Türklerin Tarih Boyunca Kullandığı Takvimler Ve Özellikleri

 On İki Hayvanlı Türk Takvimi

⤷Türklerin İslamiyeti kabulünden önce kullandığı takvimdir. Güneş temel olarak alınmıştır. Hun, Göktürk, Uygur ve Bulgar Türkleri tarafından kullanıldığı bilinmektedir. Yılbaşı Nevruz günüdür.Bir tam gün 24 saattir. Miladi Takvime göre Milattan Önce 2367 yılında başladığı düşünülmektedir. 12 yıllık sürekli bir devir gösteren bu takvimde yıllar sayı yerine hayvan adları ile gösterilmiştir:

👀Sıçgan      👀 Lu (Ejder)      👀 Biçin(Maymun)      👀 Ud (Sığır)            👀 Yılan      👀 Tağuk                                                                                                                                                                               👀Bars          👀Yund (At)        👀İt                                 👀 Tavışgan            👀Koy (Koyun)               

👀Tonguz (Domuz)

Hicri Takvim

⤷ İslamiyetin kabulünden sonra kullanılmıştır. Hz. Muhammed'in 622 yılında Mekke'den Medine'ye hicreti (göç) milat olarak kabul edilmiştir.Ay yılı temel alınmıştır. İlk kez Hz. Ömer döneminde kullanılmaya başlanmıştır.

✋Osmanlı Devleti döneminde 1676 tarihine rastlayan 1087 Hicret yılında, mali işlerde kullanılmak üzere Güneş yılı esaslı yeni bir takvim yapıldı. Hicret olayı bu takvimde de başlangıç olarak kabul edildi. Ay yılına göre hesaplanan Hicri takvimden bu yeni takvimi ayırmak için; eskisine HİCRİ KAMERİ, yenisine ise HİCRİ ŞEMSİ adı verildi.

Celâlî Takvimi

⤷ Büyük Selçuklu Devleti sultanı Sultan Melikşah adına Ömer Hayyam tarafından düzenlendi. Güneş yılı esasına göre hazırlandı. Takvim adını Sultan Melikşah'ın lakabı Celâlüddevle'den alır.

Rûmi Takvim

⤷Osmanlı Devletinde, Tanzimat döneminden itibaren (13 Mart 1840) kullanılmaya başlandı. Dış ülkeler ile ticaret ilişkilerindeki takvim farklılığı çeşitli olumsuzluklara yol açmaktaydı. Bu yüzden bu tür bir takvime ihtiyaç duyuldu. Güneş yılı esasına dayalıydı. Miladi Takvim ile arasında 584 yıl fark vardır.

Miladi Takvim

 ⤷1 Ocak 1926'dan itibaren Türkiye Cumhuriyeti döneminden itibaren kullanılmaya başlandı. Dünyada en yaygın kullanılan takvimdir. Papa XIII. Gregorius tarafından yaptırılmıştır. Gregoryen Takvimi de denir.Hz. isa'nın doğumu 0 yılı ve Milat (başlangıç) olarak kabul edilir. 

Rumi Takvim Miladi Takvime Nasıl Çevrilir? Ayrıca BKZ.
http://www.sessiztarih.net/2020/06/rumi-takvim-miladi-takvime-nasil.html

Hicrî Takvim Miladi Takvime Nasıl Çevrilir? Ayrıca BKZ.
http://www.sessiztarih.net/2020/06/hicri-takvim-miladi-takvime-nasl.html

Rumi Takvim nedir? Özellikleri Kısaca Nedir? Ayrıca BKZ.↴
http://www.sessiztarih.net/2020/06/rumi-takvim-nedir-ozellikleri-kisaca.html













Derleyen: Ali ÇİMEN

İnsanlar tarihler boyunca zamanı ölçmek için bazı çağlarda Güneşten bazı çağlarda ise Ay’dan yararlanmışlardır. Peki, Tarih boyunca Türklerde ve Dünyada Kullanılan Takvimler hangileri?

Hesaplamalar da Güneş’i kullananlar Dünya’nın Güneş etrafında dönüşünü temel alarak güneş takvimini kullanmışlardır. Tarihte ilk Güneş takvimini Mısırlılar kullanmıştır.
Hesaplamalar da Ay’ı kullananlar Ay’ın Dünya etrafında 12 kez dönmesini temel alarak Ay takvimini kullanmışlardır. Tarihte ilk Ay takvimini Sümerliler kullanmıştır.
Çağlar boyunca tüm toplumlar kendileri için takvim oluştururken toplumları için önemli saydıkları bir günü veya olayı başlangıç olarak kullanmışlardır. Bahsedilen başlangıç günlerini örneklendirmek istersek eğer; Romalılar Roma’nın kuruluşunu esa alırken, Müslümanlar Hz. Muhammed’in Mekke’den Medine’ye Hicretini başlangıç olarak, Hristiyanlar ise Hz. İsa’nın doğumunu takvimlerinin başlangıcı olarak kabul etmişlerdir.

Türkler tarafından Geçmişten Günümüze Kullanılan Takvimler

Türkler tarih boyunca 5 farklı takvim kullanmışlardır. Bu takvimler 12 hayvanlı Türk Takvimi, Celali takvim, hicri takvim, rumi takvim ve miladi takvim’dir.

12 Hayvanlı Türk Takvimi

12 hayvanlı Türk Takvimi Türklerin kullandığı en eski takvimdir. Bu takvimde Güneş Yılı temel alınmıştır. 12 hayvanlı Türk Takviminde her sene bir hayvan ismiyle adlandırılır.

