Bir At Bara Girmiş Kitap Özeti

funduszeue.info yayın tarihi: 2 Temmuz

Öncül Not: Bu yazının amacı başlıkta adı geçen kitabı tanıtmaktır. Ara sıra ‘Kitap’ başlığı altına ekip olarak ekleyeceğimiz benzer kitap tanıtımlarından ilkidir. Kitabı aktif olarak satmaya çalışmadığımızdan “şuradan şu paraya alabilirsiniz” modeli bir tanıtımdan ziyade kitaptan içerik ve okunabilirlik üzerinden bahsedilecektir.

…Felsefeyi Mizah Yoluyla Anlamak

Kitabın orijinal adı “Plato and Playtpus Walk Into A Bar… Understanding Philosophy Through Jokes” şeklindedir ve yılında yayımlanmıştır. Türkçeye ise yılında çevrilmiştir. Adı itibariyle ilgi çekici ve keyifli görünmesinin yanında yalnızca gerçekten komik değil bir yandan da oldukça eğiticidir, Türkiye’de bazı üniversitelerde felsefe bölümlerinde ders konularına yardımcı olması amacıyla okutulduğu dahi vardır. Ayrıca hem sayfa boyutunun küçük hem de yalnızca sayfa civarı olması nedeniyle oldukça kısa zamanda ve hızla okunabilir.

Kitap içerik olarak 10 temel felsefe başlığını ele alır. Bunlar sırasıyla Metafizik, Mantık, Epistemoloji, Etik, Din Felsefesi, Varoluşçuluk, Dil Felsefesi, Toplum ve Siyaset Felsefesi, Görelilik ve de Metafelsefe şeklindedir. Bu başlıkların her biri pek çok alt başlığa ayrılmış ve de üzerlerine onlarca kitap, yüzlerce tez yazılmış konulara dair çok basit ve temel farkındalıklar oluşturacak bilgiler bir-iki sayfada verilmiştir. Örneğin Mantık başlığı altında Çelişmezlik Yasası, Mantık Dışı Akıl Yürütme, Tümevarımlı Mantık, Yanlışlanabilirlik gibi aslında felsefi olarak oldukça ağır konular ana metnin çoğunu konuyla alakalı fıkralar oluşturacak şekilde oldukça hafif biçimde verilmiştir. Misal;

Holmes, Watson’la birlikte kamp yapmaktadır. Gecenin geç bir saatinde Holmes uyanır ve Dr. Watson’ı dürter. “Watson” der, “göğe bak ve bana ne gördüğünü söyle.”

“Milyonlarca yıldız görüyorum, Holmes,” der Watson.

“Peki, bundan ne sonuca varıyorsun, Watson?”

Watson biraz düşünür, sonunda, “Şey,” der, “astronomik açıdan milyonlarca galaksi ve muhtemelen milyarlarca gezegen bulunduğu sonucuna varıyorum. Astrolojik açıdan Satürn’ün Aslan burcuna girdiğini görüyorum. Zamansal açıdan saatin yaklaşık üçü çeyrek geçtiğini kestirebiliyorum. Meteorolojik açıdan yarının harika geçeceğini düşünüyorum. Teolojik açıdansa Tanrı’nın her şeye gücünün yettiğini ve bizim minnacık olduğumuzu çıkarabiliyorum. E, peki sen ne sonucuna vardın, Holmes?”

“Birisi çadırımızı çalmış, dostum.”

Bu fıkralar ve espriler hem kitapta ağır ve yer yer boğucu konular arasında rahat geçişleri sağlıyor hem de aslında konu anlatımı-örnek çözümü şeklinde ilerleyen standart okul eğitimine uygun düşecek biçimde ‘örnekleme’ görevi görüyor. Örneğin bulanıklık-muğlaklık felsefesi anlatıldıktan sonra şöylesi bir örnekle devam etmenin anlayışı güçlendireceği aşikar;

Acil Yardım santralindeki operatör telefona yanıt verir. Karşısındaki adam bir avcıdır ve paniğe kapılmıştır: “Ormanda kanlar içerisinde birini buldum. Ölmüş galiba… Ne yapmalıyım?”

Operatör, “Lütfen önce sakin olunuz,” der “telefonu bırakın ve şahsın öldüğünden emin olun.”

Bir sessizlik olur ve ardından bir silah sesi duyulur. Avcı telefonu bir daha alır: “Tamamdır. Şimdi ne yapacağım?”

Kitap elbette Harvard’lı iki felsefe profesörü tarafından Amerikan okuyucusuna hitaben yazıldığı için fıkraların tamamı bizim okuyucuya hitap etmez, ancak az buçuk yabancı komedyenlerin şovlarına aşina olan insanların çok tanıdık esprilere denk gelmesi muhtemeldir. Bazıları ise kitaba ve felsefeyle ilgilenen insanlara özeldir.

İyimser, “Bardağın yarısı dolu,” der.

Kötümser, “Bardağın yarısı boş,” der.

Rasyonalist ise, “Bardak gereğinden iki kat büyük,” der.

Sonuç olarak, felsefeyle herhangi bir düzeyde ilgilenen insanların oldukça eğlenceli ve öğretici bulabileceği, kısa ve okuması rahat bir kitaptır. Günde bir saatlik yaya yaya okumayla bile 3–4 güne kolayca biter. Ancak ne yazık ki kitapta Platon’un Ornitorenkle kol kola bir bara girdiği fıkra bulunmamaktadır, tek kötü tarafı bu olabilir.

Man Booker Uluslararası Ödülü&#;nü alan David Grossman&#;ın Bir At Bara Girmiş kitabı Aylin Ülçer çevirisi ile Siren Yayınları&#;ndan yayımlandı. 

Tanıtım bülteninden:

Yarım kalan öyküler, söylenmeyen sözler, beklenmedik darbeler&#; Kitapları otuzu aşkın dilde okunan büyük yazar David Grossman, ustaca kurguladığı bu çarpıcı metinde son sayfasına değin soluk kesen bir öykü anlatıyor ve okurunu, sahnesinde tuhaf bir adamın, Dovaleh G.’nin dikildiği komedi kulübünün kapılarından içeriye sokuyor. Dovaleh G., parlak spotların altında, onu meraklı gözlerle izleyen seyircinin karşısında hayatını temize çekiyor ve adeta bir psikiyatrın koltuğunda uzanmışçasına geçmişin loş dehlizlerine dalıyor. Ters köşelerle dolu bir gösteri bu; sahnedeki adam kendi hikâyesini anlatıyor ve bu hikâyede espriler, seyircinin suratında birer yumruk gibi, birer tokat gibi patlıyor.

Man Booker Uluslararası, Ödülü’ne layık görülen ve samimi, doğrudan anlatımıyla büyük övgü toplayan Bir At Bara Girmiş, herkesin derdinin kendine olduğu, her koyunun kendi bacağından asıldığı dünyada onca yalnızlığa rağmen görülmeye, duyulmaya, anımsanmaya duyulan ihtiyacın ve kahkaha ile gözyaşları arasındaki bir arpa boyu mesafenin romanı.

Soru su: Var olmak, bütün olmak için yeterli mi?

funduszeue.info &#; (1 Ekim )