Aşı Domates Fidesi

Neden Aşılı Domates Fidesi Kullanmalısınız?

Anaç olarak kullanılan çeşide göre değişmekle beraber genel olarak toprak kaynaklı şu hastalıklara karşı dayanım ve tolerans sağlar:

V: Verticillium
N: Nematod (toprak sıcaklığının C’yi geçmesi ile dayanım azalır.)
P(K): Kök çürüklüğü (Mantarı)
F: Fusarıum
Fr: Fusarıum kök çürüklüğü

• Özellikle kış sezonu, olumsuz toprak koşullarında aşısız fide ile yapılan yetiştiriciliğe oranla daha iyi sonuç sağlar.
• Aşılı fide ile yapılan üretim, daha kuvvetli bir bitki gelişmesi sağlar, bu durum uzun bir yetiştiriciliğe olanak verir ve daha fazla verim elde edilir.
• Meyve iriliğinde belirli bir artış olur.
• Toprak kaynaklı hastalıklara karşı daha az ilaçlama yapılacağı için döllenmede kullanılan bambus arılarının yaşam süreleri ve etkinlikleri üzerindeki olumsuz etkileri azalır.
• Daha az ilaç kullanımı ile daha ekonomik çevre ve insan sağlığına daha duyarlı bir üretime olanak verir. İhracatta karşılaşılabilen kalıntı sorunlarının azalmasına, ekolojik ve organik ürün yetiştiriciliğine imkan sağlar.

Dikim ve Yetiştiricilik Aşamalarında Dikkat Edilecek Noktalar

Aşılı domates fidesi ile yapılacak olan yetiştiricilikte, uygulanan üretim tekniklerine bağlı olarak;

• Aşılı fide dikiminde,  mevcut damlama boruları birer atlayarak iptal edilir veya diğer damlama hattının yanına yaklaştırılır. Dikim, bu şekilde düzenlenmiş dikim yataklarına yapılmalıdır.
• Fidelerin dikim ocakları Hishtil-Toros fidelerinin konik kök yapısına uygun olarak açılmalıdır. (çok geniş veya çok derin olmayacak şekilde).
• Ekim sırasında fidelerin kök sisteminin altında veya etrafında hava boşluklarının kalmamasına dikkat edilmelidir.
• Aşılı domates fidelerinin aşı noktası toprak seviyesinin üzerinde olmalı ve kesinlikle toprak ile temas etmemelidir.
• Dikim sonrasında görülebilecek erime olarak da adlandırılan çökerten hastalıklarına (Phytium, Phytophthora, Rhizoctonia gibi) karşı koruyucu ilaçlama yapılmalıdır.
• Dikim sonrasında çapalama yapılabilir. Fakat boğaz doldurma işlemi kesinlikle yapılmalıdır.
• Aşılı domates fidelerinin ipe alınma işlemi geciktirilmeden yapılmalıdır. Aksi takdirde fidelerin yatarak aşı noktasının toprak ile teması veya fidelerin çatal noktasının ayrılması (eğer çift gövde ise) gibi sorunlar meydana gelir.
• Aşılı domates fideleri ipe alınırken her iki gövdenin ipi çatal noktanın altından ana gövdeye bağlanmalıdır.
• Virüs hastalıklarına neden olabilen beyaz sinek ve thrips gibi zararlılara karşı ilaçlama yapılmalıdır.
• Aşılı domates fideleriyle yapılan üretimde ilk hasada kadar geçen süre yaklaşık olarak gün uzar. Üretim planlaması yapılırken bu durum unutulmamalıdır.
• Aşılı domates fidelerinin kuvvetli bir kök yapısı ve güçlü bir bitki gelişimi göstermesi nedeniyle yetiştiricilik aşamasında, uzmanların görüşüne göre bakım işlemi yapılmalıdır.

Aşılı Fide Yetiştiriciliği

Domates, Patlıcan, Hıyar, Kavun ve Karpuzda Aşılı Fide ile yetiştiricilikte kullanılan Aşılama Metotları.

