin alınması gereken bir rahatsızlıktır.

Gebelikte Kan Şekeri Kontrolü

Gebelikte tokluk kan şekeri

Hamilelikte tokluk kan şekeri kaç olmalı: Yemekten 2 saat sonra < mg/dl olmalıdır.

Gebelikte açlık kan şekeri

Hamilelikte açlık şekeri kaç olmalı: Kahvaltıdan önce: mg/dl

Öğle ve akşam yemeği öncesi: mg/dl şeklinde olmalıdır.

Gebelik Süresince Yapılacak Diğer Testler

• Ultrason ile bebeği takip etmek.
• Bebek kalp atımı takip edilir.
• Amniosentez: Down sendromu için yapılan bu test özellikle yaşı 35’ten büyük kadınlarda uygulanmalıdır.

Beslenme ve Egzersiz

Gebelik süresince kg alınması uygundur. Eğer gebeliğe fazla kilo ile başlandıysa 7– 8 kg, düşük kilo ile başlandıysa ise 17–20 kg ağırlık kazanımı normal olarak kabul edilmektedir.

Egzersiz ve hareketli bir yaşam, tüm diyabetliler için büyük önem taşımaktadır. Çünkü egzersiz kan şekeri düşürmeye yardımcı olabildiği gibi kan şekeri kontrolünün sağlanmasında da destek olur.

Gebe kadınların haftanın günü yürüyüş yapmalarını önermekteyiz. Yürüyüş dışında aerobik egzersizler de yine her gün 45 dakika olarak yapılabilir. Gebelikte beslenme çok önemli olmakla birlikte diyabet hastası için bu önem daha da artmaktadır.

Beslenmede, daha çok sebze, tam tahıllar, kuru baklagiller, posalı gıdalar tercih edilmelidir. Zeytinyağı, tam buğday ekmeği, yağsız yoğurt ve yağsız süt tüketmeye özen gösterilmelidir.

Margarin tüketilmemeli ve karbonhidrat alımı sınırlanmalıdır. Karbonhidratlar günlük alınan toplam kalorinin %40’ını aşmamalıdır. Bir başka önemli nokta da tansiyon değerleridir.

Bu nedenle düzenli tansiyon ölçümü ve takibi yapılmalı ve büyük tansiyonun ’ı, küçük tansiyonun ise 90’ı geçmesi durumunda doktorunuza başvurmanız gerekmektedir.

Gebelik Şekeri Anne ve Bebek için Hangi Risklere Neden Olur?

Gebelik şekeri, %3 oranında görülmekle beraber, bu annelerin %10’u ilerde şeker hastası olabilmektedir. Bebekte ise şeker hastalığı gelişmez.

Ancak tekrar vurgulamak gerekirse anne adayında ilerde şeker hastalığı gelişme riski ilk yıl içinde fazladır. Bu nedenle 6 ayda bir açlık ve tokluk kan şekerine baktırılmalıdır.

Gebelikte şeker hastalığı çıkan kadınlarda kan şekeri genellikle haftada çıktığından çocuklarda anormallik olmaz. Çocuklarda anormallik ancak ilk 3 ayda kan şekeri yüksek ise olabilir.

Ancak gebelik öncesi şeker hastalığı varsa bu kadınlarda kan şekeri kontrolü büyük önem taşır.

Gebelik şekeri, bebek açısından aşağıdaki riskleri taşır.

• HbA1c gebeliğin ilk aylarında 8’in üzerinde ise düşük riski 3 kat artmaktadır.
• Diyabetik kadınların çocuklarında engelli oranı %, şeker hastası olmayan kadınlarda %’tür. HbA1c ne kadar yüksek ise engelli çocuk oranı o oranda artar.
• Kan şekeri > mg/dl ise erken doğum riski artar.
• Gebeliğin ikinci yarısında yüksek kan şekerleri iri bebek, bebekte zor solunum, bebekte şeker düşüklüğü, sarılık, polisitemi, kalsiyum düşüklüğü ve doğumsal kalp problemlerine neden olur.

Doğum ve Sonrası

Gebelikte diyabet tanısı almış anne adayları da normal doğum yapabilir. Ancak burada kararı vermede çocuğun durumu etkendir. Doğum genellikle haftada yapılır ve doğum sırasında kan şekeri yüksekse serum ile insülin verilir. Düzenli takip ve kontrollerle de sağlıklı bebekler dünyaya getirmek mümkündür.

Doğum sonrasında da annenin beslenmesinin gebelikte olduğu gibi devam etmesi gerekir. Kan şekeri değerleri kendiliğinden düzeldiğinde insülin tedavisi kesilebilir. Bu nedenle doğumun gerçekleştiği gün ve sonrasında kan şekeri ölçümlerinin düzenli olarak yapılmaya devam etmesi gerekir. Eğer doğum sonrası şeker normal ise doğumdan ay sonra yine kan şekeri ölçümü yapılmalıdır.

Gebeliğinde şekeri yükselen tüm kadınlarda daha sonraki yıllarda diyabet gelişme riski yüksek (%10) olduğu için düzenli egzersiz ve kilo kontrolü yanında sağlıklı beslenmelerine de dikkat etmeleri gerekir. Ayrıca 6 ayda bir açlık ve tokluk kan şekeri ölçmekte de fayda vardır. Daha sonra tekrar gebe kalacaklarsa önceden takip ve kontrolleri çok önemlidir.

Kilo kadar önemli bir başka faktör de yağın vücutta daha çok nerede toplandığıdır. Kilosu normal bile olsa, bel çevresi cm’yi aşan erkekler ve 88 cm’yi aşan kadınlar çok risklidir.

Bel çevresi 94 cm’yi aşan erkeklerle, 80 cm’yi aşan kadınlar daha dikkatli olmalıdır. Kişiye özel kilo kontrolü, dengeli ve doğru beslenme ve egzersiz programıyla beraber yaşam biçimi değişikliği sayesinde, şeker hastalığı kontrol edilebilmektedir.

Hamilelik sürecinde hem anne hem de bebek için birtakım riskleri beraberinde getiren gestasyonel diyabet yani gebelik şekeri gelişebilir. Şeker yükleme testi ile vücudun glikozu etkili bir şekilde kullanıp kullanmadığı incelenir ve durum analiz edilir. Peki gebelikte şeker yükleme testi nedir? Nasıl uygulanır?

Gebelikte Şeker Yüklemesi Nedir?

“OGTT testi nedir?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir:

“Şeker yükleme testi nedir?” sorusundan önce gestasyonel diyabet tanımlamasını yapmak daha doğru olur. Gestasyonel diyabet, daha önce diyabet hastalığı bulunmayan ve gebelik sırasında şeker metabolizmasında bozukluk tespit edilen bir durumdur. OGTT testi ise bu durum tespit etmek adına uygulanan testtir. Bu test, gebeliği ile haftaları arasında 50 gram yükleme ile test olarak uygulanır. Testin uygulanması için günün herhangi bir saati uygundur ve anne adayının aç ya da tok olmasına bakılmaz. Anne adayına 50 gr. glukoz içeren su içirilerek uygulanır. Suyun içirilmesinden 1 saat sonra anne adayının kan şekeri düzeyine bakılır. Bu düzey mg/dL veya üzeri olan anne adayına gr. OGTT testi uygulanır. Testten 3 saat sonra anne adayında gebelik şekeri olup olmadığı kesinleşir. Bu yükleme sırasında anne adayının yoğun fiziksel aktivite yapmaması ve bu süreçte de hiçbir şey yememesi önemlidir. Böylelikle testle en doğru sonuç elde edilir.

Gebelikte Şeker Yüklemesi Neden Yapılır?

“OGTT testi neden yapılır?” sorusunun yanıtı da şöyledir:

Gestasyonel diyabet, farklı bir şeker hastalığı türüdür. Bu hastalık gebeliğin haftasından sonra ortaya çıkar. Ancak bazı anne adaylarında daha erken dönemde görülebilir ve bu durum hastalığın hamilelik öncesinde de olduğunu gösterir. Bu nedenle durumun kesin olarak belirlemek adına anne adayına şeker yükleme testi uygulanır. Yani “Şeker yükleme testi neden yapılır?” sorusunun yanıtı gestasyonel diyabet hastalığını teşhis etmektir.

Gebelikte Şeker Yükleme Testi Ne Zaman Uygulanır?

“Şeker yükleme testi ne zaman yapılır?” diye merak ediyorsanız bu testin genel olarak hamileliğin haftasından itibaren uygulandığını bilmelisiniz. Ancak test için en doğru zaman kişi özelinde farklılık gösterebilir. Bu nedenle testin uygulanması için en doğru zamanın belirlenmesinde bazı risk faktörleri gözden geçirilir. Bu risk faktörlerine göre anne adayı 35 yaşından büyükse, polikistik Over Sendromu (PCOS) hastasıysa, daha önceki gebelik süreç ya da süreçlerinde gestasyonel diyabet tanısı varsa, anne adayı daha önceki doğum ya da doğumlarında iri bebek dünyaya getirdiyse, vücut kitle indeksi 30’dan yüksekse ve ailede diyabet durumu varsa yüksek riskli gruptadır.

Şeker Yükleme Testi Hangi Haftalarda Yapılır?

“Gebelikte şeker yükleme testi kaçıncı haftada yapılır?” sorusunun yanıtı hamileliğin 24 ile haftaları arasıdır. Bu haftalar arasında yapılan testlerde anne adayının kan şekeri seviyesi mg / dL ve üzerinde çıkarda hamilelikte şeker yükleme testi bir kez daha uygulanır ve verilen sıvının miktarı artırılır. İkinci kez uygulanan OGTT testi ile de durum teşhis edilir.

Şeker Yüklemesi Öncesi Neler Yapılmalıdır?

Oral glukoz tolerans testi öncesinden yapılması gerekenler yüklenecek şeker dozuna bağlıdır.  Gebelikte şeker yükleme testi 75 gr altında yani 50 gr olarak yüklenecekse anne adayının aç ya da tok olmasına bakılmaz. Anne adayına 50 gr şeker yüklemesi yapılır ve hamilelikte 50 gr şeker yüklemesi sonuçları 1 saat sonra değerlendirilir. Sonuç veya üzeri değerlerdeyse durum şüpheli olarak değerlendirilir. 75 gr ve gr şeker yüklemesinde ise anne adayının testten önce 8 saatlik açık uygulaması gerekir. Yükleme öncesinde anne adayından kan alınır ve açlık kan şekerine bakılır. Ardından anne adayına 75 ya da gr şeker bulunan solüsyon içirilir. Solüsyonun verilmesinden sonra 1, 2 ve 3. saatlerde ise kan şekeri ve 75 gr OGTT referans aralığı yeniden değerlendirilir. Böylelikle açlık, 1. saat tokluk, 2. saat tokluk ve 3. saat tokluk olacak şekilde farklı kan şekeri değerleri elde edilir. Peki OGTT 75 gr 1. saat kaç olmalı? Bu sınırlara göre açlık , 1. saat tokluk , 2. saat tokluk ve 3. saat tokluk mg/dl olmalıdır.

Şeker Yüklemesi Zararlı mı?

Gebelikte şeker yükleme testi yaptırmayanlar bu yükleme testinin zararlı olup olmadığını merak eder. “Şeker yükleme testi zararlı mı?” sorusunun yanıtı ise şöyledir:

OGTT yani şeker yükleme testi güvenli tarama testlerinden biridir. Gestasyonel diyabetin yol açabileceği bebeğin aşırı kilolu doğması, erken doğum, bebekte doğum sonrası solunum sıkıntıları, bebeğin ilerleyen dönemlerinde obezite ve diyabet yaşama ihtimali ile ölü doğum ihtimali düşünüldüğünde uzmanlar tarafından önerilen bir testtir.

Gebelerde Şeker Yükleme Testi Nasıl Yapılır?

“Şeker yükleme testi nasıl yapılır?” diye merak ediyorsanız işte bu sorunun yanıtı:

Gebelikte OGTT testi için anne adayına ilk olarak 50 gramlık şeker içeriği bulunan ml sıvı verilmesi ile uygulanır. 1 saat sonra yapılan kan şekeri değeri ölçümü ml'nin altında ise kişide risk bulunmaz. Ancak bu değerin yüksek olması durumunda kişiye 75 gr ya da gramlık bir şeker yüklemesi uygulanır. Peki 75 gr şeker yükleme testi nasıl yapılır? Bu test anne adayına 75 gramlık şeker yüklemesi ile yapılır.

Gebelikte Şeker Yükleme Testi Sonuçları

“Gebelikte şeker yükleme testi sonucu kaç olmalı?” diye merak ediyorsanız gebelikte glukoz tolerans testi normal değerleri aşağıdaki gibidir:

Şeker yükleme testi sonucu küçük farklılık gösterebilir. Bu teste göre OGTT testi normal değerleri;

• Aç karnına> mg/dl,
• funduszeue.infoe> mg/dl,
• funduszeue.info> mg/dl,
• funduszeue.info> mg/dl olmalıdır.

Gebelikte Şeker Yüklemesi Aç Karnına mı Yapılır?

“Şeker yükleme testi aç karnına mı yapılır?” sorusunun yanıtı uygulanacak testin türüne göre değişiklik gösterir. 50 gramlık şeker yüklemesinde anne adayında açık istenmez. Ancak 75 ya da gramlık şeker yüklemesi yapılacaksa anne adayının test öncesinde en az  8 saatlik açlık uygulaması gerekir.

SIK SORULAN SORULAR