Disklerde Dejeneratif Sinyal Kaybı Nedir

Dejeneratif Disk Hastalığı ve Lomber Disk Herniasyonu

Disk dokusunun iç kısmının bozulması bel ağrısı ile karşımıza çıkar ve dejeneratif disk hastalığı (degenerative disc disease) olarak adlandırılır. Bu durum disk dokusunun fıtıklaşmasından (disk herniasyonu) farklı bir durumdur.

Radyolojik olarak MRG incelemesinde disk dokusunda T2 incelemelerinde kararma ile (black disc) belirti verebilir ve dejenerasyon ilerlediği zaman diskteki bu kararma artar ve omurlar arasındaki disk yüksekliğinde azalma görülür. Ağrılı bir durumdur. Genelde tek disk seviyesindedir. Tanı klinik, MRG ve diskografi yapılarak konulur.

Dejeneratif disk hastalığında ağrılı süreç 6 ay üzerinde devam ederse, uyglanan fizik tedavi ve epidural steroid enjeksiyonlarına rağmen ağrı geçmez ve sebat ederse burada cerrahi uygulamak gerekebilir. Çünkü dejeneratif disk hastalığı sonucunda görülen bel ağrısı yaşam kalitesini bozan rahatsızlık verici bir durumdur.

Bugün dünyada tercih edilen iki cerrahi tedavi yöntemi vardır. Birincisi disk dokusunu koruyarak sadece hastalıklı diskin olduğu omurlar arasına posterior dinamik stabilizasyon uygulamak. Bu sayede dejenere diskin üzerine binen yük ortadan kalkacak veya azalacak dolayısıyla bel ağrısıda düzelecektir. Literatürde bu yöntemle diskin korunduğu ve ilerlememiş bir disk bozukluğu varsa bu disk dokusunda radyolojik olarak iyileşme olduğu bildirilmiştir. İkinci yöntem füzyon cerrahisidir. Burada ise dejenere disk dokusu tamamen alınır ve yerine kemik dokusu veya kafesler konularak füzyon (dondurma) girişimi uygulanır. Yine bu girişimle beraber posterior stabilizasyon cerrahiye eklenir.

Disk herniasyonları (bel fıtığı) tablosu ayrı bir durumdur. Burada disk dokusunun iç kısmındaki nucleus pulposus dediğimiz doku annulusu yırtarak kanal içerisindeki sinir dokularına baskı yapabilir. Sonuçta bacakta veya ayakta kuvvet kaybı ve/veya his kaybı ile sonuçlanan bir tablodur. Disk herniasyonu sonucu belirgin bir nörolojik defisit (medikal tedaviye yanıt vermeyen şiddetli ağrı, düşük ayak, idrar kaçırma, her iki bacakta güç ve duyu kaybı) varsa acil ameliyat gerekebilir, ama bunun dışındaki durumlarda genelde hafta kadar ilaç ve fizik tedavi gibi tedavi yöntemleri uygulanır ve sonrasında düzelme olmaz veya ilerleme olursa cerrahi düşünülebilir. Cerrahi tedavide standart uygulama mikrocerrahi yöntemler ile diskektomidir.

Minimal-İnvaziv İntervertebral Disk-Hücre-Nakli ile Tedavi

Omurlar arası disklerin yıpranmasından doğan ağrıların tedavisinde ilk adımda Konservatif Tıp Terapileri kullanılır (ağrı kesiciler, kas gevşeticiler, manuel terapi, fizyoterapi, akupunktur, psikososyal müdahaleler vs.). Aktif eksersizlerle ve sırt üstü yüzme ile sırt kasları güçlendirilir, bu da omurlar arası disklere olan baskıyı azaltır (düşürür).

Avicenna Klinikte omurlar arası disk yıpranması tedavisinde minimal-invaziv intervertebral-hücre-nakli uygulanır, bu tedavi yönteminde yıpranmış disk biyolojik ortamda çoğaltılmış, kendi vücut hücreleri ile beslenir. Nakledilmiş hücreler daha fazla sıvı depolarlar, bu da daha fazla esneklik sağlar. Orthokine-tedavisinde kendi vücut maddeleri yüksek konsantrasyonda ilgili omurlar arası diske enjekte edilir ve orada iltihaplı olgulara etki ederler.

Spinal kanalda sinir çıkış ucunda bir daralma mevcut ise (nöral foraminal-stenoz), mikro cerrahi ile bu çıkış noktaları genişletilebilir veya sinir köklerine olan baskı azaltılabilir. İnstabilite mevcut ise belirli durumlarda stabilizasyon veya omurlar arası disk protezi gibi başka tedaviler de uygulanabilir.

Dejeneratif disk hastalığı disklerde meydana gelen kireçlenmeler ve bozulmalara verilen isimdir. Disk iki kısımdan meydana gelir, ortada çekirdek ismi verilen sulu kısım ve etrafındaki çfunduszeue.infoşla birlikte  disk, yüksekliğini ve su içeriğini yitirmeye başlar. Doğuşta %88 olan su oranı yaşla birlikte %80’lere hatta daha aşağıya düşer. Buna bağlı olarak diskleri ve omurları birbirine bağlayan bağlarda da bozulmalar baş gösterir. Diskin daha kolay yırtılmasına zemin hazırlar.

Fiziksel yapı, kalıtım, sigara gibi etkenler de diskin yaşlanmasına neden olan etkenler arasındadır. Diskin içerisinde kırıklar ve fay hatları belirmeye başlar. Bu hastalığın tüm belirtileri her zaman MR veya BT ile görüntülenemeyebilir. Ancak diskografi denilen, disk içerisine boyalı madde verilerek yapılan bir inceleme ile ortaya konabilir.

Dejeneratif disk hastalığının bulguları 

Tedavisi

Tedavisinde hastalığın iyileştirilmesinden çok ağrının giderilmesine önem verilir. Başlangıçta ağrı kesiciler yeterli olabilir. Fizik tedavi yöntemlerinden geçici olsa da yararlanılabilir. Daha önemli olan düzenli egzersizlerle bel kaslarının güçlendirilmesidir. Böyle yöntemlerle düzelmeyen hastalarda diskin içerisine elektrod yönlendirilerek disk içerisindeki ağrı sinirlerinin yakılmasına dayanan disk içi elektrotermal tedavi uygulanabilir.

Fiziksel aktiviteden kaçınmak yerine özendirilmeli, hasta daha çok hareket etmelidir. Bu amaçla uygulanacak egzersiz programlarında bel ve karın kasları güçlendirilmeli, hasta kilolu ise kilo vermesi sağlanmalıdır.

Çok ilerlemiş hastalarda eğer disk yüksekliği sıfıra inmiş ve omurlar birbiri üzerine binmişse füzyon adı verilen omurların birbiri ile bağlanmasını sağlayan ortopedik ameliyatlar gündeme gelebilir.