• Sıçan Yılı
• Sığır Yılı
• Pars Yılı
• Yavşan Yılı
• Balık Yılı
• Yılan Yılı
• At Yılı
• Koyun Yılı
• Maymun Yılı
• Tavuk Yılı
• İt Yılı
• Domuz Yılı

Celali Takvim

Büyük Selçuklular zamanında Melihşahın hazırlattığı ve Güneş Yılının esas alındığı bu takvimin oluşturucusu Rubaileri tanıdığımız Ömer Hayyam’dır. 15 Mart 1079 yılına denk gelen nevruz yılbaşı yeni yılın başlangıcı olarak kabul edilmiştir.

Hicri Takvim

İslam Peygamberi Hz. Muhammed’in 622 yılında Mekke’den Medine’ye hicreti ile başlayan Hicri takvimde Ay Yılı esas alınır.

Rumi Takvim

Hicri ve Şemsi Takvim Sistemi üzerine kurulmuş karma bir takvim sistemidir.

Miladi Takvim

Miladi takvim Papa XIII. Gregory tarafından yaptırılan bu takvim Hz. İsa’nın doğumunu miladı başlangıç kabul ederken, Dünya’nın Güneş etrafındaki dönüş süresi olan 365 gün 6 saatlik zamanı da “1 yıl” olarak kabul eder.

Hicri ve Miladi Takvimin birbirine dönüştürülmesi

“hicri takvim nasıl hesaplanır?” sorusuna cevap bulmak için aşağıdaki yöntemlerle mümkün olabilecektir..

1. HİCRİ YILIN MİLADİ YILA ÇEVRİLMESİ

Hicri yılı 33′e bölünür
1420 : 33 = 43.03 (43)
Çıkan sayıyı hicri yıldan çıkarılır
1420 – 43 = 1377
Çıkan sayıyı 622 ile toplanarak tarih bulunur.
1377 + 622 = 1999

2.MİLADİ YILIN HİCRİ YILA ÇEVRİLMESİ

Miladi yıldan 621 rakamı çıkarılır
1999 – 621 = 1378
Çıkan sayıyı 33′e bölünür 1378 : 33 = 41.75 (42)
Bölümü çıkan sayı ile toplayarak tarih bulunur
1378 + 42 = 1420

Hasan BURAN 1. Ünite: Tarih Bilimi1,678 okunma

Türklerin tarih boyunca kullandığı takvimleri soru cevap şeklinde kısaca özetleyeceğimiz yazımıza hoşgeldiniz.

Türkler tarih boyunca hangi takvimleri kullanmışlardır?

• 12 Hayvanlı Türk Takvimi
• Celali Takvimi
• Hicri Takvim
• Rumi Takvim
• Miladi Takvim

İçindekiler

12 Hayvanlı Türk Takviminin kısaca özellikleri nelerdir?

İslam öncesi Türk devletleri, Çinliler ve Tibetliler tarafından kullanılmıştır. Bu takvim güneş yılı esasına göre 12 yıllık dönemler halinde düzenlenmiştir. Her yıla bir hayvan adı verilirken aylar rakamlarla ifade edilmiştir. Orta Asya Türkleri’nin bu takvimi oluşturmuş olmaları Astronomi Bilimi ile uğraştıklarını gösterir.

Celali Takviminin kısaca özellikleri nelerdir?

Ömer Hayyam başkanlığında ki bir kurul tarafından Büyük Selçuklu hükümdarı Celaleddin Melikşah Dönemi’nde düzenlenmiştir. Güneş yılı esaslıdır. Bu takvimin başlangıcı ise yine 622 Hicret olaylıdır. Takvim 1079’da uygulanmıştır. Takvim-i Melikşahi de denir

Rumi Takviminin kısaca özellikleri nelerdir?

Osmanlı Devleti döneminde mali işlerde kullanılmak üzere düzenlenmiştir. Şemsi Rumi Takvim de denir. Bu takvim 1676’da düzenlenmiş olup en son şekli 1830’da verilmiştir. Takvim güneş yılı esasına dayanır. Rumi takvimin başlangıcı da 622 Hicret olayına dayanır. Miladi takvim ve Rumi takvim arasında 584 yıl fark vardır. (Miladi Takvim 584 yıl fazla rakamla ifade edilir.)

Miladi Takviminin kısaca özellikleri nelerdir?

Romalılar Mısır’dan aldıkları güneş takvimini Jülius Sezar döneminde ”Jülyen Takvimi’ ‘şeklinde düzenlemişlerdir. XVI. yy’da Papa XIII. Gregor tarafından hataları düzeltilerek en son şekli vermiştir. Bu takvim güneş yılı esaslı olup Hz. İsa’nın doğumu başlangıç alarak alınmıştır. Türkiye Cumhuriyeti döneminde batıyla olan mali ve siyasi ilişkileri düzenlemek amacıyla 1 Ocak 1926’da uygulamaya konmuştur.

Hicri Takviminin kısaca özellikleri nelerdir?

Türklerin İslamiyet’i kabul ettikten sonra kullandıkları takvimdir. Ay yılı esasına göre düzenlenmiştir. Hicri takvimin başlangıcı Hz. Muhammed’in Mekke’den Medine’ye göç ettiği 622 yılı yani Hicret olayı olarak kabul edilir. Bu takvim Hz. Ömer Dönemi’nde Hicretten 27 yıl sonra yani 639’da uygulanmaya konmuştur.  Miladi takvim ile arasında 11 günlük fark vardır.

] }

EtiketlerTürklerin tarih boyunca Kullandığı Takvimler Kısaca

Tavsiye Konular

Tarihin Sınıflandırılması Örnekleri

Kapsadığı zaman ve konulardan dolayı tarihin ilgi alanı oldukça geniştir. Bu nedenle geçmişin incelenmesini kolaylaştırmak …