2 Mayıs 1954 Genel Seçimleri
kaynağı değiştir]
| Parti | Genel Başkan | Oy | % | +/– | Sandalye | +/– | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Demokrat Parti | Adnan Menderes | 58,4 | * | ||||
| Cumhuriyet Halk Partisi | İsmet İnönü | 35,1 | 31 | ||||
| Cumhuriyetçi Millet Partisi | Osman Bölükbaşı | 5,3 | Yok | 5 | Yok | ||
| Bağımsızlar | 0,6 | 2 | |||||
| Türkiye Köylü Partisi | Tahsin Demiray | 0,5 | Yok | 0 | Yok | ||
| Demokrat İşçi Partisi[10][11] | Orhan Arsal[11] | [10] | 0,01 | Yok | 0 | Yok | |
| Toplam | ,00 | * | |||||
(*) Celal Bayar (DP) hem Bursa'dan hem İstanbul'dan aday olup İstanbul'dan, Adnan Menderes (DP) hem Aydın hem İstanbul'dan aday olup İstanbul'dan, Fuad Köprülü (DP) hem Zonguldak'tan hem de İstanbul'dan aday olup İstanbul'dan, Refik Koraltan (DP) hem Kayseri'den hem de İçel'den aday olup İçel'den milletvekilliği seçildikleri için DP'nin kazandığı milletvekilliği sayısı , TBMM dönem milletvekili sayısı olmuştur.
İllere göre oy dağılımı[12][değiştir Kırılamayan rekor:
genel seçimleri
Türkiye’deki seçim sonuçları itibariyle bugüne kadar yapılmış bütün seçimler arasında bir partinin aldığı en yüksek oy yüzde 58’le seçimlerinde gerçekleşti. Yaşanan ilklerle beraber Türkiye’deki seçimlere tarihi süreç içerisinde bakıldığında öne çıkan özellikleri ve seçim sonuçları sonrası neden olduğu siyasi gelişmeler açısından seçimleri, Türkiye’nin yakın siyasi tarihindeki önemini korumaktadır.
seçimleri DP‟nin ilk kez iktidar partisi olarak gittiği, CHP‟nin de ilk kez muhalefet partisi olarak katıldığı seçimlerdir. İlk defa iktidardayken icraatlarini gördükleri iki parti arasında bir seçim yapma durumunda kalan seçmenlere yönelik propagandada DP dört yıllık iktidarı döneminde yapmış olduklarını anlatırken milli irade kavramını ön plana çıkarttı.
Pahalılığın arttığı gibi sorunları gündeme getiren CHP ise özellikle Petrol ve Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunları üzerinden Türkiye‟nin bağımsızlığının tehlikede olduğundan hareketle bir rejim sorunu üzerine vurgu yapmaya çalıştı. Bu dönemde ilk kez egemenliğin kullanımında Meclisten başka kurumlara da yer verecek bir bürokratik mekanizma olarak Anayasa Mahkemesinden bahsedildi.
CHP'nin ilk kez muhalefet partisi olarak katıldığı seçimlerinde vatandaşlar, 'dan beri hizmetlerini gördüğü partiler arasında tercih yapacaktı. Halk için milletvekillerine ulaşabilme, derdini anlatabilme, Tarımda traktörün kullanılması, ekim alanlarının genişlemesi halka rahat bir nefes aldırıyordu. Halkın refah seviyesinin yükselmesi DP'ye olan güveni daha da artırmıştı.
Demokrat Parti, iktidara geldikten sonra tarım araç ve makinelerine önemli yatırımlar yaptı. Bunun sonucu olarak üretimde daha önceki yıllara göre büyük artışlar gerçekleşti. Sanayi politikasında şeker ve çimento sanayinde önemli gelişmeler sağlandı. Eğitim, sağlık ve ulaştırma konularında iyileştirmeler yapıldı, haftalık ücretli tatil hakkı yasalaştırıldı. DP’nin aldığı bir kararla Dış politikada attığı adımlar iç politikada olumlu sonuçlar doğurdu.
CHP'ye göre halk yanıldı
Ülkenin her yöresini dolaşan CHP lideri İsmet İnönü, DP'ye ağır eleştiriler yöneltiyordu. seçimlerini halkın bir yanılması olarak gören CHP, 'te bu hatadan dönüleceğine inanıyordu. Seçimlerden önce olağanüstü kurultaya giden CHP’nin tek gündemi tüzük değişikliğiydi. Bu da partinin gerekli gördüğü yerlerde diğer muhalefet partileriyle işbirliğine girebilmesiydi. Fakat hiçbir partiyle ittifak kurulamadı. DP'nin propagandası ise 4 yılda yapılanları anlatmaktı. Başbakan Menderes, Rize mitinginde “oyları şimdiye kadar yapılanlar için değil bundan sonra yapacakları büyük hizmetleri için" istiyordu.
CHP’nin iktidar arayışı
Seçim Yasası’ndaki değişiklik tasarısı, şubatın ortasında Mecliste görüşüldü. İstanbul’u düşünen CHP, büyük merkezlerde seçimlerde nispi temsil sisteminin geçerli olmasını istiyordu. Gayrimüslimler hemen hemen topyekûn DP’ye oy verdikleri için bir buçuk milyonluk İstanbul gibi şehirlerde CHP tek milletvekili çıkaramıyordu.
Mart’ın 12‟sine kadar elli yasa çıkan Meclisten, sadece 10 Mart günü çıkanların sayısı 31 idi. CHP de bu kanunların eleÅŸtirisi üzerinden seçim stratejisini kurdu. TBMM 12 Mart tarihinde seçimlerin 2 Mayıs tarihinde yapılmasını kararlaÅŸtırdı. Meclis tatile girmeden önce iktidarın çalışmaları sonucunda 17 Åubat tarihinde sayılı seçim kanunda yapılan deÄŸiÅŸikliklerle; seçmen kütüklerinin daha saÄŸlıklı ve ayrıntılı bir ÅŸekilde düzenlenmesi, listelerin birer kopyalarının siyasi partilere verilmesi, Yüksek Seçim Kurulunun oluÅŸumu ve seçim tutanaklarını inceleme yetkisinin bu Kurula verilmesi gibi konularda bazı yenilikler getirildi. Yeni oluÅŸturulan Yüksek seçim Kuruluna da beÅŸi Yargıtay’dan beÅŸi Danıştay’dan olmak üzere on üyenin seçimi yapıldı.
İfade edilemeyen suçlu İsmet İnönü
2 Mayıs 'te yapılan seçimlere yüzde 88,6 oranında katılım olurken, sandıktan kırılamaz bir rekor çıkmıştı. Demokrat Parti oyların yüzde 58'ini alarak milletvekili ile yeniden iktidardı. CHP ise adeta erimişti, Meclis'te 30 milletvekili vardı. Panik havasının hâkim olduğu CHP'de yenilginin sorumlusu İsmet İnönü olarak görülse de kimse bunu açıkça ifade edemiyordu. Cavit Oral ve ardından Feridun Fikri Düşünsel'in de DP'ye geçmesi CHP'deki dağılmanın göstergesiydi.
Seçim sonrası kışkırtma
Seçimlerin ardından Türkiye ağır bir travma yaşadı. Türkler ve Rumlar arasındaki ilişkiler Kıbrıs sorunu ile gerilmişti. Atatürk'ün evinin bahçesine bomba atıldığı haberi ile gelişen Eylül olayları İstanbul'u yangın yerine çevirmişti. Beyoğlu'ndaki azınlıklara ait tüm mekânlar yağmalanırken, kiliselere saldırılar yapılıyordu. İstanbul'da can ve mülk emniyeti kalmamıştı. Asker olaylara tanklar ile müdahale etmişti. Türkiye'nin uluslararası kamuoyundaki saygınlığı yerle bir olmuştu. Mübadeleden sonra en büyük azınlık göçünün sebebi olan Eylül olaylarının ardından Rumların yanı sıra birçok azınlık Türkiye'yi terk etti.
kaynağı değiştir]
Kırılamayan rekor:
genel seçimleri
Türkiye’deki seçim sonuçları itibariyle bugüne kadar yapılmış bütün seçimler arasında bir partinin aldığı en yüksek oy yüzde 58’le seçimlerinde gerçekleşti. Yaşanan ilklerle beraber Türkiye’deki seçimlere tarihi süreç içerisinde bakıldığında öne çıkan özellikleri ve seçim sonuçları sonrası neden olduğu siyasi gelişmeler açısından seçimleri, Türkiye’nin yakın siyasi tarihindeki önemini korumaktadır.
seçimleri DP‟nin ilk kez iktidar partisi olarak gittiği, CHP‟nin de ilk kez muhalefet partisi olarak katıldığı seçimlerdir. İlk defa iktidardayken icraatlarini gördükleri iki parti arasında bir seçim yapma durumunda kalan seçmenlere yönelik propagandada DP dört yıllık iktidarı döneminde yapmış olduklarını anlatırken milli irade kavramını ön plana çıkarttı.
Pahalılığın arttığı gibi sorunları gündeme getiren CHP ise özellikle Petrol ve Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunları üzerinden Türkiye‟nin bağımsızlığının tehlikede olduğundan hareketle bir rejim sorunu üzerine vurgu yapmaya çalıştı. Bu dönemde ilk kez egemenliğin kullanımında Meclisten başka kurumlara da yer verecek bir bürokratik mekanizma olarak Anayasa Mahkemesinden bahsedildi.
CHP'nin ilk kez muhalefet partisi olarak katıldığı seçimlerinde vatandaşlar, 'dan beri hizmetlerini gördüğü partiler arasında tercih yapacaktı. Halk için milletvekillerine ulaşabilme, derdini anlatabilme, Tarımda traktörün kullanılması, ekim alanlarının genişlemesi halka rahat bir nefes aldırıyordu. Halkın refah seviyesinin yükselmesi DP'ye olan güveni daha da artırmıştı.
Demokrat Parti, iktidara geldikten sonra tarım araç ve makinelerine önemli yatırımlar yaptı. Bunun sonucu olarak üretimde daha önceki yıllara göre büyük artışlar gerçekleşti. Sanayi politikasında şeker ve çimento sanayinde önemli gelişmeler sağlandı. Eğitim, sağlık ve ulaştırma konularında iyileştirmeler yapıldı, haftalık ücretli tatil hakkı yasalaştırıldı. DP’nin aldığı bir kararla Dış politikada attığı adımlar iç politikada olumlu sonuçlar doğurdu.
CHP'ye göre halk yanıldı
Ülkenin her yöresini dolaşan CHP lideri İsmet İnönü, DP'ye ağır eleştiriler yöneltiyordu. seçimlerini halkın bir yanılması olarak gören CHP, 'te bu hatadan dönüleceğine inanıyordu. Seçimlerden önce olağanüstü kurultaya giden CHP’nin tek gündemi tüzük değişikliğiydi. Bu da partinin gerekli gördüğü yerlerde diğer muhalefet partileriyle işbirliğine girebilmesiydi. Fakat hiçbir partiyle ittifak kurulamadı. DP'nin propagandası ise 4 yılda yapılanları anlatmaktı. Başbakan Menderes, Rize mitinginde “oyları şimdiye kadar yapılanlar için değil bundan sonra yapacakları büyük hizmetleri için" istiyordu.
CHP’nin iktidar arayışı
Seçim Yasası’ndaki değişiklik tasarısı, şubatın ortasında Mecliste görüşüldü. İstanbul’u düşünen CHP, büyük merkezlerde seçimlerde nispi temsil sisteminin geçerli olmasını istiyordu. Gayrimüslimler hemen hemen topyekûn DP’ye oy verdikleri için bir buçuk milyonluk İstanbul gibi şehirlerde CHP tek milletvekili çıkaramıyordu.
Mart’ın 12‟sine kadar elli yasa çıkan Meclisten, sadece 10 Mart günü çıkanların sayısı 31 idi. CHP de bu kanunların eleÅŸtirisi üzerinden seçim stratejisini kurdu. TBMM 12 Mart tarihinde seçimlerin 2 Mayıs tarihinde yapılmasını kararlaÅŸtırdı. Meclis tatile girmeden önce iktidarın çalışmaları sonucunda 17 Åubat tarihinde sayılı seçim kanunda yapılan deÄŸiÅŸikliklerle; seçmen kütüklerinin daha saÄŸlıklı ve ayrıntılı bir ÅŸekilde düzenlenmesi, listelerin birer kopyalarının siyasi partilere verilmesi, Yüksek Seçim Kurulunun oluÅŸumu ve seçim tutanaklarını inceleme yetkisinin bu Kurula verilmesi gibi konularda bazı yenilikler getirildi. Yeni oluÅŸturulan Yüksek seçim Kuruluna da beÅŸi Yargıtay’dan beÅŸi Danıştay’dan olmak üzere on üyenin seçimi yapıldı.
