Boğaz Iltihabı Antibiyotiksiz Geçer Mi

Çocuklarda çok sık görülen ve tedavi edilmediğinde çocuğun gelişimini de olumsuz yönde etkileyen bademcik ve geniz eti problemlerini Hisar Intercontinental Hospital Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve Baş Boyun Cerrahisi Uzmanları ile konuştuk.

Tonsilit nedir?

Boğaz ağrısı, kaynağı çoğu zaman üst solunum yolunun enfeksiyonu olan ve çocuklarda sık rastlanılan bir şikayettir. Üst solunum yolu tanımlamasına burundan başlamak üzere, geniz eti (adenoid), bademcikler (tonsil), boğaz arka duvarı (farenks), ses telleri (vokal kord) girer. Bademcikler, ağız boşluğunda, dil kökünün hemen yanında, sağda ve solda birer tane olmak üzere yerleşmiş bağışıklık sisteminin ağız boşluğu içindeki savunma organlarıdır. Ağız boşluğuna hem hava yolu, hem de yiyecekler yolu ile gelen mikropların ilk karşılaşma noktalarıdır. Mikroplarla karşılaştıkları anda savunma sisteminin askerleri olarak bilinen antikor üretirler ve bu antikorlar mikroplara yapışarak onları yok ederler. Bu kadar önemli görevi olan bu organların bakteri ve virüslerin şiddetli saldırılarında enfekte olmaları sonucu bademcik iltihabı (tonsillit) gelişir. Özellikle çocukluk çağında sık görülür ve boğaz ağrısının bu yaş grubunda en sık nedenleri arasındadır.

Bu Belirtiler Varsa Çocuğunuz Bademcik Enfeksiyonu Geçiriyor Olabilir!

Çocuklarda ilk 3 yaşa kadar olan bademcik enfeksiyonlarının büyük çoğunluğu virüslere bağlı olarak gelişir. Bakterilerle enfeksiyon daha az olmakla birlikle belirtileri birbirinden farklıdır.

Virüslerle olan enfeksiyonlarda:

• Bademcikler üzerinde kızarıklık,
• Hafif ateş,
• Boğaz ağrısı
• Yutma zorluğu
• Burun akıntısı
• Öksürük
• Geniz akıntısı ön planda görülürken,

Bakterilerle olan enfeksiyonlarda:

• °C’nin üzerinde ateş,
• Boğaz ağrısı,
• Yutma zorluğu,
• Bulantı, kusma,
• Bazen karın ağrısı,
• Kulağa vuran ağrı,
• Eklem ağrıları,
• Boyunda ağrılı beze (lenfadenopati) gibi bulgular görülebilir.

Boğaz ağrısı her iki tip enfeksiyonda da ortak şikayettir ancak tüm boğaz ağrılarının nedeni viral veya bakteriyel bademcik iltihabı anlamına gelmez. Özellikle yaz aylarında dondurma başta olmak üzere soğuk yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi boğaz arka duvarında ve bademciklerde hassasiyete bağlı ağrıya neden olabilir, fakat bu tip boğaz ağrıları geçicidir. Çocuklarda özellikle yaz aylarında dondurma tüketilmesi sakıncalı değildir; sadece hijyenik koşullarda üretilmiş, ambalajlı, son kullanma tarihi geçmemiş ürünleri tüketmeye dikkat edilmelidir.

Çocuğunuzu Korumak İçin…

Bulaşma, en sık damlacık yolu, direk temas ve mikroplu gıdalarla olur. Yaz aylarında özellikle klimalı ortamlarda uzun süre kalınmamalı, klimaların filtreleri mutlaka antibakteriyel ürünlerle periyodik olarak temizlenmeli, hijyenik koşullarda üretilmiş gıdalar tercih edilmeli, anaokulları gibi çocukların toplu olarak bulunduğu alanların havalandırma sistemleri mutlaka hijyenik olmalı ve temiz hava sirkülasyonu sağlanmalı, ortak kullanım alanlarında temizlik için sıvı sabun,  tek kullanımlık havlu, mendil gibi eşyalar kullanılmalıdır.

Tedavi

Viral bademcik iltihabında antibiyotik verilmez çünkü etkisizdir, ağrı kesici, ateş düşürücü parasetamol gibi sadece şikayetleri giderecek ilaçlar verilir. Eğer bağışıklık sistemi zayıf hastalarda viral enfeksiyon görüldüyse ikincil gelişebilecek bakteriyel enfeksiyondan korumak amaçlı antibiyotik verilebilir. Bakteriyel bademcik iltihabında en sık etken A grubu beta hemolitik streptokok adı verilen ve halk arasında beta mikrobu olarak bilinen bakteridir. Bu bakterinin bu kadar önemli olmasının nedeni tedavi edilmemesi halinde akut romatizmal ateş (ARA) adı verilen ve kalp, eklemler, beyin, cilt tutulumu ile giden öldürücü olabilen hastalığa neden olmasıdır. Özellikle yaş arası çocuklarda bu hastalık görülür. Bu nedenle çocuklarda şiddetli, yüksek ateş ile seyreden boğaz enfeksiyonlarında mutlaka doktora başvurulmalıdır.

Çocuğum Bademcik Ameliyatı Olmalı mı?

1 yıllık takiplerine baktığınızda çocuğunuz yıl içinde en az 7 defa, 2 yıllık takiplerinde her yıl en az 5 defa ve 3 yıllık takiplerde her yıl en az 3 defa bademcik enfeksiyonu geçirdiyse bademciklerinin alınması çocuğunuzu özellikle akut romatizmal ateş gibi hastalıklardan çocuğu korumak amaçlı önerilir. Bizim de kendi kliniğimizde kabul ettiğimiz uygulama budur. Bu kriterler kliniklere göre değişkenlik gösterebilir. Kimi kliniklerde yılda 3 veya daha fazla atak olması tek başına ameliyat için yeterli görülebilir Bunun dışında günümüzde sık bademcik ameliyatı endikasyonu tıkayıcı uyku apne sendromuna yol açan bademcik büyümesi, bademcik apsesi, bademcik üzerinde kanser şüphesinin olmasıdır. En sık tartışılan konulardan birisi de en erken bu ameliyatın kaç yaşında yapılması gerektiğidir. Bademcikler bağışıklık sistemindeki gelişim sürecini 4 yaşından önce tamamlamadığından enfeksiyon nedeniyle bademcik ameliyatının 4 yaşından önce yapılması önerilmez. Ancak tıkayıcı uyku apne sendromu gibi nedenlerden yapılacak ise 4 yaş altında yapılabilir. Bu ameliyat için üst yaş sınırı yoktur. Operasyon genel anestezi altında yapılır ve yaklaşık 20 dakika sürer. Çocuk ameliyathaneye inmeden önce sakinleştirici şurup verilir ve ameliyathaneye bu şekilde alınır. Sonrasında anestezi uygulanır ve operasyon gerçekleştirilir. Ameliyat ağız içinden yapılır, dikiş kullanılmaz. Bademcik ameliyatı için son yıllarda en çok tercih edilen yöntem Termal Welding (operasyon sırasında kanama olmaksızın, yakmadan bademciklerin çıkarılmasını sağlayan, özel uçları olan aletle ile yapılan yöntem) ile yapılan ameliyatlardır. Ameliyat sonrası hastanede yaklaşık 5 saat kadar kalınır. Sabah yapılan operasyonlarda öğleden sonra hasta taburcu edilir. Ameliyattan 1 gün sonra normal günlük yaşantıya dönülür. Beslenmeye operasyondan 2 saat sonra başlanır. Yumuşak kıvamlı gıdalar verilir. Püre, ılık çorba, sebze yemekleri, meyve püresi, muhallebi ve dondurma tercih edilen gıdalardır. 1 hafta boyunca gıdaların daha yumuşak kıvamlı olmasına dikkat edilmelidir.

Geniz Eti

Çocukluk yaş grubunda en sık görülen hastalık olan geniz eti, burun arkasında rosenmuller fossa adı verilen boşlukta yer alır.  Özellikle yaş arası çocuklarda genetik yatkınlık, geçirilen üst solunum yolu enfeksiyonları ve alerjik yapı nedeniyle büyür ve yer aldığı boşluğu tıkar. Bu büyüme sonrası çocukta burun tıkanıklığı, geceleri horlama, ağzı açık uyuma, devamlı antibiyotik verilmesine rağmen geçmeyen burun akıntısı, sık rinosinüzit atakları gibi şikayetlerle karşımıza çıkar.

Bu Belirtiler Varsa Çocuğunuzun Geniz Eti Olabilir!

• Sürekli devam eden bir burun tıkanıklığı varsa,
• Geceleri ağzı açık uyuyorsa,
• Horluyorsa,
• Geniz akıntısı varsa,
• Sabahları yorgun uyanıyorsa,
• İştahsızsa,
• Kuru öksürüğü varsa geniz eti problemi yaşıyor olabilir. Geniz eti problemleri ilerleyen durumlarda kulaklarda işitme azlığı, orta kulakta sıvı birikimi gibi şikayetlerle karşınıza çıkabilir.

Geniz eti için ameliyat yaş sınırı nedir?

Geniz eti ameliyatı için kesin belirlenmiş bir alt yaş sınırı yoktur. Tercihen 2 yaşın üzerinde yapılmakla birlikte, tıkayıcı boyuta ulaşmış bir geniz eti mevcutsa 2 yaşın altında da yapılabilir.

Operasyon ne kadar sürer, anestezi verilir mi?

Genel anestezi altında yapılan operasyon yaklaşık 10 dakika sürer. Çocuk ameliyathaneye inmeden önce sakinleştirici şurup verilir ve ameliyathaneye bu şekilde alınır. Sonrasında yaklaşık 15 dakikalık bir anestezi uygulanarak operasyon gerçekleştirilir.

Dikiş kullanılır mı?

Ameliyat ağız içinden özel tasarlanmış aletler ile yapılır, burundan yapılmaz ve dikiş, tampon kullanılmaz.

İyileşme süresi nedir? Hastanede ne kadar kalınır?

Ameliyat sonrası hastanede yaklaşık 5 saat kadar kalınır. Sabah yapılan operasyonlarda öğleden sonra hasta taburcu edilir. Ameliyattan 1 gün sonra normal günlük yaşantıya dönülür.

Ameliyat sonrası beslenme nasıl olmalıdır?

Beslenmeye operasyondan 2 saat sonra başlanır. Yumuşak kıvamlı gıdalar verilir. Püre, ılık çorba, sebze yemekleri, meyve püresi, muhallebi ve dondurma tercih edilen gıdalardır.

Kulak Tüpü Uygulaması

Kulak Tüpü (ventilasyon tüpü) özellikle orta kulakta sıvı birikmesi olarak bilinen Kronik Seröz Otitis Media (kulak zarı arkasında sıvı birikimi) tanısı konulan hastalarda uygulanılan tedavi metodudur. Orta kulakta sıvı birikimi genellikle geniz eti ile birlikte seyreder. yaş arası çocuklarda daha sık görülür ve tedavi edilmediği takdirde kulak zarı yırtılması, kalıcı işitme kaybına kadar giden hasarlar bırakabilir.

Kulak tüpü kimlere ve nasıl uygulanır?

Kulak tüpü kronik kulak zarı arkasında sıvı birikimi (seröz otitis) tanısı olan ve tedaviye rağmen düzelmeyen hastalara uygulanır. Kulak tüpü, kulak zarına yerleştirilen ve milimetrik boyutlarda tedavi edici bir üründür. Genel anestezi altında mikroskop yardımıyla, kulak deliğinden uygulanır. Herhangi bir kesi olmaz, dikiş uygulanmaz. Genellikle kulak zarı arkasında sıvı birikimi tanısı olan çocuklarda geniz eti şikayeti de birlikte seyrettiğinden bu operasyonlar birlikte aynı seansta yapılır.

Kulak tüpleri ne kadar süre kalır?

Kulak tüpleri çeşitli tiplerde ve maddelerde üretilir ve kalış süreleri buna göre değişkenlik gösterir. En sık kullanılan grommet tüpler 1 ay ile 15 ay arası değişen sürelerde kalır ve işlevini tamamlandığı zaman kulaktan kulak kiri yoluyla kendiliğinden atılır.

Boğaz ağrılarındaki sorun bademcik şişmesi olarak görülür. Bademciklerin şişmesi ve kızarması aslında ağzın arka kısmında bulunan yumuşak dokunun ağrımasına sebep olur. Bu da yutkunmayı zorlaştırır, konuşmakta güçlük çekebilirsiniz. Doktora gidildiğinde boğaza bakılarak eğer boğaz kızarık ise hastalığın adı konur. Sadece kızarık olması değil beyaz lekeler ve irinler görülmesi de muhtemeldir. Bunlarda iltihap ve bakterilerin sebebiyet verdiği bir hastalık olabileceğini gösterir. Boğaz enfeksiyonu belirtileri nelerdir? Sorusuna daha ayrıntılı bakacağız. Boğaz enfeksiyonu için hangi antibiyotik kullanılır? İşte yanıtları…

BOĞAZ ENFEKSİYONU NEDEN OLUR?

Boğaz ağrısı nedenlerine baktığımızda altında yatan hastalık belirtileri vardır. Ağrı oluşumunda ise genel etken virüslerdir. Soğuk algınlığı olarak tanımladığımız hastalıklar genellikle boğaz ağrısı olarak belirti göstermektedir. Bunlarda mevsim geçişlerinde ve soğuktan dolayı vücudun dirençsiz kaldığı durumlarda ortaya çıkmaktadır. Kızamık, suçiçeği, kabakulak, mononükleoz gibi hastalıklarda da boğaz ağrısı şikâyetleri görülür. Ayrıca bakteriyel enfeksiyonlar da boğaz ağrısına neden olur. Bakteriyel boğaz enfeksiyonu boğazda pamuksu dediğimiz görüntü oluşturabilir. İltihap oluşumu gözlemlenir. Boğazın tahriş olması gibi durumlarda da boğaz ağrısı oluşur. Mesela; bahar alerjileri, kimyasallar, toz, evcil hayvan gibi alerjiyi tetikleyecek durumlarda boğaz ağrısı görülebilmektedir. Bunların yanında kuru bir hava boğazı kurutarak kuru bir öksürüğe neden olur. Boğazı tahriş ederek boğaz ağrısı ortaya çıkar. Günümüzde en çok görülen nedenlerden biri de sigara ve alkol tüketimidir.

BOĞAZ ENFEKSİYONU BELİRTİLERİ

• Boğazda yanma
• Boğazda kuruluk hissi
• Boğazda şişlik
• Ağız tadının değişmesi
• Ağız kokusu oluşması
• Ateş
• Terleme
• Halsizlik
• Baş ağrısı

BOĞAZ ENFEKSİYONU NASIL GEÇER?

Boğaz ağrısı viral enfeksiyona bağlı olarak ortaya çıktıysa kendiliğinden iyileşebilir. İyileşme süreci bir haftadır. Boğaz ağrısı beraberinde ateşlenme gibi etkiler gösterirse ağrı kesici ve ateş düşürücü kullanılabilir. Boğaz ağrısı tedavisinde aspirin kesinlikle önerilmez.

Eğer boğaz ağrısı bakteriyel enfeksiyonlara bağlı ise tedavi için antibiyotik kullanımı önerilir. Boğaz enfeksiyonu için hangi antibiyotik kullanılır? Sorusunun yanıtı için uzman doktorlara başvurmak şarttır. Antibiyotikler güçlü türden ilaçlar olduğu için vücudun direncini zayıflatır. Uzman doktor kontrolünde antibiyotik kullanılması önerilmektedir.

BOĞAZ ENFEKSİYONUNA NE İYİ GELİR?

• Boğazı nemli tutun.
• Bol su tüketimi gereklidir.
• Çok konuşmamalıyız. Boğazı yorarsak daha çok tahrişe sebep olacaktır.
• Alkol ve sigara tüketmemeliyiz.
• Kafein içeren içeceklerden uzak durmalıyız.
• Et ve tavuk suyu içebiliriz.
• Ilık su ile bal karışımı içebiliriz.
• Tuzlu su ile gargara yaparsak boğazı yumuşatır.
• Pastil kullanarak boğazı yumuşatabilirsiniz.

BEBEKLERDE BOĞAZ ENFEKSİYONU

Bebeklerde boğaz enfeksiyonu sık görülen sorunlardan biridir. Bebeklerde boğaz enfeksiyonu ve ateş aile bireylerini tedirgin edebilir. Bebeklerin bağışlık sistemi çok güçsüz olduğu için enfeksiyona sebep olan bakteriler ya da viral enfeksiyonlar vücutta çok çabuk etken gösterirler. Bebeklerde ilaç kullanımı da sıkıntılı olduğu için muhakkak doktor kontrolünde ilaç tedavisi yapılmalıdır. Ağrıyı ve etkiyi azaltmak için bebekler için üretilmiş ilaçlar kullanılmalıdır. Yetişkinlik düzeyine göre ilaç dozu verilmelidir.

BOĞAZ ENFEKSİYONU BİTKİSEL TEDAVİ

Elma sirkesi

Bir bardak suyun içine bir çorba kaşığı elma sirkesi ve bir kaşık bal ekleyin. Karıştırıp için. İçerisindeki anti bakteriyel özellik sayesinde boğaz ağrısını hafifletebilirsiniz.

Ada çayı

Ada çayı ile Ekinezya karışımı ile boğaz ağrısına çözüm bulabilirsiniz. 1 çay kaşığı Ekinezya, 1 çay kaşığı ada çayını yarım bardak kaynatılmış suyun içine koyun. Demlenmesini bekleyin. Daha sonra karışımı süzün. Sprey şişesine koyarak boğazınıza günde 3 kere sıkın. Boğazınızda yumuşama ve rahatlama hissedeceksiniz.

Limon suyu

Limonun içindeki C vitamini boğaz ağrıları için kullanılmaktadır. Ayrıca boğazın nemli kalmasını sağlar. Bir bardak suyun içine 1 yemek kaşığı limon suyu atarak karıştırın. Eğer içine tuz ve bal da eklersiniz daha çok etkisini görürsünüz.