Mehmet Ali Birand Biyografi

Hepimiz onu haber sunarken her gün taktığı farklı farklı ve renkli saatleriyle biliriz. Haber sunarken dilinin sürekli sürçmesi, ve bunun kendisinin de hoşuna gitmesi hepimizin hafızlarında.

Mehmet Ali Birand, Türk basın tarihinin önemli kilometre taşlarından biridir. Gazetecilik ve habercilik onun en büyük sevdasıydı, aşkıydı. Tabiri caizse haberle kalkıyor, haberle yatıyordu.

Hepimizin meslek büyüğüydü. Onun elinden nice gazeteci ve haberci yetişti. Adeta bir okuldu Mehmet Ali Birand. Gün programıyla Türkiye'nin nabzını tuttu. Bu program onun adıyla özdeşleşti resmen.

'te hayatını kaybeden büyük gazeteci Birand'ın hayat hikayesi

İstanbul'da başlayan bir yaşam

Mehmet Ali Birand, ’de İstanbul’da doğdu. ’de Galatasaray Lisesi’ nden mezun olduktan sonra; İstanbul Üniversitesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne girdi fakat ekonomik nedenlerden dolayı devam edemedi. Gazeteciliğe ’te Milliyet’in dış haberler servisinde başladı.

Kariyeri

’te TRT 1’de Gün programını hazırladı ve sundu; bu program daha sonra Show TV ve CNN Türk televizyonlarında yayınlandı.

’da Kıbrıs, ardından 27 Mayıs Darbesi’ni anlatan Demirkırat, 12 Mart, 12 Eylül, Özallı Yıllar ve Son Darbe 28 Şubat belgesellerini yaptı. Sabah ve Posta gazetelerinde köşe yazarlığı yaptı. CNN Türk’te Manşet adlı bir talk show programı yaptı.

Yılın yazarı ödülü

’te Kanal D ana haber bülteninin genel yayın yönetmeni oldu. ’da ise hem CNN Türk’ün hem de Kanal D’nin genel yayın yönetmenliğini yaparak ortak bir haber merkezi oluşturdu.

’da TÜYAP Kitap Fuarı’nın Yılın Yazarı Ödülü’nü, ’te Sedat Simavi Vakfı Kitle Haberleşme Ödülü’nü, yılında Avrupa Konseyi’nin Yılın Gazetecisi Ödülü’nü; ayrıca ’te Lion Kulüpleri Melvin Jones Fellow Ödülü’nü ve Fransız Şövalye Nişanı’nı kazandı.

Kitapları

Mehmet Ali Birand meslek hayatı boyunca pek çok kitap da yazdı. işte onlardan bazıları; 30 Sıcak Gün ,Bir Pazar Hikâyesi,, Diyet, 12 Eylül Saat, Türkiye’nin Ortak Pazar Macerası, Emret Komutanım, Demirkırat, Bülent Çaplı ve Can Dündar’la birlikte),Türkiye’nin Gümrük Birliği Macerası Apo ve PKK, 12 Mart İhtilalin Pençesinde Demokrasi Bülent Çaplı ve Can Dündar’la birlikte), 12 Eylül: Türkiye’nin Miladı (, Hikmet Bila ve Rıdvan Akar’la birlikte), Türkiye’nin Avrupa Macerası The Özal: Bir Davanın Öyküsü (Soner Yalçın’la birlikte), 20 Yılın Perde Arkası: Gün Son Darbe – 28 Şubat

dönemin Mehmet Ali Birand'ın adı, 28 Şubat sürecinde andıç belgelerinde geçti.

TRT için Gün programını hazırladığı dönemde sahtecilik ve dolandırıcılık iddiası ile hakkında açılan kamu davasından yargılandı ve hüküm giydi. Olayı ortaya çıkaran TRT Teftiş Kurulu raporunda Birand'ın kurumu uğrattığı zarar: 2 milyon Belçika Frangı, 4 milyon bin İtalyan Lireti, Fransız Frangı, ABD Doları, İngiliz Sterlini, Avusturya Şilini, Alman Markı, İsviçre Frangı olarak belirlenmiştir.

Mehmet Ali Birand, Ankara Asliye Ceza Mahkemesi'nin Esas / sayılı kararıyla TRT`yi dolandırmaktan 11 ay 20 gün hapis cezası almıştır. Cezası Yargıtay tarafından da onanan Birand, TRT'nin zararını geri ödemiş ve aldığı hapis cezası paraya çevrilmiştir. Hakkında aynı suçtan açılan ikinci bir davada, mahkemece suçu sabit görülmekle birlikte zaman aşımı nedeniyle dava düşmüştür.

yılında Can Dündar tarafından "Birand, Bir Ömür Ardına Bakmadan" adlı kitabı yazmıştır.
Mehmet Ali Birand,  17 Ocak tarihinde vefat etti.

Mehmet Ali Birand Kitapları

12 Eylül
Apo ve PKK
Demirkırat: Bir Demokrasinin Doğuşu (Can Dündar, Bülent Çaplı ile)
10 yılın perde arkası gün Gün 20 Yılın Perde Arkası
Türkiye'nin Gümrük Birliği macerası ()
Panorama '97 CD-ROM Gün Dünya'da ve Türkiye'de Yılın Olayları
12 Eylül: Türkiye'nin miladı
12 Mart: İhtilalin pençesinde demokrasi
Emret komutanım
30 Sıcak gün
Diyet: Türkiye ve Kıbrıs üzerine uluslararası pazarlıklar
The Özal Bir Davanın Öyküsü (Soner Yalçın ile)
Türkiye'nin Büyük Avrupa Kavgası 31 Temmuz 'dan 17 Aralık 'e
Türkiye'nin Avrupa Macerası
Mehmet Ali Birand
Son Darbe: 28 Şubat

Filmografisi

Unutulmaz Maçlar (belgesel)
Yıllık Sevda
17 Mayıs
Latife Hanım
Çok Güzel Hareketler Bunlar
Küçük Kadınlar
Kurtuluş Son Durak
Annem Uyurken

Çalıştığı Gazeteler

Milliyet
Sabah
Posta
Hürriyet
Milliyet

Çalıştığı TV Kanalları

TRT
Show TV
Cine5
Atv
Show TV
Cine5
Eko Tv
Kanal D
Show TV
CNN Türk
Süper Kanal
Kanal D

3 yaşındayken sol bacağına kaynar su dökülerek yandığından 5 ayrı ameliyat geçirmiş. yılında İngiltere’ye ayağından 5 inci ve sonuncu ameliyatını olmaya gitti. Londra’ya giderken, Galatasaray lisesi yıllarıdan tanıştığı Abdi İpekçi, Milliyet’in Londra muhabirliğini verdi. Bir yandan İngilizce öğrenme ve Milliyet’e mektupla haberler gönderme işi ile bir yıl geçti.

yılı Temmuz'unda İstanbul’a döndüğünde Abdi İpekçi’nin yanında Milliyet Gazetesi'nde işe başladı.

Mehmet Ali Birand, yılında, Milliyet Gazetesi'nin kurucusu Ali Naci Karacan'ın oğlu Ercüment Karacan’ın üvey kızı Cemre Hanım ile evlendi. Ardından Milliyet Gazetesi'nin Brüksel’deki muhabiri olarak Belçika’ya gittiler. Ve 20 yıl orada kaldılar.

'de TRT de başlayan ve sonraları Show TV'de devam eden kariyerinin altın basamağı, aylık bir haber programı “ Gün” programını hazırlayıp sundu.

Bağımsızlık ve liberal bakış açısıyla tanınan Gün programında, bir çok Türk politikacısının yanı sıra, dünya liderlerinden eski Fransa Devlet Başkanı François Mitterand, Avrupa Komisyonu eski başkanı Romano Prodi, eski Fransa Devlet Başkanı Jacques Chirac, Ürdün Kralı Hüseyin ve oğlu Kral Abdullah, Suriye Devlet Başkanı [[Beşşar Esad], eski Irak lideri Saddam Hüseyin, Rusya Federasyonu eski başkanı Mihail Gorbaçov, Boris Yeltsin, Filistin lideri Yaser Arafat, Alman Başbakanı Helmut Kohl, Gerhard Schröder ve eski İngiltere Başbakanı Margaret Thatcher, Konstantin Karamanlis, Konstantin Miçotakis, İzak Rabin, Şimon Peres gibi önemli isimleri konuk etti. Gün programı TRT’nin durağan dilinden farklı olduğu için çok beğenildi ve onu şöhrete taşıdı. Bu programın böylesine başarılı olmasında en büyük katkı Can Dündar, Mithat Bereket, Çiğdem Anad, Ali Kırca, Deniz Arman, Cüneyt Özdemir, Rıdvan Akar, Musa Çözen, Talip Korkmaz, Sacit Baydar başta olmak üzere, sayısız muhabir, kameraman ve teknisyenden gelmiştir.

yılında Milliyet Moskova bürosunun kuruluşunu da Birand üstlendi.