İfade edilemeyen suçlu İsmet İnönü
2 Mayıs 'te yapılan seçimlere yüzde 88,6 oranında katılım olurken, sandıktan kırılamaz bir rekor çıkmıştı. Demokrat Parti oyların yüzde 58'ini alarak milletvekili ile yeniden iktidardı. CHP ise adeta erimişti, Meclis'te 30 milletvekili vardı. Panik havasının hâkim olduğu CHP'de yenilginin sorumlusu İsmet İnönü olarak görülse de kimse bunu açıkça ifade edemiyordu. Cavit Oral ve ardından Feridun Fikri Düşünsel'in de DP'ye geçmesi CHP'deki dağılmanın göstergesiydi.
Seçim sonrası kışkırtma
Seçimlerin ardından Türkiye ağır bir travma yaşadı. Türkler ve Rumlar arasındaki ilişkiler Kıbrıs sorunu ile gerilmişti. Atatürk'ün evinin bahçesine bomba atıldığı haberi ile gelişen Eylül olayları İstanbul'u yangın yerine çevirmişti. Beyoğlu'ndaki azınlıklara ait tüm mekânlar yağmalanırken, kiliselere saldırılar yapılıyordu. İstanbul'da can ve mülk emniyeti kalmamıştı. Asker olaylara tanklar ile müdahale etmişti. Türkiye'nin uluslararası kamuoyundaki saygınlığı yerle bir olmuştu. Mübadeleden sonra en büyük azınlık göçünün sebebi olan Eylül olaylarının ardından Rumların yanı sıra birçok azınlık Türkiye'yi terk etti.
- ^[1] 30 Kasım tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. funduszeue.infoçimleri 13 Mart 'da erişilmiştir.
- ^Kaya, Yakup (). "Türk Siyasal Yaşamında Genel Seçimleri". İNSAN VE TOPLUM BİLİMLERİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ. 7 (3). s.&#; 26 Nisan tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak &#;
- ^ab" Yılları Arası Milletvekili Genel Seçimleri". 10 Şubat tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan &#;
- ^Hamza Gökhan, Eryılmaz. "Türkiye'de Dönemi İktidar-Muhalefet İlişkileri". funduszeue.info. 26 Nisan tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak &#;
- ^Atayakul, Fatma Alev (). Türkiye'de Demokrat Parti Döneminde Genel Seçimler (). İstanbul: T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişikiler Anabilim Dalı. s.&#;&#;
- ^İsmet İnönü, Defterler (), Haz. Ahmet Demirel, 1. Baskı, Yapı Kredi Yayınları, Ankara, , ISBN , s.
- ^Erol Tuncer, Osmanlıdan Günümüze Seçimler (), 2. Baskı, Toplumsal Ekonomik Siyasal Araştırmalar Vakfı Yayınları, Ankara, , ISBN , s.
- ^Metin Toker, İsmet Paşayla On Yıl (), Birinci Cilt, 2. Baskı, Akis Yayınları, Ankara, , s.
- ^ - Yılları Arası Seçim Çevresine Göre Milletvekili Genel Seçimi Sonuçları 2 Nisan tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., funduszeue.info Erişim tarihi Ocak
- ^abTürkiye İstatistik Kurumu, Milletvekili Genel Seçimi Sonuçları Veri Tabanı, İşçi Partisi oyları[ölü/kırık bağlantı]
- ^ab"Aziz Çelik, 'lerin Unutulan (Demokrat) İşçi Partisi ve Onun Üç Sisyphus'u, Çalışma ve Toplum, /2, s. 31"(PDF). 13 Temmuz tarihinde kaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan &#;
- ^[2] 5 Mart tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. TBMM funduszeue.infoçimleri 13 Mart 'de erişilmiştir.
- ^Deniz Bölükbaşı, Türk Siyasetinde Anadolu Fırtınası - Osman Bölükbaşı, 1. Baskı, Doğan Kitap, İstanbul, , ISBN , s.
- ^Bölükbaşı, s.
- ^Ergün Ataoğlu, Adnan Menderes - Bir Başbakanın Trajik Sonu, 1. Baskı, Nokta Yayınları, İstanbul, , ISBN , s.
- ^Alkan, Mehmet Ö.Türkiye’de Seçim Sistemi Tercihinin Misyon Boyutu ve Demokratik Gelişime Etkileri(PDF). 4 Mart tarihinde kaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık &#;
Dış bağlantılar[değiştir nest...
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası