Gemi Çarkçı Nasıl Olunur

KAPTAN (SÜVARİ BEY):

Geminin sevk ve idaresinden ve bunun sonucunda oluşabilecek her türlü olaydan tam sorumlu kişidir. Gemiye, kıç gönderinde dalgalandırdığı ülke dersek, Kaptan da bu ülkenin Cumhurbaşkanı’dır. 

BİRİNCİ ZABİT (İKİNCİ KAPTAN – EFENDİ KAPTAN):

Geminin emniyetli yükleme / taşıma / tahliye operasyonlarından sorumludur. ISPS Kodu gereğince gemide bulunması gereken ‘Gemi Güvenlik Zabiti’, çöp yönetimi gereği ‘Çevre Kontrol Zabiti’ ve geminin disiplin amiridir. Köprüüstünde ve seyir vardiyası tutar. Her sabah mesaiden önce Güverte Reisine raspa, boya, yağlama ve bakım tutum gibi yapılacak işleri verir. Demir ve yanaşma manevrasında baş tarafta personelin emniyetli çalışmasını denetler ve köprüüstüyle iletişimi sağlar.

İKİNCİ ZABİT (ÜÇÜNCÜ KAPTAN - EFENDİ KAPTAN):

Geminin bir limandan bir başka limana emniyetli bir şekilde gideceği rotayı Gemi Kaptanının talimatına göre çizer. Bu rotayı belirlerken faydalanılan kitap ve haritaları günceller. Gemide bulunan revirdeki ilaç ve donanımların kontrolünü yapar, süresi biten varsa talebini yapar. Gemi personelinin başına gelen kazalarda ilk müdahaleyi yapar. Liman evraklarını hazırlar. Personelin gümrüksüz sigara ve içki aldığı büfenin (slop chest) hesaplarını tutar. Köprüüstünde ve seyir vardiyası tutar. Limandayken, Birinci Zabit’e operasyonlarda yardım eder.

ÜÇÜNCÜ ZABİT (DÖRDÜNCÜ KAPTAN - EFENDİ KAPTAN):

Okulundan yeni mezun olmuş geminin en tecrübesiz zabitidir. Bu yüzden – ve – yani Gemi Kaptanının ayakta olduğu saatlerde seyir vardiyasını tutar. Gemide bulunan emniyet sistemlerinin (filikalar, yangın söndürücüler, yangın alarmları vb.) kontrollerini yapar, saptadığı arızaları Gemi Kaptanına rapor eder. Gemi personelinin acil durumlara hazırlıklı olması için yapılan eğitim ve talimlerin kaydını tutar. Limanda iken Birinci Zabite operasyonlarda yardım eder. 

BAŞ MAKİNİST (ÇARKÇIBAŞI):

Gemi ana ve yardımcı makinelerinden sorumlu kişidir. Dümen sisteminin verimli çalışmasından, onarımı ve bakımından sorumludur. Emniyet payı dahil edilerek, gelecek yakıt alma limanına kadar yetecek yakıtın bulundurulmasından sorumludur. Yakıt Defterini tutar. Buzlukların düzgün çalışıp çalışmadığının da kontrolünü yapar.

İKİNCİ MAKİNİST (ÇARKÇI):

Ana ve yardımcı makinelerin, kazanların, güverte makinelerinin (vinçler, ırgatlar), havalandırma fanlarının, gemideki bütün elektrik tesisatı ve aydınlatma sistemi dahil tüm elektrik cihazlarının bakım ve onarımından sorumludur. Ayrıca filika motorlarının, air-condition ünitelerinin iyi ve çalışır durumda olmalarını sağlar. Yakıt Defterini tutar.

ÜÇÜNCÜ MAKİNİST (ÇARKÇI):

Hava kompresörleri ile seperatörlerin rutin bakım tutum işleri ile alıştırma işlemlerini (ana makine ve jeneratör enjektörleri, safety ve starting valfları, kompresör valf plate’leri vb.) yapar. Filika motorları, acil durum dizel jeneratörü ve yangın pompasını her an çalışır durumda tutar. Kazan sularının testi ile kazanların bakım/tutumundan sorumludur.

DÖRDÜNCÜ MAKİNİST (ÇARKÇI):

Genellikle okuldan yeni mezun olmuş, en tecrübesiz makinisttir. Sintine ve balast pompaları ile bunlara ait valfların bakımını yapar. Makine dairesindeki yangın söndürme teçhizatı, cihaz ile aparatları her an kullanıma hazır bulundurur. Makinelerin yağ ve yakıt harcamalarını hesaplayarak kaydeder, gemiye gelen yedek parça ve malzemelerin teslim alımı ile sayımını yapar. Yakıt alımında iskandil alarak yakıtın taşmasını önler.

ELEKTRİKÇİ:

Geminin bütün elektrik tesisatını ve teçhizatını, dinamo, alternör, konvertör, ışıklandırma devrelerini, elektrikli güç kaynaklarını, tüm elektrik ve elektronik otomasyon ve bunların alarmlarını, acil durum alarmlarını, seyir fenerlerini, normal ve acil aydınlatmaları her an çalışır durumda tutmakla görevlidir. Geminin limana giriş ve çıkış öncesi kreyn, vinç ve ırgatların kontrolünü yapar. Gemide bulunan acil GMDSS, genel alarm ve filika motorlarının akülerinin şarjlarını kontrol eder.

GÜVERTE REİSİ:  

Güverte personeli arasında en tecrübeli ve genelde en yaşlı gemicidir. Güverte ve güverte personelinden Birinci Zabite karşı sorumludur. Birinci Zabitin verdiği işleri personele uygun olarak dağıtır. Gemi çöpünün türüne göre ayrılmasında Birinci Zabite yardım eder. Demirlerken ırgatın başında Birinci Zabite yardım eder. Limanda ve seyirde arasında çalışır.

GEMİCİ:

Çalışılan geminin özelliğine göre değişse de, Gemicinin genel olarak güvertede bulunan sistemlerin bakımını, tutumunu, onarımını yapmak, güvertede vardiya tutmak gibi görevleri vardır. Bu görevler, güvertede güverte vardiyası tutmak, köprüüstünde gözcü ve dümen vardiyası tutmak, raspa ve boya yapmak, manevralara yardım etmek, halat işleri yapmak, güverte yıkamak, vinçleri ve her türlü güverte donanımlarını yağlamak ve bunların yedek parçalarını, makaralarını ve halatlarını değiştirmek, ambarların, tankların(tankerlerde) ve sintinelerin temizliğini yapmak, gemiye gelen malzemeleri portuç ve kumanyalıklara taşımak, güvertedeki ırgat, vinç ve kreyn motorlarını çalıştırmak ve kullanmak vb. gibi görevlerdir. 

MAKİNE LOSTROMOSU (USTA):

İkinci Makinistin verdiği işleri yağcılara uygun olarak dağıtır. Seyir ve limanda – arasında çalışır. Tüm makine dairesi sintinelerinin temiz bulundurulmasını sağlar, gerekli yerlerin raspa, boya ve yağlama işlerini yapar/yaptırır. 

FİTER:

Yeni yapım gemilerde bulundurulmazlar. Daha çok yaşlı ve kondisyonu düşük gemilerde bulunurlar. Makine Lostromosu tarafından verilen torna, tesviye ve kaynak, boru işlerini yapar. Her türlü onarım işlerinde çalışır, gemi atölyesinin temiz olmasını sağlar. Güvertede, donanımlarda ve tanklar ile ambarlarda çıkacak kaynak, boru gibi tamir ve yenileme işlerini uygun bir biçimde yapmakla sorumludur.

YAĞCI:

Çalışılan geminin özelliğine göre değişse de, Yağcının genel olarak makine dairesinde bulunan sistemlerin bakımını, tutumunu, onarımını yapmak ve makine dairesinde vardiya tutmak gibi görevleri vardır. Bu görevler, limanda veya seyir halinde iken makine dairesinde vardiya tutmak, bu vardiya sırasında makineleri temizlemek, yağlamak, çalışan makinelerin sıcaklık ve basınçlarını kontrol etmek ve ayrıca gemiye gelen makine malzemelerini taşımak ve yerleştirmek vb. gibi görevlerdir. 

AŞÇI:

Aşçı gemide elindeki malzemeleri en iyi şekilde kullanarak gemi personelinin yemeğini pişirir. Normal menü yemekleri, kendine has yemekler, mezeler, tatlılar vb. yapmanın yanı sıra özellikle uzakyol gemilerinde çalışan aşçılar ekmek, hamur işi, pasta-börek gibi istisnasız her türlü besin maddesinin yapılması, pişirilmesi ve yemeye hazırlanmasından sorumludurlar. Ayrıca sefer durumuna göre kumanya ve malzemenin temin edilmesi için liste çıkarıp Birinci Zabite verirler.

KAMAROT:

Kamarot, yük gemilerinde kahvaltı, yemekler ve çay-kahve servislerini yapan, bulaşıkları yıkayan ve belirtilen kamaraların, salonların ve koridorların temizliğini yapan gemiadamıdır. Buzdolaplarını temizlemek, gemiye gelen kumanya ve malzemeleri yerlerine taşımak, yerleştirmek ve ayrıca gerektiğinde aşçının yardımcılığını yapmak da görevleri arasındadır. Yolcu gemilerinde ise bu görevlere ilave olarak resepsiyonist, ön büro elemanı, barmen vb. gibi pozisyonlarda da Kamarotlar çalışır. 

Gemi Adamları Neye Göre Seçilir?

Gemi adamları öncelikle hangi bölümü hangi alanı veya hangi görevi yapacaklarına karar vermeli ve bununla ilgili kurs ya da eğitim görmelidir. Gemi adamının çalışacağı pozisyon seçildikten sonra, pozisyona uygun olan gemi adamlığı kursuna. Kursu başarı ile bitirenler uygundur sağlık raporundan sonra gemi adamı olur.

Gemi adamı nasıl olunur? Sorusundan önce bütün gemilerin büyüklüğüne ve türüne uygun sayıda personel bulundurması gerektiğini bilmeliyiz.

Gemi Adamı Ne İş Yapar?

Gemi adamları aslında çalıştıkları gemilerde her işi yapabilirler. Bir gemide çalışan bütün personele gemi adamı denir. Gemideki görevi ve aldığı eğitime göre kaptan, zabit, kamarot, makinist gibi unvanlarla adlandırılmaktadır. Gemi adamı ne iş yapar? Denilince bu unvanlarına bakmak gerekir.

Gemi Adamlarının Görevleri

Kaptan baş yöneticidir. İkinci kaptan ya da diğer ismiyle birinci zabit, kaptanın yardımcısıdır, geminin disiplin amiridir. Gemideki bütün makinelerden sorumlu gemi adamına baş çarkçı denir. Onun yardımcısı ise çarkçı olarak adlandırılır. Baş çarkçı ve çarkçılar teknik eğitim görmüş mühendis veya teknisyenlerden oluşur. Yağcı makinelerin yağlanıp sürekli olarak bakımlı olmasından sorumludur. Gemi adamı olan kamarotlar işe vasıfsız işçilerdir. Geminin temizliği gibi hizmetler kamarotlar tarafından yürütülür.

Gemi Adamlarının Maaşları Ne Kadar?

Gemi adamlarının ücretleri yaptıkları işlere ve çalıştıkları deniz aracının türüne göre değişir. Çoğunlukla uzun mesafelere çalışan gemilerde ücretler yabancı para birimiyle ödenir. Avro ya da dolar bazında maaş alırlar. Bunların içerisinde en yüksek ücret kaptanlarındır. Gemi adamlarının maaşları ne kadar? Yaklaşık olarak dolar alan kaptanları dolar aralığı ile ikinci kaptan izler. Kamarotların ise ortalama geliri aylık dolardır.