Güldür Güldür Küsler Barışıyor

e-ISSN: DEĞERLENDİRME Televizyon, sinema ya da tiyatro fark etmeksizin komedi türündeki bir içeriğin kitlelere ulaştırılması, başka bir ifadeyle bir içeriğin üreticileri tarafından komedi ya da mizah yapma iddiasıyla kitlelere sunulması, o içeriğe komedinin yapısı birtakım gereklilikler/sorumluluklar yüklemektedir. Zira komedi, eğlendirme işlevinin dışında en etkin eleştiri/muhalefet etme araçlarından biridir. Komedi içerikleri gerek toplum gerekse medyadaki kalıp yargıları konu edinip yapısından aldığı güç ile onların temsilini eleştirel bir şekilde kitlelere sunabilir hatta örnek bir temsil alanı yaratabilir. Ancak televizyon dünyasının çarkları ve buna bağlı olarak kanalların güttüğü yayın politikaları ve içerik üreticilerinin içinde bulundukları dönemin sosyokültürel koşulları ile şekillenen üretim süreci, örnek bir temsilin oluşmasında engel olabilmektedir. ’lu yıllarda yerli televizyon kanallarında öne çıkan türlerin başında eğlendirme işlevinin ön planda olduğu/tutulduğu komedi programları gelmektedir. Düşük maliyetle üretilmesi ve seyircinin yoğun ilgi göstermesi nedeniyle artış gösteren komedi programları arasından bu dönemde öne çıkan programlar ise Çok Güzel Hareketler 2 ve Güldür Güldür Show isimli programlar olmuştur. Araştırmada Çok Güzel Hareketler 2 ve Güldür Güldür Show isimli komedi skeç programlarından toplamda 16 skeç incelenmiştir. Çok Güzel Hareketler 2 isimli programdan seçilen skeçlerde LGBTIQ kimliğinde bir tipin bulunmadığı belirlenirken Güldür Güldür Show isimli programdan seçilen skeçlerde ise bir LGBTQ’lı tipin olduğu; bu tipin de skeçte stereotip olarak kurgulandığı görülmüştür. Çok Güzel Hareketler 2 isimli programdan incelemeye alınan skeçlerde toplam 21 tipten 15’inin erkek; altısının kadın olduğu, Güldür Güldür Show isimli programdan incelemeye alınan skeçlerde ise toplam 22 tipten 14 tipin erkek; sekiz tipin kadın olduğu görülmüştür. Araştırma kapsamında incelenen 16 skeçte, toplumsal cinsiyet kalıp yargılarını yeniden üreten bir temsiliyet ve rol dağılımı olduğu gözlemlenmiştir. Skeçlerde kadın tiplerin özel alandaki çoğunlukla eş/eş adayı, anne, kız kardeş rollerinde kurgulandığı, erkek tiplerin ise -bazı skeçlerde erkek tiplerin toplumsal statüsü tam olarak belirtilmese de anlaşılacağı üzere- kamusal alanda, kadınlar üzerinde söz sahibi kişiler olarak kurgulandığı görülmektedir. İncelenen skeçlerden Açın Kapıyı serisi ile Terapi, Küsler Barışıyor ve Anlaşamayan Çift serisi üzerinden ataerkilliğin yeniden üretildiği bulgusu ortaya konmuştur. Gelin Adayları ve Semtsel Dönüşüm skeçlerinde toplumsal cinsiyet rollerine dair dolaylı yoldan/örtük bir şekilde eleştiri getirildiği belirlense de tiplerin skeç sonunda herhangi bir değişim yaşamaması, eleştirinin amacına/yerine ulaştığına dair yargıda bulunulmasını zorlaştırmıştır. Diğer skeçlerden farklı olarak Ufak Tefek Yalanlar isimli skeçte, özel alanda sorun yaşayan erkeklerin konusu işlenmiş ancak bu skeçte de toplumsal cinsiyet kalıp yargılarına dair bir eleştiri görülmemiştir. Sonuç olarak, programlarda kalıpyargılaşmış kadın- erkek cinsel kimliği dışındaki cinsel kimliklerin ağırlıklı olarak dışarıda bırakılması, toplumsal cinsiyet kalıp yargılarının yeniden üretilmesine neden olmuştur. KAYNAKÇA Aristoteles (). Poetika: Şiir Sanatı Üzerine. (A. Çokona ve Ö. Aygün, Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Aslan, P. (). 90 Sonrası Türk Sinemasında Tip Karakter İkilemi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi. Türkavcı, E. & Kuruoğlu, H. (). Çok Güzel Hareketler 2 ve Güldür Güldür Show İsimli Komedi Programlarında Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Temsili. MEDIAJ. 3 (2). *** ULUSLARARASI MEDYA VE İLETİŞİM ARAŞTIRMALARI HAKEMLİ DERGİSİ Cilt / Vol: 03 – Sayı / No: 02

e-ISSN: yapıldığı alan ise kamusal alan olarak tanımlanmaktadır. Bu sistemde, kadınlar özel alanla sınırlandırılırken erkekler hem bireysel hem de toplumsal gelişimlerini sağlayabildikleri kamusal alanda etkin olan öznelerdir (Kolay, , s). Öyle ki kadınlar, tarihin büyük bir bölümünde Kolay’ın ifadesiyle ev içindeki temizlik, yemek pişirme, çamaşır/bulaşık yıkama, ütüleme gibi işleri ve ev içindeki hasta, yaşlı, engelli ve çocuk bakımını üstlenmiştir. Kadınların, geniş ve etkin bir ölçüde çalışma hayatına katılmaya başlamaları 2. Dünya Savaşı sonrasına denk gelmektedir. Ancak bu durum kadınların ev ve ev halkı bakımı sorumluluğunu ortadan kaldırmadığı gibi iş yükünün de artmasına neden olmuştur. Teknolojik gelişmeler, kadınların ev işlerine ayırdığı zamanda düşüş sağlamasına karşın aile içi rollerde değişme olmadığından kadınlar, ev içinde ücretsiz çalışmaya devam etmiştir (Kolay, , s). Toplumsal Cinsiyetin Toplumsallaşması Toplumsallaşma, kişinin içinde yer aldığı grubun normlarını, değerlerini, tutumlarını ve karakteristik dilini edinmesi yönündeki etkileşim sürecini açıklamaktadır (Coştu, , s). Giddens, insanların toplumsal cinsiyet gerçeğiyle çocukluk döneminde karşılaştığını ifade etmektedir. Giddens’a göre çocuklar kendilerini erkek veya kız olarak tanımlamadan önce başta ebeveynlerinden olmak üzere çevrelerinden çeşitli işaretler alırlar. İki yaşına gelen bir çocuk, toplumsal cinsiyetin ne olduğuna dair dair bilgi edinmeye; kendilerinin ve etrafındaki kişilerin cinsiyetinin ne olduğunu anlamaya başlar. Ancak Giddens’ın ifadesiyle “… çocuklar, beş ya da altı yaşa gelene kadar, kişinin toplumsal cinsiyetinin değişmediğini, herkesin bir toplumsal cinsiyeti olduğunu ve kızlar ile erkekler arasındaki cinsiyet farklılıklarının anatomik temelli olduğunu bilmezler” (Giddens, , s). Connell’e göre de yeni doğan çocuğun biyolojik bir cinsiyeti vardır ancak çocuk, henüz toplumsal bir cinsiyete sahip değildir. Çocuk büyümeye başladığında cinsiyetine uygun kurallar ve davranış modelleriyle karşılaşır. Aile, medya, arkadaş grubu, okul gibi toplumsallaştırma etkenleri, çocuğun kural ve davranış modellerini sahipleneceği ortamları hazırlar. Connell’in ifadesiyle “bunun sonucunda, normalde belirli bir cinsiyetin toplumsal beklentileriyle örtüşen bir toplumsal cinsiyet kimliği ortaya çıkar.” (Connell, , s). Connell’e göre cinsel ideolojide, toplumsal pratiğin yapısı doğallaştırma yoluyla çökertilir. Connell, cinsiyete dayalı iş bölümlerinin ve cinsel yönelimlere ilişkin inşa edilen görüşlerin de bu şekilde ortaya çıktığını şu sözleriyle ifade eder: “…kadınların, aslında matbaa makinelerini çalıştırabildikleri halde, bu makineleri çalıştırmaya doğal olarak yetersiz oldukları konusunda, nasıl kandırıldıklarına dikkat çeker. Çocuk bakımındaki iş bölümüne ilişkin tartışmalarda kadınların anneliğe ve çocuklara yönelik doğal arzusu sorgulanmaksızın kabul edilmektedir. … Heteroseksüel çekim, daima doğal bir şey olarak yorumlanır –zıtların birbirini çekmesi- ve toplumsal olarak yasaklanmış ilişkiler, özellikle de eşcinsellik, “doğal olmayan” bir şey olarak yorumlanır” (Connell, , s). Dökmen ise toplumsallaşma sürecinde “toplumsal cinsiyet farklılıkları”nın ortaya çıktığını ifade eder. Toplumsal cinsiyet farklılıkları, kız ve erkek çocuklarının kendi kültürleri tarafından cinsiyetleri için uygun bulunan duygu, tutum, davranış ve roller arasındaki farklılıklar olarak açıklanır: Kadınların daha duyarlı, ilgili ve bakım verici vb. olarak algılanmaları; ev kadını, öğretmen, hemşire vb. olmalarının beklenmesi, ama erkeklerin bağımsız, atılgan, kuvvetli vb. algılanmaları; 96 Türkavcı, E. & Kuruoğlu, H. (). Çok Güzel Hareketler 2 ve Güldür Güldür Show İsimli Komedi Programlarında Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Temsili. MEDIAJ. 3 (2). *** ULUSLARARASI MEDYA VE İLETİŞİM ARAŞTIRMALARI HAKEMLİ DERGİSİ Cilt / Vol: 03 – Sayı / No: 02

nest...

154313 154314 154315 154316 154317