Samsun Un Halk Oyunları Nelerdir
kaynağı değiştir]
- ^funduszeue.info?key=Mir2lXQK1dkmQ9Ige3PZblo6QPcUqyWZXTmYb7xOmQyhKcd8b_SaSfaAXMUl7eB_
kaynağı değiştir]
Horon Doğu Karadeniz yöresine özgü bir halk dansıdır. Samsun’un doğu ilçelerinden başlayarak Hopa’ya, Gürcistan sınırına kadar bütün kıyı boyunca ve kıyıya paralel olarak uzanan dağlık bölgede oynandığı gibi, iç bölgede yer alan Artvin çevresinde ve Çoruh vadisinde de yaygındır. Bu yörelerde yaşayan bütün etnik gruplar ortak olarak horon oynarlar. Bu nedenle horon için, bütün Karadeniz kültürlerinin ortak halk oyunu denilebilir.
Nitekim bugün horon, Doğu Karadeniz bölgesinden Yunanistan Makedonyası’na göç etmiş bulunan Karadeniz Rumlarının otantik oyunudur. Bunun gibi, Gürcistan’ın Acaristan bölgesinde yaşayan Gürcü (Acara) ve Mingrel (Lâz) toplulukları da horonu “millî dansları” olarak kabul ederler. Horon çoğunlukla oyuncuların yanyana dizilip el ele tutuşarak veya omuz omuza gelerek oynadıkları bir sıra dansıdır. Sıra halinde oynandığı gibi, yarım daire ve daire halinde de oynanır.
Horon biçilerek destelenmiş veya balya haline getirilmiş ot anlamına gelir. Dolayısıyla oyunun oynanma biçimiyle sözcüğün sözlük anlamı arasından bir koşutluk vardır. Horon oynayanlar, diğer halk oyunlarına göre çok daha fazla birbirlerine yakın dururlar. Horon oyunu, Türkiye’de oynanan diğer oyunlardan farklı olarak, hareketler esnasında dansçının bütün gövdesini düzensiz gibi görünen birtakım kıvranışlar, burkuluşlar ve bükülüşlerle icra ettiği bir oyun türüdür. Horonu sadece erkekler değil kadınlar da oynar. Sadece kadınların ve erkeklerin oynadığı kadın ve erkek horonları olduğu gibi, kadın-erkek birlikte icra edilen horonlar da bulunmaktadır. Horon düğünlerde, nişanlarda, yayla şenliklerinde, asker uğurlama ve karşılamalarında şenliğin en önemli parçalarından biridir. Horonlar çalgılı veya insan sesiyle, türkülü olarak icra edilir. Horona eşlik eden en önemli çalgı Karadeniz kemençesidir. Kemençenin yanısıra tulum yaygın şekilde horonlara eşlik eder.
Daha az olmakla birlikte akordeon, klarnet ve kaval gibi çalgılar da horon eşlikçisi olarak kullanılmaktadır. Kıyı horonlarında daha çok omuz ve ayak hareketleri ağırlıklıdır. İç bölgede yer alan Artvin ve Çoruh vadisi horonları ise vücut hareketlerine dayanır. Kemençe kıyının ana çalgısı iken, tulum ve akordeon yine Artvin bölgesinde yoğun olarak çalınır. Karadeniz’de farklı horon tipleri vardır. Bu horonlar oynandıkları yerin adıyla, oynayanların etnik niteliğiyle veya adımlarının özelliklerine atfedilen adlarla anılırlar.
Bunlar arasında Hemşin Horonu, Rize Horonu, Ordu’da oynanan Gürcü Horonu, Boztepe Horonu, Melet Horonu, Perşembe Horonu, Rize’de ve Maçka’da oynanan Atlama Horonu, Pazar’ın İki Ayak Yürümesi ve Üç Ayak Yürümelisi, Artvin ve Trabzon’un Sallama Horonu, Trabzon’un Ters Ayağı, Rize’nin Titreme Horonu, Çoruh bölgesinin Deli Horonu ve Lâz Horonu sayılabilir. Koreografik özelliklerdeki farklılıklar da horonların adlandırılmasına etki eder. Örneğin Çoruh bölgesinde oynanan Düz Horon (Omal) böyledir. Düz Horon halka olan oyuncuların halkayı genişletip daraltması biçiminde oynanır. Tarihsel olaylara ve kişilere dayanan horonlar da vardır. Mısıroğlu Horonu, Aleka Horonu, Mahmutoğlu Horunu böyledir.
Doç.Dr. Suavi Aydın
Kaynak: funduszeue.info
Erzurum kadın barları da erkek barları gibi kapalı veya açık olarak oynanmaktadır. Genellikle def, mey ve gıranata gibi ince saz aletleri kullanılır.
1-Kavak: Kız ve gelinlerin elele tutarak oynadıkları bir bardır. ben bir kavak yol üstünde biterem. gelen geçenlere gölge ederem, ırğalanma kavalk seni budaram, budar budar odun eder yakaram. güneş vurmuş boz tepenin başına, yeni girmiş on üç on dört yaşına, pulli yazma örtmiş kulam başına, ırğalanma kavak seni budaram, budar budar odun eder yakaram.
Oyunu sonuna doğru müzik daha hareketli çalınır, ritm hızlanır ve oyun biter.
2- Çift Beyaz Güvercin: Açık ve kapalı karma bir bardır. Güftesi vardır. Hüseynii makamındadır.Çalgı ve oyuncuların türkü şeklinde seslendirdikleri güftesiyle müşterek oynanır. Çift beyaz güvercin olsam, çadırın başına konsam, güzellere yoldaş olsam, çirkinlerden uzak dursam, gel gel karanfilli gelin, eli deste güllü gelin beli ipek şallı funduszeue.infoiller oymak oymak,hiç olur mu yare doymak, ağzın şeker dilin funduszeue.info gel karanfilli gelin, eli deste güllü gelin, beli ipek şallı funduszeue.infoil buldum derede,sordum evleri nerede, ha burada ha şurada, gel gel karanfilli gelin, eli deste güllü gelin beli ipek şallı gelin. 3- Çember: Çember oyunu aynı ekip tarafından oynanır hüseyni makamındadır. Çalgılarda değişiklik yoktur.Güftesi vardır. atın üstünde eğer, bilmem ağam ne geyer,altında beyaz gömlek,üstünde kutnu yelek, (nakarat) çember bastım yol açtımkırmızı güle dolaştım,değme güle konmazkençakır dikene düştüm
4- Döne: Ayni ekip tarafından oynanır hüseyni makamındadır.Güftesi funduszeue.info ileri bir geri oynandığı için ayrıca adına dönerde denir.
5- Nari: Aynı ekip tarafından oynanır. Hüseyni makamındadır.Söylenerek ve çalgı refakatinde oynanır. hey nari hey nari bacadan gel bacadan hey nari hey nari, hey nari hey nari, ben seni alcağım,hey nari hey nari, bacadan gel bacadan
6- Çarşıda Üzüm Kara: Aynı ekip tarafından oynanır.Güftesi vardır.Çalgılar aynıdır. ah çimene gel çimene gel gül oğlan, çimen çiçek deste biçek, çit yelekli gül oğlan. ah çimene gel çimene gel gül oğlan, çimen çiçek deste biçek çit yelekli gül oğlan. elim boş yüzüm kara,çimen gel çimene gel gül oğlan çimen çiçek deste biçek çit yelekli gül oğlan
7-Sallama: Aynı ekip tarafından oynanır.Güftesi funduszeue.infoız çalgılarla oynanmaktadır.
8-Mendilimde kişmiş ile badem var: Ekip ve çalgılar aynıdır.Güftesi vardır. mendilimde kişmiş ile badem var, usul söyle köşelerde adam var. seni benden beni senden eden var, bağdat yolu hor göründü göründü, gurbet bana dar göründü göründü. baltayı vurdum bayıra, suyu bağladım çayıra, ben giderem gurbet ele, mevlam seni gayıra. bağdat yolu hor göründü göründü, gurbet bana dar göründü göründü.
9-Tortumun Eğmeleri: Ayni ekip tarafından oynanır hüseyni makamındadır. Güftesi vardır.
Tortumun eğmeleri, ağam yar paşam yar, beğenmem düğmeleri di gel gel. yarim yelek yaptırmış ağam yar paşam yar, ben olim düğmeleri di gele gel. Kavurma koydum tasa ağam yar paşam yar, doldurdum basa basa di gel funduszeue.info yarim çok güzel ağam yar paşam yar, azıcık boydan kısa di gel gel. Bu gün ayın onudur ağam yar paşam yar, yüküm buğday unudur di gel gel evliye gönül verme ağam yar paşam yar, eve gider unudur di gel gel
Aşşahtan Gelirem: Ayni ekip tarafın dan aynı çalgılarla oynanır. Hüseyni makamındadır. Güftesi vardır.
Aşşahtan gelirem yüküm eriktir, eriğin dalları delik deliktir, bir emmim kızı var teze feriktir. gelme ecel gelme üç gün ara ver, galdır bu sevdayı götür yare ver.
Gelme ecel gelme üç gün ara ver,üç günden ne çıkar beş gün ara ver, al benim selamımı götür yare ver (nakarat)
Aşşahtan gelirem yüküm üzümdür, üzmün dlları düzüm düzümdüfunduszeue.info emmim kızı var iki gözümdür.
Köylü Kızı: İki kişi tarafından oynanır bir köylü kızının günlük yaşantılarını yansıtan taklidi bir oyundur.Güftesi vardır. köylü kızı inek sağar le le le köylü kızı hem sağıyor hem oynuyor vay lelele köylü kızı köylü kızı un eliyor le le le köylü kızı hem eliyor hem oynuyor vay le le le köylü kızı köylü kızı yün eğirir le le le köylü kızıhem eğirir hem de oynar vay le le le köylü kız köylü kızı çayda gezer le le le köylü kızı hem geziyor hem oynuyor vay le le le köylü kızı köylü kızı süt pişirir le le le köylü kızıhem pişirir hem taşırır vay le le le köylü kızı köylü kızı yün darıyor le le le köylü kızı hem darıyor hem oynuyor vay le le le köylü kızı
Delikız: Erzurum'un tek karma barıdıfunduszeue.info kadın ve bir erkek tarafından oynanır. Temsili bir sahne oyununa funduszeue.infote göre bedenence sakat aklı müvazenesi bozuk bir kızın, kocaya verilmesi vaadiyle kendisine oynatılan oyudur. erkek: deli kız sinin geliyor kız: sinide neler geliyor erkek: koluna halhal geliyorkız: haniya niye gelmedierkek: geldi de geri döndüler kız: ne gusurumu buldularerkek: koluna çolak dedilergurbanız olim bir bahın hayraniz olim bir bahın haniya bunun çolaği erkek: deli kız sinin geliyor kız: sinide neler geliyorerkek: ayağan kalloç geliyor kız: haniya niye gelmedi erkek: geldide gri döndülerkız: ne gusurumu buludularerkek: ayağan topal dedilerkız: kurbanız olim komşular heyranız olim komşular haniya bunun topali
Karşılıklı beste ve güfte karışımı söylenen sözlerle ritmik hareketlerin temsili halleri bağlantı hâlinde devam ettirilir. Her söylenen cümle iki kez tekrar edilir. Çalgı, def, mey veya davul-zurnadır.
1- Baş Bar: Açık oynanır güftesi oynanıfunduszeue.infoe başlangıç ve son ayrı olmak üzere iki tür müzik vardır. Hüseyni makamındadır. Boyun Dadaşın, ağır başlı, zevk ehli, eğlencede laubalilikten ziyade ağır başlılık ve vefakarlı olduğunu ifade eder.
2- İkinci Bar (1. Aşırma): Kapalı barlardandır. Güftesi yoktur. Hüseyni makamında bestesi yapılmaktadır. Dadaşların birbirlerine gönülden gönüle bağlı, müttenit ve mütesanit olduklarını ifade eder.
3- Sekme (Tikine): Güftesi yoktur. Hüseyni makamındadır. Dadaşın yerine göre çok hareketli, fakat şuurlu ve müşterek sonuca ulaşma ifadesini temsil eder.
4- 2.Aşırma: Güftesi yoktur. Hüseyni makamındadır. Dadaşların harpte ve sulhte hareket hâlinde, iş hayatında birlik ve beraberlik içinde olduklarını ifadde eder.
5- Nari: Güftesi vardır açık bardır. Hüseyni makamındadır. Dadaşın zevk-i selim, aşk sevgi yaşantılarının ecdattan gelen hasletlerini çevreye aktarma duygularını sembolize eder. Sözleri: hey nari hey nari bacadan gel bacadan hey nari hey nari, işliğin alacadan. hey nari hey nari? ben seni alcağım, hey nari hey nari, bacadan gel bacadan
6- Dello: İki türlü müziği vardır. Oyunu da iki türlü oynanır. Birinci kısma, ikinci kısma Bitlis dellosu denir. Kapalı bardır. Dadaşın en hareketli ve ritmik oyunlarından birisi olan dello da, dadaşların hep birden bir komut altında ileri saldırı ve ani olarak geriden gelen tehlikeye karşı mukabelede bulunma hasletine sahip bulunduklarını kompoze eder. Erzurum'da Kemah'tan delloy delloy delloy can, yar gelir oynamaktan delloy delloy delloy can, kızın parmağı şişmiş delloy delloy delloy can, def çalıp oynamaktan delloy delloy delloy can, Erzurum ovasında delloy delloy delloy can, gül açar yaylasında delloy delloy delloy can, kız yanağın al olmuş delloy delloy delloy can, güzeller arasında delloy delloy delloy can, Erzurum iki yoldur delloy delloy delloy can, biri sağ biri soldur delloy delloy delloy can, kız Allah'ın seversen delloy delloy delloy can, ne sağ et ne de öldür delloy delloy delloy can.
7- Koçeri: İki motif hâlinde oynanamaktadır. Birinci kısmın figürü ayrı, ikinci kısmın figürü de ayrıdır. Ayni zamanda her kısmın figür besteleri de ayrı ayrı özelliktedir. Hüzzam makamındadır. Birinci kısım kapalı, ikinci kısım açıktır. Adından da anlaşıldığı gibi dadaşları savaşa gönüllü katıldığını ve kahramanca dövüşmeden zevk aldıklarını sembolize etmektedir.Güftesi yoktur.
8- Temirağa: Açık bardır. Güftesi vardır. Hüseyni makamındadır. Temirağa adlı ritmik oyunları ile meşhur bir dadaştan alındığı rivayet edilen bu bar, cesaret ve kahramanlığı ifade eder.
9- Tamzara: Güftesi yoktur. Hüseyni makamındadır. Yarı kapalı, yarı açık oynanmaktadır. Bu oyun Erzurum köylerinde, şehirde olduğundan başka figürler ilavesiyle oynanmaktadıfunduszeue.infoşın kafa ve beden güçlülüğünü ifade etmektedir.
Tavuk Barı: Açık oynanır. Hüseyni makamındadır. Un elerler eleğinen, işim dönen feleğinen, eşin kızlar mezerimi, altı saplı küreğinen. un elerler bakır teşte, felek benim derdim deşme, kız oğlana meyil vemiş, sevdadır oy dile düşme. un elrler ince mince, felek sormaz halin nice, el aleme rüsvay oldum, yar peşinden gide gide.
Çingeneler: Açık oynanır. Güftesi yoktur. Rast makamındadır. Çingene alemlerini taklit karakterinde bir oyundur.
Uzundere: Açık oynanır. Güftesi yoktur. Hicaz makamındadır.
Daldalar: Kapalı oyunlardandır. Hüseyni makamındadır. Güftesi vardır. Daldalar daldalar daldan aşağı, saçları dökülmüş belden aşağı daldalar daldalar dalım yok benim, sineme saracak yarim yok benim. daldalar daldalar dalım yok benim, sineme saracak yarim yok benim. daldalar daldalar daldırdın beni, bir buse vermedin kandırdın beni. daldalar daldalar can Temir ağa, bir ayak üstüne dön Temir ağa.
Yayvan: Bu oyun iki kısım hâlinde oynanmaktadıfunduszeue.info iki çeşit figürler birleşerek bir bütün teşkil ederler. Birinci kısım kapalıdır. Dadaşlar hüseyni makamında olan müzikle YAYVAN barını oynarlar. Bu barın bitiminde içlerinden ikisi ortaya çıkar diğerleri kenarlarda tablo teşkil eder. Ortadakiler Köroğlu oyunu oynarlar. Bu oyunda pala ve kılıç kullanılır. Hücuım ve müdafa figürleri çok canlı ve heyecan vericidir. Hamasi bir oyundur.
Çerkez Barı: İki kişi tarafından Açık oynanan Bar oyunudur
Hançer Barı: İki kişi ile oynanır. Hüseyni makamındadır. Son bölümünde melodi ve ritm değişir. Birinci kısımda dello hâlindeki dadaşlar, ikinci kısımda birbirlerini affederek kusuru bağışlama ve hoş görülük ruhu içinde, neşeli gösteri oyunları ile devam ederler. Böylece oyun biter.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası