Işçi Maaş Hesaplama Programı 2011

İşçi Ücret-Maaş Alacağı Hesaplama

Hesaplamalar kural olarak brüt ücret üzerinden yapılır. Önce işçinin brüt çıplak yevmiyesi belirlenir. TİS. ya da bireysel hizmet akdi ile daha fazla bir yevmiye öngörülmemiş ise yasa gereği aylık ücreti bulmak için günlük ücret 30 ile çarpılır.

Ücretin haftalık olarak ödendiği hallerde aylık ücretin bulunması için önce günlük ücret bulunmalıdır. Haftalık ücret önce 7 ye bölünerek günlük ücret daha sonra 30 ile çarpılmak suretiyle aylık ücret bulunur. Haftalık ücretin 4 hafta ile çarpılması hatalı hesaplama olup bu durum davacı aleyhine davalı lehine sonuçlara yol açacaktır. Örnek hesap şu şekilde olmalıdır:

• Haftalık ücret TL ise;
• / TL günlük ücret.
• 30&#; TL aylık ücret olarak bulunur.

Ücretin günlük değil haftalık hesaplanması halinde ise TL olan haftalık ücret bilirkişiler tarafından bazen hatalı şekilde 4 hafta ile çarpıldığında TL olarak tespit edilmektedir. Bu da aylık 30 günlük ücretin karşılığı olmayacaktır. Örnekte görüldüğü üzere olması gereken miktar TL&#;dir.

Günlük ücretin 30 ile çarpılması sonucu bulunan ücret çıplak ücrettir. Kıdem ve ihbar tazminatları giydirilmiş ücretten diğer fazla çalışma, hafta tatili, genel tatil, yıllık izin alacakları ise çıplak ücret üzerinden hesaplanır. Giydirilmiş ücret hesaplanırken çıplak ücrete süreklilik ve düzenlilik arz eden sosyal yardım ve benzeri ücret ekleri ilave edilir. Örneğin yol ve yemek yardımı gibi. Ancak, bu gibi yardımlar ay içinde fiilen çalışılan gün üzerinden yapıldığından haftada 6 gün çalışan işçi bir ayda 26 gün çalıştığı için 26 günlük tutar ilave edilir. Ayni yardımlarda işverene maliyet baz alınır. Düzenlilik arz eden ikramiye gibi, yılın belli periyotlarında yapılan yardımlar, ücrete endeksli ise son ücret üzerinden günlüğünün bulunması gerekir. Ancak ücrete endeksli olmayan ikramiye benzeri ödemelerin son 1 yıl içindeki ödemeler toplamı &#;e bölünerek günlüğü bulunur.

Prim, satıştaki başarı şartına bağlı ise kıdeme esas ücrete ilave edilmez. Ancak, uygulamada çıplak ücret tutarı hatta daha fazlası prim ödemelerinin bulunduğu da görülmektedir. Bu halde primlerin ücretin asli unsuru olarak kabulü ile kıdeme esas ücrete ilavesi gerekir.

İşçi Maaş Alacağı Davası Zamanaşımı

sayılı İş Kanunu md’e göre ücret alacaklarında zamanaşımı 5 yıldır. sayılı TBK m’a göre alacak muaccel hale gelmekle zamanaşımı işlemeye başlar. Ücret alacakları, dava ve icra takibine konu edilmediği müddetçe zamanaşımını kesen yahut durduran özel bir düzenleme bulunmamaktadır. Sadece ev hizmetçilerinde hizmet akdi devam ettiği sürece zamanaşımının duracağı belirtilmiştir. (TBK m/4)

İşçi Maaş Alacağı Davası Faiz

Maaş alacağı davasında ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır. Faiz oranının tespitinde kamu-özel banka ayrımı yapılmamaktadır. Davacı tarafça talep edilmese dahi; ücret alacağında mevduata uygulanacak en yüksek faiz oranı uygulanır. Faiz başlangıcı; işverenin temerrüde düşürüldüğü tarihtir.

Asgari Ücret

Asgari ücret kavramı Borçlar Hukuku’nun sözleşme serbestisinin alt sınırını oluşturur. sayılı Kanun’un Maddesinde asgari ücreti belirleme yetkisi Asgari Ücret Tespit Komisyonu’na verilmiş ve en geç iki yılda bir belirleneceği düzenlenmiştir.

İşçiye Kanunla belirlenen fazla mesai harici azami çalışma süresi ( sayılı İş Kanunu md’e göre bu süre haftalık 45 saattir.) için asgari ücretten az ücret verilmez. Asgari Ücret, Tespit Komisyonu tarafından brüt olarak belirlenir.

En son kararlaştırılan dönemi asgari ücret tarifesi brüt ,00 TL net ,40 TL olarak belirlenmiştir.

Kısmi Süreli Çalışmalarda Ödenecek Ücret

sayılı İş Kanunu’nun Maddesinin 2. Fıkrası; “Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçi, ayırımı haklı kılan bir neden olmadıkça, salt iş sözleşmesinin kısmî süreli olmasından dolayı tam süreli emsal işçiye göre farklı işleme tâbi tutulamaz. Kısmî süreli çalışan işçinin ücret ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatleri, tam süreli emsal işçiye göre çalıştığı süreye orantılı olarak ödenir.” düzenlemesini içermektedir.

Bahsi geçen maddede eşit işlem borcu gereğince kısmi süreli çalışan işçiye tam süreli çalışan işçiden farklı bir ücret kararlaştırılamaz. Ancak, tam süreli işçiye ödenen ücretin çalışılan süreye göre oranlanarak ödenmesine olanak sağlanmıştır. Tam süreli işçiye asgari ücret ödeniyorsa kısmi süreli çalışan işçiye de asgari ücretin oranlı bölümünün ödenmesi mümkündür. Bu husus İş Kanunu m’a aykırılık oluşturmaz.

Brüt-Net Ücret/Temel-Giydirilmiş Ücret Ayrımı

SGK primleri ile vergilerin kesilmemiş olduğu ücrete brüt ücret; bu kalemler kesildikten sonra işçinin eline geçen ücrete ise net ücret denir. İşçinin bankaya yatan ücreti net ücreti aynı zamanda AGİ alacağını da içermektedir.

AGİ alacağında dikkat edilmesi gereken husus çocuk sayısına göre AGİ ücretinin ödenip ödenmediğine bakmaktır.  AGİ bedelleri her yıl belirlenen asgari ücrete göre değişmektedir.

NOT: Asgari geçim indiriminin yıllık tutarı, her ücretli için asgari ücret üzerinden hesaplanan yıllık vergi tutarını aşamadığından, aylık asgari geçim indirimi tutarları; yılı için ,20 lira, yılı için ,23 lira ile sınırlıdır.

Ücretin Zamanında Ödenmemesi

Ücretin gününde ödenmemesi ve bu geç ödemenin 21 günü aşması halinde işçinin iş görmekten kaçınma hakkı bulunduğu gibi, iş akdini haklı nedenlerle fesih etme hakkını da kullanabilecektir.

Ücretin ve yukarıda sayılan geniş anlamda ücrete dahil olan kısımların ödenmemesi halinde iş akdini haklı nedenlerle fesih eden işçi, kıdem tazminatı davası açarak tüm hak ve alacaklarını aynı dava içerisinde isteyebilecektir.

Ücret alacağı davası için geçerli olan genel belirlemeler bu yazının devamında gösterilmiştir.

• İşveren işçiye istediğinde iş avansı vermek zorundadır. Borçlar Kanunun Maddesinde bu zaruret ve şartları açıkça ifade edilmiştir.

• İşçinin İş Görmekten Kaçınma Hakkı : Ücretin bu süre ödenmemesi halinde işçi iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu halde iş görmeme hakkını kullanan işçilerin bir fazla olması halinde dahi iş görmeme şeklindeki bu kaçınma grev olarak nitelendirilemez. İşveren işçilerin iş akitlerini bu nedenlerle feshedemez ve yerlerine yeni işçiler alamaz ve bu işleri başkalarına yaptıramaz. İş görme borcunu yerine getirmeyen işçinin çalışmadığı süre içerisinde ücret alıp alamayacağı konusu öğretide tartışmalıdır. Yargıtay Hukuk Dairesi / Esas / karar ve tarihli kararında ve Yargıtay 9. Hukuk Dairesi tarihli ve / esas ve / karar sayılı kararlarında “çalışılmayan döneme ilişkin ücret isteyemeyeceğini” belirtmiştir.
• İş Akdini Haklı Nedenlerle Feshi İmkanı: Ücreti maaşı gününde ödenmeyen işçi Sayılı İş Kanununun 24/II-e maddesine göre iş akdini haklı nedenlerle feshedebilir. Hem iş Kanunu hem de borçlar kanununa göre ücret İş sözleşmesinin asli unsurudur. İş yönünden bütün geliri emeği karşılığında aldığı ücret olduğuna göre bu karşılığı, tam ve gününde alma hakkına sahip olduğu gibi yaşamına bu karşılıkla devam ettirebildiği için bu aynı zamanda zorunluluktur. Bu halde işçinin bildirim sürelerine uymak zorunluluğu da yoktur. Buradaki ücret kavramına genel anlamda ücrete dahil olan tüm ekleri de içerdiğini belirtmeye gerek yok.