Roman Rakamları

Roma rakamında iki ise, aynı mantıksal çerçeve içinde iki çubuk ile yapılıyor. Roma rakamıyla üç sayısı da aynı şekilde 3 tane çubuğun yan yana gelmesiyle yazılıyor. Fakat dört sayısından itibaren rakamlarda farklılaşma görülüyor. Beş sayısının roma rakamında, alfabemizde kullandığımız '' V'' harfiyle simgelenmesi çok dikkat çekiyor. Öyle ki, eğer roma rakamıyla dört yazmak isterseniz, ilk önce '' V'' yazıyorsunuz ve daha sonra da yazdığınız bu harfin - aslında roma rakamı olarak beş demek- sol tarafına bir adet çubuk atıyorsunuz. Bu, beş rakamından 1 rakamını çıkarmanız gerektiğini ifade eden bir sembolik gösterim. Dolayısıyla da dört rakamı karşımıza çıkıyor. Fakat tam tersini düşündüğümüzde, eğer altı rakamını elde etmek istiyorsanız, yazdığınız '' V'' harfinin sağ tarafına bir adet çubuk eklemeniz gerekmekte. Böyle yapınca da 6 sayısını elde ediyorsunuz. Beş sayısından sekiz sayısına kadar sola konulan çubuklar ile rakamlar simgelen-dirilirken, 9 sayısında da aynı mantıkla '' X '' harfinin soluna atılan bir çubuk ile vasıtasıyla sayı belirtilmiş oluyor. On sayısı roma rakamında '' X'' ifadesiyle gösteriliyor.

Matematiksel anlamda roma rakamlarının ifade edilişi bu yönde. Genel olarak kökenine ve tarihçesine baktığımızda ise bulunuşuna ve ilk kullanımına dair kesin bir zaman dilimi bulamıyoruz. İnsanlık tarihinden bu yana farklılaşarak günümüze gelen Roma Rakamları halen kullanılmaktadır. Matematik bilimciler tarafından da roma rakamlarıyla yapılan işlemlerde, özellikle çıkarma işleminde mantıksal tutarsızlıklar ve ölçüm yanlışlıkları tespit edilmiştir. Dolayısıyla roma rakamları, çok tercih edilen bir matematiksel ifade yöntemi değildir. Özellikle dört işlem yapma zorluğundan dolayı yaygın olarak kullanımı görülmemektedir. Ama tarihsel süreç içerisinde sıkça kullanılır. Örneğin padişah isimlerinden bahsederken, yüzyıl kavramından bahsederken veya kitapların başlangıçlarında ve en önemlisi de tarihi olaylarda sıkça kullanılmaktadır.

Roma rakamlarının kullanımı ile matematiksel ifadeleri farklı yollarla anlatım sağlanabilir. Roma rakamları, günümüzde özellikle matematiksel verilerin olduğu alanlarda sıklıkta kullanılmaktadır. Roma rakamları ile rakamlardan tutun da milyonlara kadar çok farklı sayılar ifade edilebilir. Bu özelliğiyle de Roma rakamları, matematik biliminde çok önemli bir yer tutmaktadır.

I, V, X, L, C, D, M SAYILARI BİRER KISALTMA OLABİLİRMİ. MESELA C CENTURY (YÜZYIL ANLAMINDA). M MİLENIUM (BİNYIL ANLAMINDA). DİОER HARFLERDE KISALTMAMIDIR. BİLEN VARMI?
Zafer Yılmaz.

CEVAP YAZ