’daki Kıbrıs Belgeseli, ardından Demirkırat (27 mayıs darbesini anlatan çalışma) ve arka arkaya, 12 Mart Eylül Ve Özal’lı Yıllar geldi. Bütün bunları Can Dündar ve Bülent Çaplı gibi isimler sayesinde gerçekleştirdi.

O ana kadar kimseye konuşmamış olan terörist başı Abdullah Öcalan ile yılında Lübnan’ın Beka vadisindeki PKK kampında röportaj yaptı.

yılının haziranında, Belçika’dan ayrılarak İstanbul’a yerleşti. Uzun yıllardır çalıştığı Milliyet’ten ayrılıp Sabah’a geçti ve GÜN’ü de TRT’den Show TV’ye taşıdı.

seneleri arası Show TV ana haber bülteni sunuculuğu görevini üstlendi. Türkiyenin içinde bulunduğu durumları anlatan ve Türk siyasetini içeren bir çok kitap yayınladı. Türk Ordusu'nun yapısı, 12 Eylül askeri darbesi, Kıbrıs Çıkartması ve Türk-Yunan ilişkisini anlatan kitapları İngilizce,Almanca ve Yunanca'ya çevrildi.

TRT için Gün programını hazırladığı dönemde sahtecilik ve dolandırıcılık iddiası ile hakkında açılan kamu davasından yargılandı ve hüküm giydi.

Günümüzde CNN Türk yöneticilerinden biri olan gazeteci, haber programı olan Manşet ve Gün'ü CNN Türk'de sundu, yılından itibaren de Kanal D ana haber bültenini sundu. TV programcısı ve yazar olarak ulusal ve uluslararası bir çok ödülün sahibi olan Birand, yılında Avrupa Konseyinin “Yılın Gazetecisi”, yılında TÜYAP kitap fuarının “Yılın Yazarı”, yılında Lion kulüplerinin Melvin Jones Fellow ödülü ve Fransızların Şövalye nişanı "Chevalier de L’Ordre National de Merite" ünvanına sahiptir.

Mehmet Ali Birand, Fransızca ve İngilizce bilmektedir ve aynı zamanda Belçika vatandaşıdır. Bazı film ve dizilerde de rol almıştır.

Mehmet Ali Birand, yılından beri Cemre Birand ile Evli ve Umur Ali (d) adında bir oğlu vardır.

16 Ocak 'de safra kesesindeki stent değişimi için Vehbi Koç Vakfı Amerikan Hastanesi'nde ameliyat olan Birand'ın operasyon sırasında kalbi durdu ve yeniden çalıştırıldı. Yoğun bakımda tedavi altındayken 17 ocak tarihinde vefat etti.

Yazdığı Kitaplardan bazıları :
- 30 Sıcak Gün
- Diyet Türkiye ve Kıbrıs üzerine uluslararası pazarlıklar ()
- Bir Pazar Hikayesi
- Emret Komutanım
- 12 Eylül
- Apo Ve Pkk
- Demirkırat: Bir Demokrasinin Doğuşu
- 10 yılın perde arkası gün
- Türkiye'nin Gümrük Birliği macerası ()
- Panorama '97 CD-ROM Gün Dünya'da ve Türkiye'de Yılın Olayları
- 12 Eylül: Türkiye'nin miladı
- 12 Mart: İhtilalin pençesinde demokrasi
- Son Darbe: 28 Şubat

Filmleri :
- Unutulmaz Maçlar (belgesel)
- Yıllık Sevda
- 17 Mayıs
- Latife
- Çok Güzel Hareketler Bunlar
- Küçük Kadınlar
- Kurtuluş Son Durak
- Annem Uyurken

Kaynak:funduszeue.info