Dilicikli aşı Yanaştırma aşı Domates ve hıyarda İncir yapraklı Kabakgillerde kullanılır.  Yarma aşı Domates ve Patlıcan aşılamasında kullanılır. Koltuk aşısı Kakma aşı Sebze türlerinde kullanma alanı bulan aşılama metodudur.

Aşılı Fide yetiştirme Koşulları 

Aşılı fide yetiştirmede tutma oranının artırılması için Aşağıda koşulların göz önünde bulundurulmasıyla başarı oranı % 90 a kadar ulaşılabilir. Uygun anac seçimi Aşı yerinin iyi kaynaşması için ilk şartın Anaç ile kalemin aynı familyadan bazen de aynı cins içine giren türler arasında olmalıdır.

Seçilen anaç kalem olarak kullanılan kültür bitkisinin geleişmesine erkenciliğe ve verimine olumlu etki yapmalıdır. Domates ile Patlıcan arasında yapılan aşıda aşı uğuşmazlığına rastlanmamaktadır. Kabakgillerde ise aynı familyadan türle bir biriyle aşılanabilmekte fakat Karpuz üzerine karpuz aşılamada olumlu sonuç alınamaktadır.

Aşıda kullanılan bitkilerin yetiştirilmesi ve aşılamadan sonra bakım şartları

Aşılamada kullanılan bitkiler yetiştirilirken Ortam sıcaklığı C olmalıdır. Aşılamadan 15 gün önce fidelerin bulunduğu ortam sıcaklığını özellikle C düşürülerek fidelerin pişkinleşmesi sağlanır. Aşılama sırasında meydana gelecek su kaybını önlenmesi için Aşıdan gün önce bolca sulanır.

Anaç ve kalem bitkilerin aynı yerde yetiştirilmesi Aşının başarısını arttırır

Aşılama sırasında ve aşılamadan sonra ortam sıcaklığı C ve orantılı nemin % 80 arasında olması Aşı yerinin kaynaşmasını hızlandırır. Aşılanan fidelerin bulunduğu ortamın nemini koruması için üzerine ince pilastik örtü örtülmelidir.

Aşı Zamanı 

En uygun aşı zamanı bitkilerin taze oldukları dönemdir. Bu dönemde hücrelerin bölünme hızının yüksek olması nedeni ile kaynaşmada hızlanmaktadır. Aşılamadaki anac ve kalemin çaplarının eşit veya yakın çapda olması kaynaşma oranını artırmaktadır.

Uygun aşı metodu 

Kısa sürede kolaylıkla yapılabilen aşı metodu seçilmelidir. Yarma ve Koltuk Aşı metotlarının daha uygun olduğu görülmektedir.

Aşı yerinin ve Kullanılan aletlerin sterilizesi

Aşılama devresinde bitkilerin bünyesinde fazla su bulunması ve yetiştirme ortamında bulunan yüksek nem, kesilen yüzeylerin bulaşmasına sebep olur. Aşıda tutma oranı azalımonash.pw sebeple aşılamada kullanılan bitki ve aletlerin temizliğine dikkat edilmeli. Steril aletler kullanılmalıdır. Aşıyı yapan kişilerinde ellerini alkol ile temizlemelidir.

Aşı yerinin bağlanması 

Aşı yapıldıktan sonra kullanılan bağlama meteryali Aşının tutmasına yardımcı olur. Aşılamada slofan bant Alüminyum şerit Pens ve benzeri mandallar kullanılır. Kabakta koltuk aşısı ve Domateste yandan delikli patlıcan aşısında bağlama yapılmaz.

Kalem ve anacın yapraklı olması. 

Aşılama yapıldıktan sonra bitkilerin en aza indirilmelidir. Kalemde yaprak sayısı olmasında yarar vardır. Aşı tuttuktan sonra anacın üzerindeki yaprakların alınmasında ayrıca yetişme devresi boyunca meydana gelecek sürgünlerin de gelişmesine mani olunmalıdır.