Hinduizm Ibadet Yeri

Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın % okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.

Popüler Yazılar

EA Akademi

Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.

Etkinlik & İlan

Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.

Podcast

Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.

Aklımdan Geçen

Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?

Yeni yıl, yeni fırsatlar demek ve 'ten beklentimiz, bilimin Türkiye'nin her köşesine yayılması ve daha erişilebilir olması. Evrim Ağacı olarak, bu görevi yerine getirmek için gece gündüz demeden çalışıyoruz ve çalışmaya devam edeceğiz. Bizim milyarder sahiplerimiz yok, koca koca şirketler arkamızda durmuyor, herhangi bir elçilikten fon almıyoruz. Bizim sorumlu olduğumuz tek kişi var: Sizsiniz! Ve tabii ki sizin gibi yüz binlerce bilimsever. Biz, siz gibi bilimseverlerin maddi destekleri sayesinde Türkiye'nin en büyük popüler bilim platformu olduk ve aynen bu çizgide devam etmek istiyoruz. Eğer bize destek olursanız, bu yıl da bilimin Türkiye geneline yayılmasına katkı sağlamış olacaksınız. Tek seferlik destek olun veya daha iyisi, aylık destekçilerimiz arasına şimdi katılın.

Evrim Ağacı

Evrim Ağacı, tamamen okur ve izleyen desteğiyle sürdürülen, bağımsız bir bilim oluşumu. Ücretsiz bir Evrim Ağacı üyeliği oluşturmanın çok sayıda avantajından biri, sitedeki reklamları %50 oranında azaltmak (destekçilerimiz arasına katılarak reklamların %'ünü kapatabilirsiniz). Evrim Ağacı'nda geçirdiğiniz zamanı zenginleştirmek için, sadece 30 saniyenizi ayırarak üye olun (üyeyseniz, giriş yapmanızı tavsiye ederiz).

HİNDUİZM’DE MABED VE İBADET Recep Taha ENGİN1 Giriş Hinduizm kimi kaynaklara göre M.Ö. ile yılları arasında ortaya çıkmış bir din olarak bilinmektedir. Temel itibari ile Hint alt kıtasında yer alan halklar arasında ortaya çıkmış bir inanç biçimi olanakta kabul görmektedir. Genel itibari ile Hint halk gelenek ve göreneklerine bağlı kalarak ortaya çıkmış olduğunu bilmemiz gerekmektedir. Yapısı itibari ile Orta Asya coğrafyasındaki Hint halkının adı ile bilinmektedir. Bulunduğu coğrafyadaki adı ile karşımıza iki ad ile çıkmaktadır. Bunların ilki “edebi din” olarak bilinen “Sanatana Dharma” olarak bilinmektedir. Biri diğerinde Hint kutsal metinlerinde yer alan “vedaların dini” anlamına gelen Vaidika Dharm olarak ifade edilmektedir. Hinduizm temel itibari ile ilahi bir din olmaması sebebi ile standart bir teolojiye, özel bir kuruma ve peygamberi olmayan bir inanan biçimidir. Genel itibari ile kendi Nev- i Şahsına münhasır özelikleri bulunmaktadır. Bunları bir başlık altına aldığımızda şu şekilde sıralamakta bir bahis olmadığını düşünmekteyim. Yapısı itibari ile tanrı düşüncesi temelinde üç ana tanrısı bulunmaktadır. Brahma (Yaratıcı), Vişnu (Koruyucu) ve Şiva (Yok Edici) olarak bilinmektedir. Temel olarak iki kaynaktan oluşmaktadır. Bunlar Vedalar ve Destanlar dan oluşmaktadır. Vedalar seçkinler için iken destanlar halk İçin olan kutsal kitaplardan bulunmaktadır. Hinduizm kendine has inanç esasları da bulunmaktadır. İnanç esasları olarak ifade edeceğimiz esasları ise şu şekildedir; Samsara, Karma, Tenasüh ve kast olarak bilinmektedir. 1 Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölüm  Hinduizm kendisine ait bir ahlaki esasında bulunmaktadır. Kendi içinde bulunan Ahlak Esasları ise kendi içinde Dharma, Artha, Kama ve Mokşa dır. Diğer inançlar gibi içinde mezhepler bulundurmaktadır. Bunlar Vişnuculuk, Şivacılık ve Şakatacılık olarak isimlendirilmektedir. Hinduizm dünya üzerinde milyon nüfus bulunmaktadır. İnanç biçimi olarak adını taşımış olduğu köken ise tabi olarak Hindistan’dır. Adı itibari ile hem bir coğrafya hem de devlet adı olarak da gözümüzden kaçmamaktadır. Hem inanç hem coğrafya hem de devlet adı ile karşımıza çıkmasına rağmen yapısı itibari ile yayılmacı bir politikası olmamasına rağmen Hinduizm bazı bölgelerde etki etmiştir. Nepal, Seylan, Pakistan, Endonezya ve Bangladeş gibi ülkelerde Hinduizm etkisi görüşmektedir. Hinduizm temel itibari ile dinlerin gevşek bir birlikteliği olarak da ifade etmektedir. Hinduizm inanç eğilimleri her bir diğerinden farklılaşmakta fakat temel inanç esaslarını paylaşmaktadır. Hinduizm yapısı itibari ile yaygın ve katı bir şekilde biçimlendirilmiş bir inanç biçimi olmaması sebebi ile daha çok yaşam tarzı ve felsefe olarak bilinmektedir. Hinduizm temel itibari ile üyelerine ve tercih edenlerine özel bir eğitim, talimat ve ritüel içermektedir. Bunun ile birlikte Vedaların öğretilerini raddenler Hindu sayılmaz iken bu öğretilerini kabul edenler Hindu olarak nitelenmektedir. Bir başka özeliği ile bulunduğu coğrafya çevresinde yer alan Budizm, Caynizm ve Sihizm gibi pek çok inanç biçiminde kaynaklı yapmaktadır. Hinduizm’de Mabed ve İbadet Dünyada bulunan inançların kendisine uygun belli bir ibadet Yapabileceği bir muhabbeti bulunmaktadır. İbadet çeşitli dinlerde ve dillerde farklı kavramlarla ifade edildiği bilinmektedir. Bundan kaynaklı olarak değişik biçimlerde anlaşılıp uygulanmış olduğu da karşımıza çıkmaktadır. Hinduizm’in kutsal dili olarak kabul edilen Sanskritçede “kutsamak, tazim etmek” anlamına gelen puja kelimesi ibadetleri diğer bir ifadeyle Bahramanlar tarafından tanımlanan muhabbet ibadetlerini ve ayinlerinin belirlenmesi için kullanılmaktadır. Hinduizm temeli itibari ile toplu olan bir ibadet ile icra edilmemektedir. Temeli itibari ile Hinduizm ferdi olarak icra edilmekte olan ibadette bulunmaktadır. Bu sebeple her Evin bir köşesinin Hindu tanrıların adamış bir yer bulunmaktadır. Hindu muhabbetleri yapımı ve muhabbet yer Alan tanrıların konulacağı yerler ise kutsal metinler olarak kabul edilen Upanişadlar da detaylı olarak anlatılmaktadır. Bundan kaynaklı olarak muhabbetlerin yapım aşamasında hangi mimariye dayanacağı da bu yazılı kaynaklar olarak bilinen kutsal metinlerde yer almaktadır. Hindular mabetlerin de gün içerisinde üç defa ibadet etmektedir.. Bu vakitler gün içerisinde sırasıyla şu şekilde icra edilmektedir. Sabahleyin Güneş doğmadan önce, öğlen vaktinde ve güneş battıktan sonra gerçekleşir. Bir Hindu ibadetine Şafak vakti kalkmış ise öncelik olarak kutsal hacı olarak kabul edilen Om hecesini Okuyarak başlamaktadır. OM; İlahi kuvvetle dolu olduğu kabul görmektedir bunun ile birlikte kutsal ve içinde sırlarla dolu olarak kabul edilen Bir kelime özelliğine sahiptir. İbadet yapılır iken uzun ve özel bir tarzda nefes alınarak söylenmektedir. Bu kelime muhtevası bakımından Hinduizm’in üç önemli tanrısı olan Bahram -Vişinu- Şivan Üçlüsünü temsil etmektedir. Puja ise evlerde ayrılan özel bölümlerde tanrıları sembol edilen heykellerin önünde yapılır. Hindu muhabbetlerinde ise Hindu rahipler tarafından tanrıları tasvir eden heykelleri uyumakta olduklarına inanılan yatak odalarından gün ağarırken uyandırılarak kutsal törenlere gün içerisinde yer alacağı tahtına götürülerek başlar. Götüreceğin yere başlamadan önce heykeller belli başlı törenlerde buna hazırlık içerisine sokulur. Heykeller bu törenlerde yıkanıp kullanır, belli başlı giysiler giydirilir, süslenir ve kokular sürünür. Taht odasına giderken Çiçeklerle, buharlarla ve parlak ışıklar ile karşılanır. Hindu kutsal metinleri okunur iken tanrıları tasvir edilen heykeller yağlanır. O gün muhabbete gelen taze meyvelerden oluşan Yemeği ikram edilir. Hindu inancına göre tasvir edilen o tanrılar o yemeklerin maddi olmayan kısımlarını yerler geriye kalan yiyecekler ise on gün ibadette katılan katılımcılara dağıtılır. Hindu inancına göre çeşitli eğlence şekillerine göre tasvir edilen tanrılar eğlendirir ve daha sonra yatak odası olarak kabul edilen odalara götürülür. Yaptıkları bu ruteller ile tanrıların hoşnutluğunu kazanıldığına inanılır. Hinduizm inancına göre mabet ve ev dışında yapılan temel ibadetler Gauja Nehrinden gelen sular ile yıkanmaktadır. Gazze Nehri’nin Hindu inancına göre kozmik su olarak kabul görmektedir. Hindular yaptıkları bu ibadetler ile insanın günahlardan arınacağına inanmaktadır. Şimdi ibadet anlayışına göre ruhların ölmeyeceğine inanıldığı inanmaktadır bundan kaynaklı olarak Hindular Ölülerini gömmezler Onun yerine ölülerini yakarak kutsal kabul gördükleri göz nehrine dökerler. Bir yüz yıl öncesine kadar Hindu inancı gereği olan erkeğin eşi olan kadını kocası ile birlikte yakılmaktaydı. Daha sonraları ise bu adetten vazgeçtiler. Bu cenaze törenlerinde Törene katılanlara yemek ikram edilmekteydi buradaki ana amaç ise ölen kişinin ruhunun yeni bir bedene geçeceğini inanılmasından kaynaklıdır. Hinduizm’in temel bazı ibadetleri diğer dinler içerisinde de kelime olarak aynı olan ama muhtevası farklı olan bazı ibadetlerde bulunmaktadır. Bunlar oruç haç ve kurban gibi ibadetlerdir bu ibadetler ad bakımından diğer dinlerle benzeseler de içerikleri açısından farklıdırlar. Orta Asya’da bulunan diğer bazı dinlerle de ortak olan bazı ritüeller bulunmaktadır bunlar yoga, meditasyon ve riyazet gibi rutinlerdir. Bunlara ek olarak ta belli başlı geçiş törenleri, dini bayramlar ve önemli günler de bulunmaktadır. Hinduizm temelinde oruç, haç ve kurban gibi ibadetler bulunmaktadır. Bu ibadetler mahiyeti ve icra ediliş şekli bakımından İslam inancından uygulanan uygulamalarda farklıdır. Hinduizm inancında yer alan hac ibadeti genel itibari ile diğer inançlardan farklı olarak tanrı kabul gördükleri ilahların yaşadıkları inandıkları yeri hassas noktası olarak belirlemiştir. Buradaki amaç hem tanrıyı hoşnut etmek ve sevap kazanmak olarak belirlenmiştir. Hinduizm de yer alan hac ve oruç ibadetini tespit edilen beli bir zaman ve uygulanış şekilde bulunmamaktadır. Genel itibari ile bu ibadetler Hinduizm deki önemli günlerde ve dini bayramlarda icra edilmektedir. Hinduizm’de oruç İslamiyet den farklı olarak yapılmaktadır. Temelinde aç kalmak değil perhiz yapmak olduğunu bilmek gerekir. Bu ibadeti yapar iken genel itibari ile hayvansal besinlerden uzak durulmaktadır. Hayvansal gıdalar yerine sadece meyve, su ve pirinç gibi beli başlı besinlerin tüketilmesi esas alınmıştır. Orucun uygulanış şekli, süresi ve uygulanış vakti temel itibari ile Hindu mezheplerine göre değişmektedir. Kurban ibadeti de diğer dinlerde olduğu gibi Hinduizm içinde önem göstermektedir. Erken dönem veda metinlerinde vurgulanan en temel ibadet olarak karşımız çıkmaktadır. Metinlere dayanarak yapılan anlayışa göre kurulan ibadeti birey tanrı ve inancına bağlılığı ile ölçü olarak görülmektedir. Buradaki kurban kelimesi temelinde at, sığır, keçi gibi hayvanların yakılması ile gerçekleşmektedir. Bunlar temel itibari ile güç gösterir iken diğer tarafta tanrıyı sakinleştirmek ve gazabından korumak amacıyla olmuştur. İlerleyen yıllar içerisinde bu kanlı kurban törenlerine verilen önem azalmıştır. Hinduizm’de önemli başka ibadete yoga, meditasyon ve riyaz gibi ibadetlerdir. Bu üç ibadetten biri yoga temeli itibari ile Bali başlı özel yöntemleri kullanarak bedeni ve zihni kontrol altına alması tekniğine sahiptir. Bundan kaynaklı olarak yogada amaç, zihinsel ve fiziksel bağlardan kopmaktır. Yogayı engelleyen başlıca sebepler olduğunu ve bunların yoga yaparken onlara engel olabileceği ifade edilmektedir. Bunlar Tutku, Cehalet ve uygunsuzluk gibi maddelerdir. Buradan kaynaklı olarak Yoga duygulardan arınmış bir şekilde yapıldığında başarıya ulaşmaktadır. Şimdi yoga yaparken zihnin içinde yer alan muğlak düşüncelerden sıyrılarak net bir görüş yakalayabileceğine inanmış böylece bu bakış açısına sahip olan bir kişi evreni bir bütün olarak görebilmektedir. Yapısı itibari ile yoga Çokluğun ardındaki tekliği görmede ve böylece kurtuluşa ulaşmada önemli bir rol oynamaktadır. Hinduizm’e göre yaratıcıya kavuşmak için kalpten yapışık olan bütün isteklerin atılması gerektiği ve nefsi arzu ve heveslerinin kontrol altına almak gerektiği ifade edilmektedir. Bundan kaynaklı olarak Hinduizm içinde nefis tezkiyesi edecek pek çok öneri ve yöntem yer almaktadır. Bu tür ibadetler din riyazet gelmektedir riyazet manevi güç elde etmek amacıyla çileci uygulanmayan yöntem ve müziği bir hayat yaşamayı ifade etmektedir. Hinduizm içerisinde yer alan bazı törenlerde bulunmaktadır bu törenler ise genel olarak geçiş törenleri adıyla anılmaktadır. İnsan yapısı itibari ile kendisine sosyal hayata etki eden doğum evlilik ve ölüm gibi icra edilen törenler bulunmaktadır. Temel itibarıyla bu törenler bireylerin sosyal hayatı içerisinde yer alan alacakları yerin rolleri içindeki görevleri ve sorumluluklarını hatırlatmakta ve onların hindi inancını yetiştirebildiği bilinç ve donanımları birer Ferdi haline getirmeyi amaçlamaktadır. Yapısı itibari ile yapılan bu törenler dini ahlaki ve toplumsal değerlerin yaşanmasında Önemli rol oynayabileceği roller olarak belirlenmektedir. Bundan kaynaklı olarak geçiş Töreni insanları büyüleyen görkemiyle etkileyen kutlamalar olmasının yanında bireyleri maddi ve manevi açıdan olgunluğa ulaştıran derin anlamlar bulunur. Buda ihtiraz eden ayinlerde. Hinduizm’de birden çok tören bulunmaktadır bunların bazıları ise dönemin koşulu ve şartlarına uyum sağlayamadığı düşünerek tarih sürecinde önemini kaybetmiş ve uygulanabilirliğini yitirmiştir. Hinduizm kendi içerisinde isim koyma dine giriş öğrenciliği kabul evlilik ve cenaze törenleri gibi törenleri içerisine almaktadır. Hinduizm her dinde olduğu gibi kendi içinde de dini bayramları ve önemli günleri de bulunmaktadır buna karşılık mezhep seçik olması sebebiyle çok sayıda dini bayram ve önemli günlerde bulunduğunu bilmemiz gerekmektedir. Her dinde olduğu gibi Hinduizm de Kendi içerisinde kutsal mekânları bulunmaktadır bu mekânlarda aynı dini bayramlar ve önemli günler gibi Mezhep zenginliği sebebiyle çok sayıda kutsal mekanda bulunmakta. Hindular da bu muhabbetleri ibadet maksadıyla ziyaret eder ve çeşitli törenlere burada yapmaktadırlar. Kaynakça ARAS, Hava. DÜNYA DİNLERİNDE MERKEZ SEMBOLİZMİ YÜKSEK LİSANS TEZİ. ERZURUM: ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ FELSEFE VE DİN BİLİMLERİ ANABİLİMDALI, DEMİRCİ, KÜRŞAD. «HİNDUİZM.» TDV İslâm Ansiklopedisi Cild içinde, yazan TDV İSLAM ANSİKLOPEDİSİ, İSTANBUL: TDV İSLAM ANSİKLOPEDİSİ , EDİTÖR. seafoodplus.info tarih yok. seafoodplus.info kutsallari-ve-sembolleri/ (erişildi: MAYIS 05, ). GÜÇ, AHMET. MABED. Cilt cilt. ANKARA: TDV İslâm Ansiklopedisi, GÜNDÜZ, Şinasi. DÜNYA DİNLERİ. İSTANBUL: MİLELNİHAL YAYINLARI, KALKAN, MEHMET. USUL-İ KADİM. 16 KASIM seafoodplus.info (erişildi: MAYIS 03, ). SİNANOĞLU, MUSTAFA. «İBADET.» TDV İSLAM ANSİKLOPEDİSİ. seafoodplus.info (erişildi: MAYIS 04, ). TAŞPINAR, Doç. Dr. İsmail. «İSLÂMİYET DIŞINDAKİ DİNLERDE MÂBED VE SEMBOLİZM.» DİN HAYAT,