toplumsal alanda yapılan devrimler / Atatürk İlke ve İnkılapları | Türk Dili ve Edebiyatı

Toplumsal Alanda Yapılan Devrimler

toplumsal alanda yapılan devrimler

8. Sınıf Sosyal Bilgiler Toplumsal Alanda Yapılan İnkılaplar konu anlatımı

Haberin Devamı

Tekke-Zaviye ve Türbelerin Kapatılması

 30 Kasım tarihinde tekke zaviye ve türbeler kapatıldı. Bu konuda Mustafa Kemal Atatürk'ün çok önemli bir sözü bulunmaktadır.

 ‘’Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler ve mensuplar memleketi olamaz.’’ Mustafa Kemal Atatürk.

 İnsanların dini duygularını sömüren ve artık gerçek amacını bütünüyle unutmuş olan bu kurumlar tamamen kapatıldı. Aynı zamanda dervişlik ve şeyhlik ile dedelik gibi unvanlar kaldırıldı. Bu durumda laiklik ve halkçılık ilkesi ile ilgilidir.

Takvim, Saat ve Ölçülerde Değişiklik

 Osmanlı Devleti'nde kullanılan Hicri ve Rumi takvim kaldırıldı. Bunun yerine Miladi takvim ve uluslararası saat sistemi 26 Aralık tarihinde getirildi. Aynı zamanda 20 Mayıs tarihinde Arap rakamları kaldırıldı ve yerine uluslararası rakamlar getirildi. 26 Mart tarihinde ise eski ölçü birimleri kaldırıldı. Bunun yerine uluslararası çapta kilogram, metre ve litre gibi ölçüler getirildi. Bu durum İnkılapçılık ilkesi ile ilgilidir.

Soyadı Kanunu'nun Kabulü

 Osmanlı Devleti'nde insanlar anne ve baba, yer ve lakapları üzerinden tanınırdı. Bu durum devlet üzerinden yapılan resmi işlemlerde çok önemli sorunlar yaratıyordu. Buna son vermek için ise soyadı kanunu çıkarıldı. Böylece insanlar artık toplumda kolayca tanınmaya başladı. Böylece, bey, paşa ve hacı gibi birçok unvanın kullanılması yasaklandı. Uluslar ilişkiler istenilen düzeye getirildi. Bu dönemde TBMM tarafından Mustafa Kemal'e Atatürk soyadı verildi.

Haberin Devamı

Kadınlara Siyasi Haklarının Verilmesi

 En önemli toplumsal olaylardan biri olarak kadınlara siyasi hakların verilmesi gelir.

 30 Nisan tarihinde kadınlara belediye seçimlerine katılma hakkı verildi. Bu hak kadınlar için ilk siyasi haktır.

 26 Ekim tarihinde ise Muhtar seçme ve seçilme hakkı verildi.

 5 Aralık tarihinde kadınların milletvekili seçme ve seçilme hakkı verildi.

Not: Türk kadını birçok Avrupa ülkesinden önce siyasi haklarını elde etti.

  tarihinde gerçekleşen seçim ile beraber TBMM'ye tam 18 tane kadın milletvekili girdi.

 Bu durum Cumhuriyet ilkesi ve halkçılık ilkesi ile ilgilidir.

 Tüm bu gelişmeler ile beraber cumhuriyetin kuruluşundan sonra toplumsal açıdan ülkemiz çok daha modern ve üst seviyeye ulaştı. Her açıdan çok daha rahat çalışmalar gerçekleşirken, toplumsal olarak gelişmeye devam ettik. Bunun dışında ayrıca bilimsel pek çok ilerleme de bu dönemde gerçekleşti.

Toplumsal Alanda

Kadın Hakları

Toplumsal alanda yapılan en önemli yeniliklerden birisi de kadının toplumda hak ettiği yeri almasıdır.

Eski toplumsal yapıda kadına verilen değerin yanlış olduğunu ve Türk kadınının toplumda yer almasının gereğini ATATÜRK şu sözleriyle anlatmıştır:

&#;Bir toplum, bir millet; erkek ve kadın denilen iki cins insandan oluşur. Mümkün müdür ki, bir kitlenin bir parçasını ilerletelim diğerini görmezlikten gelelim de kitlenin tümü ilerlemeye imkân bulabilsin? Mümkün müdür ki bir toplumun yarısı topraklara zincirlerle bağlı kaldıkça diğer kısmı göklere yükselebilsin? Şüphe yok, ilerleme adımları, dediğim gibi iki cins tarafından beraber, arkadaşça atılmak ve ilerleme ve yenileşme sahasına birlikte kesin aşamalar yaptırmak lazımdır. Böyle olursa inkılap başarılı olur.&#;

17 Şubat &#;da Medeni Kanun&#;un kabul edilmesi kadın hakları alanındaki en büyük inkılâplardan biridir. Bu kanunla;

Ailede kadın erkek eşitliğini sağlamaya yönelik çok önemli atılımlar gerçekleştirilmiştir.

Birden fazla kadınla evlenmeye son verilmiş ve boşanmalarda kadınlar da söz ve hak sahibi olmuşlardır.

Kız ve erkek çocukların mirastan alacakları paylar eşit duruma getirilmiştir.

Daha sonra tanınan siyasal haklarla Türk kadınları demokratik hayattaki yerlerini almaya başlamıştır.

3 Nisan &#;da belediye, 26 Ekim &#;te köy muhtar ve heyetleri, 5 Aralık &#;te milletvekili seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı tanınmıştır.

Cumhuriyet ile birlikte her türlü eğitim ve öğretim, hatta iş hayatının kapıları kadınlara ardına kadar açılmıştır.

Yeni Türk Devleti&#;nde kadınlara sosyal, kültürel hakların yanında, siyasî haklar da birçok uygar ülkeden önce tanınmıştır. Örneğin Fransa ve İtalya&#;da kadınlara &#;da seçme ve seçilme hakkı tanınırken Türk kadını bu hakları, ATATÜRK devrimleri sayesinde çok daha önceden &#;te elde etmiştir. yılında yapılan genel seçimlerde TBMM&#;ye 18 kadın milletvekili girmiştir. Böylece Türk kadını asırlarca ihmal edilen haklarına kavuşmuştur.

Türk kadını, günümüzde siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel hayatın her alanında aktif görev alabilmekte, bütün meslek dallarında (askerî okullar ve ordu dahil) görev yapabilmektedir. Kadınlarımızın çeşitli iş ve mesleklerden, parlâmento kürsüsüne, üniversite profesörlüğü, dekanlığı ve rektörlüğüne, yargıtay, danıştay üyeliğine kadar her türlü yurt hizmetinde çalışmaları, ATATÜRK&#;ün gerçekleştirdiği devrimler sayesindedir. Dünyada yargıtay üyeliğine seçilen ilk kadın da bir Türk kadınıdır. Hatta kadınlarımız ATATÜRK&#;ün açtığı bu yol sayesinde başbakanlığa kadar yükselmişlerdir.

Şapka ve Kıyafet İnkılabı

Yeni Türk Devleti&#;nin sosyal yapısını oluşturmaya yönelik devrimlerden birisi de kıyafet inkılabıdır.

Padişah II. Mahmut tarafından kabul ettirilen fes, zamanla bir İslam giysisi hâline gelmiş, Osmanlılığın sembolü olmuştu. &#;Bir insanın veya kavmin kılığı hangi kavime benzerse o kavimden olacağı&#; gibi düşünceler dolayısıyla, Osmanlı topraklarındaki her millet veya topluluk farklı bir giysiyle dolaşıyordu.

Çağdaş toplumlarının vardığı gelişme düzeyini hedefleyen yeni Türk Devleti&#;nin modernleşmesi için, geride bırakılması gereken bir toplum düzeninin ve kafa yapısının tüm simgelerinin toplum yaşamından silinmesi gerekiyordu. İnsanın giysisinin, kültürel birikiminin göstergesi olduğunu bilen Türkiye Cumhuriyeti&#;nin kurucuları, bilim ve sanatta çağdaş uygarlık seviyesine eski anlayışla ulaşılamayacağını anlamışlardı.

Halkın kıyafetini modern dünya ile uyumlu hale getirmek için 25 Kasım &#;te &#;Şapka İktisası Hakkındaki Kanun&#; kabul edilmiştir.

&#;te çıkarılan bir kanunla da din görevlilerinin ibadet yerleri dışında dini kıyafetlerle gezmeleri yasaklanmıştır. Kılık-kıyafet inkılabıyla Türkler ile öteki çağdaş uluslar arasında bir simge niteliğinde sayılan Osmanlı toplum yaşamını ve gelenekselliğini simgeleyen tüm eski başlıklar ve kıyafetler değiştirilmiştir. Şehirli, köylü, devlet adamı, din görevlisi ve Müslüman, Müslüman olmayan halk arasındaki kıyafet karmaşası giderilerek toplumsal anlamda birlik ve beraberlik güçlendirilmiştir.

Çağdaş uygarlığın içinde yer almaya kararlı Türk toplumu, uluslararası kıyafeti benimseyerek kıyafet inkılabını medeni bir toplum olmanın gereği olarak kabul etmiştir.

ATATÜRK geri bir memlekette medeniyet meselesi halledilmedikçe hiçbir meselenin halledilemeyeceğini düşünüyordu. Şapka inkılabı, hem şeklen ve hem de düşünsel olarak değişimin, çağdaş bir toplum olmanın bir sembolü olarak değerlendirilmiştir.

Tekke ve Zaviyelerin Kapatılması

Tekkeler, tarikat mensuplarının oturup kalkmalarına, ibadet yapmalarına mahsus yerler olup, bunların küçüklerine zaviye deniliyordu. Selçuklular ve Osmanlılar zamanında Anadolu&#;nun Türkleşmesinde ve Anadolu&#;nun Türk kimliği içinde yoğrulmasında büyük hizmetleri geçen tarikatlar ve bunların kurumlaşmış şekli olan tekkeler daha sonraki yüzyıllar içerisinde asıl fonksiyonlarını yitirmişlerdir. Toplumsal anlamda birlik ve beraberliğe zarar verecek bir niteliğe gelmişlerdir.

Düşünsel olarak insanların her hangi bir üretim içinde olmadığı, insan zamanının büyük oranda harcandığı tekke ve zaviyeler adeta çalışmadan yaşayan insanların toplandığı yerler haline dönüşmüşlerdir.

Bir takım tarikat mensuplarının halkın inançlarını istismar etmesi, maddi olarak haksız kazançlar sağlamaları, ilmi ve dini temele dayanmayan hurafeler üzerinden insanlar üzerinde baskı kurmaları tarikatları çöküntüye uğratmıştır.

Çağdaş bir devlet ve toplum düzeni kurmak isteyen ülke yönetimi, olumlu fonksiyonları kalmamış olan bu kurumlardan en kısa zamanda kurtulması gerektiğine inanıyordu. ATATÜRK de tarikatların, Türk milletini istismar etmelerini engellemek için toplumsal dayanışma, birlik ve beraberlik duygusunu zedeleyen bu yapıların kaldırılmaları gereğini belirtmiştir.

ATATÜRK bu konudaki görüşlerini şu sözleriyle ifade etmişti: &#;Efendiler ve ey millet biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, mensuplar memleketi olamaz. En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır.&#;

TBMM 30 Kasım tarihinde kabul ettiği bir kanunla tekke, zaviye ve türbelerin kapanmasını, türbedarlıklarla bir takım unvanların yasaklanmasını kararlaştırmıştır.

Bu Kanun, Allah ile kul arasına giren istismarcıların işine son verdiği ve vicdanlara yapılan dinsel baskıyı ortadan kaldırdığı gibi Türk toplumunun birlik ve beraberliği ile toplumsal dayanışmasının önündeki engeli de ortadan kaldırmıştır.

Soyadı Kanunu

Herkesin ailece anılmasına yarayan öz adından sonraki ada, aile adına soyadı denir. Bütün uygar toplumlarda ailenin köklülüğünü belirten soyadları bulunmaktadır. Osmanlı Devleti&#;nin son yıllarında; nüfus artışı, askerlik, tapu, nüfus, miras, adalet, eğitim gibi devlet işlerindeki yoğunluğu beraberinde getirmiş ve soyadının bulunmaması nedeniyle bu alanlarda sık sık karışıklıklar çıkmaya başlamıştır. Toplum ve devlet hayatında ortaya çıkan bu karışıklıklar 21 Haziran &#;te çıkarılan &#;Soyadı Kanunu&#; ile giderilmiştir. &#;Soyadı Kanunu&#; ile her vatandaşın kendi öz adından başka, mensup olduğu aileye ait bir soyadı taşıması kabul edilmiş, Türk inkılabının önderi Mustafa Kemal&#;e de TBMM tarafından 24 Kasım &#;te çıkarılan bir kanunla &#;ATATÜRK&#; soyadı verilmiştir. Yine çıkarılan başka bir yasa ile ATATÜRK soyadının başkaları tarafından kullanılması yasaklanmıştır.

Ayrıca &#;te çıkarılan bir kanunla lâkap ve unvanlar, sivil rütbe, nişan ve madalyalar kaldırılmış, ancak vatan savunması yolunda alınan nişanları taşımak serbest bırakılmıştır. Askerî bir rütbeyi belirten &#;paşa&#; kelimesi &#;general&#; olarak değiştirilmiştir. Böylece Osmanlı toplumunun sosyal tabakaları ortadan kaldırılmış ve insanların toplumda ve kanun önünde lakap ve unvanlarına göre sınıflara ayrılması engellenmiştir.

Uluslararası Saat, Takvim, Rakam Ve Ölçü Birimlerinin Kabul Edilmesi

 

Türkiye Cumhuriyeti&#;ni, parçası olmaya karar verdiği çağdaş dünyadan ayıran unsurlar arasında takvim ve ölçüler de bulunmaktaydı. Türkiye&#;de Hicret&#;i başlangıç olarak kabul eden ve ayları ayın hareketlerine göre ölçen Hicri takvimle, mali işler için bu sistemin düzeltilmiş bir türü olan Rumi takvim kullanılmaktaydı.

Bu durum gerek ülke içinde, gerekse Avrupa&#;yla artan ilişkiler çerçevesinde önemli güçlükler çıkarmaktaydı. Bu nedenle 26 Aralık &#;da kabul edilen kanunlarla Hicrî ve Rumî takvimler bırakılarak bütün dünyanın kullandığı Miladî takvim kabul edilmiş, 1 Ocak &#;dan itibaren Türkiye&#;de Miladî Takvim kullanılmaya başlanmıştır.

Alaturka saatin yerini uluslararası saat almıştır. Yine Mayıs &#;de, uluslararası rakamlar kabul edilmiş, yılında çıkarılan bir kanunla da eski ağırlık ve uzunluk ölçüleri değiştirilmiştir. Arşın, endaze, okka, çeki gibi eski ve bölgelere göre değişen birimler kaldırılarak onlu sisteme uygun metre ve kilo gibi uzunluk ve ağırlık ölçüleri kabul edilmiştir.

Ölçülerdeki bu değişikliklerle hem ülkedeki ağırlık ve uzunluk ölçüleri standart hale getirilmiş, hem de Türkiye&#;nin uluslararası ticari ilişkilerinde kolaylıklar sağlanmıştır.

Kaynak için tıklayınız.

Atatürk'ün Türk Tarihi ile ilgili Çalışmaları

  • Türkçe
  • Fransızca
  • English

Atatürk Devrimleri

Atatürk askerî bir dahî ve karizmatik bir lider olmasının yanısıra aynı zamanda büyük bir devrimciydi. O dönemlerde, Türkiye Cumhuriyetinin çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşabilmesi ve kültürel açıdan gelişmiş toplumların aktif bir üyesi olabilmesi için modernize edilmesi çok önemli idi. Atatürk ile yılları arasında, insanlarının kurtuluşları ve hayatta kalabilmeleri için yaşamsal öneme sahip olan ve Türkiye'yi "Çağdaş uygarlık düzeyine çıkarmak" amacı güden devrimleri hayata geçirdi. Türk halkı tarafından büyük bir coşku ile karşılanmış olan bu devrimleri beş başlık altında toplayabiliriz:

Siyasal Devrimler

  • Saltanatın Kaldırılması (1 Kasım ) 
     

  • Cumhuriyetin İlanı (29 Ekim ) 
     

  • Halifeliğin Kaldırılması (3 Mart )

Toplumsal Devrimler
 

  • Kadınlara erkeklerle eşit haklar verilmesi ()
    Atatürk Devrimleri ile birlikte, yüzyıllar boyunca ihmâl edilmiş olan Türk kadınına yeni haklar tanınmıştır. Böylece kabul edilmiş olan medenî kanun gereğince kadınlar da erkeklere tanınan haklara sahip oldular, resmî görevlere atanabilme, oy verme ve Millet Meclisine seçilebilme hakkına sahip oldular. Tek eşlilik ilkesi ve kadınlara tanınan eşit haklar, Türk toplumuna bir canlılık kazandırdı.
     

  • Şapka ve kıyafet devrimi (25 Kasım )

    Kıyafet devrimi ile birlikte, kadınlar çarşaf giymekten vazgeçerek, modern kadın elbiseleri giymeye başladılar. Erkekler ise fes yerine şapka giymeye başladılar. 
     

  • Tekke zâviye ve türbelerin kapatılması (30 Kasım )
     

  • Soyadı kanunu (21 Haziran )
    Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilen yasa gereğince Türkler soyadı aldılar ve Milletin liderine de "Türklerin Babası" anlamına gelen Atatürk soyadı verildi. 
     

  • Lâkap ve ünvanların kaldırılması (26 Kasım )
     

  • Uluslararası saat ve takvim () ve uzunluk ölçülerin kabulü ()

Hukuk Devrimi

  • Mecellenin kaldırılması ()
     

  • Türk Medenî Kanunu ve diğer kanunların çıkarılarak laik hukuk düzenine geçilmesi ()
    yılında kurulmuş olan yeni Türkiye Devletinin yeni bir hukuk sistemine ihtiyacı vardı. Atatürk, Şeriat Kanununun yerine İsviçre Medeni Kanununu getirmiş, o dönemde geçerli olan ceza yasasının yerine ise İtalyan Ceza Yasasını getirmiştir. Türk Hukuk Sistemi ise tüm çağdaş gereksinimler Çerçevesinde modernize edilmiştir.

Eğitim ve Kültür Alanındaki Devrimler

  • Öğretimin birleştirilmesi (3 Mart )
     

  • Yeni Türk harflerinin kabulü (1 Kasım )

    Atatürk'ün gerçekleştirmiş olduğu en önemli devrimlerden biri Arap alfabesinin kaldırılması ve Latin alfabesinin kabul edilmesi olmuştur. 3 Kasım tarihinde, yeni Türk Alfabesi kabul edilmiştir. 
     

  • Türk Dil ve Tarih Kurumlarının kurulması ()
     

  • Üniversite öğreniminin düzenlenmesi - Öğrenimin laikleştirilmesi (31 Mayıs )
    Yüzyıl başlarına dek, Osmanlı İmparatorluğu bünyesinde çeşitli eğitim sistemleri uygulanmaktaydı. Atatürk İslami eğitim veren medrese sisteminin yeni toplumun ihtiyaçlarına cevap veremeyeceğini gördü. Bu nedenle, batı modellerine benzeyen yeni bir eğitim sisteminin oluşturulması gerekliydi. Böylece, mevcut sistem değiştirilerek yılında bir üniversite reformu gerçekleştirilmiştir. 
     

  • Güzel sanatlarda yenilikler

Ekonomi Alanında Devrimler

  • Aşârın kaldırılması 
     

  • Çiftçinin özendirilmesi
     

  • Örnek çiftliklerin kurulması
     

  • Sanayii Teşvik Kanunu'nun çıkarılarak sanayi kuruluşlarının kurulması
     

  • I. ve II. Kalkınma Planları'nın () uygulamaya konulması, yurdun yeni yollarla donatılması

Kültürel alanda bir tür milliyetçilik anlamındaki yazı devrimi sonrasında, Atatürk tarih konusuna ağırlık verdi ve yılında Türk Tarih Kurumunu kurdu. Burada, Türkiye Tarihi kapsamlı bir şekilde incelenmekte ve değerlendirilmektedir.

Hafta sonu Kanunu, Borçlar Kanunu ve Ticaret Kanunu.

nest...

çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası