Yağ ve kir birikmesi olarak bilinen akne, insanlarda olduğu gibi hayvanlarda da görülmektedir. Birçok sebebi olan aknelerin, tabii birçok da tedavisi bulunmaktadır. Kedi aknesi nedir ve nasıl geçer sorusu da tam olarak burada devreye girmektedir. Çünkü kedi sahibi olan insanlar kedilerde çene aknesi neden olur diye merak etmişlerdir ve araştırmışlardır. Bu metnimizde kedi aknesi nedir, nasıl geçer gibi soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.
Genellikle insanlarda oluşan bir şey olarak bildiğimiz akne, aynı zamanda kediler ve köpeklerde de görülebilen yağ ve kir birikmesi sonucunda oluşan siyah noktalardır. Kedi aknesi çene etrafındaki kıl köklerinin tıkanması sonucunda oluşur ve bu bölgelerde içi iltihap dolu apseler ortaya çıkabilir. Aknenin oluştuğu bölge kedinin kaşımasıyla daha kötü hale gelebilir ve bakteriyel enfeksiyonlar görülebilir. Pire yumurtalarıyla sıklıkla karıştırılan akne, pire yumurtalarından farklı olarak ıslak bir bezle veya pamukla silindiklerinde temizlenir ve yok olur. Ancak sadece görünen kısmı yok olduğu için tekrar çıkmaya müsaittir. Kedilerin derileri insanlardan farklı olarak daha hassas olduğu için, kedilerde oluşan akne sıkılmamalıdır. Akne ile çok karıştırılan pire yumurtaları ise bu yöntemle silindiğinde, silinen bölgelerde pembelik veya kırmızılık görüldüğünde olur. Bu pembelik veya kırmızılık oluşuyorsa akne sanılan şeyler aslında pire yumurtalarıdır.
Aknelerin oluşma sebepleri kediden kediye ve ortamdan ortama değişiklik gösterebilen bir durumdur. Bu oluşma sebeplerini anlamak için kedinin yaşam ortamını iyi bilinmelidir ve kedinin sağlıklı şekilde beslendiğinden, doğru mamalar kullanıldığından emin olunmalıdır. Bağışıklık sistemindeki zayıflıklar da akne oluşumuna sebebiyet verebilmektedir ve yoğun stres ya da huzursuzluklar kedilerde akne oluşumuna etki etmektedir. Bunlara ek olarak hormonal bozukluklar, ergenlik ve gençlik çağından olan kedilerin isteklerinin tam karşılanamaması, alerjik durumlar, sürekli mama değişikliği ve yanlış mama kullanımı, kirli ortamda yaşama ve yuvanın temizlenmemesi gibi faktörler de kedi aknesi oluşumunda etki etmektedir. Alerjik bünyeli kedilerde, bağışık sistemi zayıf olan kedilerde kedi aknesinin daha sık gerçekleştiği gözlemlenmiştir. Birden fazla kedinin bulunduğu ortamlarda da kedi aknesinin görülme olasılığı daha fazladır. Sebebi tam olarak bilinmese de klinik vakalar kedi aknesinin genetik aktarımla daha sık gerçekleşebileceğini göstermektedir.
Kedi çene aknesinin en yaygın belirtisi arasında, kirli bir çene görünümü yer almaktadır. Özellikle açık renkli ve beyaz kedilerde daha net şekilde gözlemlenebilen bu akneler, genellikle çene altında ortaya çıkmaktadır. Ancak çoğu zaman üst ve alt dudaklarda da ortaya çıkmaktadırlar.
Kedilerde akne gelişmesi ve ritmik şekilde oluşması kesin tedavi gerektiren bir durum değildir ve tekrarlanabilir. Aknelerin tedavisi için kedinin veteriner hekim tarafından muayene edilmesi gerekir ve hastalığın doğrultusunda tedaviye başlanmalıdır. Akne bölgesinin temizliğinin daha kolay olması için ve kullanılan ilaçların daha iyi etki edebilmesi için çene altı tıraşlanmalıdır ve tıraşlanan bölgede aknenin varlığı, yoğunluğu daha açık bir şekilde görülecektir. Akne nedeniyle hasar görmüş cilt antiseptik solüsyonlar ile iyice temizlenmelidir ve iltihaplı yapıdaki aknelerin içi boşaltılmalıdır. Bazı durumlarda aknenin şiddetine göre antibiyotik ilaç kullanımına başlanılabilmektedir. Akne tedavisi için kedi aknesi kremi ile topikal tedavi yöntemi daha yaygındır. Topikal ilaçlar ile uygulanan tedavi enfeksiyona bağlı olarak gelişen her durum için etkilidir. Veteriner hekimler ayrıca iltihabın şiddetine göre yaşanan ağrılı durumlar için steroid kullanımına başlanmasını tavsiye edebilmektedirler.
Şiddetli ve yoğun geçen akneler için yapılan tedavi yöntemlerinden bir tanesi şudur; yarım yemek kaşığı Epsum tuzu ile 25-30 ml sıcak su karıştırılır ve ortaya çıkan sıvı temiz bir bez ile akne olan yerlere çok hafif baskı yapılarak 5-10 dakika kadar durdurulur. Bez çene altında çok fazla gezdirilmez ve baskı uygulanmaz. Aksi takdirde kedide cilt bozukluklarına sebep olabilmektedir. Böyle bir yöntem uygulanacaksa öncelikle veteriner kliniğiyle konuşmak ve danışmak çok daha faydalıdır. Böylece gerekli olan tedavi ve yöntem veteriner hekim tarafından belirlenir.
Sadece insanlarda değil, aynı zamanda kediler ve köpeklerde de görülebilen akne, yağ ve kir birikmesi sonucunda oluşan siyah noktalardır. Öte yandan kedi aknesinin, pire yumurtaları ile çok fazla karıştırıldığını belirtelim. Farkı anlamak için ise ıslak bir pamuk yardımı ile siyah nokta oluşan noktaları temizleyebileceğinizi ekleyelim. Eğer temizlediğiniz yerlerde kırmızı ve pembelik meydana geliyorsa, bu akne değil pire yumurtalarıdır. Akneler silindiklerinde temizlenir ve ortadan kaybolur ancak sadece görünen kısmı yok olduğu için tekrardan çıkacaktır. Ayrıca kedi aknesinin oldukça yaygın bir cilt hastalık olduğunu ve tek seferlik, ara sıra ya da kronik bir sorun olarak karşımıza çıktığını söyleyelim.
İçindekiler
Kedi aknesi, derideki bir protein olan keratinin aşırı üretimi nedeniyle kıl foliküllerinin tıkanması sonucu ortaya çıkar. Kedilerde sivilce ise daha çok çene bölgesinde meydana gelir ve bu nedenden dolayı kedi çenesi aknesi olarak da adlandırılır.
İnsanlarda da olduğu gibi kedi aknesi, siyah noktaların ya da beyaz noktaların eşlik ettiği küçük şişliklerdir. Ancak bir kedinin cildinde genel olarak sivilceden ziyade daha çok kire benzeyen bir görünüme sahiptir. Bu nedenle çoğu kedi sahibi, bu cilt sorununu fark etmez bile. Kedi aknesinin şiddetli vakalarında, tüy dökülmesi, kızarıklık, kaşınma, ardından iltihaplanma ve kanama gibi belirtiler görülür.
Kedi çene aknesinin en yaygın belirtisi arasında, kirli bir çene görünümü yer alıyor. Özellikle açık renkli ve beyaz kedilerde daha net şekilde gözlemlenebilir. Aynı zamanda kedi aknesi, genellikle çene altında ortaya çıkmaktadır. Ancak çoğu zaman üst ve alt dudaklarda da ortaya çıkabilir. Eğer siyah noktalar enfekte olursa, patlayıp akabilen şişmiş ve iltihaplı yumrulara neden olur. Diğer belirtiler arasında ise aşağıda saydığımız semptomlar bulunuyor;
Aknelerin oluşma sebepleri kediden kediye ve ortamdan ortama değişkenlik gösteren ve aynı zamanda kedilerin sağlıklı beslenmemesi ve doğru mama tüketmemesinden kaynaklı bir durumdur. Bunun dışında kedi aknesine neler sebep olur, bir sıralayalım..
Kedinizin çenesinde siyah noktalar ya da yaralar oluştuysa, daha fazla ilerlemeyi önlemek için veteriner hekiminize gitmeniz gerekmektedir. Veteriner hekiminiz, uyuz akarları, pireler, mantar enfeksiyonları, alerjiler ve bakteriyel enfeksiyonlar gibi çeşitli olası sorunları yok etmeye çalışacaktır. Kapsamlı bir fiziki muayene yapıldıktan sonra, akarların kontrolü için cilt kazıma, bakteri varlığının kontrolü için deri sitolojisi, mantarların kontrolü için de dermatofit kültürü yapılacaktır. Yaralar ciddiyse ve tipik bir çene aknesi değilse, veteriner hekiminiz altta yatan sorunları teşhis etmek için biyopsi önerecektir.
Çoğu kedi akne tedavisi, durumu iyileştirmekten ziyade yönetmek için geliştirilmiş hijyen etrafında döner. Plastik kapları, gözeneksiz bir malzeme ile değiştirmenin ve her gün yıkamanın dışında kedinizin aknelerini gidermek için daha başka yöntemler de önerilecektir.
Tabii ki bu saydığımız tedavi yöntemlerinin bir hekimin tavsiyesi ve kontrolü altında yapılması gerektiğini unutmamanız gerekmektedir.
Kedi aknesini önlemenin en iyi yollarından biri plastik kaselerden seramik, cam ya da paslanmaz çeliğe geçmektir. Aynı zamanda kedinizin stresini en aza indirecek adımlar atmalı ve sağlıklı cilt ve tüylerin desteklenmesine yardımcı olmak için iyi bir tımar yapıldığından emin olmalısınız. Kedi çene aknesinin ortadan kalkması zor olsa da, iyi hijyen alışkanlıkları ve hızlı müdahale kedinizin bu siyah noktalardan kurtulmasına yardımcı olabilir. Son olarak evde kendiniz için kullandığınız ilaç, krem ya da herhangi bir malzemeyi kediniz üzerinde kullanmamaya özen göstermelisiniz. Bunun için veteriner hekiminize gidip tavsiye almak daha faydalı olacaktır.
Akne tek bir noktada çıkabileceği gibi birden fazla da çıkabilir. Çıktığı zaman ise bir süre sonra kendiliğinden kaybolabilir. Ancak bir süre sonra yeniden çıkabilir ya da uzunca bir süre akne oluşmayabilir. Aknenin seviyesi önemlidir. Eğer yoğun bir akne görünümü varsa çene altındaki bu aknelerin veteriner hekiminizin önereceği şampuanla temizlenmesi, aknelerin ilerlemeden geçmesine sebep olacaktır.
Tek bir siyah nokta varsa, kızarık değilse kaşınmıyorsa ve irinli değilse çok endişelenecek bir durum yoktur
Akneler, genel olarak çene altında çıkmaktadır. Bunun sebebi de yağ bezlerinin en çok orada birikerek kir oluşturmasıdır.
Daha şiddetli vakalarda kanamalar görülebilir. Üstelik kanamalar ile birlikte kabuklanmalar, kabartılar, tüy kaybı, ciltte kızarıklar ve ağrı gibi belirtiler de görülebilir.
Sivilceleri patlatmak yapabileceğiniz en kötü şeydir. Eğer kedinizdeki akneleri sıkarsanız, çok fazla acıya ve tahrişe sebep olursunuz. Ayrıca kıl folikülünün yapısını bozar ve enfeksiyonu çenenin diğer bölgelerine yayabilirsiniz. Öte yandan kedinizi sürekli olarak gözlemlemeniz gerekmektedir. Çünkü kediniz acı çekiyorsa aknesini ısırmaya ya da kaşımaya çalışabilir.
Kedi aknesi, kedilerde oldukça yaygın olarak gözlenen, çene altında siyah döküntüler ile karakterize bir cilt problemidir. Hastalığın oluşumunda hormonel sebepler, ırk, yaş ya da cinsiyet gibi faktörler etkili değildir.
Akne oluşumu bu bölgedeki tüy foliküllerinin aşırı keratinizasyonu sonucu oluşur. Hastalık dönem dönem nüksedip kendi kendine de iyileşebilir. Hastalığın oluşumunda stres, bağışıklık sisteminin baskılanması, alerjik reaksiyonlar, kendini yeterince yalamama durumu etkilidir.
Kedi aknesi diğer cilt hastalıkları ile de karışabilmektedir. Bunlarında başında eozinofilik granülom, mantar, uyuz, piyoderma gelir. Bu hastalıkların ayırt edilebilmesi için veteriner hekimizin bazı testler yapması gerekebilir.
Kedi aknesi her zaman tedavi edilmez. Çünkü bu cilt hastalığı kedilerde aslında kozmetik bir sorundur. Tedavide belirleyici unsur hastalığın şiddetine göre belirlenir. Tedaviye rutin yardımcı olarak diyet değişimi, sürekli kontak halinde bulunduğu, sürtündüğü, cildinde alerjiyi tetikleyici sebepleri uzaklaştırmak tedaviye yardımcı olabilir. Daha şiddetli vakalarda, alkolsüz akne temizleme pedleri, antibiyotik tedavisi, mupirosin içeren kremler kullanılmaktadır.
Çenenin altında beliren siyah noktalar halinde kendini gösteren kedi aknesi bir çok etkene bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bağışıklık sisteminin zayıflaması sonucu kolayca görülebilen akneyi etkileyen diğer faktörlerin başında stres gelmektedir. Hormonal problemler ile vücudun normal dışı yağ üretimi aknelerin ortaya çıkmasına zemin hazırlarken bazı dış etkenlere bağlı olarak da şekillenebilmektedir. Bunlar; mama ve su kabının temiz tutulmaması, kalitesiz plastikten üretilmiş mama ve su kabı kullanımı, kedinin yüzünüz halı ya da diğer eşyalara sürekli sürmesi olarak sayılabilir.
*
Akne tek bir nokta olabileceği gibi birden fazla da olabilir. Akne çıktığı zaman bir süre sonra kendiliğinden kaybolduğunu görmem mümkün. Bir süre sonra yeniden çıkabileceği gibi uzunca bir süre akne oluşmayabilir. Bazı vakalarda akne inatçı biçimde iyileşmemektedir Akne kedinize zarar verebilecek, başka hastalıklara yol açabilecek bir durum değildir. Kedilerde dönem dönem karşılaştığımız bu sorun özellikle açık kıl rengine sahip kedilerde daha da göze batmaktadır.
Kesin sebebi bilinmemekle birlikte enfeksiyon, şişlik söz konusu değilse kendiliğinden geçmesi beklenebilir. Elbette bu kararı veteriner hekiminiz verecektir.
Sağlıkla kalın…
.
#BURSA#M.TURGUT TOPALOĞLU#CAN DOSTLAR
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi